‘Mudhe Kẹ Ẹdhọ’ Wọhọ Epanọ Jesu O Ru
“Mudhe kẹ ẹzi ukumuomu ọ rẹ te dhẹ se owhẹ ba.”—JEM. 4:7.
1. Didi ọwọsuọ Jesu ọ riẹ nọ o ti tei evaọ otọakpọ, kọ eme o ti noi ze?
JESU KRISTI ọ riẹ inọ Ẹdhọ ọ te wọso iẹe. Onana u dhesẹ oma via evaọ ẹme nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹ araomuomu na, koyehọ ẹme nọ ọ ta kẹ Ẹdhọ, ọnọ ọ jẹ rehọ araomuomu na t’ẹme inọ: “Me re ti fi egrẹ họ udevie ra avọ aye na, [abọ ukoko Jihova nọ o rrọ obọ odhiwu] gbe udevie ubi ra avọ ubi riẹ. [Jesu Kristi] ọ rẹ te nwa owhẹ uzou, whọ vẹ te royẹe ithihrawọ.” (Emu. 3:14, 15; Evia. 12:9) Ithihrawọ nọ a te rowo Jesu u dhesẹ inọ ọ te ruẹ uye ubroke ẹkwoma ekpe nọ a ti kpei evaọ otọakpọ, keme Jihova ọ te kpare iẹe kpohọ obọ odhiwu. Rekọ uzou nọ a te nwa araomuomu na u dhesẹ inọ a ti kpe Ẹdhọ no riẹriẹriẹ.—Se Iruẹru Ikọ Na 2:31, 32; Ahwo Hibru 2:14.
2. Fikieme u ro mu Jihova ẹro inọ Jesu ọ te wọso Ẹdhọ rite urere?
2 Jihova ọ riẹ inọ Jesu o ti ru iruo nọ o vi rie gba, ọ vẹ jẹ kparobọ vi Ẹdhọ evaọ otọakpọ. Fikieme Jihova o ro fi eva họ Jesu tere? Keme u kri no nọ ọ ma Jesu fihọ obọ odhiwu, o muẹrohọ iẹe no, ọ tẹ jẹ riẹ inọ ọmọ riẹ nana nọ ọ rrọ “osu iruo” gbe “otuyẹ evaọ emama” na o re yoẹme jẹ roma kpotọ. (Itẹ 8:22-31; Kọl. 1:15) Fikiere okenọ o vi Jesu ziọ otọakpọ jẹ kẹ Ẹdhọ uvẹ re ọ dawo iẹe rite uwhu, u mu Ọghẹnẹ ẹro inọ Ọmọ ọvo riẹ yena ọ te kparobọ.—Jọn 3:16.
Jihova Ọ rẹ Thọ Idibo Riẹ
3. Eme Ẹdhọ o bi ru idibo Jihova?
3 Jesu o dhesẹ Ẹdhọ wọhọ ‘osu akpọ na,’ ọ tẹ jẹ vẹvẹ ilele riẹ unu inọ a ti kpokpo ai wọhọ epanọ a kpokpo ọye omariẹ na. (Jọn 12:31; 15:20) Akpọ na nọ ọ rrọ obọ Setan Ẹdhọ na o mukpahe Ileleikristi uzẹme fikinọ a be gọ Jihova a tẹ jẹ rrọ etausiuwoma ẹrẹreokie. (Mat. 24:9; 1 Jọn 5:19) Ahwo nọ Ẹdhọ ọ mae rẹriẹ ovao ku họ okiọkotọ nọ a wholo na, enọ i ti lele Kristi su evaọ Uvie obọ odhiwu. Setan ọ tẹ jẹ rẹriẹ ovao ku Isẹri Jihova buobu, enọ i wo ẹruore ẹria ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ aparadase. Ebaibol e vẹvẹ omai unu nọ: “Ọwegrẹ ra ukumuomu na, ọ [wọhọ okpohrokpo] nọ obi do enu, be guọlọ ọjọ nọ ọ rẹ ria.”—1 Pita 5:8.
4. Eme u dhesẹ inọ idibo Ọghẹnẹ nẹnẹ a mudhe kẹ Ẹdhọ no?
4 Ma be sae wọso Ẹdhọ keme ma rrọ ukoko nọ Jihova Ọghẹnẹ o bi ro ru iruo. Roro kpahe eware nana: Evaọ ikpe 100 nọ e vrẹ na, isu jọ nọ e mae geva evaọ akpọ na a daoma no re a kpe Isẹri Jihova muotọ. Rekọ Isẹri Jihova a bi dhe ebuebu, yọ ma be t’ẹme na a whoma te ima ihrẹ no (7,000,000) evaọ ikoko nọ i bu vi idu udhusoi (100,000) evaọ akpọ na soso. Isu egeva nọ i je kpokpo idibo Jihova na họ enọ i whu no.
5. Ẹvẹ Aizaya 54:17 o rọ jọ oma idibo Jihova rugba no?
5 Okenọ Ọghẹnẹ ọ jẹ t’ẹme kẹ Izrẹl anwae, enọ ọ rehọ wọhọ “aye” riẹ, ọ ya eyaa nọ: “Ekuakua ẹmo ọvo nọ a gali vi owhai nọ i re wo iruo e [rọ] họ, yọ wha rẹte kparobọ vi ọnọ ọ kpare ẹdhọ bru owhai ze kpobi. Onana họ ukuoriọ idibo ỌNOWO na, gbe imuẹro nọ a wo no obọ mẹ ze.” (Aiz. 54:1, 17) Eyaa nana o jọ oma idibo Jihova rugba no evaọ akpọ na soso evaọ “edẹ urere” nana. (2 Tim. 3:1-5, 13) Ma gbe bi mudhe kẹ Ẹdhọ, yọ okwakwa ọvuọvo nọ ọ gwọlọ ro kpe idibo Ọghẹnẹ no nọ u re ru iruo o riẹ hẹ, keme Jihova ọ rrọ abọ mai.—Ol. 118:6, 7.
6. Eme eruẹaruẹ Daniẹl e ta k’omai kpahe oware nọ o te via kẹ esuo Ẹdhọ?
6 A te raha isuẹsu Setan kpobi muotọ evaọ obọ ekuhọ uyerakpọ muomu nana nọ o kẹle gaga no na. Daniẹl ọruẹaro Ọghẹnẹ ọ ruẹaro nọ: “Evaọ ezi ivie eyena [enọ e rrọ nẹnẹ na], Ọghẹnẹ obọ odhiwu na ọ rẹte rehọ uvie nọ a rẹ raha ha muẹ [obọ odhiwu], hayo a rẹte se isuẹsu riẹ ba kẹ amọfa ha. Ọ rẹte whọlọ ivie na [enọ e rrọ nẹnẹ na] kpobi ọ vẹte rehọ ai ze oba, ọ vẹte jọ bẹdẹ.” (Dan. 2:44) Oyena o tẹ via no, yọ esuo Setan gbe ọrọ ahwo-akpọ sebaẹgba i kuhọ no. A vẹ te raha uyerakpọ Ẹdhọ kpobi muotọ bẹdẹ bẹdẹ, kọ Uvie Ọghẹnẹ ọvo u re ti su otọakpọ na soso.—Se 2 Pita 3:7, 13.
7. Ẹvẹ ma rọ riẹ inọ omomọvo idibo Jihova ọ rẹ sai mudhe kẹ Ẹdhọ?
7 Avro ọ riẹ hẹ inọ ukoko Jihova o te zọ evaọ ọraha yena, yọ u ti gbe wo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ. (Se Olezi 125:1, 2.) Kọ ẹvẹ omai re? Ebaibol na e ta k’omai inọ ma rẹ sai mudhe kẹ Ẹdhọ wọhọ epanọ Jesu o ru. Evaọ uzẹme, eruẹaruẹ nọ Kristi ọ kẹ Jọn ukọ na u dhesẹ inọ ghelọ ọwọsuọ Setan, “otu obuobu” nọ o wo ẹruore otọakpọ a te zọ evaọ urere akpọ na. Wọhọ epanọ Ikereakere na e ta, a bo nọ: “Usiwo orọ Ọghẹnẹ mai nọ ọ keria akaba uvie je te Omogodẹ na [Jesu Kristi]!” (Evia. 7:9-14) A ta kpahe enọ a wholo na wọhọ nnọ a bi fi Setan kparobọ, yọ egbẹnya rai, “igodẹ efa” na a bi mudhe kẹ Setan re. (Jọn 10:16; Evia. 12:10, 11) Rekọ onana o gwọlọ uvi omodawọ gbe olẹ kẹ ‘esiwi no obọ oyoma na.’—Mat. 6:13.
Oriruo Ọgbagba ọrọ Emudhe kẹ Ẹdhọ
8. Eme họ odawọ ọsosuọ nọ Ẹdhọ ọ dawo Jesu evaọ udhude na, kọ eme Jesu ọ kpahe kẹe?
8 Ẹdhọ ọ daoma re ọ raha ẹgbakiete Jesu. Setan ọ dawo Jesu evaọ udhude re o ru ei ghẹmeeyo kẹ Jihova. Rekọ Jesu o fi oriruo nọ ọ mai woma h’otọ evaọ oghẹrẹ nọ o ro mudhe kẹ Setan. Nọ Jesu ọ siọ emuore ba te edẹ 40 gbe aso 40 no, ohọo u te je kpei gaga. Setan ọ tẹ ta kẹe nọ: “Jọ whẹ Ọmọ Ọghẹnẹ, whọ ta kẹ itho enana re i zihe ruọ ebrẹdi.” Rekọ Jesu ọ rọwo inọ ọ rẹ rehọ ogaga nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ wha erere se omobọ riẹ hẹ. Ukpoye, Jesu ọ ta nọ: “A kere nọ, ‘Fiki ebrẹdi ọvo ohwo ọ rẹ rọ zọ họ, rekọ fiki kẹme kẹme nọ ọ via no unu Ọghẹnẹ ze.’”—Mat. 4:1-4; Izie. 8:3.
9. Fikieme ma je mudhe kẹ oma nọ Ẹdhọ ọ be dawo re ọ rehọ eware nọ e rẹ were ahwo-akpọ dawo omai?
9 Nẹnẹ, Ẹdhọ ọ be rehọ eware nọ e rẹ were ahwo-akpọ dawo idibo Jihova. Fikiere ma rẹ gbaemu re ma mudhe kẹ isiuru ẹnwae-obro, onọ o rrọ odode evaọ akpọ ogbekuo nana. Ebaibol e ta vevẹ nọ: “Wha gbẹ riẹ nọ e nọ ikiẹrẹe he e rẹ sae reuku uvie Ọghẹnẹ hẹ? Wha viẹ oma obọ rai họ họ; hayo eva egbegbe, hayo e nọ e rọ edhọ ẹgọ, hayo ibruẹnwae, hayo igberedha . . . e rẹ sae reuku uvie Ọghẹnẹ hẹ.” (1 Kọr. 6:9, 10) Fikiere, u re vevẹ inọ ahwo nọ a ruabọhọ uzuazọ ogbekuo a te ruọ akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ hẹ.
10. Wọhọ epanọ Matiu 4:5, 6 o ta, odawọ ofa vẹ Setan ọ rọ gwọlọ raha ẹgbakiete Jesu?
10 Enẹ Ikereakere na e ta kpahe odawọ jọ nọ u te Jesu evaọ udhude na: “Ukumuomu na ọ tẹ rehọ iẹ kpo obọ ẹwho owoma na, ọ tẹ rehọ iẹ dikihẹ oware nọ ukpehru ehru ebọ uwou egagọ-ode, ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Jọ owhẹ Ọmọ Ọghẹnẹ, whọ fiakie kpotọ; keme a kere nọ, “Ọ rẹ te juzi kẹ ikọ-odhiwu riẹ fiki ra, a rẹ te rehọ abọ rai wha owhẹ; re whọ se owọ ra ba efidhe utho.”’” (Mat. 4:5, 6) Evaọ iroro Setan, Jesu ọ sae rehọ enẹ dhesẹ kẹ ahwo inọ ọye họ Mesaya na. Rekọ uzẹme riẹ họ, onana o hae jọ uruemu othọthọ, orọ omoya, onọ Ọghẹnẹ ọ hae te jọ thọe he. Jesu o te je kru ẹgbakiete riẹ, ọ tẹ wariẹ oria Ikereakere jọ kẹ Setan. Ọ ta kẹe nọ: “A kere re nọ, ‘Whọ rẹ dawo Ọnowo na Ọghẹnẹ ra ha.’”—Mat. 4:7; Izie. 6:16.
11. Ẹvẹ Setan ọ sae rọ dawo omai, kọ eme o rẹ sai noi ze?
11 Setan ọ rẹ sae dawo omai re ma gwọlọ orro evaọ idhere sa-sa. Ọ sae bẹbẹ omai họ re ma raro kele ẹgọ gbe osẹ akpọ na hayo re ma dhomahọ eware akpọriọ nọ i fo ho. Rekọ nọ ma te gbabọkẹ izi Ebaibol jẹ raro kele akpọ na, kọ ma rẹ sai rẹro inọ ikọ-odhiwu a te thọ omai no enwoma nọ uruemu mai o rẹ wha ze? Dede nọ Devidi Ovie na o kurẹriẹ no izieraha riẹ evaọ okenọ o bruẹnwae kugbe Batshẹba, a ko riẹ dhere no enwoma eware nọ o ru hu. (2 Sam. 12:9-12) Ma re fi Jihova họ odawọ họ, ẹsejọhọ ẹkwoma usu nọ ma re mu kugbe akpọ na.—Se Jemis 4:4; 1 Jọn 2:15-17.
12. Oghẹrẹ odawọ vẹ a fodẹ eva Matiu 4:8, 9, kọ didi ẹme Ọmọ Ọghẹnẹ ọ kpahe?
12 Oware ofa nọ Ẹdhọ ọ rọ dawo Jesu evaọ udhude na họ, ọ jẹ kẹe ogaga esuo. Setan o dhesẹ ivie akpọ na kpobi gbe oruaro rai kẹ Jesu, ọ tẹ ta nọ: “Who te diguẹ gọ omẹ, mẹ rẹ kẹ owhẹ eware nana kpobi.” (Mat. 4:8, 9) Ẹdhọ o wo ẹghẹ gaga nọ ọ be rọ gwọlọ egagọ nọ u fo inọ a rẹ rọ kẹ Jihova, jẹ gwọlọ ru Jesu re ọ siọ oma ba erokpotọ kẹ Ọghẹnẹ. Fikinọ o wo isiuru inọ a gọe, ukọ-odhiwu nana nọ ọ jẹ roma kpotọ kẹ Ọghẹnẹ vẹre na o te zihe ruọ Setan Ẹdhọ ọnọ ọ vọ avọ uvou-uthei, gbe ọdawo-ahwo nọ o yoma thesiwa. (Jem. 1:14, 15) Rekọ, wo ohẹriẹ gaga, Jesu ọ gba riẹ mu inọ ọ rẹ roma kpotọ kẹ Ọsẹ obọ odhiwu riẹ, fikiere ọ ta nọ: ‘Setan, nyawa: keme a kere nọ, “Whọ rẹ gọ Ọnowo na Ọghẹnẹ ra, iruo riẹ eye evo who re ruẹ.”’ Fikiere Jesu ọ wariẹ mudhe kẹ Ẹdhọ, t’ẹme duhọ iẹe ovao. Ọmọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ wo uvumọ abọ ọrọ akpọ Setan he, yọ ọ rẹ sae gọ orumuomu yena vievie he!—Mat. 4:10; Izie. 6:13; 10:20.
“Mudhe kẹ Ẹzi Ukumuomu Ọ rẹ te Dhẹ Se Owhẹ Ba”
13, 14. (a) Nọ Ẹdhọ o dhesẹ ivie akpọ na kpobi kẹ Jesu, eme ọ jẹ gwọlọ rọ kẹe na? (b) Ẹvẹ Setan ọ be rọ gwọlọ raha omai?
13 Ẹdhọ ọ jẹ rehọ ivie akpọ na kpobi nọ o dhesẹ kẹ Jesu na kẹe udu-esuo nọ uvumọ ohwo-akpọ o ri wo ho. Setan o roro inọ eware nọ Jesu ọ ruẹ na e te were iẹe jẹ kẹe imuẹro inọ ọ te jọ osu nọ ọ mai wo ogaga kpobi evaọ akpọ na. Nẹnẹ, Ẹdhọ ọ be k’omai ivie akpọ na ha, rekọ ọ be daoma re ọ sae rehọ ẹkwoma ibiaro mai, ezọ, gbe iroro mai ro gbe idu mai ku.
14 Akpọ nana ọ rrọ obọ Ẹdhọ. Fikiere, ọye ọ be kpọ eware nọ a bi dhesẹ evaọ etehe-ughe, enọ a bi kporo fihọ ile, je kere fihọ ebe. Agbẹta nọ ọfariẹ-ogbe gbe ozighi e rọ vọ ebe, ile, gbe etehe-ughe nẹnẹ na. A be jọ etehe-ughe gbe ebe bẹbẹ omai họ re ma ruẹse dẹ eware nọ ma gwọlọ họ. Ẹdhọ ọ be rehọ ẹkwoma eware yena dawo omai kẹse kẹse re ma le ekwakwa efe nọ e rẹ were ibiaro mai, ezọ mai, gbe iroro mai. Rekọ ma tẹ whaha ese, eriwi, gbe ezọgaviẹ kẹ eware nọ Ọghẹnẹ o mukpahe, o wọhọ ẹsenọ ma be ta nọ: “Setan, nyawa”! Kọ enẹ ma rẹ rọ raro kele Jesu evaọ ẹsiọ akpọ ogbegbe ọrọ Setan na. Ma vẹ jẹ rọ ere dhesẹ inọ ma rrọ abọ ọvo evaọ akpọ Setan he, nọ ma be rọ ududu dhesẹ oma mai wọhọ Isẹri Jihova gbe ilele Jesu eva obọ iruo, eva isukulu, okegbe mai, gbe evaọ udevie imoni mai na.—Se Mak 8:38.
15. Fikieme Setan nọ ma re mudhe kẹ o jẹ gwọlọ nnọ ma re muẹrohọ otọ ẹsikpobi?
15 Nọ Ẹdhọ ọ dawo Jesu isiasa soso no rekọ o kie kẹe he, “ọ tẹ siẹe ba.” (Mat. 4:11) Rekọ Setan ọ nwane kpairoro vrẹ Jesu hu, keme Ebaibol e ta nọ: “Nọ ukumuomu na ọ dawo kẹdawọ kẹdawọ gba no [evaọ obọ udhude na] ọ tẹ siẹe ba bẹdẹ ọfa.” (Luk 4:13) Ma tẹ sai mudhe kẹ Ẹdhọ, u fo re ma yere Jihova. Rekọ ma rẹ gbẹ hae gwọlọ obufihọ Ọghẹnẹ, keme Ẹdhọ o ti zihe ze te dawo omai evaọ oke ofa nọ u kiehọ iẹe oma—orọnikọ nwanọ okenọ ma bi rẹro odawọ họ. Fikiere, ma re muẹrohọ otọ ẹsikpobi, ruẹrẹ oma kpahe inọ ma rẹ gọ Jihova ghelọ odawọ kpobi nọ u re te omai.
16. Ogaga vẹ Jihova ọ be kẹ omai, kọ fikieme ma jẹ lẹ re ọ rehọ iẹe kẹ omai?
16 Re ma sai mudhe kẹ Ẹdhọ ziezi, ma rẹ lẹ re Ọghẹnẹ ọ kẹ omai ẹzi ọfuafo riẹ, ẹgba nọ ọ mae rro kpobi evaọ ehrugbakpọ na. U ti fi obọ họ kẹ omai ru oware nọ ma rẹ sae rehọ ẹgba obọ mai ru hu. Jesu ọ kẹ ilele riẹ imuẹro inọ a rẹ sai wo ẹzi Ọghẹnẹ nọ ọ ta nọ: “Whai enọ i yoma [fiki sebaẹgba] wha tẹ riẹ epanọ wha rẹ rọ emamọ eware kẹ emọ rai, kẹvẹ Ọsẹ obọ odhiwu rai ọ rẹ rehọ Ẹzi Ẹri kẹ enọ e yare riẹ te re?” (Luk 11:13) Joma hae lẹ se Jihova ẹsikpobi re ọ kẹ omai ẹzi ọfuafo riẹ. Nọ Ọghẹnẹ ọ be rehọ ogaga nana thọ omai uke na, ma te kparobọ evaọ ọtamuo mai nọ ma gwọlọ ro mudhe kẹ Ẹdhọ. U te no olẹ nọ ma rẹ lẹ ẹsikpobi no, u fo re ma whẹ ẹgọ-ẹmo ọsoso nọ o no obọ Ọghẹnẹ ze na họ ‘re ma sai mudhe kẹ ereghẹ ukumuomu na.’—Ẹf. 6:11-18.
17. Eme u fi obọ họ kẹ Jesu mudhe kẹ Ẹdhọ?
17 Oware ofa jọ o riẹ nọ u fi obọ họ kẹ Jesu mudhe kẹ Ẹdhọ, yọ o rẹ sai fi obọ họ kẹ omai re. Ebaibol e ta nọ: “Fiki oghọghọ nọ a kẹ [Jesu o] ro thihakọ [ure oja, NW], ọ daozọ omovuọ họ, ọ tẹ keria obọze akaba uvie Ọghẹnẹ.” (Hib. 12:2) Ma rẹ sai wo oghọghọ otiọye otẹrọnọ ma kpare esuo Jihova kpehru, rehọ orro kẹ odẹ ofuafo riẹ, jẹ be hae kareghẹhọ osohwa orọ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. A re gbiku eva nọ e te were omai hi nọ a tẹ raha Setan avọ iruo riẹ kpobi no bẹdẹ bẹdẹ, nọ ‘enọ e roma kpotọ, e te rọ rehọ otọ na reuku; oma o vẹ te were ae evaọ omofọwẹ’! (Ol. 37:11) Fikiere, gbẹ hai mudhe kẹ Ẹdhọ wọhọ epanọ Jesu o ru.—Se Jemis 4:7, 8.
Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?
• Imuẹro vẹ e riẹ inọ Jihova ọ rẹ thọ idibo riẹ?
• Ẹvẹ Jesu o ro fi oriruo h’otọ evaọ oghẹrẹ nọ o ro mudhe kẹ Setan?
• Idhere vẹ whọ rẹ sai ro mudhe kẹ Ẹdhọ?
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 29]
Usu kugbe akpọ na u re ru omai họ ewegrẹ Ọghẹnẹ
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 31]
Jesu ọ siọ ivie akpọ na kpobi nọ Setan ọ jẹ rọ kẹe