Uwuhrẹ 35

Ẹme Ọwariẹ Rọkẹ Ẹgba-ofihọ

Eme o gwọlọ nọ who re ru?

Wariẹ ẹme nọ whọ ghinẹ gwọlọ nọ ogbotu ra ọ kareghẹhọ vrẹ ẹsiẹvo.

FIKIEME U JE WUZOU?

U te no obufihọ ekareghẹhọ nọ o rẹ jọ no, a rẹ sae rehọ ẹme ọwariẹ ruiruo ziezi ro fielo họ igogo eme je fiobọhọ kẹ ogbotu ra wo otoriẹ eme na vevẹ.

EWUHRẸ nọ o wo ẹgba o re wo ẹme ọwariẹ. Whọ tẹ wariẹ ugogo ẹme obọdẹ jọ vrẹ ẹsiẹvo, o rẹ lọhọ viere re enọ e rọ ogbotu na a kareghẹhọ iẹe. Whọ tẹ rọ oghẹrẹ edhere ọfa t’ẹme na dede, o sai tube ru ai wo otoriẹ riẹ vẹ viere.

Ogbotu ra ọ gbẹ kareghẹhọ eme nọ whọ ta ha, eme ra i ti kpomahọ oware nọ a rọwo hayo oghẹrẹ uzuazọ rai hi. A ti roro kpahe eme nọ who fiẹgba họ ziezi.

Jihova, Owuhrẹ Ologbo mai, ọ k’omai oriruo evaọ ẹme ọwariẹ. Ọ rehọ Ijaje Ikpe na kẹ orẹwho Izrẹl. Ẹkwoma ọtota ẹnjẹle, o ru orẹwho na yo ijaje na eva Ugbehru Saena. Uwhremu na o te kere ai kẹ Mosis. (Ọny. 20:1-17; 31:18; Izie. 5:22) Nya lele ọkpọvio Jihova, Mosis ọ tẹ wariẹ ijaje eyena kẹ orẹwho na taure a tẹ te ro Ẹkwotọ Eyaa na, yọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo na, Mosis o kere oyena fihọ otọ, wọhọ epanọ a rẹ ruẹ eva Iziewariẹ 5:6-21 na. Evaọ usu ijaje nọ a rọ kẹ Izrẹl họ ẹgwọlọ nọ a re ro you jẹ rọ udu, ẹwẹ, gbe ẹgba rai kpobi gọ Jihova. A wariẹ onana ẹsibuobu re. (Izie. 6:5; 10:12; 11:13; 30:6) Fikieme? Fikinọ, wọhọ epanọ Jesu ọ ta, oye họ “ujaje ulogbo gbe o nọ o rọ aro.” (Mat. 22:34-38) Ẹkwoma ọruẹaro na Jerimaya, Jihova ọ kareghẹhọ ahwo Juda bu vi isia 20 kpahe epanọ u wuzou te re a yoẹme kẹe evaọ eware kpobi nọ o j’uzi riẹ kẹ ae na. (Jeri. 7:23; 11:4; 12:17; 19:15) Yọ ẹkwoma Izikiẹl, Ọghẹnẹ ọ ta riẹ bu vi isia 60 inọ erẹwho na “e te riẹ nọ mẹ họ Jihova.”—Izik. 6:10; 38:23, NW.

Evaọ okerefihotọ odibọgba Jesu, ma te je muẹrohọ ẹme ọwariẹ nọ a ro ruiruo ziezi. Wọhọ oriruo, ma wo ikere Usiuwoma ene na—ọvuọvo rai ọ t’ẹme kpahe eware ilogbo nọ e via enọ a kere fihọ ikere Usiuwoma ovo ofa jọ hayo bu viere, rekọ nọ a gbiku rai no ofẹ sa-sa ze. Evaọ ewuhrẹ riẹ, Jesu ọ ta kpahe igogo eme uthubro evona vrẹ ẹsiẹvo rekọ evaọ idhere sa-sa. (Mak 9:34-37; 10:35-45; Jọn 13:2-17) Yọ okenọ ọ jọ Ugbehru Olivi umutho edẹ jọ taure o te ti whu, Jesu ọ rehọ ẹme ọwariẹ fiẹgba họ ohrẹ obọdẹ nana: “Wha roro, keme wha riẹ ẹdẹ nọ Ọnowo rai ọ rẹ te tha ha.”—Mat. 24:42; 25:13.

Evaọ Iruo Odibọgba Na. Okenọ who te bi se isẹri kẹ ahwo, who re rẹro nọ a te kareghẹhọ eme nọ whọ ta. Ẹme ọwariẹ nọ a ro ruiruo ziezi ọ sai fiobọhọ evaọ ele t’obọ ute nana.

Ẹsibuobu, ẹme ọwariẹ eva okenọ a rọ ta ẹme o re fiobọhọ ru ẹme na daji iroro ohwo. Fikiere, nọ who te se ikereakere jọ no, whọ sai fiẹgba họ iẹe ẹkwoma obọ nọ whọ rẹ riẹ kpohọ abọ riẹ jọ nọ o wuzou gaga whọ vẹ nọ inọ, “Kọ who muẹrohọ epanọ eme etenẹ na i do na?”

A sae jẹ rehọ uhie-ẹme urere evaọ ẹmeọta ro ruiruo ziezi. Wọhọ oriruo, whọ sae ta nọ: “Ugogo ẹme nọ mẹ gwọlọ nọ whọ rẹ kareghẹhọ evaọ ẹme mai na họ . . . ” Whọ vẹ tae vevẹ. O sae jọ wọhọ enẹ: “Ẹjiroro Ọghẹnẹ họ re a ru otọakpọ na fihọ aparadase. Ẹjiroro ọyena o ti rugba hrọ.” Hayo whọ sae ta nọ: “Ebaibol na o dhesẹ vevẹ nnọ ma be rria edẹ urere uyerakpọ nana. Otẹrọnọ ma rẹ zọ vrẹ urere riẹ, u fo re ma wuhrẹ oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ mi omai.” Hayo o sae jọ enẹ: “Wọhọ epanọ ma ruẹ no na, Ebaibol na ọ kẹ ohrẹ nọ u re ruiruo kpahe epanọ ma re ro thihakọ ebẹbẹ uzuazọ uviuwou.” Ẹsejọ whọ sae wariẹ oria Ebaibol jọ nọ whọ gwọlọ nọ a kareghẹhọ ọvo. Dede na, re a ru onana ziezi o gwọlọ nọ whọ rẹ kaki roro kpahe iẹe re oke u te te.

Evaọ izihebro, kugbe iwuhrẹ Ebaibol, eroruiruo ẹme ọwariẹ ra ọ sai kugbe enọ ọkiẹkpemu.

O tẹ rrọ bẹbẹ k’ohwo re o wo otoriẹ hayo fi ohrẹ Ebaibol jọ h’iruo, u re woma re whọ rọ ẹme na lahwe vrẹ ẹsiẹvo. Daoma rri ẹme na no ofẹ sa-sa ze. Ẹme na o re du theri hrọ họ rekọ o rẹ tuduhọ ọmọ-uwuhrẹ na awọ re ọ gbẹ hai roro kpahe ẹme na. Kareghẹhọ, Jesu ọ rehọ ẹme ọwariẹ otiọnana ruiruo ro fiobọhọ kẹ ilele riẹ wo obokparọ vi isiuru oria ọsosuọ nọ a rẹ gwọlọ jọ.—Mat. 18:1-6; 20:20-28; Luk 22:24-27.

Who te Bi Ru Ẹme. Who te bi ru eme no eplatfọmo ze, orọnikọ re whọ rehọ ovuẹ kẹ ahwo ọvo o rẹ jọ ute ra ha. Whọ gwọlọ nọ ogbotu na o wo otoriẹ riẹ, kareghẹhọ iẹe, je fi ei h’iruo. Re who wo oyena t’obọ, rehọ ẹme ọwariẹ ro ruiruo ziezi.

Rekọ whọ tẹ wariẹ igogo eme na ga hrọ, ẹme na ọ sae bẹ ogbotu ra. Roma totọ salọ igogo eme nọ e gwọlọ ẹgba-ofihọ. Enana họ igogo eme nọ ẹme ra ọ rẹ dhẹ wariẹ, rekọ i re je wo eme efa nọ e rẹ kẹ ogbotu ra erere obọdẹ.

Re whọ rehọ ẹme ọwariẹ ro ruiruo, whọ sae kaki dhunu te igogo eme ra na evaọ ẹme-emuhọ na. Rehọ umutho eme jọ kpẹkpẹe nọ i dhesẹ oma ẹme nọ whọ be te ta na kpobi ro ru oyena, avọ enọ hayo iriruo jọ nọ i dhesẹ ebẹbẹ nọ whọ gwọlọ kẹ ifue rai. Whọ sae fodẹ unu igogo eme nọ e riẹ who ve kele ai ọvuọvo. Whọ vẹ t’ẹme kpahe ugogo ẹme ọvuọvo evaọ oma ẹme ra na. Whọ sai fiẹgba họ ẹme na viere evaọ oma ẹme na ẹkwoma ẹwariẹ ugogo ẹme ọvuọvo taure who te ti kpohọ ọfa. Hayo whọ rẹ sai ru ei ẹkwoma ẹkẹ oriruo nọ o dhesẹ efihiruo ugogo ẹme na. Ofariẹ whọ sai fiẹgba họ igogo eme ra ẹkwoma obọ ekuhọ-ẹme na nọ whọ rẹ jọ fodẹ ae, fielo họ ae ẹkwoma edhesẹ abọdekọ ẹme na, kiyo enọ nọ whọ nọ fihọ otọ, hayo kẹ ifue ebẹbẹ nọ whọ fodẹ.

Fiba eware obehru na, emamọ oruẹme o re muẹrohọ omomọvo nọ ọ rrọ ogbotu riẹ. Otẹrọnọ o rrọ bẹbẹ kẹ otujọ re a wo otoriẹ eme jọ, oruẹme na ọ rẹ riẹ. Otẹrọnọ owọ-ẹme na u wuzou, ọ rẹ wariẹ t’ẹme kpahe iẹe. Rekọ, ẹwariẹ eme evona o sai ru ẹjiroro riẹ gba ha. Ewuhrẹ o gwọlọ vi ere. Ọ rẹ sai nwene eme riẹ. Ẹsejọ ọ sae jọ etẹe fi eme jọ ba ẹme riẹ. Epanọ who re nwene lele ẹgwọlọ ogbotu na te evaọ edhere ọnana o ti dhesẹ epanọ whọ rọ emamọ owuhrẹ te via gaga.

OKENỌ WHO RE RO RU EI

Nọ whọ tẹ nwane fodẹ ugogo ẹme obọdẹ jọ hayo nọ whọ tẹ t’ẹme kpahe ugogo ẹme jọ ziezi no.

Eva ekuhọ ẹme ra.

Whọ tẹ ruẹ nọ o rọ bẹbẹ kẹ enọ e be gaviezọ k’owhẹ re a wo otoriẹ ugogo ẹme jọ.

Bu vi ẹsiẹvo, ẹsejọhọ nọ edẹ hayo eka jọ e tẹ vrẹ no evaọ izihebro gbe iwuhrẹ Ebaibol.

ORIA IRUO: (1) Evaọ ekuhọ ẹmeọta kugbe ohwo nọ whọ nyaku evaọ oke ọsosuọ evaọ iruo odibọgba na, wariẹ ugogo ẹme ọvo jọ nọ wha ta kpahe nọ whọ gwọlọ nọ ohwo na ọ kareghẹhọ. (2) Okenọ who te bi ku ozihebro họ, wariẹ ugogo ẹme ọvo hayo ivẹ nọ ohwo nọ o wo isiuru na ọ rẹ kareghẹhọ no ẹme ra ze.