Uzou 9

Eme Ọ Rẹ Via Kẹ Iyoyou Mai nọ I Whu No?

1. Ẹvẹ ahwo a re ru nọ oyoyou rai o te whu?

“O RẸ da ohwo nọ oyoyou riẹ o te whu keme uwhu yọ uvru ohwo nọ ọ rayẹ kpohọ obonọ a riẹ hẹ.” Ere ọmọzae jọ ọ ta nọ ọsẹ riẹ o whu, u kri hi oni riẹ o te je whu. Edada riẹ gbe ọvabọvro ologbo nọ o jariẹ oma o tẹ lẹliẹe roro nọ oma riẹ na “o gbẹ rọ oriẹ hẹ.” Ẹsejọhọ whọ ruẹ uye utiọye no. Whọ sae roro no kpahe oria nọ iyoyou ra e rọ, sọ whọ te gbẹ wariẹ ruerai.

2. Didi enọ igbunu e r’oma via kpahe uwhu?

² A ta kẹ esẹ gbe ini jọ nọ i je weri nọ, “Ahwo nọ e mai woma Ọghẹnẹ ọ rẹ salọ re a nyae jọ kugbe ei evaọ obọ odhiwu.” Kọ ere o ghinẹ rọ? Kọ iyoyou mai nọ i whu no a kpohọ akpọ izi no? Oye ahwo jọ a re se Nirvana na, nọ a dhesẹ wọhọ eyero omawere nọ u wo ufuoma no edada kpobi gbe isiuru? Kọ ahwo nọ ma you a nya unuẹthẹ jọ vrẹ kpohọ uzuazọ seba-ewhuo no evaọ aparadase? Hayo wọhọ epanọ amọfa jọ a ta riẹ, uwhu yọ ekie ruọ olahiẹ ebẹdẹ bẹdẹ rọ kẹ ahwo nọ i ru Ọghẹnẹ thọ? Kọ iwhuowhu na e sai kpomahọ izuazọ mai? Re ma ruẹse wo iyo uzẹme kẹ enọ enana, u fo re ma rri kpohọ Ẹme Ọghẹnẹ, Ebaibol na.

EME HỌ “ẸZI” NỌ Ọ RỌ OHWO OMA?

3. Didi iroro Socrates avọ Plato a wo kpahe iwhuowhu, kọ edhere vẹ onana u ro kpomahọ ahwo nẹnẹ?

³ Ọgbaeriariẹ Grik anwae nọ a re se Socrates avọ Plato a ta riẹ nọ oware jọ o rọ eva ohwo nọ o re whu hu—ẹwẹ nọ o re whu hu nọ ọ rẹ zọ nọ ohwo o te ghine whu no. Evaọ akpọ na soso, ima ahwo buobu a rọwo onana nẹnẹ. Orọwọ nana o rẹ wha ozodhẹ iwhuowhu na ze jẹ wha awaọruọ tha kpahe ewoma rai. Ebaibol na o wuhrẹ omai oware jọ nọ u wo ohẹriẹ gaga kpahe iwhuowhu na.

4. (a) Eme Emuhọ ọ ta k’omai kpahe ẹwẹ? (b) Eme Ọghẹnẹ o fihọ Adamu oma re o ru ei ziọ uzuazọ?

⁴ Evaọ eroro kpahe eyero iwhuowhu na, ma rẹ kareghẹhọ inọ ọsẹ ọsosuọ mai, Adamu, o wo ẹwẹ hẹ. Ẹwẹ ọ jọ. Evaọ iruẹru emama urirẹ, Ọghẹnẹ ọ rọ ma ohwo—ẹwẹ na—rono ovu otọ na ze o te “ku ẹwẹ uzuazọ” ku ei. Emuhọ 2:7 ọ ta k’omai nọ: “Ọghẹnẹ ỌNOWO na ọ tẹ rehọ ovu-otọ ma ọzae, o te ku ẹwẹ uzuazọ fihọ inwe riẹ, ohwo o te [zihe ruọ ẹwẹ uzuazọ, NW ].” Ofuo-ẹwẹ oye u kru uzuazọ Adamu jẹ rria uzuazọ. Ghele na, u viọ ofou nọ a se fihọ irue ohwo evaọ okenọ Ọghẹnẹ o se ofou-ẹwẹ uzuazọ fihọ Adamu. Ebaibol na e t’ẹme te ‘ogaga uzuazọ’ onọ o be jọ oma emama otọakpọ kpobi ruiruo.—Emuhọ 7:22.

5, 6. (a) Eme họ “ogaga uzuazọ na”? (b) Eme ọ rẹ via nọ “ẹzi” nọ a fodẹ evaọ Olezi 146:4 ọ tẹ siọ oma na ogaga ba ẹkẹ?

⁵ Eme họ ‘ogaga uzuazọ’ na? Oye họ abọ logbo nọ o rẹ kẹ uzuazọ onọ Ọghẹnẹ o fihọ ugboma Adamu nọ okare uzuazọ na. Ofou-ẹwẹ na oye u kru epanọ ogaga onana o rẹ nya. Rekọ “ẹzi” vẹ a fodẹ evaọ Olezi 146:4? Owọ yena o ta kpahe ohwo nọ o whu no nọ: “Keme nọ [ẹzi] riẹ o re no, o ve zihe kpo ẹkpẹ, evaọ ẹdẹọvo ọyena oma iruo riẹ kpobi ovẹ raha.” Okenọ enọ ikere Ebaibol na e tẹ fodẹ “ẹzi” evaọ edhere ọnana, a wo fihọ iroro ẹwẹ jọ nọ ọ be rria sa nọ ọ rẹ gbẹ jọ uzuazọ evaọ okenọ ugboma na o te whu no ho.

⁶ “Ẹzi” nọ o re no oma ohwo evaọ oke uwhu na họ ogaga uzuazọ nọ Ọnọma omai ọ kẹ. (Olezi 36:9; Iruẹru 17:28) Ogaga uzuazọ onana u wo okwakwa omama ovuovo nọ ọ be kẹ ẹgba na ha, wọhọ epanọ ẹnjini o re wo ekwakwa eware nọ ọ be wọ ruiruo ha na. Okenọ ohwo o te whu, ẹzi na (ogaga uzuazọ) o gbẹ kẹ egẹgẹ uzuazọ ugboma na ogaga ha, wọhọ epanọ ikpẹ i re fu nọ a te furie ẹnjini na. Okenọ ogaga uzuazọ na ọ gbẹ be kẹ ugboma ohwo na ẹgba ha, ohwo—ẹwẹ na—o ve whu.—Olezi 104:29; Okokahwohọ 12:1, 7.

“ẸKPẸ WHO RE TI ZIHE RUA”

7. Eme ọ rẹ via kẹ Adamu ọ tẹ ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ?

⁷ Jihova o ru rie vevẹ oware nọ uwhu o te jọ kẹ Adamu ọrahuzi na. Ọghẹnẹ ọ ta nọ: “Eva ẹroyẹ who jẹ ria, bẹsenọ who ti zihe-kpo ẹkpẹ keme ọye who nọ ze. Keme whẹ ẹkpẹ, jẹruọ ẹkpẹ who re ti zihe rua.” (Emuhọ 3:19) Diẹse Adamu o ti zihe kpo? Kpohọ ẹkpẹ, kpohọ ovu nọ a ma riẹ nọ ze. Evaọ oke uwhu Adamu ọ vẹ siọ uzuazọ ba ẹjọ!

8. Wọhọ ẹwẹ, evaọ edhere vẹ ahwo a gbẹ rọ ghare viọ erao ho?

⁸ Evaọ edhere ọnana, uwhu ohwo-akpọ u wo ẹhẹriẹ no ọrọ arao ho. Erao na ewẹ re, avọ ẹzi ọvo na, hayo ogaga uzuazọ ọvo na, nọ o rẹ kẹ ae ẹgba. (Emuhọ 1:24) Evaọ Okokahwohọ 3:19, 20, Solomọn ọzae owareghẹ na ọ ta k’omai nọ: “Epanọ ọjọ o re whuẹ ere ọdekọ o re whuẹ re. Ai kpobi ẹwẹ ọvo na a woi, keme ohwo [evaọ oke uwhu] ọghare vi arao ho . . . Ai kpobi ovu a nọ ze, ovu na a re ti zihe rua.” Ohwo ọ ghare vi arao keme uwoho Ọghẹnẹ a rọ mae, o te wo ekwakwa Jihova. (Emuhọ 1:26, 27) Ghele na, evaọ oke uwhu te ohwo te arao a re zihe epavo na kpohọ ovu.

9. Ẹvẹ eyero iwhuowhu na ọrọ, kọ diẹse a re kpohọ?

⁹ Solomọn ọ tẹ gbẹ nyaharo dhesẹ otofa uwhu, ta nọ: “Enọ e rọ uzuazọ a riẹ nọ a reti whuẹ, rekọ iwhuowhu e riẹ oware ovo ho.” Ẹhẹ, iwhuowhu na a riẹ onahona ha. Fikiere, Solomọn ọ tẹ ta nọ: “Oware kpobi nọ whọ gwọlọ rehọ obọ ra ru, rehọ ogaga ra kpobi ru ei; keme iruo hayo iroro hayo eriariẹ hayo areghẹ e rọ eva ẹri [Sheol, NW ] hi, obonọ who bi kpohọ na.” (Okokahwohọ 9:5, 10) Bovẹ iwhuowhu na i bi kpohọ? Sheol (Hibru, sheʼohlʹ), uki ohwo-akpọ. Iyoyou mai nọ i whu no a riẹ onahona ha. A be ruẹ-uye he, yọ a rẹ sai ru omai oware ovo vievie he.

10. Fikieme ma jẹ sae ta nọ uwhu họ ekuhọ riẹ kpobi hi?

¹⁰ Kọ orọ ọgbahọ inọ mai te iyoyou mai a rẹ rria evaọ imikpe jọ kakao ọvo ma ve whu vru no riẹriẹriẹ? Ebaibol na e ta ere he. Evaọ oke ọwọsuọ Adamu, Jihova Ọghẹnẹ ọ tẹ nwane rọ ọruẹrẹfihọ jọ ro mu re o nwene oware nọ emuemu ohwo ọ wha ze. Uwhu o jọ abọ ẹjiroro Ọghẹnẹ rọ kẹ ahwo-akpọ họ. (Izikiẹl 33:11; 2 Pita 3:9) Fikiere, o rẹ sae nwane jọ nọ uwhu họ ekuhọ rọ k’omai hayo iyoyou mai hi.

“KIE RUỌ OWEZẸ”

11. Ẹvẹ Jesu o dhesẹ eyero ọzọ riẹ Lazarọs nọ o whu?

¹¹ O rọ ẹjiroro Jihova re o siwi omai gbe iyoyou mai nọ i whu no rono uwhu Adamu. Fikiere, Ẹme Ọghẹnẹ ọ t’ẹme kpahe uwhu wọhọ owezẹ. Wọhọ oriruo, nọ o yo nọ Lazarọs ọzọ riẹ o whu no, Jesu Kristi ọ tẹ ta kẹ ilele Riẹ nọ: “Lazarọs ọzọ mai o kie ruọ owezẹ, rekọ mẹ rẹ nya re mẹ rọyẹe no owezẹ.” Fikinọ ilele na a kaki je wo otoriẹ ẹme na ha, Jesu ọ tẹ ta vevẹ anọ: “Lazarọs o whu no.” (Jọn 11:11, 14) Jesu o te kpohọ Bẹtani, oria nọ inievo-emetẹ Lazarọs Mata avọ Meri a bi jo weri uwhu oniọvo rai. Okenọ Jesu ọ ta kẹ Mata nọ, “Oniọvo ra ọ jẹ te kparoma,” o te dhesẹ ẹrọwọ riẹ fihọ ẹjiroro Ọghẹnẹ nọ o ti ro ku okpomahọ uwhu rẹriẹ kẹ uviuwou ahwo. Ọ ta nọ: “Mẹ riẹ nọ ọ rẹ te kparoma eva ẹkparomatha ẹdẹ urere.”—Jọn 11:23, 24.

12. Didi ẹruore Mata nọ o je weri na o wo kpahe iwhuowhu na?

¹² Mata o wo iroro ọvuọvo kpahe ẹwẹ nọ o re whu hu nọ o be rria obojọ nọ ohwo o te whu no ho. Ọ rọwo nọ Lazarọs o kpohọ akpọ izi jọ no re ọ jọ obei muọ uzuazọ họ eyeri hi. Mata o wo ẹrọwọ fihọ ẹruore ogbunu ọ ẹkparomatha iwhuowhu na. Ọ riẹ, orọnikọ ẹwẹ nọ o re whu hu nọ o no oma Lazarọs vrẹ hẹ, rekọ inọ oniọvo riẹ nọ o whu no na ọ seba ẹria no. Ifue riẹ họ ẹkpare ze oniọvo riẹ.

13. Didi ogaga Jesu o wo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ, kọ ẹvẹ o ro dhesẹ ogaga onana?

¹³ Jesu Kristi họ ọnọ Jihova Ọghẹnẹ ọ kẹ ogaga re o siwi ahwo-akpọ. (Hosia 13:14) Fikiere, evaọ uyo nọ ọ kẹ Mata, Jesu ọ tẹ ta nọ: “Mẹ họ ẹkparomatha gbe uzuazọ: ọ nọ ọ rọwo omẹ makọ o whu no, ọ rẹ te zọ.” (Jọn 11:25) Jesu ọ tẹ jọ etẹe dhesẹ ogaga nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ okenọ o kpohọ uki Lazarọs, ọnọ o whu te edẹ ene no, ọ tẹ kpare iẹe ziọ uzuazọ. (Jọn 11:38-44) Dai roro kpahe oghọghọ ahwo nọ a ruẹ ẹkparomatha ọnana hayo ẹkparomatha efa nọ Jesu Kristi o ru!—Mak 5:35-42; Luk 7:12-16.

14. Fikieme ẹkparomatha gbe iroro ẹwẹ nọ o re whu hu e gbẹ rọwo kugbe he?

¹⁴ Dhizu re who roro kpahe onana: U re du fo re a kpare ohwo ọvo ho, hayo a zihe iei ziọ uzuazọ họ, otẹrọnọ ohwo o wo ẹwẹ nọ o re whu hu. Evaọ uzẹme, o rẹ jọ aruoriwo ho re a kpare ohwo wọhọ Lazarọs zihe ziọ uzuazọ sebaẹgba evaọ otọakpọ otẹrọnọ o kpohọ uzuazọ ogbunu obọ odhiwu no vẹre. Uzẹme, Ebaibol na ọ rehọ ẹme na, “ẹwẹ nọ o re whu hu” ruiruo vievie he. Ukpoye, Ikereakere na e ta nọ ẹwẹ ohwo nọ ọ thuzi o re whu. (Izikiẹl 18:4, 20) Fikiere, Ebaibol na e riobọhọ ọruẹrẹfihọ ẹkparomatha na wọhọ uvi ifue kẹ iwhuowhu na.

“ENỌ E RỌ UKI EKAREGHẸHỌ KPOBI”

15. (a) Eme họ otofa ubiẹme na “ẹkparomatha”? (b) Fikieme ẹkpare ze omomọvo o gbẹ te jọ ẹbẹbẹ kẹ Jihova Ọghẹnẹ hẹ?

¹⁵ Ubiẹme nọ ilele Jesu a fihọ iruo kẹ “ẹkparomatha” o wo otofa “ẹkpare kpehru” hayo “etovrẹ.” Onana ẹkpare kpehru no uwhu eyero nọ o kare uzuazọ—koyehọ ẹkparoma no uki ze. Jihova Ọghẹnẹ ọ rẹ sae kpare ohwo lọlọhọ. Fikieme? Fikinọ Jihova ọ Tuọ uzuazọ họ. Nẹnẹ, ahwo a rẹ sae fi urru hayo ohwo fihọ ividio a vẹ sae wariẹ kporo ividio na nọ ohwo na ọ tẹ maki whu no dede. Evaọ uzẹme, Ọnọma oride mai ọ rẹ sae riẹ oghẹrẹ nọ ohwo ọ rọ kpobi ọ vẹ jẹ kpare ohwo ọvo ọyena ze, ọ vẹ kẹe ugboma okpokpọ nọ ọ ma.

16. (a) Didi eyaa Jesu ọ yaa kẹ ahwo nọ e rọ uki ekareghẹhọ kpobi? (b) Eme u re dhesẹ oghẹrẹ nọ ẹkparomatha ohwo ọ rẹ te jọ?

¹⁶ Jesu Kristi ọ ta nọ: “Oke o be tha nọ enọ e rọ eva uki [ekareghẹhọ] kpobi i je ti yo urru [Jesu], a vẹ te nya via, enọ i ru uwoma, a vẹ kparoma ruọ uzuazọ, enọ i ru umuomu e vẹ kparoma ruọ oziẹobro.” (Jọn 5:28, 29) Ahwo nọ e rọ ekareghẹhọ Jihova kpobi a rẹ te kpare ai ze je wuhrẹ ai evaọ idhere riẹ. Rọ kẹ ahwo nọ a ru lele eriariẹ Ọghẹnẹ, onana o rẹ te jọ ẹkparomatha uzuazọ rọ kẹ ai. Rekọ, o rẹ te jọ ẹkparomatha ẹdhoguo obrukpe kẹ enọ e siọ iwuhrẹ gbe esuo Ọghẹnẹ.

17. Amono a te kpare tha?

¹⁷ Avro ọ riẹ hẹ, ahwo nọ e nya edhere okiẹrẹe no wọhọ idibo Jihova a rẹ te kpare ai tha. Evaọ uzẹme, ẹruore ẹkparomatha na ọ kẹ ahwo buobu ẹgba no rọ rẹriẹ ova dhe uwhu, makọ evaọ oke ukpokpoma olahiẹ dede. A riẹ nọ Ọghẹnẹ ọ sai zihe ai ziọ uzuazọ. (Matiu 10:28) Rekọ ima ahwo buobu a whu no ababọ edhesẹ sọ a re ti y’ẹme kẹ ute okiẹrẹe Ọghẹnẹ hayo a re ti yo ho. A rẹ te kpare ai re. Avọ udu nọ o fihọ ẹjiroro Jihova kpahe onana, Pọl ukọ na ọ ta nọ: “Me wo ẹruore kpahe Ọghẹnẹ . . . inọ ẹkparomatha enọ ikiete avọ enọ ikiete he e rẹ te jarọ.”—Iruẹru 24:15.

18. (a) Didi eruẹaruẹ Jọn ukọ na ọ ruẹ kpahe ẹkparomatha na? (b) Eme a te jọ “ẹtẹre erae” na raha, kọ eme “ẹtẹre erae” ọnana o dhesẹ?

¹⁸ Jọn ukọ na ọ ruẹ eruẹaruẹ ogbunu enọ a kpare nọ i dikihẹ aro agbara-uvie Ọghẹnẹ. Jọn o te kere nọ: “Abade o te siobọno enọ i whu fihọ iẹe, uwhu avọ ẹri i te siobọno enọ e jọ eva rai, a te broziẹ rai kpobi wọhọ epanọ iruo rai e jọ. A te gbolo uwhu avọ ẹri fihọ ẹtẹre erae. Ẹtẹre erae nana họ uwhu avivẹ na.” (Eviavia 20:12-14) Dai roro kpahe oyena! Iwhuowhu kpobi nọ e rọ ekareghẹhọ Ọghẹnẹ a wo ẹruore obusino Hades (Grik, haiʹdes), hayo Sheol, uki ohwo-akpọ. (Olezi 16:10; Iruẹru 2:31) A re ti wo uvẹ nọ a rẹ rọ rehọ iruẹru rai dhesẹ sọ a rẹ te gọ Ọghẹnẹ. A ve ti gbolo “uwhu avọ ẹri” fihọ oware nọ a re se “ẹtẹre erae,” nọ u dhesẹ ọraha ebẹdẹ bẹdẹ, wọhọ epanọ ubiẹme na “Gehenna” u dhesẹ re na. (Luk 12:5, NW ) Yọ uki ohwo-akpọ u zihe ruọ ufofe no nọ o gbẹ te jọ họ okenọ ẹkparomatha na o te re no. Ẹvẹ o rẹ kẹ omosasọ te re a wuhrẹ no Ebaibol na ze nnọ Ọghẹnẹ ọ rẹ lahiẹ ohwo ọvo ho!—Jerimaya 7:30, 31.

ẸKPAROMATHA KPOHỌ IBOVẸ?

19. Fikieme a jẹ te kpare ahwo jọ kpohọ obọ odhiwu, kọ oghẹrẹ oma vẹ Ọghẹnẹ ọ te rọ kẹ ai?

¹⁹ A rẹ te kpare umutho ezae gbe eyae jọ kpohọ obọ odhiwu. Wọhọ ivie gbe izerẹ kugbe Jesu, a re ti wo abọ evaọ ẹraha eyoma uwhu kpobi nọ ahwo a reuku riẹ no obọ ọzae ọsosuọ na ze, Adamu. (Ahwo Rom 5:12; Eviavia 5:9, 10) Bro ahwo Ọghẹnẹ ọ te rehọ kpohọ odhiwu re a su kugbe Kristi? Wọhọ epanọ Ebaibol na e ta, ahwo 144,000 ọvo. (Eviavia 7:4; 14:1) Jihova ọ te rọ oma ẹzi kẹ enana nọ a tẹ kparoma no, re a sae rria obọ odhiwu.—1 Ahwo Kọrint 15:35, 38, 42-45; 1 Pita 3:18.

20. Eme ahwo-akpọ nọ i y’ẹme a ti wo t’obọ, kugbe enọ a kpare ze?

²⁰ Ahwo nọ i whu no nọ a te kpare ziọ otọakpọ aparadase eye e mai bu. (Olezi 37:11, 29; Matiu 6:10) Oware jọ nọ o soriẹ nọ a te rọ kpare otu jọ kpohọ obọ odhiwu họ re a ru ẹjiroro Ọghẹnẹ gba kpahe otọakpọ na. Jesu Kristi avọ ahwo 144,000 na evaọ obọ odhiwu a te rọ ẹmẹrera rehọ ahwo nọ i y’ẹme ziọ ẹgbagba nọ ọsẹ gbe oni ọsosuọ mai na a kufiẹ. Onana u ti kugbe enọ a kpare, wọhọ epanọ Jesu o dhesẹ okenọ ọ jẹ ta kẹ ọzae nọ o je whu nọ a kare kẹle iẹe na: “Who re ti lele omẹ jọ obọ Paradais.”—Luk 23:42, 43.

21. Wọhọ epanọ Aizaya ọruẹaro na avọ Jọn ukọ na a ta, eme ọ rẹ te via kẹ uwhu?

²¹ Evaọ Aparadase otọakpọ na, uwhu nọ o be wha uye buobu ze nẹnẹ na, a re ti si ei no. (Ahwo Rom 8:19-21) Aizaya ọruẹaro na o whowho nọ Jihova Ọghẹnẹ ‘ọ te lọ uwhu no ri bẹdẹ.’ (Aizaya 25:8) Jọn ukọ na a kẹ riẹ eruẹaruẹ kpahe okenọ ahwo nọ i y’ẹme a te rọ ruẹ ufuoma no edada gbe uwhu. Ẹhẹ, “Ọghẹnẹ [ọ te jọ kugbe ai]. Ọghẹnẹ o ve ti ririe irui kpobi no aro rai; uwhu o gbẹte jọ ofa ha, hayo kọ uweri hi, hayo oviẹ hẹ, hayo edada ọvuọvo ho, keme eware anwae evrẹ no.”—Eviavia 21:1-4.

22. Ẹvẹ eriariẹ kpahe ẹkparomatha na o kpomahọ owhẹ?

²² Iwuhrẹ ivevẹ Ebaibol na i si ozighi kpahe oware nọ o rẹ via kẹ iwhuowhu na no. Ikereakere na e ta vevẹ inọ uwhu họ “ọwegrẹ urere” nọ a te raha no. (1 Ahwo Kọrint 15:26) Diodẹ ẹgba gbe omosasọ ma rẹ sai wo no eriariẹ ẹruore ẹkparomatha na ze! Kọ ẹvẹ eva e rẹ were omai te inọ iwhuowhu mai nọ e rọ ekareghẹhọ Ọghẹnẹ a rẹ te kparoma no owezẹ uwhu tha re a te reawere eware iwoma kpobi nọ ọ ruẹrẹ họ kẹ ahwo nọ i you rie! (Olezi 145:16) A ti wo eghale itieye na t’obọ ẹkwoma Uvie Ọghẹnẹ. Rekọ okiovẹ esuo riẹ o re ti muhọ? Joma ruẹ.

DAWO ERIARIẸ RA

Eme họ ẹzi nọ ọrọ ahwo-akpọ oma?

Ẹvẹ who re dhesẹ eyero iwhuowhu na?

Amono a te kpare tha?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 85]

Wọhọ epanọ Jesu o se Lazarọs no uki ze na, ere a rẹ te kpare ima ahwo tha

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 86]

Oghọghọ o rẹ te jọ oria kpobi okenọ ‘Ọghẹnẹ ọ tẹ lọ uwhu no riẹriẹriẹ’