Qakʼehaq xtzʼaqobʼ li qakʼanjel re xkʼebʼal xloqʼal laj Yobʼtesinel
JUNXIL jun li winq li natzʼiibʼak kixye: «Naq inkʼaʼ nakaanaw bʼar yookat chi xik maajoqʼe tatwulaq usta tatruuq xbʼaanunkil».
Saʼ li Santil Hu naqataw ebʼ li eetalil chirixebʼ li kristiʼaan li chʼolchʼo chiruhebʼ li teʼraj xbʼaanunkil ut xeʼkʼanjelak chi kaw re xtawbʼal. Chiru 50 chihabʼ laj Noé kikʼanjelak chi kaw ut «kixyiibʼ li jukubʼ kabʼl re xkolbʼal li xjunkabʼal». Li propeet Moisés junelik «kaw xchʼool chirix li xqʼajkamunkil» (Hebreos 11:7, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG, 26, SBG). Li Jehobʼa kixkʼe laj Josué choʼq reqaj laj Moisés ut kixkʼe saʼ ruqʼ rechaninkil li tenamit Canaán (Deuteronomio 3:21, 22, 28; Josué 12:7-24).
Saʼ xkutankilebʼ li apóstol, li Jesús kixye naq «taapuktesimanq li chaabʼil esilal aʼin chirix li xnimajwal wankilal li choxa saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ» ebʼ li aatin aʼin kitenqʼank re li apóstol Pablo re naq tixkʼe xkomon li xkʼanjel chiru li Yos (Mateo 24:14, SBG). Saʼ xkʼabʼaʼ li moy u ut li esil li kixkʼe li Jesús re laj Pablo naq kixye naq tixkʼam resil li xkʼabʼaʼ «rikʼinebʼ li maakʼaʼebʼ xpaabʼaal» laj Pablo kikʼanjelak chi kaw re xaqabʼankil ebʼ li chʼuut saʼ chixjunil Asia Menor ut Europa (Hechos 9:15, SBG; Colosenses 1:23).
Relik chi yaal, ebʼ laj kʼanjel chiru li Jehobʼa junelik nekeʼxkʼe xqʼe re xkʼebʼal xkomon li xkʼanjel chiru re xkʼebʼal xloqʼal. Kʼaru tooruuq xbʼaanunkil re xkʼebʼal xtzʼaqobʼ li qakʼanjel chiru li Jehobʼa? Bʼar wank li kʼanjel tooruuq xbʼaanunkil ut kʼaru tqabʼaanu re xtawbʼal?
Chanru tqasikʼ chiʼus li tqabʼaanu
Ebʼ li kristiʼaan junelik yookebʼ xsikʼbʼal kʼaru teʼxbʼaanu saʼ li xyuʼam. Abʼan, jalan wiʼ chiru li nekeʼxsikʼ xbʼaanunkil ebʼ laj paabʼanel. Li xkʼihalil li kristiʼaan naxik xchʼoolebʼ chirix xtawbʼal li bʼihomal ut li wankilal. Abʼan, joʼ aj paabʼanel maawaʼ raj aʼan tqasikʼ. Naqakʼe xloqʼal li Jehobʼa naq li naqasikʼ xbʼaanunkil saʼ li qayuʼam nokooxtenqʼa chi kʼanjelak chiru (Mateo 6:33). Naqabʼaanu aʼin wi kaʼajwiʼ naqaloqʼoni ru li Jehobʼa, naqara ut naqarahebʼ li qas qiitzʼin (Mateo 22:37-39; 1 Timoteo 4:7).
Naru naqasikʼ xkʼebʼal xtzʼaqobʼ li qakʼanjel chiru li Jehobʼa malaj xchaabʼilobʼresinkil li qanaʼlebʼ, aʼ yaal kʼaru tqabʼaanu tento naq li t-ekʼasinq qe aʼan li qarahom chirix li Jehobʼa ut chirixebʼ li junchʼol. Usta joʼkan, maare wank sut tchʼaʼajkoʼq chiqu xtawbʼal li naqaj. Kʼaru ttenqʼanq qe re naq tooruuq xtawbʼal li naqaj?
Kʼaru ttenqʼanq qe re naq tqayal qaqʼe?
Kʼe reetal chanru kixyobʼtesi li Jehobʼa li choxa ut li Ruuchichʼochʼ. Kixye chirix aʼin: «Kiʼewuuk ut kisaqewk» (Génesis 1:5, SBG, 8, 13, 19, 23, 31). Ut kixkʼabʼaʼi li junjunq chi qʼehil: kutan. Chʼolchʼo chiru kʼaru naraj saʼ li junjunq chi qʼehil ut kixbʼaanu (Apocalipsis 4:11). Laj Job kixye: «Li kʼaru naraj xbʼaanunkil li Yos, naxbʼaanu» (Job 23:13, SBG). Kʼajoʼ tana kisahoʼk xchʼool li Jehobʼa naq «kiril chixjunil li xbʼaanu» ut kixye «qʼaxal chaabʼil» (Génesis 1:31, SBG).
Re xtawbʼal li naqaj tento naq tqasikʼ chi anchal qachʼool. Kʼaru tooxtenqʼa re naq joʼkan tqekʼa? Naq toj maakʼaʼ nayoʼlaak saʼ li Ruuchichʼochʼ, li Jehobʼa ak naxnaw naq chaabʼilaq ut qʼaxal chʼinaʼusaq. Wi laaʼo ajwiʼ naqakʼoxla li rusilal li tixkʼam chaq li naqaj xbʼaanunkil, tqabʼaanu. Joʼkan kixkʼul laj Tony, li wank 19 chihabʼ re. Maajunwa kisach saʼ xchʼool naq kirulaʼani jun rehebʼ li xmolam laj testiiw re li Jehobʼa. Chalen li kutan aʼan, inkʼaʼ xkanabʼ xkʼoxlankil chanru li kʼanjelak ut li wank saʼ li naʼaj aʼan. Saʼ xkʼabʼaʼ naq kiraj kʼanjelak aran, inkʼaʼ kixkanabʼ xyalbʼal xqʼe toj reetal kixtaw. Kʼajoʼ kisahoʼk saʼ xchʼool naq moqon kibʼoqeʼk re naq tkʼanjelaq aran.
Li tooxtenqʼa ajwiʼ re xtawbʼal li naqaj, aʼan rochbʼeninkilebʼ li ak xeʼkʼanjelak chi kaw chirix li nekeʼraj. Naq saaj chaq laj Jayson inkʼaʼ nawulak chiru li puktesink, abʼan timil timil kiʼok chi wulak chiru, naq kiraqeʼk chi tzolok, kiʼok joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink. Kʼaru kitenqʼank re chi xbʼaanunkil aʼin? Aʼan kixye: «Kʼajoʼ naq xinxtenqʼa aatinak rikʼinebʼ laj kʼamolbʼe saʼ li puktesink ut kʼanjelak rochbʼenebʼ».
Xtzʼiibʼankil li naqaj tooxtenqʼa chi xtawbʼal
Xyeebʼal li wank saʼ li qachʼool nokooxtenqʼa re naq tchʼolaaq chiqu. Li awabʼej Salomón kixtzʼiibʼa saʼ li Santil Hu naq li chaabʼil naʼlebʼ nokooxtenqʼa chi xnawbʼal kʼaru tqabʼaanu saʼ li qayuʼam (Eclesiastés 12:11). Naq naqatzʼiibʼa li naqaj moko naʼelk ta saʼ li qakʼaʼuxl. Joʼkan peʼ naq li Jehobʼa kixye rehebʼ li awabʼej re Israel naq teʼxtzʼiibʼa choʼq rehebʼ li Xchaqʼrabʼ li Yos (Deuteronomio 17:18). Joʼkan bʼiʼ, us raj naq tqatzʼiibʼa li naqaj xbʼaanunkil, kʼaru tqabʼaanu re xtawbʼal ut kʼaru ebʼ li chʼaʼajkilal naru naqataw ut chanru tqaqʼax ruhebʼ. Re xtawbʼal li naqaj xbʼaanunkil saʼ li qayuʼam, tooxtenqʼa xtawbʼal qanaʼlebʼ chirix ut xpatzʼbʼal qatenqʼ rehebʼ li junchʼol.
Laj Geoffrey, li kiwank joʼ aj kʼamolbʼe li naxbʼaanu 130 hoor saʼ jun tenamit re Asia, kixtzʼiibʼa li naraj xbʼaanunkil ut aʼin kitenqʼank re, re naq ttuqlaaq ru xchʼool. Ra xyeebʼal, abʼan maakʼaʼ saʼ xchʼool naq kikamk li rixaqil. Laj Geoffrey kixkʼe xhoonal re naq tixtzol wank xjunes, moqon kixsikʼ kʼaru xbʼaanunkil re naq laatzʼaq ru saʼ li puktesink. Kixtzʼiibʼa li naraj ut kixpatzʼ re li Jehobʼa naq ttenqʼaaq, naraj naq toj maajiʼ naraqeʼk li po ak yooq xtzolbʼal oxibʼ li kristiʼaan. Rajlal kutan naril li kixtzʼiibʼa ut rajlal lajeebʼ kutan naxtzʼil rix ma us yook chi elk. Ma kiruuk xbʼaanunkil? Heeheʼ, sa xchʼool laj Geoffrey xbʼaan naq kaahibʼ li kristiʼaan kiʼok xtzolbʼal rikʼin li Santil Hu!
Li tatruuq xbʼaanunkil anaqwan ut moqon
Maare wank wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li tchʼaʼajkoʼq chiqu xbʼaanunkil. Laj Tony, li ak xooʼaatinak chirix, naxkʼoxla naq maajunwa truuq kʼanjelak saʼ junaq rehebʼ li xmolam laj Testiiw. Laj Tony kixkʼoxla aʼin xbʼaan naq naxnaw naq toj wank naabʼal li naʼlebʼ li tento tixjal ut toj maajiʼ naxqʼaxtesi li xyuʼam chiru li Jehobʼa. Abʼan laj Tony kixkʼe xqʼe re xjalbʼal li xyuʼam re naq truuq naq tkubʼeeq xhaʼ. Naq ak xkubʼeek xhaʼ, laj Tony kixye naq t-oq joʼ aj kʼamolbʼe li nekeʼkʼehok 50 hoonal, moqon 70; re xbʼaanunkil kixtzʼiibʼa li kutan bʼarwiʼ tixtikibʼ. Naq ak wank joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink, laj Tony kixkʼe reetal naq truuq ajwiʼ kʼanjelak saʼ junaq rehebʼ li molam joʼ naraj.
Naru naqatikibʼ xbʼaanunkil ebʼ li naʼlebʼ li moko chʼaʼaj ta anaqwan, re naq tooruuq xtawbʼal li naqaj moqon. Naq naqakʼe reetal naq nokooruuk xbʼaanunkil li naʼlebʼ li moko chʼaʼaj ta anaqwan, aʼin nokooxtenqʼa re naq tqakʼe qaqʼe chirix li naqaj xbʼaanunkil moqon. Xtzʼilbʼal rix chanru yooko chi elk nokooxtenqʼa re naq inkʼaʼ tqakanabʼ kʼanjelak. Wi junelik nokootijok chirix li naqaj xtawbʼal, aʼin tooxtenqʼa re naq inkʼaʼ txik li qachʼool chirix jalan chik li naʼlebʼ. Li apóstol Pablo kixye: «Junelik chextijoq» (1 Tesalonicenses 5:17, SBG).
Maakanabʼ xyalbʼal aaqʼe
Wank sut usta tqakʼe qaqʼe chi xtawbʼal junaq li naʼlebʼ inkʼaʼ tooruuq. Naru naqataw qanaʼlebʼ rikʼin li kixkʼul laj Marcos, kiraj rochbʼeninkil laj Pablo naq xkoho xkabʼ sutil chi bʼihajik, abʼan laj Pablo inkʼaʼ kiraj xkʼambʼal chirix (Hechos 15:37-40). Laj Marcos kixtaw xnaʼlebʼ rikʼin li kixkʼul, maare li kixbʼaanu aʼan xjalbʼal li naraj xbʼaanunkil saʼ li xyuʼam re xkʼebʼal xtzʼaqobʼ li xkʼanjel chiru li Yos. Ut joʼkan kixbʼaanu. Moqon, li apóstol Pablo chaabʼil kiʼaatinak chirix ut laj Marcos sa xchʼool chi rochbʼeninkil li apóstol Pedro aran Babilonia (2 Timoteo 4:11; 1 Pedro 5:13). Maare li xnimal ru kʼanjel li kixbʼaanu aʼan xtzʼiibʼankil li hu li naʼaatinak chirix li xyuʼam ut li xkʼanjel li Jesús.
Laaʼo ajwiʼ naru naqataw li qachʼaʼajkilal naq naqakʼe qaqʼe chi xsikʼbʼal li naqaj. Wi joʼkan, miqakanabʼ xyalbʼal qaqʼe, aajel ru naq tqatzʼil rix chanru yooko chi elk ut wi naʼajmank naru tqajal wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li naqaj xbʼaanunkil saʼ li qayuʼam. Joʼ ajwiʼ kʼanjelak chi kaw toj reetal tqataw li naqaj. Li awabʼej Salomón kixye aʼin: «Kanabʼ saʼ ruqʼ li Qaawaʼ laabʼaanuhom, ut taaʼuxmanq joʼ chanru xakʼoxla xbʼaanunkil» (Proverbios 16:3, SBG).
Maare wank sut, tchʼaʼajkoʼq chiqu xtawbʼal li naqaj xbʼaanunkil saʼ li qayuʼam. Jun eetalil, maare nakʼulmank aʼin xbʼaan naq nokooyajerk malaj aajel ru xchʼolaninkil li qajunkabʼal. Abʼanan, qajultikaq naq li naqaj xtawbʼal aʼan li junelik yuʼam, maakʼaʼ naxye ma saʼ choxa malaj arin saʼ Ruuchichʼochʼ (Lucas 23:43; Filipenses 3:13, 14). Chanru tqataw aʼin? Li apóstol Juan kixye: «Li nabʼaanunk re li rajom li Yos aʼan wanq chi junelik» (1 Juan 2:17, SBG). Usta li qawanjik naxram chiqu xtawbʼal li naqaj, naru tqoxloqʼi li Yos ut tqapaabʼ li xchaqʼrabʼ (Eclesiastés 12:13). Naq naqaj xkʼebʼal xtzʼaqobʼ li qakʼanjel chiru li Jehobʼa, aʼin nokooxtenqʼa re naq junelik tqakʼe chiʼubʼej. Joʼkan bʼiʼ, qoksihaq aʼin re xkʼebʼal xloqʼal laj Yobʼtesinel.
[Naxye]
Wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li tooruuq xbʼaanunkil
○ Xyaabʼasinkil li Santil Hu rajlal kutan
○ Xyaabʼasinkil chixjunil li hu Laj Kʼaakʼalehom ut Ajsi aawu!
○ Xchaabʼilobʼresinkil chanru nokootijok
○ Xyuʼaminkil chixjunil li naruuchi li santil musiqʼej
○ Xkʼebʼal xkomon li hoonal li naqakʼe saʼ li puktesink
○ Xchaabʼilobʼresinkil chanru nakatpuktesink ut nakatkʼutuk
○ Xsikʼbʼal kʼaru truuq aatenqʼankil re puktesink saʼ selular, naq tixkʼe ribʼ chaawu malaj saʼebʼ li kʼayibʼaal