Avril

Pɩsa nɛ Yesu tomnaɣ nɛ ɛ-calɩm pawazɩ-ɖʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩwɛɛnɩ tisuu kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ. (Efɛz. 1:7) Ɛyaa mba Yesu ya-wɛ se «heŋ lɛɛŋ» yɔ, paatɔkɩ kpɔnɔ nɛ paañɔʋ vɛɛ Kɩbaɣlʋ ɖanaɣ tɔɔnaɣ sɔnzɩ taa, nɛ pɩtɩmʋna ɖɔɖɔ se pala mbʋ. (Yoh. 10:16) Paa mbʋ yɔ, Yesu tomnaɣ nɛ ɛ-calɩm pawazɩɣ-wɛ. Ye pɛwɛnɩ tisuu Yesu kɩlaʋ yɔɔ yɔ, pawɩlɩɣ se pɔtɔkɩ Yesu tomnaɣ nɛ pɔñɔʋ ɛ-calɩm. (Yoh. 6:53) Ɛlɛ mba pɩwɛɛ se pɔtɔɔ kpɔnɔ nɛ pɔñɔɔ vɛɛ yɔ, pawɩlɩɣ se pɛwɛ ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ taa nɛ pɛwɛnɩ lidaʋ se pakaɣ tɔɔʋ kewiyitu Ɛsɔ Kewiyaɣ taa. Ye mbʋ, paa ɖɩtɩɩkɛ patam num yaa heŋ lɛɛŋ taa tʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖa-tɩŋa ɖɩwɛɛnɩ tisuu sɔsɔm kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ pʋcɔ nɛ ɖihiɣ wezuu maatɛŋ. w24.12 13 § 14, 16

Kɩbaɣlʋ ɖanaɣ tɔɔnaɣ sɔnzɩ taa, Yesu cɛlɩ ɛ-apostoloowaa kpɔnɔ ŋgʋ kɩ-taa patɩɖʋ lɔlɔm yɔ nɛ eheyi-wɛ se kɩsɩŋnɩ e-tomnaɣ. Pʋwayɩ lɛ, ɛcɛlɩ-wɛ vɛɛ nɛ eheyi-wɛ se kɩsɩŋnɩ «ɛgbɛyɛ calɩm.» (Mark. 14:​22-25; Luka 22:20; 1 Kɔr. 11:24) «[Fezuu taa] Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa» paɖʋnɩ ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ nɛ pɩtɩkɛ ɛyaa tɩŋa. «[Fezuu taa] Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa» taa ñɩma kaɣnɩ wɛʋ «Ɛsɔ Kewiyaɣ taa.» (Ebr. 8:​6, 10; 9:15) Tɔm ndʋ Yesu yɔɔdɩ Kɩbaɣlʋ ɖanaɣ tɔɔnaɣ sɔnzɩ taa yɔ, «ewiɖe cikpeɖe» taa mba titukuuna. Ɛ-apostoloowaa siɣsiɣ tɩnaa mba paawɛ ɛ-cɔlɔ peeɖe yɔ, mba kaakɛnɩ ewiɖe cikpeɖe taa kajalaɣ ñɩma. Mba kaɣnɩ wɛnʋʋ ɖɩjaɣyɛ Yesu cɔlɔ ɛsɔdaa. w24.12 11 § 9-10

Palɩ Yesu wayɩ, pakpa-ɩ, patʋʋ-ɩ, pɔyɔɔdɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ ɛ-yɔɔ, pahʋʋnɩ-ɩ tɔm nɛ halɩ pawɩlɩ-ɩ ñaŋ. Sɔɔjanaa woni-i ɖenɖe pɩɩwɛɛ se pakʋ-ɩ yɔ nɛ pakamɩ-ɩ sizika yɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ Yesu nɩɣaɣ siziŋ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ ɩ-tɩŋa ɩ-taa yɔ, nɔɔyʋ ɖɔɖɔ kaanɩ siziŋ nɛ pɩkpaɖɩ. Ɛnʋ lɛ Yehowa. Ɛɛwɛnɩ ɖoŋ nɛ waɖɛ se ɛsɩnzɩ siziŋ weyi ɛ-Pɩyalʋ nɩɣaɣ yɔ, ɛlɛ ɛtɩla mbʋ. Ɛbɛ yɔɔ? Sɔɔlɩm seɣtini-i. Yesu kɩlaʋ kɛnɩ yʋsaɣ sɔsɔɔ ŋga kawɩlɩɣ se Yehowa sɔɔlɩ-ŋ siŋŋ yɔ. Ɛkpaɣ mbʋ ɛwɛna nɛ pɩkɩlɩ ɖeu yɔ nɛ ɛcɛlɩ, nɛ ɛnɩ siziŋ siŋŋ se pɩsa nɛ ɛlɩzɩ-ŋ kɩwɛɛkɩm nɛ sɩm pe-nesi tɛɛ. (1 Yoh. 4:​9, 10) Toovenim taa lɛ, ɛsɔɔlaa se ɛsɩnɩ ɖa-taa paa weyi nɛ ɛlʋbɩnɩ kɩwɛɛkɩm nɛ ɛwabɩ-pʋ. w24.08 6 § 13-14

Ye ɖɩmaɣzɩ siziŋ weyi Yehowa nɩwa alɩwaatʋ ndʋ ɛ-Pɩyalʋ lakaɣ kʋñɔŋ yɔ ɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ ɛzɩma ɛsɔɔlɩ-ɖʋ yɔ pɩ-taa camɩyɛ. Sataŋ yɔɔdaa se Ɛsɔ sɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ ɖɔkʋʋ e-siɣsiɣ wɛtʋ alɩwaatʋ ndʋ ɛkatɩɣ kala yɔ. Pɩsa nɛ Yehowa wɩlɩ se Sataŋ kɛ cɛtɩyʋ lɛ, eyeba nɛ Yesu tɔɔ kʋñɔŋ pʋcɔ nɛ ɛsɩ. (Yɔɔb 2:​1-5) Alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa kaawɛɛ nɛ pohoŋuu Yesu, sɔɔjanaa makɩ-ɩ nɛ pʋwayɩ pakamɩ-ɩ sizika yɔɔ yɔ, Yehowa kaawɛɛ nɛ ɛnaɣ. Pʋwayɩ, Yehowa na ɛzɩma ɛ-Pɩyalʋ nɩ siziŋ siŋŋ pʋcɔ nɛ ɛsɩ yɔ. (Mat. 27:​28-31, 39) Yehowa kaawɛnɩ ɖoŋ se ɛsɩnzɩ lakasɩ nzɩ sɩ-tɩŋa payɩ. (Mat. 27:​42, 43) Ɛlɛ ye Ɛsɔ kaalabɩ mbʋ yɔ, pataahɛyɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ nɛ ɖɩtaawɛɛnɩ lidaʋ nakʋyʋ. Pʋyɔɔ Yehowa ha nʋmɔʋ se ɛ-Pɩyalʋ ɛtɔɔ kʋñɔŋ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ etisi ɛ-kɛdɛzaɣ fezuu yɔ. w25.01 22 § 7

Ðɩwɛ Nisaŋ 16 ñɩŋgʋ wiye pɩnaɣ 33 taa. Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa wɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-wɛ. Pa-taa 2 lɩnɩ Yeruzalɛm nɛ powoki Emayuusi. Abalʋ nɔɔyʋ ñɔtɩnɩ-wɛ nɛ ɛ nɛ wɛ pɔɖɔŋ. Tɔmkpɛlɩkɩyaa mba, peheyi abalʋ ɛnʋ mbʋ pɩtalɩ Yesu yɔ pɩ-tɔm. Ðɩnɛ ɛlɛ, abalʋ ɛnʋ ɛpaɣzɩ-wɛ heyuu tɔm ndʋ paakaɣ tɩ-yɔɔ sɔʋ kpa yɔ. «Ɛpaɣzɩnɩ tɔm ndʋ Moyizi nɛ Nayaa tɩŋa kaamawa yɔ» nɛ ɛlɩzɩ-wɛ mbʋ pʋyɔɔ pɩɩwɛɛ se Mesiya ɛtɔɔ kʋñɔŋ nɛ ɛsɩ yɔ pɩ-taa. Patalɩ Emayuusi lɛ, abalʋ ɛnʋ ɛlɩzɩ ɛ-tɩ nɛ ɛwɩlɩ-wɛ. Peeɖe peɖiɣzinaa se ɛɛkɛ Yesu weyi pefezaa yɔ. (Luka 24:​13-35) Yesu lɩzɩ ɛ-tɩ nɛ ɛwɩlɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tam sakɩyɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ 40 weyi ɛcaɣ wezuu tɛtʋ yɔɔ yɔ ɩ-taa. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, Yesu kpazɩ ɖoŋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa, paawɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa nɛ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ. Pa-taa labɩ leleŋ nɛ pɩha-wɛ abalɩtʋ nɛ powolo nɛ posusuu Kewiyaɣ tɔm kɩbandʋ nɛ pawɩlɩɣ-tʋ. w24.10 12 § 1-3

Alɩwaatʋ wɛɣ nɛ tɩɖɛɣ lɛ, pɩɣa wɛɣ nɛ kapaɣlɩɣ, ɛlɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛcaɣ yem nɛ ɛpɩɩ fezuu taa, pɩpɔzʋʋ se ɛñaɣ pana. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Kɔrɛntɩ mba kaatisaa nɛ pamʋ tɔm kɩbandʋ, peyele nɛ pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm, pamʋ fezuu kiɖeɖeu nɛ pɛkpɛlɩkɩ tɔm sakɩyɛ apostoloo Pɔɔlɩ cɔlɔ. (Tʋma 18:​8-11) Paa mbʋ yɔ, pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm nɛ pɩla pɩnzɩ sakɩyɛ pʋwayɩ lɛ, pa-taa sakɩyɛ kaakɛ piya mbʋ fezuu taa. (1 Kɔr. 3:2) Pɩsa nɛ ɖɩpɩɩ fezuu taa lɛ, kajalaɣ lɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩsɔɔlɩ se ɖɩla mbʋ. Mba pɔsɔɔlɩ «kɩɩsɩŋɩyɩtʋ» nɛ pɔsɔɔlaa se pɛkɛ piya fezuu taa tam yɔ, paakaɣ pɩʋ fezuu taa kpa. (Adu. 1:22) Ðɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩmaɣzɩnɩ mba palabɩ sɔsaa ɛlɛ pɔsɔɔlaa se pa-lʋlɩyaa ɩkpaɣnɩ lɩmaɣza po-lone taa yɔ. Ɛlɛ ɖɩsɔɔlaa se ɖa-maɣmaɣ ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩpɩɩ fezuu taa. Ye ŋwɛɛ nɛ ŋñakɩ pana se ŋpɩɩ fezuu taa yɔ, tɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ‘ŋsɔɔlɩ nɛ ŋtɛ ŋwɛɛnɩ ɖoŋ nɛ ŋla mbʋ payɩ ɛsɔɔlaa yɔ.’—Filp. 2:13. w24.04 4 § 9-10

Yehowa heyiɣ-ɖʋ ɛzɩma pɩlakɩ-ɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛhʋʋnɩ ɛyaa tɔm yɔ. (Ezek. 33:11) Yehowa eekpidisiɣ se ɛɖɩzɩ nɔɔyʋ tam. Ɛ-pʋtɔdɩyɛ naʋ paɣlɩ siŋŋ nɛ ɛnaɣ ɛyaa pʋtɔdɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ payɩ pɩpɔzʋʋ se ɛna pa-pʋtɔdɩyɛ yɔ. Tɔm ndʋ ɖɩsɩm ɛyaa mba paakaɣ-wɛ fezuu yɔ pɔ-yɔɔ? Bibl yɔɔdʋʋ kɩɖaŋ pazɩ ɖeke tɔm na. Yesu wɩlaa se paakaɣ fezuu Yudaasɩ Isɩkarɩyɔɔtɩ. (Mark. 14:21; kalɩ ɖɔɖɔ Yohanɛɛsɩ 17:12 nɛ kɩ-yɔɔ tɔm kɩsɔzɩtʋ Bible d’étude taa.) Yudaasɩ kaana faŋŋ pʋcɔ nɛ ɛkaɖɩnɩ Yehowa nɛ ɛ-Pɩyalʋ, nɛ ɛ-maɣmaɣ ɛlɩzɩna se ɛlakɩ mbʋ. (Kalɩ Maarɩkɩ 3:29 nɛ kɩ-yɔɔ tɔm kɩsɔzɩtʋ Bible d’étude taa.) Pɩtasɩ lɛ, Yesu yɔɔdaa se Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa mba pakaɖɩnɩ-ɩ yɔ, paakaɣ-wɛ fezuu pa-sɩm wayɩ. (Mat. 23:33; kalɩ Yohanɛɛsɩ 19:11 nɛ kɩ-yɔɔ tɔm kɩsɔzɩtʋ «l’homme» Bible d’étude taa.) Nɛ apostoloo Pɔɔlɩ wɩlaa se paakaɣ fezuu tisuu yebiyaa mba patikpiɖi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ.—Ebr. 6:​4-8; 10:29. w24.05 4 § 10-11

Ye ɖɩñɔnɩ Yehowa kpam yɔ, Sataŋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛlabɩ-ɖʋ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ nɛ ɖɩwɛɛ pɩ-taa tam. (1 Yoh. 3:8) Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa, Yehowa kaɣ wobu pɩ-yɔɔ nɛ ɛkandɩyɩ ɛ-taabalaa siɣsiɣ tɩnaa yɔɔ se kaɖɛ naɖɩyɛ ɛtaatalɩ-wɛ fezuu taa, nɛ ɛkandɩyɩɣ pɔ-yɔɔ ɖɔɖɔ se pataatasɩ sɩbʋ. (Natʋ 21:4) Pɩkɛnɩ-ɖʋ hɩɖɛ ɖʋʋ kpem se ɖɩkɛ agɔma Yehowa kizinziku tɛɛ. Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkɛ ɛ-taabalaa kɩbama tam. (Ezek. 37:27) Ye ɖɩsɔɔlaa se ɖɩkɛ agɔma e-kizinziku tɛɛ tam yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla? Ye nɔɔyʋ ɛya-ŋ ɛ-tɛ yɔ, ŋkaɣ sɔɔlʋʋ se ŋtɩlɩ mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩsɔɔlaa se ɖɩtɩlɩ mbʋ Yehowa ñɩnɩɣ se mba pɔsɔɔlaa se pɛkɛ agɔma e-kizinziku tɛɛ tam yɔ pala yɔ. Sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ piseɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩla mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ nɛ ɖɔ-tɔm «kɛdɩnɩ-ɩ pɩtɩŋa pɩ-taa.» (Kol. 1:10) Pɩwɛɛ se ɖɩñamɩ-ɩ siŋŋ paa ɛzɩmtaa nɛ ɖɩtaasɔɔ weyi ɛkɛnaa yɔ pɩ-yɔɔ kaaʋ. Ñamtʋ sɔsɔtʋ ndʋ, tɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖikizi lakasɩ nzɩ sɩɖʋʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ yɔ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩsɔɔlɩ siŋŋ se ‘ɖa nɛ ɖɛ-Ɛsɔ ɖɩɖɔ.’—Mik. 6:8. w24.06 4 § 8-9

Yehowa kaaheyi Abraham se ɛkpaɣ ɛ-pɩyalʋ Izaakɩ nɛ ɛlaa-ɩ kɩlaʋ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩɩha Abraham laŋwɛɛkɩyɛ siŋŋ. Paa mbʋ yɔ ɛñam Yehowa. Ɛlɛ Yehowa sɩnzɩ-ɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛcaɣaɣ kʋʋ ɛ-pɩyalʋ yɔ. Kɩɖaʋ ŋgʋ kɩwɩlɩɣ-ɖʋ mbʋ Yehowa kaaɖʋwa se ɛlakɩ pʋwayɩ yɔ. Ɛkaɣ tisuu nɛ ɛlaa ɛ-Pɩyalʋ kʋsɔɔlʋ. Yehowa sɔɔlɩ ɛyaa pɩdɩɩfɛyɩ. (Kiɖe 22:​1-18) Pɩlabɩ pɩnzɩ sakɩyɛ pʋwayɩ lɛ, Yehowa cɛlɩ Izrayɛɛlɩ mba Paɣtʋ. Nɛ Paɣtʋ ndʋ tɩ-taa, eheyi-wɛ se palaa kɩlaŋ nɛ pɩsa nɛ ekpeɣ-wɛ pa-kɩwɛɛkɩm. (Lev. 4:​27-29; 17:11) Kɩlaŋ ɛnɩ ɩɩsɩŋnɩ kɩlaʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ, nɛ kɩ-yɔɔ Yehowa kaɣ tɩŋnʋʋ nɛ ɛlɩzɩ ɛyaa kɩwɛɛkɩm nesi tɛɛ caɣ caɣ. Ɛsɔ heyi ɛ-nayaa se pama lʋlʋʋ taa tʋ weyi ɛ-yɔɔ ɛkaɣ tɩŋnʋʋ nɛ ɛla mbʋ yɔ ɛ-tɔm. Palɩzɩ pɩ-taa se lʋlʋʋ taa tʋ ɛnʋ ɛkaɣ kɛʋ Ɛsɔ Pɩyalʋ weyi ɛwɛ ŋgee yɔ, nɛ ɛkaɣ tɔɔʋ kʋñɔŋ nɛ ɛsɩ se pɩsa nɛ ɛlɩzɩ ɛyaa kɩwɛɛkɩm nɛ sɩm pe-nesi tɛɛ, nɛ ña ɖɔɖɔ ŋwɛ pa-taa.—Iza. 53:​1-12. w24.08 4 § 7-8

Alɩwaatʋ ndʋ ŋkalɩɣ masɩ nasɩyɩ yɔ, maɣzɩ ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlabɩnɩ-sɩ tʋmɩyɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Ŋwɛɣ nɛ ŋkalɩɣ-sɩ lɛ, pɔzɩ ña-tɩ se: «Ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ malabɩnɩ tɔm ndʋ mankalɩɣ yɔ tʋmɩyɛ sɔnɔ yaa cee wayɩ?» Kpaɣ se ŋwɛɛ nɛ ŋkalɩɣ 1 Tesalooniiki mba 5:​17, 18. Ŋtɛŋ masɩ nzɩ kalʋʋ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋsɩŋ pazɩ nɛ ŋmaɣzɩ nɛ ŋna se ŋtɩmɩɣ ɖoŋ ɖoŋ, nɛ ña-adɩma lɩɣnɩ ɖooo ña-laŋɩyɛ taa. Pɩtasɩ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ wondu ndʋ tɩ-yɔɔ pɩwɛɛ se ŋwɛɛnɩ ɛsɩmɩyɛ yɔ tɩ-yɔɔ. Pɩtɩla ŋlɩzɩɣ se ŋsɛɣ Yehowa wondu 3 natʋyʋ yɔɔ. Halɩ paa ŋkpakɩɣ cɛcɛsɩ pazɩ yem na nɛ ŋmaɣzɩɣ lɔŋ weyi ŋkpɛlɩkɩɣ Bibl taa yɔ ɩ-yɔɔ yɔ, pɩkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋpɩsɩ weyi ɛnɩɣ Ɛsɔtɔm nɛ ɛɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ. Ye ŋkalɩɣ Bibl hɔɔlɩŋ lɛɛŋ nɛ ŋlakɩ mbʋ paa evemiye nɖɩ yɔ, maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩkaɣ-ŋ wazʋʋ yɔ! Toovenim taa lɛ, ŋkaɣ pɩsʋʋ weyi ɛɖɔŋ Ɛsɔtɔm yɔɔ yɔ nɛ pɩkɩlɩ. w24.09 4-5 § 9-10

Yehowa lɩzɩ-ɖʋ lɛ, ɛha-ɖʋ wɛtʋ ndʋ tɩwɛ ŋgee yɔ. Paa ɖa-taa ɛlakɩ leleŋ alɩwaatʋ ndʋ palakɩ-ɖʋ kʋjɔŋ yɔ, ɖa-taa lakɩ leleŋ nɛ pɩkɩlɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ lalaa kʋjɔŋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩsɩɣnɩ ɖo-koobiya yɔ, pɩlakɩ-ɖʋ camɩyɛ. Nɛ ɖa-taa lakɩ leleŋ alɩwaatʋ ndʋ pawɩlɩɣ-ɖʋ pɛ-ɛsɩmɩyɛ yɔ. Paa mbʋ yɔ, weyi ɖɩlabɩ-ɩ kɩbandʋ yɔ paa ɛwɩlɩ-ɖʋ ɛsɩmɩyɛ yaa ɛtɩwɩlɩ-ɖʋ yɔ, ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩla leleŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩlabɩ mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ. Taasɔɔ kpa se paa ɛbɛ ŋha nɔɔyʋ yɔ, «Yehowa wɛnɩ ɖoŋ se ɛha-ŋ nɛ pɩkpaɖɩ mbʋ.» (2 Kro. 25:9) Pʋyɔɔ lɛ, Yehowa kaɣ-ŋ wazʋʋ paa ɛzɩmtaa nɛ pɩkɩlɩ kɩbandʋ ndʋ ŋlakɩ lalaa yɔ. Nɛ nabʋyʋ fɛyɩ se pɩhaɣ-ɖʋ taa leleŋ nɛ pɩtalɩ ɛzɩma Yehowa wazɩɣ-ɖʋ yɔ. Ye mbʋ, ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ ɖa-Caa kʋjɔʋ tʋ Yehowa. w24.09 31 § 20-21

Yehowa kɛ pʋtɔdɩyɛ nayʋ. (Keɣ. 103:13; Iza. 49:15) Ɛnɩɣ ɛyaa siziŋ. (Zak. 2:8) Ɛsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ-ɩ nɛ ɖɩɖʋ-ɩ nɛ taabalɩyɛ. (Keɣ. 25:14; Tʋma 17:27) Nɛ ɛwɛnɩ tɩ luzuu; «eluzuu ɛ-tɩ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ, nɛ ɛkʋsʋʋ ɛjam mʋzʋʋ taa.» (Keɣ. 113:​6, 7) Lɩmaɣza ana a-tɩŋa a-yɔɔ ɖɩcɛlɩɣ ɖɛ-Ɛsɔ sɔsɔ samtʋ. Ðɩcɛlɩɣ Yehowa samtʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩsɔɔlaa se ɛyaa lalaa ɩtɩlɩ-ɩ. Ɛyaa sakɩyɛ ɩɩsɩŋ Yehowa yɔɔ toovenim tɔm. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Sataŋ yɛlɩnɩ cɛtɩm tɔm Yehowa yɔɔ nɛ pɩyʋlʋsɩ pa-maɣzɩm. (2 Kɔr. 4:4) Sataŋ yeba nɛ ɛyaa taa tɛ se Yehowa cakɩnɩ ɛyaa, ɛɛmaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ, nɛ ɛ-cɔlɔ kʋñɔmɩŋ weyi ɩwɛ ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ ɩlɩnaa. Ɛlɛ ɖa lɛ, ɖɩsɩm Ɛsɔ yɔɔ toovenim tɔm. Ðɩwɛnɩ waɖɛ se ɖiyele nɛ ɛyaa tɩlɩ weyi ɖeyi ɖeyi Ɛsɔ kɛnaa yɔ nɛ paba ɖɔɖɔ pɛcɛlɩ-ɩ samtʋ.—Iza. 43:10. w25.01 3 § 6-7

Kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa, mba paɖʋ Sataŋ nesi yɔ pɔyɔɔdɩ cɛtɩm tɔm ndɩ ndɩ maamaaci lakasɩ nzɩ Ɛsɔ Pɩyalʋ lakaɣ yɔ sɩ-yɔɔ, ŋgʋ maamaaci lakasɩ nzɩ sɩ-wayɩ fɛyɩ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa kaaheyi samaɣ se «aleewaa ñʋʋdʋ» haɣaɣnɩ Yesu ɖoŋ nɛ ɛɖɔɔnʋʋ aleewaa. (Mark. 3:22) Pahʋwaɣnɩ Yesu tɔm lɛ, Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa kʋ ɛ-tɔm se ɛyɔɔdɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ Ɛsɔ yɔɔ, nɛ peseɣti samaɣ se kɔpɔzɩ nɛ pakʋ Yesu. (Mat. 27:20) Pʋwayɩ Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa susaɣ tɔm kɩbandʋ lɛ, po-koyindinaa ‘peɣzi ɛyaa nɛ peseɣti-wɛ’ se pakaɖɩnɩ-wɛ. (Tʋma 14:​2, 19) La Tour de Garde 1^er décembre 1998 taa, patazɩ Tʋma Labʋ 14:2 taa nɛ pɔyɔɔdɩ se: «Pɩtasɩna se Yuuda ñɩma mba pakaɖaɣnɩ Krɩstʋ ñɩma yɔ pekizi tɔm ndʋ posusaɣ-wɛ yɔ lɛ, pɔyɔɔdɩ ɖɔɖɔ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ sakɩyɛ pɔ-yɔɔ se pɩsa nɛ ɛyaa itaawelisini-wɛ nɛ papaɖɩ-wɛ.» Sɔnɔ ɖɔɖɔ Sataŋ «[ɖiɣni] peɣzuu tɛtʋ tɩŋa.» w24.04 11 § 15-16

Lidaʋ ŋgʋ ɛyʋ wɛnɩ cee wayɩ yɔɔ yɔ, kɩɩlɩɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛsɩkɩ yɔ tɩ-cɔlɔ. Yehowa kɛ Tɔm Hʋyʋ weyi ɛtalɩ pilim yɔ, ɛhʋʋ tɔm siɣsiɣ nɛ eemuluu nɔɔyʋ. (Keɣ. 33:​4, 5) Ða-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se «tɛtʋ kpeekpe Tɔm Hʋyʋ» kaɣ labʋ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ. Ðɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɖɩyɔɔdɩ se lidaʋ ŋgʋ ɛyʋ wɛnɩ cee wayɩ yɔɔ yɔ, kɩɩlɩɣnɩ ɖenɖe ɛyʋ ɛnʋ ɛwɛɛ yɔ pɩ-cɔlɔ. Yehowa ɛɛkaɣ kpaɣʋ ɛyaa miiliyɔɔwaa sakɩyɛ kpa se pɛkɛ «pʋŋ» mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛ ajɛɛ wena a-taa pɩɩhaɣ-wɛ nʋmɔʋ se panɩɩ Kewiyaɣ tɔm yɔ. (Mat. 25:46) Tɛtʋ kpeekpe Tɔm Hʋyʋ siɣsiɣ tʋ maɣzɩɣ ɛyaa mba pɔ-yɔɔ siŋŋ nɛ pɩkɩlɩ ɛzɩma ɖɩmaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ yɔ. Ðɩɩsɩŋ ɛzɩma ɖeyi ɖeyi pɩkaɣ ɖɔm kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa yɔ. Pɩtɩla, ɛyaa mba pa-taa nabɛyɛ kaɣ hiɣu waɖɛ nɛ pɛkpɛlɩkɩ Yehowa tɔm, pɛwɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ nɛ pɛwɛɛ ɛ-hɔɔlʋʋ yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛpɩsɩɣ ɛ-tɩ kiɖeɖeu ajɛɛ kpeekpe ɛsɩndaa yɔ.—Ezek. 38:16. w24.05 12 § 14-15

Yehowa sɛyaa sɔɔlɩ ɖama sɩnʋʋ. (2 Kɔr. 8:4) Ɛlɛ, nabʋyʋ taa pɩpɔzʋʋ abalɩtʋ pʋcɔ nɛ pasɩnɩ ɖama. Alɩwaatʋ ndʋ you nakʋyʋ tuluu yɔ, ɛzʋtʋyaa naɣ se pɩpɔzʋʋ se pakpazɩ po-koobiya ɖoŋ nɛ pasɩnɩ-wɛ. Nɛ peɖiɣziɣnaa ɖɔɖɔ se pʋtɔma yɔ, pɩpɔzʋʋ-wɛ fezuu taa yaa tomnaɣ yɔɔ wondu. Ɛzʋtʋyaa sɔɔlɩ po-koobiya, pʋyɔɔ lɛ pasɩɣnɩ-wɛ nɛ pehiɣ mbʋ pɩpɔzʋʋ-wɛ yɔ paa pɩɖʋʋ pa-maɣmaɣ pe-weziŋ kaɖɛ taa yɔ. Kaɖɛ alɩwaatʋ taa, pɩcɛyaa se ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ taa. Pɩwɛɛ se ɖɩɖɔ lɔŋ weyi ɖɛ-ɛgbɛyɛ piliŋa tasɩɣ-ɖʋ yɔ ɩ-yɔɔ. (Ebr. 13:17) Ðoŋ ɖoŋ lɛ, pɩcɛyaa se ɛzʋtʋyaa ɩtazɩɣ ɖʋtʋ ndʋ palaba se pɩsɩnɩ koobiya nɛ pɔñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ paɖaŋ asɛyɩŋ yɔ tɩ-taa, nɛ patazɩ ɖɔɖɔ lɔŋ weyi ɛgbɛyɛ tasaa pɩlɩɩnɩ mbʋ pɩwɛɛ se pala ye asɛyʋʋ nakʋyʋ ɛcaɣ labʋ yɔ ɩ-taa. (1 Kɔr. 14:​33, 40) Ðɩwɛɛ abalɩtʋ ɛlɛ pɩwɛɛ se ɖɩtɩlɩ labʋ. (Adu. 22:3) Ðɩtaala mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩɖʋ ɖe-wezuu kaɖɛ taa falaa yem yɔ. Ðɩtaa Yehowa liu. Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa nɛ ɖo-koobiya ɖɔ-yɔɔ. w24.07 4 § 8; 5 § 11

Wiyaʋ Daviid kaasɩm Yehowa nɛ ɛtaɣ-ɩ liu. Alɩwaatʋ ndʋ Wiyaʋ Sɔɔlɩ nɛ ɛyaa lalaa pañɩnaɣ se pakʋ Daviid yɔ, Daviid tɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ɩ. Ɛsɔ cosi Daviid adɩma yɔɔ nɛ ɛya ɛ-ñʋʋ nɛ pɩtɛ lɛ, Daviid yɔɔdɩ se: «Yehowa wɛ wezuu!» (Keɣ. 18:46) Tɔm ndʋ Daviid yɔɔdaa yɔ, tɩtaawɩlɩɣ se eɖiɣzini yem se Ɛsɔ wɛɛ. Takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaa se Daviid tɔm ndʋ tɩwɩlɩɣ se ɛtaɣaɣ Yehowa liu se «ɛkɛ Ɛsɔ ɛsadʋ weyi ɛlʋkɩ ɛ-samaɣ yɔɔ paa ɛzɩmtaa yɔ.» Ɛɛɛ, mbʋ pɩtalɩ Daviid e-wezuu caɣʋ taa yɔ, pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛna se ɛ-Ɛsɔ wɛ wezuu, nɛ piyeba nɛ ɛtɛ ɛ-taa se ewoki pɩ-yɔɔ nɛ ɛsɛɣ Yehowa nɛ ɛsamɩ-ɩ. (Keɣ. 18:​28, 29, 49) Ye ɖa-taa ɛtɛma se Yehowa kɛ Ɛsɔ ɛsadʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩsɛɛ-ɩ nɛ kpekpeka. Ðɩkaɣ wɛnʋʋ ɖoŋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ kala taa, nɛ pɩkaɣ-ɖʋ seɣtuu se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩwɛɛ kpekpeka Yehowa sɛtʋ taa. Pɩkaɣ-ɖʋ seɣtuu ɖɔɖɔ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩñɔʋnɩ Yehowa kpam. w24.06 20-21 § 3-4

Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ tɔm ndʋ apostoloo Pɔɔlɩ heyi Tesalooniiki mba yɔ tɩ-taa? Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnɩɣ tɔm natʋyʋ nɛ tɩɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩ Bibl taa yɔ, yaa alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnɩɣ sɔɔndʋ tɔm natʋyʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩlabɩnɩ lɔŋsɩnɖɛ tʋmɩyɛ. Iniyɔɔ Soviyetiiki alɩwaatʋ taa, ɖo-koyindinaa kaacɛlɩ koobiya takayaɣ nakɛyɛ nɛ pɔyɔɔdɩ se kalɩnɩ ɖa-tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ taa. Takayaɣ ŋga, keseɣtaɣ koobiya nabɛyɛ se palɩzɩ pa-tɩ nɛ hɔɔlʋʋ nɛ papɩsɩ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɖɩ-tɩ yɔɔ yɔ. Pɩnaɣaɣ ɛzɩ takayaɣ ŋga ka-taa tɔm kɛ toovenim yɔ. Ɛlɛ koobiya mba paawɛ siɣsiɣ yɔ, pataayele nɛ pipeɣzi-wɛ. Paaɖiɣzinaa se tɔm ndʋ tɩwɛ takayaɣ ŋga ka-taa yɔ, tɩɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ tɔm ndʋ paakpɛlɩkaa yɔ. Sɔnɔ, mba pakaɖɩɣnɩ toovenim yɔ, patɩŋɩɣnɩ intɛrnɛɛtɩ nɛ réseaux sociaux waa yɔɔ se peyele nɛ pisidi ɖa-lɩmaɣza taa nɛ patayɩ ɖɛ-hɛkʋ taa. Ye ɖɩtazɩɣ tɔm ndʋ ɖɩnɩɣ yaa tɔm ndʋ ɖɩkalɩɣ yɔ tɩ-taa camɩyɛ se ɖɩna se tɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ toovenim tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkaa yɔ yaa tɩtɩla yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ piiyeki se «pisidi [ɖa-maɣzɩm] lɛɛ lɛɛ.»—2 Tes. 2:2; 1 Yoh. 4:1. w24.07 12 § 14-15

Lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛkpaɣ nɛ ɖɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ, nɖɩ lɛ se ɛha ɛ-tɩ Yehowa nɛ ɛsʋʋ ɛ-sɛyaa hɔʋ taa. Yehowa sɔɔlaa se paa weyi ɛla mbʋ. Ɛbɛ yɔɔ? Ɛsɔɔlaa se pɛkɛ ɛ-taabalaa nɛ pacaɣ wezuu tam. (Wp. 30:​19, 20; Gal. 6:​7, 8) Ɛlɛ, Yehowa ɛɛkpaɣ nɔɔyʋ nɛ ɖoŋ se ɛsɛɛ-ɩ. Ɛhaɣ paa weyi waɖɛ se ɛlɩzɩ mbʋ ɛkaɣ labʋ yɔ. Ye koobu weyi pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm yɔ, ɛlabɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nabʋyʋ yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ɩla? Ye etikpiɖi ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ se palɩzɩ-ɩ ɛgbɛyɛ taa. (1 Kɔr. 5:13) Paa mbʋ yɔ, Yehowa sɔɔlaa kpem se ɛyʋ ɛnʋ ekpiɖi nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɖaɣnɩ wɛʋ ɛ nɛ ɩ pɛ-hɛkʋ taa. Toovenim taa lɛ, lɩmaɣza wena a-yɔɔ ɛhɛyɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔ, a-taa naɖɩyɛ lɛ se ekpeɣ kɩwɛɛkɩm laɖaa mba pekpiɖiɣ yɔ pa-kɩwɛɛkɩm. Yehowa kɛ Ɛsɔ sɔɔlɩm tʋ, nɛ eseɣtiɣ mba palabɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nabʋyʋ yɔ se pekpiɖi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ.—Zak. 1:3; Roma 2:4; Yak. 4:8. w24.08 14 § 1-2

Alɩwaatʋ ndʋ apostoloo Yohanɛɛsɩ maɣaɣ ɛ-takayaɣ naadozo ñɩŋga yɔ, ɛyaa nabɛyɛ yɛlaɣnɩ cɛtɩm wɩlɩtʋ nɛ pɔkɔŋnɩ tayʋʋ ɛgbɛyɛ taa. Paa mbʋ yɔ, nabɛyɛ wobi pɩ-yɔɔ nɛ «[pɔɖɔŋ] toovenim taa.» Pañam Yehowa nɛ powolo pɩ-yɔɔ nɛ «[pɔɖɔ] ɛzɩ ɛ-paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ.» (2 Yoh. 4, 6) Pɩtɩkɛ Yohanɛɛsɩ ɖeke Krɩstʋ ñɩma siɣsiɣ tɩnaa mba pɔ-ɖɔnɛ ha taa leleŋ, ɛlɛ ɖɩha ɖɔɖɔ Yehowa taa leleŋ. (Adu. 27:11) Lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Siɣsiɣ wɛtʋ yeki nɛ ɖihiɣ taa leleŋ. (1 Yoh. 5:3) Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ða-taa wɛ leleŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩnawa se ɖiyeki nɛ Yehowa taa lakɩ leleŋ. Ɛ-taa wɛ leleŋ siŋŋ alɩwaatʋ ndʋ ɖikiziɣ se ɖɩɩlakɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu nɛ ɖɩñaŋ ɛ-paɣtʋ yɔ. Ɛsɔ tiyiyaa ɖɔɖɔ taa lakɩ leleŋ. (Luka 15:10) Ða ɖɔɖɔ ɖa-taa lakɩ leleŋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnaɣ lalaa pɔɖɔkʋʋ pe-siɣsiɣ wɛtʋ yɔ. (2 Tes. 1:4) Nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ ɖɩtɛŋ yɔ, ɖa-taa kaɣ labʋ leleŋ se ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa ɛsɩndaa. w24.11 12 § 17-18

Alɩwaatʋ ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋkpaɣ nɛ ŋcɔnɩnɩ ɛyʋ nɔɔyʋ pʋcɔ nɛ ŋheyi-i se ŋsɔɔlɩ-ɩ? Ye ŋkpedesaa nɛ ŋheyi ɛyʋ ɛnʋ se ŋsɔɔlɩ-ɩ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛmaɣzɩ se ŋŋkpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ŋmaɣzɩɣ camɩyɛ pʋcɔ nɛ ŋkpakɩɣ lɩmaɣza. (Adu. 29:20) Ɛlɛ ye ɛyʋ ɛnʋ eɖiɣzinaa se ɛ-tɔm kɛdɩnɩ-ŋ nɛ pɩwɛɛ pileɖiɣ ɛlɛ ŋŋyɔɔdʋʋ natʋyʋ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛmaɣzɩ se ŋkɛ ɛyʋ weyi ɛɛpɩzɩɣ lɩmaɣza kpaɣʋ yɔ. (Ekl. 11:4) Tɔzɩ se pʋcɔ nɛ ŋheyi nɔɔyʋ se ŋsɔɔlɩ-ɩ lɛ, taamaɣzɩ se paa pɩɩkpawa nɛ pitii yɔ, ña nɛ ɩ ɩkaɣnɩ nesi ɖɔkʋʋ. Ɛlɛ pɩwɛɛ se ña-taa ɛtɛ se ŋtalaa se ŋɖɔkɩ nesi nɛ weyi ŋnawa yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɛ-ŋ halʋ kɩbanʋ yaa walʋ kɩbanʋ. Ɛlɛ ye ŋɖiɣzinaa se nɔɔyʋ sɔɔlɩ ñɔ-tɔm yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla? Ye ŋtɩsɔɔlɩ se ña nɛ ɩ ɩɖanɩ ɖama yɔ, tɩŋnɩ ña-lakasɩ yɔɔ nɛ ŋyele nɛ ɛna kpayɩ kpayɩ se ŋtɩsɔɔlɩ. Pɩɩwɛɣ ɖeu se ŋyele nɛ ɛyʋ ɛnʋ ɛmaɣzɩ se lidaʋ wɛɛ se ña nɛ ɩ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩɖanɩ ɖama, ŋgʋ toovenim taa lɛ ŋtɩsɔɔlɩ.—Efɛz. 4:25. w24.05 22-23 § 9-10

Mba pɛkɛ patam numwaa keekee nɛ pɛwɛ siɣsiɣ yɔ, pe-ɖeke Yesu kaɣ kpaɣʋ nɛ ewoni ɛsɔdaa Kewiyaɣ taa. Ye patam num nɔɔyʋ ɛtɩcaɣnɩ ɛ-ɛsa fezuu taa yɔ, pɔkɔŋ se pekpeɣliɣ ‘ɛyaa mba palɩzaa yɔ’ lɛ, ɛɛkaɣ wɛʋ pa-taa. (Mat. 24:31) Mbʋ ɖɔɖɔ, pɩwɛɛ se Yehowa sɛyaa mba payɩ pɛwɛnɩ lidaʋ se pacakɩ tɛtʋ yɔɔ yɔ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Yesu paɣʋ nɛ pacaɣnɩ pɛ-ɛsa nɛ pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ. Ðɩkpɛlɩkaa nɛ ɖɩtɩlɩ Yehowa camɩyɛ, pʋyɔɔ lɛ ɖɩtaɣ liu ɛ-tɔm hʋʋ. Ye mbʋ, ye Yehowa ɛlɩzaa se ɛtaɣ ɛ-sɛyaa siɣsiɣ tɩnaa nabɛyɛ num ɖa-alɩwaatʋ taa yɔ, ɖɩɩnɩɣzɩɣ. Ðɩtɔzʋʋ tɔm ndʋ Yesu yɔɔdɩ viiñi hayɩm eduuye taa yɔ tɩ-yɔɔ. Ɛyɔɔdaa se tʋmlaɖaa nabɛyɛ talɩ hayɩm taa ɖanaɣ yɔɔ ñɩɣtʋ 5 yɔɔ mbʋ yɔ. (Mat. 20:​1-16) Mba paaya-wɛ ɖanaɣ yɔɔ se powolo nɛ pala tʋmɩyɛ hayɩm taa yɔ nɛ mba paaya-wɛ tanaŋ tɛɛ yɔ, paahɛyɩ-wɛ liidiye kʋɖʋmɖɩyɛ. Mbʋ ɖɔɖɔ paa pɩtɩɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ palɩzɩ nabɛyɛ se pɛkɛ patam numwaa yɔ, ye pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ yɔ, pakaɣ mʋʋ pa-kɩhɛyʋʋ ɛsɔdaa. w24.09 24 § 15-17

Yesu ha-ɖʋ kɩɖaʋ ŋgʋ kɩtalɩ pilim yɔ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩlʋbɩnɩ mulum lakasɩ yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ taa. Ɛyaa sakɩyɛ kaamuli-i halɩ pɩkpɛndɩnɩ ɛ-hɔʋ taa mba. Ɛ-hɔʋ taa mba yɔɔdaa se ɛ-ñʋʋ taa cɔwa, Ɛsɔ sɛtʋ agbaa ñʋndɩnaa ñaayɔɔdaa se aleewaa ɖoŋ ɛlakɩnɩ tʋmɩyɛ nɛ Roma sɔɔjanaa hoŋi-i, pawɩlɩ-ɩ ñaŋ nɛ pakʋ-ɩ. (Mark. 3:​21, 22; 14:55; 15:​16-20, 35-37) Ɛlɛ Yesu ɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ mulum lakasɩ nzɩ sɩ-tɩŋa sɩ-taa nɛ ɛtɩla kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ. Lɔŋ weyi ɛ-kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? (1 Pɩy. 2:​21-23) Yesu ha-ɖʋ kɩɖaʋ ŋgʋ kɩtalɩ pilim yɔ mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩla alɩwaatʋ ndʋ pomuluu-ɖʋ yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ taa. Ɛɛsɩm alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se esu tamɩyɛ nɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se ɛyɔɔdɩ yɔ. (Mat. 26:​62-64) Alɩwaatʋ ndʋ nabɛyɛ yɔɔdaɣ cɛtɩm tɔm ɛ-yɔɔ yɔ, nabʋyʋ taa ɛlɩzɩɣ se esuŋ tamɩyɛ. (Mat. 11:19) Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛlɩzɩɣ se ecosuu yɔ, ɛɛtʋʋ mba panazɩɣ-ɩ yɔ yaa ɛɛkpɛzɩɣ-wɛ. w24.11 4-5 § 9-10

Maɣzɩ se ŋlabɩ kʋjɔʋ kɩbaŋʋ nakʋyʋ ɛyʋ weyi ŋsɔɔlɩ-ɩ yɔ; kʋjɔʋ ŋgʋ kɩwɛ kajʋka nɛ kɩwɛ wazaɣ. Ye ɛyʋ ɛnʋ ɛkpaɣ kʋjɔʋ ŋgʋ nɛ ɛsɩɩ ɖoŋnɔɔyʋ nɛ ɛsɔɔ kɩ-yɔɔ yɔ, pɩɩkɛdɩɣnɩ-ŋ. Ɛlɛ ye ɛlabɩnɩ kʋjɔʋ ŋgʋ tʋmɩyɛ camɩyɛ nɛ ɛwɩlɩ-ŋ ɖɔɖɔ ɛ-ɛsɩmɩyɛ kɩ-yɔɔ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩkɛdɩɣnɩ-ŋ. Suwe ɖɩcaɣ yɔɔdʋʋ? Yehowa cɛlɩ ɛ-Pɩyalʋ ɖɔ-yɔɔ. Ye mbʋ, Yehowa taa kaɣ labʋ leleŋ ye ɖɩwɩlɩɣ-ɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ kʋjɔʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ yɔ. Ɛ-taa lakɩ leleŋ ɖɔɖɔ ye ɖɩwɩlɩɣ-ɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ sɔɔlɩm mbʋ pituyi-i nɛ ɛhɛyɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔ pɩ-yɔɔ yɔ. (Yoh. 3:16; Roma 5:​7, 8) Ɛlɛ alɩwaatʋ wɛɣ nɛ tɩɖɛɣ lɛ, pɩtɩla ɖɩɩtasɩɣ kpaɣʋ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ ɛzɩ mbʋ pɩmʋ ñɩm siŋŋ yɔ. Pɩwɛɣ ɛzɩ ɖɩkpaɣ Ɛsɔ kʋjɔʋ nɛ ɖɩsɩɩ ɖoŋnɔɔyʋ nɛ ɖɩsɔɔ kɩ-yɔɔ yɔ. Ða-taa labɩ leleŋ se ɛlabɩ-ɖʋ kʋjɔʋ ŋgʋ, ɛlɛ ɖɩkpaɣ-kʋ nɛ ɖɩsɩɩ ɖenɖe ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtasɩ-kʋ naʋ yɔ. Pɩsa nɛ pɩtaatalɩ-ɖʋ mbʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩmaɣzɩɣ mbʋ payɩ Ɛsɔ nɛ Krɩstʋ palabɩ-ɖʋ yɔ pɩ-yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ. w25.01 26 § 1-2

Koobu abalɩñɩnʋ weyi ɛñɩnɩɣ se ɛpɩsɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ yɔ, «[ɛtɩkɛ] weyi ɛpɩsɩ Krɩstʋ tʋ pitileɖi yɔ.» Paa pɩtɩcɛyɩ se pamɩyɩsɩ-ŋ lɩm pɩnzɩ sakɩyɛ pʋcɔ nɛ ŋpɩsɩ ɛzʋtʋyʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ alɩwaatʋ sakɩyɛ pʋcɔ nɛ ŋpɩsɩ Krɩstʋ tʋ weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ. Pʋcɔ nɛ ŋpɩsɩ ɛzʋtʋyʋ lɛ, ɛzɩ Yesu yɔ, pɩwɛɛ se ŋwɩlɩ se ŋwɛnɩ tɩ luzuu nɛ ŋɖaŋ Yehowa se ɛha-ŋ wala wena pɩpɔzʋʋ yɔ alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ. (Mat. 20:23; Filp. 2:​5-8) Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɩlɩ se ‘ŋwɛ siɣsiɣ’ ye ŋñɔnɩ Yehowa nɛ ɛ-paɣtʋ kila nɛ ŋɖɔŋ lɔŋ weyi ɛ-ɛgbɛyɛ tasɩɣ-ɖʋ yɔ ɩ-yɔɔ yɔ. Masɩ yɔɔdʋʋ kpayɩ kpayɩ se pɩwɛɛ se ɛgbɛyɛ yɔɔ cɔnɩyʋ «ɛtɩlɩ tɔm wɩlʋʋ.» Ɛzɩ pɩwɩlɩɣ se pɩwɛɛ se ŋkɛnɩ tɔm yɔɔdɩyʋ weyi ɛwɛ niye pɩdɩɩfɛyɩ yɔ? Aayɩ. Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa sakɩyɛ fɛyɩ niye siŋŋ samaɣ taa tɔm yɔɔdʋʋ taa, paa mbʋ yɔ pawɩlɩɣ tɔm camɩyɛ tɔm susuu taa nɛ alɩwaatʋ ndʋ pekilimiɣ koobiya yɔɔ yɔ. w24.11 23-24 § 14-15

Alɩwaatʋ ndʋ ŋkalɩɣ tɔm natʋyʋ Bibl taa nɛ ŋtɩnɩɩ tɩ-taa camɩyɛ yɔ, ñɩnɩ ɖɛ-ɛgbɛyɛ takayɩsɩ taa. Pʋwayɩ evemiye taa, wɛɛ nɛ ŋmaɣzɩɣ tɔm ndʋ ŋkpɛlɩkaa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ mbʋ pɩkpɛlɩkɩɣ-ŋ Yehowa, ɛ-Pɩyalʋ nɛ sɔɔlɩm mbʋ pɛwɛnɩ ñɔ-yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ yɔ. (Keɣ. 119:97) Ye ŋkalɩɣ Bibl yaa ŋñɩnɩɣ tɔm nɛ ŋŋlɩɣ tɔm kɩfatʋ natʋyʋ yɔɔ yɔ, pitaatibi-ŋ yɔɔɔ. Hɔɔlʋʋ nakʋyʋ taa lɛ, ŋwɛ ɛzɩ ɛyʋ weyi ɛñɩnɩɣ sika yɔ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, ɛyʋ weyi ɛñɩnɩɣ sika yɔ, pɩpɔzʋʋ-ɩ ñɩɣtʋ sakɩyɛ yaa kɩyakɩŋ sakɩyɛ pʋcɔ nɛ ehiɣ sika pazɩ yem. Ɛlɛ ewoki pɩ-yɔɔ nɛ ɛñɩnɩɣ-kɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paa sika ɛwɛ ññɩɩ yɔ kamʋ ñɩm siŋŋ. Toovenim tɔm ndʋ tɩwɛ Bibl taa yɔ, tɩmʋ ñɩm siŋŋ nɛ pɩkɩlɩ sika. (Adu. 8:10) Pʋyɔɔ lɛ, wɛɛ suuɖu nɛ ŋñɔɔnɩ ñe-Bibl kalʋʋ ɖʋtʋ.—Keɣ. 1:2. w25.01 25 § 14-15

Yehowa ñɩnɩɣ se ɖɩsɔɔlɩ kpeɣu mba paɖʋʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ yɔ. (Keɣ. 86:5; Luka 17:4; Efɛz. 4:32) Nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛyɔɔdɩ tɔm natʋyʋ yaa ɛla nabʋyʋ nɛ pɩɖʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ siŋŋ, kɔzɩ kɔzɩ ye ɛyʋ ɛnʋ ɛkɛ ɖa-taabalʋ kɩbanʋ yaa ɖɔ-hɔʋ taa tʋ yɔ. (Keɣ. 55:​12-14) Nabʋyʋ taa, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ wɩzasɩ siŋŋ nɛ halɩ pɩwɛɛ ɛzɩ sɩɣa pɔsɔbɩ-ɖʋ yɔ. (Adu. 12:18) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩñaɣ pana se ɖɩsɔɔ yaa ɖihuuzi ɛsa ɛzɩma pɩlakɩ-ɖʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛlɛ ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ ɛzɩ pɔsɔbɩ-ɖʋ sɩɣa ɛlɛ ɖiyele sɩɣa ŋga ɖe-heŋ taa mbʋ yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ ye ɖihuuzi ɛsa ɛzɩma pɩlakɩ-ɖʋ yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩwɩzɩyɛ nɖɩ paɖʋ-ɖʋ yɔ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩhɛɛ. Alɩwaatʋ ndʋ nɔɔyʋ ɖʋʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ yɔ, kajalaɣ lɛ, pɩtɩla ɖɩkɔʋ pana. Bibl yɔɔdʋʋ se pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɩzɩ-ɖʋ. Ɛlɛ kɩpakɩ-ɖʋ se ɖɩtaawɛɛ ɖɩwɩzɩyɛ taa tam. (Keɣ. 4:4; Efɛz. 4:26) Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩwɛ kaɖɛ se pana etuyi ɛyʋ nɛ ɛla mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ. (Yak. 1:20) Tɔzɩ se nɔɔyʋ pɩzɩɣ ɛla nabʋyʋ nɛ ɖɩkɔ pana, ɛlɛ ɖalɩzɩɣna se ɖɩwɛɣ pana taa mbʋ yaa ɖɩɩwɛɣ. w25.02 15 § 4-6

Yesu tuu eduuye naɖɩyɛ nɛ ɛwɩlɩ se pɩkɛnɩ kɩmɛlɛndʋ se ɛyʋ ɛcazɩ ɛ-tɩ liidiye sakɩyɛ ɛlɛ «ɛtɩkɛ ñɩm tʋ Ɛsɔ ɛsɩndaa.» (Luka 12:​16-21) Nɔɔyʋ ɛɛsɩŋ mbʋ pɩkaɣ labʋ cee wayɩ yɔ. (Adu. 23:​4, 5; Yak. 4:​13-15) Pɩtasɩ lɛ, Yesu yɔɔdaa se mba payɩ pɔsɔɔlaa se pɛkɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔ pɩwɛɛ se petisi nɛ pekizi mbʋ payɩ pɛwɛna yɔ. (Luka 14:33) Kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ ñɩma mba paawɛ Yuudee yɔ, petisaa nɛ pelesi mbʋ paawɛna yɔ nɛ taa leleŋ. (Ebr. 10:34) Ða-alɩwaatʋ taa, koobiya sakɩyɛ tisaa nɛ pelesi pa-ñɩm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pekizaa se paatɩnɩɣ politiki ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ yɔɔ. (Natʋ 13:​16, 17) Ɛbɛ sɩnɩ-wɛ nɛ pala mbʋ? Palabɩ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pataɣ liu tamaɣ ŋga Yehowa laba yɔ kiya; ɛyɔɔdaa se: «Maakaɣ-ŋ yebu kaaʋ, nɛ maakaɣ-ŋ siɣye haʋ kaaʋ.» (Ebr. 13:5) Ðɩlakɩ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ yɔ se pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ mbʋ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ ɖa-akpadɩyɩtʋ taa yɔ, ɛlɛ ye mbʋ ɖɩtɩɖʋna yɔ pɩtalɩ-ɖʋ yɔ, ɖɩtaɣ Yehowa liu kiya se ɛkaɣ ɖɔ-yɔɔ cɔnʋʋ. w25.03 29 § 13-14

Yehowa ɛɛɖaŋɩɣ se ɖe-ɖeke ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩpɩɩ fezuu taa. Koobiya mba pɛkɛ ninɖiɣyaa nɛ wɩlɩyaa ɛgbɛyɛ taa yɔ, pafalɩsɩ-wɛ se pasɩnɩ-ɖʋ nɛ ‘ɖɩpaɣlɩ’ fezuu taa nɛ «ɖɩpɩɩ nɛ [ɖɩwɛɛnɩ] pilim wɛtʋ ndʋ Krɩstʋ wɛna yɔ.» (Efɛz. 4:​11-13) Yehowa ha-ɖʋ ɖɔɖɔ e-fezuu kiɖeɖeu se kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ «Krɩstʋ maɣzɩm.» (1 Kɔr. 2:​14-16) Pɩtasɩ lɛ, eyeba nɛ pama Evaŋgilimwaa 4 se ɛwɩlɩ-ɖʋ ɛzɩma Yesu maɣzaɣ, ɛzɩma ɛyɔɔdaɣ nɛ ɛzɩma ɛlakaɣ alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ. Ye ŋmaɣzɩɣnɩ Yesu maɣzɩm nɛ ɛ-lakasɩ yɔ, ŋkaɣ pɩzʋʋ nɛ ŋpɩɩ fezuu taa. Ɛlɛ pɩsa nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩpɩɩ fezuu taa lɛ, pɩcɛyaa ɖɔɖɔ se ɖɩkpɛlɩkɩ nɛ «ɖɩcɛzɩ Krɩstʋ yɔɔ kajalaɣ wɩlɩtʋ,» pʋ-tɔbʋʋ se kajalaɣ wɩlɩtʋ ndʋ pɩwɛɛ se Krɩstʋ mba ɩtɩlɩ yɔ. w24.04 4-5 § 11-12

Paa evemiye nɖɩ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩkpaɣ lɩmaɣza. Pɩwɛ kɛlɛʋ se ɖɩkpaɣ lɩmaɣza naayɛ, ɛzɩ mbʋ ɖɩkaɣ lɩzɩnʋʋ sɔntɔ yaa ɛzɩmtaa pɩwɛɛ se ɖɩhɩnɩ yɔ. Ɛlɛ lɩmaɣza naayɛ kpaɣʋ ñɛwɛ kaɖɛ nɛ pɩkɩlɩ. Apɩzɩɣ nɛ awɛɛnɩ ɖoŋ ɖɔ-tɔnʋʋ taa alaafɩya yɔɔ, ɖa-taa leleŋ yɔɔ, ɖɛ-ɛyaa kʋsɔɔlaa yɔɔ yaa ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ yɔɔ. Ðɩsɔɔlaa se lɩmaɣza wena ɖɩkpakɩɣ yɔ, awazɩ ɖa nɛ ɖɔ-hɔʋ taa mba. Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, ɖɩsɔɔlaa se lɩmaɣza wena ɖɩkpakɩɣ yɔ akɛdɩnɩ Yehowa. (Roma 12:​1, 2) Nɩŋgbaŋaɣ ŋga pɩwɛɛ se ŋkpɛzɩ nɛ pɩsa nɛ ŋkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ kɩbanɖɛ yɔ, ŋga lɛ se ŋtɩlɩ tɔm tɩŋa wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ŋwɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa? Maɣzɩ se pɩwɩɣ nɔɔyʋ siŋŋ nɛ ewolo ɖɔkɔtɔ nɔɔyʋ cɔlɔ. Ye ɖɔkɔtɔ etiwili kʋdɔndʋ ɛnʋ yaa ɛtɩpɔzɩ-ɩ tɔm yɔ, ɛzɩ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛma-ɩ kɔyɛ nɖɩ pɩpɔzʋʋ yɔ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se aayɩ. Ña ɖɔɖɔ, ye ŋcalɩnɩ ñɩnʋʋ tɔm ndʋ payɩ titukuuni lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ŋcaɣ kpaɣʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ kɩbanɖɛ. w25.01 14 § 1-3

Tɔm ndʋ ɖɩsɩm Yehowa pʋtɔdɩyɛ naʋ yɔɔ? Ɛzɩma ɛwɩlaa se «ɛtɩsɔɔlɩ se paɖɩzɩ nɔɔyʋ»? (2 Pɩy. 3:9) Iyele nɛ ɖɩna ɛzɩma ɛna ɛyaa nabɛyɛ pʋtɔdɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ palabɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm yɔ. Wiyaʋ Daviid labɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm ndɩ ndɩ, pɩ-taa nabʋyʋ lɛ se ɛlabɩ acɛyɛ nɛ ɛkʋ ɛyʋ. Ɛlɛ Daviid kpiɖi ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ, piyeba nɛ Yehowa na ɛ-pʋtɔdɩyɛ nɛ ɛkpaɣ nɛ ekpeɣ-i. (2 Sam. 12:​1-12) Wiyaʋ Manaasee labɩ ɛzaɣtʋ lakasɩ sakɩyɛ e-wezuu caɣʋ hɔɔlʋʋ sɔsɔʋ taa. Ɛlɛ paa ɛlabɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm siŋŋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ekpiɖaa yɔ Yehowa na ɛ-pʋtɔdɩyɛ nɛ ɛkpaɣ nɛ ekpeɣ-i. (2 Kro. 33:​9-16) Kɩɖaŋ ɩnɛ ɩwɩlɩɣ se Yehowa naɣ ɛyaa pʋtɔdɩyɛ ye ɛna nabʋyʋ nɛ pɩwɩlɩɣ se pɩpɔzʋʋ se ɛna pa-pʋtɔdɩyɛ yɔ. Ɛkaɣ fezuu ɛyaa mba, mbʋ pʋyɔɔ yɔ peɖiɣzinaa se palabɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nɛ pekpiɖi. w24.05 4 § 12