UZOẸME UWUHRẸ 31
OLE AVỌ 111 Eware nọ E be Kẹ Omai Evawere
Kọ Who “Wuhrẹ Epanọ” Whọ Sai “ro Wo Edẹro” No?
“Me wuhrẹ epanọ me re ro wo edẹro no ghelọ uyero kpobi nọ mẹ rrọ kẹhẹ.”—FIL. 4:11.
OWARE NỌ A JARIẸ TA KPAHE
Epanọ uyere nọ ma re yere Ọghẹnẹ, iruo nọ a kẹ omai nọ ma rẹ tẹrovi, omaurokpotọ nọ ma re wo, gbe ẹruore mai nọ ma re roro kpahe e sae rọ lẹliẹ omai wo edẹro.
1. A tẹ ta nọ ohwo o wo edẹro, eme u dhesẹ, kọ eme u dhesẹ hẹ?
KỌ WHO wo edẹro? Ohwo nọ o wo edẹro o re roro kpahe eware iwoma nọ o wo, o vẹ lẹliẹ eva were iẹe. O re mu ofu hu fikinọ o wo eware jọ họ. Rekọ orọnọ o nwani dhesẹ nọ ohwo otiọye na ọ rẹ daezọ oware ovo ho ho. Oleleikristi ọ sae gwọlọ gbe ru iruo efa kẹ Jihova evaọ ukoko na. Oware ovo o jọ oyena thọ họ. (Rom 12:1; 1 Tim. 3:1) Rekọ nọ uvẹ iruo jọ o gbẹ be kaki tei obọ evaọ ukoko na ha, o re mu ofu hu.
2. Nọ ohwo o gbe wo edẹro ho, ebẹbẹ vẹ o re wo?
2 Ohwo o gbe wo edẹro ho, o re wo ebẹbẹ buobu. Ahwo nọ oware nọ a wo o rẹ da ẹro ho, a re ru iruo no ohiohiẹ rite aso re a sai wo eware buobu nọ e tubẹ roja tere he dede. Ileleikristi jọ dede a tube tho igho hayo eware amọfa nọ i bi si ai urru no fikinọ a wo edẹro ho. Oware riẹ u gbo kẹhẹ! Ẹsejọhọ a jẹ jọ udu rai ta nọ, ‘Nọ oware nọ u fo nọ me re wo,’ hayo, ‘Ọnọ me thihakọ u te, me re je wo ọnana,’ hayo, ‘O, mẹ te hwa ugho na zihe kẹ ohwo na ẹsiefa.’ Rekọ uzẹme riẹ họ, uji yọ uji. Oghẹrẹ kpobi nọ o rrọ kẹhẹ, o rẹ dha Jihova eva, yọ u re ru nọ ahwo a rẹ rọ la Jihova eka. (Itẹ 30:9) Amọfa jọ a riẹ nọ eva e dha te epanọ a rọ bueva no ukoko Jihova no fikinọ a kẹ rai oghẹrẹ iruo jọ nọ a je rẹro riẹ evaọ ukoko na ha. (Gal. 6:9) Kọ eme o rẹ lẹliẹ odibo Jihova nọ ọ roma mudhe kẹe no ru oware utioye na? Ẹsejọhọ eware nọ o wo e gbẹ be dae ẹro ho.
3. Emamọ ẹme jọ vẹ ọ rrọ obe Ahwo Filipai 4:11, 12 nọ o sai fiobọhọ kẹ omai wo edẹro?
3 Mai kpobi na ma sai wo edẹro. Pọl ukọ na o kere nọ: “Me wuhrẹ epanọ me re ro wo edẹro no ghelọ uyero kpobi nọ mẹ rrọ kẹhẹ.” (Se Ahwo Filipai 4:11, 12.) Okenọ ọ jọ uwou-odi o ro kere ẹme yena. Ọ make jọ uwou-odi na, eva e jẹ were iẹe ghele. O “wuhrẹ epanọ” ọ sai “ro wo edẹro” no. O tẹ be make bẹ omai re ma wo edẹro, ma te roro ẹme nọ Pọl ọ ta na gbe oware nọ o ru, o sai mu omai ẹro nọ ma te sai wo edẹro re. Ma du roro nọ ma tẹ rọ abọ muoma, ma ti wo edẹro ho. Rekọ edẹro yọ oware nọ ma rẹ daoma wuhrẹ, re ma sai woi. Kọ ẹvẹ ma ti ro wuhrẹ iẹe na? Ma te ta ẹme te oghẹrẹ uruemu jọ nọ ma re wo nọ u ti fiobọhọ kẹ omai.
HAI YERE ỌGHẸNẸ KẸ EWARE NỌ WHO WO
4. Ẹvẹ uyere nọ ma re yere Ọghẹnẹ o sae rọ lẹliẹ omai wo edẹro? (1 Ahwo Tẹsalonika 5:18)
4 Oware jọ nọ u re fiobọhọ kẹ ohwo wo edẹro họ, nọ ọ tẹ be hai yere Ọghẹnẹ kẹ eware nọ o wo. (Se 1 Ahwo Tẹsalonika 5:18.) Nọ ma te bi yere Ọghẹnẹ no eva ze rọkẹ epanọ ma ro wo eware nọ e ginẹ roja evaọ uzuazọ, ma gbẹ te ruawa eware nọ ma wo ho tere he. Nọ ma te bi yere Ọghẹnẹ rọkẹ iruo nọ ọ kẹ omai nọ ma ru evaọ ukoko na, epanọ ma rẹ rọ daoma ziezi evaọ iruo na oye ma ti roro, orọnikọ ma ti kpe omamai no fiki iruo jọ nọ ma gwọlọ nọ a kẹ omai hi. Enana kpobi e wha riẹ ze nọ Ebaibol ọ rọ ta nọ ma hai yere Ọghẹnẹ nọ ma tẹ be lẹ sei. Nọ eware nọ ma wo e tẹ da omai ẹro je bi yere Ọghẹnẹ kẹ eware nọ ọ kẹ omai, ma ti wo “udhedhẹ Ọghẹnẹ nọ u vi otoriẹ kpobi” na.—Fil. 4:6, 7.
5. Eware vẹ e hae te lẹliẹ ahwo Izrẹl yere Ọghẹnẹ? (Rri uwoho na re.)
5 Joma ta ẹme kpahe ahwo Izrẹl. Ẹsibuobu a jẹ hae go be ta nọ emu nọ a jẹ ruẹ re evaọ obọ Ijipti na, a gbẹ be ruẹ e riẹ re he. (Ik. 11:4-6) Ma riẹ nọ re ohwo ọ rria udhude wọhọ epanọ a jẹ rria udhude na, o ginẹ lọhọ họ. Rekọ eme a hai ti ru nọ o hai dhesẹ nọ a wo edẹro? A hae te kareghẹhọ eware buobu nọ Jihova o ru kẹ ae no. Wọhọ oriruo, okenọ a jọ obọ Ijipti, a je gboja kẹ ae jẹ rehọ ai ru erigbo. Jihova ọ tẹ rehọ iye ikpe te ahwo Ijipti. Yọ okenọ ahwo Izrẹl a je no Ijipti, “a kwa eware ahwo Ijipti” rehọ, te isiliva, te igoru, gbe iwu. (Ọny. 12:35, 36) Ere ọvo ho, okenọ ahwo Ijipti a je le ahwo Izrẹl, nọ a je te Abade Ọwawae na, Jihova ọ tẹ hẹriẹ abade na abava, ahwo Izrẹl a tẹ nya otọ oyaya vrẹ. Yọ okenọ a jọ udhude na, Jihova ọ jẹ rọ emana kuọ ae te ohiohiẹ te owọwọ. Kọ eme o wha riẹ ze nọ a jẹ rọ ta nọ a be ruẹ emu re he? A wo edẹro ho. Orọnikọ a jẹ ruẹ emu re he he. Rekọ onọ Jihova ọ jẹ kẹ ae na o were rai hi, o da rai ẹro ho.
Fikieme eware nọ ahwo Izrẹl a wo e gbẹ jẹ rọ da ae ẹro ho? (Rri edhe-ẹme avọ 5)
6. Eware jọ vẹ ma re ru re ma hai yere Ọghẹnẹ gbe amọfa?
6 Ẹvẹ whọ sai ro wo edẹro? Orọ ọsosuọ, evaọ ẹdẹ kpobi, hai roro kpahe eware iwoma nọ who wo. Whọ sai tube kere eware itieye na ivẹ hayo esa fihotọ nọ whọ rẹ rọ fiki rai yere Ọghẹnẹ. (Enu. 3:22, 23) Ọrọ avọ ivẹ, nọ a te ru oware kẹ owhẹ, who diwi iei fihọ eva ha. Vuẹ ohwo na epanọ oware na o were owhẹ te. Onọ o mae rro kọ Jihova nọ whọ rẹ hai yere rọkẹ eware kpobi nọ o bi ru kẹ owhẹ. (Ol. 75:1) Orọ avọ esa, jọ egbẹnyusu ra a jọ ahwo nọ eva e rẹ were nọ a te ru oware kẹ ae. O te lẹliẹ owhẹ wo uruemu yena. Otẹrọnọ egbẹnyusu mai yọ ahwo nọ oware nọ a ru kẹ ae o rẹ da ẹro ho, ma je ti rri hi, uruemu rai na u wholo omai no. (Izie. 1:26-28; 2 Tim. 3:1, 2, 5) Otẹrọnọ omoware kpobi nọ a ru kẹ omai, ma re yere ohwo na ziezi, u re dhesẹ nọ ma wo edẹro. Ma gbẹ te ruawa kpahe eware nọ ma wo ho ga hrọ họ.
7. Eme Sista Aci o ru nọ o ro wo edẹro, kọ eme o no rie ze?
7 U wo oniọvo jọ nọ a re se Aci nọ ọ be rria obọ Indonesia. Oniọvo na ọ ta nọ: “Evaọ oke ẹyao COVID-19 na, eware e jọ gaga. Mẹ jẹ rọ omamẹ kele inievo nọ i wo eware nọ me wo ho. O tẹ so ẹe ze nọ eware nọ me wo e gbẹ jẹ da omẹ ẹro ho.” (Gal. 6:4) Kọ ẹvẹ ọ sai ro wo edẹro uwhremu na? Ọ ta nọ: “Me te ti mu eghale nọ me bi wo kẹdẹ kẹdẹ họ eroro kpahe gbe eghale buobu nọ i te omẹ no fikinọ mẹ be gọ Jihova. Fikinọ me mu eware nọ Jihova o bi ru kẹ omẹ họ eroro kpahe no, me te ti mu Jihova họ eyere ziezi. Me te ti wo edẹro nọ me wo vẹre he na.” Otẹrọnọ eware jọ e soriẹ ze nọ eva e gbẹ be were owhẹ tere he, kọ u gbe ti woma re who ru oware nọ oniọvo na o ru na, re eva e wariẹ were owhẹ, who ve je yere Jihova?
TẸROVI IRUO NỌ ỌGHẸNẸ Ọ KẸ OWHẸ JẸ ROMAKPOTỌ
8. Nọ u te oke jọ, eme o via kẹ Barọk?
8 Jerimaya ọruẹaro na o wo okere-obe jọ nọ a re se Barọk. Oke jọ o jariẹ nọ iroro Barọk i no iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ, kọ eware efa o je roro kpahe. Iruo nọ Barọk o je lele Jerimaya ru evaọ oke yena e lọhọ họ keme ovuẹ nọ Jerimaya o je whowho kẹ ahwo Izrẹl fikinọ a bi yoẹme he na, o jẹ dha ae eva. Nọ u te oria jọ, iroro Barọk i te no iruo na no. Ukpenọ ọ tẹrovi iruo nọ Jihova ọ gwọlọ nọ o ru, o wọhọ nọ omariẹ ọvo o je roro kpahe gbe eware nọ ọ sai wo kẹ omariẹ. Jihova o te vi Jerimaya re ọ vuẹe nọ: “Whọ be gwọlọ ikpeware kẹ omara. Siọ eware itieye na ba ẹgwọlọ.” (Jeri. 45:3-5) Ma te rri ẹme na, o wọhọ ẹsenọ ọ be vuẹe nọ: “Jọ onọ who wo o da owhẹ ẹro.” Barọk o ru oware nọ a ta kẹe na. O tẹ whae ze nọ eva riẹ e rọ were Jihova.
9. Ma te rri obe 1 Ahwo Kọrint 4:6, 7, eme ma te kareghẹhọ nọ ma te wo omaurokpotọ? (Rri iwoho na re.)
9 Ẹsejọ oniọvo jọ evaọ ukoko na ọ sai rri omariẹ nọ, ‘Me te ohwo nọ a rẹ kẹ iruo itienana evaọ ukoko na.’ Ẹsejọhọ ọ riẹ eware jọ eru gaga, hayo o re ru iruo gaga, hayo ọ riẹ kpahe iruo na. O sae jọ nọ eware nọ ma kele na e gba evaọ omariẹ. Ẹsejọhọ iraro riẹ na, a be rọ emamọ iruo nọ ọ gwọlọ na kẹ amọfa. Kọ eme o ti ru na? Ọ sai roro kpahe ẹme jọ nọ Pọl ukọ na o kere se inievo nọ e jọ obọ Kọrint. (Se 1 Ahwo Kọrint 4:6, 7.) Iruo kpobi nọ a kẹ omai evaọ ukoko na gbe oware kpobi nọ ma riẹ eru, obọ Jihova i no ze. Orọnikọ epanọ ma daoma te a rọ kẹ omai eware yena ha. Eware yena kpobi yọ eware nọ Jihova ọ be kẹ omai fiki uwowou ulogbo riẹ.—Rom 12:3, 6; Ẹf. 2:8, 9.
Oware kpobi nọ ma wo hayo nọ ma riẹ eru yọ okẹ nọ Jihova ọ kẹ omai fiki uwowou ulogbo riẹ (Rri edhe-ẹme avọ 9)b
10. Ẹvẹ ma sai ro wo omaurokpotọ?
10 Oware jọ nọ u ti fiobọhọ kẹ omai wo omaurokpotọ họ, nọ ma te bi roro kpahe Jesu. Kareghẹhọ epanọ Jesu ọ rọ wozẹ awọ ikọ riẹ evaọ aso nọ a ro mu ei na. Jọn ukọ na o kere nọ: “Fikinọ Jesu ọ riẹ nọ Ọsẹ na ọ rehọ eware kpobi họ obọ riẹ no gbe nọ obọ Ọghẹnẹ o no ze, yọ o bi ti zihe bru Ọghẹnẹ, . . . o te mu awọ ilele na họ ẹwozẹ.” (Jọn 13:3-5) Jesu ọ riẹ nọ Ọmọ Ọghẹnẹ ọ rrọ, yọ ọ riẹ nọ Ọsẹ na ọ rehọ eware kpobi họ obọ riẹ no. Jesu ọ hae sai roro nọ, ‘Me te ohwo nọ ọ rẹ keria, ae omarai na a vẹ wozẹ awọ mẹ.’ Rekọ o roro ere he. Okenọ ọ jọ otọakpọ, o rri omariẹ nọ o te ohwo nọ o re wo eware buobu nọ ọ rẹ rọ reakpọ kuoma ha. (Luk 9:58) Jesu o wo omaurokpotọ. Eware nọ o wo e da riẹ ẹro. Emamọ oriruo gaga o fihotọ kẹ omai na.—Jọn 13:15.
11. Ẹvẹ omaurokpotọ nọ Brọda Dennis o wo u ro fiobọhọ kẹe wo edẹro?
11 Oniọvo jọ nọ a re se Dennis evaọ obọ Netherlands ọ daoma re ọ rọ aro kele Jesu wo omaurokpotọ, rekọ o lọhọ kẹe he. Ọ ta nọ: “Ẹsejọ iroro omorro e rẹ jọ omẹ udu, ẹsejọ eware nọ me wo e rẹ gbẹ da omẹ ẹro ho. Iroro itienana e rẹ jọ omẹ udu ẹsejọ nọ a tẹ kẹ oniọvo jọ iruo jọ evaọ ukoko na. Nọ iroro itieye na e tẹ rrọ omẹ udu, me re wuhrẹ kpahe omaurokpotọ. Mẹ jọ JW Library® kere eme kpahe eria Ebaibol jọ evaọ oria tag na, re mẹ gbẹ gwọlọ ae bẹ hẹ, mẹ vẹ wariẹ se ai. Eria Ebaibol yena e ta ẹme kpahe omaurokpotọ. Ere ọvo ho, mẹ danlodu eme jọ nọ a ru nọ a jọ ta kpahe omaurokpotọ fihọ ifonu mẹ, yọ mẹ rẹ gaviezọ kẹ ae gaga.a Me wuhrẹ nọ iruo kpobi nọ ma bi ru evaọ ukoko na, ma bi ru ei rọ kẹ Jihova oruaro, orọnọ re a riẹ omai hi. Jihova họ ọnọ o bi ru eware na kpobi, onọ mai omomọvo ma bi ru evaọ iruo na u te oware ovo ho.” Otẹrọnọ eware nọ who wo e be da owhẹ ẹro ho, ru eware nọ e rẹ lẹliẹ owhẹ wo omaurokpotọ. U ti si owhẹ kẹle Jihova gaga, yọ who ti wo edẹro.—Jem. 4:6, 8.
HAI RORO KPAHE ẸRUORE RA
12. Ẹruore vẹ ma wo nọ o rẹ lẹliẹ omai wo edẹro? (Aizaya 65:21-25)
12 Ma tẹ be hai roro kpahe obọdẹ ẹruore nọ ma wo na, ma ti gine wo edẹro. Jihova ọ rọ Aizaya ọruẹaro na vuẹ omai nọ ọ riẹ ebẹbẹ nọ e rrọ otọ kẹ omai nẹnẹ na, yọ ọ te wọ omai no ebẹbẹ na kpobi. (Se Aizaya 65:21-25.) Ma te rria emamọ iwou nọ a bọ ziezi. Ma te ruẹ emamọ iruo ru. Ma te re obọdẹ emu ọwewere nọ o re fiobọhọ kẹ ugboma na. Ma ti gbe brudu hu sọ ekpehre oware jọ o te via kẹ omai hayo emọ mai. (Aiz. 32:17, 18; Izik. 34:25) Akpọ ọkpokpọ na ọ te were hrọ! Yọ o te seba ẹze he.
13. Ebẹbẹ vẹ i re te omai nọ u je fo re ma hai roro kpahe ẹruore mai?
13 Fikieme o rọ roja gaga enẹna re ma hai roro kpahe ẹruore mai na? Keme “edẹ urere na” ma rrọ na, yọ ebẹbẹ nọ i bi te omai kpobi na i bi ru akpọ na “bẹ ẹria.” (2 Tim. 3:1) Jihova o bi fiobọhọ kẹ omai kẹdẹ kẹdẹ re ma sai thihakọ. Ọ be vuẹ omai oware nọ ma re ru, yọ ọ be kẹ omai ẹgba. (Ol. 145:14) Ẹruore mai o bi fiobọhọ kẹ omai re nọ ebẹbẹ i te te omai. Ẹsejọhọ re whọ sae kuọ uviuwou ra, o lọhọ họ, eware e rrọ gaga. Kọ enẹ ọvo eware e te jọ gaga kẹ owhẹ avọ uviuwou ra? Dazigbe! Jihova ọ ya eyaa nọ who ti wo eware nọ whọ gwọlọ evaọ Aparadase, yọ ọ te kẹ owhẹ eware efa buobu gbidi gbidi. (Ol. 9:18; 72:12-14) Ẹsejọhọ nẹnẹ na, eria jọ oma ra na e be da owhẹ gaga, hayo who bi roro iroro, hayo who wo ẹyao ọgaga jọ nọ ọ be kẹ owhẹ uye. Kọ ere ọvo akpọ ra ọ te jọ? Vievie! Te ẹyao te uwhu, Ọghẹnẹ ọ te tọlọ ae no, e te jọ akpọ ọkpokpọ na ha. (Evia. 21:3, 4) Ma te bi roro kpahe ẹruore mai na, ma ti wo edẹro makọ enẹna nọ ebẹbẹ e rrọ otọ na. Ma ti gbe mu ofu hu. O tẹ make rọnọ a bi kienyẹ omai, hayo ohwo o whu ku omai, hayo ma be mọ, hayo ẹbẹbẹ ọfa o te omai, eva e te were omai ghele. Fikieme? Keme oghẹrẹ kpobi nọ ebẹbẹ mai e ga te kẹhẹ, ma riẹ nọ “uye nọ ma be rẹriẹ ovao ku o rrọ ubroke,” ma gbẹ te ruẹ e rai ofa ha evaọ akpọ ọkpokpọ na.—2 Kọr. 4:17, 18.
14. Eme ma re ru re ẹruore mai u mu omai ẹro viere?
14 Nọ orọnọ ẹruore o re fiobọhọ kẹ omai wo edẹro na, eme ma re ru re ẹruore mai u mu omai ẹro viere? Re ohwo ọ sae ruẹ oware nọ u thabọ vevẹ ziezi, ẹsejọ o re ku ẹno họ. Ere ọvona re, re ma sae ruẹ Aparadase nọ ma bi rẹro riẹ na vevẹ ziezi, ma re ru eware nọ ẹruore mai na u re ro mu omai ẹro gaga. Otẹrọnọ ugho họ ẹbẹbẹ mai, yọ iroro i kpe omai no fiki riẹ, ma sai roro epanọ akpọ mai ọ te jọ okenọ ẹbẹbẹ ugho u te notọ no, ma gbẹ te re osa ohwo ọvo ho, ejọ i gbe ti fe yọ efa e be reoja ha. Otẹrọnọ ẹbẹbẹ mai họ, uvẹ iruo jọ nọ ma bi rẹro riẹ evaọ ukoko na nọ u ri te omai obọ họ, ma sai roro epanọ o te jọ nọ ma te zihe ruọ ahwo ọgbagba no. Ma sai roro epanọ u ti woma te nọ ma tẹ gọ Jihova te ikpe idu buobu no. Ma vẹ te ruẹ nọ uvẹ iruo nọ ma be gwọlọ na o kaka uvẹ ulogbo yena nọ o rrọ obaro hẹrẹ omai na ha. (1 Tim. 6:19) Ẹsejọ fiki ebẹbẹ akpọ, ma be sai roro kpahe eware iwoma nọ e rrọ obaro hẹrẹ omai hi. Rekọ ma tẹ be hae gba omamai họ roro kpahe eware nọ Jihova ọ ya eyaa rai kẹ omai na, ẹmẹrera na, o vẹ te reria omai obọ no.
15. Eme who wuhrẹ no ẹme nọ Sista Christa ọ ta na ze?
15 Ẹruore nọ Sista Christa o wo u fiobọhọ kẹe no. Dennis nọ ma fodẹ ẹsiẹ na họ ọzae riẹ. Ọ ta nọ: “Me wo ẹyao jọ evaọ iriẹ oma mẹ na nọ u bi dhe ẹgẹga. U ru nọ mẹ gbẹ be sai ro dikihẹ hayo nya onya ha. Fikiere akaba nọ a re ghelie mẹ rẹ keria. Yọ ekiẹzẹ mẹ rẹ mae kiẹzẹ evaọ okpẹdoke na soso. Kẹdẹ kẹdẹ oma mẹ na o be da omẹ. Kẹle na, edọktọ mẹ ọ tẹ vuẹ omẹ nọ oma mẹ na u ti kpo ho. Mẹ tẹ jọ eva mẹ ta nọ, ‘Oria nọ whọ riẹ te whọ ta na. Whọ riẹ oware nọ o rrọ obaro tha ha.’ Ẹruore mẹ na ọvo me bi roro kpahe, yọ u bi kru omẹ udu ga. Mẹ riẹ nọ ẹyao ọ be lahiẹ omẹ evaọ akpọ nana, rekọ akpọ nana ọ nyaba, keme omaweromẹ ọvo o rrọ obọ akpọ ọkpokpọ na hẹrẹ omẹ.”
“OWARE OVO O RẸ KARE ENỌ E BE DHOZỌ RIẸ HẸ”
16. Eme o lẹliẹ Devidi ta nọ “oware ovo o rẹ kare enọ e be dhozọ” Jihova ha?
16 Odibo Jihova nọ o wo edẹro o re gbe wo ebẹbẹ jọ ghele. Devidi ovie na o wo ebẹbẹ jọ. O tẹ kawo, emọ esa riẹ i whu ku ei. A gu erue fihọ iẹe uzou, ahwo nọ o fievahọ a wọso ẹe, yọ ikpe buobu ọ jẹ dhẹ no oria ruọ oria. Ghelọ ebẹbẹ nana kpobi, ọ ta kpahe Jihova nọ: “Oware ovo o rẹ kare enọ e be dhozọ riẹ hẹ.” (Ol. 34:9, 10) Fikieme ọ sae rọ ta ẹme yena? Keme dede nọ mai idibo Jihova ma riẹ nọ Jihova ọ te nwani ru re eware kpobi e jọ lọlọhọ kẹ omai hi, ma riẹ nọ ọ te kẹ omai eware nọ e ginẹ roja. (Ol. 145:16) Yọ ma riẹ nọ Jihova ọ rẹ nyasiọ omai ba ha nọ ma te wo ebẹbẹ. Fikiere eva e rẹ sae were omai ghelọ ebẹbẹ na.
17. Fikieme whọ rọ gwọlọ nọ whọ rẹ riẹ epanọ a re wo edẹro?
17 Jihova ọ gwọlọ nọ who wo edẹro. (Ol. 131:1, 2) Fikiere daoma wuhrẹ epanọ a re wo edẹro. Hai yere Ọghẹnẹ kẹ eware nọ who wo. Tẹrovi iruo nọ ọ kẹ owhẹ je wo omaurokpotọ. Hai ru eware nọ ẹruore ra o re ro mu owhẹ ẹro gaga. Who te ru eware nana kpobi, whọ te ta ududu nọ: “Ukuoriọ mẹ o da omẹ ẹro.”—Ol. 16:5, 6.
OLE AVỌ 118 “Tua Ẹrọwọ Mai”
a Ividio jọ nọ a jo ru eme itieye na họ Jihova Ọ rẹ Rẹrote Enọ I Wo Omaurokpotọ, ọfa họ Ohwo O te Wo Omorro, Ekie O re Lele iei. Whọ rẹ ruẹ e rai evaọ ofẹ Ese Okpẹdẹ evaọ jw.org.
b UWOHO NA: Oniọvo-ọmọzae nọ ọ be rẹrote eware jọ evaọ uwou ukoko na jọ, oniọvo-ọmọtẹ nọ o wuhrẹ ẹvẹrẹ obọ rọ t’ẹme nọ a be kiẹ riwi evaọ okokohọ okogho, gbe oniọvo-ọmọzae nọ ọ be kẹ ovuẹ ogbotu.