“Wha Yọrọ Oma Epanọ Wha re Yo”
EZỌGAVIẸ yọ abọ ologbo jọ evaọ ewuhrẹ. O sai je kpomahọ irẹro ọ esiwo ohwo. Okenọ Jihova ọ jẹ ruẹrẹ oma kpahe re o siwi ahwo riẹ no igbo Ijipti, ọ rehọ ithubro kẹ Mosis, ọnọ ọ ta oware nọ ekpako Izrẹl a re ru hrọ kẹ ae re a ruẹsi siwi emọ ọtuyẹ rai no obọ ẹnjẹle uwhu na. (Ọny. 12:21-23) Ekpako na i te kpeze ovuẹ nana se uviuwou kpobi. Unu a rọ kẹ ovuẹ nana. O gwọlọ nọ ahwo na a rẹ kezọ ziezi. Didi owọ a jẹ? Ebaibol na ọ niyẹrẹ nọ: “Ahwo Izrẹl a tẹ nya i ru erei; wọhọ epanọ ỌNOWO na ọ vuẹ Mosis avọ Erọn, nwanọ erei a ru.” (Ọny. 12:28, 50, 51) Fikiere, Izrẹl ọ tẹ ruẹ esiwo urirẹ.
Nẹnẹ, Jihova ọ be ruẹrẹ omai họ kẹ esiwo nọ ọ tubẹ rro viere. Evaọ uzẹme, ithubro nọ ọ kẹ i fo enọ ma re muẹro họ ziezi. A be kẹ ithubro itieye na eva iwuhrẹ ukoko na. Kọ who bi wo erere vọvọ no iwuhrẹ itieye na ze? Abọ ologbo riẹ ọ roma hwa oghẹrẹ nọ whọ be kezọ.
Kọ igogo eme nọ a ta evaọ iwuhrẹ na e rẹ jọ owhẹ uzou? Kọ o rọ uruemu ra, k’ẹkpoka k’ẹkpoka, re whọ gwọlọ idhere nọ who re ro fi ithubro nọ a kẹ na h’iruo hayo re whọ ghale ae kugbe amọfa?
Ruẹrẹ Udu Ra Họ
Re ma wo erere vọvọ no ithubro nọ a be jọ iwuhrẹ Ileleikristi kẹ ze, u fo re ma ruẹrẹ idu mai họ. Epanọ onana uruo u wuzou te u dhesẹ oma via evaọ oware nọ o via evaọ etoke esuo Jehoshafat Ovie Juda. Jehoshafat o dikihẹ avọ aruọwha kẹ egagọ uzẹme. O “si eza-egọ gbe Ashera no otọ Juda” je vi emọ-ivie, ahwo Livai, gbe izerẹ re a wuhrẹ ahwo na uzi Jihova evaọ ikpewho Juda kpobi. Ghele na, “a si eria ikpehru egagọ edhọ na no ho.” (2 Irv. 17:6-9; 20:33) Ẹdhọgọ gbe edhere ọthọthọ nọ a jẹ rọ gọ Jihova eva eria ikpehru egedhọ na e ruọ ahwo na azẹ no te epanọ a sai ro si ai no ho.
Fikieme ithubro nọ Jehoshafat ọ ruẹrẹhọ i gbe w’iruo krẹkri hi? Ikere na e ta haro nọ: “Ahwo [na] a fievahọ Ọghẹnẹ esẹ rai na ha.” A yo rekọ a j’owọ lele eme nọ a yo ho. Ẹsejọhọ a roro nọ uye nọ a re ro kpohọ ugbobọ etẹmpol Jerusalẹm re a dheidhe o ga hrọ. Epanọ o jọ kpobi, ẹrọwọ ọ wọ idu rai hi.
Re ma seba ezihe kpohọ idhere akpọ Setan, ma rẹ ruẹrẹ idu mai họ hrọ re ma rehọ ithubro nọ Jihova ọ be k’omai nẹnẹ. Oghẹrẹ vẹ? Edhere obọdẹ jọ họ ẹkwoma olẹ. Ma rẹ lẹ re ma rehọ ẹzi uyere rehọ ithubro Ọghẹnẹ. (Ol. 27:4; 95:2) Onana u ti fiobọhọ k’omai wo ovuhumu kẹ omodawọ inievo mai enọ, dede nọ a gba ha, a fialoma rai via re Jihova ọ rehọ ai ruiruo evaọ ewuhrẹ ahwo riẹ. O rẹ wọ omai yere Jihova orọnikọ rọkẹ eware ekpokpọ nọ ma bi wuhrẹ ọvo ho rekọ jẹ rọkẹ uvẹ nọ ma re ro ru ovuhumuo mai kẹ eme nọ ma wuhrẹ no vẹre diwi viere. Nọ ma te wo isiuru nọ ma re ro ru oreva Ọghẹnẹ vọvọ viere, ma rẹ lẹ nọ: “Wuhrẹ omẹ edhere ra, eyo ỌNOWO, . . . koko udu mẹ họ re mẹ dhẹozọ odẹ ra.”—Ol. 86:11.
Kpọ Iroro Ra Họ
Ezadhe buobu e riẹ kẹ emamọ ezọgaviẹ mai. Awaọruọ ọ sae rehọ iroro mai. Edo hayo onya evaọ ogbotu na hayo otafe oria uwuhrẹ na o sae rehọ iroro mai. Oma nọ o rọ ohwo whọhọwhọhọ o sai ru ei bẹbẹ re ma kezọ. Ahwo nọ a wo emọ esese a rẹ ruẹ nọ ezọgaviẹ rai o ghale abava. Eme ọ rẹ sai fiobọhọ k’omai tẹrovi ewuhrẹ na?
Ibiaro na i re kpomahọ oria nọ ezọgaviẹ mai e rẹ jọ gaga. Rehọ ibiaro ra fiobọhọ k’omara gaviezọ ẹkwoma ẹro nọ whọ rẹ tọvi oruẹme na. Ọ tẹ fodẹ oria Ebaibol jọ—makọ onọ whọ riẹ—rovie kpohọ iẹe, je rri lele iei nọ o bi sei na. Whaha odawọ nọ who re ro rri oria nọ edo hayo onya kpobi o rọ. Otẹrọnọ ibiaro na e be wha evuẹ nọ e rẹ rehọ iroro ziọ udu ra, eware buobu nọ a be jọ eplatfọmo na ta e te vrẹ owhẹ.
Otẹrọnọ “iroro ibuobu” jọ i bi ru ei bẹbẹ k’owhẹ re whọ gaviezọ kẹ ọruẹrẹfihotọ na, lẹ se Jihova kẹ iroro gbe udu udhedhẹ nọ whọ rẹ sae rọ gaviezọ. (Ol. 94:19; Fil. 4:6, 7) U te fo, ru ere ẹsikpobi. (Mat. 7:7, 8) Iwuhrẹ ukoko na yọ ọruẹrẹfihotọ nọ u n’obọ Jihova ze. Whọ rẹ sai fievahọ nnọ ọ gwọlọ re who wo erere no ai ze.—1 Jọn 5:14, 15.
Ezọgaviẹ kẹ Eme
Ẹsejọhọ whọ sae kareghẹhọ igogo eware nọ whọ jọ eme nọ a kẹ yo no. Dede na, ezọgaviẹ kẹ ẹme o gwọlọ vi eware jọ nọ who re wo fihọ uzou ọvo. Ẹme ọ wọhọ erẹ. Dede nọ whọ rẹ sae jọ edhere ruẹ eware isiuru, ugogo oware na họ oria nọ whọ be nya na, ute na. Oruẹme na ọ sae daoma kpọ ogbotu na kpohọ ekuhọ jọ hayo ru re a jẹ oghẹrẹ owọ jọ.
Roro kpahe ẹme nọ Joshua ọ ta kẹ orẹwho Izrẹl, onọ a kere fihọ Joshua 24:1-15. Ute riẹ họ re o ru ahwo na dikihẹ ga kẹ egagọ uzẹme ẹkwoma oma nọ a re sino edhọgọ erẹwho ekẹloma na riẹriẹriẹ. Fikieme oyena u je wuzou tere? Egagọ erue nọ e dafia e jọ ọza ologbo kẹ emamọ edikihẹ orẹwho na kugbe Jihova. Ahwo na a kuyo kẹ ayare Joshua ta nọ: “Ma wo ẹjiroro nọ ma rẹ rọ se ỌNOWO na ba gọ edhọ họ! . . . Ma rẹ gọ ỌNOWO na.” Yọ ere a ru!—Jos. 24:16, 18, 31.
Nọ whọ tẹ be kezọ kẹ ẹme, daoma riẹ ẹjiroro riẹ. Roro kpahe epanọ igogo eme nọ oruẹme na ọ be rọ ze na i bi fiba ẹnyate ute na. Nọ omara oware nọ ovuẹ na o gwọlọ nọ who ru.
Ezọgaviẹ Evaọ Etoke Ẹmeọta
A re ru Ewuhrẹ Uwou-Eroro na, Uwuhrẹ Obe Ukoko, gbe abọjọ Ewuhrẹ Odibọgba na wọhọ ẹmeọta enọ gbe iyo ọrọ ebe nọ a kporo no Ebaibol ze.
Ezọgaviẹ evaọ etoke ẹmeọta-kugbe o dina wọhọ abọ nọ a re wo evaọ ẹmeọta. Re who wo erere vọvọ, gaviezọ ziezi. Muẹrohọ ofẹ nọ ẹmeọta na ọ be nya riwi. Muẹrohọ epanọ owuhrẹ na o bi ro fiẹgbahọ uzoẹme na gbe igogo eme na. Jọ iroro ra kpahe fihọ enọ riẹ. Gaviezọ nọ amọfa a bi ru eme na vẹ je dhesẹ efihiruo rai na. Who te bi rri ẹme na no eriwo amọfa ze o rẹ lẹliẹ owhẹ ruẹ abọfa ẹme nọ whọ riẹ kpahe no vẹre. Zọhọ ẹkẹ eriwo ra ẹkwoma ẹrọwọ ra nọ whọ rẹ ta via.—Rom 1:12.
Whọ tẹ kaki wuhrẹ oria nọ ẹme na o no ze u ti fiobọhọ ru ẹme na da ruọ owhẹ oma je fiobọhọ k’owhẹ lele eme nọ amọfa a be kpahe. Otẹrọnọ uyero ra u ru rie bẹbẹ re whọ kaki wuhrẹ oria nọ eme na i no ze ziezi, o tẹ ga rehọ iminiti jọ dhẹ ovuẹ na riwi taure oke ewuhrẹ na o te ti te. Ere oruo o ti fiobọhọ k’owhẹ wo erere no ẹme na ze viere.
Ezọgaviẹ eva Ikokohọ Esese gbe Ilogbo
Eva ikokohọ esese gbe ilogbo, eware nọ e rẹ rehọ iroro ohwo e sae tubẹ jariẹ bu vi evaọ iwuhrẹ ukoko. Onana o sai ru ezọgaviẹ jọ use-abọ viere. Eme ọ rẹ sai fiobọhọ k’omai?
Oware jọ nọ u re fiobọhọ gaga họ eriosehọ ziezi eva aso. Taure ọruẹrẹfihotọ na o te ti muhọ kẹdẹ kẹdẹ, wo uzoẹme ẹdẹ na fihọ iroro. Rri uzou ẹme na kpobi, jẹ daoma roro oware nọ a te t’ẹme kpahe. Rehọ Ebaibol ra ruiruo ziezi. Ahwo buobu a rue riẹ nnọ ekere igogo eme fihọ otọ u re fiobọhọ kpọ iroro rai riwi ọruẹrẹfihotọ na. Kere uthubro nọ whọ m’omaa nọ who ti fihọ iruo evaọ uzuazọ gbe odibọgba ra fihọ otọ. Rọ igogo eme jọ t’ẹme kugbe nọ whọ tẹ be nya je zihe no okokohọ na kpo ẹdẹ kpobi. Onana u ti fiobọhọ k’owhẹ kareghẹhọ ovuẹ na.
Ewuhrẹ Emọ re A Gaviezọ
Esẹ gbe ini Ileleikristi a rẹ sai fiobọhọ kẹ emọ rai—makọ emọfofa dede—re a “wha ẹro te usiwo” ẹkwoma emọ na nọ a rẹ wha ziọ iwuhrẹ ukoko, ikokohọ esese gbe ilogbo. (2 Tim. 3:15) Nọ emọ e rọ oghẹrẹ sa-sa evaọ uruemu gbe unuoke nọ a rẹ sae gaviezọ te na, o gwọlọ orimuo re a fiobọhọ kẹ ae gaviezọ ziezi. Ẹjiroro obotọ na e sai fiobọhọ k’owhẹ.
Eva obọ uwou, ruẹrẹ oke họ kẹ emọ ra re a keria tou re a se hayo rri ifoto nọ e rọ ebe Ileleikristi mai. Eva obọ iwuhrẹ, whọ kẹ emọ na eware nọ a rẹ rọ zaharo ho re a ruẹse keria oria ovo. Wọhọ epanọ o jọ eva Izrẹl anwae, nẹnẹ emaha na a be nyaze “re a yo je wuhrẹ.” (Izie. 31:12) Oria nọ u jo fo, esẹ gbe ini jọ a rẹ tubẹ kẹ emọ eboba ẹkẹ obe rai nọ a be t’ẹme no ze na. Nọ emọ na e be dina whẹro na, fiobọhọ kẹ ae ruẹrẹ oma họ re a w’obọ evaọ eruẹrẹfihotọ nọ o gwọlọ ọkpahefihọ ogbotu.
Ikereakere na i dhesẹ epanọ ezọgaviẹ kẹ Jihova avọ ẹmeoyo kẹe e kẹle te. A rẹ sae ruẹ onana evaọ eme nọ Mosis ọ ta kẹ orẹwho Izrẹl: “Me fi uwhu gbe uzuazọ, oghale gbe eka họ kẹ owhai; fikiere wha rọ uzuazọ . . . wha you ỌNOWO na Ọghẹnẹ rai, je yo uru riẹ, jẹ dhẹ gbalọ iẹe.” (Izie. 30:19, 20, ẹjẹlẹ ibieme na ọmai.) Nẹnẹ, ezọgaviẹ kẹ ithubro Jihova gbe ẹmeoyo nọ a re ro fi ae họ iruo evaọ izuazọ mai e r’oja kẹ ewo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ gbe oghale uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. Fikiere, ẹvẹ u wuzou te inọ ma yo ohrẹ Jesu na: “Wha yọrọ oma epanọ wha re yo”!—Luk 8:18.
[Ẹkpẹti nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 13]
IRORO-EJẸ KẸ EMAMỌ EZỌGAVIẸ
• Lẹ kẹ obufihọ re whọ tẹrovi ọruẹrẹfihotọ na
• Tẹrovi oruẹme na
• A tẹ fodẹ ikereakere, rovie Ebaibol ra, je lele isase na
• Gwọlọ ẹjiroro ẹme na
• Jọ iroro ra kẹ iyo enọ nọ a nọ; gaviezọ ziezi kẹ eme nọ a kpahe
• Kere eme fihọ otọ kpẹkpẹe
• Salọ igogo eme nọ who roro nọ who ti fihọ iruo