Uwuhrẹ 26

Ẹme Nọ Ọ Rẹ Nya Othotha Avọ Iroro

Eme o gwọlọ nọ who re ru?

Ruẹrẹ ẹme ra họ evaọ edhere nọ igogo eme ra e rẹ rọ jẹhọ ohwohwo jẹ jẹhọ ekuhọ ẹme na hayo ẹjiroro nọ whọ gwọlọ le t’obọ na.

FIKIEME U JE WUZOU?

Ẹme ra ọ tẹ be nya othotha, o rẹ lọhọ viere kẹ ogbotu na re a wo otoriẹ riẹ, rọwo iẹe, jẹ kareghẹhọ iẹe.

TAURE whọ tẹ sae ruẹrẹ ẹme họ othotha, who re wo ẹjiroro jọ fihọ iroro. Kọ ẹjiroro ra họ re whọ vuẹ amọfa kpahe uzoẹme jọ ọvo—orọwọ jọ, uruemu jọ, okwakwa jọ, oghẹrẹ uruemu jọ, hayo oghẹrẹ edhere uzuazọ jọ? Kọ whọ gwọlọ dhesẹ via nọ ugogo ẹme jọ yọ uzẹme hayo ọrue? Kọ ẹjiroro ra họ re whọ bọ ovuhumuo kẹ oware jọ hayo re whọ tuduhọ ahwo kpohọ owojẹ? Makọ omọvo hayo ogbotu whọ te kẹ ovuẹ ra, re whọ riẹ ere ru, u fo re who roro kpahe oware nọ a riẹ kpahe uzoẹme na no vẹre gbe eriwo nọ a wo kpahe iẹe. Who te ru onana no, ruẹrẹ ẹme ra họ evaọ edhere nọ o re fiobọhọ k’owhẹ nyate ẹjiroro ra.

Kpahe odibọgba Sọl (Pọl) evaọ Damaskọs, Iruẹru 9:22 o niyẹrẹ nọ o je “dhe ahwo Ju nọ a rọ obọ Damaskọs ọvẹ, bi dhesẹ via vevẹ nọ Jesu họ Kristi na.” Eme edhesẹvia ovevẹ ọyena o kugbe? Wọhọ epanọ okerefihotọ odibọgba Pọl uwhremu na evaọ Antiọk gbe Tẹsalonika i dhesẹ, ọ kake t’ẹme kpahe uzẹme na inọ ahwo Ju a rọwo Ikereakere Hibru na yọ a rọwo eme nọ e ta kpahe Mesaya na. Kẹsena, rono Ikereakere eyena ze, Pọl ọ tẹ salọ abọ nọ e t’ẹme kpahe uzuazọ gbe odibọgba Mesaya na. Ọ wariẹ enana ọ tẹ rehọ ae wawo eware nọ e via kpahe Jesu. Ukuhọ riẹ, o te ku ẹme na họ inọ Jesu họ Kristi na, hayo Mesaya na. (Iruẹru 13:16-41; 17:2, 3) Otẹrọnọ whọ rehọ edhere othotha nọ u wo iroro rọ kẹ ovuẹ uzẹme Ebaibol, o rẹ sai ku iroro ahwo rẹriẹ.

Ekokohọ Ẹme Na. Idhere buobu e riẹ nọ a re ro koko ẹme họ othotha avọ iroro. Whọ tẹ ruẹ nọ o te kẹ erere, whọ sai ku idhere sa-sa kugbe. Roro kpahe iriruo jọ.

Ọruẹrẹhọ izoẹme. Onana o gwọlọ ẹme ra nọ who re kokohọ ekruekru, ekru kpobi o re fi oware jọ ba ẹjiroro ẹme ra. Ekru na o sae jọ igogo eme nọ i wuzou kẹ otoriẹ uzoẹme ra. E sae jọ igogo avro nọ i re dhesẹ oware fihọ uzẹme hayo ọrue. Igogo eme jọ, dede nọ i w’obọ kpahe uzoẹme na, a rẹ sai fi ai bae hayo si ai no, wọhọ epanọ ogbotu hayo ẹjiroro ra ọ rọ.

Roro kpahe oriruo ọruẹrẹhọ uzoẹme jọ. Ẹme ọkpẹkpẹe nọ whọ gwọlọ ta kpahe odẹ Ọghẹnẹ o sai kugbe (1) oware nọ u je wuzou re a riẹ odẹ Ọghẹnẹ, (2) oware nọ odẹ Ọghẹnẹ o rrọ, gbe (3) epanọ ma sae rọ kẹ odẹ na ọghọ.

Ma rẹ sai wuhrẹ eware buobu kpahe ọruẹrẹhọ izoẹme ẹkwoma ẹkiẹriwi ebe nọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ a kporo nọ ma re ro ru iwuhrẹ Ebaibol. (Mat. 24:45) Ẹsibuobu ebe enana i re wo izoẹme buobu nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ ọmọ-uwuhrẹ riẹ igogo izẹme Ebaibol na kpobi. Ebe ilogbo e rẹ rehọ izoẹme esese hẹriẹ uzoẹme ovuovo fihọ ẹkuẹko. Uzoẹme ovuovo o rẹ ruẹrẹ ọmọ-uwuhrẹ na họ kẹ uzoẹme nọ u lele i rie je fiba oma uzoẹme na kpobi.

Onosoriẹ gbe okpomahọ. Iroro-ejẹ kpahe onosoriẹ gbe okpomahọ oware yọ edhere ọfa jọ nọ whọ rẹ rọ kẹ ovuẹ evaọ edhere othotha nọ u wo iroro.

Whọ tẹ be t’ẹme kẹ ogbotu ahwo hayo omomọvo nọ ọ gwọlọ riẹ kpahe epanọ oware jọ nọ a bi ru hayo onọ a ti ru u re ro kuhọ, edhere nana o re w’iruo. Itẹ uzou avọ 7 o kẹ omamọ oriruo onana. U dhesẹ vevẹ epanọ ọmoha “jọ nọ ọ kare areghẹ” (onosoriẹ) ọ rọ ruọ usu ogberẹ jẹ ruẹ uye oware nọ u no rie ze (okpomahọ riẹ).—Itẹ 7:7.

Re who fiẹgba họ ẹme na viere, whọ rẹ sai dhesẹ ohẹriẹ nọ o rrọ iyẹrẹ iyoma nọ i re te enọ e nya idhere Jihova ha avọ iyẹrẹ iwoma nọ i re te enọ e gaviezọ kẹ Jihova. Avọ ẹzi Jihova nọ ọ wọ riẹ, Mosis o dhesẹ ẹhẹriẹ otiọye na okenọ ọ t’ẹme kẹ orẹwho Izrẹl taure a tẹ te ruọ Ẹkwotọ Eyaa na.—Izie., uzou 28.

Ẹsejọ, o rẹ mai woma re who muọ ẹme ra họ ẹkwoma edhesẹ uyero jọ (okpomahọ na) whọ vẹ kẹ imuẹro nọ e riobọhọ oware nọ o rẹ wha uyero na ze (onosoriẹ). Ẹsebuobu onana o rẹ gwọlọ nọ whọ fodẹ ẹbẹbẹ jọ kẹsena whọ vẹ fodẹ ifue riẹ.

Ẹbẹbẹ gbe ifue. Evaọ iruo odibọgba na, whọ tẹ t’ẹme kpahe ẹbẹbẹ nọ ọ be kẹ ahwo idhọvẹ je dhesẹ nọ emamọ ifue e riẹ, onana o sae tuduhọ ohwo awọ re a gaviezọ. Ẹbẹbẹ na ọ sae jọ onọ whọ fodẹ hayo ẹme jọ nọ ohwo ọdekọ na o fihọ otọ.

Ẹbẹbẹ otiọye na ọ sae jọ nnọ ahwo a be rro kpako je whu, ethube nọ o bi vihọ, hayo ẹdhoguo-okienyẹ nọ o bi vihọ. Who du gwọlọ eme ithethei he re who ro dhesẹ nọ ẹbẹbẹ otiọye na ọ riẹ, keme e rrọ eria kpobi. Fodẹ ẹbẹbẹ na ọvo, who ve dhesẹ ifue nọ a jọ Ebaibol na kẹ.

Evaọ abọdekọ riẹ, ẹbẹbẹ na ọ sae jọ ọrọ ohwo na, use-abọ nọ ọyewọ ọvo ọ be rẹriẹ ovao ku, udu nọ u no ohwo awọ fiki ẹyao ọgaga, hayo uye nọ ohwo ọ be ruẹ fiki olahiẹ omọfa. Re whọ riẹ ru ziezi, whọ rẹ kake jọ ọnọ ọ rẹ gaviezọ ziezi. Ebaibol na ọ kẹ ovuẹ aghare kpahe ebẹbẹ enana kpobi. Rekọ a rẹ rehọ evuẹ na ruiruo avọ orimuo. Otẹrọnọ ẹme ra ọ te ghinẹ jọ erere kẹ ohwo ọdekọ na, who re fi ẹme na họ liọliọ. Ru ei vẹ sọ whọ be ta kpahe ifue ebẹdẹ bẹdẹ, ufuoma ubroke, hayo epanọ a re ro thihakọ uyero na ọvo, onọ u ti nwene he evaọ uyerakpọ nana. Koyehọ, ruẹ nọ eria Ikereakere nọ who se na e tha ẹme na uke ziezi. Ogbẹrọ ere he, ifue nọ whọ riobọhọ na o te jọ ohwo ọdekọ na aro gedegede ababọ iroro.

Othotha ọ epanọ eware e rọ via. Eme jọ i re lele othotha nọ eware e rọ via. Wọhọ oriruo, evaọ obe Ọnyano, a kere Iye Ikpe na evaọ othotha nọ e rọ via. Evaọ Ahwo Hibru uzou avọ 11, ezae gbe eyae ẹrọwọ nọ Pọl ukọ na ọ fodẹ na e rọ othotha.

Who te gbiku anwae evaọ othotha nọ eware e rọ via, o rẹ sai fiobọhọ kẹ ogbotu ra wo otoriẹ epanọ eware jọ e rọ via. Onana u kie kpahe ikuigbe ọgbọna gbe ikuigbe eware nọ e via evaọ oke Ebaibol. Koyehọ who bi ku othotha nọ eware e rọ via avọ onosoriẹ gbe okpomahọ riẹ kugbe ro ru ẹme na. Whọ tẹ gwọlọ kele eware nọ Ebaibol na o dhesẹ nọ e te via evaọ obaro, edhesẹ epanọ e te rọ via unọjọ u t’ọjọ o te mae lọhọ ogbotu ra obọ elele jẹ kareghẹhọ.

Who te bi lele othotha epanọ eware e rọ via orọnikọ u dhesẹ nọ obọ emuhọ na who re jo muhọ ẹsikpobi hi. Evaọ ẹsejọ, o rẹ mai kiehọ re whọ rehọ oria isiuru jọ evaọ oware nọ o via na ro muọ ikuigbe na họ. Wọhọ oriruo, who te bi gbiku oware nọ o via, whọ sae ta kpahe okenọ ẹgbakiete ohwo jọ kẹ Ọghẹnẹ o rọ ziọ otọ odawọ. Nọ whọ rehọ abọ ọyena ikuigbe na rọ kpare isiuru ahwo na no na, whọ sae rehọ ikuigbe na no emuhọ ze kpahe eware nọ i su kpohọ odawọ na.

Eroruiruo Eme nọ I Fo Ọvo. Epanọ whọ ruẹrẹ ẹme ra họ te kẹhẹ, yọroma re whọ ruẹ nọ eme nọ i fo ọvo who ro ruiruo. Uzoẹme ra u re kpomahọ ẹsalọ eme ra. Who re je roro kpahe oghẹrẹ ahwo nọ a rọ ogbotu ra. Ugogo ẹme jọ o sai kiehọ kẹ ogbotu jọ, rekọ ugogo ẹme ọyena o rẹ sae jọ ẹme nọ a ta fiẹkpo rọ kẹ ogbotu ọfa. Jọ u mu owhẹ ẹro re inọ eme ra kpobi i ti fiobọhọ k’owhẹ nyate ẹjiroro ra. Ogbẹrọ ere he, ẹme ra, dede nọ o ti siuru, o ti wo ẹgba ha.

Who te bi ru ekiakiẹ, whọ te ruẹ eme isiuru buobu nọ i w’obọ kpahe uzoẹme ra. Bro rai who re fihọ ẹme na? Eme ra i te bu hrọ kẹ ogbotu na, who ti wo ẹjiroro ra t’obọ họ. Umutho igogo eme nọ who dhesẹ vevẹ a te mae kareghẹhọ vi igogo eme buobu nọ whọ họrọ ta. Orọnikọ onana u dhesẹ nọ a rẹ ta eme isiuru ofiba kpahe uzoẹme na ha ha. Rekọ who ru re i ruru ẹjiroro ẹme ra ha. Muẹrohọ epanọ a rọ rehọ ona fi eme itieye na ba Ebaibol na eva Mak 7:3, 4 gbe Jọn 4:1-3, 7-9.

Nọ whọ be nya no ugogo ẹme jọ ruọ ọfa na, who ru ei kpregede he re ẹme na ọ se ogbotu ra ba ereghe. Re eme na e nya lele ohwohwo ziezi, whọ rẹ rọ ufi thuru eme na kugbe. Ufi na o sae jọ umutho eme jọ hayo uhie-ẹme ọsoso nọ o rẹ whẹ eme ivẹ na gbe. Evaọ evẹrẹ buobu, u wo umutho eme jọ nọ a re ro dhesẹ abọ nọ ẹme ọkpokpọ o wo kpahe ẹme nọ a ta vrẹ no.

Whọ tẹ be rehọ eme nọ i fo ọvo rọ t’ẹme jẹ ruẹrẹ eme na họ othotha nọ o wo iroro u ti fiobọhọ k’owhẹ nyate ẹjiroro ra.

NỌ OMA RA . . .

Eme họ ẹjiroro mẹ?

Kọ ugogo ẹme ọvuọvo o w’obọ kpahe ẹjiroro na?

Okenọ mẹ tẹ be salọ eme mẹ, kọ me re roro kpahe ẹgwọlọ ogbotu mẹ?

Kọ mẹ ruẹrẹ ẹme mẹ họ re u su iroro enọ e be te gaviezọ k’omẹ no owọ ẹme jọ kpohọ ọfa ababọ aro nọ ọ rẹ bada ae?

ORIA IRUO: Nọ who se oria uwuhrẹ nana no na, roma totọ kiẹ e riwi, wariẹ igogo eware nọ e rọ edhe-ẹme ọvuọvo k’oma ra. Muẹrohọ epanọ edhe-ẹme ọvuọvo o ro fiobọhọ nyate ẹjiroro uwuhrẹ na soso.