Mwei wa 7

No nginya twĩthĩwe na ũnyanya mũseo na Yesũ nĩ kana mboya sitũ isũngĩwe. Ũu nĩ kwonanyʼa kana ve maũndũ angĩ twaĩle kwĩka, eka o kwasya “ĩsyĩtwanĩ ya Yesũ” tũiminĩĩa mboya sitũ. No nginya tũelewe ũndũ Yeova ũtũmĩaa Yesũ kũsũngĩa mboya sitũ. Yesũ atavisye atũmwa make ũũ: “Ũndũ o na wĩva ũla mwĩvoya ĩsyĩtwanĩ yakwa, ngawĩka.” (Yoa. 14:13) O na kũtwʼĩka Yeova nĩwe wĩthukĩĩasya mboya sitũ na aisũngĩa, nũmũnengete Yesũ ũkũmũ wa kwĩanĩsya kĩla ũ Yeova ũtwʼĩte. Kwoou Ngai atanamba kũsũngĩa mboya sitũ, nũsiasya ethĩwa nĩtũatĩĩe ũtao ũla Yesũ wanenganie. Kwa ngelekanyʼo, Yesũ aisye: “Ethĩwa mũkamaekea andũ mavĩtyo moo, Ĩthe wenyu wa ĩtunĩ akamũekea; ĩndĩ mwalea kũmaekea andũ mavĩtyo moo, nake Ĩthe wenyu ndakamũekea mavĩtyo menyu.” (Mt. 6:14, 15) Kwoou nĩ ũndũ mũseo ta kĩ tũkakuaa angĩ nesa kwa nzĩa ĩsu o tondũ Yeova na Yesũ matũkuaa! w20.04 22 ¶6

Mũtũmwa Vaulo nĩwaeleiwe kĩla kyendeeasya andũ ala mamwĩthukĩĩisye, na kwoou avĩndũa nzĩa yake ya kũtavanyʼa. Kwa ngelekanyʼo, andũ ala waneenaa namo e Lisitela nĩmatonya kwĩthĩwa mateesĩ maũndũ maingĩ Maandĩkonĩ, kana makethĩwa matamesĩ o na vanini. Nũndũ wa ũu, Vaulo aneenie namo kwa nzĩa maĩ matonya kũelewa. Aneeneie ngetha na ũndũ mũndũ ũtonya kũtanĩa thayũ. Atũmĩie ndeto na ngelekanyʼo syaĩ laisi kwa ethukĩĩsya make kũelewa. Kwoou tũmĩa ũĩ nĩ kana ũmanye kĩla kyendeeasya andũ kĩsionĩ kyenyu, na ĩndĩ ũivĩndũa nzĩa yaku ya kũtavanyʼa. Ũtonya kũmanya ata kĩla kyendeeasya mũndũ yĩla wamũthengeea kana wathengeea mũsyĩ kwake? Ĩthĩwa wĩ metho. Nĩvatonyeka akethĩwa aiseũvya kamũlũnda kake, aisoma ĩvuku, aiseũvya ngalĩ, kana ayĩka o ũndũ ũngĩ. Ethĩwa nĩvatonyeka, tũmĩa kĩndũ kĩla ũkwĩka wambĩĩsye ũneenanyʼa. (Yoa. 4:7) O na ngũa sya mũndũ no iũtavye ũndũ mũna ĩũlũ wake. No iũtetheesye kũmanya we nĩ wa nthĩ yĩva, athũkũmaa wĩa mwaũ, kana endete timũ yĩva ya mũvĩla. w20.04 11 ¶11-12

Ana-a-asa na eĩtu-a-asa amwe nĩmakwatawa nĩ thĩna wa kwĩmakĩa mũno, na kĩu nĩkĩtumaa mekala na wia mwingĩ na mayĩkala metũĩĩe yĩla me maũndũnĩ moo ma kĩla mũthenya. O na kau nĩmatonya kwĩthĩwa mewʼaa mate eanĩe me andũnĩ aingĩ, maileaa kũthi maũmbanonĩ ma kĩkundi na maũmbanonĩ manene. Na o na kau no mewʼe maiemwa nĩ kũneena na andũ matamesĩ, mo nĩmekĩaa kĩthito maneene na andũ ũtavanyʼanĩ. Ethĩwa ũu nĩwʼo vailye kwaku, manya kana ndwĩ weka. Ve andũ aingĩ methĩawa na mathĩna ma mũthemba ũsu. Lilikana kana Yeova nũtanĩthawʼa nĩ kĩthito kyaku. Nũndũ ndwaaĩsa kũtũlĩka ngoo na no ũendeee kwĩkĩa kĩthito, ũsu nĩ wonanyʼo mũseo wa kana Yeova nũendeee kũkũathima na nũkũnengae vinya. (Avi. 4:6, 7) Ethĩwa ũendeee kũmũthũkũma Yeova wĩ na mathĩna ma mwĩĩ kana ma ngoonĩ, manya ki kana nũmwendeeasya Yeova. Aingĩ maitũ nĩtũendeee kũsemba o na kau twĩ na mathĩna ma mwĩĩ. (2 Ako. 4:16) Nũndũ Yeova e vamwe naitũ, nĩtũkũendeea kũsemba nginya tũmine! w20.04 31 ¶20-21

Twasisya ũndũ Ngai woombie nthĩ ĩno yitũ, nĩtũmanyaa kana e ũĩ mwingĩ. (Aevl. 3:4) Nthĩ nĩ ya mwanya vyũ nũndũ yĩthĩawa na syĩndũ syonthe ila syendekaa nĩ kana andũ maendeee kwĩkala thayũ. No tũelekanyʼe ũndũ nthĩ yĩthĩawa yayayanĩ na meli yĩ ũkanganĩ mũnene ĩkuĩte andũ. Ĩndĩ o na vailye ũu, ve kĩvathũkanyʼo kĩnene katĩ wa meli ĩsu na nthĩ yitũ. Kwa ngelekanyʼo, we wĩona andũ ala me melinĩ ĩsu ta mekala mĩthenya yĩana ata mayĩseũvĩsya nzeve, lĩu, kĩwʼũ, na mate kwĩkya takataka woo ũkanganĩ? Makwʼa mĩtũkĩ mũno. Ĩndĩ nthĩ ĩkuĩte andũ na nyamũ mbilioni mbingĩ mũno. Na nĩyo yĩseũvĩasya nzeve, lĩu, na kĩwʼũ, na vaiĩ ĩvinda twĩsaa kwaĩwa nĩ syĩndũ isu sya vata. Yĩkalaa na takataka wayo ũte kwĩkwʼa yayayanĩ, ĩndĩ ĩvinda yonthe yĩthĩawa yĩ mbanake na syĩndũ syonthe nitanĩaa kũtũa vo. Ũu ũtonyekaa ata? Yeova oombie nthĩ ĩtonya kũthesya takataka ũsu nĩ kana ũtũmĩke ĩngĩ. w20.05 20 ¶3-4

Satani no ũndũ ũmwe na weeaa Eva kana Yeova nĩ mũkengani. Nũndũ wa ũu, Satani nĩwatwʼĩkie Ndevili, kana Mũsukani. Eva nĩwakengiwe vyũ na amũĩkĩĩa Satani. (1 Tim. 2:14) O na amũĩkĩĩie kwĩ ũndũ wamũĩkĩĩe Yeova. Kĩu nĩkyatumie wĩthĩwa wĩ ũndũ wĩ laisi kwake kwĩka ũtwi mũthũku vyũ. Anyuvie kũlea kũmwĩwʼa Yeova. Nĩwoosie ĩtunda yĩla Yeova wamavatĩte na aya. Ĩtina wa ũu, nĩwanengie Atamu nake aya. (Mwa. 3:6) Kwamba kũsũanĩa kĩla Eva waaĩle kũtavya Satani. Kwasũanĩa ta keka amũtavisye ũũ: “Nyie ndikwĩsĩ, ĩndĩ nĩnĩmwĩsĩ Ĩthe wakwa, Yeova, na nĩnĩmwendete na ngamũĩkĩĩa. Nĩwe ũtũnengete nĩ na Atamu syĩndũ ila twĩ nasyo. Yu nue ũũ ũmũneenee naĩ? Thi vyũ!” Yeova ethĩwa atanie mũno kwĩwʼa mwĩĩtu wake mwendwa aiweta ndeto isu! (Nth. 27:11) Ĩndĩ Eva ndamwendete Ĩthe wake, Yeova, vyũ; o nake Atamu ailye oou. Na nũndũ wa ũu, Atamu na Eva nĩmaemiwe nĩ kũtetea ĩsyĩtwa yake yĩikanangwe. w20.06 4 ¶10-11

Eĩtu-a-asa maitũ nĩmaĩle kũkathwa nũndũ wa maũndũ ala meanĩasya ũthũkũminĩ wa Yeova. Kwa ngelekanyʼo, nĩmakaa na kũtũngĩĩa myako ĩkonetye maũndũ ma Ũsumbĩ, nĩmatavanasya na ikundi sya ithyomo ingĩ, na nĩmatetheeasya wĩa Mbetheli. Nĩmatetheeasya kũnengane ũtethyo ĩvinda ya mĩisyo, kũalyũla mavuku maitũ, na kũthũkũma ta mavainia na amisonalĩ. O vamwe na ũu, nĩmatetheeasya aũme moo kwĩanĩsya wĩa mũito ũla manengetwe kĩkundinĩ na ũseũvyonĩ. Aũme asu twanengiwe “methĩwe mĩthĩnzĩo” na nĩmekaa maũndũ maingĩ matetheesye angĩ. Ĩndĩ mayĩthĩwa matonya kwĩanĩsya nesa vyũ maũndũ asu keka ti va ũtethyo ũla makwataa kuma kwa iveti syoo. (Aev. 4:8) Atumĩa ala oĩ nĩmaeleawa kana eĩtu-a-asa nĩ “nguthu nene” yĩyũmbanĩtye kũthũkũma, na nĩmonanĩtye mavinda maingĩ kana me ũtũĩka mũnene wa kũtavanyʼa ũvoo mũseo. O vamwe na ũu, atumĩa nĩmesĩ kana eĩtu-a-asa aima na aĩkĩĩku nĩmatetheeasya mũno eĩtu-a-asa ma mũika yĩla makomana na matatwa. (Tito 2:3-5) Vate nzika, eĩtu-a-asa maitũ nĩmaĩlĩte kwendwa na kũtũngĩwa mũvea! w20.09 23 ¶13-14

Yeova ndolawa nĩ andũ maamũthũkũma o na ethĩwa kwa kavinda nĩmatia andũ make. O na ndolawa nĩ wĩa ũla matethisye ũthũkũminĩ wake. (Aevl. 6:10) Mwathani Isaia nĩwanenganie ngelekanyʼo nzeo mũno ĩtũtetheeasya kwona ũndũ Yeova wendete na ũthĩnĩkĩaa andũ make. Aandĩkie atĩĩ: “Akaĩthya ĩĩthya yake ta mũĩthi, akoombanʼya tũtena twa malondu mokonĩ make, na akatũkua na kĩthũi kyake.” (Isa. 40:11) We Yeova, ũla nĩwe Mũithi Mũnene, ewʼaa ata oona ĩlondu yĩmwe yauma ndĩthyanĩ yake? Ĩkũlyo yĩla Yesũ wakũlilye amanyĩwʼa make nĩyĩtũtetheeasya kũmanya ũndũ Yeova wĩwʼaa. Amakũlilye: “Mwĩona ata? Mũndũ akethĩwa na malondu 100 na yĩmwe yĩyaa, we ndatia ala angĩ 99 iĩmanĩ na aithi akamanthe yĩu yĩmwe yaĩte? Nĩ wʼo nĩngũmwĩa, ayona nũtanaa mũno nũndũ wayo kũte ala 99 mateeaĩte.”—Mt. 18:12, 13. w20.06 19-20 ¶8-9

Twonaa ne kĩanda kya mwanya kũmũthũkũma Yeova kwa nzĩa o na yĩva ĩla tũtonya. (Sav. 27:4; 84:10) Ethĩwa mwana-a-asa e na mea ma kwĩyumya akwatĩĩe kĩanda kĩna ũseũvyonĩ wa Yeova, ethĩawa ayĩka nesa vyũ. Ĩndĩ akwata kĩanda kĩna, ndaĩlĩte kwambĩĩa kwona ta wa vata mũno. (Luka 17:7-10) Kĩeleelo kyake kyaĩle kwĩthĩwa ne kũthũkũma ala angĩ enyivĩtye. (2 Ako. 12:15) Mbivilianĩ ve ngelekanyʼo ite nzeo sya andũ meesũanĩĩaa mũno. Ũmwe woo nĩ Ndioteleve, ũla nũndũ wa mĩtũlyo, watataa mũno “kwĩthĩwa e wa mbee” kĩkundinĩ. (3 Yoa. 9) Ũngĩ nĩ Usia. O nake nĩwakwatiwe nĩ mĩtũlyo na atethya wĩa Yeova ũtamwĩaĩe. (2 Mav. 26:16-21) Nake Avisalomu nĩwambĩĩie kũsesenga andũ atũmĩĩte ũseleke ayenda kũtwʼĩka mũsumbĩ. (2 Sam. 15:2-6) Twavindĩĩsya ngewa sya andũ asu mawetetwe Mbivilianĩ, no twone nesa kana Yeova ndendete andũ ala metũlasya. (Nth. 25:27) Mũndũ wĩ ngathĩĩo na mĩtũlyo ĩtina esaa kwĩlikya thĩnanĩ.​—Nth. 16:18. w20.07 4 ¶7-8

Aklĩsto amwe nĩmakĩĩe nthĩ ingĩ nĩ kana makamanthe wĩvitho kana wĩa. Yĩla ũu weethĩwa, syana syoo syathi sukulu nitonya kũsomethwʼa na kĩthyomo kĩla kĩtũmĩawa mũno nthĩ ĩla mathamĩĩa. O namo asyai nĩmatonya kwĩthĩwa na vata wa kwĩmanyĩsya kĩthyomo kyeũ nĩ kana mamanthe wĩa. Nao nata ethĩwa nthĩ ĩsu mathamĩĩa ve kĩkundi kĩtũmĩaa kĩthyomo kyoo? Maĩle kũthi kĩkundi kĩva? Nĩ kya kĩthyomo kya nthĩ ĩsu-ĩ, kana nĩ kĩla kĩtũmĩaa kĩthyomo kyoo? No nginya mwene mũsyĩ atwʼe nĩ kĩkundi kĩva andũ make makaendaa. No nginya asũanĩe nesa nĩ kyaũ kĩtonya kũmatethya. Nĩtwaĩle kũnenga ndaĩa ũtwi ũla mwene mũsyĩ weeka. O na eeka ũtwi ũilye ata, nĩtwaĩle kwĩtĩkĩla kĩla watwʼa na tũimũthokya vamwe na mũsyĩ wake, na tũimonaa me andũ ma vata kĩkundinĩ kitũ.​—Alo. 15:7. w20.08 30 ¶17-18

Ethĩwa nĩtũkwenda Yeova atũnenge vinya, tũyaĩlĩte kwĩsilya kana akatwonaa twĩ ma vata nũndũ wa vinya witũ, kĩsomo kitũ, mbaĩ yitũ, kana malĩ yitũ. Syĩndũ isu ti syo itumaa Yeova atũtũmĩa. Eka ũu, andũ aingĩ ma Ngai ti “oĩ kwa nzĩa ya kĩ-mwĩĩ, ti aingĩ me vinya, ti aingĩ masyaĩtwe ũnenenĩ.” (1 Ako. 1:26) Kwoou, ndũkone ta ũtesa kũmũthũkũma Yeova ũte na syĩndũ isu. Kĩvathũkanyʼo na ũu, ũsu nĩ mwanya mũseo wa kwona Yeova aikũnenga vinya wake. Kwa ngelekanyʼo, ethĩwa nũkĩaa andũ ala maumanasya maũndũ ala ũĩkĩĩaa, mũvoye Yeova aũnenge ũkũmbaũ wa kũtetea mũĩkĩĩo waku. (Aev. 6:19, 20) Kana ethĩwa wĩ na mathĩna manene ma mwĩĩ, mũvoye Yeova aũnenge vinya nĩ kana ũendeee kwĩka kĩla ũtonya ũthũkũminĩ wake. Kĩla ĩvinda woona ũndũ Yeova ũkũũtetheesya, mũĩkĩĩo waku nũendeeaa kwĩana na kũlũlũmĩĩla. w20.07 16 ¶9

Ethĩwa nĩtũkwenda kwia mbee maũndũ ma Ũsumbĩ, no nginya tũatĩĩe ngelekanyʼo ya Avalaamu, ũla weeyĩimie maũndũ amwe na ngenda nĩ kana amwendeesye Ngai. (Mko. 10:28-30; Aevl. 11:8-10) Ndũkasũanĩe kana ũkekalaa ũteũkwatwa nĩ mathĩna. O na ala meyumĩtye mamũthũkũme Yeova, no nginya makwatwe nĩ mathĩna. (Yak. 1:2; 1 Vet. 5:9) Ũmũnthĩ twĩ na itumi nzeango sya kũsũanĩa ĩũlũ wa ĩvinda yũkĩte. Maũndũ ala maendeee ĩũlũ wa nthĩ meonanyʼa ũtheinĩ kana twĩkalĩte mũthyanĩ wa mĩthenya ya mũminũkĩlyo wa nthĩ ĩno nthũku. Ungu wa Ũsumbĩ wa Ngai, ũathimo ũmwe tũkatanĩa katĩ wa moathimo maingĩ nĩ kwona endwa maitũ maithayũũkwʼa. Ĩvindanĩ yĩu, Yeova akaathima Avalaamu nũndũ wa mũĩkĩĩo na wũmĩĩsyo wake kwa kũmũthayũũkya vamwe na mũsyĩ wake mekale ĩũlũ wa nthĩ. We ũkeethĩwa vo ũmathokye? No wĩthĩwe vo ethĩwa, o ta Avalaamu, nĩwĩyũmbanĩtye kwĩyĩima maũndũ mana kwondũ wa Ũsumbĩ wa Ngai, ethĩwa nũendeeaa kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo o na wakomana na mawetu, na ethĩwa nĩwĩmanyĩĩtye kũmweteela Yeova na wũmĩĩsyo.​—Mika 7:7. w20.08 5-6 ¶13-14; 7 ¶17

Nĩtwĩsĩ kana o na amaitha maitũ matũaa, Yeova akatũthayũũkya. Nĩtwĩsĩ nesa ki kana vai kĩndũ mesa kwĩka makatũtaananyʼa na Yeova. (Alo. 8:35-39) Kwa wʼo, Yeova nĩwonanĩtye ũĩ wake kwa kũtũnenga wĩkwatyo wa ũthayũũkyo! Nũndũ wa wĩkwatyo ũsu, tũikĩaa yĩla aatĩĩi ma Satani matwĩa nĩmeũtũaa twalea kwĩka kĩla mekwenda. O na ĩngĩ, wĩkwatyo wa ũthayũũkyo nũtũnengae ũkũmbaũ wa kũendeea kũmũthũkũma Yeova twĩ aĩkĩĩku. Amaitha ma Yeova makasya nĩmeũkũaa, we no ũĩkĩĩe vyũ kana akaũthayũũkya? Ũtonya kũmanya ata kana wĩ na mũĩkĩĩo ũsu? Nzĩa ĩmwe nĩ kwĩkũlya-ĩ, ‘Tũmaũndũ tũla nĩkaa kĩla mũthenya nĩtwonanasya kana nĩnĩmũĩkĩĩe Yeova?’ (Luka 16:10) Ĩkũlyo yĩngĩ nĩ, ‘Ũndũ nĩtũmĩaa ĩvinda yakwa na mbesa syakwa nĩkwonanasya kana nĩnĩĩkĩĩe Yeova akeanĩasya mavata makwa navĩtya mbee Ũsumbĩ wake?’ (Mt. 6:31-33) Ethĩwa ũsũngĩo wa makũlyo asu elĩ nĩ “ĩĩ,” ũu wĩonanyʼa kana nũmũĩkĩĩe Yeova na nĩwĩyũmbanĩsye matatwa ala matonya kwĩsa kũũkwata.​—Nth. 3:5, 6. w20.08 17-18 ¶15-16

Nĩtwaĩle kwĩmanyĩsya kũtũmĩa nesa Ndeto ya Ngai. No twĩmanyĩsye ũndũ tũtonya kwĩka ũu maũmbanonĩ maitũ. Ĩndĩ nĩ kana tũĩkĩĩthye andũ angĩ kana ũwʼo ũla wĩ Mbivilianĩ nĩ wa vata mũno, ithyĩ ene nĩtwaĩle kwĩthĩwa na mũvango mũseo wa kwĩmanyĩasya Mbivilia. Nĩtwaĩle kũsoma Ndeto ya Ngai nĩ kana tũlũlũmĩĩlye mũĩkĩĩo witũ. Ĩndĩ kũsoma kwĩ kwʼoka kũitoetye. No nginya tũvindĩĩsye maũndũ ala twasoma na tũyĩka ũkunĩkĩli mavukunĩ maitũ, nĩ kana tũelewe Maandĩko nesa na tũimatũmĩa ũndũ vaĩle. (1 Tim. 4:13-15) Tweeka ũu, nowʼo tũkethĩwa tũtonya kũtũmĩa Ndeto ya Ngai kũmanyĩsya andũ angĩ. Ĩngĩ, kũsomea mũndũ ĩandĩko kũitoetye. Nĩtwaĩle kũmũtetheesya aelewe ĩandĩko yĩu na aimanya ũndũ yĩmũkonetye. Ithyĩ ene tweethĩwa na mũvango mũseo wa kwĩmanyĩsya Mbivilia, no twaĩlangye ũtũĩka witũ wa kũtũmĩa Ndeto ya Ngai yĩla tũũmanyĩsya andũ angĩ.​—2 Tim. 3:16, 17. w20.09 28 ¶12

No tũtavanyʼe tũte kwĩtĩkĩla kũvĩngĩĩswa nĩ kĩndũ twavindĩĩsya maũndũ onthe ala Yeova wĩkĩte nĩ kana atũtetheesye. Kwa ngelekanyʼo, nũtũnengete lĩu mwingĩ wa kĩ-veva kwĩsĩla syĩndũ sya kwĩthukĩĩsya na vitio, mavuku matumbĩthye kana matonya kũkwatĩkana syĩndũnĩ ta simũ, na vulongulamu ingĩ mbingĩ tũtonya kwĩloela Indanetinĩ. Kwasũanĩa ũndũ ũũ: Kĩsese kitũ kĩ na ũvoo kwa ithyomo mbee wa 1,000! (Mt. 24:45-47) Ũndũ ũngĩ ũtonya kũtũtetheesya tũtavanyʼe tũte kwĩtĩkĩla kũvĩngĩĩswa nĩ kĩndũ nĩ kũatĩĩaa ngelekanyʼo ya Yesũ. We ndaaĩtĩkĩlya ũndũ o na ũmwe ũmũvĩngĩĩse aeke kũtavanyʼa. (Yoa. 18:37) Ndaaĩtĩkĩla kũtatĩka yĩla Satani wendie kũmũnenga “mosumbĩ onthe ma nthĩ na ũnene wamo”; o na ndaatatĩka yĩla andũ mendie kũmũtwʼĩkĩthya mũsumbĩ woo. (Mt. 4:8, 9; Yoa. 6:15) We ndaaĩtĩkĩla kwĩthĩwa na wendi wa syĩndũ mbingĩ sya kĩ-mwĩĩ; o na ndaalikwa nĩ wia yĩla wavĩngiwe mũno. (Luka 9:58; Yoa. 8:59) Yĩla mũĩkĩĩo witũ watatwa, ũtao wa mũtũmwa Vaulo ũla wĩ ĩandĩkonĩ ya ũmũnthĩ no ũtũtetheesye tũendeee kũtavanyʼa. w20.09 9-10 ¶6-7

Tũtanaa ta kĩ kwĩthĩwa na eĩtu-a-asa aingĩ me kĩthito kĩkundinĩ! Nĩmethĩawa na kĩthito maũmbanonĩ na ũtavanyʼanĩ. Amwe nĩmatetheeasya kũsũvĩa Nyũmba ya Ũsumbĩ, na nĩmonasya ana-a-asa na eĩtu-a-asa angĩ kana nĩmeũmathĩnĩkĩa. Ĩndĩ o na vailye ũu, nĩmakomanaa na mawetu. Amwe masũvĩaa asyai moo akũũ. Angĩ nĩmomĩĩasya kũvĩngwa nĩ andũ ma mũsyĩ. Na angĩ maeaa syana syoo me oka, na nĩmekĩaa kĩthito maimanthĩe. Nĩkĩ twaĩle kũtwʼĩĩka eĩtu-a-asa? Nũndũ mavinda maingĩ nthĩ ndĩmanengae ndaĩa ĩla ĩmaĩlĩte. Na eka ũu, Mbivilia nĩtwĩkĩĩte vinya tũmatwʼĩĩke. Kwa ngelekanyʼo, mũtũmwa Vaulo nĩwakũlilye ana-a-asa ma kĩkundi kya Lomi mamũthokye Voevi, na ‘maimũnenga ũtethyo o na wĩva ũla ũtonya kwĩthĩwa aĩ na vata nawʼo.’ (Alo. 16:1, 2) Vaulo eanĩie kĩsionĩ andũ moonaa aka mate ma vata na mamakuaa naĩ. Ĩndĩ ĩtina wa kũtwʼĩka Mũklĩsto, nĩwaatĩĩaa ngelekanyʼo ya Yesũ kwa kũnenga aka ndaĩa na kũmeka nesa. w20.09 20 ¶1-2

Nĩ kana tũtetheesye amanyĩwʼa maitũ methĩwe na wendi wa kũtavanyʼa ũvoo mũseo, no tũmakũlye makũlyo ta: “Kwĩtĩkĩla ũvoo wa Ũsumbĩ kũalyũlĩte ata thayũ waku? We nũkwona angĩ ta me na vata wa kwĩwʼa ũvoo ũũ? Ũtonya kwĩka ata ũmatetheesye?” (Nth. 3:27; Mt. 9:37, 38) Lilikana kana Yesũ atũnengie mwĩao wa kũmanyĩsya andũ “kũkwata maũndũ onthe” ala watwĩaĩe. Na vate nzika, maũndũ amwe twaĩle kũmamanyĩsya nĩ ĩla mĩao ĩlĩ mĩnene ĩkonanĩtye na wĩa wa kũtavanyʼa na kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa, nayo nĩ kũmwenda Ngai na mũtũi. (Mt. 22:37-39) Kwa wʼo, ũndũ ũla mũnene ũtumaa tũtavanyʼa nĩ kũmwenda Ngai na mũtũi. Ĩndĩ amanyĩwʼa amwe ma Mbivilia nĩmalikawa nĩ wia masũanĩa ĩũlũ wa kũtavanyʼa. Kwoou no tũmaĩkĩĩthye kana Yeova nũkũmatetheesya wia ũla me nawʼo ũthi ũolekete.​—Sav. 18:1-3; Nth. 29:25. w20.11 3 ¶6-8

Yĩla ũkwĩyũmbanĩsya kũmanyĩsya mũmanyĩwʼa waku, voya kwondũ wake na mavata make. Mũkũlye Yeova aũtetheesye kũmũmanyĩsya ũtũmĩĩte Mbivilia, na kwa nzĩa ĩtonya kũkiita ngoo yake. Lilikana kana kĩeleelo kyaku nĩ kũmũtetheesya eke maendeeo nginya avatiswe. O nake mũmanyĩwʼa nĩwaĩle kũeaa ngewa na Yeova. Atonya kwĩka ũu ata? Nĩ kwa kũmwĩthukĩĩsya na kũneena nake. No ethukĩĩsye Ngai kwa kũsoma Mbivilia kĩla mũthenya. (Yos. 1:8; Sav. 1:1-3) Na no aneenae na Yeova kwĩsĩla mboya kĩla mũthenya. Kwoou, voyaa kuma ngoonĩ mũyambĩĩa kwĩmanyĩsya na mũiminĩĩa, na ũimũweta mboyanĩ isu. Eethukĩĩsya mboya syaku, kĩu no kĩmũtetheesye amanye kũmũvoya Yeova Ngai kuma ngoonĩ, na ayĩka ũu ĩsyĩtwanĩ ya Yesũ Klĩsto. (Mt. 6:9; Yoa. 15:16) Kwasũanĩa ũndũ kũsoma Mbivilia kĩla mũthenya (kũmwĩthukĩĩsya Yeova) na kũvoya (kũneena na Yeova) kũtonya kũmũtetheesya mũno wĩana amũthengeee Ngai!—Yak. 4:8. w20.10 8 ¶8; 9 ¶10-11

O ũndũ Aklĩsto ma mbee maĩ na wendi wa kũthũkũma na mũvango na mũuo, nowʼo ũseũvyo wa Yeova ũilye ũmũnthĩ. (Meko 16:4, 5) Kwa ngelekanyʼo, twasye nĩwathi kĩkundinĩ kĩngĩ mũthenya ũla kwĩthĩawa Ĩsomo ya Mũsyaĩĩsya, kĩthĩwe kĩ o nthĩ yaku kana kĩ nthĩ ĩngĩ. Ĩsomo yĩu yĩyambĩĩa, ndũlea kwĩthĩwa wĩsĩ mwĩĩmanyĩsya kyaũ na mwĩĩmanyĩsya ata. Nũndũ wa ũu, wĩwʼa ta wĩ o kĩkundinĩ kĩla kyenyu! Eka veva wa Ngai, we nũkwona ta ve kĩndũ kĩngĩ kĩtonya kũtuma andũ mathũkũma na ngoo ĩmwe ũu? (Nzev. 3:9) Ũtonya kwĩka? Ĩkũlye atĩĩ: ‘Nyie nĩnĩtetheeasya kĩkundi kĩkale kĩ ngwatanĩo na kĩ na mũuo? Nĩnĩwʼaa ala matongoetye? Nyie nĩ wa kwĩkwatwʼa, na mũno mũno ethĩwa nĩ na ianda kĩkundinĩ? Nĩnĩatĩĩaa saa nesa na nĩnĩthĩawa na wendi wa kũtetheesya angĩ?’ (Yak. 3:17) Wamanya ve vandũ ũtonya kũseũvangya, voya Yeova aũnenge veva mũtheu. Weetĩkĩlya veva ũsu ũũtetheesye kwĩthĩwa na nguma nzeango na ũikũnenga vinya wa kwĩka kĩla kyaĩle, ana-a-asa na eĩtu-a-asa makakwenda mũno na makatanĩaa kĩla ũkwĩka. w20.10 23 ¶12-13

Ndeto ya Ngai no ĩthũkũme ta kĩoo. (Yak. 1:23-25) Kĩla kwakya, aingĩ maitũ twĩsiasya kĩoonĩ tũtanamba kumaala. Nũndũ wa ũu, twĩthĩawa tũtonya kũseũvya vala tũkwona ve na thĩna ala angĩ matambĩte kũtwona. O ta ũu, yĩla twasoma Mbivilia kĩla mũthenya, nĩtũmanyaa vala tũtonya kwĩlũnga nĩ kana mosũanĩo maitũ na mawendi maitũ mosane na kwenda kwa Ngai. Aingĩ monaa nĩ kavaa makasoma ĩandĩko ya kĩla mũthenya kwakya matanamba kumaala. Na ĩndĩ nĩmavindĩĩasya kĩla masoma, na maimantha nzĩa sya kũatĩĩa ũtao ũla makwata Ndetonĩ ya Ngai mũthenya wʼonthe. Eka ũu, no nginya twĩthĩwe na kĩmanyĩo kya kũsoma Mbivilia kĩla mũthenya na kũvindĩĩsya kĩla twasoma. O na kau ũsu no woneke ta ũndũ mũnini, nĩ ũmwe katĩ wa maũndũ ala ma vata vyũ matonya kũtũtetheesya tũendeee kũkinyĩla ĩla nzĩanĩ mbivinyanu ĩelete thayũnĩ. No tũelekanyʼe Ndeto ya Ngai na masinĩ ya kũkũna visa sya X-ray. Ĩtũtetheeasya kwona ũndũ tũilye nthĩnĩ. Ĩndĩ no nginya twĩthĩwe na wĩnyivyo ethĩwa nĩtũkwenda kũtetheka nĩ ũtao ũla tũkwataa Mbivilianĩ kana kuma kwa ala Ngai ũtũmĩaa. w20.11 18 ¶3; 20 ¶8

O na kau Aklĩsto ma ĩvinda ya atũmwa nĩmathĩnawʼa kaingĩ, no matanĩaa mavinda ma mũuo. Mo matũmĩaa mavinda asu ata? Aũme na aka asu aĩkĩĩku nĩmatavanasya ũvoo mũseo mate kũeka. Ĩvuku ya Meko ma Atũmwa yaĩtye kana ‘nĩmamũkĩaa Yeova.’ Nĩmaendeeie kũtavanyʼa ũvoo mũseo, na nũndũ wa ũu, “nĩkweethĩiwe na wongeleku mũnene.” Vate nzika, Yeova nĩwaathimie kĩthito kyoo kya kũtavanyʼa mavindanĩ asu ma mũuo. (Meko 9:26-31) Aklĩsto ma ĩvinda ya atũmwa matũmĩaa myanya yonthe ĩla makwata kũnyaĩĩkya ũvoo mũseo. Kwa ngelekanyʼo, yĩla mũtũmwa Vaulo waĩ Eveso, nĩwamanyie kana nĩwavingũĩwa mũomo mũnene kwondũ wa ũthũkũmi, na kwoou atũmĩa mwanya ũsu kũtavanyʼa ũvoo mũseo na kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa ndũanĩ ĩsu. (1 Ako. 16:8, 9) Amanyĩwʼa onthe nĩmeekĩie kĩthito kingĩ kya kũtavanyʼa “ũvoo mũseo wa ndeto ya Yeova.” (Meko 15:30-35) Kwaendie ata? Ĩandĩko ya ũmũnthĩ nĩyĩtũtavĩtye kĩla kyeethĩiwe. w20.09 16 ¶6-8

Yĩla Atamu weekie naĩ, eyĩeteie kĩkwʼũ vamwe na nzyawa syake. O na ũmũnthĩ, nĩtũkwatawa nĩ maũndũ mathũku nũndũ wa naĩ yake. Ĩndĩ yĩla Ngai wathayũũkisye Mwana wake, atumie twĩthĩwa na wĩkwatyo mũseo ta kĩ! Mũtũmwa Vaulo aeleisye kana “ũthayũũkyo o nawʼo ũkooka nũndũ wa mũndũ ũmwe,” nake nĩ Yesũ. Na ongela kwasya atĩĩ: “Nũndũ o tondũ andũ onthe makusaa nũndũ wa Atamu, o ta ũu onthe makeethĩwa thayũ nũndũ wa Klĩsto.” (1 Ako. 15:22) Vaulo oonanasya kyaũ yĩla waisye kana “andũ onthe makusaa nũndũ wa Atamu”? Aneeneaa nzyawa syonthe sya Atamu, nũndũ nĩwaitiĩe naĩ na naĩ ĩsu nĩyo ĩtumaa ikwʼa. (Alo. 5:12) Atamu ti ũmwe katĩ wa ala ‘makethĩwa thayũ’ ĩngĩ. Na kĩtumi nũndũ wovosyo ũla Klĩsto waumisye ndũtonya kũvwʼĩka naĩ yake. Nĩkĩ? Nũndũ yĩla wamũvĩtĩisye Ngai ndaĩ na naĩ, na kwoou amũvĩtĩsye na ngũlũ. Kĩla kyakwatie Atamu nokyo kĩkakwata andũ ala “Mwana wa mũndũ” ũkatwʼa nĩmo “mbũi,” nakyo nĩ kũthi “wanangĩkonĩ wa tene na tene.”—Mt. 25:31-33, 46; Aevl. 5:9. w20.12 5 ¶13-14

Twaema kũkwata kĩanda kĩna, no tũsũanĩe ngelekanyʼo ya alaĩka ala aĩkĩĩku. Ĩvinda ya Mũsumbĩ Aavu, Yeova nĩwathokisye alaĩka maumye mawoni ĩũlũ wa ũndũ matonya kũkenga mũsumbĩ ũsu mũthũku. Alaĩka meana ũna nĩmaumisye mawoni. Ĩndĩ Ngai anyuvie mũlaĩka o ũmwe na amwĩa kĩla ũkwĩka nĩkĩũtuma mũsumbĩ ũsu akengeka. (1 Asu. 22:19-22) Ĩndĩ mo alaĩka ala angĩ nĩmakwie ngoo na mambĩĩa kwĩkũlya, ‘Nĩkĩ nanangie saa syakwa ndyumya woni?’ Nĩtwĩsĩ vyũ kana mayaakwʼa ngoo. Alaĩka methĩawa na wĩnyivyo, na mavinda onthe mendaa kũmũtaĩa Yeova. (Asi. 13:16-18; Ũvu. 19:10) Sũanĩaa mũno ndaĩa nene ĩla tũnengetwe ya kwĩtanĩwʼa na Ngai na kũtavanyʼa Ũsumbĩ wake. Ianda tisyo itumaa twĩthĩwa twĩ ma vata methonĩ ma Ngai. Kĩla kĩtumaa twĩthĩwa twĩ ma vata mũno methonĩ ma Yeova na ma ana-a-asa maitũ, nĩ kwĩthĩwa na wĩnyivyo na kwĩanĩsya kĩla tũtonya. Kwoou mũvoye Yeova aũtetheesye wĩkale wĩnyivĩtye. Sũanĩa ngelekanyʼo sya andũ maĩ na wĩnyivyo ila iandĩkĩtwe Ndetonĩ ya Ngai. Na ĩndĩ ũitũmĩa ũtonyi o ũla wĩ nawʼo kũthũkũma ana-a-asa maku kuma ngoonĩ.​—1 Vet. 5:5. w20.12 26 ¶16-17

Ngovia ya kyũma ya ũtangĩĩo nĩ wĩkwatyo ũla Yeova ũtũnengete. Nũtũnengete wĩkwatyo wa kũtũthayũũkya twakwʼa na kũtũnenga ĩtuvi twaendeea kwĩka kwenda kwake. (1 Ath. 5:8; 1 Tim. 4:10; Tito 1:1, 2) Wĩkwatyo wa ũtangĩĩo nũsũvĩaa kĩlĩko kitũ. Ũtũtetheeasya kwĩkala tũsũanĩĩte mawatho ma Ngai, na ũitũsũvĩa tũikatinde tũsũanĩĩte mũno mathĩna ala matũkwatĩte. Twĩkĩaa ngovia ĩsu kwa kũĩkĩĩthya kana mosũanĩo maitũ nĩmoosana na ma Ngai. Kwa ngelekanyʼo, tũyĩkwatasya ũthwii ũla wanangĩkaa, ĩndĩ tũmwĩkwatasya Ngai. (Sav. 26:2; 104:34; 1 Tim. 6:17) Ũvyũ wa veva nĩ Ndeto ya Ngai, Mbivilia. Ũvyũ ũsu nĩ mũĩ vyũ ũkethĩa no ũteme na ũkaanyʼa ũvũngũ na ũithasya andũ kuma ũkombonĩ wa momanyĩsyo ma ũvũngũ na mĩkalĩle mĩthũku. (2 Ako. 10:4, 5; 2 Tim. 3:16, 17; Aevl. 4:12) Kwĩmanyĩsya Mbivilia twĩ ithyoka vamwe na kũmanyĩwʼa nĩ ũseũvyo wa Ngai nĩkũtũmanyĩasya kũtũmĩa ũvyũ ũsu nesa.​—2 Tim. 2:15. w21.03 27 ¶4; 28-29 ¶10-11

O na yĩla mũtũmwa Yoana wekiwʼe kolokolonĩ nũndũ wa kũtavanyʼa ĩũlũ wa Yesũ, nĩwaendeeie kũĩkĩĩthya andũ angĩ kana nũmendete. Kwa ngelekanyʼo, nĩwaandĩkie ũvuanyʼo ũla wanengiwe, na atũmana ũtwaĩwe ikundi nĩ kana imanye “maũndũ ala matalea kwĩkĩka o mĩtũkĩ.” (Ũvu. 1:1) Na nĩvatonyeka ũkethĩa aandĩkie yĩla Ĩvuku ya Ũvoo Mũseo ĩũlũ wa Yesũ auma kĩthamanĩ kya Vatimo. O na nĩwaandĩkie valũa itatũ nĩ kana athangaasye ana-a-asa na eĩtu-a-asa make na aimekĩa vinya. No ũatĩĩe ngelekanyʼo ya Yoana ya kwĩyumya na ũiĩkĩĩthya kana nĩwendete andũ ala angĩ kwa kũtũmĩa thayũ waku nesa. Nthĩ ĩno ya Satani yendaa ũtũmĩe ĩvinda yaku yonthe na vinya waku wʼonthe kwĩyendeesya we mwene, kwa kũmantha mbesa kana kwĩmanthĩa nguma. Kĩvathũkanyʼo na ũu, atavanyʼa ma ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ matũmĩaa ĩvinda yingĩ ũndũ matonya maitavanyʼa, na maitetheesya andũ ĩũlũ wa nthĩ yonthe mamũthengeee Yeova. w21.01 10 ¶9-10

Yonathani aĩ o atonya kwambĩĩa kwĩwʼĩa Ndaviti kĩwĩu. Twĩasya ũu nũndũ aĩ mwana wa Mũsumbĩ Saulo, na kwoou aĩ o atonya kwasya kana nĩwe waĩle kũtiĩwa ũsumbĩ nĩ ĩthe wake. (1 Sam. 20:31) Ĩndĩ aĩ na wĩnyivyo, na nĩwalũmanĩtye na Yeova. Na kĩu kyatumie akwata mbau ũtwi wa Yeova wa kũmũnyuva Ndaviti ethĩwe mũsumbĩ ĩtina wa Saulo. O na nĩwalũmanĩtye na Ndaviti, o na kau kĩu kyatumie ĩthe wake athata mũno. (1 Sam. 20:32-34) Nũndũ Yonathani nĩwamwendete Ndaviti mũno, ndamwonaa ta mũmaitha. Yonathani aĩ ngũmbaũ ya kaũ, na aĩ na ũtũĩka wa kũtũmĩa ũta na maangi. Na eka ũu, e na ĩthe wake, Saulo, meesĩkĩe ta andũ “maĩ mĩtũkĩ kwĩ ndiũ,” na “maĩ na vinya kwĩ mĩnyambũ.” (2 Sam. 1:22, 23) Kĩu kyaĩ kĩtonya kũtuma ambĩĩa kwĩyona nũndũ wa maũndũ manene ala weekĩte. Ĩndĩ we ndaambĩĩa kũsindana na Ndaviti, kana akambĩĩa kũmũthatĩa. Kĩvathũkanyʼo na ũu, nĩwamwendete Ndaviti nũndũ wa ũkũmbaũ wake, na nũndũ nĩwamwĩkwatĩtye Yeova. Na ũu nĩ wʼo vyũ nũndũ yĩla Ndaviti wooaie Ngoliathu, nĩwʼo Yonathani wambĩĩe kũmwenda o tondũ weeyendete mwene. w21.01 21 ¶6; 22 ¶8-9

Aklĩsto onthe me ungu wa ũkũmũ wa Yesũ Klĩsto, na we nde naĩ. Ĩndĩ yĩla mũndũ mũka Mũklĩsto watwawa, ethĩawa ungu wa ũkũmũ wa mũndũũme wĩ na naĩ. Ũndũ ũsu ndwĩ laisi. Kwoou yĩla ũkũsũanĩa kũtwawa nĩ mwana-a-asa mũna, nũseo akekũlya: ‘Nĩ kyaũ kĩũmbonyʼa kana mwana-a-asa ũũ akatongoesya mũsyĩ witũ nesa? We nĩwonaa maũndũ ma kĩ-veva me ma vata thayũnĩ wake? Ethĩwa ndonaa me ma vata, nĩ kyaũ kĩũtuma nĩsũanĩa kana twamina kũtwaana akatongoesya mũsyĩ witũ nesa maũndũnĩ ma kĩ-veva?’ O na ĩngĩ, mwĩĩtu-a-asa nĩwaĩle kwĩkũlya makũlyo aa: ‘Nĩ na nguma syĩva itonya kũtetheesya mũtwaano witũ? Nyie nĩ wũmĩĩsyo na nĩ mũlau? Nĩnĩthĩawa na ngwatanĩo ndũmu na Yeova?’ (Mũta. 4:9, 12) Ethĩwa mũndũ mũka nĩweeka motwi maseo atanamba kũtwawa, kĩu no kĩmũtetheesye kũtanĩa mũtwaano wake. Eĩtu-a-asa maitũ milioni mbingĩ nĩmaiĩte ngelekanyʼo nzeo vyũ ya kwĩnyivĩsya aũme moo. Nĩmaĩle kũkathwa mũno! w21.02 8 ¶1-2

Myakanĩ ya mĩtũkĩ, atavanyʼa aingĩ nĩmatwʼĩte kwĩmanyĩsya kĩthyomo kĩngĩ nĩ kana mongelange ũthũkũmi woo na maithi kũtetheesya kĩkundi kĩ kĩsionĩ kĩ na vata mũnene wa atavanyʼa. Ũsu nĩ ũtwi Mũklĩsto mwene wĩyĩkĩaa nĩ kana aendeesye wĩa wa Ũsumbĩ. O na vala Aklĩsto asu no makue myaka yĩana ũna maikaamanya kĩthyomo kĩu kyeũ nesa, nĩmatethasya kĩkundi kwa nzĩa mbingĩ. Ana-a-asa na eĩtu-a-asa ala me ikundinĩ isu nĩmekĩawa vinya nĩ nguma syoo nzeo na ũmanyi ũla me nawʼo. Nĩtwonaa ana-a-asa na eĩtu-a-asa asu me ma vata mũno! Nzama ya atumĩa ndyaĩle kũtwʼa kana mwana-a-asa ndaĩlĩte kũnyuvwa atwʼĩke mũtumĩa kana mũtetheesya wa kĩkundi aĩ nũndũ ndaneenaa kĩthyomo kĩla kĩtũmĩawa kĩkundinĩ nesa. Nĩ kana atumĩa matwʼe kana mwana-a-asa no anyuvwe, maĩle kũsisya kana nĩwĩanĩĩtye nguma ila iwetetwe Maandĩkonĩ, ĩndĩ ti ũtonyi wake wa kũneena kĩthyomo kĩla kĩtũmĩawa kĩkundinĩ.​—1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9. w20.08 30 ¶15-16

Andũ no masũanĩe kana kĩla kĩtonya kũtuma methĩwa na ũtanu nĩ kwĩthĩwa na ũima wa mwĩĩ, mbesa mbingĩ, kana kwĩkalanyʼa nesa mũsyĩ. Ĩndĩ ũtanu ũla Yakovo waneeneaa nĩ kĩlungu kya ũsyao wa veva wa Ngai, na mũndũ no aũkwate o na ethĩwa maũndũ make mailye ata. (Aka. 5:22) Mũklĩsto akwataa ũtanu ũsu yĩla wamanya nũmwendeeasya Yeova na nũatĩĩaa ngelekanyʼo ya Yesũ. (Luka 6:22, 23; Ako. 1:10, 11) O ũndũ ũtambi wakanaa nesa ũsiĩĩwe nĩ taa wa kyavunĩ, ũtanu ũsu wĩkalaa wakene ngoonĩ ya Mũklĩsto. Ndũsiikĩaa yĩla mũndũ wawaa kana wathelelwa. Na ndũvoaa yĩla mũndũ wathekeewa kana wavĩngwa nĩ andũ ma mũsyĩ kana andũ angĩ. Vandũ va kũvoa, wĩkaa kwakana ĩ ya mũno yĩla ala meũtũvĩnga menda kũũvosya. Mathĩna ala matũkwataa nũndũ wa mũĩkĩĩo witũ monanasya kana twĩ amanyĩwʼa ma wʼo ma Klĩsto. (Mt. 10:22; 24:9; Yoa. 15:20) Nĩkyo kĩtumi Yakovo waandĩkie ndeto sya ĩandĩko ya ũmũnthĩ. w21.02 28 ¶6

Wakomana na mĩsoa ya Mbivilia ĩkũũtetheesya kwona ũseo wa kwĩkala ũuĩtye na ũmwĩkwatĩtye Yeova, tata ũmĩkĩe kĩlĩkonĩ. Nĩ kana ĩlũme kĩlĩkonĩ, no ũmĩsome na wasya kana ũkamĩandĩka vandũ na ũimĩsomaa ĩngĩ na ĩngĩ. Yeova atavisye Yosua asomae ĩvuku ya Mĩao na aimĩsũanĩa kĩla mũthenya nĩ kana ethĩwe atonya kwĩka maũndũ na ũĩ. O na ĩngĩ, kwĩka ũu nĩkwamũtetheeisye ndakakĩe kwĩanĩsya kĩanda kĩla waĩ ananengwa. (Yos. 1:8, 9) Ve mĩsoa mingĩ yĩ Ndetonĩ ya Ngai ĩtonya kũũtetheesya wĩthĩwe na mũuo wa kĩlĩko na wa ngoo yĩla wakomana na maũndũ matonya kũtuma wĩmakĩa kana ũkwatwa nĩ wia. (Sav. 27:1-3; Nth. 3:25, 26) Yĩla twathi maũmbanonĩ, nĩtũtethekaa nĩ maũvoo ala maumawʼa, maelesyo ma onthe kĩkundinĩ, na ngewa sya kwĩkĩa vinya ila tũeaa na ana-a-asa na eĩtu-a-asa. (Aevl. 10:24, 25) O na no tũtetheke mũno yĩla twaelesya anyanya tũmaĩkĩĩe kĩkundinĩ maũndũ ala meũtũthĩnyʼa. w21.01 6 ¶15-16

Yĩla wavatisiwe, woonanisye kana nũmũĩkĩĩe Yeova na nũmwĩkwatĩtye vyũ. Na Yeova nĩwatanĩie mũno kũũthokya mũsyĩnĩ wake. Kĩla waĩle kwĩka yu nĩ kũendeea kũmwĩkwatya. Nũtonya kwona wĩ ũndũ wĩ laisi kũmwĩkwatya Yeova yĩla ũkwenda kwĩka motwi manene vyũ, ĩndĩ nao nata mavindanĩ angĩ? Nĩ ũndũ wa vata ta kĩ ũmwĩkwatasye Yeova yĩla ũkwĩka motwi onthe o na ala makonetye maũndũ ma kwĩtanĩthya, wĩa, kana mĩvango yaku thayũnĩ! Kwoou, ndũkekwatye ũĩ waku mwene. Vandũ va ũu, mantha myolooto ya Mbivilia ĩla ĩtonya kũũtetheesya kwĩka motwi na ũimĩatĩĩa. (Nth. 3:5, 6) Weeka ũu, ũkamũtanĩthya Yeova na ũituma ala angĩ kĩkundinĩ maũnenga ndaĩa. Nĩ wʼo kana wĩ o mwene naĩ taitũ, na mavinda kwa mavinda ndũlea kwĩka mavĩtyo. Ĩndĩ kĩu kĩyaĩle kũũsiĩĩa ndũkeke kĩla ũtonya ũthũkũminĩ wa Yeova. w21.03 6 ¶14-15

Nĩwĩthĩwa ũivĩngwa nĩ andũ ma mũsyĩ? Kana nĩwĩthĩwa ũtwĩe nthĩ ĩsiĩĩe vyũ wĩa wa andũ ma Yeova kana ĩũkũnĩte maluvuku? Ethĩwa ũu nĩwʼo vailye, no wĩkiwe vinya nĩ ĩandĩko ya 2 Timotheo 1:12-16 na 4:6-11, 17-22. Mũtũmwa Vaulo aandĩkie mĩsoa ĩsu yĩla waĩ mwove. Ũtanamba kũsoma mĩsoa ĩsu, amba kũneena na Yeova ũmũtavye thĩna ũla ũũkwatĩte na ũndũ ũũtuma wĩwʼa. Mũtavye vyũ kyonthe kĩla kĩ ngoonĩ. Na ĩndĩ ũimũkũlya aũtetheesye kwona myolooto mĩsoanĩ ĩla ĩneeneete matatwa ma Vaulo. Myolooto ĩsu no ĩũtetheesye kũmanya ũndũ ũtonya kũthĩnĩkĩa thĩna ũla ũũkwatĩte. Yeova nĩwatavĩtye Vaulo kana akathĩnwʼa nũndũ wa kwĩthĩwa e Mũklĩsto. (Meko 21:11-13) We amũtetheeisye ata? Nĩwasũngĩie mboya sya Vaulo, na nĩwaendeeie kũmwĩkĩa vinya. O na Yeova nĩwaĩkĩĩthisye Vaulo kana ndakalea kũkwata ĩtuvi yĩla wathũkũmĩĩte na kĩthito ũu. Na eka ũu, nĩwathangaaisye anyanyae ma Vaulo mamũnenga ũtethyo ũla wendaa. w21.03 17-18 ¶14-15, 19