Oware nọ Who re Ru nọ Who te Kpohọ Ukoko Ọfa
KỌ WHO no ukoko nọ whọ rrọ kpohọ ukoko ọfa no oke jọ? O tẹ rrọ ere, kiyọ whọ te ruẹ nọ ẹme jọ nọ Brọda Jean-Charles ọ ta ginọ uzẹme. Ọ ta nọ: “Whẹ avọ uviuwou ra wha te kpohọ ukoko ọfa, wha ve bi ru epanọ wha re ro kruga ziezi evaọ ukoko yena. Who ve bi je ru epanọ ukoko yena o rẹ rọ reria owhai oma. O lọhọ tere he.” Yọ otẹrọnọ ẹwho ọfa whọ te kwa kpohọ, who ve ti mu iruo gbe uwou họ ẹgwọlọ. Who te wo emọ, whọ te jẹ gwọlọ isukulu nọ who re fi ae họ. Whọ te jẹ daoma riẹ epanọ a re ru eware evaọ ẹwho na jẹ ta usi uwoma kẹ oghẹrẹ ahwo ọfa. O sae jọ nọ ekpahe hayo ẹrrorro e rẹ jọ obei gaga.
Brọda Nicolas avọ aye riẹ Céline a wo oghẹrẹ ebẹbẹ efa nọ a kpohọ ukoko ọfa. Uwou ogha France o ta kẹ ae nọ jọ a kpohọ ukoko ọfa. A ta nọ: “Oke ọsosuọ, eva e jẹ were omai. Rekọ nọ u te oria jọ no, o tẹ jẹ da omai inọ ma kwa siọ egbẹnyusu mai ba no. Oke yena ma re kẹle inievo ukoko nọ ma kpohọ na tere he.”a Nọ o rrọ ere na, who te no ukoko ra kpohọ ukoko ọfa, eme who re ru nọ obei o rẹ rọ reria owhẹ oma? Ẹvẹ amọfa a sai ro fiobọhọ kẹ owhẹ? Eghale vẹ i re te owhẹ, kọ ẹvẹ whọ sai ro fiobọhọ evaọ ukoko nọ who kpohọ na?
EWARE ENE JỌ NỌ E SAI FIOBỌHỌ KẸ OWHẸ
Rẹroso Jihova
1. Rẹroso Jihova. (Ol. 37:5) Nọ oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Kazumi evaọ obọ Japan avọ ọzae riẹ a jọ ukoko rai te ikpe udhe no, a te dhe ọzae riẹ kpohọ ẹwho ọfa evaọ iruo nọ o je ru. Ere a rọ kwa kpohọ ẹwho ọfa. Kọ ẹvẹ oniọvo-ọmọtẹ na o ro dhesẹ nọ ọ “rehọ uzuazọ [riẹ] họ obọ Jihova”? Ọ ta nọ: “Ẹsejọ udu o jẹ hai bru omẹ, yọ mẹ rẹ jọ ọkọkora. Rekọ mẹ rẹ lẹ se Jihova. Mẹ rẹ ta eva mẹ kpobi kẹe. Jihova ọ jẹ hai fiobọhọ kẹ omẹ kru udu ga nọ mẹ tẹ lẹ no.”
Kọ eme who re ru re whọ sae rẹroso Jihova vrẹ ere? A te bi ku ame họ oware nọ a kọ, otọ na u te je woma, oware na o rẹ rro. Ere ọvona re, ma re ru eware nọ e rẹ lẹliẹ omai rẹroso Jihova vi epaọ anwẹdẹ. Nicolas nọ ma fodẹ ẹsiẹ na ọ jẹ hae romatotọ roro kpahe iku Abraham, Jesu, gbe Pọl. Aimasa na a kpairoro vrẹ eware buobu re a sai ru oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ. O tẹ lẹliẹ oniọvo na rẹroso Jihova gaga inọ ọ te se iẹe ba ha. Whọ tẹ be hai ru uwuhrẹ omobọ ra, who ti kru udu ga nọ eware e tẹ maki nwene kẹ owhẹ. Yọ whọ te ruẹ emamọ ẹme nọ whọ te rọ tuduhọ inievo ukoko nọ who kpohọ na awọ.
Who du rọ ukoko jọ kele ọfa ha
2. Whọ du rọ ukoko yena kele ọnọ whọ jọ vẹre he. (Ọtausi. 7:10) Oniọvo jọ nọ a re se Jules ọ kwa no orẹwho nọ a re se Benin kpobọ United States. Ọ ruẹ nọ epanọ eware e jọ evaọ obonọ o no ze, e rrọ ere vievie he evaọ obonọ ọ nya na. Ọ ta nọ: “Me rri ahwo na inọ a rẹ nọ ohwo enọ ididi re ohwo o gbiku omariẹ kpobi kẹ ae.” A jẹ hai ru ere evaọ obonọ o no ze he. Nọ o ti rri oware na, ọ gbẹ jẹ whomahọ inievo ukoko obei tere he. Rekọ nọ ọ be riẹ inievo na ze ẹmẹrera na, o gbe je rri eware na epanọ o je rri rai oke ọsosuọ họ. Ọ ta nọ: “Oria kpobi nọ whọ nya kẹhẹ evaọ akpọ na, ahwo-akpọ ọvona nọ a rrọ obonọ who no ze na, ae a rrọ obei re. Rekọ orọnọ epọvo na a rẹ ta ẹme je ru eware evaọ oria kpobi hi. Who du ta nọ epanọ ahwo obei a rrọ ere ahwo obonẹ a rẹ jọ họ.” Fikiere who du ta nọ epanọ ukoko nọ whọ jọ vẹre o rrọ, ere ọnọ who kpohọ na ọ rẹ nwane jọ họ. Sista Anne-Lise nọ ọ rrọ ọkobaro oke-kpobi ọ ta nọ: “Nọ mẹ ziọ ukoko ọfa no na, orọnikọ mẹ rẹ ta nọ epanọ obei o jọ ere obonẹ o rẹ jọ họ. Mẹ nyaze re mẹ ruẹ eware ekpokpọ.”
Ekpako ukoko omarai a rẹ rọ ukoko nọ a rrọ kele ọnọ a jọ vẹre he. Orọnọ nwanọ oghẹrẹ ọvona dẹẹ a re ro ru eware evaọ ukoko kpobi hi. Yọ o thọ gbe he. Taure whọ tẹ te ta nọ enẹ me roro nọ ma re ru oware utionana, kaki rri epanọ eware e rrọ evaọ obei tao. (Ọtausi. 3:1, 7b) Who du ta nọ a gbẹ rehọ onọ whọ ta ze he, oja ona ha. Rekọ fi emamọ oriruo hotọ.—2 Kọr. 1:24.
Lele inievo na ru eware
3. Hai lele inievo na ru eware. (Fil. 1:27) Re ohwo ọ kwa kpohọ oria ofa jẹ dowọ muotọ, o lọhọ họ, yọ o rrọ oware asohẹrioke he. Ghele na, whọ tẹ nwani te obei no, mu ewuhrẹ họ. Yọ o tẹ lọhọ, hai kpobọ Ọgwa Uvie kpohọ ewuhrẹ re a ruẹ owhẹ. Keme who gbe bi gine kpobọ Ọgwa Uvie kpohọ ewuhrẹ vievie he, hayo otẹrọnọ otiẹse whọ rẹ rọ nya, ẹvẹ inievo na a rẹ rọ riẹ owhẹ re a fiobọhọ kẹ owhẹ? Sista Lucinda avọ emetẹ ivẹ riẹ a kwa kpohọ ẹwho ologbo jọ evaọ obọ South Africa. Ọ ta nọ: “Inievo jọ nọ e riẹ omẹ gaga a vuẹ omẹ nọ jomẹ hai kuomagbe inievo na ziezi. A vuẹ omẹ re inọ mẹ hai lele ai kpohọ usi uwoma jẹ kẹ uyo evaọ obọ ewuhrẹ. Ere me gine ru. Mẹ tẹ jẹ rọwo nọ inievo na a hai kokohọ uwou mai nọ a tẹ gwọlọ kpohọ usi uwoma.”
Nọ who te kpohọ ukoko ọfa, who je bi lele inievo na kpohọ ewuhrẹ je ru eware efa, ẹrọwọ ra gbe ọrọ inievo na ọ rẹ ga. Anne-Lise nọ ma ta ẹme te ẹsiẹ na, ekpako na a vuẹ riẹ nọ jọ ọ hae daoma lele ohwo kpobi evaọ ukoko na kpohọ usi uwoma. Oniọvo na o te gine ru ere. Kọ eme o no rie ze? Ọ ta nọ: “U kri hi, mẹ tẹ ruẹ nọ ukoko na o be reria omẹ oma ze ẹmẹrera.” U te no ere no, inievo na a tẹ be nyai ru Ọgwa Uvie na fo hayo ruẹrẹ eware jọ, hai lele ae nya. U re dhesẹ nọ who rri ukoko yena fihọ ukoko ra no. Who te bi lele inievo ukoko nọ who kpohọ na ru eware ziezi, u ti kri re wha tẹ te kẹle ohwohwo ho. Ukoko yena o vẹ te reria owhẹ oma.
Mu usu kugbe inievo na
4. Mu usu kugbe inievo na. (2 Kọr. 6:11-13) Whọ tẹ be hae nya kẹle inievo na jẹ daoma nọ ae epanọ eware e rrọ kẹ ae, ẹsiẹe wha te mae rọ kẹle ohwohwo. Fikiere hae kaki kpohọ ewuhrẹ. Yọ a te kuhọ no, whọ nwane variẹ oma kpo ho. Whọ vẹ sai lele inievo na ta ẹme jẹ riẹ ae. Daoma riẹ odẹ rai. Yọ a te se odẹ rai kẹ owhẹ, daoma kareghẹhọ iẹe re whọ jẹ sasa ovao. O vẹ te lẹliẹ ae bikẹle owhẹ. Wha vẹ te jọ emamọ egbẹnyusu.
Who du dhẹ ogbohrẹ epanọ inievo na a re ro rri owhẹ fihọ emamọ ohwo ho. Nọ a be riẹ owhẹ ze na, a te riẹ oghẹrẹ ohwo nọ whọ ginẹ rrọ. Ru oware nọ Sista Lucinda o ru. Ọ ta nọ: “Ma jẹ hai zizie inievo na ziọ uwou mai. Yọ u ru nọ mai avọ inievo yena ma rọ kẹle ohwohwo gaga enẹna.”
“WHA DEDE OHWOHWO REHỌ”
Ohwo o te kpohọ ewuhrẹ, o je rri enẹ rri enẹ, ọ ruẹ ohwo ọvo nọ ọ riẹ hẹ, o rẹ sae jariẹ oma oghẹrẹ jọ. Kọ eme ma re ru re oma o sasa inievo nọ e nyaziọ ukoko mai obọ? Pọl ọ fodẹ oware jọ nọ ma re ru. Ọ ta nọ: “Wha dede ohwohwo rehọ, nwane wọhọ epanọ Kristi o dede owhai rehọ na.” (Rom 15:7) Ekpako ukoko a te bi dede inievo nọ e nyaziọ ukoko na obọ rehọ epanọ Kristi o dede omai rehọ na, oma o rẹ sasa inievo na. (Rri ẹkpẹti na “Eware Jọ nọ I re Fiobọhọ nọ Oniọvo O te kpohọ Ukoko Ọfa.”) Orọnikọ ekpako na ọvo a rẹ whẹtiẹ inievo itieye na họ oma ha, rekọ mai kpobi, te emaha dede.
Edhere jọ nọ ma sai ro dede inievo nọ e ziọ ukoko mai rehọ họ, ma re zizie ae ziọ obọ uwou mai. Ma sai je ru eware jọ kẹ ae re. Oniọvo jọ ọ kwa kpohọ ẹwho ọfa. Oniọvo-ọmọtẹ jọ evaọ ukoko nọ oniọvo yena o kpohọ na, o te ru uvẹ fihọ nọ o ro dhesẹ ẹwho na kẹ oniọvo na. Ọ tẹ jẹ vuẹe oware nọ o re ru nọ ọ tẹ gwọlọ ruọ omoto kpohọ oria jọ. Oware na o da oniọvo na ẹro fia. Ọ gbẹ nwane jọ ọrọrara ha.
MA TE KPOHỌ ORIA ỌFA, MA SAE NYAHARO VIERE
Who te kpohọ ukoko ọfa, who roro kpahe eware nọ i re ru nọ etẹe ọ gbẹ rọ reria owhẹ oma ha ha. Ẹmẹrera na, whọ vẹ te dowọ muotọ evaọ etẹe. Nicolas avọ Céline a ta nọ: “Who te kpohọ ukoko ọfa, who re wuhrẹ eware efa. Nọ ma kpohọ ukoko ọfa, ma jẹ daoma riẹ oghẹrẹ nọ obei ọ rrọ gbe oghẹrẹ nọ ahwo obei a rrọ. Ma daoma nwene. O tẹ so ẹe ze nọ ma ro wo emamọ uruemu jọ nọ ma wo vẹre he.” Jean-Charles nọ ma ta ẹme te evaọ obọ emuhọ na ọ fodẹ erere jọ nọ o te rie avọ uviuwou riẹ nọ a kpohọ oria ofa. Ọ ta nọ: “Emọ mẹ a be daoma gaga evaọ ukoko nọ ma rrọ na. Nọ ma ziọ obonẹ no, emerae jọ nọ i lele i rie, ọrọ ọmọtẹ mai o te mu ẹme họ eru evaọ ewuhrẹ udevie-oka. Ọrọ ọmọzae o te te owhowho-uvie nọ ọ re họ-ame he.”
Kọ otẹrọnọ whọ te sai kpohọ ukoko ọfa ha fiki epanọ eware e rrọ, eme who re ru? Ma rehọ iẹe nọ whọ jẹ te gwọlọ kpohọ oria nọ a jọ gwọlọ etausiuwoma gaga, rekọ o gbẹ lọhọ họ. Kọ u gbe ti woma re who ru eware jọ nọ ma ta no na evaọ ukoko nọ whọ rrọ na? Who te ru eware yena, ukoko nọ whọ rrọ na o te were owhẹ oma viere. Rẹroso Jihova. Hai lele inievo na ru eware nọ a bi ru evaọ ukoko na. Hai lele ai kpohọ usi uwoma. Mu usu kugbe inievo efa jẹ daoma kẹle enọ wha rrọ egbẹnyusu no vẹre viere. Oniọvo jọ ọ tẹ nyaziọ ukoko nọ whọ rrọ, whọ sae whẹtiẹ iẹe họ oma. Yọ oniọvo jọ ọ tẹ gwọlọ nọ a fiobọhọ kẹe, whọ sai fiobọhọ kẹe. Binọ uyoyou nọ a re ro vuhu Ileleikristi uzẹme na oye. Who te bi dhesẹ iẹe, whọ te kẹle Jihova viere. (Jọn 13:35) Who te bi ru eware nana, riẹ nọ “idheidhe itieye e rẹ were Ọghẹnẹ ziezi.”—Hib. 13:16.
Re ohwo o no ukoko nọ ọ rrọ kpohọ ukoko ọfa, o lọhọ tere ha. Rekọ inievo nọ i kpohọ ukoko ọfa a dowọ muotọ no. Yọ whọ sae dowọ muotọ re! Anne-Lise ọ ta nọ: “Ukoko ọfa nọ me kpohọ o lẹliẹ omẹ riẹ inievo efa nọ mẹ riẹ vẹre he.” Yọ obọnana u mu Kazumi ẹro gaga no inọ who te kpohọ oria ofa, “oghẹrẹ nọ Jihova o re ro fiobọhọ kẹ owhẹ u re gbe owhẹ unu, keme o ri ru oware utioye kẹ owhẹ ẹdẹvo ho.” Kọ Jules omariẹ? Ọ ta nọ: “Fikinọ me mu usu kugbe inievo efa no evaọ obonẹ, obonẹ o reria omẹ oma no. Obọnana whọ tẹ vuẹ omẹ nọ me no etenẹ kpohọ ukoko ọfa, o rẹ da omẹ.”
a Whọ tẹ gwọlọ riẹ oware nọ u re fiobọhọ kẹ owhẹ nọ ẹro ahwo ra o te bi vo owhẹ, se uzoẹme na “Coping With Homesickness in God’s Service.” Whọ rẹ ruẹ e riẹ se evaọ Uwou-Eroro Asoi 15, 1994, ọrọ Oyibo.