Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Kasanoak a Makadaer Ita ta Pinanawannakamin ni Tatang?

“Narigat ti dumakkel nga awan ni tatangko. Bassit laeng nga asikaso ti kasapulak idi.”​—Henry.a

SANGAPULO ket tallo laeng ti tawen ni Joan idi pimmanaw ni tatangna idiay pagtaenganda. Tangay mangnginum, manmano a pinanggepna a sarungkaran dagiti annakna kalpasan a pimmanaw. Nakalkaldaang ta saan laeng a ni Joan; adu nga agtutubo ti binaybay-an dagiti ammada.

No kastoy ti napasamak kenka, mabalin a marigatanka a mangdaer. Mabalin a pasaray marurodka ken agsakit unay ti nakemmo. No dadduma, mabalin a malmalday wenno malmaldaangka. Nalabit magargarika pay nga agrebelde. Kas kinuna idi ti mannurat iti Biblia a ni Solomon, “ti panangirurumen laeng mapagtignayna a simamauyong ti masirib.”​—Eclesiastes 7:7, NW.

‘Panagtignay a Simamauyong’

‘Nagtignay a simamauyong’ ni James kalpasan a pimmanaw ni tatangna idiay pagtaenganda. Kinuna ni James: “Diak inkankano ti aniaman nga autoridad, uray ni nanangko. Masansan a makiapaak. Kanayon nga agulbod ken aglibasak no rabii agsipud ta awan ti mangdisiplina kaniak. Pinadasnak a lapdan ni nanang ngem dina nabaelan.” Talaga kadi a simmayaat ti kasasaad ni James iti biag gaput’ panagrebeldena? Pulos. Kuna ni James a di nagbayag, “nagdrogan, naglanganen iti klase, isu a di nakapasa idiay eskuelaan.” Kimmaro ti dakes a kababalinna idi agangay. “Nagtakawak kadagiti tiendaan,” inaminna, “ken nagsanebak met kadagiti tattao. Naminduaak a naaresto ken naibalud iti apagbiit, ngem diak latta nagnakem.”

Idi nayimtuod no apay a kasta unay ti kinarebeliosona, kinuna ni James: “Awan disiplinak agsipud ta pimmanaw ni tatangko. Talaga a diak man la napanunot a pagkunkunsumisionek unay ni nanangko, ti adiek a lalaki ken babai, ken uray ti bagik a mismo. Kayatko idi a ni tatangko ti mangasikaso ken mangdisiplina kaniak.”

Ngem lalo laeng a dumakes ti kasasaad no agrebeldeka. (Job 36:18, 21) Kas pagarigan, pinagkonsumision ni James saan laeng a ti bagina no di ket uray ni nanang ken ti kakabsatna, a nagsagaba iti di maitutop a rigat ken riribuk. Ti nakarkaro pay ket ti kinapudno a mabalin a mapaguram ti Dios a mismo no rebeliosoka. Ngamin, ibilbilin ni Jehova kadagiti agtutubo nga agtulnogda iti inada.​—Proverbio 1:8; 30:17.

Panangparmek iti Pungtot

Kasanom ngarud a maparmek ti nalabit panagpungtot ken panagsakit ti nakemmo ken ni tatangmo? Umuna iti amin, mabalin a nasken a palagipam ti bagim a saanmo a basol ti ipapanaw ni tatangmo. Di met kaipapanan dayta a dinakan ay-ayaten wenno din maseknan kenka. Wen, makapasair no di man la ikagumaan ti maysa nga ama ti agtelepono wenno sumarungkar. Ngem kas impakita iti immuna nga artikulo daytoy a serye,b adu a pimmanaw nga amma ti di makisarita iti annakda, saan a gapu ta dida ay-ayaten ida, no di ket gapu ta makonsiensia ken mabainda unay. Adikto iti droga ken arak ti dadduma, kas iti ama ni Joan, ket daytoy ti manglapped iti normal a panagtignayda.

Aniaman ti kasasaad, laglagipem nga imperpekto ti dadakkelmo. Kuna ti Biblia: “Amin nagbasol ken agkurang iti dayag ti Dios.” (Roma 3:23; 5:12) Pudno, di ilaksid daytoy ti makadangran wenno iresponsable a kababalin. Ngem nalaklakam a madaeran ti makadadael a panagpungtot ken panagsakit ti nakemmo no bigbigem ti kinapudno a natawidtayo amin ti kinaimperpekto.

Makatulong kenka ti sagudayen ti Eclesiastes 7:10, (NW) tapno madaeram ti panagpungtot ken panagsakit ti nakemmo kadagiti dadakkelmo. Usigem no kasano a mamakdaar a maibusor iti naynay a pananglagipmo iti napalabas: “Saanmo a kunaen: ‘Apay a napasamak a dagiti immun-una nga aldaw nasaysayaatda ngem kadagitoy?’ ta saan a gapu iti kinasirib a nagimtuodka maipapan itoy.” Isu nga imbes a sangkapanunotmo ti dati a kasasaad dagiti bambanag, nasaysayaat no ikagumaam laengen a pasayaaten ti kasasaadmo.

Sikan ti Umuna

Kas pagarigan, nalabit pampanunotem a sikan ti umuna a makisarita ken ni tatangmo. Wen, isu ti nangpanaw kenka ket nalabit mariknam nga isu koma ti rumbeng a makisarita nga umuna. Ngem no dina pay inaramid ti kasta, ket ti saanmo a pannakisarita kenkuana ti paglidlidayam ken pagladladingitam, saan ngata a nasaysayaat no sikan a mismo ti mangikagumaan a mangpasayaat iti kasasaad? Usigem no kasano a tinaming ni Jesu-Kristo dagiti bambanag idi sinair ti dadduma kadagiti gagayyemna. Idi naudi a rabii ti panagbiagna a kas tao, pinanawan dagiti apostolna. Impangas idi ni Pedro a dina pulos baybay-an ni Jesus aniaman ti mapasamak. Ngem saan laeng a naminsan nga inlibak ni Pedro ni Jesus no di ket namitlo!​—Mateo 26:31-35; Lucas 22:54-62.

Nupay kasta, ni Jesus inayatna latta ni Pedro agpapan pay kadagiti nagkurkuranganna. Kalpasan ti panagungar ni Jesus, ni Jesus ti immuna a nangipamuspusan tapno maisubli ti dati a singgalutda babaen ti naisangsangayan a panagparangna ken ni Pedro. (1 Corinto 15:5) Makapainteres ta idi inyimtuod ni Jesus ken Pedro ti saludsod nga, “Ay-ayatennak kadi?” ti sungbat ni Pedro ket, “Wen, Apo, ammom nga adda panagayatko kenka.” Agpapan pay kadagiti nakababain nga inaramid ni Pedro, ay-ayatenna latta ni Jesus.​—Juan 21:15.

Kas kada Pedro ken Jesus, adda pay namnama ti kasasaadyo ken ni tatangmo. Nalabit agsubad met no sikan ti immuna a mangaramid iti sumagmamano a pamuspusan kas iti panagtelepono, panagsurat, wenno panangsarungkar kenkuana. Kastoy ti malagip ni Henry, a nadakamat itay: “Naminsan, nagsuratak ken ni tatangko, ket sinubalitannak a kunkunana nga ipagpannakkelnak. Inkuadrok dayta a surat ken inkabilko iti diding iti adu a tawen. Adda pay laeng dayta agingga ita.”

Kasta met ti inaramid ni Joan ken dagiti kakabsatna. Isuda ti immuna a simmarungkar iti mangnginum nga amada. “Saan idi a nasayaat ti kasasaadna,” inamin ni Joan, “ngem naimbag laengen ta nakitami isuna.” Nalabit nasayaatto met ti pagbanagan dagiti bambanag no sikan ti umun-una. No saan nga agtignay iti damo, nalabit kayatmo a palabsen pay laeng ti sumagmamano a panawen ket padasemto manen.

Panangiliwliwag iti Kinasaem ti Pannakabaybay-a

Palagipannatayo ni Solomon nga adda “tiempo ti panangsapul ken tiempo ti panangbaybay-a kas pukaw.” (Eclesiastes 3:6) No dadduma, masapul a bigbigen ti maysa nga agtutubo ti nasaem a kinapudno a saan a kayat ni amana ti maisinggalut kadagiti annakna. No kasta ni tatangmo, nalabit addanto aldaw a maamirisna a nagdakkel ti nakaikapisanna ta dina tinaginayon ti singgalutna kenka.

Kabayatanna, nupay kasta, dika koma pagarupen nga awanen ti serserbim agsipud ta binaybay-annaka ni tatangmo. Kinuna ti salmista ti Biblia a ni David: “No kas pagarigan ti bukodko nga ama ken ti bukodko nga ina pinanawandak, ni met laeng Jehova pidutennakto.” (Salmo 27:10, NW) Wen, napategka latta iti imatang ti Dios.​—Lucas 12:6, 7.

Isu a no maup-upay wenno malmaldaangka, umadanika iti Dios babaen iti kararag. (Salmo 62:8) Ibagam kenkuana ti agpayso a marikriknam. Namnamaem a denggen ken liwliwaennakanto. Kastoy ti insurat ti maysa pay a salmista ti Biblia: “Idi a ti mangrirriribuk a pampanunotko immaduda iti unegko, dagiti bukodmo a pangliwliwa rinugianda a sappuyoten ti kararuak.”​—Salmo 94:19, NW.

Ti nasinged a pannakilangen kadagiti padam a Kristiano ket makatulong met kenka a mangdaer iti kasta a pannakabaybay-a. Kuna ti Proverbio 17:17, (NW): “Ti pudno a kadua agayat iti isuamin a tiempo, ken ti kabsat a mayanak no adda rigat.” Masarakam dagiti kasta a pudno a kakadua iti uneg ti kongregasion Kristiano dagiti Saksi ni Jehova. Mabalin a lallalo a makatulong no makiam-ammoka iti dadduma kadagiti panglakayen iti kongregasion. Kastoy ti maibalakad ti ading ni Joan a ni Peter: “Makisaritaka kadagiti natataengan iti kongregasion, ket dakkelto ti maitulongda. No binaybay-annaka ni tatangmo, ipakaammom kadakuada ti riknam.” Mabalin a mangipaay met dagiti manangaywan iti kongregasion iti sumagmamano a praktikal a singasing maipapan iti panangasikaso iti sumagmamano a rebbengen a dati nga as-asikasuen ni tatangmo, kas iti panagtarimaan iti balay.

Ni nanangmo ket mabalin a gubuayan met iti pannaranay. Wen, mabalin a kunsumido met. Ngem no sidadayaw nga ibagam kenkuana dagiti riknam, di pagduaduaan nga ikagumaannanto ti tumulong.

Saranayem ti Pamiliam!

Mabalin nga adu ti pagdaksan ti kinaawan ni tatangmo iti pamiliayo. Mabalin a sumrek pay ni nanangmo iti maysa a trabaho​—nalabit iti dua pay ketdi a trabaho​—tapno adda pagbiagyo. Mabalin nga ad-adu a rebbengen iti balay ti maipabaklay kadakayo nga agkakabsat. Ngem madaeram ti kasta a panagbalbaliw no kanayon nga ipakitam ti awanan agum a Nakristianuan nga ayat. (Colosas 3:14) Makatulong daytoy kenka tapno mataginayonmo ti nasayaat a kababalin ken tapno naan-anay a madaeram ti panagsakit ti nakemmo. (1 Corinto 13:4-7) Kuna ni Peter: “Rumbeng a tulongak ti pamiliak, ket maragsakanak tangay ammok a tultulongak ni nanangko ken dagiti manangko.”

Awan duadua a nakalkaldaang, nasaem a pasamak ti ipapanaw ti ama iti pagtaengan. Ngem namnamaem a babaen ti tulong ti Dios, ken dagiti naayat a Kristiano a gagayyem ken ti pamiliam, madaeranyo dayta a sangapamiliaan.c

[Dagiti Footnote]

[Dagiti ladawan iti panid 26]

Adda dadduma nga agtutubo nga isudan ti immun-una a nakisarita iti amada