Asoi

Eme esẹgbini a rẹ sai ru nọ u re fiobọhọ kẹ emọ rai wo uyoyou kẹ Jihova? A rẹ lẹ se Jihova kẹ obufihọ wọhọ epanọ Manoa o ru. U te no ere no, a re fi emamọ oriruo hotọ kẹ emọ rai. Ẹme nọ esẹgbini a rẹ ta o wuzou. Rekọ oware nọ emọ ra a ruẹ nọ who bi ru a te mae rọ aro kele. Ma riẹ nọ Josẹf avọ Meri a fi obọdẹ oriruo hotọ kẹ emọ rai, te Jesu omariẹ. Josẹf ọ jẹ hai ru iruo gaga re ọ sae ko uviuwou riẹ. U te no ere no, Josẹf o fiobọhọ kẹ uviuwou riẹ se egagọ Ọghẹnẹ gboja. (Izie. 4:9, 10) Ọ jẹ hae wha uviuwou riẹ soso kpobọ Jerusalẹm “kukpe kukpe” kẹ ehaa Ọnyavrẹ na. (Luk 2:41, 42) Evaọ oke yena, esẹ jọ a sai roro nọ re a wha uviuwou soso kpohọ onya utioye yọ okolo iruo ho, onana o rẹ jẹ rehọ oke gbe ugho ziezi. Rekọ Josẹf o se eware nọ i wobọ kugbe egagọ Ọghẹnẹ gboja yọ o wuhrẹ emọ riẹ re a ru epọvo na. Meri ọ riẹ Ikereakere na ziezi. Avro ọ riẹ hẹ, ọ rọ ẹmeunu gbe uruemu wuhrẹ emọ riẹ re a rri Ikereakere na ghaghae. w19.12 24-25 ¶9-12

Ma rẹ ruẹ oghẹrẹ nọ Jihova o you omai te nọ ma te roro kpahe oware nọ o ru okenọ Adamu ọ ghẹmeeyo. Nọ Adamu ọ ghẹmeeyo kẹ Ọsẹ obọ odhiwu riẹ, ọ gbẹ jọ omọvo ahwo uviuwou Jihova ha, tei te emọ nọ o ti yẹ kpobi. (Rom 5:12) Kẹsena Jihova o te ru oware jọ ro fiobọhọ kẹ omai emọ Adamu. Jihova ọ kẹ Adamu uye, rekọ ọ ya eyaa inọ o ti fiobọhọ kẹ emọ nọ Adamu o ti yẹ. Ọ ya eyaa ẹsiẹsiẹ inọ ohwo kpobi nọ o yoẹme kẹe ọ te wariẹ jọ omọvo ahwo uviuwou riẹ. (Emu. 3:15; Rom 8:20, 21) Ẹkwoma idhe ẹtanigbo Jesu, Ọmọ oyoyou riẹ na o ro ru ọruẹrẹfihotọ nana. Ọmọ riẹ nọ o siobọno fiki mai na u dhesẹ nọ Jihova o gine you omai gaga. (Jọn 3:16) A rẹ ruẹ Ọsẹ nọ ọ wọhọ e riẹ hẹ. O re yo elẹ mai, kẹ omai eware nọ ma rẹ rọ kuọ omamai, je ru nọ ma re ro wo emamọ usu kugbei. O re wuhrẹ omai jẹ tha omai uke. O te je wo obọdẹ eghale nọ ọ ya eyaa rai kẹ omai. Eva e be were omai kẹhẹ inọ ma wo Ọsẹ nọ o you omai gaga jẹ be rẹrote omai. w20.02 6 ¶16-17; 7 ¶20

Kọ oware jọ o via nọ u ru owhẹ jọ awawa no ẹdẹjọ? O sae jọnọ fiki oware uyoma nọ omọfa jọ o ru owhẹ hayo nọ a ta kpahe owhẹ. O sae jẹ jọnọ fiki oware jọ nọ u fo ho nọ who ru, hayo nọ whọ ta. Wọhọ oriruo, o sae jọnọ whọ thọ uzi jọ jẹ be ruawa nọ Jihova ọ te sae rọvrẹ owhẹ hẹ. Mai yoma na, whọ sai roro nọ awaọruọ ra na u dhesẹ nọ whẹ yọ ekpehre ohwo, inọ who wo ẹrọwọ họ. Rekọ, joma ta kpahe idibo Ọghẹnẹ jọ nọ a gbiku rai fihọ Ebaibol na. Hana, oni Samuẹle ọruẹaro na, yọ aye nọ o wo ẹrọwọ gaga. Ghele na, ọ jọ awawa evaọ okenọ ohwo uviuwou riẹ jọ o je gboja kẹe. (1 Sam. 1:7) Pọl ukọ na o wo ẹrọwọ gaga re, rekọ “awaọruọ kpahe ikoko na kpobi” u ru nọ udu u je ro tei otọ họ. (2 Kọr. 11:28) Ẹrọwọ Devidi ovie na ọ ga te epanọ Jihova o ro you rie gaga. (Iruẹru 13:22) O make jọ ere na, eware e thọ Devidi obọ nọ u ru nọ awaọruọ o je ti ro kpei no. (Ol. 38:4) Jihova ọ sasa idibo riẹ nana oma omomọvo. w20.02 20 ¶1-2

Omauromudhe yọ olẹ nọ whọ rẹ rọ eva ra kpobi lẹ se Jihova, nọ whọ rẹ jọ vuẹe nọ whọ gwọlọ gọe bẹdẹ bẹdẹ. Whọ tẹ roma mudhe kẹ Ọghẹnẹ, yọ whọ “vro” omobọ ra no. Jihova o wo owhẹ obọnana, a rẹ ruẹ obọ uvẹ-ọghọ riẹ hẹ. (Rom 14:8) Whọ be vuẹ Jihova nọ no umuo enẹna vrẹ, oware nọ o te mae jọ owhẹ oja họ epanọ whọ rẹ rọ gọe, orọnikọ epanọ who re ro ru eva were omobọ ra ha. Omauromudhe ra yọ eyaa nọ whọ ya kẹ Ọghẹnẹ. Jihova ọ rẹ gba omai họ ya eyaa nana ha. Rekọ ma tẹ ya eyaa na, Jihova ọ gwọlọ nọ ma re ru eyaa mai gba. (Ol. 116:12, 14) Whọ tẹ be roma mudhe kẹ Jihova omọfa ọ rẹ riẹ hẹ, onana yọ ẹme ra avọ Jihova. Ame-ọhọ yọ oware nọ a re ru evaọ ẹgbede, yọ ẹsibuobu evaọ okokohọ a rẹ jọ ru onana. Okenọ whọ be họ-ame na, yọ who bi dhesẹ kẹ amọfa nọ whọ roma mudhe kẹ Jihova no evaọ omoke jọ nọ o vrẹ. Fikiere, ame-ọhọ ra u re ru amọfa riẹ nọ whọ rọ udu ra kpobi, te uzuazọ ra, iroro ra gbe ẹgba ra kpobi you Jihova Ọghẹnẹ ra, jẹ gbaemu nọ whọ rẹ gọe bẹdẹ bẹdẹ.​—Mak 12:30. w20.03 9 ¶4-5

Setan o bi ru re ahwo a gbẹ riẹ Jihova ha. Nọ ikọ Jesu a whu no, ahwo jọ nọ a se omarai Ileleikristi a te mu iwuhrẹ erue họ ewuhrẹ. (Iruẹru 20:29, 30) Ikọ erue nana a te ru nọ ahwo a gbẹ jẹ rọ riẹ Ọghẹnẹ uzẹme na ha. Wọhọ oriruo, a si odẹ Ọghẹnẹ no Ebaibol rai, a tẹ rehọ edẹ-ova wọhọ “Ọnowo” gbe “Olori” nwene ẹta riẹ. Edẹ-ova nana nọ a ro nwene odẹ-oma Ọghẹnẹ na u ru nọ ahwo nọ a bi se Ebaibol na a gbẹ be ruẹ ohẹriẹ nọ o rrọ Jihova avọ “ilori” efa nọ a fodẹ evaọ Ikereakere na ha. (1 Kọr. 8:5) A se Jihova avọ Jesu “Ọnowo,” onana u te bi ru ei bẹbẹ kẹ ahwo re a riẹ nọ Jihova avọ Ọmọ riẹ yọ omọvo na ha. (Jọn 17:3) Onana o jọ usu eware nọ e wha uwuhrẹ Esanerọvo ze, uwuhrẹ nọ u no Ebaibol ze he. Enana kpobi i ru nọ ahwo buobu a bi ro roro nọ a rẹ sae riẹ Ọghẹnẹ vievie he. Onana yọ ọrue koikoi!​—Iruẹru 17:27. w19.06 5 ¶11

Edhere jọ nọ ma re ro ru iruo odibọgba mai gba ziezi họ, ma rẹ daoma wo onaa ziezi evaọ usi uwoma ota na. (Itẹ 1:5; 1 Tim. 4:13, 15) Uvẹ-ọghọ nọ ma wo o rro kẹhẹ nọ Jihova ọ rọ kẹ omai uvẹ re ma jọ “ibe iruiruo” riẹ! (1 Kọr. 3:9) Who te “vuhu eware nọ e mae roja” jẹ tẹrovi iruo odibọgba na, u ti ru owhẹ “gọ Jihova avọ evawere.” (Fil. 1:10; Ol. 100:2) Nọ whọ be gbodibo kẹ Ọghẹnẹ na, o rẹ sai mu owhẹ ẹro nọ ọ te kẹ owhẹ ẹgba nọ who ti ro ru iruo odibọgba ra gba ziezi, ghelọ ebẹbẹ nọ whọ rẹriẹ ovao dhe kẹhẹ. (2 Kọr. 4:1, 7; 6:4) Nọ uyero ra o gbẹ be make kẹ owhẹ uvẹ ru te epanọ whọ gwọlọ họ, whọ sai “wo oghọghọ” nọ whọ tẹ be rọ ẹwẹ ra kpobi ru iruo na. (Gal. 6:4) Who te ru odibọgba ra gba ziezi yọ who bi dhesẹ nọ who you Jihova gbe ahwo. “Enẹ oruo who ti ro siwi omara gbe enọ e gaviezọ kẹ owhẹ.”​—1 Tim. 4:16. w19.04 6 ¶15; 7 ¶17

Iruẹru-imizi họ ugogo edhere nọ Setan avọ izi imuomu a be rọ viẹ ahwo họ. Ahwo nọ a re ru iruẹru-imizi a ta nọ a rẹ riẹ hayo ru eware nọ ahwo akpọ gheghe a rẹ sae riẹ hayo ru hu. Wọhọ oriruo, ahwo jọ a ta nọ a rẹ sae rọ ẹva-ọgba riẹ oware nọ o te via evaọ obaro. Amọfa a re ru wọhọ ẹsenọ a bi lele ahwo nọ a whu no ta ẹme. Ejọ e rẹ ware-eda hayo ru emajiki, yọ a rẹ tubẹ gwọlọ nua amọfa. Ọkiẹriwo jọ nọ a ru evaọ erẹwho ikpegberee erọ Latin America gbe Caribbean u dhesẹ nọ abọvo abasa ahwo nọ a rrọ erẹwho nana a rọwo emajiki, eda, ẹva-ọgba, yọ enwenọ unu ahwo nana a rọwo nọ ohwo-akpọ ọ rẹ sai lele imizi ta ẹme. Ọkiẹriwo ọfa nọ a ru evaọ erẹwho ikpegberee Africa u dhesẹ nọ a tẹ ghale ahwo erẹwho nana kpohọ abava, ahwo nọ a bu vi abọ ọvo soso a rọwo nọ eda e rrọ. Oria kpobi nọ ma be rria kẹhẹ, ma rẹ yọroma kẹ iruẹru-imizi. w19.04 20-21 ¶3-4

Jihova Ọghẹnẹ o mukpahe oghẹrẹ umuomu kpobi. (Ol. 5:4-6) O rrọ vevẹ nọ re a lele emaha wezẹ yọ oware nọ o rẹ tọtọ iẹe oma. Mai Isẹri Jihova ma be rọ aro kele iei, yọ emọ nọ a re lele wezẹ u re tu omai oma, a rẹ kuvẹ riẹ vievie he evaọ ukoko Ileleikristi na. (Rom 12:9) “Uzi Kristi na” u mukpahe uruemu kpobi nọ u wobọ kpahe ọmọ nọ a re lele wezẹ. (Gal. 6:2) Uzi Kristi na họ eware kpobi nọ Jesu ọ rọ ẹmeunu gbe uruemu wuhrẹ ahwo, yọ fiki uyoyou gbe uvioziẹ a ro jie uzi na. Fikinọ uvi Ileleikristi a bi koko uzi nana, a rẹ rẹrote emọ evaọ oghẹrẹ nọ emọ na a rẹ rọ riẹ nọ a you rai ziezi jẹ be thọ ae. Rekọ emọ nọ a re lele wezẹ hayo raha yọ ekpehre uruemu gaga nọ u fo ho, onọ o rẹ lẹliẹ emọ na roro nọ ohwo ọvo o you rai hayo be thọ ae he. U yoma kẹhẹ inọ onana u bi kpomahọ uvi Ileleikristi. Fikieme? Keme “ahwo omuomu gbe eviẹahwohọ” e da oria kpobi fia, yọ ejọ e be gwọlọ epanọ a rẹ rọ ruọ ukoko na. (2 Tim. 3:13) U te no ere no, ejọ nọ e rọ oma da ukoko Jihova a kuvẹ kẹ isiuru etọtọ te epanọ u ro ru ai lele emaha wezẹ. w19.05 8 ¶1-3

Ohwo nọ ọkora ọ rrọ oma ọ sai rri omariẹ nọ o te ohwo nọ ọ rẹ sae lẹ se Jihova ha. Ma tẹ gwọlọ sasa ohwo otiọye na oma, ma sae lẹ kugbei jẹ fodẹ odẹ riẹ evaọ olẹ na. Ma sae jọ olẹ na vuẹ Jihova epanọ oniọvo na ọ ghare kẹ omai gbe inievo nọ e rrọ ukoko na te. Ma sae yare Jihova re o fiobọhọ jẹ sasa odibo ọghaghae riẹ nana oma. Oghẹrẹ olẹ utionana o rẹ sae ginẹ kẹ ohwo omosasọ. Roro oware nọ whọ gwọlọ ta na re whọ tẹ tae. Eme nọ a roro te re a tẹ ta ha, e rẹ nwa ohwo oma. Eme iwowou e rẹ sasa ohwo oma. (Itẹ 12:18) Fikiere lẹ se Jihova re o fiobọhọ kẹ owhẹ ruẹ eme iwowou, nọ e rẹ sasa ohwo oma. Kareghẹhọ nọ ẹme ọvuọvo ọ rrọ họ nọ o wo ẹgba te eme nọ i no unu Jihova ze nọ e rrọ Ebaibol na. (Hib. 4:12) Nọ ma tẹ be sasa amọfa oma, yọ ma bi fiobọhọ kẹ ae kareghẹhọ nọ Jihova o you rai. Jọ o thọrọ omai ẹro vievie he inọ Jihova yọ Ọghẹnẹ uvioziẹ re. Oware umuomu ovuovo nọ u dhere Jihova o rrọ họ, te uruemu emaha ilele wezẹ. Jihova ọ be ruẹ eware kpobi, yọ ọ te siọ orumuomu kpobi nọ ọ rọwo kurẹriẹ hẹ uye ba ẹkẹ hẹ.​—Ik. 14:18. w19.05 18 ¶18; 19 ¶19, 21

Setan ọ be gwọlọ ru omai raha izi Jihova. Edhere jọ nọ o bi ro ru onana họ, ọ rẹ daoma ru re ma roro kpahe eware nọ i woma ha, ọ vẹ rọ ere mi omai iroro no re ma sai yoẹme kẹe. Ọ rẹ rọ ẹmẹrera tẹzẹ omai hayo viẹ omai họ re ma ruọ abọ riẹ, yọ eware nọ e rẹ were omai ọ rẹ rọ dawo omai. (Kọl. 2:4) Kọ Setan ọ be ginẹ gwọlọ oghẹrẹ kpobi nọ o re ro su omai thọ? Ee! Kareghẹhọ nọ orọnikọ ahwo nọ a be gọ Ọghẹnẹ hẹ Pọl o kere ẹme unuovẹvẹ nọ o rrọ obe Ahwo Kọlọsi 2:8 na se he. Ileleikristi nọ a rọ ẹzi ọfuafo wholo o kere i rie se. (Kọl. 1:2, 5) Setan ọ jẹ gwọlọ su Ileleikristi yena thọ evaọ okenọ u kpemu, yọ o mae tubẹ riẹe oja nẹnẹ re o su omai thọ. (1 Kọr. 10:12) Fikieme? Keme Ọghẹnẹ o le rie no obọ odhiwu ze no, yọ ọ rẹ gbẹ sai zihe ofa ha, fikiere epanọ ọ rẹ rọ viẹ idibo Ọghẹnẹ họ ọvo o riẹe oja. (Evia. 12:9, 12, 17) U te no ere no, ma be rria edẹ urere na okenọ ahwo omuomu gbe eviẹahwohọ a bi ro no “onọ u yoma ruọ onọ o mai yoma.”​—2 Tim. 3:1, 13. w19.06 2 ¶1-2

Nọ Jezibẹl ọ ta nọ o ti kpe Elaejah no, ozọ u te mu ei. Fikiere, ọ tẹ dhẹ kpobọ Biẹ-shiba. Udu u no rie awọ te epanọ ọ rọ “yare nọ jọ o whu.” Fikieme o rọ jariẹ oma ere? Elaejah “ọ jọ ohwo wọhọ omai na,” ohwo-akpọ nọ ọ gba ha. (Jem. 5:17) Ẹsejọhọ ebẹbẹ nọ i te rie na i ru oma lọhọ iẹe gaga no. O wọhọ nọ o jọ Elaejah oma inọ epanọ ọ daoma te re egagọ uzẹme e dowọ muotọ evaọ Izrẹl na, ewoma ọvo o bi noi ze he, ọye ọvo họ ọnọ ọ gbẹ be gọ Jihova. (1 Iv. 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Jihova ọ riẹ oware nọ o rọ jọ Elaejah oma ere, yọ ọ whọku ei hi inọ ọ ta eva riẹ keleme. Ukpoye o fiobọhọ kẹ Elaejah wariẹ wo ẹgba. (1 Iv. 19:5-7) Kẹsena Jihova ọ tẹ rehọ edhere owowou kpọ Elaejah vi nọ o dhesẹ ogaga ulogbo riẹ kẹe. Jihova ọ tẹ ta kẹe nọ o gbe wo ahwo idu ihrẹ (7,000) evaọ Izrẹl nọ a re gọ Bale he. (1 Iv. 19:11-18) Jihova ọ rehọ enẹ dhesẹ kẹ Elaejah nọ o you rie. w19.06 15-16 ¶5-6

Ru lele ekpọvio enọ e be kobaro evaọ ukoko na. Ma tẹ be hai ru lele ekpọvio nọ inievo nọ e be kobaro evaọ ukoko na a kẹ omai, ma te whaha ebẹbẹ buobu. Wọhọ oriruo, evaọ ẹkwotọ jọ nọ a jọ fi awhaha họ iruo mai, inievo nọ e be kobaro evaọ ukoko na a tẹ ta kẹ iwhowho-uvie inọ a gbẹ rọ ebe kẹ ahwo evaọ usi uwoma ha. Ghele na oniọvo-ọmọzae jọ nọ ọ rrọ ọkobaro ọ rọwo ru lele uthubro yena ha, ọ jẹ rọ ebe kẹ ahwo ghele. Eme o no rie ze? Nọ ọyomariẹ avọ inievo jọ a ku usi uwoma oke gheghe họ no ẹdẹ jọ, iporisi e tẹ nyabru ai, a te mu ai enọ họ ẹnọ. O wọhọ nọ iporisi na a je lele ai ukuke, yọ a mi ahwo ebe nọ inievo na a kẹ rai na kpobi. Eme ma wuhrẹ no iku nana ze? U fo re ma ru epanọ ekpako ukoko a ta kẹ omai, ma gbẹ make rọwo fihọ iẹe he. Jihova ọ rẹ ghale omai ẹsikpobi nọ ma te bi yoẹme kẹ inievo nọ o fihọ re a kobaro evaọ ukoko na.​—Hib. 13:7, 17. w19.07 12 ¶17

Evaọ aso urere taure a te ti kpe Jesu, ọ ta nọ a ti mukpahe ahwo kpobi nọ a rrọ ilele riẹ. (Jọn 17:14) Anwọ oke yena ze rite inẹnẹ, ahwo nọ a be wọso egagọ uzẹme a gbe bi kpokpo uvi Ileleikristi. Nọ urere uyero-akpọ nana o be kẹle na, ma riẹ nọ ewegrẹ mai a ti kpokpo omai viere. (Mat. 24:9) Re ma sai thihakọ ukpokpoma, eme ma re ru enẹna? U du gwọlọ nọ ma re roro kpahe oghẹrẹ uye kpobi nọ o rẹ sai te omai hi. Ma te ru ere, ozọ o sae ruọ omai ẹro, ma vẹ te jọ awawa. Yọ onana o sae lẹliẹ omai si uke kpemu evaọ egagọ Ọghẹnẹ fiki ukpokpoma nọ u ri tube te omai oma ha. (Itẹ 12:25; 17:22) Ozọ yọ oware jọ nọ ‘ọwegrẹ mai, Ẹdhọ’ ọ be rọ gwọlọ si omai no abọ Jihova. (1 Pita 5:8, 9) Fikiere, u fo re ma wo usu okpekpe kugbe Jihova je ru ere enẹna. w19.07 2 ¶1-3

Eva e jẹ were ikọ na gaga nọ a kokohọ ugbehru na. Nọ Jesu ọ kparoma no, ọ vuẹ rai nọ a ziọ oria nana te hẹrẹ iẹe. (Mat. 28:16) Ẹsejọhọ ẹdẹ yena ọ rọ “romavia kẹ inievo nọ i bu vi egba isoi (500) ẹsiẹvo.” (1 Kọr. 15:6) Fikieme Jesu ọ rọ gwọlọ ruẹ ilele riẹ? Re ọ kẹ ae obọdẹ iruo jọ. Ọ ta kẹ ae nọ: “Wha nya, re wha ru ahwo zihe ruọ ilele evaọ udevie ahwo erẹwho na kpobi.” (Mat. 28:18-20) Ilele Jesu nọ i yo ẹme yena họ ahwo nọ a to ukoko Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na họ. Iruo nọ e mai wuzou nọ ukoko yena u wo họ, re a fiobọhọ kẹ ahwo zihe ruọ ilele Jesu. Nẹnẹ, ikoko uvi Ileleikristi nọ e rrọ akpọ na soso i bu te idu buobu, yọ re a fiobọhọ kẹ ahwo zihe ruọ ilele Jesu họ iruo nọ e mai wuzou kẹ ae. w19.07 14 ¶1-2

Ọsẹro ọnyawariẹ jọ evaọ obọ Norway ọ ta nọ o rẹ were ahwo nọ a rẹ gwọlọ ta kpahe Ọghẹnẹ hẹ re a ta kpahe eware nọ e rrọ akpọ via. Nọ o te yere ohwo no, ọ vẹ nọ inọ: “Ẹvẹ who roro nọ akpọ na o ti ro woma evaọ obaro? Kọ who roro nọ egọmeti, egba-eriariẹ, hayo omọfa jọ o ti ru akpọ na woma?” Nọ ọ tẹ romatotọ gaviezọ kẹ uyo rai no, o ve se oria ikere nọ o ta kpahe epanọ akpọ na o ti ro woma evaọ obaro. Eva e rẹ were ahwo jọ gaga nọ a tẹ ruẹ eyaa Ebaibol nọ i dhesẹ nọ otọakpọ na o te jọ bẹdẹ bẹdẹ, gbe nọ ahwo owoma a te rriae bẹdẹ. (Ol. 37:29) U fo re ma hae rọ idhere sa-sa lele ahwo ta ẹme. Fikieme? Keme oware nọ o rẹ were ahwo jọ o rẹ were amọfa ha. O rẹ were ahwo jọ re a ta kpahe Ọghẹnẹ gbe Ebaibol na, rekọ o rẹ mae were amọfa nọ whọ tẹ rehọ eme efa ruọ ẹme na. Oghẹrẹ kpobi nọ o rrọ kẹhẹ, ma rẹ daoma ta usi uwoma kẹ oghẹrẹ ahwo kpobi. (Rom 1:14-16) Jihova họ ọnọ o re ru uzẹme na dowọ muotọ evaọ udu ahwo nọ a wo emamọ eva.​—1 Kọr. 3:6, 7. w19.07 22-23 ¶10-11

Uyoyou ulogbo nọ Ọghẹnẹ o wo kẹ omai o rẹ wọ omai you ibe Ileleikristi mai. (1 Jọn 4:20, 21) Ma sai roro nọ o rrọ lọlọhọ gaga re ma you ibe Ileleikristi mai. Ma sai gine roro ere keme Jihova ọvona ma be gọ yọ ma be daoma rọ aro kele emamọ iruemu riẹ. Ma be rọ aro kele Jesu re, ọnọ o wo uyoyou ulogbo kẹ omai te epanọ o ro siobọno uzuazọ riẹ fiki mai. Rekọ ẹsejọ o rẹ jọ bẹbẹ kẹ omai re ma koko uzi nọ o ta nọ ma wo uyoyou kẹ ohwohwo. Yodia avọ Sintiki yọ Ileleikristi nọ i wo ajọwha ziezi kẹ iruo Uvie na, yọ a jọ “ibe iruiruo” Pọl ukọ na. Ghele na, o wọhọ nọ a kuvẹ re ẹbẹbẹ nọ ọ jọ udevie rai ọ raha usu rai. Nọ Pọl o je kere se ukoko rai, ọ fodẹ Yodia avọ Sintiki jẹ tuduhọ ae awọ nọ jọ “a wo iroro evo.” (Fil. 4:2, 3) Pọl ọ ruẹ nọ u fo re ọ tuduhọ ukoko na soso awọ inọ, a “hai ru eware kpobi ababọ eguago gbe avro-ọvro.”​—Fil. 2:14. w19.08 9 ¶6-7

U woma gaga inọ ikoko gbe inievo buobu a be daoma fiobọhọ kẹ inievo nọ e rrọ iruo odibọgba oke-kpobi na re a sae daji iruo rai. A rẹ tuduhọ ae awọ inọ a ruabọhọ iruo rai, a rẹ kẹ ae ugho gbe eware efa, hayo fiobọhọ kẹ ae rẹrote ahwo uviuwou rai nọ e rrọ obọ uwou. Otẹrọnọ ahwo nọ a no iruo odibọgba oke-kpobi a rrọ ukoko ra, who du roro ho inọ a ru oware jọ thọ hayo a ru iruo rai ziezi hi jabọ nọ a ro kpo. Ukpoye, fiobọhọ kẹ ae re oria okpokpọ nọ a rrọ na o reria ae oma. Dede ai rehọ je yere ai rọkẹ eware nọ a ru no, o tẹ make rọnọ ẹyao ọ gbẹ be kẹ ae uvẹ ru te epaọ anwẹdẹ hẹ. Daoma si kẹle ae. Wuhrẹ mi ai keme u wo eware buobu nọ a wuhrẹ i rai no. Evaọ oke ọsosuọ, inievo nọ e jọ iruo odibọgba oke-kpobi vẹre na a sae gwọlọ obufihọ ra re a sai wo uwou, iruo, kpohọ oria nọ a gwọlọ nya, gbe eware itieye na efa. w19.08 23-24 ¶12-13

Gọg ọ te rẹroso “ugbobọ ohwo-akpọ,” koyehọ ekwakwa ẹmo gbe egbaẹmo riẹ. (2 Irv. 32:8) Rekọ Jihova Ọghẹnẹ mai ma te rẹroso, onọ ahwo erẹwho na a ti rri wọhọ oware ugheghẹ. A ti rri rie ere keme eghẹnẹ nọ Babilọn Ologbo na ọ jẹ gọ e sai siwi ei no obọ “arao ojihẹ na” avọ “izei ikpe” riẹ hẹ! (Evia. 17:16) Fikiere, Gọg o ti roro nọ o ti kpe idibo Ọghẹnẹ no lọlọhọ. Ọ te wọ bru idibo Jihova “wọhọ ẹgho nọ o ruru ẹkwotọ na.” Rekọ Gọg ọ vẹ te ruẹ nọ ẹta ọ nya ro no na. O ve ti vuhumu nọ Jihova ọ be họre na, wọhọ epanọ o via kẹ Fẹro evaọ Abade Ọwawae na. (Ọny. 14:1-4; Izik. 38:3, 4, 18, 21-23) Kristi avọ egbaẹmo obọ odhiwu riẹ a te thọ idibo Ọghẹnẹ jẹ raha ogbaẹmo Gọg muotọ. (Evia. 19:11, 14, 15) Kọ eme ọ te via kẹ Setan, ọwegrẹ ologbo Jihova, ọnọ erue riẹ i ru nọ erẹwho na i ro kuomagbe te họre idibo Ọghẹnẹ na? Jesu o ti gbolo iei avọ idhivẹri riẹ fihọ ọgọdọ odidi na, a vẹ te kare ai fihọ etẹe odu ikpe.​—Evia. 20:1-3. w19.09 11-12 ¶14-15

Idibo Jihova a bi rẹro emamọ eware nọ Jihova ọ ya eyaa riẹ. Rekọ, oware nọ ma bi rẹro riẹ o gbẹ be kake tha ha, oma o sae lọhọ omai evaọ iruo Uvie na. Udu o rẹ sai tube whrehe omai. (Itẹ 13:12) Ere o via evaọ etoke 1914. Evaọ oke yena inievo buobu nọ a rọ ẹzi wholo a je roro nọ a ti kpobọ odhiwu evaọ ukpe yena. Rekọ nọ o via ere he, eme inievo nọ i wo ẹrọwọ a ru? A siọ ohrẹ uzuazọ na ba ha keme epanọ a re ro ru oreva Jihova a tẹrovi, orọnikọ epanọ a re ro kpobọ odhiwu hu. A gba riẹ mu nọ a rẹ ruabọhọ ohrẹ na avọ ithihakọ. Avro ọ riẹ hẹ, whẹ omara who bi rẹro oke nọ Jihova o ti ro ru odẹ riẹ fo, dhesẹ via nọ esuo riẹ ọ mai woma, je ru eyaa riẹ kpobi gba. Jọ u mu owhẹ ẹro nọ eware nana kpobi i ti rugba evaọ oke nọ Jihova o fihọ. Bọwo oke yena, joma gbẹ hae dawo ẹgba mai kpobi evaọ egagọ Ọghẹnẹ, joma si uke kpemu vievie he nọ eware nọ ma bi rẹro rai i gbe ri rugba ha. w19.08 4-5 ¶9-10

Nọ omara nọ: ‘Kọ ahwo a riẹ omẹ wọhọ ohwo nọ ọ rrọ wolẹ avọ omaurokpotọ? Kọ mẹ be hai ru iruo nọ ahwo a re rri vo, re mẹ rọ ere gbodibo kẹ amọfa? Kọ mẹ rrọ wowou?’ Uruemu Jesu u ru nọ udu u re ro te ahwo otọ nọ a te bi lele iei ru iruo, yọ o jẹ hae were Jesu re o wuhrẹ ai. (Luk 10:1, 19-21) Ọ jẹ hae kuvẹ re ilele riẹ a nọe enọ, yọ ọ jẹ hae gwọlọ riẹ oware nọ a bi roro. (Mat. 16:13-16) Ilele Jesu a je ru ziezi evaọ egagọ Ọghẹnẹ, wọhọ okakọ nọ o rrọ otọ nọ u re wou eware. Eware nọ Jesu o wuhrẹ i rai i te rai udu, onana u ru nọ a jẹ rọ mọ emamọ ibi, koyehọ iruo iwoma nọ a je ru. Kọ who wo owha-iruo jọ nọ o lẹliẹ ahwo rrọ otọ ra? O tẹ rrọ ere, nọ omara nọ: ‘Ẹvẹ me bi lele ahwo nana yeri evaọ obọ iruo hayo obọ uwou? Kọ mẹ yọ ohwo nọ o re ru udhedhẹ? Kọ mẹ rẹ kuvẹ re ahwo a nọ omẹ enọ? Kọ mẹ rẹ gwọlọ yo oware nọ o rrọ ae eva?’ Ma gwọlọ jọ wọhọ ahwo Farisi na vievie he, enọ eva e rẹ dha nọ ahwo a tẹ nọ ae unu, jẹ wọso ohwo kpobi nọ ọ rọwo orai hi.​—Mak 3:1-6; Jọn 9:29-34. w19.09 20 ¶1; 23 ¶9-11

Ẹsejọ isu akpọ na a rẹ ta ẹme yena nọ a tẹ be ta kpahe epanọ erẹwho sa-sa a rẹ rọ riẹ yerikugbe ohwohwo. Rekọ ubo “udhedhẹ gbe omofọwẹ” nọ Ebaibol ọ ta na u ti wo ohẹriẹ no oyena. Fikieme ma rọ ta ere? Nọ a te bo ubo na, ahwo a ti roro nọ isu akpọ na a ginẹ wha udhedhẹ gbe ufuoma ze no. Rekọ uzẹme riẹ họ, “uye ulogbo” u bi ti muhọ kẹsena “ọraha idudhe” o ve ti lele iei. (Mat. 24:21) Ma riẹ ugogo oware nọ o te wha ubo na ze he, hayo oghẹrẹ nọ a ti ro boi. Yọ ma riẹ hẹ sọ a ti bo ubo na ẹsiẹvo hayo o te jọ unuẹse buobu. Oghẹrẹ nọ o te jọ kpobi kẹhẹ, oware nọ ma riẹ họ: A te viẹ omai họ họ inọ isu akpọ na a te sae ginẹ wha udhedhẹ ziọ akpọ soso. Ukpoye, onana yọ oka nọ u dhesẹ nọ “ẹdẹ Jihova” o bi ti muhọ!​—1 Tẹs. 5:2. w19.10 8-9 ¶3-4

Ẹmo Amagidọn o ti ku uyero-akpọ nana họ. Rekọ ma rẹ dhozọ oware ovo ho. Fikieme? Keme Ọghẹnẹ họ ọnọ o ti fi ẹmo nana. (Itẹ 1:33; Izik. 38:18-20; Zẹk. 14:3) Nọ Jihova ọ tẹ kẹ udu no, Jesu ọ vẹ te kobaro evaọ ẹmo na. Ileleikristi nọ a kpare kpobọ odhiwu no gbe ikọ-odhiwu buobu gbidi gbidi a ve ti kuomagbei. Aikpobi a ti fi Setan ẹmo, te idhivẹri riẹ gbe ahwo kpobi nọ a rrọ abọ riẹ evaọ otọakpọ. (Evia. 6:2; 17:14) Jihova ọ kẹ imuẹro nọ: “Okwakwa ẹmo ọvo nọ a ru rọ wọso owhẹ nọ u ti wo iruo o rrọ họ.” (Aiz. 54:17) “Ogbotu obuobu” ọrọ idibo Jihova a te zọ. A ti “no uye ulogbo na ze,” kẹsena a vẹ te ruabọhọ egagọ Jihova. (Evia. 7:9, 13-17) Ebaibol na ọ ginẹ kẹ omai imuẹro egaga inọ ma te zọ evaọ etoke uye ulogbo na. Ma riẹ nọ “Jihova ọ rẹ thọ enọ i bi yoẹme.” (Ol. 31:23) Eva e te were ahwo kpobi nọ a you Jihova je bi jiri ei nọ a te ruẹ oghẹrẹ nọ o ti ro si afuẹwẹ no odẹ riẹ.​—Izik. 38:23. w19.10 18-19 ¶17-18

Nọ “edẹ urere na” e be kẹle ekuhọ na, ebẹbẹ ilogbo e sai te omai. (2 Tim. 3:1) Wọhọ oriruo, nọ a ru ivotu no evaọ orẹwho Africa jọ, ohọre u te du lahwe. Inievo na a jẹ sai no uwou hu evaọ etoke nọ o vrẹ emerae ezeza soso fiki ohọre na. Eme o fiobọhọ kẹ ai thihakọ ẹbẹbẹ na? Inievo jọ a dhẹ kpohọ iwou ibe Ileleikristi rai nọ e be rria eria nọ ohọre na o jọ ga tere he. Oniọvo-ọmọzae jọ ọ ta nọ: “Evaọ oware nọ o via na, eva e were omẹ nọ ibe Ileleikristi mẹ a jọ kugbe omẹ. Ma jẹ tuduhọ ohwohwo awọ.” Nọ “uye ulogbo na” u te muhọ no, eva e te were omai inọ ma wo uvi egbẹnyusu nọ i you omai ziezi. (Evia. 7:14) Fikiere, o roja gaga inọ ma re si kẹle inievo mai enẹna vi epaọ anwẹdẹ kpobi. (1 Pita 4:7, 8) Fikieme? Keme ewegrẹ mai a te daoma ta erue kẹ omai re a ruẹse hẹriẹ usu nọ ma wo kugbe inievo mai. A te gwọlọ ru omai mukpahe ohwohwo. Rekọ onana o te jọ oke oraha kufiẹ gheghe. A te sae hẹriẹ usu nọ ma wo kugbe ibe Ileleikristi mai hi. w19.11 2 ¶1-2; 7 ¶19

Setan nọ ọ rrọ “ọsẹ ọrue” na ọ be rọ ahwo nọ a rrọ otọ riẹ gu erue kpahe Jihova gbe ibe Ileleikristi mai. (Jọn 8:44) Wọhọ oriruo, ahwo nọ a kie no ẹrọwọ na no a re gu erue jẹ ta eme ẹghẹ nọ a re ro su ahwo thọ kpahe ukoko Jihova evaọ itanẹte, etẹlẹvisiọno, gbe ebe usi. Erue yena e rrọ usu ‘ese nọ e be ware erae’ nọ Setan ọ be sa. Eme ma re ru nọ ma te yo erue itieye na? Ma rẹ siọ ae riẹriẹriẹ! Fikieme? Keme ma fi ẹrọwọ họ Jihova je fievahọ inievo mai. Ma re lele enọ i kie no ẹrọwọ no ta ẹme vievie he. Ma re lele ai vro avro vievie he hayo ta kpahe oware jọ fikinọ ma gwọlọ riẹ oware nọ o rrọ ae udu, keme o sai whrehe ẹrọwọ mai. Kọ whọ se riẹriẹriẹ inọ whọ rẹ gaviezọ kẹ enọ i kie no ẹrọwọ họ, hayo lele ai vro avro ho? Who te ru ere, yọ emamọ oware who ru na. Rekọ ma rẹ yọroma keme Setan o wo ekwakwa ẹmo efa nọ ọ rẹ rọ gwọlọ họre omai. w19.11 15 ¶8; 16 ¶11

Nọ whọ tẹ be jiroro, daoma riẹ oware nọ o be wọ owhẹ jiroro na. Jihova ọ gwọlọ nọ eva efuafo ma re ro ru oware kpobi. Fikiere, nọ ma tẹ be jiroro, u fo nọ ma rẹ viẹ omamai gbe amọfa họ họ. Ma gbẹ rọ eva efuafo jiroro ho, o te jọ bẹbẹ re ma ru oware nọ ma jiroro riẹ na gba. Wọhọ oriruo, oniọvo-ọmọzae ọ sae ruọ iruo ọkobaro oke-kpobi. Rekọ nọ omoke jọ o jẹ vrẹ no, ọ gbẹ be sai ru te unu ehwa nọ o gwọlọ họ, onana u te ru nọ o gbe bi ro wo evawere evaọ usi uwoma ota na ha. Ẹsejọhọ o je roro nọ Jihova nọ ọ gwọlọ ru eva were o lẹliẹ e riẹ ruọ iruo ọkobaro na. Kọ o sae jọnọ fikinọ ọ gwọlọ ru eva were ọsẹgboni riẹ hayo omọfa jọ o lẹliẹ e riẹ ruọ iruo ọkobaro? Roro kpahe ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol nọ ọ gwọlọ siọ isigareti ivovo ba. Oke ọsosuọ, o lọhọ kẹe tere he, ọ rẹ rọ udugaga seba oka ovo hayo eka ivẹ, kẹsena o ve je muhọ evovo. Rekọ uwhremu na, ọ tẹ sae seba riẹriẹriẹ. Fikinọ o you Jihova jẹ gwọlọ nọ o re ru eva were iẹe u ru nọ ọ sae rọ seba riẹriẹriẹ.​—Kọl. 1:10; 3:23. w19.11 27 ¶9; 29 ¶10

U mu Pọl ẹro nọ ọ te dhẹ ohrẹ na te urere. Okpodhiwu ọ rrọ yọ o je rẹro nọ o ti wo “osa use obọ odhiwu” na. Rekọ ọ riẹ nọ taure onana o sae lọhọ, o gwọlọ nọ o re serihọ họ, ọ rẹ ‘daoma riẹ kpobi.’ (Fil. 3:14) Pọl ọ kẹ ahwo Filipai oriruo jọ re u fiobọhọ kẹ ae tẹrovi oware nọ a ti wo tobọ evaọ ohrẹ na. Pọl ọ kareghẹhọ ahwo Filipai inọ ae omarai yọ emotọ evaọ obọ odhiwu. (Fil. 3:20) Fikieme o rọ gwọlọ nọ a rẹ kareghẹhọ onana? Evaọ oke yena, ahwo buobu a jẹ gwọlọ nọ a rẹ jọ emotọ Rom fiki erere nọ ọ riẹ. Rekọ, obọ odhiwu nọ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo a jọ rrọ emotọ na o mai woma, keme eghale nọ a ti wo e mai bu. Re ohwo ọ jọ ọmotọ Rom yọ oware ovuovo ho nọ a tẹ rehọ iẹe wawo ọmotọ evaọ obọ odhiwu! Nẹnẹ, Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo a be ruabọhọ yeri uzuazọ nọ u dhesẹ nọ a tẹrovi utee uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ rai evaọ obọ odhiwu. w19.08 6 ¶14-15

Igbo yena nọ a si omai no na u woma vi onọ a jẹ hai si emọ Izrẹl no evaọ ukpe Obusino na kpekufiẹ. (Izerẹ 25:8-12) Wọhọ oriruo, ohwo nọ o no igbo evaọ ukpe Obusino na ọ sae wariẹ zihe ruọ ọrigbo, yọ oghẹrẹ kpobi kẹhẹ, ọ te seba ewhu hu uwhremu na. Rekọ igbo nọ Jesu o si omai no na yọ orọ ebẹdẹ bẹdẹ. Evaọ ẹdẹ Pẹntikọst ọrọ 33 C.E., Jihova ọ rọ ẹzi ọfuafo wholo ikọ na, te ezae gbe eyae efa nọ i wo ẹrọwọ. Ọ rehọ e rai wọhọ emọ riẹ nọ ọ te kpare kpobọ odhiwu re a lele Jesu su. (Rom 8:2, 15-17) Enana họ ahwo ọsosuọ nọ a wo erere no obusino nọ Jesu o whowho evaọ isinagọgo obọ Nazarẹt na ze. (Luk 4:16-19, 21) Ahwo nana a gbẹ jọ igbo iwuhrẹ erue nọ isu egagọ ahwo Ju a je wuhrẹ na ha. Yọ a gbẹ jọ igbo iruemu ethọthọ rai hi, enọ i no Ikereakere na ze he. Evaọ aro Ọghẹnẹ, ahwo nana a te je no igbo uzioraha gbe uwhu no. Ọruẹrẹfihotọ obusino nana o muhọ evaọ okenọ a rọ ẹzi wholo ilele Jesu evaọ 33 C.E., yọ o ti kuhọ evaọ obọ urere Esuo Odu-Ikpe Kristi. w19.12 11 ¶11-12

Esẹgbini, wha fiobọhọ kẹ emọ rai wo emamọ egbẹnyusu. O gwọlọ nọ ọsẹgboni a rẹ riẹ ohwo nọ emọ rai a bi lele nyusu gbe oware nọ a be hai ru. Onana u dhesẹ nọ a rẹ riẹ ahwo nọ emọ rai a bi lele ta ẹme je vi iwou se evaọ ifonu gbe itanẹte. Egbẹnyusu itienana e rẹ sai ru emọ ra wo iroro gbe uruemu nọ u fo ho. Esẹgbini buobu a be daoma ru re emọ rai a kuomagbe ahwo nọ a be riẹ ru ziezi evaọ egagọ Ọghẹnẹ. Wọhọ oriruo N’Déni avọ Bomine, ọzae-avọ-aye jọ evaọ obọ Côte d’Ivoire a re ru ọruẹrẹfihotọ kẹse kẹse re ọsẹro okogho o wohọ uwou rai. N’Déni ọ ta nọ: “Onana u fiobọhọ kẹ ọmọzae mẹ gaga no. O mu ọkobaro oke-kpobi họ, yọ enẹna ọ rrọ ethabọ ọsẹro okogho.” Esẹgbini a te mu emọ rai họ ewuhrẹ evaọ okenọ a gbẹ maha gaga, u re fiobọhọ ziezi. (Itẹ 22:6) Roro kpahe Timoti. Oni Timoti nọ a re se Yunisi avọ oni-ode riẹ Lọis a wuhrẹ i rie “no oke ọmọfofa ze.”​—2 Tim. 1:5; 3:15. w19.12 25 ¶14; 26 ¶16-17

Jọ ogbẹnyusu nọ a re fievahọ. Wọhọ oriruo, orọnikọ unu ọvo ma rẹ rọ ta kẹ inievo mai nọ ma ti fiobọhọ kẹ ae he, ma re ru eware nọ i re gine fiobọhọ kẹ ae. (Mat. 5:37; Luk 16:10) Nọ ahwo nọ a wo ẹbẹbẹ a tẹ riẹ nọ ma ti gine fiobọhọ kẹ ae, o rẹ kẹ ae omosasọ. Oniọvo-ọmọtẹ jọ ọ ta oware nọ o rọ rrọ ere, inọ: “Who re du ruawa ha sọ ohwo nọ ọ ta nọ o ti fiobọhọ kẹ owhẹ na o ti gine ru ere evaọ ẹruoke.” Nọ oware jọ o tẹ be kẹ ohwo uye, ẹsibuobu o re wo omosasọ nọ ọ tẹ ta eva kẹ ogbẹnyusu nọ o fievahọ. Rekọ re ma sae jọ ogbẹnyusu nọ a re fievahọ, nọ amọfa a rẹ sae ta eva kẹ, o gwọlọ nọ ma re wo odiri. Okenọ ọzae oniọvo nọ a re se Zhanna ọ dhẹ siọ iẹe ba, egbẹnyusu ekpekpe riẹ nọ ọ jẹ ta eva kẹ u ru nọ o ro wo omosasọ ziezi. Ọ ta nọ: “A jẹ romatotọ gaviezọ kẹ omẹ dede nọ o wọhọ nọ me je dhe eme evona ẹwẹwariẹ.” Whọ tẹ be hae romatotọ gaviezọ, u re dhesẹ nọ whẹ yọ emamọ ogbẹnyusu. w20.01 11 ¶9-11

Ma rẹ jọ Ebaibol na se iku ahwo buobu nọ a wo ẹrọwọ, nọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ jọ oma, rekinọ a wo ẹruore obọ odhiwu hu. Ẹzi ọfuafo na ọ jọ Devidi oma. (1 Sam. 16:13) Ẹzi na o fiobọhọ kẹe wo otoriẹ eware ididi kpahe Jihova jẹ wọe kere abọjọ Ebaibol na. (Mak 12:36) O make jọ ere na, Pita ukọ na ọ ta nọ Devidi “o muvrẹ kpobọ idhiwu hu.” (Iruẹru 2:34) Jọn Ọhọahwo-Ame na omariẹ ọ jọ ohwo nọ ‘ẹzi ọfuafo ọ vọ oma.’ (Luk 1:13-16) Jesu ọ ta nọ ohwo ọvo nọ ọ rro vi Jọn ọ riẹ hẹ, rekọ ọ ta re nọ Jọn ọ te jọ omọvo enọ e te jọ Uvie obọ odhiwu na ha. (Mat. 11:10, 11) Jihova ọ rọ ẹzi riẹ kẹ ahwo nana ogaga nọ a ro ru ikpeware, rekọ ọ rọ ẹzi riẹ salọ ae re a kpobọ odhiwu hu. Kọ onana u dhesẹ nọ a wo ẹrọwọ te he? Ijo. Ukpoye u dhesẹ nọ Jihova ọ te kpare ae zihe ziọ uzuazọ evaọ Aparadase otọakpọ.​—Jọn 5:28, 29; Iruẹru 24:15. w20.01 25 ¶15

Jihova o zizie omai re ma jọ usu ahwo uviuwou riẹ nọ e be gọe. Ahwo kpobi nọ a rrọ uviuwou nana a roma mudhe kẹ Ọghẹnẹ no, a te je fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Jesu. Ma be wereva evaọ uviuwou nana. Ma bi yeri emamọ uzuazọ enẹna, ma te je wo obọdẹ ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ obọ odhiwu hayo Aparadase otọakpọ. Jihova o ru ọruẹrẹfihotọ nọ ma rọ rrọ usu ahwo uviuwou riẹ fikinọ o you omai gaga. Yọ onana o rehọ oware ulogbo jọ mi ei. (Jọn 3:16) Ọ “hwa osa rọ dẹ” omai. (1 Kọr. 6:20) Jihova ọ rọ idhe ẹtanigbo Jesu ru ei lọhọ nọ ma re ro wo usu okpekpe kugbei. Ma wo uvẹ-ọghọ nọ ma bi ro se Ọnọ ọ mae rro evaọ ehrugbakpọ na Ọsẹ mai. Jihova họ Ọsẹ nọ ọ mai woma. Ma sae nọ onọ nọ ọso-ilezi jọ ọ nọ, inọ: “Eme mẹ te rọ hwosa kẹ Jihova rọkẹ eware iwoma kpobi nọ o ru kẹ omẹ no?” (Ol. 116:12) Uyo onọ na họ, ma sae hwosa eware nọ Ọsẹ obọ odhiwu mai o bi ru kẹ omai zihe vievie he. Ghele na, ma sai you rie wọhọ epanọ o you omai na. w20.02 8 ¶1-3