Whọ Jọ Awawa Ha nọ Oware Okpẹtu O tẹ be Via

1. Eme họ “udhedhẹ Ọghẹnẹ” na, kọ erere vẹ o re te omai nọ ma te woi? (Ahwo Filipai 4:6, 7)

EBAIBOL ọ ta ẹme te oghẹrẹ udhedhẹ jọ nọ ahwo nọ a be gọ Ọghẹnẹ hẹ a wo ho. Oye họ “udhedhẹ Ọghẹnẹ.” Kọ eme họ “udhedhẹ Ọghẹnẹ” na? Oye họ udu nọ u re te ohwo otọ fikinọ ohwo na yọ ogbẹnyusu ọkpekpe Jihova. Yọ ere ma rrọ re. Nọ ma te wo udhedhẹ nana, ma rẹ jọ awawa ha. (Se Ahwo Filipai 4:6, 7.) Ma rẹ jẹ kẹle inievo mai keme ae omarai a you Jihova. Ma rẹ jẹ jọ egbẹnyusu ekpekpe Jihova “Ọghẹnẹ udhedhẹ na.” (1 Tẹs. 5:23) Ma tẹ riẹ Jihova Ọsẹ mai na ziezi, ma te fievahọ iẹe je bi ru oware nọ ọ ta, udu u re te omai otọ o tẹ make rọnọ oghẹrẹ oware jọ o be via.

2. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ Jihova ọ rẹ sai gine ru udu te omai otọ?

² Kọ Ọghẹnẹ ọ sai gine ru udu te omai otọ nọ okpẹyao, ozighi, ukpokpoma, hayo oware okpẹtu ọfa jọ o tẹ rrọ otọ? Eware nana e sae lẹliẹ ozọ mu omai. Ghele na, Jesu ọ vuẹ ilele riẹ nọ: “Wha kuvẹ re udu rai o jọ awawa ha hayo re o vọ avọ ozọ họ.” (Jọn 14:27) Idibo Jihova nẹnẹ a bi lele ohrẹ nọ Jesu ọ jọ etẹe kẹ omai na. Jihova o bi fiobọhọ kẹ ae nọ udu u bi ro te ae otọ dede nọ ebẹbẹ i bi te ae.

WHỌ JỌ AWAWA HA NỌ OKPẸYAO O TE DU LAHWE

3. Nọ okpẹyao o te du lahwe, ẹvẹ eware e rẹ jọ?

³ Nọ okpẹyao o te du lahwe, eware buobu i re nwene evaọ uzuazọ ahwo. Ere o jọ evaọ oke nọ okpẹyao COVID-19 na o ro du lahwe. Ekiakiẹ jọ nọ a ru u dhesẹ nọ ẹyao na o ru nọ ahwo buobu a gbẹ jẹ sae wezẹ hẹ. Ere ọvo ho, ẹyao na o ru nọ ahwo a rọ jọ ọkọkora, da idi vrẹ oma, rehọ imu-egaga je ru ozighi. Ejọ dede a jẹ gwọlọ nọ a re kpe omarai no. Kọ okpẹyao jọ o du lahwe evaọ oria nọ whọ be rria? Eme who ti ru re whọ sai wo udhedhẹ Ọghẹnẹ, re whọ gbẹ jọ awawa ha?

4. Eme ma riẹ vẹre inọ o te via, nọ o wha riẹ ze nọ udu u gbe bi bru omai hi?

⁴ Jesu ọ ta nọ evaọ edẹ urere na, ikpeyao e te jọ “no oria ruọ oria.” (Luk 21:11) Nọ okpẹyao o te du lahwe, ma be ruawa ha keme ma riẹ nọ ere Jesu ọ ta nọ o te jọ. Mai ilele Jesu nọ e be rria edẹ urere na, ma bi ru lele ohrẹ nọ Jesu ọ kẹ omai, yọ onana o lẹliẹ udu rrọ omai awọ. Jesu ọ ta inọ: “Wha jọ ozọ u mu owhai hi.”—Mat. 24:6.

5. (a) Wọhọ epanọ o rrọ Ahwo Filipai 4:8, 9, ẹvẹ ma sae lẹ nọ Jihova o ru udu mai hayo iroro mai nọ okpẹyao jọ ọ tẹ rrọ otọ? (b) Ẹvẹ isase Ebaibol nọ a rekọdo o sai ro fiobọhọ kẹ omai?

⁵ Ọrue ọ riẹ vievie he inọ okpẹyao ọ tẹ rrọ otọ, ahwo a sae jọ awawa. Ere o jọ kẹ oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Desi.b Ẹyao COVID-19 na o kpe oniọvo ọsẹ riẹ, ọmọ oniọvo ọsẹ riẹ gbe edọktọ rai. Onana o tẹ jẹ lẹliẹ ozọ mu ei inọ ẹyao na o ti vo ruọ ọyomariẹ, je vo ruọ oni riẹ nọ ọ kpako no. Ere ọvo ho, ozọ u je mu ei inọ a ti si ei no iruo. Yọ a te si ei no iruo, o te jọ bẹbẹ re a ruẹ emu re jẹ wha osa uwou rai. Iroro nana kpobi i je ru nọ ọ gbẹ jẹ sae wezẹ evaọ aso ho. Eme u fiobọhọ kẹ Sista Desi? Ọ lẹ se Jihova. Ọ vuẹ Jihova nọ, jọ o ru udu tei otọ, re o je fiobọhọ kẹe roro emamọ iroro. (Se Ahwo Filipai 4:8, 9.) Ọ jẹ hae gaviezọ kẹ Ebaibol nọ a se lahwe, o tẹ wọhọ ẹsenọ Jihova ọ be “ta ẹme kẹe.” Ọ ta nọ: “Oghẹrẹ nọ inievo nọ e rekọdo Ebaibol na a ro se eme na wolẹ, o lẹliẹ udu mẹ ziotọ, o tẹ jẹ lẹliẹ omẹ riẹ nọ Jihova ọ be daezọ mẹ.”—Ol. 94:19.

6. Ẹvẹ ewuhrẹ nọ ma rẹ nya gbe ewuhrẹ omobọ mai i re ro fiobọhọ kẹ omai?

⁶ Okpẹyao jọ ọ tẹ rrọ otọ, u re ru nọ ma gbẹ sai ro ru eware jọ nọ ma je ru vẹre he. Rekọ whọ kuvẹ re oyena o whaha owhẹ ewuhrẹ nọ whọ rẹ nya ha hayo ewuhrẹ omobọ ra nọ who re ru. Nọ ma te bi ru ewuhrẹ omobọ mai, ma rẹ jọ ebe gbe ividio ukoko na ruẹ iku inievo nọ a wo ọkpọ ẹbẹbẹ mai na, nọ i kru ẹrọwọ rai. (1 Pita 5:9) Yọ whọ tẹ be hai kpohọ ewuhrẹ, o te hae lẹliẹ owhẹ roro kpahe emamọ eware nọ Ebaibol ọ ta. Whọ sae jẹ rọ ere tuduhọ inievo na awọ yọ emamọ ẹme rai o sae jẹ tuduhọ owhẹ awọ re. (Rom 1:11, 12) Nọ who bi roro je se kpahe epanọ Jihova o ro fiobọhọ kẹ idibo riẹ nọ oma o ga tere he, enọ ozọ u je mu gbe efa nọ e jọ ọkọkora na, u ti ru ẹrọwọ ra ga, u ve ti je mu owhẹ ẹro nọ Jihova o ti fiobọhọ kẹ owhẹ re.

7. Eme who wuhrẹ no oware nọ Jọn ukọ na o ru ze?

⁷ Hai bikẹle inievo ukoko na. Ẹsejọ nọ okpẹyao jọ ọ tẹ rrọ otọ, a rẹ vuẹ omai nọ ma kẹle ahwo ga hrọ họ. Ere ma re ru re nọ ma tẹ rrọ kugbe inievo ukoko na. Oware utioye na o via kẹ Jọn ukọ na. Ọ jẹ gwọlọ nọ ọ rẹ ruẹ Geyọs ogbẹnyusu riẹ ovao dhe ovao re o lele iei ta ẹme. (3 Jọn 3, 14) Rekọ o gbẹ sae lọhọ ere he evaọ omoke jọ. Kọ eme Jọn o ru? O te dhugbe kere ileta sei. Ma sai ru epọvo na re. Nọ o gbẹ lọhọ re ma lele inievo ukoko na ta ẹme ovao dhe ovao ha, ma sai vi uwou se ai, rọ ifonu se ai je tube ru ei fihọ epanọ ma rẹ rọ ruẹ ohwohwo. Ma tẹ be hai ru ere, udu u re te omai otọ, ma gbẹ jọ ọkọkora ha. U te no ere no, oware jọ o tẹ be lẹliẹ owhẹ ruawa, vuẹ ekpako na. Yọ oware kpobi nọ a vuẹ owhẹ, daoma ru ei.—Aiz. 32:1, 2.

EPANỌ WHỌ GBẸ RỌ RUAWA GA HRỌ HỌ NỌ OWARE OKPẸTU O TẸ VIA

8. Nọ oware okpẹtu o tẹ via kẹ owhẹ, ẹvẹ o rẹ sae lẹliẹ owhẹ jọ?

⁸ Ẹsejọ, owhe ọ sai ku eware mai, erae e sae mahe eware mai yọ evaọ eria jọ, otọ u re nuhu. Eware nana e sae lẹliẹ omai ruawa nọ e tẹ make via vrẹ no. O sae jọ nọ oware nọ o via na u kpe ohwo mai jọ hayo raha eware mai gaga. Onana o sai ru nọ ma re ro weri hayo roro nọ omai u re no. Oke yena, omoware kpobi o rẹ lẹliẹ uzou dhe omai. Nọ oware utioye na o tẹ be via kẹ owhẹ, oyena u dhesẹ hẹ inọ ekwakwa efe ọvo e rrọ owhẹ iroro hayo inọ who wo ẹrọwọ họ. Okpoware o via kẹ owhẹ na, yọ ahwo jọ a sai roro nọ eva e te sae gbẹ were owhẹ ofa ha. (Job 1:11) Ghelọ eware nana kpobi, udu o sai te owhẹ otọ. Fikieme?

9. Eme Jesu ọ ta, nọ u gbe ro gbe omai unu hu nọ eware okpẹtu e tẹ be via?

⁹ U fo nọ ma rẹ kareghẹhọ nọ Jesu ọ ta nọ eware okpẹtu e te via. Ahwo jọ a re roro nọ eware okpẹtu i re te obonọ a rrọ vievie he. Rekọ ma re roro ere he keme ma riẹ nọ eware nana e sae via kẹ omai re. Jesu ọ vuẹ ilele riẹ nọ “etọ i ti nuhu gaga,” yọ eware okpẹtu sa-sa e te via evaọ oke urere na. (Luk 21:11) Jesu ọ tẹ jẹ ta nọ “emuemu o ti vihọ,” yọ ikpehre ahwo, ahwo nọ a re ru ozighi a ginẹ da akpọ na fia nẹnẹ. (Mat. 24:12) Jesu ọ ta gbe he inọ ahwo nọ a be gọ Ọghẹnẹ hẹ ọvo, eware nana e te via kẹ. Eware okpẹtu e be via kẹ idibo Ọghẹnẹ re. (Aiz. 57:1; 2 Kọr. 11:25) Uzẹme riẹ họ, Jihova ọ te nwani ru re ebẹbẹ nana i gbe te omai hi hi. Rekọ o ti fiobọhọ kẹ omai re udu u te omai otọ, re ma gbẹ jọ awawa ha.

10. Kọ ohwo ọ tẹ be ruẹrẹ oma kpahe kẹ eware okpẹtu, yọ u dhesẹ nọ o fievahọ Jihova ha? (Itẹ 22:3)

¹⁰ Nọ ma tẹ riẹ oware nọ ma ti ru no taure oware okpẹtu o tẹ te via, u re ru nọ ma gbẹ rọ ruawa ga hrọ họ nọ o tẹ via. Kọ ma tẹ ruẹrẹ oma kpahe kẹ eware itieye na, yọ u dhesẹ nọ ma fievahọ Jihova ha? Ijo. Ma te ru ere, yọ u dhesẹ nọ ma fievahọ Jihova inọ ọ te sẹro mai. Fikieme ma rọ ta ere? Keme Ebaibol ọ vuẹ omai nọ ma hae ruẹrẹ omai kpahe taure eware okpẹtu e tẹ te via. (Se Itẹ 22:3.) Ukoko o rẹ vuẹ omai oware nọ ma re ru taure eware okpẹtu e tẹ te via. Ẹsejọ a rẹ jọ obọ ewuhrẹ vuẹ omai hayo kere kpahe iẹe evaọ obe mai jọ.c Kọ who fievahọ Jihova? O tẹ rrọ ere, hai ru eware nọ ukoko na o be vuẹ omai enẹna taure eware okpẹtu e tẹ te via.

11. Eme ma wuhrẹ no iku Margaret na ze?

¹¹ Joma ta kpahe oware nọ o via kẹ oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Margaret. Erae e jẹ to evaọ ẹwho rai. Fikiere a tẹ vuẹ ae nọ jọ a dhẹ no uwou rai. Ere oniọvo na ọ rọ ruọ omoto riẹ je muhọ ẹdhẹ. Fikinọ ahwo nọ a jẹ dhẹ evaọ ẹwho na a jọ buobu, edhere o te di no. Yọ iwiri i je kuye dududu, oria kpobi o tẹ jọ biebi. Fikiere Margaret ọ jẹ sai no omoto riẹ ze he. Kọ eme o fiobọhọ kẹe? Ọ ruẹrẹ oma kpahe. O fi emapo edhere na họ eva ẹmẹkpa usiobọ riẹ. Yọ ọ dhẹ edhere na no vẹre re ọ riẹ oria nọ ọ rẹ dhẹ nọ oware utioye na o tẹ via. Oma nọ ọ ruẹrẹ kpahe na u siwi uzuazọ riẹ.

12. Fikieme o rọ roja re ma ru oware nọ ukoko na gbe egọmeti a vuẹ omai?

¹² Nọ oware okpẹtu jọ o tẹ rrọ otọ, egọmeti ọ sae vuẹ omai oke nọ ma rẹ jọ otafe kri te, inọ ma kwa hayo inọ ma ru oware ofa jọ. A re ru ere re a thọ omai, oria kpobi o gbẹ jọ zighi zighi hi. Rekọ ahwo jọ a rẹ gwọlọ kaki ru oware nọ a vuẹ rai hi, yọ ejọ a rẹ rọwo kwa siọ eware rai ba ha. Kọ ere mai Ileleikristi ma re ru? Ijo. Ebaibol ọ ta nọ: “Fiki Olori na, wha romakpotọ kẹ ọruẹrẹfihotọ ohwo-akpọ kpobi, makọ ovie keme o kpehru vi amọfa, hayo isu ubrotọ keme ọye ọ kẹ rai udu.” (1 Pita 2:13, 14) Ukoko o rẹ vuẹ omai eware jọ nọ ma re ru re nọ i re fiobọhọ kẹ omai. Ẹsikpobi a be hae vuẹ omai nọ ma rọ inọmba mai nọ ọ be nya gbe eware itieye efa kẹ ekpako ukoko na, a vẹ sai se omai nọ oware jọ o tẹ be via. Kọ whọ rọ inọmba ra kẹ ae no? A sae vuẹ omai nọ ma dhẹ dhere hayo dhẹ no oria nọ ma rrọ. A sae jẹ vuẹ omai epanọ ma rẹ rọ ruẹ emu gbe eware itieye efa. A rẹ jẹ vuẹ omai epanọ ma sai ro fiobọhọ kẹ amọfa gbe oke nọ ma sai ro ru ere. Ma gbe ru eware nọ a vuẹ omai hi, ma sai fi uzuazọ mai gbe orọ ekpako na họ ọza. Kareghẹhọ nọ Jihova ọ rehọ ekpako na mu re a sẹro mai. (Hib. 13:17) Margaret nọ ma ta kpahe ẹsiẹ na ọ ta nọ: “Oware nọ u siwi uzuazọ mẹ họ, me ru oware nọ ukoko o ta gbe onọ ekpako na a ta.”

13. Eme o fiobọhọ kẹ inievo nọ e dhẹ kpohọ ẹwho ọfa nọ a gbẹ jọ awawa ha?

¹³ Inievo buobu e riẹ nọ ẹmo gbe eware okpẹtu efa i le no ẹwho rai kpohọ ẹwho ọfa. Yọ a daoma nwene lele oghẹrẹ nọ eware e rrọ evaọ obonọ a dhẹ nya. Yọ a raha oke he re a te ti mu ewuhrẹ gbe usi uwoma họ ẹnya, je ru eware ukoko na efa. A be rọ aro kele Ileleikristi oke anwae nọ i “je whowho usi uwoma ẹme Ọghẹnẹ” dede nọ a dhẹ no ẹwho rai fiki ọwọsuọ. (Iruẹru 8:4) Usi uwoma nọ a jẹ nya na o jẹ lẹliẹ ae roro kpahe Uvie Ọghẹnẹ viukpọ ebẹbẹ rai. Eva e tẹ jẹ were ae, a gbẹ jọ awawa ha.

WHỌ JỌ AWAWA HA NỌ A TẸ BE WỌSO OWHẸ

14. Eme ọ rẹ sae via nọ a tẹ be wọso omai?

¹⁴ Nọ a gbẹ be wọso omai hi, ma re kpohọ ewuhrẹ gbe usi uwoma, je ru eware efa nọ e rẹ were omai ababọ ozọ. Rekọ a tẹ be wọso ukoko na evaọ oria nọ ma rrọ, o sae lẹliẹ omai jọ awawa. Ozọ o sai mu omai inọ a ti mu omai. O nwani dhesẹ nọ ma wo ẹrọwọ họ họ. Rekọ ma rẹ kuvẹ hẹ re udu u bru omai ga hrọ. Jesu ọ ta nọ a tẹ be wọso omai, ma gbe rri otọ mu hu, ma sai zoruẹ. (Jọn 16:1, 2) Nọ o rrọ ere na, eme ma re ru nọ ma gbẹ jọ awawa ha nọ a tẹ be wọso omai?

15. Fikieme udu u gbe ro bru omai hi nọ a tẹ be wọso omai? (Jọn 15:20; 16:33)

¹⁵ Ebaibol ọ vuẹ omai nọ: “Ahwo kpobi nọ a gwọlọ yeri uzuazọ omarọkẹ Ọghẹnẹ evaọ usu kugbe Kristi Jesu a ti kpokpo ai re.” (2 Tim. 3:12) Nọ egọmeti orẹwho jọ a ta nọ a gbẹ gwọlọ egagọ Isẹri Jihova evaọ orẹwho na ha, oniọvo jọ nọ a re se Andrei o je roro nọ inievo na kpobi a te nwani kpokpo ho. Ọ jẹ ta nọ: ‘Mai inievo nọ e rrọ orẹwho na ma rrọ buobu. Egọmeti ọ sae te nwani mu omai kpobi hi.’ Ukpenọ o fi udu gbere inọ jọ onọ o be via o via, iroro yena nọ o je roro na e tẹ lẹliẹe jọ awawa. Rekọ inievo efa a riẹ nọ a sai mu ai, fikiere a tẹ nyasiọ eware kpobi ba kẹ Ọghẹnẹ. Onana u ru nọ udu u gbe je ro bru rai tere he. Uwhremu na, Andrei o gbe je roro ho sọ obọ u ti tei. Ukpoye o fievahọ Jihova inọ oware kpobi nọ o via kẹhẹ, o ti fiobọhọ kẹe. O tẹ whae ze nọ udu u ro tei otọ, yọ eva e be were iẹe dede nọ ebẹbẹ riẹ i ri kuhọ họ. Udu o sai te omai otọ ere re. Ginọ uzẹme inọ Jesu ọ ta nọ a te wọso omai. Rekọ ọ ta re inọ ma sai kru ẹrọwọ mai.—Se Jọn 15:20; 16:33.

16. Eme ukoko o rẹ sae vuẹ omai nọ ahwo egọmeti a tẹ be wọso omai?

¹⁶ Nọ egọmeti a tẹ be wọso omai, uwou ogha gbe ekpako ukoko a rẹ vuẹ omai epanọ ma rẹ rọ sẹro omamai. A rẹ jẹ vuẹ omai oghẹrẹ nọ ebe ukoko na e sai gbe ro te omai obọ gbe oghẹrẹ ofa nọ ma sae gbẹ rọ ta usi uwoma na. Nọ ukoko o tẹ vuẹ omai eware itieye na, daoma ru oware nọ a ta, whọ gbẹ make riẹ oware nọ a rọ fiki riẹ ta ere he. (Jem. 3:17) Yọ evaọ oke yena, ma rẹ vuẹ ahwo kpahe inievo mai gbe eware nọ ma bi ru evaọ ukoko na ha.—Ọtausi. 3:7.

17. Wọhọ epanọ ikọ Jesu a ru, eme ma rẹ gbẹ daoma ru nọ a tẹ be make wọso omai?

¹⁷ Ugogo oware jọ nọ Setan ọ be rọ fiki riẹ wọso omai idibo Ọghẹnẹ na họ ma “wo iruo isẹri-ise kpahe Jesu.” (Evia. 12:17) Whọ kuvẹ re Setan avọ akpọ omuomu riẹ a ru ozọ mu owhẹ hẹ. Ma tẹ be gbẹ ta usi uwoma je wuhrẹ ahwo dede nọ a be wọso omai, eva e rẹ were omai, yọ udu u re te omai otọ. Oke nọ isu-egagọ ahwo Ju a ta kẹ ikọ Jesu inọ a gbẹ ta usi uwoma ha, a gbẹ jẹ tae ghele keme Ọghẹnẹ a gwọlọ nọ a re yoẹme kẹ. Yọ usi uwoma nọ a jẹ ta na o jẹ lẹliẹ eva were ae. (Iruẹru 5:27-29, 41, 42) Otẹrọnọ egọmeti ọ be wọso omai, areghẹ ma rẹ rọ ta usi uwoma. (Mat. 10:16) Ma tẹ be gbẹ ta usi uwoma dede nọ a be wọso omai, udu u re te omai otọ keme ma riẹ nọ eva mai e be were Jihova. Ma tẹ jẹ riẹ nọ iruo na i re siwi uzuazọ ahwo.

‘ỌGHẸNẸ UDHEDHẸ NA Ọ TE JỌ KUGBE OWHAI’

18. Ono ọ rẹ sai ru nọ ma gbẹ rọ jọ awawa ha nọ ẹbẹbẹ jọ ọ tẹ rrọ otọ?

¹⁸ Joma riẹ nọ ghelọ oware okpẹtu kpobi nọ o via kẹhẹ, udu o sai te omai otọ. Oware nọ u re fiobọhọ kẹ omai họ, udhedhẹ Ọghẹnẹ. Jihova ọvo ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ omai woi, yọ u ti ru nọ ma gbẹ te jọ awawa ha. Rẹroso Jihova nọ okpẹyao jọ o te du lahwe, nọ oware okpẹtu jọ o tẹ via, hayo nọ a tẹ be wọso owhẹ. Who no ukoko Jihova ha. Hai roro kpahe eware iwoma nọ Jihova o ti ru kẹ owhẹ evaọ obaro. Who te ru ere, “Ọghẹnẹ udhedhẹ na ọ vẹ te jọ kugbe [owhẹ].” (Fil. 4:9) Ma te jọ uzoẹme nọ ọ rrọ aro na ta kpahe epanọ ma sai ro fiobọhọ kẹ inievo nọ ẹbẹbẹ o te oma re a sai wo udhedhẹ Ọghẹnẹ.