Chanru nokooxtenqʼa li Jehobʼa chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal?

1. Kʼaʼut naʼajmank chiqu xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal? Kʼaru nokooxtenqʼa? (1 Pedro 5:10).

CHIQAJUNILO naqanumsi li chʼaʼajkilal xbʼaan naq chʼaʼaj li wanjik. Wankebʼ tento teʼxkuy jun li yajel, xeʼkamk jun rehebʼ li xjunkabʼal, jalanebʼ chik rahobʼtesinbʼilebʼ xbʼaan li xjunkabʼal malaj xbʼaan li awabʼej (Mat. 10:​18, 36, 37). Chʼolchʼooq chaawu naq maakʼaʼ naxye kʼaru chʼaʼajkilal yook xchʼaʼajkinkil laayuʼam, li Jehobʼa tatxtenqʼa chi xqʼaxbʼal ru re naq tatkʼanjelaq chiru chi tiik laachʼool (yaabʼasi 1 Pedro 5:10).

2. Kʼaru nokooxtenqʼa re naq wanq qakuyum?

² Kuyuk naraj xyeebʼal naq tiikaq qachʼool chiru li Jehobʼa ut kʼanjelak chiru rikʼin sahil chʼoolejil usta naqakʼul ebʼ li chʼaʼajkilal, li aaleek ut li rahobʼtesiik. Kʼaru nokooxtenqʼa re naq wanq qakuyum? Moko rikʼin ta qametzʼew rikʼin bʼan «li wankilal, li inkʼaʼ nekeʼruuk xtawbʼal ebʼ li qas qiitzʼin» li naxkʼe qe li Jehobʼa (2 Cor. 4:7). Saʼ li tzolom aʼin tooʼaatinaq chirix kaahibʼ li tenqʼ li naxkʼe qe re xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal ut tqil ajwiʼ chanru xyuʼaminkil ebʼ li naʼlebʼ aʼin.

LI TIJ

3. Kʼaʼut naqaye naq li tijok aʼan jun sachbʼachʼoolej?

³ Li Jehobʼa kixkʼe qe jun li tenqʼ re naq tooruuq xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal. Chi joʼkan nokooruuk chi aatinak rikʼin usta laaʼo aj maak (Heb. 4:16). Aʼin naraj xyeebʼal naq tooruuq chi aatinak rikʼin aʼ yaal kʼaru hoonal, chirix yalaq kʼaru naʼlebʼ, saʼ jalan jalanq chi aatinobʼaal ut aʼ yaal bʼar wanqo, usta wanqo qajunes malaj saʼ tzʼalam (Jon. 2:​1, 2; Hech. 16:​25, 26). Naxtaw ru naq usta yook qakʼaʼuxl nachʼaʼajkoʼk chiqu xyeebʼal re li naqakʼoxla (Rom. 8:​26, 27). Li tijok aʼan jun sachbʼachʼoolej.

4. Kʼaʼut aajel ru xpatzʼbʼal re li Jehobʼa naq tooxtenqʼa chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal?

⁴ Saʼ li Santil Hu li Jehobʼa naxye qe naq «nokooruuk chi aatinak rikʼin […] ut maakʼaʼ naxye kʼaru tqapatzʼ re, aʼan nokoorabʼi wi naxchap ribʼ rikʼin li rajom» (1 Juan 5:14). Ma us naq tqapatzʼ re li Jehobʼa naq tooxtenqʼa xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal? Naru xbʼaan naq naxchap ribʼ rikʼin li rajom. Chanru naqanaw aʼin? Li Jehobʼa naxye naq wi tiik qachʼool chiru truuq xsumenkil laj Tza (Prov. 27:11). Ut naxye ajwiʼ naq naraj «xkawubʼresinkil xchʼoolebʼ li yoʼoonebʼ rikʼin» (2 Crón. 16:9). Joʼkan naq chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa naru ut naraj qatenqʼankil chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal (Is. 30:18; 41:10; Luc. 11:13).

5. Chanru nokooxtenqʼa li tij re naq tuqtuuq ru li qakʼaʼuxl? (Isaías 26:3).

⁵ Li Santil Hu naxye rehebʼ laj paabʼanel naq teʼruuq chi tijok chirix li naxkʼe xkʼaʼuxebʼ xchʼool ut chi kamaʼan li Yos tixkʼe qe li tuqtuukilal li maaʼani naxtaw ru ut chi joʼkan tixkol li qachʼool ut li qakʼaʼuxl (Filip. 4:7). Loqʼ chiqu aʼin! Ebʼ li qas qiitzʼin li inkʼaʼ nekeʼxnaw ru li Jehobʼa nekeʼxyal xtzʼeqbʼal chirix xchʼoolebʼ li xkʼaʼuxebʼ re naq teʼxtaw li tuqtuukilal. Jun eetalil, wankebʼ nekeʼxyal xqʼe xtzʼeqbʼal chirix xchʼoolebʼ chixjunil li naxkʼehebʼ xkʼaʼuxl, abʼan aʼin xiwxiw xbʼaanunkil, xbʼaan naq laj Tza naru naroksi aʼin re xraʼlenkilebʼ (juntaqʼeeta rikʼin Mateo 12:​43-45). Abʼan li tuqtuukilal li nekeʼxtaw li qas qiitzʼin rikʼin aʼin, moko juntaqʼeet ta rikʼin li tuqtuukilal li naxkʼe qe li Jehobʼa naq nokootijok chiru. Naqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Jehobʼa xbʼaan naq naxkol li qakʼaʼuxl ut li qachʼool (yaabʼasi Isaías 26:3). Chanru naxbʼaanu? Naq nokooxtenqʼa xjultikankil ebʼ li xraqal li Santil Hu li naxkʼutbʼesi naq nokooxra ut naraj qatenqʼankil (Sal. 62:​2, 3).

6. Chanru tooruuq roksinkil chiʼus li tijok? (Chaawil li jalam u).

⁶ Chanru tooruuq roksinkil chiʼus aʼin. Naq yooqo xnumsinkil li chʼaʼajkilal tijonqo chiru li Jehobʼa re xqʼaxtesinkil saʼ ruqʼ li qachʼaʼajkilal, qatzʼaamaq re naq tixkʼe qanaʼlebʼ ut li tuqtuukilal re xnawbʼal chanru toonaʼlebʼaq (Sal. 55:23; Prov. 2:​10, 11). Moko kaʼaj tawiʼ tqapatzʼ re naq tooxtenqʼa chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal, tqabʼanyoxi bʼan re li naqatzʼaama chiru (Filip. 4:6). Qakʼehaq reetal chanru nokooxtenqʼa ut miqakanabʼ naq ebʼ li chʼaʼajkilal tixram chiqu rilbʼal ebʼ li osobʼtesihom li naxkʼe qe li Jehobʼa (Sal. 16:​5, 6).

LI SANTIL HU

7. Chanru nokooxtenqʼa xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal naq naqatzol li Santil Hu?

⁷ Li Jehobʼa kixkʼe qe li Santil Hu re naq tooxtenqʼa chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal. Chisaʼ naxkʼut chiqu chanru nokooxtenqʼa. Qilaq jun eetalil. Saʼ Mateo 6:8 naxye: «Leeyuwaʼ ak naxnaw li nekeeraj usta toj maajiʼ nekeepatzʼ re». Aʼin kixye li Jesús xbʼaan naq naxnaw ru chiʼus li Jehobʼa. Naq naqakʼul li rahilal chʼolchʼo naq li Jehobʼa naxnaw li kʼaru naʼajmank chiqu ut nokooxtenqʼa. Saʼ li Santil Hu wank naabʼal li yeechiʼom li nokooxtenqʼa xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal (Sal. 94:19).

8. a) Kʼaru jun li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu li truuq qatenqʼankil chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal? b) Kʼaru truuq qatenqʼankil xjultikankil li naʼlebʼ li naxkʼe qe li Santil Hu naq naʼajmank chiqu?

⁸ Saʼ li Santil Hu wank ajwiʼ li naʼlebʼ li nokooxtenqʼa xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal. Aʼin naxkʼut chiqu chanru naʼlebʼak saʼ li qayuʼam (Prov. 2:​6, 7). Li Santil Hu naxye qe naq miʼok qakʼaʼuxl chirix li kutan chalk re, tqakʼojobʼ bʼan qachʼool rikʼin li Jehobʼa wulaj wulaj (Mat. 6:34). Wi kʼaynaqo xyaabʼasinkil li Santil Hu ut naqanaʼlebʼa rix moko tchʼaʼajkoʼq ta chiqu xjultikankil ebʼ li naʼlebʼ re xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal.

9. Chanru nakaawekʼa naq nakaayaabʼasi resil ebʼ li kristiʼaan li xeʼtenqʼaak xbʼaan li Jehobʼa li wank saʼ li Santil Hu?

⁹ Saʼ li Santil Hu naqataw resil ebʼ li kristiʼaan joʼ laaʼo li xeʼxkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Jehobʼa (Heb. 11:​32-34; Sant. 5:17). Naq naqakʼoxla rix chanru li Jehobʼa kixtenqʼahebʼ, nakawuuk qapaabʼal naq li Jehobʼa tooxtenqʼa ajwiʼ xbʼaan naq «aʼan qasaqoonak ut qakawilal, yoʼoon wank chi qatenqʼankil saʼ xqʼehil li rahilal» (Sal. 46:2). Wi naqakʼe reetal chanru xeʼxkʼutbʼesi naq kawebʼ xpaabʼal ut kawebʼ xchʼool chi kʼanjelak chiru li Jehobʼa usta yookebʼ xnumsinkil li chʼaʼajkilal, tooruuq xkʼambʼal qe rikʼinebʼ (Sant. 5:​10, 11).

10. Chanru tooruuq roksinkil chiʼus li Santil Hu?

¹⁰ Chanru tooruuq roksinkil chiʼus aʼin. Qilaq li Santil Hu wulaj wulaj ut qatzʼiibʼaq ebʼ li raqal li tooxtenqʼa re xqʼaxbʼal ruhebʼ li chʼaʼajkilal. Naabʼalebʼ li hermaan nekeʼril li raqal li natzʼilmank rix wulaj wulaj xbʼaan naq aʼin natenqʼank rehebʼ naq nekeʼxkʼoxla rix chiru chixjunil li kutan. Aʼin kitenqʼank re li xMariea chi rilbʼalebʼ li xnaʼ xyuwaʼ naq xeʼchapeʼk xbʼaan li kanser ut yookebʼ chi kamk. Aʼan naxye: «Rajlal eqʼla nawil ebʼ li raqal li Santil Hu saʼ li hu Qatzʼilaq rix ut ninkʼoxla rix li nintzol. Aʼin nikinxtenqʼa xkʼoxlankil rix li Jehobʼa ut li naxkʼut chiqu saʼ li Raatin ut moko kaʼaj tawiʼ naxik inchʼool chirix linchʼaʼajkilal» (Sal. 61:3).

EB LI QECHPAABʼANEL

11. Kʼaʼut nokooxtenqʼa xnawbʼal naq ebʼ li qechpaabʼanel nekeʼxkuy ajwiʼ xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal?

¹¹ Li Jehobʼa naxkʼehebʼ li qechpaabʼanel saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ re qatenqʼankil chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal. Xnawbʼal naq chixjunilebʼ li qechpaabʼanel saʼ ruuchichʼochʼ yookebʼ ajwiʼ xkʼulbʼal li rahilal, naxkʼut chiqu naq moko wanko ta qajunes (1 Ped. 5:9). Aʼin naxkʼut chiqu naq maakʼaʼ naxye li yooqo xkʼulbʼal ebʼ li qechpaabʼanel ak xeʼxnumsi ajwiʼ li chʼaʼajkilal aʼin ut xeʼxkuy. Aʼin naraj xyeebʼal naq tooruuq ajwiʼ xkuybʼal laaʼo (Hech. 14:22).

12. Chanru tqatenqʼa qibʼ chiqibʼil qibʼ? (2 Corintios 1:​3, 4).

¹² Ebʼ li qechpaabʼanel nekeʼxwaklesi qachʼool rikʼin li nekeʼxye ut li nekeʼxbʼaanu. Wankebʼ li hermaan xeʼxbʼaanu aʼin re xtenqʼankil li apóstol Pablo naq inkʼaʼ kiruuk chi elk saʼ rochoch, joʼkan naq kixtzʼiibʼahebʼ li xkʼabʼaʼ saʼ li xʼesilhu ut kixbʼanyoxi rehebʼ li xtenqʼ (Filip. 2:​25, 29, 30; Col. 4:​10, 11). Saʼ li qakutan ebʼ li qechpaabʼanel nokooʼeʼxtenqʼa chi xqʼaxbʼal ru ebʼ li chʼaʼajkilal, laaʼo ajwiʼ tooruuq chi xtenqʼankilebʼ naq t-ajmanq chiruhebʼ (yaabʼasi 2 Corintios 1:​3, 4).

13. Kʼaru kitenqʼank re xMaya re xkuybʼal li chʼaʼajkilal?

¹³ Qilaq li kixkʼul li xMaya li wank Rusia. Saʼ 2020, li polisiiy xeʼxpoqle li rochoch ut xeʼxkʼam saʼ li raqlebʼaal aatin xbʼaan naq naʼaatinak chaq chirix li Jehobʼa. Abʼan, chanru xtenqʼaak xbʼaanebʼ li hermaan? Aʼan naxye: «Naq ra chaq saʼ inchʼool ebʼ li hermaan xineʼxbʼoq ut xineʼxtzʼiibʼa re xyeebʼal we naq nikineʼxra». Kixye ajwiʼ: «Ninnaw naq wankin saʼ jun li nimla junkabʼal saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ abʼan saʼ 2020 xchʼolaak chiwu xbʼaan naq xwil chanru xineʼxtenqʼa».

14. Kʼaru rusilal tqataw wi naqakanabʼ naq ebʼ li hermaan tooʼeʼxtenqʼa? (Chaawil li jalam u).

¹⁴ Chanru tooruuq roksinkil chiʼus aʼin. Naq yooqat xnumsinkil junaq li chʼaʼajkilal maanajtobʼresi aawibʼ rikʼinebʼ laawechpaabʼanel. Jultika ajwiʼ naq naru nakaapatzʼ aatenqʼ rehebʼ li cheekel winq li chanchanebʼ «li naʼajej nakolok chiru li kawil iqʼ ut li habʼ» (Is. 32:2). Misach saʼ laachʼool naq ebʼ li hermaan nekeʼxnumsi ajwiʼ ebʼ li chʼaʼajkilal, naq nakaabʼaanu junaq li usilal choʼq re junaq li hermaan sahaq saʼ laachʼool ut chi joʼkan tatruuq xqʼaxbʼal ru laachʼaʼajkilal (Hech. 20:35).

LI QOYBʼENIHOM

15. Chanru li oybʼenihom kixtenqʼa li Jesús ut chanru truuq qatenqʼankil laaʼo? (Hebreos 12:2).

¹⁵ Li Jehobʼa kixkʼe qe li qoybʼenihom re naq tooruuq xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal (Rom. 15:13). Li Jesús kixkuy li kutan li jwal chʼaʼaj choʼq re, xbʼaan naq kixjultika li roybʼenihom (yaabʼasi Hebreos 12:2). Naxnaw ajwiʼ naq wi tiik xchʼool ttenqʼanq chi xsantobʼresinkil xkʼabʼaʼ li Jehobʼa. Xraj ajwiʼ wank rochbʼeen li Jehobʼa ut li yulbʼilebʼ ru saʼ choxa re awabʼejink. Joʼkan ajwiʼ li qoybʼenihom re wank chi junelik saʼ li akʼ ruuchichʼochʼ nokooxtenqʼa chi xqʼaxbʼal yalaq kʼaru chi chʼaʼajkilal li naqakʼul anaqwan.

16. Chanru li oybʼenihom kixtenqʼa li xʼAlla ut kʼaru naqatzol rikʼin li kixye?

¹⁶ Qilaq chanru li oybʼenihom kixtenqʼa li xʼAlla li wank Rusia naq kichapeʼk ut kikʼeheʼk saʼ tzʼalam li xbʼeelom. Aʼan naxye: «Re naq inkʼaʼ tchʼinaaq inchʼool li tijok ut xkʼoxlankil rix li kutan chalk re xinxtenqʼa. Ninnaw naq chixjunil aʼin traqeʼq ut naq li Jehobʼa t-elq chiʼubʼej, joʼkan ajwiʼ laaʼo».

17. Chanru naqakʼutbʼesi naq oxloqʼ chiqu li qoybʼenihom? (Chaawil li jalam u).

¹⁷ Chanru tooruuq roksinkil chiʼus aʼin. Kʼoxla rix li naxyeechiʼi qe li Jehobʼa. Kʼoxla chanruhaq laayuʼam naq yooqat xyalbʼal xsahil chixjunil li naxyeechiʼi qe li Jehobʼa. Xbʼaanunkil aʼin tatxtenqʼa chi rilbʼal naq ebʼ li chʼaʼajkilal li naqanumsi «junpaat ajwiʼ nekeʼwank ut moko nimebʼ ta» (2 Cor. 4:17). Joʼkan naq bʼaanu li tatruuq re xwotzbʼal li yaal rikʼinebʼ li junchʼol. Jultika naq chʼaʼaj ajwiʼ nekeʼxnumsi ebʼ li kristiʼaan li inkʼaʼ nekeʼxnaw ru li Jehobʼa, wankebʼ li xchʼaʼajkilal abʼan inkʼaʼ nekeʼxnaw chirix li yeechiʼom. Usta moko naabʼal ta taaye rehebʼ, abʼan maare aʼin tixbʼaanu naq teʼraj xnawbʼal chirix li yeechiʼom aʼin.

18. Kʼaʼut naqanaw naq yaal li naxyeechiʼi qe li Jehobʼa?

¹⁸ Naq laj Job ak kixkuy naabʼal li rahilal, kixye re li Jehobʼa: «Xinkʼe reetal naq nakatruuk xbʼaanunkil chixjunil: wank aawankil chi xbʼaanunkil joʼnimal li nakawaj» (Job 42:2). Laj Job kixtaw ru naq maakʼaʼ naru naramok chiru li Jehobʼa xbʼaanunkil li naxyeechiʼi. Xtawbʼal ru aʼin nokooxtenqʼa ajwiʼ. Jun eetalil, jun li ixq li yaj naxsikʼ xtenqʼ rikʼinebʼ laj bʼanonel abʼan maaʼani natenqʼank re. Abʼan saʼ jun kutan kixnaw ru jun laj bʼanonel li kixye re kʼaru yook chi bʼaanunk re naq tyajerq ut naxye re naq tixtenqʼa. Usta toj yaj li ixq abʼan sa chik narekʼa ribʼ xbʼaan naq naxnaw naq saʼ jun kutan tkʼiraaq. Joʼkan ajwiʼ naqakʼul laaʼo, naqakuy xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal xbʼaan naq chʼolchʼo chiqu naq li naxyeechiʼi qe li Jehobʼa chirix li akʼ ruuchichʼochʼ ttzʼaqloq ru.

19. Kʼaru naʼajmank chiqu re naq tqakuy ebʼ li chʼaʼajkilal?

¹⁹ Joʼ ak xqil li Jehobʼa nokooxtenqʼa chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal joʼkan naq kixkʼe qe li tij, li Santil Hu, ebʼ li qechpaabʼanel ut li qoybʼenihom. Wi naqoksi chiʼus ebʼ li maatan aʼin li Jehobʼa tooxtenqʼa toj reetal naq maakʼaʼaq chik li rahilal saʼ ruuchichʼochʼ (Filip. 4:13).