NSANGU YA MBOTE YA KUSONIKAKA MATAYO

1 Yai mukanda ya ke tubila luzingu* ya Yezu Kristu,* mwana ya Davidi,+ mwana ya Abrahami:+

17 Ebuna, bandonga yonso ya bantu katuka na Abrahami tii na Davidi vandaka 14; katuka na Davidi tii na ntangu yina bo nataka Bayuda na Babilone, bandonga ya bantu 14; katuka ntangu yina bo nataka Bayuda na Babilone tii na Kristu, bandonga ya bantu 14.

18 Yai mutindu Yezu Kristu butukaka. Na ntangu yina Yozefi pesaka Maria, mama na yandi, dilaka ya makwela, Maria monaka nde yandi kele na divumu na ngolo ya mpeve santu*+ na ntwala nde bo kwelana. 19 Kansi, sambu Yozefi, bakala na yandi, vandaka muntu ya lunungu mpi zolaka ve kupesa yandi nsoni na meso ya bantu, yandi bakaka lukanu ya kufwa makwela ti yandi na kinsweki.+ 20 Kansi, ntangu yandi manisaka kuyindula mambu yai, wanzio ya Yehowa* monanaka na yandi na ndosi mpi tubilaka yandi nde: “Yozefi, mwana ya Davidi, kuwa boma ve na kukwela Maria* sambu yandi me baka divumu yina na ngolo ya mpeve santu.+ 21 Yandi ta buta mwana-bakala, mpi nge fwete pesa yandi zina Yezu,*+ sambu yandi ta gulusa bantu na yandi na masumu na bo.”+ 22 Mambu yai yonso salamaka kibeni sambu na kulungisa mambu yina Yehowa* tubaka na nzila ya mbikudi na yandi nde: 23 “Tala! Mwense ta baka divumu, ta buta mwana-bakala, mpi bo ta pesa yandi zina Emanuele,”+ yina kana bo balula yo, yo ke tendula, “Nzambi Kele ti Beto.”+

24 Ebuna, Yozefi telamaka na mpongi mpi salaka mutindu wanzio ya Yehowa* songaka yandi, mpi yandi tulaka nkento na yandi na nzo. 25 Kansi, yandi vukisaka ve nitu ti yandi tii kuna yandi butaka mwana-bakala;+ mpi Yozefi pesaka yandi zina Yezu.+

2 Ntangu Yezu butukaka na Betelemi+ ya Yudea na bilumbu ya ntotila Erode,*+ bantu ya ke zabisaka makwisa na nsadisa ya bambwetete* katukaka na Esti mpi kwisaka na Yeruzalemi. 2 Bo tubaka nde: “Mwana yina me butuka sambu na kuvanda ntotila ya Bayuda kele na wapi?+ Sambu beto monaka mbwetete na yandi ntangu beto vandaka na Esti, mpi beto me kwisa kufukimina yandi.” 3 Ntangu ntotila Erode ti bantu yonso ya Yeruzalemi waka diambu yai, bo kumaka kisaka-saka. 4 Yandi vukisaka bamfumu yonso ya banganga-nzambi mpi bansekudi yonso, ebuna yandi yulaka bo kisika yina Kristu* zolaka kubutuka. 5 Bo songaka yandi nde: “Na Betelemi ya Yudea,+ sambu mbikudi sonikaka mutindu yai: 6 ‘Mpi nge, O Betelemi ya ntoto ya Yuda, nge kele ve ata fioti mbanza ya kukonda mfunu na kati ya baguvernere ya Yuda, sambu ntwadisi mosi ta basika na kati na nge, yina ta gungula bantu na mono Izraele.’”+

7 Na nima, Erode bingaka na kinsweki bantu yina ke zabisaka makwisa na nsadisa ya bambwetete mpi yandi yulaka bo mbote-mbote sambu na kuzaba ntangu mbwetete yina monanaka. 8 Ntangu yandi tindaka bo na Betelemi, yandi tubaka nde: “Beno kwenda kusosa mwana yina mbote-mbote, mpi kana beno mona yandi, beno kwisa kuzabisa mono sambu mono mpi kukwenda kufukimina yandi.” 9 Ntangu bo waka mambu yina ntotila tubaka, bo kwendaka, mpi mbwetete yina bo monaka ntangu bo vandaka na Esti+ vandaka kukwenda na ntwala na bo tii kuna yo kwendaka kutelama na zulu ya kisika yina mwana vandaka. 10 Ntangu bo monaka mbwetete yina, bo waka kiese mingi kibeni. 11 Mpi ntangu bo kotaka na nzo, bo monaka mwana yina ti Maria mama na yandi, ebuna bo niekaka mpi bo fukiminaka yandi. Bo kangulaka mpi bima na bo ya ntalu ebuna bo pesaka yandi makabu: wolo, ndumbu ya mpembe, mpi mire. 12 Kansi, sambu Nzambi kebisaka bo na ndosi+ na kuvutuka ve na Erode, bo vutukaka na insi na bo na nzila ya nkaka.

13 Ntangu bo vutukaka, wanzio ya Yehowa* monanaka na Yozefi na ndosi,+ mpi tubaka nde: “Telama, baka mwana ti mama na yandi mpi tina na Ezipte, ebuna bikala kuna tii ntangu mono ta zabisa nge, sambu kubika fioti Erode ta sosa mwana sambu na kufwa yandi.” 14 Yo yina, Yozefi telamaka, mpi na mpimpa yandi bakaka mwana ti mama na yandi, mpi kwendaka na Ezipte. 15 Yandi bikalaka kuna tii na lufwa ya Erode. Yo lungisaka mambu yina Yehowa* tubaka na nzila ya mbikudi na yandi nde: “Mono bingaka mwana na mono sambu yandi basika na Ezipte.”+

16 Ebuna, ntangu Erode monaka nde bantu yina ke zabisaka makwisa na nsadisa ya bambwetete kusaka yandi, yandi waka makasi mingi kibeni, mpi yandi tindaka bantu na kufwa bana yonso ya babakala na Betelemi ti na teritware na yo ya mvimba, bayina vandaka ti bamvula yantika na zole kulumuka, na kutadila ntangu yina yandi yulaka mbote-mbote bantu yina ke zabisaka makwisa na nsadisa ya bambwetete.+ 17 Ebuna mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi Yeremia lunganaka: 18 “Ndinga wakanaka na Rama, bidilu ti milolo mingi. Rashele+ muntu vandaka kudila bana na yandi, mpi yandi zolaka ve nde bo lembika yandi, sambu bo kele diaka ve.”+

19 Ntangu Erode fwaka, wanzio ya Yehowa* monanaka na Yozefi na ndosi+ na Ezipte 20 mpi tubaka nde: “Telama, baka mwana ti mama na yandi mpi kwenda na insi ya Izraele, sambu bantu yina vandaka kusosa luzingu* ya mwana me fwa.” 21 Yo yina, yandi telamaka, yandi bakaka mwana ti mama na yandi, mpi yandi kotaka na insi ya Izraele. 22 Kansi ntangu yandi waka nde Arkelausi vandaka kuyala na Yudea na kisika ya tata na yandi Erode, yandi waka boma na kukwenda kuna. Diaka, sambu Nzambi kebisaka yandi na ndosi,+ yandi kwendaka na teritware ya Galilea.+ 23 Yandi kwisaka mpi zingaka na mbanza mosi ya bo vandaka kubinga Nazareti,+ sambu mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya bambikudi kulungana: “Bo ta binga yandi muntu ya Nazareti.”*+

3 Na bilumbu yina, Yoane+ Mbotiki kwisaka kusamuna+ na ntoto ya zelo na zelo ya Yudea, 2 mpi yandi vandaka kutuba nde: “Beno balula ntima, sambu Kimfumu ya zulu me kuma pene-pene.”+ 3 Ya kieleka, yai muntu yina bo tubilaka na nzila ya mbikudi+ Yezaya na bangogo yai: “Ndinga ya muntu mosi ke tuba na ndinga ya ngolo na ntoto-makanga nde: ‘Beno yidika nzila ya Yehowa!* Beno sala nde banzila na yandi kuvanda ya kusungama.’”+ 4 Kansi, Yoane vandaka kulwata bilele ya mika ya shamo mpi mukaba ya mpusu ya mbisi na luketo na yandi.+ Yandi vandaka kudia bampasu ti bwiki ya mfinda.+ 5 Ebuna bantu ya Yeruzalemi, bantu ya Yudea ya mvimba, mpi bantu ya babwala yonso yina vandaka na nziunga ya Yordani vandaka kukwenda na yandi,+ 6 mpi yandi vandaka kubotika* bo na Nzadi ya Yordani,+ mpi bo vandaka kufunguna masumu na bo na pwelele yonso.

7 Ntangu yandi monaka Bafarize ti Basaduse+ mingi ke kwisa na kisika yina yandi vandaka kubotika, yandi tubilaka bo nde: “Beno bana ya biwuta,+ nani me kebisa beno na kutina makasi ya Nzambi yina ke kwisa?+ 8 Yo yina, beno sala mambu yina ke monisa nde beno me balula ntima. 9 Beno yindula ve na kutuba na ntima na beno nde, ‘Tata na beto kele Abrahami.’+ Sambu mono ke tubila beno nde Nzambi lenda basisila Abrahami bana na matadi yai. 10 Bo me tula dezia disoka na musisa ya banti. Yo yina, konso nti yina ke butaka ve mbuma ya mbote, bo ta zenga yo mpi ta losa yo na tiya.+ 11 Mono ke botika beno na masa sambu beno me balula ntima,+ kansi muntu yina ke kwisa na nima na mono me luta mono na ngolo, mpi mono me fwana ve na kukatula basandale na yandi.+ Yandi ta botika beno na mpeve santu+ mpi na tiya.+ 12 Yandi kele ti muyungulu na diboko na yandi, mpi yandi ta katula mvindu yonso na kisika na yandi ya bo ke tutaka bambuma sambu na kukatula yo bampusu, mpi yandi ta vukisa ble na yandi na nzo ya kubumba bima, kansi yandi ta yoka bampusu na tiya+ yina lenda fwa ve.”

13 Ebuna, Yezu katukaka na Galilea mpi kwendaka na Yordani, na Yoane, sambu Yoane kubotika yandi.+ 14 Kansi, Yoane mekaka na kukanga yandi nzila mpi tubaka nde: “Mono muntu kele ti mfunu nde nge botika mono, kansi nge, nge ke kwisa na mono?” 15 Yezu vutudilaka yandi nde: “Bika yo vanda mutindu yina mbala yai, sambu yo me fwana nde beto lungisa mambu yonso ya lunungu na mutindu yai.” Ebuna, yandi yambulaka kukanga yandi nzila. 16 Na nima ya kubaka mbotika, Yezu basikaka na masa na mbala mosi; ebuna zulu kangukaka,+ mpi yandi monaka mpeve ya Nzambi ke kulumuka bonso pizio mpi yo ke kwisa na zulu na yandi.+ 17 Diaka, ndinga mosi katukaka na zulu+ mpi tubaka nde: “Yai Mwana na mono,+ ya mono ke zolaka mingi, yina mono me ndima.”+

4 Ebuna mpeve nataka Yezu na ntoto-makanga sambu Diabulu+ kumeka yandi.+ 2 Na nima ya kubuya madia bilumbu 40 mpi bampimpa 40, yandi waka nzala. 3 Mumeki+ kwisaka mpi tubilaka yandi nde: “Kana nge kele mwana ya Nzambi, tuba na matadi yai yo kuma mampa.” 4 Kansi yandi vutulaka nde: “Bo me sonikaka nde: ‘Muntu fwete zinga na mampa mpamba ve, kansi na mambu yonso ya ke basikaka na munoko ya Yehowa.’”*+

5 Na nima, Diabulu nataka yandi na mbanza ya santu,+ yandi tedimisaka yandi na zulu ya ludi ya tempelo+ 6 mpi tubilaka yandi nde: “Kana nge kele mwana ya Nzambi, kudilosa na ntoto, sambu bo me sonikaka nde: ‘Yandi ta pesa bawanzio na yandi nsiku sambu na nge,’ mpi ‘Bo ta nata nge na maboko na bo, sambu dikulu na nge kututana ve na ditadi.’”+ 7 Yezu tubilaka yandi nde: “Bo me sonikaka diaka nde: ‘Nge fwete meka+ ve Yehowa* Nzambi na nge.’”

8 Diaka, Diabulu nataka yandi na ngumba mosi ya nda kibeni mpi songaka yandi bimfumu yonso ya nsi-ntoto ti nkembo na yo.+ 9 Mpi yandi tubilaka yandi nde: “Mono ta pesa nge bima yai yonso kana nge fukama mpi nge sambila mono.”* 10 Ebuna Yezu tubilaka yandi nde: “Katuka awa, Satana! Sambu bo me sonikaka nde: ‘Nge fwete sambila+ Yehowa* Nzambi na nge, mpi yandi mpamba nge fwete sadila kisalu ya santu.’”+ 11 Na nima, Diabulu bikisaka yandi,+ ebuna bawanzio kwisaka mpi yantikaka kusadila yandi.+

12 Kansi, ntangu yandi waka nde bo me kanga Yoane,+ yandi kwendaka na Galilea.+ 13 Diaka, ntangu yandi katukaka na Nazareti, yandi kwisaka kuzinga na Kapernaumi+ pene-pene ya nzadi-mungwa na teritware ya Zebuloni ti ya Naftali, 14 sambu na kulungisa mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi Yezaya, yina tubaka nde: 15 “O ntoto ya Zebuloni ti ntoto ya Naftali, yina kele na nzila ya nzadi-mungwa, na simu ya nkaka ya Yordani, Galilea ya makanda! 16 Bantu yina ke zingaka na mpimpa monaka nsemo ya nene, mpi bantu yina ke zingaka na insi ya kivudi ya ke nataka lufwa, nsemo+ basikilaka bo.”+ 17 Banda na ntangu yina, Yezu yantikaka kusamuna mpi kutuba nde: “Beno balula ntima, sambu Kimfumu ya zulu me kuma pene-pene.”+

18 Ntangu yandi vandaka kutambula na lweka ya Nzadi-Mungwa ya Galilea, yandi monaka bampangi zole, Simoni, ya bo ke bingaka Piere,+ ti Andre mpangi na yandi, bo ke losa bukondi na nzadi-mungwa, sambu bo vandaka balobi-mbisi.+ 19 Yandi tubilaka bo nde: “Beno landa mono, ebuna mono ta kumisa beno balobi-bantu.”+ 20 Na mbala mosi, bo yambulaka babukondi na bo mpi landaka yandi.+ 21 Ntangu yandi katukaka pana, yandi monaka bantu zole ya nkaka yina vandaka bampangi, Yakobo mwana ya Zebedeo ti Yoane mpangi na yandi.+ Bo vandaka na maswa ti Zebedeo, tata na bo, bo ke yidika babukondi na bo, ebuna yandi bingaka bo.+ 22 Na mbala mosi, bo bikisaka maswa mpi tata na bo, mpi bo landaka yandi.

23 Na nima, yandi kwendaka kutambula na Galilea ya mvimba,+ yandi vandaka kulonga na basinagoga na bo,+ kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu, mpi kubelula bamaladi ya mitindu yonso ti bifu ya mitindu yonso yina bantu vandaka na yo na nitu.+ 24 Mpi nsangu na yandi mwanganaka na Siria ya mvimba, mpi bo vandaka kunatila yandi bantu yonso yina vandaka ti bamaladi mpi bampasi ya mutindu na mutindu,+ bantu yina vandaka ti bademo,+ bayina vandaka ti maladi ya ndeke*+ mpi bikata, ebuna yandi vandaka kubelula bo. 25 Yo yina, bimvuka ya nene ya bantu ya Galilea, ya Dekapolisi,* ya Yeruzalemi, ya Yudea, mpi ya simu ya nkaka ya Yordani landaka yandi.

5 Ntangu yandi monaka bimvuka ya bantu, yandi mataka na ngumba; mpi ntangu yandi vandaka, balongoki na yandi kwisaka pene-pene na yandi. 2 Ebuna, yandi kangulaka munoko mpi yantikaka kulonga bo nde:

3 “Kiese na bantu yina ke bakisaka mbote nde bo kele ti nzala ya mambu ya kimpeve,*+ sambu Kimfumu ya zulu kele ya bo.

4 “Kiese na bantu yina kele na mawa, sambu bo ta lembika bo.+

5 “Kiese na bantu ya mawete,*+ sambu bo ta baka* ntoto.+

6 “Kiese na bantu yina kele na nzala mpi kiwina ya lunungu,+ sambu bo ta fuluka.+

7 “Kiese na bantu yina ke wilaka bantu ya nkaka mawa,+ sambu bo ta wila bo mawa.

8 “Kiese na bantu yina kele ntima-mpembe,+ sambu bo ta mona Nzambi.

9 “Kiese na bantu yina ke tulaka ngemba,*+ sambu bo ta binga bo bana ya Nzambi.

10 “Kiese na bantu yina bo me monisaka mpasi sambu na lunungu,+ sambu Kimfumu ya zulu kele ya bo.

11 “Kiese na beno kana bantu ke finga beno,+ ke monisa beno mpasi,+ mpi ke kusila beno makambu ya mutindu na mutindu sambu na mono.+ 12 Beno yangalala mpi beno vanda na kiese mingi,+ sambu matabisi+ na beno kele nene na zulu, sambu bo monisaka mpi bambikudi yina vandaka na ntwala na beno mpasi mutindu yina.+

13 “Beno kele mungwa ya ntoto,+ kansi kana mungwa kuvidisa ntomo na yo, inki mutindu bo ta vutula diaka ntomo na yo? Yo kele diaka na mfunu ve ata fioti, kansi bo ta losa yo na nganda+ sambu bantu kuniata yo.

14 “Beno kele nsemo ya nsi-ntoto.+ Mbanza yina kele na zulu ya ngumba lenda vanda ve ya kubumbana. 15 Bo ke pedisaka ve mwinda sambu na kutula yo na nsi ya kitunga,* kansi bo ke tulaka yo na zulu ya kima ya kutudila mwinda, mpi yo ke pesaka nsemo na bantu yonso yina kele na nzo.+ 16 Mutindu mosi, bika nde nsemo na beno kusema na meso ya bantu,+ sambu bo mona bisalu na beno ya mbote+ mpi bo pesa nkembo na Tata na beno yina kele na zulu.+

17 “Beno yindula ve nde mono kwisaka sambu na kufwa Nsiku to Bambikudi. Mono kwisaka ve sambu na kufwa yo, kansi sambu na kulungisa yo.+ 18 Ya kieleka mono ke tubila beno nde zulu ti ntoto lenda luta, kansi ata kisono mosi ya kuluta fioti to kitini mosi ya kisono ya Nsiku ta luta ve tii kuna mambu yonso ta salama.+ 19 Yo yina, konso muntu yina ke fwa nsiku mosi na kati ya bansiku yai ya kuluta fioti mpi ke longa bantu ya nkaka na kusala mutindu mosi, bo ta binga yandi muntu ya kuluta fioti na Kimfumu ya zulu. Kansi, konso muntu yina ke zitisa yo mpi ke longa yo, bo ta binga yandi muntu ya nene na Kimfumu ya zulu. 20 Sambu mono ke tubila beno nde kana lunungu na beno kuluta ve ya bansekudi ti ya Bafarize,+ beno ta kota ve ata fioti na Kimfumu ya zulu.+

21 “Beno waka nde bo tubilaka bantu ya ntangu ya ntama nde: ‘Nge fwete fwa ve muntu,+ kansi konso muntu yina ke fwa muntu ya nkaka, bo ta sambisa yandi na tribinale.’+ 22 Kansi mono ke tubila beno nde konso muntu yina ke landa kubumbila mpangi na yandi makasi na ntima,+ bo ta sambisa yandi na tribinale, mpi konso muntu yina ke vweza mpangi na yandi ti bangogo ya kukonda luzitu, bo ta sambisa yandi na Tribinale ya Nene; kansi konso muntu yina ke tuba nde, ‘Nge zoba ya mpamba-mpamba!’ yo me fwana nde bo losa yandi na tiya ya Gehena.*+

23 “Ebuna, kana nge ke nata dikabu na nge na mesa-kimenga+ mpi kuna nge me yibuka nde mpangi na nge kele ti makambu ti nge, 24 bika dikabu na nge pana na ntwala ya mesa-kimenga, mpi kwenda. Ntete, tula ngemba ti mpangi na nge, na nima ntangu nge ta vutuka, pesa dikabu na nge.+

25 “Yidika nswalu makambu ti muntu yina ke funda nge na tribinale, ntangu nge kele ntete ti yandi na nzila, sambu yandi pesa nge ve na maboko ya zuzi, mpi zuzi kupesa nge na kalaki ya tribinale, ebuna bo losa nge na boloko.+ 26 Ya kieleka mono ke tubila nge nde, nge ta basika ve kuna tii ntangu nge ta manisa kufuta mbongo na nge ya kibende ya fioti ya nsuka.*

27 “Beno waka bo tubaka nde: ‘Nge fwete sala ve bizumba.’+ 28 Kansi mono ke tubila beno nde konso muntu yina ke landa kutala nkento+ mosi ti nzala ya kuvukisa nitu ti yandi me sala dezia bizumba ti nkento yina na ntima na yandi.+ 29 Yo yina, kana disu na nge ya kitata ke budisa nge sakuba, tumuna yo mpi losa yo ntama ti nge.+ Sambu yo me luta mbote nde nge vidisa kitini mosi ya nitu na nge na kisika nde bo losa nitu na nge ya mvimba na Gehena.*+ 30 Diaka, kana diboko na nge ya kitata ke budisa nge sakuba, zenga yo mpi losa yo ntama ti nge.+ Sambu yo me luta mbote nde nge vidisa kitini mosi ya nitu na nge na kisika nde nitu na nge ya mvimba kukwenda na Gehena.*+

31 “Diaka, bo tubaka nde: ‘Konso muntu yina ke fwa makwela ti nkento na yandi, bika yandi pesa yandi mukanda ya kufwa makwela.’+ 32 Kansi mono ke tubila beno nde konso muntu yina ke fwa makwela ti nkento na yandi, katula kaka sambu na pite,* ke tula yandi na kigonsa ya kusala bizumba, mpi konso muntu yina ke kwela nkento yina me fwaka makwela me sala bizumba.+

33 “Beno waka diaka nde bo tubilaka bantu ya ntangu ya ntama nde: ‘Nge fwete zenga ve kieleka kukonda kulungisa yo,+ kansi nge fwete lungisa balusilu ya nge ke sala na Yehowa.’*+ 34 Kansi mono ke tubila beno nde: Beno zenga ve kieleka ata fioti,+ yo vanda na zina ya zulu, sambu yo kele kiti ya kimfumu ya Nzambi; 35 to na zina ya ntoto, sambu yo kele kazune ya makulu na yandi;+ to na zina ya Yeruzalemi, sambu yo kele mbanza ya Ntotila ya nene.+ 36 Nge fwete zenga mpi ve kieleka na zina ya ntu na nge, sambu nge lenda kitula ve lunsuki mosi mpembe to ndombe. 37 Bika nde ngogo na beno ‘Ee’ kutendula kaka ee, ‘Ve’ na beno, ve,+ sambu mambu yina beno ke yika na zulu na yo ke katuka na muntu ya mbi.+

38 “Beno waka bo tubaka nde: ‘Disu sambu na disu mpi dinu sambu na dinu.’+ 39 Kansi mono ke tubila beno nde: Beno nwana ve ti muntu yina kele muntu ya mbi, kansi konso muntu yina ke bula nge mbata na ditama ya kitata, pesa yandi mpi ditama yina ya nkaka.+ 40 Kana muntu ke zola kunata nge na tribinale mpi kubaka lele na nge ya kati, bika yandi baka mpi lele na nge ya zulu,+ 41 mpi kana muntu mosi ya kele na kiyeka kulomba nge na ngolo na kusala kilometre* mosi, sala bakilometre zole ti yandi. 42 Pesa na muntu yina ke lomba nge, mpi kupesa ve mukongo na muntu yina ke zola kudefa* kima na nge.+

43 “Beno waka bo tubaka nde: ‘Nge fwete zola nkweno na nge+ mpi kumenga mbeni na nge.’ 44 Kansi mono ke tubila beno nde: Beno landa na kuzola bambeni na beno+ mpi na kusamba sambu na bantu yina ke monisa beno mpasi,+ 45 na mpila nde beno kudimonisa bana ya Tata na beno yina kele na zulu,+ sambu yandi ke basisaka ntangu na yandi sambu na bantu ya mbi mpi bantu ya mbote mpi yandi ke nokisaka mvula sambu na bantu ya lunungu mpi bantu ya kukonda lunungu.+ 46 Sambu kana beno ke zola bantu yina ke zolaka beno, nki matabisi beno kele na yo?+ Keti bakalaki ya mpaku ke salaka ve mutindu mosi? 47 Mpi kana beno ke pesa mbote kaka na bampangi na beno, nki diambu ya kuluta nene beno ke sala? Keti bantu ya makanda mpi ke salaka ve mutindu mosi? 48 Yo yina, beno fwete vanda ya kukuka, mutindu Tata na beno ya zulu kele ya kukuka.+

6 “Beno keba na kusala ve mambu na beno ya lunungu na meso ya bantu sambu bo mona beno;+ kana ve, beno ta baka ve matabisi na Tata na beno yina kele na zulu. 2 Yo yina, ntangu nge ke pesa makabu ya mawa,* kubula mpungi ve na ntwala na nge, mutindu bantu ya luvunu ke salaka na basinagoga mpi na babala-bala, sambu bantu kupesa bo nkembo. Ya kieleka mono ke tubila beno nde: Bo me bakaka matabisi na bo yonso. 3 Kansi nge, ntangu nge ke pesa makabu ya mawa, kubika ve nde diboko na nge ya kimama kuzaba mambu yina diboko na nge ya kitata ke sala, 4 sambu makabu na nge ya mawa kuvanda na kinsweki. Ebuna, Tata na nge yina ke talaka na kinsweki ta futa nge.+

5 “Diaka, ntangu beno ke samba, beno sala ve bonso bantu ya luvunu,+ sambu bo ke zolaka kusamba ya kutelama na basinagoga mpi na mampambu ya banzila ya nene sambu bantu kumona bo.+ Ya kieleka mono ke tubila beno nde: Bo me bakaka matabisi na bo yonso. 6 Kansi nge, ntangu nge ke samba, kota na suku ya nzo na nge, mpi na nima ya kukanga kielo, samba Tata na nge yina kele na kinsweki.+ Ebuna, Tata na nge yina ke talaka na kinsweki ta futa nge. 7 Ntangu nge ke samba, kuvutukila ve mambu ya mutindu mosi mbala na mbala mutindu bantu ya makanda ke salaka, sambu bo ke yindulaka nde Nzambi ta wa bo sambu bo ke sadila bangogo mingi. 8 Yo yina, beno vanda ve bonso bo, sambu Tata na beno ke zabaka mambu yina beno kele na yo mfunu+ na ntwala nkutu nde beno lomba yandi yo.

9 “Ebuna, beno fwete samba mutindu yai:+

“‘Tata na beto yina kele na zulu, zina na nge+ kuvanda ya santu.*+ 10 Kimfumu na nge kukwisa.+ Luzolo na nge+ kusalama na ntoto, bonso na zulu.+ 11 Pesa beto bubu yai madia* na beto sambu na kilumbu yai,+ 12 mpi lolula masumu* na beto, mutindu beto mpi me lolulaka bantu yina me salaka beto mbi.+ 13 Kubika ve nde beto bwa na mpukumuna,+ kansi gulusa* beto na maboko ya muntu ya mbi.’+

14 “Sambu kana beno ke lolula bantu bifu na bo, Tata na beno yina kele na zulu ta lolula beno mpi;+ 15 kansi kana beno ke lolula ve bantu bifu na bo, Tata na beno yina kele na zulu mpi ta lolula ve bifu na beno.+

16 “Ntangu beno ke buya madia,+ beno yambula kuvanda ti luse ya mawa bonso bantu ya luvunu, sambu bo ke bebisaka baluse na bo* sambu bantu kumona nde bo ke buya madia.+ Ya kieleka mono ke tubila beno nde: Bo me bakaka matabisi na bo yonso. 17 Kansi nge, ntangu nge ke buya madia, pakula mafuta na ntu mpi yobisa luse na nge, 18 sambu bantu kumona ve nde nge ke buya madia, kansi kaka Tata na nge yina kele na kinsweki. Ebuna, Tata na nge yina ke talaka na kinsweki ta futa nge.

19 “Beno bika kufulusa sambu na beno mosi bimvwama na ntoto,+ kisika nselele ke diaka yo mpi yo ke bwaka matadi, mpi kisika miyibi ke kotilaka yo mpi ke yibaka yo. 20 Kansi, beno fulusa sambu na beno mosi bimvwama na zulu,+ kisika nselele ke diaka yo ve mpi yo ke bwaka ve matadi,+ mpi kisika miyibi ke kotilaka yo ve mpi ke yibaka yo ve. 21 Sambu kisika kima na nge ya ntalu kele, ntima na nge mpi ta vanda pana.

22 “Mwinda ya nitu kele disu.+ Yo yina, kana disu na nge ke tala kima mosi mpamba,* nitu na nge ya mvimba ta vanda na nsemo.* 23 Kansi, kana disu na nge ke lulaka,*+ nitu na nge ya mvimba ta vanda mpimpa. Kana nsemo yina kele na kati na nge kele kibeni mpimpa, mpimpa yina kele mingi kibeni!

24 “Muntu mosi ve lenda sala bonso mpika sambu na bamfumu zole; sambu yandi ta menga mosi mpi ta zola ya nkaka+ to yandi ta kangama na mosi mpi ta vweza ya nkaka. Beno lenda sala ve bonso bampika sambu na Nzambi mpi sambu na Kimvwama.+

25 “Yo yina mono ke tubila beno nde: Beno bika kudiyangisa sambu na luzingu*+ na beno nde beno ta dia inki to beno ta nwa inki, to sambu na nitu na beno nde beno ta lwata inki.+ Keti luzingu* kele ve mfunu mingi kuluta madia, mpi nitu kuluta bilele?+ 26 Beno tala mbote-mbote bandeke ya zulu;+ yo ke kunaka ve nkeni, yo ke katulaka ve bambuma, mpi yo ke bumbaka ve bima na nzo. Kansi, Tata na beno yina kele na zulu ke pesaka yo madia. Keti beno kele ve mfunu mingi kuluta yo? 27 Nani na kati na beno lenda yika nda ya luzingu na yandi ata fioti kana yandi ke kudiyangisa?+ 28 Diaka, sambu na nki beno ke kudiyangisa sambu na bilele? Beno baka dilongi na bintuntu ya bilanga, mutindu yo ke yelaka; yo ke salaka ve mpi yo ke tungaka ve bilele; 29 kansi mono ke tubila beno nde ata Salomo,+ na nkembo na yandi yonso, yandi lwataka ve bonso kintuntu mosi na kati ya bintuntu yai. 30 Ebuna, kana yai mutindu Nzambi ke lwatisaka matiti ya bilanga, yina kele awa bubu yai mpi mbasi bo losa na tiya, keti yandi ta lwatisa beno ve mingi kuluta, beno bantu ya kele na lukwikilu ya fioti? 31 Yo yina, beno kudiyangisa ve ata fioti+ mpi beno tuba ve nde, ‘Beto ta dia inki?’ to, ‘Beto ta nwa inki?’ to, ‘Beto ta lwata inki?’+ 32 Sambu bima yai yonso kele bima yina makanda ke sosaka ti lukasi. Tata na beno yina kele na zulu me zaba nde beno kele na mfunu ya bima yai yonso.

33 “Yo yina, beno landa kusosa ntete Kimfumu ti lunungu na yandi, ebuna yandi ta yika beno bima yina yonso ya nkaka.+ 34 Beno kudiyangisa ve ata fioti sambu na kilumbu yina ke landa,+ sambu kilumbu yina ke landa ta vanda ti basusi na yo. Konso kilumbu ke vandaka ti bampasi na yo.

7 “Beno bika kusambisa+ sambu bo sambisa beno ve; 2 sambu bo ta sambisa beno mutindu beno ke sambisa bantu ya nkaka,+ mpi bo ta tesila beno na kitesilu yina beno ke tesila bantu ya nkaka.+ 3 Ebuna, sambu na nki nge ke tala mwa-dititi yina kele na disu ya mpangi na nge kansi nge ke mona ve mutandala yina kele na disu na nge mosi?+ 4 To nki mutindu nge lenda tubila mpangi na nge nde, ‘Bika mono katula mwa-dititi yina kele na disu na nge,’ na ntangu mutandala kele na disu na nge mosi? 5 Muntu ya luvunu! Katula ntete mutandala yina kele na disu na nge mosi, ebuna nge ta mona mbote mutindu ya kukatula mwa-dititi na disu ya mpangi na nge.

6 “Beno pesa ve kima yina kele ya santu na bambwa, beno losa mpi ve mayaka na beno na ntwala ya bangulu+ sambu yo niata yo ve ata fioti na nsi ya makulu na yo na nima yo balukila beno mpi yo lwadisa beno ngolo.

7 “Beno landa na kulomba, ebuna bo ta pesa beno;+ beno landa na kusosa ebuna beno ta mona; beno landa na kubula na kielo, ebuna bo ta kangudila beno;+ 8 sambu konso muntu yina ke lombaka ke bakaka,+ konso muntu yina ke sosaka ke monaka, mpi konso muntu yina ke bulaka na kielo, bo ta kangudila yandi. 9 Ya kieleka, nani na kati na beno kana mwana na yandi kulomba yandi dimpa, yandi ta pesa yandi ditadi? 10 To kana yandi lomba mbisi ya masa, keti yandi ta pesa yandi nioka? 11 Yo yina, kana beno, ata beno kele bantu ya mbi, beno me zaba kupesa bana na beno makabu ya mbote, beno fwete zaba kibeni nde Tata na beno yina kele na zulu ta pesa bima ya mbote+ na bantu yina ke lombaka yandi yo!+

12 “Yo yina, mambu yonso yina beno ke zola nde bantu kusadila beno, beno mpi beno fwete sadila bo yo.+ Ya kieleka, yai mambu yina Nsiku mpi Bambikudi ke longaka.+

13 “Beno kota na kielo ya fioti, sambu kielo ya nene+ mpi nzila ya nene ke nataka na lufwa, mpi bantu mingi ke kotaka kuna; 14 kansi, kielo ya fioti mpi nzila yina kele nkaka ke nataka na luzingu, mpi bantu fioti ke monaka yo.+

15 “Beno keba na bambikudi ya luvunu+ yina ke kwisaka na beno na bilele ya mameme,+ kansi na kati bo kele bibulu yina kele na nzala ya ngolo.+ 16 Beno ta zaba bo na bambuma na bo. Bantu ke katulaka ve ata fioti bambuma ya vinu to ya bafige na nti ya bansende, mpidina ve?+ 17 Mutindu mosi, konso nti ya mbote ke butaka mbuma ya mbote, kansi konso nti ya kupola ke butaka mbuma ya mbi.+ 18 Nti ya mbote lenda buta ve mbuma ya mbi, mpi nti ya kupola lenda buta ve mbuma ya mbote.+ 19 Konso nti yina ke butaka ve mbuma ya mbote, bo ke zengaka yo mpi bo ke losaka yo na tiya.+ 20 Yo yina, beno ta zaba bantu yina na bambuma na bo.+

21 “Bantu yonso ve yina ke tubilaka mono nde, ‘Mfumu, Mfumu,’ ta kota na Kimfumu ya zulu, kansi muntu yina ke salaka luzolo ya Tata na mono yina kele na zulu, yandi mpamba muntu ta kota.+ 22 Bantu mingi ta songa mono na kilumbu yina nde: ‘Mfumu, Mfumu,+ keti beto bikulaka ve na zina na nge mpi basisaka ve bademo na zina na nge mpi salaka ve bidimbu mingi ya nkumbwa na zina na nge?’+ 23 Kansi mono ta songa bo nde: ‘Mono me zaba beno ve ata fioti! Beno katuka na ntwala na mono, beno bantu ya ke fwaka bansiku!’+

24 “Yo yina, konso muntu yina ke wa mambu yai ya mono ke tuba mpi ke sadila yo ta vanda bonso muntu ya mayele yina tungaka nzo na yandi na zulu ya ditadi.+ 25 Mvula nokaka, masa fulukaka mingi, mpi mipepe ya ngolo kwisaka mpi bulaka nzo yina, kansi yo bwaka ve, sambu bo tungaka yo na zulu ya ditadi. 26 Diaka, konso muntu yina ke wa mambu yai ya mono ke tuba kansi ke sadila yo ve, bo ta fwanisa yandi na zoba, yina tungaka nzo na yandi na zulu ya zelo.+ 27 Mvula nokaka, masa fulukaka mingi, mpi mipepe ya ngolo kwisaka mpi bulaka nzo yina,+ ebuna yo bwaka mpi kubwa na yo vandaka nene.”

28 Ntangu Yezu manisaka kutuba mambu yai, bimvuka ya bantu yitukaka mingi na mutindu na yandi ya kulonga,+ 29 sambu yandi vandaka kulonga bo bonso muntu yina kele ti kiyeka,+ kansi ve bonso bansekudi na bo.

8 Ntangu yandi kulumukaka na ngumba, bimvuka ya nene ya bantu landaka yandi. 2 Ebuna muntu mosi yina vandaka na maladi ya lepre kwisaka, fukiminaka yandi, mpi tubaka nde: “Mfumu, kana nge me zola, nge lenda kumisa mono bunkete.”+ 3 Yo yina Yezu tandulaka diboko, yandi simbaka yandi, mpi tubaka nde: “Mono me zola! Kuma bunkete.”+ Na mbala mosi lepre na yandi manaka.+ 4 Ebuna Yezu tubilaka yandi nde: “Keba! Kuzabisa ve ata muntu mosi,+ kansi kwenda kudimonisa na nganga-nzambi,+ mpi pesa dikabu yina Moize tulaka,+ sambu na kumonisa bo nde nge me kuma bunkete.”

5 Ntangu yandi kotaka na Kapernaumi, mfumu mosi ya basoda kwisaka pene-pene na yandi, mpi bondilaka yandi+ 6 nde: “Mfumu, nsadi na mono me lala na nzo sambu yandi lenda nikana ve, mpi yandi ke mona mpasi mingi kibeni.” 7 Yezu tubilaka yandi nde: “Ntangu mono ta kuma kuna, mono ta belula yandi.” 8 Mfumu ya basoda vutulaka nde: “Mfumu, mono me fwana ve na kukotisa nge na nzo na mono, kansi tuba kaka ngogo mosi ebuna nsadi na mono ta beluka. 9 Sambu mono mpi mono kele ti bamfumu na zulu na mono, mono kele ti basoda yina kele na nsi ya kiyeka na mono; mono ke tubaka na soda mosi nde, ‘Kwenda!’ mpi yandi ke kwendaka, mpi na soda ya nkaka nde, ‘Kwisa!’ mpi yandi ke kwisaka, mpi na mpika na mono nde, ‘Sala diambu yai!’ mpi yandi ke salaka yo.” 10 Ntangu Yezu waka yo, yandi yitukaka mpi tubilaka bantu yina vandaka kulanda yandi nde: “Mono ke tubila beno kieleka nde, mono me mona ve lukwikilu ya nene+ ya mutindu yai ata na muntu mosi na Izraele. 11 Kansi, mono ke tubila beno nde bantu mingi ya esti ti ya westi ta kwisa mpi ta vanda na mesa ti Abrahami, Izaki, mpi Yakobi na Kimfumu ya zulu;+ 12 kansi bo ta losa bana ya Kimfumu na mpimpa na nganda. Kuna bo ta dilaka mpi ta kwetisaka meno.”+ 13 Ebuna Yezu tubilaka mfumu yina ya basoda nde: “Kwenda. Kaka mutindu nge me kwikila, bika yo salama mutindu yina.”+ Mpi nsadi yina belukaka na ntangu yina.+

14 Ntangu Yezu kumaka na nzo ya Piere, yandi monaka bokilo+ ya Piere ya nkento me lala sambu yandi vandaka na fievre.+ 15 Yo yina, Yezu simbaka yandi na diboko,+ mpi fievre na yandi manaka, ebuna yandi telamaka mpi yantikaka kusadila Yezu. 16 Kansi, ntangu nkokila bwaka, bo natilaka yandi bantu mingi yina vandaka ti bademo; mpi yandi basisaka bampeve ti ngogo mosi mpamba, mpi yandi belulaka bantu yonso yina vandaka kubela, 17 sambu na kulungisa mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi Yezaya nde: “Yandi mosi nataka maladi na beto mpi bakaka kimbefo na beto.”+

18 Ntangu Yezu monaka kimvuka ya bantu pene-pene na yandi, yandi songaka bo nde bo sabuka na simu ya nkaka.+ 19 Ebuna nsekudi mosi kwisaka mpi tubilaka yandi nde: “Longi, mono ta landa nge konso kisika yina nge ke kwenda.”+ 20 Kansi Yezu tubilaka yandi nde: “Mikengi kele ti mabulu mpi bandeke ya zulu kele ti babuyamba, kansi Mwana ya muntu kele ve ti kisika ya kutula ntu na yandi.”+ 21 Na nima, longoki ya nkaka tubilaka yandi nde: “Mfumu, pesa mono ntete nzila ya kukwenda kuzika tata na mono.”+ 22 Yezu tubilaka yandi nde: “Fula kulanda mono, mpi bika bafwa kuzika bafwa na bo.”+

23 Ntangu yandi kotaka na maswa, balongoki na yandi landaka yandi.+ 24 Mpi tala! mupepe mosi ya ngolo basikaka na nzadi-mungwa, na mpila nde kitembo vandaka kufika maswa; kansi yandi vandaka kulala.+ 25 Ebuna bo kwisaka kutedimisa yandi na mpongi mpi bo tubaka nde: “Mfumu, gulusa beto, beto ke zola kufwa!” 26 Kansi, yandi tubilaka bo nde: “Sambu na nki beno ke wa boma, beno bantu ya kele na lukwikilu ya fioti?”+ Na nima, yandi telamaka, yandi nganinaka mipepe ti nzadi-mungwa, ebuna pima ya nene kotaka.+ 27 Yo yina, bo yitukaka mpi bo tubaka nde: “Yai muntu ya nki mutindu? Ata mipepe ti nzadi-mungwa ke lemfukila yandi.”

28 Ntangu yandi kumaka na simu ya nkaka, na ntoto ya bantu ya Gadara, babakala zole yina katukaka na maziamu* mpi yina vandaka ti bademo kwisaka kukutana ti yandi.+ Bo vandaka nku mingi kibeni, yo yina ata muntu mosi ve vandaka ti kikesa ya kuluta na nzila yina. 29 Mpi bo tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Mwana ya Nzambi, nki mambu nge ti beto?+ Keti nge me kwisa awa sambu na kumonisa beto mpasi+ na ntwala ya ntangu ya bo me tulaka?”+ 30 Kimvuka mosi ya bangulu mingi vandaka kudia mwa ntama ti bo.+ 31 Yo yina, bademo yantikaka kubondila yandi nde: “Kana nge basisa beto, tinda beto na kati ya kimvuka ya bangulu.”+ 32 Mpi yandi tubilaka bo nde: “Beno kwenda!” Bo basikaka mpi bo kwendaka kukota na kati ya bangulu, ebuna kimvuka yonso ya bangulu katukaka na ngumba mpi kudilosaka na nzadi-mungwa ebuna yo fwaka na masa. 33 Kansi, bankengidi ya bangulu tinaka, mpi ntangu bo kotaka na mbanza, bo zabisaka mambu yonso, ti disolo ya bantu yina vandaka ti bademo. 34 Ebuna, mbanza ya mvimba basikaka sambu na kukutana ti Yezu, mpi ntangu bo monaka yandi, bo bondilaka yandi na kukatuka na ntoto na bo.+

9 Yezu kotaka na maswa, yandi sabukaka mpi kwendaka na mbanza na yandi.+ 2 Bo kwisaka kunatila yandi kikata mosi yina vandaka ya kulala na mbeto. Ntangu yandi monaka lukwikilu na bo, Yezu tubilaka kikata yina nde: “Mwana, vanda kikesa! Masumu na nge me lolulama.”+ 3 Ebuna bansekudi ya nkaka tubaka bo na bo nde: “Muntu yai ke vweza Nzambi.” 4 Sambu Yezu zabaka mabanza na bo, yandi tubaka nde: “Sambu na nki beno ke yindula mambu ya mbi na bantima na beno?+ 5 Mu mbandu, inki kele pete mingi, kutuba nde, ‘Masumu na nge me lolulama,’ to kutuba nde, ‘Telama mpi tambula’?+ 6 Kansi, sambu beno zaba nde Mwana ya muntu kele ti kiyeka na ntoto ya kulolula masumu—” yo yina yandi tubilaka kikata yina nde: “Telama, baka mbeto na nge, mpi kwenda na nzo na nge.”+ 7 Yandi telamaka mpi kwendaka na nzo na yandi. 8 Ntangu bimvuka ya bantu monaka mambu yai, boma simbaka bo, mpi bo pesaka nkembo na Nzambi, yina pesaka bantu kiyeka ya mutindu yai.

9 Na nima, ntangu Yezu vandaka kuluta mwa ntama ti kisika yina, yandi monaka muntu mosi, zina na yandi Matayo, yandi me vanda na biro ya bo ke futaka mpaku, mpi yandi tubilaka yandi nde: “Landa mono.” Ebuna yandi telamaka mpi landaka yandi.+ 10 Na nima, ntangu Yezu vandaka kudia* na nzo, bakalaki mingi ya mpaku ti bansumuki mingi kwisaka ebuna bo yantikaka kudia* ti Yezu mpi balongoki na yandi.+ 11 Kansi ntangu Bafarize monaka mambu yai, bo tubilaka balongoki na yandi nde: “Sambu na nki longi na beno ke dia ti bakalaki ya mpaku mpi bansumuki?”+ 12 Ntangu Yezu waka mambu yina bo vandaka kutuba, yandi tubaka nde: “Bantu yina kele na mavimpi ya mbote ke vandaka na mfunu ya munganga ve, kansi bayina kele na maladi bantu ke vandaka na mfunu na yandi.+ 13 Yo yina, beno kwenda kulonguka disongidila ya mambu yai: ‘Mono ke zolaka mawa, kansi kimenga ve.’+ Sambu mono kwisaka ve sambu na kubinga bantu ya lunungu, kansi bansumuki.”

14 Na nima, balongoki ya Yoane kwisaka kuyula yandi nde: “Sambu na nki beto ti Bafarize kele ti kikalulu ya kubuya madia, kansi balongoki na nge ke buyaka ve madia?”+ 15 Ebuna Yezu tubilaka bo nde: “Keti banduku ya bakala yina ke kwela kele ti kikuma ya kuvanda na mawa ntangu bakala yina ke kwela+ kele ti bo? Kansi bilumbu ta kwisa ntangu bo ta katula bakala yina ke kwela na kati na bo,+ ebuna bo ta buya madia. 16 Muntu mosi ve ke tungaka kitende ya lele ya mpa na zulu ya lele ya ntama, sambu kitende ya mpa ta benda lele ya ntama, ebuna yo ta pasuka diaka nene.+ 17 Bantu ke tulaka mpi ve vinu ya mpa na mabungu* ya ntama. Kana bo sala mpidina, mabungu* ta pasuka mpi vinu ta tiamuka ebuna mabungu* yina ta beba. Kansi bantu ke tulaka vinu ya mpa na mabungu* ya mpa, mpidina bo ta tanina mabungu mpi vinu.”

18 Ntangu yandi vandaka kutubila bo mambu yai, mfumu mosi yina pusanaka pene-pene na yandi fukiminaka yandi mpi tubaka nde: “Ntangu yai, yo fwete vanda nde mwana na mono ya nkento me fwa, kansi kwisa mpi tula yandi diboko, ebuna yandi ta vutuka na luzingu.”+

19 Yezu telamaka mpi landaka yandi ti balongoki na yandi. 20 Ebuna nkento mosi yina vandaka kubela maladi ya kubasika menga+ bamvula 12 pusanaka na nima mpi simbaka dilenda ya lele ya zulu ya Yezu,+ 21 sambu yandi vandaka kuditubila nde: “Kana mono simba kaka lele na yandi ya zulu, mono ta beluka.” 22 Yezu balukaka, mpi monaka yandi, ebuna yandi tubaka nde: “Mwana na mono, vanda kikesa! Lukwikilu na nge me belula nge.”+ Mpi yantika na ngunga yina, nkento yina belukaka.+

23 Ntangu Yezu kumaka na nzo ya mfumu yina mpi yandi monaka bantu ya ke bulaka musembu mpi kimvuka ya bantu ke sala makelele mingi,+ 24 yandi tubaka nde: “Beno katuka awa, sambu mwana-nkento me fwa ve kansi yandi ke lala.”+ Ebuna bo yantikaka kuseka yandi na kuvweza yonso. 25 Ntangu bo basisaka kimvuka ya bantu yina na nganda, yandi kotaka mpi simbaka yandi na diboko,+ ebuna mwana-nkento yina telamaka.+ 26 Ya kieleka, nsangu ya mambu yai panzanaka na babwala yonso ya nziunga.

27 Ntangu Yezu katukaka pana, bifwa-meso zole+ landaka yandi mpi bo vandaka kutuba na ndinga ya ngolo nde: “Mwana ya Davidi, wila beto mawa.” 28 Ntangu yandi kotaka na nzo, bifwa-meso yina kwisaka pene-pene na yandi, ebuna Yezu yulaka bo nde: “Keti beno ke kwikila nde mono lenda sala yo?”+ Bo vutulaka nde: “Ee, Mfumu.” 29 Ebuna, yandi simbaka meso na bo,+ mpi tubaka nde: “Na kuwakana ti lukwikilu na beno, bika yo salama mutindu yina sambu na beno.” 30 Mpi meso na bo kangukaka. Diaka, Yezu kebisaka bo ngolo nde: “Beno keba na mpila nde muntu mosi ve kuzaba yo.”+ 31 Kansi ntangu bo basikaka na nganda, bo panzaka nsangu na yandi na babwala yonso ya nziunga.

32 Ntangu bo vandaka kukatuka pana, bantu natilaka yandi baba mosi yina vandaka ti demo;+ 33 mpi ntangu yandi basisaka demo yina, baba yina tubaka.+ Ebuna bimvuka ya bantu yitukaka mpi bo tubaka nde: “Beto me monaka ntete ve diambu ya mutindu yai na Izraele.”+ 34 Kansi Bafarize vandaka kutuba nde: “Yandi ke basisa bademo na nsadisa ya mfumu ya bademo.”+

35 Mpi Yezu vandaka kukwenda na bambanza yonso mpi na babwala yonso, yandi vandaka kulonga na basinagoga na bo mpi kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu mpi kubelula bamaladi ya mitindu yonso mpi bifu ya mitindu yonso.+ 36 Ntangu yandi monaka bimvuka ya bantu, yandi wilaka bo mawa+ sambu bo vandaka kuniokwama mpi kuyungana bonso mameme yina me konda ngungudi.+ 37 Ebuna yandi tubilaka balongoki na yandi nde: “Ya kieleka, bima ya kukatula na bilanga kele mingi, kansi bansadi kele fioti.+ 38 Yo yina, beno bondila Mfumu ya kisalu ya kukatula bima na bilanga na kutinda bansadi na kisalu na yandi ya kukatula bima na bilanga.”+

10 Ebuna, yandi bingaka balongoki na yandi 12 mpi pesaka bo kiyeka na zulu ya bampeve ya mbi,+ sambu bo basisa bampeve yina mpi bo belula bamaladi ya mitindu yonso mpi bifu ya mitindu yonso.

2 Yai bazina ya bantumwa 12:+ Ya ntete Simoni, ya bo ke bingaka Piere,+ mpi Andre+ mpangi na yandi; Yakobo mwana ya Zebedeo mpi Yoane+ mpangi na yandi; 3 Filipo mpi Bartelemi;+ Toma+ mpi Matayo+ kalaki ya mpaku; Yakobo mwana ya Alfeo; mpi Tadeo; 4 Simoni muntu ya Kanana;* mpi Yudasi Iskariote, yina tekaka yandi na nima.+

5 Yezu tindaka bantu yai 12 mpi yandi pesaka bo bantuma yai:+ “Beno kwenda ve na nzila ya makanda, mpi beno kota ve ata na mbanza mosi ya bantu ya Samaria;+ 6 kansi beno landa kukwenda na mameme ya me vilaka ya nzo ya Izraele.+ 7 Na ntangu beno ke kwenda, beno samuna nde: ‘Kimfumu ya zulu me kuma pene-pene.’+ 8 Beno belula bantu ya maladi,+ beno tedimisa bafwa, beno kumisa bantu yina kele na maladi ya lepre bunkete, mpi beno basisa bademo. Beno me baka ya ofele, beno pesa mpi ya ofele. 9 Beno baka ve wolo to arza to kwivre sambu na mikaba na beno ya kunatila mbongo,+ 10 to mwa-saki ya kunatila madia sambu na nzietelo, to bilele zole,* to basandale to nti,+ sambu nsadi me fwana na kubaka madia na yandi.+

11 “Na konso mbanza to bwala yina beno ke kota, beno sosa nani na kati na yo me fwana, mpi beno bikala pana tii ntangu beno ta katuka kuna.+ 12 Ntangu beno ke kota na nzo, beno pesa bantu ya nzo yina mbote. 13 Kana nzo yina me fwana, bika nde ngemba ya beno me zodila yo kuvanda na nzo yina;+ kansi kana yo me fwana ve, bika nde ngemba na beno kuvutukila beno. 14 Na konso kisika yina muntu ke yamba beno ve to ke wa ve mambu na beno, ntangu beno ke basika na nzo yina to na mbanza yina, beno pupula makulu na beno sambu na kukatula mfututu.+ 15 Ya kieleka mono ke tubila beno nde, na Kilumbu ya Kusambisa, yo ta vanda pete mingi sambu na Sodome ti Gomore+ kuluta sambu na mbanza yina.

16 “Mono ke tinda beno bonso mameme na kati ya bibulu; yo yina, beno vanda mayele bonso banioka kansi ti ntima-mpembe bonso bapizio.+ 17 Beno keba na bantu, sambu bo ta nata beno na batribinale ya fioti+ mpi bo ta bula beno+ fimbu na basinagoga na bo.+ 18 Bo ta nata beno na ntwala ya baguvernere mpi ya bantotila+ sambu na mono, sambu na kuta kimbangi na ntwala na bo mpi ya makanda.+ 19 Kansi, ntangu bo ta pesa beno na maboko na bo, beno kudiyangisa ve sambu na mutindu beno ta tuba to mambu yina beno ta tuba, sambu mambu yina beno ta tuba bo ta pesa beno yo na ngunga yina;+ 20 sambu bantu ke tuba kele kaka beno ve, kansi yo kele mpeve ya Tata na beno yina ke tuba na nzila na beno.+ 21 Diaka, mpangi ta pesa mpangi na yandi sambu bo fwa yandi, tata mwana na yandi, mpi bana ta kuma bambeni ya bibuti mpi ta sala nde bo fwa bo.+ 22 Mpi bantu yonso ta menga beno sambu na zina na mono,+ kansi muntu yina ta kanga ntima* tii na nsuka ta guluka.+ 23 Kana bo monisa beno mpasi na mbanza mosi, beno tina na mbanza ya nkaka,+ sambu ya kieleka mono ke tubila beno nde: Beno ta manisa ve kukwenda na bambanza yonso ya Izraele na ntwala nde Mwana ya muntu kukwisa.

24 “Longoki ke lutaka ve longi na yandi, mpika mpi ke lutaka ve mfumu na yandi.+ 25 Yo me lunga nde longoki kukuma bonso longi na yandi, mpi mpika bonso mfumu na yandi.+ Kana bantu me binga munkwa-nzo nde Belezebule,*+ beno fwete zaba kibeni nde bo ta binga bantu ya nzo na yandi mutindu mosi! 26 Yo yina, beno wa bo boma ve, sambu kele ve ti kima mosi ya kubumbana yina ta monana ve pwelele mpi kele ve ti kima mosi ya kinsweki yina ta zabana ve.+ 27 Mambu yina mono ke tubila beno na mpimpa, beno tuba yo na nsemo, mpi mambu yina beno ke wa na nsi-nsi, beno samuna yo na zulu ya banzo.+ 28 Mpi beno wa boma ve ya bantu yina ke fwaka nitu kansi yina lenda fwa ve moyo;*+ kansi beno wa boma ya muntu yina lenda fwa moyo ti nitu na Gehena.*+ 29 Keti bo ke tekaka ve tu-bandeke zole na mbongo mosi ya kibende ya mfunu mingi ve?* Kansi ata mosi ve na kati na yo ta bwa na ntoto kukonda nde Tata na beno kuzaba yo.+ 30 Kansi, ata nsuki ya ntu na beno, yandi ke tangaka yo yonso. 31 Yo yina, beno wa boma ve; beno kele na mfunu mingi kuluta tu-bandeke mingi.+

32 “Ebuna, konso muntu yina ke ndima mono na ntwala ya bantu,+ mono mpi ta ndima yandi na ntwala ya Tata na mono yina kele na zulu.+ 33 Kansi konso muntu yina ke buya mono na ntwala ya bantu, mono mpi ta buya yandi na ntwala ya Tata na mono yina kele na zulu.+ 34 Beno yindula ve nde mono kwisaka sambu na kutula ngemba na ntoto; mono kwisaka sambu na kutula ngemba ve, kansi mbele ya bitumba.+ 35 Mono kwisaka kutula kukabwana, na kati ya mwana-bakala ti tata na yandi mpi mwana-nkento ti mama na yandi mpi nkento ya makwela ti bokilo na yandi ya nkento.+ 36 Ya kieleka, bambeni ya muntu ta vanda bantu ya nzo na yandi mosi. 37 Muntu yina ke zolaka mingi tata to mama na yandi kuluta mono me fwana ve na kuvanda longoki na mono, mpi muntu yina ke zolaka mingi mwana na yandi ya bakala to ya nkento kuluta mono me fwana ve na kuvanda longoki na mono.+ 38 Mpi konso muntu yina ke ndima ve nti na yandi ya mpasi* mpi ke landa mono ve me fwana ve na kuvanda longoki na mono.+ 39 Konso muntu yina ke sosa kugulusa moyo* na yandi ta vidisa yo, mpi konso muntu yina ke vidisa moyo* na yandi sambu na mono ta gulusa yo.+

40 “Konso muntu yina ke yamba beno ke yamba mono mpi, ebuna muntu yina ke yamba mono, ke yamba mpi muntu yina tindaka mono.+ 41 Muntu yina ke yamba mbikudi sambu yandi kele mbikudi ta baka matabisi ya mbikudi,+ mpi muntu yina ke yamba muntu ya lunungu sambu yandi kele muntu ya lunungu ta baka matabisi ya muntu ya lunungu. 42 Mpi muntu yina ke pesa masa ya kunwa, ata dikopa mosi mpamba ya masa ya madidi, na mosi na kati ya bantu yai ya kukonda mfunu sambu yandi kele longoki, mono ke tubila beno ya kieleka nde: Yandi ta vidisa ve ata fioti matabisi na yandi.”+

11 Ntangu Yezu manisaka kupesa bantuma na balongoki na yandi 12, yandi katukaka pana sambu na kukwenda kulonga mpi kusamuna na bambanza na bo.+

2 Kansi, ntangu Yoane waka na boloko+ mambu ya me tala bisalu ya Kristu, yandi tindaka balongoki na yandi+ 3 sambu bo yula Yezu nde: “Keti nge kele Muntu yina ke kwisa, to keti beto fwete vingila muntu ya nkaka?”+ 4 Yezu vutudilaka bo nde: “Beno kwenda kuzabisa Yoane mambu yina beno ke wa mpi ke mona:+ 5 Bifwa-meso ke mona,+ bantu ya makulu-kifu ke tambula, bantu yina kele na maladi ya lepre+ ke kuma bunkete, bifwa-makutu ke wa, bafwa ke futumuka, mpi bo ke zabisa bansukami nsangu ya mbote.+ 6 Kiese na muntu yina ke mona ve kikuma ya kubula sakuba sambu na mono.”+

7 Ntangu balongoki yai vandaka kuvutuka, Yezu yantikaka kutubila bimvuka ya bantu sambu na Yoane nde: “Beno basikaka sambu na kutala inki na ntoto-makanga?+ Lukengi mosi ya ke nikana-nikana na mupepe?+ 8 Ebuna, beno basikaka sambu na kutala inki? Muntu mosi ya me lwata bilele ya ntalu?* Bantu yina ke lwataka bilele ya ntalu ke vandaka na banzo ya bantotila. 9 Kansi, sambu na nki beno basikaka? Sambu na kutala mbikudi? Ya kieleka, mono ke tubila beno nde, yandi me luta nkutu mbikudi.+ 10 Yai muntu yina bo sonikaka sambu na yandi nde: ‘Tala! Mono ke tinda kinati-nsangu na mono na ntwala na nge,* mpi yandi ta yidika nzila na nge na ntwala na nge!’+ 11 Ya kieleka mono ke tubila beno nde, na kati ya bantu yina me butukaka na bankento, kele ve ti muntu me luta Yoane Mbotiki na nene, kansi muntu ya fioti na Kimfumu ya zulu kele nene kuluta yandi.+ 12 Yantika na bilumbu ya Yoane Mbotiki tii bubu yai, Kimfumu ya zulu kele lukanu yina bantu ke nwanaka ngolo na kulungisa mpi bayina ke nwanaka ngolo ke botulaka yo.+ 13 Sambu bo yonso, Bambikudi ti Nsiku, bikulaka tii na Yoane;+ 14 mpi kana beno zola kundima yo, yandi kele ‘Eliya yina fwete kwisa.’+ 15 Bika muntu yina kele ti makutu kuwa.

16 “Ti nani mono ta fwanisa ndonga yai ya bantu?+ Yo kele bonso bana ya fioti yina me vanda na bazandu mpi yina ke tuba na ndinga ya ngolo na banduku yina bo ke sakanaka ti bo, 17 nde: ‘Beto budilaka beno musembu, kansi beno kinaka ve; beto yimbaka bankunga ya mawa, kansi beno kudibulaka ve na mawa.’ 18 Mutindu mosi, Yoane kwisaka, yandi ke dia ve mpi ke nwa ve, kansi bantu ke tuba nde, ‘Yandi kele ti demo.’ 19 Mwana ya muntu kwisaka, yandi ke dia mpi ke nwa,+ kansi bantu ke tuba nde, ‘Tala! Muntu ya ke diaka mbiki mpi ya ke nwaka vinu mingi, nduku ya bakalaki ya mpaku mpi ya bansumuki.’+ Kansi, mayele ke monanaka ya lunungu na bisalu na yo.”+

20 Na nima, yandi yantikaka kunganina bambanza yina yandi salaka bidimbu mingi ya nkumbwa, sambu bo balulaka ve ntima: 21 “Mawa na nge, Korazini! Mawa na nge, Betsaida! sambu kana bidimbu ya nkumbwa yina salamaka na beno salamaka na Tire mpi na Sidoni, bo zolaka tuka ntama kulwata basaki mpi kuvanda na putulu ya tiya+ sambu na kusonga nde bo me balula ntima. 22 Yo yina, mono ke tubila beno nde, na Kilumbu ya Kusambisa, yo ta vanda pete mingi sambu na Tire mpi Sidoni kuluta sambu na beno.+ 23 Mpi nge, Kapernaumi,+ keti mbala ya nkaka bo ta tombula nge tii na zulu? Nge ta kulumuka tii na Maziamu*+ sambu kana bidimbu ya nkumbwa yina salamaka na nge salamaka na Sodome, yo zolaka kuvanda kaka tii bubu yai. 24 Kansi, mono ke tubila beno nde, na Kilumbu ya Kusambisa, yo ta vanda pete mingi sambu na insi ya Sodome kuluta sambu na nge.”+

25 Na ntangu yina, Yezu tubaka nde: “Tata, Mfumu ya zulu ti ya ntoto, mono ke kumisa nge na ntwala ya bantu sambu nge me bumbaka mambu yai na bantu ya mayele ti ya ngangu mpi nge me monisaka yo na bana ya fioti.+ 26 Ee, Tata, sambu nge ndimaka nde yo vanda mutindu yai. 27 Tata na mono me pesaka mono bima yonso,+ mpi ata muntu mosi ve kuzaba Mwana mbote-mbote katula kaka Tata;+ ata muntu mosi mpi ve kuzaba Tata mbote-mbote katula kaka Mwana mpi konso muntu yina Mwana ke zola kumonisa yandi Tata.+ 28 Beno kwisa na mono, beno yonso ya ke mona mpasi mpi ya ke nata kilo ya mingi, ebuna mono ta pesa beno kikesa. 29 Beno baka vangu na mono na mapeka na beno, mpi beno longuka na mono, sambu mono kele mawete mpi ya kudikulumusa na ntima,+ ebuna beno ta baka kikesa sambu na beno mosi.* 30 Sambu vangu na mono kele mpasi ve na kunata mpi kizitu na mono kele kilo ve.”

12 Na ntangu yina, Yezu kwendaka kuluta na bilanga ya ble na Kisabatu. Balongoki na yandi waka nzala mpi bo yantikaka kubuka ba-ntu ya ble mpi kudia yo.+ 2 Ntangu Bafarize monaka diambu yai, bo tubilaka yandi nde: “Tala! Balongoki na nge ke sala mambu yina nsiku ke pesa ve nswa ya kusala na Kisabatu.”+ 3 Yandi tubilaka bo nde: “Keti beno me tangaka ve mambu yina Davidi salaka ntangu yandi ti bantu yina vandaka ti yandi waka nzala?+ 4 Mutindu yandi kotaka na nzo ya Nzambi mpi bo diaka mampa yina bo pesaka na Nzambi,*+ mampa yina yandi ti bantu yina vandaka ti yandi vandaka ve ti nswa ya kudia, katula kaka banganga-nzambi?+ 5 To keti beno me tangaka ve na Nsiku nde na Bisabatu banganga-nzambi na tempelo ke zitisaka ve Kisabatu, kansi bo ke salaka mbi ve?+ 6 Kansi mono ke tubila beno nde awa kele ti muntu yina me luta tempelo.+ 7 Kansi, kana beno bakisaka disongidila ya mambu yai: ‘Mono ke zolaka mawa,+ kansi kimenga ve,’+ beno zolaka ve kubedisa bantu yina me sala mbi ve. 8 Sambu Mwana ya muntu kele Mfumu ya Kisabatu.”+

9 Ntangu yandi katukaka na kisika yina, yandi kwendaka na sinagoga na bo, 10 mpi muntu mosi yina vandaka ti diboko ya ke nikanaka ve* vandaka pana!+ Ebuna bo yulaka yandi nde, “Keti nsiku ke pesa nswa ya kubelula muntu na Kisabatu?” sambu bo funda yandi.+ 11 Yandi tubilaka bo nde: “Kana beno kele ti dimeme mosi ebuna dimeme yina kubwa na dibulu na Kisabatu, keti kele ti muntu mosi na kati na beno yina ta kwenda ve kubaka yo mpi kubasisa yo?+ 12 Muntu kele mfunu mingi kuluta dimeme! Yo yina, nsiku ke pesa nswa ya kusala diambu ya mbote na Kisabatu.” 13 Ebuna yandi tubilaka muntu yina nde: “Tandula diboko na nge.” Yandi tandulaka yo, mpi yo kumaka diaka mbote bonso diboko yina ya nkaka. 14 Kansi Bafarize basikaka mpi sadilaka yandi komplo sambu na kufwa yandi. 15 Sambu yandi zabaka diambu yai, Yezu katukaka pana. Bantu mingi mpi landaka yandi,+ mpi yandi belulaka bo yonso, 16 kansi yandi pesaka bo ntuma ya ngolo na kuzabisa ve bantu kana yandi kele nani,+ 17 sambu na kulungisa mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi Yezaya nde:

18 “Tala! Nsadi na mono+ yina mono me solaka, yina mono ke zolaka mingi, mpi yina mono* me ndima!+ Mono ta tula mpeve na mono na zulu na yandi,+ mpi yandi ta monisa lunungu na makanda. 19 Yandi ta swana ve,+ mpi ta tula ve makelele; ata muntu mosi mpi ve ta wa ndinga na yandi na banzila ya nene. 20 Yandi ta zenga ve lukengi ya bo me konika, mpi yandi ta fwa ve tiya ya nsinga ya mwinda yina ke pela mbote ve+ tii kuna yandi ta nungisa lunungu. 21 Ya kieleka, makanda ta tula kivuvu na zina na yandi.”+

22 Ntangu yai, bo natilaka yandi muntu mosi yina vandaka ti demo, yandi vandaka kifwa-meso mpi baba, mpi Yezu belulaka yandi, ebuna baba yina tubaka mpi monaka. 23 Bimvuka yonso ya bantu yitukaka mingi mpi bo yantikaka kutuba nde: “Keti muntu yai lenda vanda ve Mwana ya Davidi?” 24 Ntangu Bafarize waka diambu yai, bo tubaka nde: “Muntu yai ke basisa bademo kaka na nsadisa ya Belezebule,* mfumu ya bademo.”+ 25 Sambu yandi zabaka mabanza na bo, yandi tubilaka bo nde: “Konso kimfumu yina kele ya kukabwana na kati na yo ke fwaka, mpi konso mbanza to nzo yina kele ya kukabwana na kati na yo ta zinga ve. 26 Mutindu mosi, kana Satana ke basisa Satana, yandi me kabwana na kati na yandi; ebuna nki mutindu kimfumu na yandi ta zinga? 27 Diaka, kana mono ke basisa bademo na nsadisa ya Belezebule, ebuna bana na beno ke basisaka bo na nsadisa ya nani? Yo yina bo ta vanda bazuzi na beno. 28 Kansi, kana mono ke basisaka bademo na nsadisa ya mpeve ya Nzambi, yo ke songa nde Kimfumu ya Nzambi me kumina beno na kintulumukina.+ 29 To nki mutindu muntu lenda kota na ngolo na nzo ya muntu mosi ya ngolo mpi kubaka bima na yandi kana yandi kanga ntete ve muntu yina ya ngolo bansinga? Yandi lenda yiba bima ya nzo na yandi kaka kana yandi sala mutindu yina. 30 Konso muntu yina kele ve na lweka na mono kele mbeni na mono, mpi konso muntu yina ke vukisa ve ti mono ke panza.+

31 “Yo yina mono ke tubila beno nde: Nzambi ta lolula bantu mitindu yonso ya masumu mpi ya kuvweza, kansi yandi ta lolula ve muntu yina ta vweza mpeve.+ 32 Mu mbandu, konso muntu yina ke tuba mambu ya mbi sambu na Mwana ya muntu, Nzambi ta lolula yandi;+ kansi konso muntu yina ke tuba mambu ya mbi sambu na mpeve santu, Nzambi ta lolula yandi ve, yo vanda na ngidika yai ya bima* to na yina ke kwisa.+

33 “To beno sala nde nti kuvanda mbote mpi mbuma na yo mbote to beno sala nde nti kuvanda ya kupola mpi mbuma na yo ya kupola, sambu nti ke zabanaka na mbuma na yo.+ 34 Bana ya biwuta,+ nki mutindu beno lenda tuba mambu ya mbote na ntangu beno kele bantu ya mbi? Sambu munoko ke tubaka mambu yina me fuluka na ntima.+ 35 Muntu ya mbote ke tubaka mambu ya mbote sambu yandi kele ti mambu ya mbote na ntima na yandi, kansi muntu ya mbi ke tubaka mambu ya mbi sambu yandi kele ti mambu ya mbi na ntima na yandi.+ 36 Mono ke tubila beno nde bo ta sambisa bantu+ na Kilumbu ya Kusambisa sambu na mambu yonso ya kukonda mfunu ya bo ke tubaka; 37 sambu Nzambi ta ndima nge bonso muntu ya lunungu na mambu ya nge ke tubaka, mpi yandi ta bedisa nge na mambu ya nge ke tubaka.”

38 Ebuna, bansekudi ti Bafarize ya nkaka vutudilaka yandi nde: “Longi, beto ke zola nde nge songa beto kidimbu mosi.”+ 39 Yandi vutudilaka bo nde: “Ndonga ya bantu ya mbi mpi ya kukonda kwikama* ke landa kusosa kidimbu, kansi bo ta pesa yo ve ata kidimbu mosi katula kaka kidimbu ya mbikudi Yonasi.+ 40 Sambu kaka mutindu Yonasi vandaka na divumu ya mbisi ya nene ya masa bilumbu tatu mpi bampimpa tatu,+ mutindu mosi Mwana ya muntu ta vanda na nsi ya ntoto bilumbu tatu mpi bampimpa tatu.+ 41 Bantu ya Ninive ta futumuka ti ndonga yai ya bantu na Kilumbu ya Kusambisa mpi ta bedisa yo, sambu bo balulaka ntima na mambu yina Yonasi samunaka.+ Kansi awa kele ti muntu yina me luta Yonasi.+ 42 Ntotila-nkento ya sudi ta futumuka na Kilumbu ya Kusambisa ti ndonga yai ya bantu mpi yandi ta bedisa yo, sambu yandi katukaka na nsuka ya ntoto sambu na kukwisa kuwa mayele ya Salomo.+ Kansi tala! awa kele ti muntu yina me luta Salomo.+

43 “Kana mpeve mosi ya mbi me basika na muntu, yo ke lutaka na bisika ya kukonda masa sambu na kusosa kisika ya kupema kansi yo ke monaka ve ata kisika mosi.+ 44 Ebuna yo ke tubaka nde, ‘Mono ta vutuka na nzo na mono kisika mono basikaka,’ mpi ntangu yo ke kumaka, yo ke kutaka nzo yina mpamba kansi bo me komba yo mpi bo me kumisa yo kitoko. 45 Ebuna yo ke kwendaka kubaka bampeve nsambwadi ya nkaka ya mbi kuluta yo, mpi na nima ya kukota na nzo yina, bo ke zingaka kuna; ebuna na nsuka muntu yina ke kumaka mbi kuluta mutindu yandi vandaka ntete.+ Yo ta vanda mpi mutindu mosi sambu na ndonga yai ya bantu ya mbi.”

46 Ntangu yandi vandaka kaka kutuba na bimvuka ya bantu, mama na yandi ti bampangi na yandi+ telamaka na nganda, bo vandaka kusosa kusolula ti yandi.+ 47 Yo yina muntu mosi tubilaka yandi nde: “Tala! Mama na nge ti bampangi na nge me telama na nganda, bo ke sosa kusolula ti nge.” 48 Yandi vutudilaka muntu yina nde: “Nani kele mama na mono, mpi banani kele bampangi na mono?” 49 Mpi yandi songaka diboko na ndambu ya balongoki na yandi mpi tubaka nde: “Tala! Mama na mono mpi bampangi na mono!+ 50 Sambu konso muntu yina ke salaka luzolo ya Tata na mono yina kele na zulu, yandi muntu kele mpangi na mono ya bakala, mpangi na mono ya nkento, mpi mama na mono.”+

13 Kilumbu yina, Yezu katukaka na nzo mpi vandaka ya kuvanda pene-pene ya nzadi-mungwa. 2 Ebuna bimvuka ya nene kibeni ya bantu vukanaka pene-pene na yandi, yo yina yandi kotaka na maswa, yandi vandaka, mpi kimvuka yonso ya bantu telamaka na dibungu.+ 3 Yandi tubilaka bo mambu mingi na bambandu+ nde: “Muntu mosi ya ke kunaka basikaka sambu na kukuna.+ 4 Ntangu yandi vandaka kukuna, bankeni ya nkaka bwaka na nzila, mpi bandeke kwisaka mpi diaka yo.+ 5 Bankeni ya nkaka bwaka na ntoto yina kele na matadi, kisika ntoto vandaka mingi ve, ebuna yo menaka nswalu sambu ntoto vandaka mudindu ve.+ 6 Kansi ntangu ntangu basikaka, yo zikaka, mpi yo yumaka sambu yo vandaka ve ti misisa. 7 Ya nkaka bwaka na kati ya bansende, ebuna bansende basikaka mpi kangaka yo.+ 8 Ya nkaka diaka bwaka na ntoto ya mbote, mpi yo yantikaka kubuta mbuma, yai mbala 100, ya nkaka 60, ya nkaka diaka 30.+ 9 Bika muntu yina kele ti makutu kuwa.”+

10 Ebuna balongoki kwisaka mpi tubilaka yandi nde: “Sambu na nki nge ke tubila bo na bambandu?”+ 11 Yandi vutulaka nde: “Nzambi me pesaka beno nswa ya kubakisa binsweki ya santu+ ya Kimfumu ya zulu, kansi yandi me pesaka bo ve nswa yina. 12 Sambu muntu yina kele ti bima, bo ta yika yandi bima mingi, mpi yandi ta kuma ti bima mingi kibeni; kansi muntu yina kele na yo ve, bo ta katula yandi ata bima yina yandi kele na yo.+ 13 Yo yina mono ke tubila bo na bambandu; sambu ata bo ke tala, bo ke tala kaka mpamba, mpi ata bo ke wa, bo ke wa kaka mpamba; bo ke bakisa mpi ve ntendula na yo.+ 14 Mpi mbikudulu ya Yezaya ke lungana na bo. Yo ke tuba nde: ‘Beno ta wa, kansi beno ta bakisa ve ntendula na yo ata fioti, mpi beno ta tala, kansi beno ta mona ve ata fioti.+ 15 Sambu ntima ya bantu yai me kumaka ngolo, mpi bo waka ti makutu na bo kansi bo salaka kima ve, bo kangaka meso na bo, sambu bo mona ve ata fioti ti meso na bo, bo wa ve ti makutu na bo, mpi bo bakisa ve ntendula na yo ti bantima na bo mpidina bo kwisa ve kuvutuka mpi mono belula bo.’+

16 “Kansi, kiese na meso na beno sambu yo ke mona mpi na makutu na beno sambu yo ke wa.+ 17 Sambu, ya kieleka mono ke tubila beno nde, bambikudi mingi ti bantu mingi ya lunungu vandaka na nzala ya kumona mambu ya beno ke mona kansi bo monaka yo ve,+ mpi ya kuwa mambu ya beno ke wa kansi bo waka yo ve.

18 “Ntangu yai, beno wa mbandu ya muntu yina kunaka.+ 19 Ntangu muntu ke waka ndinga ya Kimfumu kansi ke bakisaka ve ntendula na yo, muntu ya mbi+ ke kwisaka mpi ke katulaka mambu yina bo kunaka na ntima na yandi; yai nkeni yina bo kunaka na lweka ya nzila.+ 20 Sambu na nkeni yina bo kunaka na ntoto yina kele na matadi, yo kele muntu yina ke wa ndinga mpi ke ndima yo mbala mosi na kiese.+ 21 Ata mpidina, yandi kele ve ti misisa na kati na yandi kansi yandi ke landa kuzinga sambu na mwa ntangu, mpi kana mpasi to mbangika kubasika sambu na ndinga, yandi ke bulaka sakuba na mbala mosi. 22 Sambu na nkeni yina bo kunaka na kati ya bansende, yo kele muntu yina ke wa ndinga, kansi basusi ya ngidika yai ya bima*+ mpi kiyeka ya kimvwama ya ke kusaka ke kangaka ndinga, ebuna yo ke butaka ve mbuma.+ 23 Sambu na nkeni yina bo kunaka na ntoto ya mbote, yo kele muntu yina ke wa ndinga mpi ke bakisa ntendula na yo, yina ke buta kibeni mbuma, yai mbala 100, ya nkaka 60, ya nkaka diaka 30.”+

24 Yandi pesaka bo mbandu ya nkaka nde: “Kimfumu ya zulu me fwanana ti muntu mosi yina kunaka mbuma ya mbote na kilanga na yandi. 25 Ntangu bantu vandaka kulala, mbeni na yandi kwisaka, mpi yandi kunaka matiti ya mbi na kati ya ble ebuna yandi kwendaka. 26 Ntangu ble menaka mpi butaka bambuma, matiti ya mbi mpi basikaka. 27 Yo yina bampika ya munkwa-nzo kwisaka mpi tubilaka yandi nde, ‘Mfumu, keti nge kunaka ve mbuma ya mbote na kilanga na nge? Ebuna, nki mutindu yo kele ti matiti ya mbi?’ 28 Yandi tubilaka bo nde, ‘Mbeni mosi muntu salaka yo.’+ Bampika tubilaka yandi nde, ‘Keti nge ke zola nde beto kwenda mpi beto katula yo?’ 29 Yandi tubaka nde, ‘Ve, kana ve ntangu beno ke katula matiti ya mbi beno ta katula mpi ble. 30 Beno bika yonso zole kuyela kumosi tii na nsungi ya kukatula bima na bilanga, ebuna na nsungi ya kukatula bima na bilanga, mono ta tubila bantu ya ke katulaka bima na bilanga nde: Beno katula ntete matiti ya mbi mpi beno kanga yo na mabuki sambu na kuyoka yo na tiya; na nima beno vukisa ble na nzo na mono ya kubumba bima.’”+

31 Yandi pesaka bo mbandu ya nkaka nde: “Kimfumu ya zulu me fwanana ti nkeni ya mutarde yina muntu mosi bakaka mpi kunaka na kilanga na yandi.+ 32 Ya kieleka, yo kele nkeni ya kuluta fioti na bankeni yonso, kansi kana yo yela, yo ke lutaka bandunda yonso na nene mpi yo ke kumaka nti, na mpila nde bandeke ya zulu ke kwisaka mpi ke lalaka na balutangu na yo.”

33 Yandi pesaka bo mbandu ya nkaka: “Kimfumu ya zulu me fwanana ti levire, yina nkento mosi bakaka mpi vukisaka na bitesilu tatu ya nene ya fufu tii kuna fufu yonso vimbaka.”+

34 Yezu tubilaka bimvuka ya bantu mambu yai yonso na bambandu. Ya kieleka, yandi vandaka kutubila bo ve kukonda kusadila mbandu,+ 35 sambu na kulungisa mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi, yina tubaka nde: “Mono ta kangula munoko na mono ti bambandu; mono ta zabisa mambu yina me bumbanaka katuka na luyantiku.”*+

36 Ebuna na nima ya kusonga bimvuka ya bantu na kukwenda, yandi kotaka na nzo. Balongoki na yandi kwisaka mpi tubilaka yandi nde: “Tendudila beto mbandu ya matiti ya mbi na kati ya kilanga.” 37 Yandi vutulaka nde: “Muntu yina kunaka mbuma ya mbote kele Mwana ya muntu; 38 kilanga kele nsi-ntoto.+ Mbuma ya mbote kele bana ya Kimfumu, kansi matiti ya mbi kele bana ya muntu ya mbi,+ 39 ebuna mbeni yina kunaka yo kele Diabulu. Kisalu ya kukatula bima na bilanga kele nsukilu ya ngidika mosi ya bima,* mpi bantu ya ke katulaka bima na bilanga kele bawanzio. 40 Yo yina, kaka mutindu bo ke katulaka matiti ya mbi mpi ke yokaka yo na tiya, yo ta vanda mutindu mosi na nsukilu ya ngidika ya bima.*+ 41 Mwana ya muntu ta tinda bawanzio na yandi, mpi bo ta katula na Kimfumu na yandi bima yonso yina ke budisaka sakuba mpi bantu yina ke fwaka bansiku, 42 mpi bo ta losa bo na fulu ya tiya.+ Kuna bo ta dilaka mpi ta kwetisaka meno. 43 Na ntangu yina, bantu ya lunungu ta sema ngolo kibeni bonso ntangu+ na Kimfumu ya Tata na bo. Bika muntu yina kele ti makutu kuwa.

44 “Kimfumu ya zulu kele bonso kima ya ntalu yina bo me bumbaka na kilanga, yina muntu mosi me mona mpi me bumba; ebuna sambu na kiese yina yandi kele na yo, yandi me kwenda mpi me teka bima yonso yina yandi kele na yo mpi me sumba kilanga yina.+

45 “Diaka, Kimfumu ya zulu kele bonso muntu ya mumbongo ya ke salaka banzietelo yina ke sosa mayaka ya kitoko. 46 Kana yandi mona diyaka mosi ya ntalu mingi, yandi ta kwenda kuteka na mbala mosi bima yonso yina yandi kele na yo mpi yandi ta sumba yo.+

47 “Diaka, Kimfumu ya zulu kele bonso bukondi yina bo me losa na nzadi-mungwa mpi yina me kanga bambisi ya masa ya mitindu yonso. 48 Ntangu yo fulukaka, bo bendaka yo na dibungu, bo vandaka, bo tulaka bambisi ya mbote+ na bitunga, kansi bo losaka bambisi ya mbi.+ 49 Yo ta vanda mutindu yina na nsukilu ya ngidika ya bima.* Bawanzio ta basika mpi ta kabula bantu ya mbi ti bantu ya lunungu 50 mpi bo ta losa bantu ya mbi na fulu ya tiya. Kuna bo ta dilaka mpi ta kwetisaka meno.

51 “Keti beno me bakisa ntendula ya mambu yai yonso?” Bo tubilaka yandi nde: “Ee.” 52 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Sambu yo kele mutindu yina, konso longi yina bo me longa yandi mambu ya me tala Kimfumu ya zulu kele bonso muntu mosi, munkwa-nzo, yina ke basisa bima ya mpa ti ya ntama na kisika ya yandi ke bumbaka bima na yandi ya ntalu.”

53 Ntangu Yezu manisaka kupesa bambandu yai, yandi katukaka pana. 54 Ntangu yandi kwisaka na bwala na yandi,+ yandi yantikaka kulonga bo na sinagoga na bo, ebuna bo yitukaka mingi mpi tubaka nde: “Na wapi muntu yai me baka mayele yai mpi ngolo ya kusala bidimbu yai ya nkumbwa?+ 55 Keti yandi kele ve mwana ya sharpantie?+ Keti zina ya mama na yandi kele ve Maria, mpi keti bampangi na yandi ya babakala kele ve Yakobo, Yozefi, Simoni, mpi Yudasi?+ 56 Mpi bampangi na yandi ya bankento, keti bo yonso kele ve awa ti beto? Ebuna, na wapi yandi me baka mambu yai yonso?”+ 57 Yo yina bo yantikaka kubula sakuba sambu na yandi.+ Kansi Yezu tubilaka bo nde: “Mbikudi ke kondaka lukumu kaka na bwala na yandi mosi mpi na nzo na yandi mosi.”+ 58 Yandi salaka ve bidimbu mingi ya nkumbwa kuna sambu na kukonda lukwikilu na bo.

14 Na ntangu yina Erode, mfumu ya distrike, waka nsangu ya Yezu+ 2 ebuna yandi tubilaka bansadi na yandi nde: “Yo kele Yoane Mbotiki. Yandi me telama na bafwa, yo yina yandi ke sala bidimbu yai ya nkumbwa.”+ 3 Erode* kangaka Yoane, yandi kangaka yandi miniololo, mpi tulaka yandi na boloko sambu na Erodiade, nkento ya mpangi na yandi Filipo.+ 4 Sambu Yoane vandaka kutubila yandi nde: “Nge kele ve ti nswa ya kubaka nkento yai.”+ 5 Kansi, ata yandi vandaka kuzola kufwa Yoane, yandi vandaka kuwa kimvuka ya bantu boma sambu bo vandaka kubaka Yoane bonso mbikudi.+ 6 Kansi ntangu bo vandaka kusala nkinsi ya kilumbu ya kubutuka ya Erode,+ mwana-nkento ya Erodiade kinaka kilumbu yina mpi yandi pesaka Erode kiese mingi,+ 7 yo yina Erode silaka mpi diaka ndefi na kupesa yandi konso kima yina yandi ta lomba. 8 Ebuna na ndongisila ya mama na yandi, mwana yina ya nkento tubaka nde: “Pesa mono awa ntu ya Yoane Mbotiki na dilonga.”+ 9 Ata ntotila waka mawa, sambu na bandefi yina yandi diaka mpi sambu na bantu yina vandaka kudia* ti yandi, yandi songaka bo nde bo pesa yandi yo. 10 Yo yina, yandi tindaka bantu sambu bo zenga ntu ya Yoane na boloko. 11 Bo nataka ntu ya Yoane na dilonga mpi bo pesaka yo na mwana-nkento yina, ebuna yandi nataka yo na mama na yandi. 12 Na nima, balongoki na yandi kwisaka, bo bakaka mvumbi na yandi, mpi bo zikaka yo; ebuna bo kwisaka kuzabisa Yezu mambu yina. 13 Ntangu Yezu waka mambu yina, yandi katukaka pana na maswa mpi kwendaka na kisika mosi ya kingenga sambu na kuvanda yandi mosi. Kansi ntangu bimvuka ya bantu waka yo, bo katukaka na bambanza na bo mpi bo landaka yandi na makulu.+

14 Ntangu yandi kumaka na dibungu, yandi monaka kimvuka mosi ya nene ya bantu, yandi wilaka bo mawa,+ mpi yandi belulaka bantu na bo yina vandaka na maladi.+ 15 Kansi ntangu nkokila bwaka, balongoki na yandi kwisaka kutubila yandi nde: “Kisika yai kele ntama ti babwala mpi ntangu me luta mingi; songa bimvuka ya bantu na kukwenda, sambu bo kwenda na babwala mpi bo kudisumbila madia.”+ 16 Kansi, Yezu tubilaka bo nde: “Bo fwete kwenda ve; beno mosi, beno pesa bo bima ya kudia.” 17 Bo tubilaka yandi nde: “Awa beto kele kaka ti mampa tanu mpi bambisi ya masa zole.” 18 Yandi tubaka nde: “Beno natila mono yo awa.” 19 Yandi songaka bantu na kuvanda na matiti. Na nima yandi bakaka mampa yina tanu mpi bambisi ya masa yina zole, yandi talaka na zulu mpi yandi sambaka,+ ebuna na nima ya kuzenga mampa yina, yandi pesaka yo na balongoki, mpi balongoki pesaka yo na bimvuka ya bantu. 20 Ebuna bo yonso diaka mpi bo fulukaka, mpi bo lokutaka bitini yina bikalaka, yo vandaka bitunga 12 ya kufuluka.+ 21 Bantu yina diaka vandaka kiteso ya babakala 5 000, kukonda kutanga bankento ti bana ya fioti.+ 22 Na nima, kukonda kusukinina, yandi songaka balongoki na yandi na kukota na maswa mpi na kukwenda na ntwala na yandi na simu ya nkaka. Ntangu balongoki vandaka kukwenda, yandi songaka bimvuka ya bantu na kukwenda.+

23 Na nima ya kusonga bimvuka ya bantu na kukwenda, yandi tombukaka yandi mosi na ngumba sambu na kusamba.+ Ntangu nkokila bwaka, yandi vandaka kuna yandi mosi. 24 Maswa vandaka ntama kibeni* ti ntoto, yo vandaka kunwana ti bitembo sambu mupepe vandaka kukatuka na ndambu yina bo vandaka kukwenda. 25 Kansi, na nsungi ya iya ya kukengila na mpimpa,* yandi kwisaka kisika yina bo vandaka, yandi ke tambula na zulu ya nzadi-mungwa. 26 Ntangu balongoki monaka yandi ke tambula na zulu ya nzadi-mungwa, bo waka boma mpi bo tubaka nde: “Yo kele mbona-meso!” Ebuna bo tulaka milolo sambu na boma. 27 Kansi na mbala mosi Yezu tubilaka bo nde: “Beno vanda kikesa! Yo kele mono; beno wa boma ve.”+ 28 Piere vutudilaka yandi nde: “Mfumu, kana yo kele nge, songa mono na kukwisa na zulu ya masa tii na kisika nge kele.” 29 Yandi tubaka nde: “Kwisa!” Ebuna Piere basikaka na maswa, tambulaka na zulu ya masa, mpi kwendaka kisika Yezu vandaka. 30 Kansi ntangu yandi talaka mupepe ya ngolo, yandi waka boma. Mpi ntangu yandi yantikaka kudinda, yandi bokaka nde: “Mfumu, gulusa mono!” 31 Na mbala mosi, Yezu tandulaka diboko, simbaka yandi mpi tubilaka yandi nde: “Nge muntu ya kele na lukwikilu ya fioti, sambu na nki nge me bika nde keti-keti kununga nge?”+ 32 Ntangu bo kotaka na maswa, mupepe yina ya ngolo manaka. 33 Ebuna bantu yina vandaka na kati ya maswa fukiminaka yandi mpi tubaka nde: “Ya kieleka, nge kele Mwana ya Nzambi.” 34 Bo sabukaka mpi bo kumaka na mukidi na Genezareti.+

35 Ntangu bantu ya kisika yina zabaka yandi, bo tindaka nsangu na ndambu yina yonso, ebuna bo natilaka yandi bantu yonso yina vandaka na maladi. 36 Bo bondilaka yandi sambu bo simba ata dilenda ya lele na yandi ya zulu,+ mpi bantu yonso yina vandaka kusimba yo vandaka kubeluka kibeni.

15 Ebuna, Bafarize ti bansekudi+ katukaka na Yeruzalemi mpi bo kwisaka na Yezu; bo tubaka nde: 2 “Sambu na nki balongoki na nge ke zitisaka ve bansiku ya bantu ya ntangu ya ntama? Mu mbandu, bo ke yobisaka* ve maboko na ntwala ya kudia.”+

3 Yandi vutudilaka bo nde: “Sambu na nki beno ke zitisaka ve nsiku ya Nzambi sambu na bansiku na beno?+ 4 Mu mbandu, Nzambi tubaka nde, ‘Kumisa tata na nge ti mama na nge,’+ mpi ‘Muntu yina ke finga tata na yandi to mama na yandi, bika bo fwa yandi.’+ 5 Kansi beno, beno ke tuba nde, ‘Konso muntu yina ke tuba na tata na yandi to na mama na yandi nde: “Konso kima ya mono kele na yo yina nge lenda bakila mambote kele dikabu ya mono me pesaka na Nzambi,”+ 6 yandi fwete kumisa ve tata na yandi ata fioti.’ Na mutindu yina, beno me kumisaka ndinga ya Nzambi kukonda mfunu sambu na bansiku na beno.+ 7 Beno bantu ya luvunu, Yezaya vandaka ti kikuma ya mbote ya kubikula sambu na beno ntangu yandi tubaka+ nde: 8 ‘Bantu yai ke kumisa mono kaka na bikobo, kansi bantima na bo kele ntama kibeni ti mono. 9 Bo ke landa na kusambila mono sambu na mpamba, sambu malongi na bo kele bansiku ya bantu.’”+ 10 Ebuna, yandi bingaka kimvuka ya bantu pene-pene na yandi mpi yandi tubilaka bo nde: “Beno wa mpi beno bakisa ntendula ya diambu yai:+ 11 Kima ke kumisaka muntu mvindu kele ve kima yina ke kotaka na munoko na yandi, kansi kima ke kumisaka yandi mvindu kele mambu yina ke basikaka na munoko na yandi.”+

12 Na nima, balongoki kwisaka kutubila yandi nde: “Keti nge me zaba nde Bafarize bulaka sakuba ntangu bo waka mambu yina nge tubaka?”+ 13 Yandi vutulaka nde: “Konso nti yina Tata na mono ya kele na zulu kunaka ve, bo ta tumuna yo. 14 Beno bika bo. Bo kele bantwadisi yina kele meso ya kufwa. Ebuna kana kifwa-meso ke twadisa kifwa-meso, bo zole ta bwa na dibulu.”+ 15 Piere vutudilaka yandi nde: “Tendudila beto mbandu yina.” 16 Ebuna Yezu tubaka nde: “Keti beno mpi beno ke bakisa kaka ve?+ 17 Keti beno me zaba ve nde konso kima yina ke kotaka na munoko ke lutaka na divumu mpi ke kwendaka na kabine? 18 Kansi, mambu yina ke basikaka na munoko ke katukaka na ntima, mpi yo yina mambu ya ke kumisaka muntu mvindu.+ 19 Mu mbandu, bangindu ya mbi:+ kufwa bantu, bizumba, pite,* kuyiba, kimbangi ya luvunu, mpi kuvweza ke katukaka na ntima. 20 Yai mambu yina ke kumisaka muntu mvindu; kansi kudia kukonda kuyobisa* maboko ke kumisaka ve muntu mvindu.”

21 Yezu katukaka pana mpi kwendaka na ndambu ya Tire ti ya Sidoni.+ 22 Ebuna, nkento mosi ya bwala Fenisia yina katukaka na ndambu yina, kwisaka mpi tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Mfumu, Mwana ya Davidi, wila mono mawa. Mwana na mono ya nkento kele ti demo mosi yina ke niokula yandi ngolo.”+ 23 Kansi Yezu vutudilaka yandi ve ata kima mosi. Ebuna, balongoki na yandi kwisaka mpi yantikaka kubondila yandi nde: “Kula yandi, sambu yandi ke landa kutula makelele na nima na beto.” 24 Yezu vutulaka nde: “Nzambi tindaka mono ve na bantu yonso, kansi kaka na mameme ya me vilaka ya nzo ya Izraele.”+ 25 Kansi nkento yina kwisaka, fukiminaka yandi, mpi tubaka nde: “Mfumu, sadisa mono!” 26 Yezu vutulaka nde: “Yo kele mbote ve na kubaka mampa ya bana mpi kulosila yo bana ya bambwa.” 27 Nkento yina tubaka nde: “Ee Mfumu, kansi bana ya bambwa ke diaka bitini ya mampa yina ke bwaka na nsi ya mesa ya bamfumu na bo.”+ 28 Ebuna Yezu vutudilaka yandi nde: “O nkento, nge kele na lukwikilu ya nene; bika yo salama kaka mutindu nge ke zola.” Mpi mwana na yandi belukaka yantika na ngunga yina.

29 Ntangu Yezu katukaka pana, yandi kwisaka pene-pene ya Nzadi-Mungwa ya Galilea,+ mpi na nima ya kutombuka na ngumba, yandi vandaka kuna. 30 Ebuna, bimvuka ya nene ya bantu pusanaka pene-pene na yandi, bo nataka bantu ya makulu-kifu mpi ya maboko-kifu, bifwa-meso, bababa, mpi bantu mingi ya nkaka ya maladi, ebuna bo tulaka bo na makulu na yandi, mpi yandi belulaka bo.+ 31 Yo yina kimvuka ya bantu yitukaka ntangu bo monaka bababa ke tuba, bantu ya maboko-kifu ke beluka, bantu ya makulu-kifu ke tambula, mpi bifwa-meso ke mona, ebuna bo pesaka Nzambi ya Izraele nkembo.+

32 Kansi Yezu bingaka balongoki na yandi mpi tubaka nde: “Mono ke wila kimvuka ya bantu yai mawa+ sambu bo me vanda ti mono bilumbu tatu mpi bo kele ve ti kima ya kudia. Mono ke zola ve kuvutula bo nzala, sambu bo lenda lemba na nzila.”+ 33 Kansi, balongoki tubilaka yandi nde: “Na kisika yai ya kele ntama ti babwala, na wapi beto lenda zwa mampa ya kufwana sambu bantu mingi mutindu yai kudia mpi kufuluka?”+ 34 Yo yina Yezu tubilaka bo nde: “Beno kele ti mampa ikwa?” Bo tubaka nde: “Nsambwadi, mpi mwa bambisi ya masa ya fioti.” 35 Yo yina, na nima ya kusonga kimvuka ya bantu na kuvanda na ntoto, 36 yandi bakaka mampa yina nsambwadi ti bambisi yina, mpi na nima ya kupesa Nzambi matondo, yandi zengaka yo mpi yantikaka kupesa yo na balongoki, ebuna balongoki pesaka yo na bimvuka ya bantu.+ 37 Mpi bantu yonso diaka mpi fulukaka, mpi bo lokutaka bitunga ya nene* nsambwadi ya kufuluka ti bitini yina bikalaka.+ 38 Bantu yina diaka vandaka babakala 4 000, kukonda kutanga bankento ti bana ya fioti. 39 Nsuka-nsuka, na nima ya kusonga bimvuka ya bantu na kukwenda, yandi kotaka na maswa mpi kwendaka na ndambu ya Magadani.+

16 Awa Bafarize ti Basaduse pusanaka pene-pene na yandi, mpi sambu na kumeka yandi, bo lombaka yandi na kusonga bo kidimbu mosi ya me katuka na zulu.+ 2 Yandi vutudilaka bo nde: “Ntangu nkokila ke bwaka, beno ke tubaka nde, ‘Kilumbu ta vanda mbote, sambu zulu kele mbwaki bonso tiya,’ 3 mpi na suka, beno ke tubaka nde, ‘Bubu, kilumbu ta vanda madidi mpi mvula ta noka, sambu zulu kele mbwaki bonso tiya kansi ndombe.’ Beno me zaba kutendula mutindu zulu ke monikaka, kansi beno ke kuka ve kutendula bidimbu ya bantangu. 4 Ndonga ya bantu ya mbi mpi ya kukonda kwikama* ke landa kusosa kidimbu, kansi bo ta pesa yo ve ata kidimbu mosi+ katula kaka kidimbu ya Yonasi.”+ Ebuna yandi kwendaka, yandi bikisaka bo.

5 Balongoki sabukaka na simu ya nkaka mpi bo vilaka na kunata mampa.+ 6 Yezu tubilaka bo nde: “Beno kangula meso, mpi beno keba na levire ya Bafarize mpi ya Basaduse.”+ 7 Ebuna, bo yantikaka kuyindula na kati na bo nde: “Beto nataka ve mampa.” 8 Sambu Yezu zabaka mambu yai, yandi tubaka nde: “Sambu na nki beno ke tuba beno na beno nde beno kele ve ti mampa, beno bantu ya kele na lukwikilu ya fioti? 9 Keti beno ke bakisa kaka ve, to keti beno ke yibuka ve mampa tanu sambu na bantu 5 000 mpi bitunga ikwa beno lokutaka?+ 10 To mampa nsambwadi sambu na bantu 4 000 mpi bitunga ya nene* ikwa beno lokutaka?+ 11 Inki mutindu beno ke bakisa ve nde mono vandaka kutubila beno ve sambu na mampa? Kansi beno keba na levire ya Bafarize ti ya Basaduse.”+ 12 Ebuna bo bakisaka nde yandi vandaka kutuba ve na kukeba na levire ya mampa, kansi na malongi ya Bafarize ti ya Basaduse.

13 Ntangu Yezu kumaka na provense ya Sezarea-Filipo, yandi yulaka balongoki na yandi nde: “Bantu ke tuba nde Mwana ya muntu kele nani?”+ 14 Bo tubaka nde: “Bantu ya nkaka ke tuba nde Yoane Mbotiki,+ bankaka nde Eliya,+ bankaka diaka nde Yeremia to mosi na kati ya bambikudi.” 15 Yandi tubilaka bo nde: “Ebuna beno, beno ke tuba nde mono kele nani?” 16 Simoni Piere vutulaka nde: “Nge kele Kristu,+ Mwana ya Nzambi ya moyo.”+ 17 Yezu vutudilaka yandi nde: “Kiese na nge, Simoni mwana ya Yonasi, sambu muntu mosi* ve me songa nge yo, kansi Tata na mono yina kele na zulu.+ 18 Mono ke tubila nge diaka nde: Nge kele Piere,+ mpi na zulu ya ditadi yai+ mono ta tunga dibundu na mono, mpi bakielo ya Maziamu* ta nunga yo ve. 19 Mono ta pesa nge bansapi ya Kimfumu ya zulu, mpi konso kima yina nge ta kanga na ntoto ta vanda kima yina bo me kangaka dezia na zulu, mpi konso kima yina nge ta kangula na ntoto ta vanda kima yina bo me kangulaka dezia na zulu.” 20 Ebuna yandi pesaka balongoki nsiku ya ngolo na kuzabisa ve ata muntu mosi nde yandi kele Kristu.+

21 Banda na ntangu yina, Yezu yantikaka kutendudila balongoki na yandi nde yandi fwete kwenda na Yeruzalemi, ebuna bankuluntu, bamfumu ya banganga-nzambi, ti bansekudi ta monisa yandi mpasi mingi, mpi bo ta fwa yandi, kansi na kilumbu ya tatu yandi ta futumuka.+ 22 Ebuna Piere nataka yandi na lweka mpi yantikaka kunganina yandi nde: “Mfumu, kutuba ve diambu ya mutindu yina; mambu yai ta bwila nge ve.”+ 23 Kansi Yezu pesaka mukongo mpi tubilaka Piere nde: “Luta na nima na mono, Satana! Nge kele kima ya ke budisa mono sakuba, sambu nge ke yindula ve bangindu ya Nzambi, kansi bangindu ya bantu.”+

24 Ebuna Yezu tubilaka balongoki na yandi nde: “Kana muntu ke zola kulanda mono, bika yandi kudibuya, yandi baka nti na yandi ya mpasi,* mpi yandi fula kulanda mono.+ 25 Sambu konso muntu yina ke zola kugulusa luzingu* na yandi ta vidisa yo, kansi konso muntu yina ke vidisa luzingu* na yandi sambu na mono ta gulusa yo.+ 26 Ya kieleka, inki mambote muntu ta baka kana yandi baka nsi-ntoto ya mvimba kansi yandi vidisa luzingu* na yandi?+ To nki kima muntu ta pesa na kisika ya luzingu* na yandi?+ 27 Sambu Mwana ya muntu ta kwisa na nkembo ya Tata na yandi ti bawanzio na yandi, ebuna yandi ta futa konso muntu na kutadila bikalulu na yandi.+ 28 Ya kieleka mono ke tubila beno nde bantu ya nkaka na kati ya bantu yina me telama awa ta fwa ve tii kuna bo ta mona ntete Mwana ya muntu ke kwisa na Kimfumu na yandi.”+

17 Bilumbu sambanu na nima, Yezu bakaka Piere, Yakobo, ti mpangi na yandi Yoane, mpi yandi nataka bo na zulu ya ngumba mosi ya nda, kisika bo vandaka kaka bo mosi.+ 2 Ebuna yandi kitukaka na ntwala na bo; luse na yandi semaka bonso ntangu, mpi bilele na yandi ya zulu kumaka kungenga* bonso nsemo.+ 3 Mpi Moize ti Eliya basikilaka bo, bo vandaka kusolula ti yandi. 4 Ebuna Piere songaka Yezu nde: “Mfumu, yo kele mbote mutindu beto kele awa. Kana nge me zola, mono ta tunga batenta tatu awa, mosi sambu na nge, mosi sambu na Moize, mpi mosi sambu na Eliya.” 5 Ntangu yandi vandaka kaka kutuba, dituti mosi yina vandaka kusema fikaka bo, ebuna ndinga mosi basikaka na dituti yina mpi tubaka nde: “Yai Mwana na mono, ya mono ke zolaka mingi, yina mono me ndima.+ Beno wila yandi.”+ 6 Ntangu balongoki waka mambu yai, bo bwaka luse na ntoto mpi bo waka boma mingi. 7 Ebuna Yezu kwisaka pene-pene, yandi simbaka bo mpi tubaka nde: “Beno telama. Beno wa boma ve.” 8 Ntangu bo tombulaka meso, bo monaka ve ata muntu mosi, kaka Yezu. 9 Ntangu bo vandaka kukulumuka na ngumba, Yezu songaka bo nde: “Beno zabisa ve mbona-meso yai ata na muntu mosi tii kuna Mwana ya muntu ta telama na bafwa.”+

10 Kansi, balongoki yulaka yandi nde: “Ebuna, sambu na nki bansekudi ke tubaka nde Eliya fwete kwisa ntete?”+ 11 Yandi vutulaka nde: “Ya kieleka, Eliya ke kwisa mpi yandi ta yidika mambu yonso.+ 12 Kansi, mono ke tubila beno nde Eliya me kwisaka dezia, mpi bo zabaka yandi ve kansi bo salaka yandi mambu yonso yina bo zolaka.+ Na mutindu yina mpi, Mwana ya muntu ta mona mpasi na maboko na bo.”+ 13 Ebuna, balongoki bakisaka nde yandi vandaka kutubila bo sambu na Yoane Mbotiki.

14 Ntangu bo kwisaka pene-pene ya kimvuka ya bantu,+ bakala mosi pusanaka pene-pene ya Yezu, fukamaka na ntwala na yandi mpi tubaka nde: 15 “Mfumu, wila mwana na mono mawa sambu yandi kele na maladi ya ndeke* mpi ke bela. Yandi ke bwaka mbala mingi na tiya mpi mbala mingi na masa.+ 16 Mono nataka yandi na balongoki na nge, kansi bo kukaka ve kubelula yandi.” 17 Yezu vutulaka nde: “O ndonga ya bantu ya kukonda lukwikilu mpi ya kubeba,+ tii nki ntangu mono fwete vanda ti beno? Tii nki ntangu mono fwete kanga ntima sambu na beno? Beno natila mono yandi awa.” 18 Ebuna Yezu nganinaka demo yina, mpi yo basikaka na mwana-bakala yina, mpi yandi belukaka kaka na ngunga yina.+ 19 Na nima, balongoki kwisaka na Yezu na kingenga mpi bo tubaka nde: “Sambu na nki beto kukaka ve kubasisa yo?” 20 Yandi tubilaka bo nde: “Sambu beno kele na lukwikilu ya fioti. Ya kieleka mono ke tubila beno nde kana beno kele ti lukwikilu ata ya fioti bonso nkeni ya mutarde, beno ta tuba na ngumba yai nde, ‘Katuka awa, kwenda kuna,’ mpi yo ta kwenda, ebuna yo ta vanda ve ti kima mosi yina beno ta kuka ve kusala.”+ 21 *——

22 Ntangu bo vukanaka na Galilea, Yezu tubilaka bo nde: “Bo ta teka Mwana ya muntu na maboko ya bantu,+ 23 mpi bo ta fwa yandi, kansi na kilumbu ya tatu, yandi ta futumuka.”+ Ebuna bo waka mawa mingi.

24 Ntangu bo kumaka na Kapernaumi, bantu yina vandaka kubaka mpaku ya badrakime zole* pusanaka pene-pene ya Piere mpi tubaka nde: “Keti longi na beno ke futaka ve mpaku ya badrakime zole?”+ 25 Yandi tubaka nde: “Ee, yandi ke futaka.” Kansi, ntangu yandi kotaka na nzo, Yezu tubilaka yandi ntete nde: “Simoni, inki nge ke yindula? Bantotila ya nsi-ntoto ke bakaka bampaku ya mutindu na mutindu na banani? Na bana na bo to na banzenza?” 26 Ntangu yandi tubaka nde: “Na banzenza,” Yezu tubilaka yandi nde: “Kana mpidina, bana ke futaka ve mpaku. 27 Kansi, sambu beto budisa bo ve sakuba,+ kwenda na nzadi-mungwa, losa ndobo, mpi baka mbisi ya ntete yina nge ta kanga, ebuna ntangu nge ta kangula munoko na yo, nge ta mona mbongo ya kibende ya arza.* Baka yo mpi pesa bo yo sambu na mono mpi sambu na nge.”

18 Na ngunga yina, balongoki kwisaka kutubila Yezu nde: “Nani kibeni kele muntu ya kuluta nene na Kimfumu ya zulu?”+ 2 Yo yina Yezu bingaka mwana mosi ya fioti, yandi tedimisaka yandi na kati-kati na bo 3 mpi tubaka nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde, kana beno soba* ve mpi beno kuma ve bonso bana ya fioti,+ beno ta kota ve ata fioti na Kimfumu ya zulu.+ 4 Yo yina, konso muntu yina ta kudikulumusa bonso mwana yai ya fioti, yandi muntu kele muntu ya kuluta nene na Kimfumu ya zulu;+ 5 mpi konso muntu yina ke yamba mwana ya fioti bonso yai sambu na zina na mono ke yamba mono mpi. 6 Kansi, konso muntu yina ke sala nde muntu mosi na kati ya bantu yai ya kukonda mfunu ya ke kwikilaka na mono kubula sakuba, yo ta vanda mbote nde bo kangisa yandi ditadi ya nene* na nkingu mpi bo dindisa yandi na nzadi-mungwa.+

7 “Mawa na nsi-ntoto sambu na bima ya ke budisaka sakuba! Ya kieleka, bima ya ke budisaka sakuba fwete kwisa kibeni, kansi mawa na muntu yina kima ya ke budisaka sakuba ta kwisa na nzila na yandi! 8 Yo yina kana diboko na nge to dikulu na nge ke budisa nge sakuba, zenga yo mpi losa yo ntama ti nge.+ Yo me luta mbote nde nge baka luzingu ti diboko-kifu to dikulu-kifu na kisika nde bo losa nge ti maboko zole to makulu zole na tiya ya kimakulu.+ 9 Diaka, kana disu na nge ke budisa nge sakuba, tumuna yo mpi losa yo ntama ti nge. Yo me luta mbote nde nge baka luzingu ti disu mosi na kisika nde bo losa nge ti meso zole na tiya ya Gehena.*+ 10 Beno keba! Beno vweza ve muntu mosi na kati ya bantu yai ya kukonda mfunu, sambu mono ke tubila beno nde bawanzio na bo na zulu ke talaka ntangu yonso luse ya Tata na mono yina kele na zulu.+ 11 *——

12 “Inki beno ke yindula? Kana muntu mosi kele ti mameme 100 ebuna dimeme mosi me vila,+ keti yandi ta bikisa ve mameme 99 na zulu ya bangumba sambu na kukwenda kusosa dimeme yina me vila?+ 13 Ebuna kana yandi mona yo, mono ke tubila beno ya kieleka nde yandi ta wa kiese mingi sambu na yo kuluta sambu na mameme 99 yina vilaka ve. 14 Mutindu mosi, sambu na Tata na mono* yina kele na zulu, yo kele ve diambu ya mbote nde ata muntu mosi na kati ya bantu yai ya kukonda mfunu kufwa.+

15 “Diaka, kana mpangi na nge me sala disumu, kwenda mpi songa yandi kifu na yandi,* kaka nge ti yandi.+ Kana yandi wila nge, nge me vutula mpangi na nge na nzila ya mbote.+ 16 Kansi, kana yandi wila nge ve, baka muntu mosi to bantu zole, sambu mambu yonso lenda ndimama kana bambangi zole to tatu me ta kimbangi.+ 17 Kana yandi wila bo ve, tuba na dibundu. Kana yandi wila mpi ve dibundu, bika nde yandi vanda sambu na nge bonso muntu ya makanda+ mpi bonso kalaki ya mpaku.+

18 “Ya kieleka mono ke tubila beno nde, bima yonso yina beno ta kanga na ntoto ta vanda bima yina bo me kangaka dezia na zulu, mpi bima yonso yina beno ta kangula na ntoto ta vanda bima yina bo me kangulaka dezia na zulu. 19 Ya kieleka mono ke tubila beno diaka nde, kana bantu zole na kati na beno awa na ntoto me wakana sambu na konso diambu ya mfunu yina bo fwete lomba, Tata na mono yina kele na zulu+ ta pesa bo yo. 20 Sambu kisika bantu zole to tatu me vukana na zina na mono,+ mono kele pana na kati na bo.”

21 Ebuna Piere kwisaka kutubila yandi nde: “Mfumu, mbala ikwa mpangi na mono lenda sala disumu na ntwala na mono mpi mono fwete lolula yandi? Mbala nsambwadi?” 22 Yezu tubilaka yandi nde: “Mono ke tubila nge nde, tii mbala nsambwadi ve, kansi tii mbala 77.+

23 “Yo yina, Kimfumu ya zulu me fwanana ti ntotila mosi yina zolaka nde bampika na yandi kufuta bamfuka na bo. 24 Ntangu yandi yantikaka kubaka bamfuka, bo natilaka yandi muntu mosi yina vandaka ti mfuka na yandi ya batalanta 10 000.* 25 Kansi sambu yandi vandaka ve ti mpila ya kufuta yo, mfumu na yandi tubaka nde bo teka yandi ti nkento na yandi ti bana na yandi ti bima yonso ya yandi vandaka na yo sambu na kufuta mfuka yina.+ 26 Ebuna, mpika fukamaka na ntwala na yandi, mpi tubaka nde, ‘Bikila mono ntangu, mpi mono ta futa mfuka na nge yonso.’ 27 Mfumu ya mpika yina wilaka yandi mawa, yo yina yandi yambulaka yandi, yandi kwenda mpi katulaka mfuka na yandi.+ 28 Kansi, mpika yina basikaka mpi yandi monaka nduku na yandi mosi ya mpika, yina vandaka ti mfuka na yandi ya badenari* 100, ebuna yandi simbaka yandi mpi yantikaka kukanga yandi na nkingu mpi kutuba nde, ‘Futa mfuka na mono yonso.’ 29 Ebuna nduku na yandi yina ya mpika fukamaka mpi yantikaka kubondila yandi nde, ‘Bikila mono ntangu, mpi mono ta futa mfuka na nge.’ 30 Ata mpidina, yandi buyaka, kansi yandi kwendaka mpi losaka yandi na boloko tii ntangu yandi ta futa mfuka na yandi. 31 Ntangu banduku na yandi bampika monaka mambu yina salamaka, bo kudiyangisaka mingi, bo kwendaka mpi songaka mfumu na bo mambu yonso yina salamaka. 32 Ebuna mfumu na yandi bingaka yandi mpi tubilaka yandi nde: ‘Mpika ya mbi, mono katulaka mfuka na nge yonso ntangu nge bondilaka mono. 33 Keti yo lombaka ve nde nge mpi nge wila nduku na nge ya mpika mawa, mutindu mono wilaka nge mawa?’+ 34 Yo yina, mfumu na yandi waka makasi mingi, mpi yandi pesaka yandi na maboko ya bantu ya ke kengilaka boloko tii ntangu yandi ta futa mfuka na yandi yonso. 35 Tata na mono yina kele na zulu ta sadila beno mpi mambu mutindu mosi+ kana konso muntu na kati na beno ke lolula ve mpangi na yandi na ntima ya mvimba.”+

19 Ntangu Yezu manisaka kutuba mambu yai, yandi katukaka na Galilea mpi kwisaka na bandilu ya Yudea na simu ya nkaka ya Yordani.+ 2 Diaka, bimvuka ya nene ya bantu landaka yandi, mpi yandi belulaka bo kuna.

3 Ebuna Bafarize kwisaka kisika yandi vandaka ti ngindu ya kumeka yandi, mpi bo yulaka nde: “Keti bakala kele ti nswa ya kufwa makwela ti nkento na yandi sambu na konso kikuma?”+ 4 Yandi vutulaka nde: “Keti beno me tangaka ve nde muntu yina gangaka bo katuka na luyantiku salaka bo bakala mpi nkento+ 5 mpi yandi tubaka nde: ‘Yo yina bakala ta bikisa tata na yandi ti mama na yandi mpi yandi ta kangama ti nkento na yandi, ebuna bo zole ta vanda nsuni mosi’?+ 6 Na mpila nde bo kele diaka ve zole, kansi nsuni mosi. Yo yina, bika nde muntu kukabula ve yina ya Nzambi me vukisaka.”+ 7 Bo tubilaka yandi nde: “Ebuna, sambu na nki Moize tubaka na kupesa nkento mukanda ya kukula yandi mpi na kufwa makwela ti yandi?”+ 8 Yandi tubilaka bo nde: “Moize pesaka beno nzila ya kufwa makwela ti bankento na beno sambu na ntima-ngolo na beno,+ kansi yo vandaka ve mutindu yina katuka na luyantiku.+ 9 Mono ke tubila beno nde konso muntu yina me fwa makwela ti nkento na yandi, katula kaka sambu na pite,* mpi me kwela nkento ya nkaka, yandi me sala bizumba.”+

10 Balongoki tubilaka yandi nde: “Kana yo kele mutindu yina sambu na bakala ti nkento na yandi, yo kele mbote ve na kukwela.” 11 Yandi tubilaka bo nde: “Bantu yonso ve ke ndimaka diambu yai, kansi kaka bantu yina kele ti dikabu yina.+ 12 Sambu kele ti batongu yina me butukaka mutindu yina, mpi kele ti batongu yina bantu me kumisaka batongu, mpi kele ti batongu yina me kudikumisaka batongu sambu na Kimfumu ya zulu. Bika muntu yina lenda ndima diambu yai kundima yo.”+

13 Na nima, bo natilaka yandi bana ya fioti sambu yandi tula bo maboko mpi kusamba, kansi balongoki nganinaka bo.+ 14 Kansi, Yezu tubaka nde: “Beno bikisa bana ya fioti, mpi beno bika kukanga bo nzila ya kukwisa na mono, sambu Kimfumu ya zulu kele ya bantu yina kele bonso bo.”+ 15 Yandi tulaka bo maboko mpi katukaka pana.

16 Ebuna, muntu mosi kwisaka pene-pene na yandi mpi tubaka nde: “Longi, nki mambu ya mbote mono fwete sala sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula?”+ 17 Yezu tubilaka yandi nde: “Sambu na nki nge ke yula mono sambu na mambu yina kele ya mbote? Muntu mosi mpamba kele mbote.+ Kansi, kana nge ke zola kubaka luzingu, landa na kuzitisa bansiku.”+ 18 Yandi tubilaka Yezu nde: “Inki bansiku?” Yezu tubaka nde: “Nge fwete fwa ve muntu,+ nge fwete sala ve bizumba,+ nge fwete yiba ve,+ nge fwete ta ve kimbangi ya luvunu,+ 19 kumisa tata na nge ti mama na nge,+ mpi nge fwete zola nkweno na nge bonso nge mosi.”+ 20 Leke yina ya bakala tubilaka yandi nde: “Mono ke zitisaka bansiku yina yonso; inki mono fwete sala diaka?” 21 Yezu tubilaka yandi nde: “Kana nge ke zola kuvanda muntu ya kukuka, kwenda kuteka bima na nge mpi pesa mbongo na bansukami, ebuna nge ta vanda ti kimvwama na zulu;+ na nima kwisa kulanda mono.”+ 22 Ntangu leke yina ya bakala waka mambu yai, yandi kwendaka na mawa, sambu yandi vandaka ti bima mingi.+ 23 Ebuna Yezu tubilaka balongoki na yandi nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde yo ta vanda mpasi sambu mvwama kukota na Kimfumu ya zulu.+ 24 Mono ke tubila beno diaka nde, yo kele pete kibeni sambu shamo kukota na munoko ya sindani kansi yo kele mpasi mingi sambu mvwama kukota na Kimfumu ya Nzambi.”+

25 Ntangu balongoki waka mambu yina, bo yitukaka mingi kibeni, mpi bo tubaka nde: “Nani kibeni lenda guluka?”+ 26 Yezu talaka bo na meso mpi tubilaka bo nde: “Bantu lenda sala yo ve, kansi Nzambi lenda sala mambu yonso.”+

27 Ebuna Piere vutudilaka yandi nde: “Tala, beto me bikisa bima yonso mpi beto me landa nge; ebuna beto ta baka inki?”+ 28 Yezu tubilaka bo nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde, ntangu bima yonso ta kuma ya mpa, ntangu Mwana ya muntu ta vanda na zulu ya kiti na yandi ya kimfumu ya nkembo, beno bantu yina me landaka mono, beno mpi ta vanda na zulu ya bakiti 12 ya kimfumu, beno ta sambisa makanda 12 ya Izraele.+ 29 Mpi konso muntu yina me bikisaka banzo to bampangi ya babakala to bampangi ya bankento to tata to mama to bana to bilanga sambu na zina na mono, yandi ta baka bima mbala nkama kuluta mpi ta baka* luzingu ya mvula na mvula.+

30 “Kansi bantu mingi yina kele bantu ya ntete ta kuma bantu ya nsuka, mpi bantu ya nsuka ta kuma bantu ya ntete.+

20 “Sambu Kimfumu ya zulu kele bonso muntu mosi ya kele ti kilanga ya vinu yina basikaka na suka-suka sambu na kubaka bantu ya kisalu sambu bo sala na kilanga na yandi.+ 2 Ntangu yandi manisaka kuwakana ti bantu ya kisalu nde yandi ta futa bo denari* mosi na kilumbu mosi, yandi tindaka bo na kilanga na yandi ya vinu. 3 Ntangu yandi basikaka diaka pene-pene ya ngunga ya tatu,* yandi monaka bantu ya nkaka me telama na zandu kukonda kisalu; 4 mpi yandi tubilaka bo nde, ‘Beno mpi, beno kwenda na kilanga ya vinu, mpi mono ta pesa beno konso kima yina me fwana.’ 5 Ebuna bo kwendaka. Yandi basikaka diaka pene-pene ya ngunga ya sambanu* mpi ya uvwa,* ebuna yandi salaka mutindu mosi. 6 Nsuka-nsuka, pene-pene ya ngunga ya 11,* yandi basikaka mpi kutaka bankaka me telama, mpi yandi tubilaka bo nde, ‘Sambu na nki beno me telama awa kilumbu ya mvimba kukonda kisalu?’ 7 Bo vutulaka nde, ‘Sambu muntu mosi ve me baka beto na kisalu.’ Yandi tubilaka bo nde, ‘Beno mpi, beno kwenda na kilanga ya vinu.’

8 “Ntangu nkokila bwaka, munkwa-kilanga ya vinu tubilaka kapita na yandi nde, ‘Binga bantu ya kisalu mpi pesa bo lufutu na bo,+ yantika na bantu ya nsuka mpi sukisa na bantu ya ntete.’ 9 Ntangu bantu yina yantikaka kisalu na ngunga ya 11 kwisaka, konso muntu bakaka denari* mosi. 10 Ebuna ntangu bantu ya ntete kwisaka, bo yindulaka nde bo ta baka mbongo mingi, kansi bo futaka bo mpi kaka denari* mosi. 11 Ntangu bo bakaka yo, bo yantikaka kubokutila munkwa-bilanga 12 nde, ‘Bantu yai ya nsuka me sala kaka ngunga mosi; kansi nge me futa bo kiteso mosi ti beto bantu me sala kilumbu ya mvimba na nsi ya ntangu ya ngolo!’ 13 Kansi yandi vutudilaka mosi na kati na bo nde, ‘Mpangi, mono me sala nge mbi ve. Beto wakanaka nde mono ta futa nge denari* mosi, mpidina ve?+ 14 Baka lufutu na nge mpi kwenda. Mono ke zola kupesa muntu yai ya nsuka lufutu kiteso mosi ti nge. 15 Keti mono kele ve ti nswa ya kusadila bima na mono mutindu mono me zola? To keti disu na nge ke lula* sambu mono kele mbote?’*+ 16 Na mutindu yai, bantu ya nsuka ta vanda bantu ya ntete, mpi bantu ya ntete ta vanda bantu ya nsuka.”+

17 Ntangu Yezu vandaka kutombuka na Yeruzalemi, yandi nataka balongoki 12 na lweka, na kingenga, mpi tubilaka bo na nzila nde:+ 18 “Tala! Beto ke tombuka na Yeruzalemi, mpi bo ta pesa Mwana ya muntu na maboko ya bamfumu ya banganga-nzambi mpi ya bansekudi. Bo ta zengila yandi nkanu ya lufwa,+ 19 mpi bo ta pesa yandi na bantu ya makanda sambu bo seka yandi, bo bula yandi fimbu, mpi bo fwa yandi na zulu ya nti;+ ebuna na kilumbu ya tatu, yandi ta futumuka.”+

20 Ebuna mama ya bana ya Zebedeo+ pusanaka pene-pene ya Yezu ti bana na yandi, yandi fukamaka na ntwala ya Yezu, mpi yandi lombaka yandi kima mosi.+ 21 Yezu tubilaka yandi nde: “Inki nge ke zola?” Nkento yina vutudilaka yandi nde: “Pesa nsiku nde bana na mono yai zole kuvanda, mosi na diboko na nge ya kitata mpi ya nkaka na diboko na nge ya kimama, na Kimfumu na nge.”+ 22 Yezu vutulaka nde: “Beno me zaba ve mambu yina beno ke lomba. Keti beno lenda nwa dikopa yina mono ke zola kunwa?”+ Bo tubilaka yandi nde: “Ee, beto lenda.” 23 Yandi tubilaka bo nde: “Ya kieleka beno ta nwa dikopa na mono,+ kansi sambu na kuvanda na diboko na mono ya kitata mpi ya kimama, mono ve muntu ke pesaka yo, kansi yo kele sambu na bantu yina Tata na mono me yidikilaka yo.”+

24 Ntangu bantumwa ya nkaka kumi waka mambu yina, bo wilaka bampangi yina zole makasi.+ 25 Kansi Yezu bingaka bo kisika yandi vandaka mpi tubaka nde: “Beno me zaba nde bamfumu ya makanda ke yalaka bantu na kingolo-ngolo mpi bantu ya nene ke songaka nde bo kele ti kiyeka na zulu na bo.+ 26 Yo fwete vanda ve mutindu yina na kati na beno;+ kansi konso muntu yina ke zola kukuma muntu ya nene na kati na beno fwete vanda nsadi na beno,+ 27 mpi konso muntu yina ke zola kuvanda muntu ya ntete na kati na beno fwete vanda mpika na beno.+ 28 Kaka mutindu Mwana ya muntu kwisaka ve sambu bantu kusadila yandi, kansi sambu na kusadila+ mpi kupesa luzingu* na yandi bonso nkudulu sambu na bantu mingi.”+

29 Ntangu bo vandaka kubasika na Yeriko, kimvuka mosi ya nene ya bantu landaka yandi. 30 Ebuna bifwa-meso zole yina vandaka ya kuvanda na lweka ya nzila waka nde Yezu ke luta na nzila yina mpi bo tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Mfumu, Mwana ya Davidi, wila beto mawa!”+ 31 Kansi kimvuka yina ya bantu nganinaka bo mpi songaka bo na kuvanda pima; ata mpidina bo tubaka na ndinga ya ngolo kuluta nde: “Mfumu, Mwana ya Davidi, wila beto mawa!” 32 Yo yina Yezu telamaka, yandi bingaka bo mpi tubaka nde: “Inki beno ke zola nde mono sala sambu na beno?” 33 Bo tubilaka yandi nde: “Mfumu, bika nde meso na beto kukanguka.” 34 Yezu wilaka bo mawa, ebuna yandi simbaka meso na bo,+ mpi na mbala mosi bo monaka diaka, mpi bo landaka yandi.

21 Ntangu bo kumaka pene-pene ya Yeruzalemi mpi bo kumaka na Betfaze na Ngumba ya Banti ya Olive, Yezu tindaka balongoki zole,+ 2 mpi yandi tubilaka bo nde: “Beno kwenda na bwala yina ke monana na ntwala, mpi na mbala mosi beno ta mona mpunda mosi ya nkento ya bo me kanga na nsinga mpi mwana-mpunda na lweka na yo. Beno kangula yo mpi beno natila mono yo. 3 Kana muntu kutubila beno konso kima yina, beno fwete tuba nde, ‘Mfumu kele ti mfunu na yo.’ Ebuna, na mbala mosi yandi ta bikisa yo.”

4 Mambu yai salamaka sambu na kulungisa mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi nde: 5 “Beno songa mwana-nkento ya Sioni nde: ‘Tala! Ntotila na nge ke kwisa na nge,+ yandi kele muntu ya mawete+ mpi yandi me vanda na zulu ya mpunda, ee, na zulu ya mwana-mpunda, mwana ya mbisi yina ke nataka kizitu.’”+

6 Ebuna balongoki yina kwendaka mpi bo salaka kaka mutindu Yezu songaka bo.+ 7 Bo nataka mpunda yina ya nkento ti mwana na yo, mpi bo tulaka bilele na bo ya zulu na zulu ya bampunda yina, ebuna yandi vandaka na zulu na yo.+ 8 Bantu mingi na kati ya kimvuka yina ya bantu tandaka bilele na bo ya zulu na nzila,+ mpi bankaka vandaka kuzenga balutangu ya banti mpi kutanda yo na nzila. 9 Diaka, bimvuka ya bantu yina vandaka kukwenda na ntwala na yandi mpi bayina vandaka kulanda yandi vandaka kutuba na ndinga ya ngolo nde: “Nzambi, beto ke bondila nge, gulusa Mwana ya Davidi!+ Bika nde muntu yina ke kwisa na zina ya Yehowa* kubaka lusakumunu!+ Beto ke bondila nge, gulusa yandi, kuna na zulu!”+

10 Ebuna ntangu yandi kotaka na Yeruzalemi, mbanza ya mvimba nikanaka, mpi bantu vandaka kutuba nde: “Muntu yai kele nani?” 11 Bimvuka ya bantu yina vandaka ti yandi vandaka kaka kutuba nde: “Yo kele mbikudi Yezu,+ muntu ya Nazareti ya Galilea!”

12 Ebuna Yezu kotaka na tempelo, yandi kulaka bantu yonso yina vandaka kuteka mpi kusumba bima na tempelo, mpi yandi balusaka bamesa ya bantu yina vandaka kushanze mbongo mpi bakiti ya bantu yina vandaka kuteka bapizio.+ 13 Mpi yandi tubilaka bo nde: “Bo me sonikaka nde: ‘Bo ta binga nzo na mono nzo ya bisambu,’+ kansi beno ke kumisa yo nzo ya miyibi.”+ 14 Diaka, bifwa-meso ti bantu ya makulu-kifu kwisaka kisika yandi vandaka na tempelo, ebuna yandi belulaka bo.

15 Ntangu bamfumu ya banganga-nzambi ti bansekudi monaka mambu ya kuyituka yina yandi salaka mpi bana ya babakala yina vandaka kutuba na ndinga ya ngolo na tempelo nde, “Nzambi, beto ke bondila nge, gulusa Mwana ya Davidi!”+ bo waka makasi+ 16 mpi bo tubilaka yandi nde: “Keti nge ke wa mambu yina bana yai ke tuba?” Yezu tubilaka bo nde: “Ee. Keti beno me tangaka ntete ve mambu yai: ‘Nge me sala nde lukumu kubasika na munoko ya bana mpi ya bana ya fioti’?”+ 17 Yandi bikisaka bo, basikaka na nganda ya mbanza, ebuna yandi kwendaka na Betania mpi lalaka kuna.+

18 Na suka-suka, ntangu yandi vandaka kuvutuka na mbanza, yandi waka nzala.+ 19 Yandi monaka nti mosi ya bafige na lweka ya nzila mpi kwendaka pene-pene na yo, kansi yandi monaka kima ve, kaka matiti,+ mpi yandi tubilaka yo nde: “Nge ta buta diaka ve mbuma kimakulu.”+ Ebuna nti ya bafige yumaka na mbala mosi. 20 Ntangu balongoki monaka mambu yai, bo yitukaka mpi bo tubaka nde: “Inki mutindu nti ya bafige me yuma na mbala mosi?”+ 21 Yezu vutudilaka bo nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde, kana beno kele ti lukwikilu mpi beno ke tula ntembe ve, beno ta sala ve kaka mambu yina mono me sala na nti ya bafige, kansi kana beno tuba mpi na ngumba yai nde, ‘Nanguka mpi kudilosa na nzadi-mungwa,’ yo ta salama.+ 22 Mpi mambu yonso ya beno ta lomba na kisambu, kana beno kele ti lukwikilu, beno ta baka yo.”+

23 Ntangu yandi kotaka na tempelo, bamfumu ya banganga-nzambi mpi bankuluntu pusanaka pene-pene na yandi ntangu yandi vandaka kulonga mpi bo tubaka nde: “Na nki kiyeka nge ke sala mambu yai? Mpi nani pesaka nge kiyeka yai?”+ 24 Yezu vutudilaka bo nde: “Mono mpi ta yula beno diambu mosi. Kana beno songa mono yo, mono mpi ta songa beno na nki kiyeka mono ke sala mambu yai: 25 Mbotika ya Yoane katukaka na wapi? Na zulu to na bantu?” Kansi, bo yantikaka kuyindula bo na bo nde: “Kana beto tuba nde, ‘Na zulu,’ yandi ta tubila beto nde, ‘Ebuna sambu na nki beno kwikilaka yandi ve?’+ 26 Kansi kana beto tuba nde, ‘Na bantu,’ beto fwete wa kimvuka ya bantu boma, sambu bo yonso ke bakaka Yoane bonso mbikudi.” 27 Yo yina bo vutudilaka Yezu nde: “Beto me zaba ve.” Yandi mpi tubilaka bo nde: “Mono mpi, mono ke songa beno ve na nki kiyeka mono ke sala mambu yai.

28 “Inki beno ke yindula? Muntu mosi vandaka ti bana zole. Yandi kwendaka na mwana ya ntete mpi tubaka nde, ‘Mwana na mono, kwenda kusala bubu yai na kilanga ya vinu.’ 29 Mwana yai vutulaka nde, ‘Mono ta kwenda ve,’ kansi na nima, yandi waka mawa ebuna yandi kwendaka. 30 Ntangu yandi kwendaka na mwana ya zole, yandi tubaka mutindu mosi. Mwana yai vutulaka nde, ‘Tata, mono ta kwenda,’ kansi yandi kwendaka ve. 31 Nani na kati ya bana yai zole salaka luzolo ya tata na yandi?” Bo tubaka nde: “Mwana ya ntete.” Yezu tubilaka bo nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde bakalaki ya mpaku mpi bankento ya ndumba ke kwenda na ntwala na beno na Kimfumu ya Nzambi. 32 Sambu Yoane kwisaka na beno na nzila ya lunungu, kansi beno kwikilaka yandi ve. Kansi, bakalaki ya mpaku mpi bankento ya ndumba kwikilaka yandi,+ mpi beno, ata beno monaka mambu yai, beno waka ve mawa na nima sambu na kukwikila yandi.

33 “Beno wa mbandu ya nkaka: Kuvandaka ti muntu mosi, munkwa-ntoto, yina kunaka kilanga ya vinu,+ yandi salaka lupangu sambu na kuziunga yo, yandi timunaka kikamuninu ya vinu mpi yandi tungaka nzo-zulu;+ ebuna yandi bikaka yo na bantu ya ke salaka bilanga sambu bo futila yo, mpi yandi salaka nzietelo na insi ya nzenza.+ 34 Ntangu nsungi ya kukatula bima na bilanga lungaka, yandi tindaka bampika na yandi na bantu ya ke salaka bilanga sambu bo kwenda kubaka bambuma na yandi. 35 Kansi, bantu ya ke salaka bilanga simbaka bampika na yandi, bo bulaka mosi, bo fwaka ya nkaka, mpi ya nkaka diaka bo losilaka yandi matadi.+ 36 Yandi tindaka diaka bampika ya nkaka, mingi kuluta bayina ya ntete, kansi bo salaka bo mutindu mosi.+ 37 Nsuka-nsuka, yandi tindilaka bo mwana na yandi mpi tubaka nde, ‘Bo ta zitisa mwana na mono.’ 38 Ntangu bo monaka mwana yina, bantu ya ke salaka bilanga tubaka bo na bo nde, ‘Yandi yai muntu yina ta baka kimvwama.+ Beno kwisa, beto fwa yandi, mpi beto baka kimvwama na yandi!’ 39 Yo yina bo simbaka yandi, bo losaka yandi na nganda ya kilanga ya vinu mpi bo fwaka yandi.+ 40 Ebuna ntangu munkwa-kilanga ya vinu ta kwisa, inki yandi ta sala bantu yina ya ke salaka bilanga?” 41 Bo tubilaka yandi nde: “Sambu bo kele bantu ya mbi, yandi ta fwa bo mpi yandi ta bika kilanga ya vinu na bantu ya nkaka ya ke salaka bilanga sambu bo futila yo, bayina ta pesa yandi bambuma na nsungi ya me fwana.”

42 Yezu tubilaka bo nde: “Keti beno me tangaka ntete ve na Masonuku nde: ‘Ditadi yina bantu ya ke tungaka losaka me kumaka ditadi ya kinkonko ya ntete-ntete.*+ Ditadi yina katukaka na Yehowa,* mpi yo kele kima mosi ya kuyituka na meso na beto.’+ 43 Yo yina mono ke tubila beno nde, bo ta katula Kimfumu ya Nzambi na maboko na beno mpi bo ta pesa yo na dikanda mosi yina ta buta bambuma na yo. 44 Diaka, muntu yina ta bwa na zulu ya ditadi yina, yandi ta pasuka.+ Mpi konso muntu yina yo ta bwila, yo ta panza yandi.”+

45 Ntangu bamfumu ya banganga-nzambi ti Bafarize waka bambandu na yandi, bo bakisaka nde yandi vandaka kutubila bo.+ 46 Ata bo zolaka kukanga yandi, bo waka bimvuka ya bantu boma, sambu bimvuka yai ya bantu vandaka kubaka yandi bonso mbikudi.+

22 Diaka Yezu tubilaka bo na bambandu nde: 2 “Kimfumu ya zulu me fwanana ti ntotila mosi yina salaka nkinsi+ ya makwela sambu na mwana na yandi ya bakala. 3 Yandi tindaka bampika na yandi sambu na kubinga bantu yina yandi bingaka na nkinsi ya makwela, kansi bantu yina buyaka kukwisa.+ 4 Yandi tindaka diaka bampika ya nkaka mpi tubaka nde, ‘Beno tubila bantu yina mono bingaka nde: “Mono me lamba madia, mono me fwa bangombe mpi bambisi na mono ya mafuta, mpi bima yonso kele ya kuyidika. Beno kwisa na nkinsi ya makwela.”’ 5 Kansi, sambu bo monaka yo mpamba, bo kwendaka, mosi na kilanga na yandi, ya nkaka na mumbongo na yandi;+ 6 kansi bantu ya nkaka kangaka bampika na yandi, bo sadilaka bo mambu kukonda luzitu, mpi bo fwaka bo.

7 “Ntotila waka makasi, ebuna yandi tindaka basoda na yandi, mpi yandi fwaka bantu yina fwaka bampika na yandi mpi yandi yokaka mbanza na bo tiya.+ 8 Ebuna yandi tubilaka bampika na yandi nde, ‘Nkinsi ya makwela kele ya kuyilama, kansi bantu yina mono bingaka fwanaka ve.+ 9 Yo yina, beno kwenda na banzila yina ke nataka na nganda ya mbanza, mpi beno binga bantu yonso yina beno ta mona sambu bo kwisa na nkinsi ya makwela.’+ 10 Ebuna, bampika yina kwendaka na banzila mpi bingaka bantu yonso yina bo monaka, bantu ya mbi ti ya mbote; mpi nzo yina bo salaka nkinsi ya makwela fulukaka ti bantu yina vandaka kudia.*

11 “Ntangu ntotila kotaka sambu na kutala bantu yina yandi bingaka, yandi monaka muntu mosi yina lwataka ve lele ya makwela. 12 Ebuna yandi tubilaka yandi nde, ‘Mpangi, nki mutindu nge me kota awa kukonda lele ya makwela?’ Yandi tubaka kima ve. 13 Ebuna ntotila tubilaka bansadi na yandi nde, ‘Beno kanga yandi bansinga na maboko ti na makulu mpi beno losa yandi na mpimpa na nganda. Kuna yandi ta dilaka mpi ta kwetisaka meno.’

14 “Sambu bantu yina bo me bingaka kele mingi, kansi bayina bo me solaka kele fioti.”

15 Ebuna Bafarize kwendaka mpi salaka komplo sambu na kukanga yandi na kutuba na yandi.+ 16 Yo yina, bo tindilaka yandi balongoki na bo, kumosi ti bantu ya Erode,+ mpi bo tubaka nde: “Longi, beto me zaba nde nge ke tubaka kieleka mpi nge ke longaka nzila ya Nzambi na kieleka, mpi nge ke sosaka ve lukumu ya muntu, sambu nge ke talaka ve mutindu bantu ke monanaka na meso. 17 Ebuna songa beto, inki nge ke yindula? Keti beto kele ti nswa ya* kufuta mpaku na Kaisali to ve?” 18 Kansi, sambu Yezu zabaka mabanza na bo ya mbi, yandi tubaka nde: “Beno bantu ya luvunu, sambu na nki beno ke meka mono? 19 Beno songa mono mbongo ya kibende yina bo ke futilaka mpaku.” Bo natilaka yandi denari* mosi. 20 Yandi tubilaka bo nde: “Kifwanisu ti zina yai kele ya nani?” 21 Bo tubaka nde: “Ya Kaisali.” Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Yo yina, beno pesa bima ya Kaisali na Kaisali, kansi bima ya Nzambi na Nzambi.”+ 22 Ntangu bo waka mambu yai, bo yitukaka, ebuna bo bikaka yandi mpi bo kwendaka.

23 Na kilumbu yina Basaduse, bayina ke tubaka nde lufutumuku kele ve,+ kwisaka mpi yulaka yandi nde:+ 24 “Longi, Moize tubaka nde: ‘Kana muntu kufwa kukonda kubuta bana, mpangi na yandi ya bakala fwete kwela nkento na yandi mpi kubutila mpangi na yandi bana.’+ 25 Ebuna, kuvandaka ti bampangi ya babakala nsambwadi na kati na beto. Ya ntete kwelaka mpi fwaka, mpi sambu yandi butaka ve ata mwana mosi, yandi bikisaka nkento na yandi na mpangi na yandi. 26 Yo vandaka mpi mutindu mosi sambu na mpangi ya zole mpi ya tatu, mpi sambu na bo yonso nsambwadi. 27 Nsuka-nsuka, nkento yina fwaka. 28 Ebuna na lufutumuku, yandi ta vanda nkento ya nani na kati na bo yonso nsambwadi? Sambu bo yonso kwelaka yandi.”

29 Yezu vutudilaka bo nde: “Beno ke kudikusa sambu beno me zaba ve Masonuku mpi ngolo ya Nzambi;+ 30 sambu na lufutumuku, babakala ta kwela ve mpi bo ta kwedisa ve bankento, kansi bo ta vanda bonso bawanzio na zulu.+ 31 Sambu na yina me tala lufutumuku ya bafwa, keti beno me tangaka ve mambu yina Nzambi tubilaka beno nde: 32 ‘Mono kele Nzambi ya Abrahami, Nzambi ya Izaki, mpi Nzambi ya Yakobi’?+ Yandi kele Nzambi ya bafwa ve, kansi ya bantu yina kele na luzingu.”+ 33 Ntangu bimvuka ya bantu waka mambu yina, bo yitukaka mingi na malongi na yandi.+

34 Ntangu Bafarize waka nde yandi kangisaka Basaduse munoko, bo kwisaka kumosi na kimvuka. 35 Ebuna sambu na kumeka yandi, muntu mosi na kati na bo yina zabaka Nsiku mbote-mbote, yulaka yandi nde: 36 “Longi, inki kele nsiku ya kuluta nene na kati ya Nsiku?”+ 37 Yezu tubilaka yandi nde: “‘Nge fwete zola Yehowa* Nzambi na nge na ntima na nge ya mvimba, na moyo* na nge ya mvimba, mpi na mabanza na nge yonso.’+ 38 Yai nsiku ya kuluta nene mpi ya ntete. 39 Ya zole, ya me fwanana ti yo, yo yai: ‘Nge fwete zola nkweno na nge bonso nge mosi.’+ 40 Nsiku yonso mpi Bambikudi me simbama na bansiku yai zole.”+

41 Ntangu Bafarize vukanaka, Yezu yulaka bo nde:+ 42 “Beno ke yindula nki sambu na Kristu? Yandi kele mwana ya nani?” Bo tubilaka yandi nde: “Ya Davidi.”+ 43 Yandi yulaka bo nde: “Ebuna, nki mutindu Davidi bingaka yandi na nzila ya mpeve santu+ nde Mfumu, ntangu yandi tubaka nde, 44 ‘Yehowa* tubilaka Mfumu na mono nde: “Vanda na diboko na mono ya kitata tii kuna mono ta tula bambeni na nge na nsi ya makulu na nge”’?+ 45 Ebuna, kana Davidi ke binga yandi Mfumu, inki mutindu Kristu lenda vanda mwana ya Davidi?”+ 46 Mpi muntu mosi ve kukaka kupesa yandi mvutu, mpi yantika kilumbu yina muntu mosi ve vandaka na kikesa ya kuyula yandi diaka ngiufula.

23 Ebuna Yezu tubilaka bimvuka ya bantu mpi balongoki na yandi nde: 2 “Bansekudi ti Bafarize me vandaka na kiti ya Moize. 3 Yo yina, mambu yonso ya bo ke songa beno, beno sala yo mpi beno zitisa yo, kansi beno sala ve mutindu bo ke salaka, sambu bo ke tubaka kansi bo ke salaka ve mambu yina bo ke tubaka.+ 4 Bo ke kangaka bizitu ya kilo mingi mpi bo ke tulaka yo na mapeka ya bantu,+ kansi bo mosi ke zolaka ve kutombula yo ata na musapi.+ 5 Bisalu yonso ya bo ke salaka, bo ke salaka yo sambu bantu kumona bo,+ sambu bo ke kumisaka nene tu-bakesi* ya bo ke lwataka na mbunzu mpi na diboko ya kimama sambu na kuditanina+ mpi bo ke kumisaka nda malenda ya bilele na bo.+ 6 Bo ke zolaka kisika ya lukumu mingi na bankinsi, bakiti ya ntete* na basinagoga,+ 7 bambote na bazandu, mpi bo ke zolaka nde bantu kubinga bo Rabi.* 8 Kansi beno, beno bika ve nde bantu kubinga beno Rabi, sambu beno kele kaka na Longi mosi,+ mpi beno yonso beno kele bampangi. 9 Diaka, beno binga ve ata muntu mosi nde tata na beno awa na ntoto, sambu beno kele kaka na Tata mosi,+ Muntu yina kele na zulu. 10 Beno bika mpi ve nde bantu kubinga beno bantwadisi, sambu beno kele kaka na Ntwadisi mosi, Kristu. 11 Kansi muntu ya kuluta nene na kati na beno fwete vanda nsadi na beno.+ 12 Konso muntu yina ke kudinangula, bo ta kulumusa yandi,+ kansi konso muntu yina ke kudikulumusa, bo ta nangula yandi.+

13 “Mawa na beno, bansekudi mpi Bafarize, bantu ya luvunu! sambu beno ke kangaka bantu nzila ya kukota na Kimfumu ya zulu; sambu beno mosi ke kota ve, beno ke pesa mpi ve bantu yina ke zola kukota nzila ya kukota.+ 14 *——

15 “Mawa na beno, bansekudi mpi Bafarize, bantu ya luvunu!+ sambu beno ke kwendaka kutambula na nzadi-mungwa mpi na ntoto ya kuyuma sambu na kukumisa muntu mosi muntu ya dibundu ya Bayuda,* mpi kana yandi kuma muntu ya dibundu ya Bayuda,* beno ke kumisaka yandi muntu yina me fwana kukwenda na Gehena* mbala zole kuluta beno.

16 “Mawa na beno, bantwadisi yina kele meso ya kufwa,+ yina ke tubaka nde, ‘Kana muntu kudia ndefi na zina ya tempelo, yo kele kima ve; kansi kana yandi dia ndefi na zina ya wolo ya tempelo, yandi fwete lungisa yo.’+ 17 Bazoba mpi bifwa-meso! Inki me luta mfunu, wolo to tempelo yina me santisa wolo? 18 Beno ke tubaka mpi nde, ‘Kana muntu kudia ndefi na zina ya mesa-kimenga, yo kele kima ve; kansi kana yandi dia ndefi na zina ya dikabu yina kele na zulu na yo, yandi fwete lungisa yo.’ 19 Bifwa-meso! Inki me luta mfunu, dikabu to mesa-kimenga yina me santisa dikabu? 20 Yo yina, muntu yina ke dia ndefi na zina ya mesa-kimenga ke dia ndefi na zina na yo mpi na zina ya bima yonso yina kele na zulu na yo; 21 mpi muntu yina ke dia ndefi na zina ya tempelo ke dia ndefi na zina na yo mpi na zina ya Muntu yina ke zingaka na kati na yo;+ 22 mpi muntu yina ke dia ndefi na zina ya zulu ke dia ndefi na zina ya kiti ya kimfumu ya Nzambi mpi na zina ya Muntu yina ke vandaka na zulu na yo.

23 “Mawa na beno, bansekudi mpi Bafarize, bantu ya luvunu! sambu beno ke pesaka ndambu mosi na kati ya bandambu kumi ya mante, ya aneti mpi ya kumini,*+ kansi beno ke vwezaka mambu ya kuluta mfunu ya Nsiku, disongidila lunungu,+ mawa,+ mpi kwikama. Yai mambu yina yo lombaka nde beno sala kukonda kumona mpamba mambu ya nkaka.+ 24 Bantwadisi ya meso ya kufwa,+ yina ke yungulaka mbembele+ kansi ke minaka shamo!+

25 “Mawa na beno, bansekudi mpi Bafarize, bantu ya luvunu! sambu beno ke yobisaka dikopa mpi dilonga na nganda,+ kansi na kati yo kele ya kufuluka ti lukasi*+ mpi kukonda kudiyala.+ 26 Mufarize ya meso ya kufwa, yobisa ntete dikopa mpi dilonga na kati, ebuna yo ta kuma mpi bunkete na nganda.

27 “Mawa na beno, bansekudi mpi Bafarize, bantu ya luvunu!+ sambu beno me fwanana ti maziamu ya bo me pakula mukubu ya mpembe,+ yina ke monanaka kitoko kibeni na nganda kansi na kati yo kele ya kufuluka ti mikwa ya bantu mpi mvindu ya mutindu na mutindu. 28 Mutindu mosi mpi, na nganda beno ke monanaka bantu ya lunungu na meso ya bantu, kansi na kati beno kele ya kufuluka ti luvunu mpi kufwa bansiku.+

29 “Mawa na beno, bansekudi mpi Bafarize, bantu ya luvunu!+ sambu beno ke tungaka maziamu ya bambikudi mpi beno ke kumisaka kitoko maziamu* ya bantu ya lunungu,+ 30 mpi beno ke tubaka nde, ‘Kana beto zingaka na bilumbu ya ba-nkaka na beto, beto zolaka ve kuvukana ti bo na kutiamuna menga ya bambikudi.’ 31 Na mutindu yina, beno ke kudifunda nde beno kele bana ya bantu yina fwaka bambikudi.+ 32 Ebuna, beno manisa kisalu yina ba-nkaka na beno yantikaka.

33 “Banioka, bana ya biwuta,+ inki mutindu beno ta tina ndola ya Gehena?*+ 34 Yo yina, mono ke tindila beno bambikudi,+ bantu ya mayele mpi balongi.+ Beno ta fwa bankaka na kati na bo mpi ta fwa+ bo na zulu ya banti, mpi bankaka diaka beno ta bula bo fimbu+ na basinagoga na beno mpi beno ta monisa bo mpasi+ mbanza na mbanza, 35 sambu menga yonso ya lunungu yina bo me tiamunaka na ntoto kuvanda na zulu na beno, yantika na menga ya muntu ya lunungu Abele+ tii na menga ya Zekaria, mwana ya Barakia, yina beno fwaka na kati ya kisika ya santu ti mesa-kimenga.+ 36 Ya kieleka mono ke tubila beno nde: Mambu yai yonso ta bwila ndonga yai ya bantu.

37 “Yeruzalemi, Yeruzalemi, mbanza yina ke fwaka bambikudi mpi ke losilaka bantu yina bo ke tindilaka yo matadi+—mbala ikwa mono zolaka kuvukisa bana na nge mutindu nsusu ke vukisaka bana na yandi na nsi ya mapapu na yandi! Kansi beno zolaka ve.+ 38 Tala! Bo me yambudila beno nzo na beno.*+ 39 Sambu mono ke tubila beno nde: Katuka ntangu yai, beno ta mona mono diaka ve ata fioti tii ntangu beno ta tuba nde, ‘Bika nde muntu yina ke kwisa na zina ya Yehowa* kubaka lusakumunu!’”+

24 Ntangu Yezu basikaka na tempelo mpi kwendaka, balongoki na yandi kwisaka pene-pene na yandi sambu na kusonga yandi banzo ya tempelo. 2 Yandi vutudilaka bo nde: “Keti beno ke mona ve bima yai yonso? Ya kieleka mono ke tubila beno nde: Ata ditadi mosi ve ta bikala awa na zulu ya ditadi ya nkaka, bo ta bwisa yo yonso.”+

3 Ntangu yandi vandaka ya kuvanda na Ngumba ya Banti ya Olive, balongoki kwisaka pene-pene na yandi na kingenga mpi bo tubaka nde: “Songa beto, inki ntangu mambu yai ta salama, mpi inki ta vanda kidimbu ya kukala*+ na nge mpi ya nsukilu ya ngidika ya bima?”*+

4 Yezu vutudilaka bo nde: “Beno keba nde muntu kukusa beno ve,+ 5 sambu bantu mingi ta kwisa na zina na mono mpi ta tuba nde, ‘Mono kele Kristu,’ mpi bo ta kusa bantu mingi.+ 6 Beno ta wa makelele ya bitumba mpi bansangu ya bitumba. Beno keba, beno tekita ve na boma, sambu mambu yai fwete salama, kansi yina kele ntete ve nsuka.+

7 “Sambu insi mosi ta nwanisa insi ya nkaka mpi kimfumu mosi ta nwanisa kimfumu ya nkaka,+ mpi nzala ta vanda+ mpi ntoto ta nikana na bisika ya mutindu na mutindu.+ 8 Mambu yai yonso kele luyantiku ya bampasi.*

9 “Ebuna bantu ta pesa beno na maboko ya bantu sambu bo monisa beno mpasi+ mpi bo ta fwa beno,+ mpi makanda yonso ta menga beno sambu na zina na mono.+ 10 Diaka, bantu mingi ta bula sakuba, ta tekana, mpi ta mengana. 11 Bambikudi mingi ya luvunu ta basika mpi ta kusa bantu mingi;+ 12 mpi sambu kikalulu ya kufwa bansiku ta kuma mingi, zola ya bantu mingi ta bwa madidi. 13 Kansi muntu yina ta kanga ntima* tii na nsuka ta guluka.+ 14 Mpi bo ta samuna nsangu yai ya mbote ya Kimfumu na ntoto ya mvimba sambu na kuta kimbangi na makanda+ yonso, ebuna nsuka ta kwisa.

15 “Yo yina, ntangu beno ta mona kima ya nzanzi yina ke nataka lufwa, yina mbikudi Daniele tubilaka, me telama na kisika ya santu+ (bika muntu ya ke tanga kusadila luswasukusu), 16 bika bantu yina kele na Yudea kuyantika kutina na bangumba.+ 17 Bika muntu yina kele na zulu ya nzo kukulumuka ve sambu na kubaka bima yina kele na nzo na yandi, 18 mpi bika muntu yina kele na bilanga kuvutuka ve sambu na kubaka lele na yandi ya zulu. 19 Mawa na bankento ya mavumu mpi na bankento yina ke nwisa bana na bilumbu yina! 20 Beno landa kusamba sambu kutina na beno kubwa ve na nsungi ya madidi to na kilumbu ya Kisabatu; 21 sambu na ntangu yina mpasi ya nene ta vanda,+ mpasi mosi ya me bwaka ntete ve katuka na luyantiku ya nsi-ntoto tii bubu yai, ve, mpi yo ta bwa diaka ve.+ 22 Ya kieleka, kana bo kumisaka ve bilumbu yina nkufi, ata nsuni mosi ve zolaka kuguluka; kansi sambu na bantu yina bo me solaka, bo ta kumisa bilumbu yina nkufi.+

23 “Ebuna kana muntu kutubila beno nde, ‘Tala! Kristu kele awa,’+ to, ‘Yandi kele kuna!’ beno kwikila yo ve.+ 24 Sambu ba-Kristu ya luvunu mpi bambikudi ya luvunu+ ta basika mpi bo ta sala bidimbu ya nene ti mambu ya kuyituka sambu na kukusa, kana mpila kele, ata bantu yina bo me solaka.+ 25 Mono me kebisa beno na ntwala. 26 Yo yina, kana bantu kutubila beno nde, ‘Beno tala! Yandi kele na ntoto ya zelo na zelo,’ beno basika ve; ‘Beno tala! Yandi kele na basuku ya kati,’ beno kwikila ve.+ 27 Sambu kaka mutindu nzasi ke basikaka na esti mpi ke semaka tii na westi, kukala* ya Mwana ya muntu ta vanda mpi mutindu mosi.+ 28 Konso kisika yina mvumbi kele, bango-zulu ta vukana pana.+

29 “Mbala mosi na nima ya mpasi ya bilumbu yina, ntangu ta kuma mpimpa,+ ngonda ta pesa ve nsemo, bambwetete ta katuka na zulu mpi ta kwisa kubwa, mpi bangolo ya zulu ta nikana.+ 30 Ebuna, kidimbu ya Mwana ya muntu ta monana na zulu mpi makanda yonso ya ntoto ta kudibula na mawa,+ mpi bo ta mona Mwana ya muntu+ ke kwisa na zulu ya matuti ya zulu ti ngolo mpi nkembo ya nene.+ 31 Ebuna yandi ta tinda bawanzio na yandi ti makelele ya mpungi ya nene, mpi bo ta vukisa bantu yina yandi me solaka katuka na mipepe iya, katuka na ndambu mosi ya zulu tii na ndambu na yo ya nkaka.+

32 “Beno baka dilongi na mbandu yai ya nti ya bafige: Ntangu lutangu na yo ya mpa ke kumaka pete-pete mpi ke basisaka matiti, beno ke zabaka nde nsungi ya mvula me finama.+ 33 Mutindu mosi beno mpi, kana beno mona mambu yai yonso, beno zaba nde yandi kele pene-pene na bakielo.+ 34 Ya kieleka mono ke tubila beno nde ndonga yai ya bantu ta luta ve ata fioti na ntwala nde mambu yai yonso kubwa. 35 Zulu ti ntoto ta luta, kansi bangogo na mono ta luta ve ata fioti.+

36 “Na yina me tala kilumbu yina mpi ngunga yina,+ ata muntu mosi ve me zaba yo, yo vanda bawanzio ya zulu to Mwana, kansi Tata mpamba muntu me zaba yo.+ 37 Sambu kaka mutindu bilumbu ya Noa vandaka,+ kukala* ya Mwana ya muntu ta vanda mpi mutindu mosi.+ 38 Sambu, kaka mutindu bo vandaka na bilumbu yina na ntwala ya Mvula ya Ngolo, bo vandaka kudia mpi kunwa, babakala vandaka kukwela mpi bo vandaka kukwedisa bankento, tii na kilumbu yina Noa kotaka na maswa,+ 39 mpi bo tulaka ve dikebi tii ntangu Mvula ya Ngolo kwisaka mpi fwaka bo yonso,+ kukala ya Mwana ya muntu ta vanda mpi mutindu mosi. 40 Ebuna babakala zole ta vanda na bilanga; bo ta baka mosi mpi bo ta yambula ya nkaka. 41 Bankento zole ta vanda ke nika bambuma na kima ya kunikila bambuma na maboko; bo ta baka mosi mpi bo ta yambula ya nkaka.+ 42 Yo yina, beno landa kukengila sambu beno me zaba ve kilumbu yina Mfumu na beno ta kwisa.+

43 “Kansi beno zaba diambu yai: Kana munkwa-nzo zabaka na nki ntangu ya mpimpa muyibi ta kwisa,+ yandi zolaka kubikala ya kusikama mpi zolaka kubika ve nde muyibi kukota na nzo na yandi.+ 44 Yo yina, beno mpi, beno vanda ya kuyilama,+ sambu Mwana ya muntu ta kwisa na ngunga yina beno ke yindula ve.

45 “Nani kele kibeni mpika ya kwikama mpi ya mayele* yina mfumu na yandi me tulaka na zulu ya bansadi na yandi, sambu na kupesa bo madia na bo na ntangu ya me fwana?+ 46 Kiese na mpika yina kana mfumu na yandi kukwisa mpi kukuta yandi ke sala mutindu yina!+ 47 Ya kieleka mono ke tubila beno nde, yandi ta tula yandi na zulu ya bima na yandi yonso.

48 “Kansi kana mpika yina ya mbi kutuba na ntima na yandi nde, ‘Mfumu na mono ke sukinina,’+ 49 ebuna yandi yantika kubula bampika ya nkaka, mpi yandi yantika kudia mpi kunwa kumosi ti bantu yina kele ti kikalulu ya kulawuka malafu, 50 mfumu ya mpika yina ta kwisa na kilumbu yina yandi ke vingila ve mpi na ntangu yina yandi ke zaba ve,+ 51 ebuna yandi ta pesa yandi ndola ya ngolo kibeni mpi yandi ta tula yandi kisika mosi ti bantu ya luvunu. Kuna yandi ta dilaka mpi ta kwetisaka meno.+

25 “Ebuna Kimfumu ya zulu me fwanana ti bamwense kumi yina bakaka minda na bo+ mpi basikaka sambu na kukwenda kukutana ti bakala yina ke kwela.+ 2 Tanu na kati na bo vandaka bazoba, mpi tanu vandaka mayele.*+ 3 Bamwense ya bazoba bakaka minda na bo kansi bo bakaka ve mafuta, 4 kansi bamwense ya mayele bakaka minda na bo mpi mafuta na milangi na bo. 5 Sambu bakala yina ke kwela vandaka kusukinina, mpongi simbaka bo yonso mpi bo lalaka. 6 Na kati-kati ya mpimpa, bo waka ndinga mosi ya ngolo nde: ‘Bakala yina ke kwela yandi yai! Beno basika sambu na kukutana ti yandi.’ 7 Ebuna bamwense yina yonso telamaka mpi yidikaka minda na bo.+ 8 Bamwense ya bazoba tubilaka bamwense ya mayele nde, ‘Beno pesa beto ndambu ya mafuta na beno, sambu minda na beto ke zola kufwa.’ 9 Bamwense ya mayele vutulaka nde: ‘Mbala ya nkaka yo ta fwana ve sambu na beto ti beno. Kansi beno kwenda na bantu yina ke tekaka yo, mpi beno sumba ya beno mosi.’ 10 Ntangu bo vandaka kukwenda sambu na kusumba yo, bakala yina ke kwela kwisaka. Bamwense yina vandaka ya kuyilama kotaka ti yandi na nkinsi ya makwela,+ ebuna bantu kangaka kielo. 11 Na nima, bamwense yina ya nkaka mpi kwisaka, ebuna bo tubaka nde, ‘Mfumu, Mfumu, kangudila beto kielo!’+ 12 Yandi vutudilaka bo nde, ‘Mono ke tubila beno kieleka nde, mono me zaba beno ve.’

13 “Yo yina, beno landa na kukengila+ sambu beno me zaba ve kilumbu mpi ngunga.+

14 “Yo kele kaka bonso ntangu muntu mosi yina zolaka kusala nzietelo na insi ya nzenza; yandi bingaka bampika na yandi mpi yandi pesaka bo bima na yandi.+ 15 Yandi pesaka mpika mosi batalanta* tanu, ya nkaka batalanta zole, mpi ya nkaka diaka talanta mosi, konso muntu na kutadila mayele na yandi, ebuna yandi kwendaka na insi ya nzenza. 16 Na mbala mosi mpika yina bakaka batalanta tanu kwendaka, salaka mumbongo ti batalanta yina, ebuna yandi bakaka diaka batalanta tanu ya nkaka. 17 Mutindu mosi, mpika yina bakaka batalanta zole, bakaka diaka batalanta zole ya nkaka. 18 Kansi mpika yina bakaka talanta mosi mpamba kwendaka mpi timunaka dibulu na ntoto, ebuna yandi bumbaka mbongo* ya mfumu na yandi.

19 “Ntangu mingi lutaka, ebuna mfumu ya bampika yina kwisaka mpi yidikaka mambu ya mbongo na yandi ti bo.+ 20 Mpika yina bakaka batalanta tanu kwisaka mpi nataka batalanta tanu ya nkaka, mpi yandi tubaka nde, ‘Mfumu, nge pesaka mono batalanta tanu; tala, mono me baka batalanta tanu ya nkaka.’+ 21 Mfumu na yandi songaka yandi nde: ‘Yo kele mbote, mpika ya mbote mpi ya kwikama! Nge vandaka ya kwikama na bima fioti. Mono ta tula nge na zulu ya bima mingi.+ Kwisa kusepela ti mfumu na nge.’+ 22 Na nima, mpika yina bakaka batalanta zole kwisaka mpi tubaka nde, ‘Mfumu, nge pesaka mono batalanta zole; tala, mono me baka batalanta zole ya nkaka.’+ 23 Mfumu na yandi songaka yandi nde: ‘Yo kele mbote, mpika ya mbote mpi ya kwikama! Nge vandaka ya kwikama na bima fioti. Mono ta tula nge na zulu ya bima mingi. Kwisa kusepela ti mfumu na nge.’

24 “Nsuka-nsuka, mpika yina bakaka talanta mosi kwisaka mpi tubaka nde: ‘Mfumu, mono zaba nde nge kele muntu ya makambu ngolo, nge ke katulaka bambuma kisika yina nge kunaka ve mpi nge ke bakaka bambuma kisika yina nge katulaka yo ve bampusu.+ 25 Yo yina mono waka boma mpi mono kwendaka kubumba talanta na nge na nsi ya ntoto. Tala talanta na nge yo yai.’ 26 Mfumu na yandi vutudilaka yandi nde: ‘Mpika ya mbi mpi ya molo, keti nge zabaka ve nde mono ke katulaka bambuma kisika yina mono kunaka ve mpi mono ke vukisaka bambuma kisika yina mono katulaka yo ve bampusu? 27 Ebuna, yo lombaka nde nge tula mbongo* na mono na banki, mpi ntangu mono zolaka kukwisa mono zolaka kubaka mbongo na mono ti mbongo ya nkaka na zulu.

28 “‘Yo yina, beno botula yandi talanta yina mpi beno pesa yo na muntu yina kele ti batalanta kumi.+ 29 Sambu konso muntu yina kele ti bima, bo ta yika yandi bima mingi, mpi yandi ta kuma ti bima mingi kibeni. Kansi muntu yina kele ve na bima, bo ta katula yandi ata bima yina yandi kele na yo.+ 30 Mpi beno losa mpika ya kukonda mfunu na mpimpa na nganda. Kuna yandi ta dilaka mpi ta kwetisaka meno.’

31 “Ntangu Mwana ya muntu+ ta kwisa na nkembo na yandi ti bawanzio yonso,+ yandi ta vanda na zulu ya kiti na yandi ya kimfumu ya nkembo. 32 Bo ta vukisa makanda yonso na ntwala na yandi, mpi yandi ta kabula bantu na bimvuka zole, kaka mutindu ngungudi ke kabulaka mameme ti bankombo. 33 Yandi ta tula mameme+ na diboko na yandi ya kitata, mpi bankombo na diboko na yandi ya kimama.+

34 “Ebuna Ntotila ta tubila bantu yina ta vanda na diboko na yandi ya kitata nde: ‘Beno kwisa, beno bantu yina Tata na mono me sakumunaka, beno baka* Kimfumu yina bo me yidikilaka beno katuka na luyantiku ya nsi-ntoto. 35 Sambu mono vandaka na nzala, beno pesaka mono madia; mono vandaka na nzala ya masa, beno pesaka mono masa. Mono vandaka munzenza, beno yambaka mono mbote;+ 36 mono vandaka kinkonga,* beno lwatisaka mono bilele.+ Mono vandaka na maladi mpi beno sadisaka mono. Mono vandaka na boloko mpi beno kwisaka kutala mono.’+ 37 Ebuna bantu ya lunungu ta vutudila yandi nde: ‘Mfumu, inki ntangu beto monaka nge na nzala mpi beto pesaka nge madia, to na nzala ya masa mpi beto pesaka nge masa?+ 38 Inki ntangu beto monaka nge munzenza mpi beto yambaka nge mbote to kinkonga mpi beto lwatisaka nge bilele? 39 Inki ntangu beto monaka nge na maladi to na boloko mpi beto kwisaka kutala nge?’ 40 Ntotila ta vutudila bo nde, ‘Ya kieleka mono ke tubila beno nde, konso ntangu yina beno salaka yo na muntu mosi na kati ya bantu yai ya kele mfunu mingi ve na kati ya bampangi na mono, beno salaka yo na mono.’+

41 “Ebuna yandi ta tubila bantu yina ta vanda na diboko na yandi ya kimama nde: ‘Beno katuka na ntwala na mono,+ beno bantu yina bo me singaka, beno kwenda na tiya ya mvula na mvula+ yina bo me yidikaka sambu na Diabulu mpi bawanzio na yandi.+ 42 Sambu mono vandaka na nzala, kansi beno pesaka mono ve madia; mpi mono vandaka na nzala ya masa, kansi beno pesaka mono ve masa. 43 Mono vandaka munzenza, kansi beno yambaka mono ve mbote; mono vandaka kinkonga, kansi beno lwatisaka mono ve bilele; mono vandaka na maladi mpi na boloko, kansi beno sadisaka mono ve.’ 44 Ebuna bo mpi ta vutudila yandi nde: ‘Mfumu, inki ntangu beto monaka nge na nzala to na nzala ya masa to munzenza to kinkonga to na maladi to na boloko mpi beto sadisaka nge ve?’ 45 Ebuna yandi ta vutudila bo nde, ‘Ya kieleka mono ke tubila beno nde, konso ntangu yina beno salaka yo ve na muntu mosi na kati ya bantu yai ya kele mfunu mingi ve, beno salaka yo ve na mono.’+ 46 Bantu yai ta fwa lufwa ya mvula na mvula,*+ kansi bantu ya lunungu ta baka luzingu ya mvula na mvula.”+

26 Ntangu Yezu manisaka kutuba mambu yai yonso, yandi tubilaka balongoki na yandi nde: 2 “Beno me zaba nde bilumbu zole me bikala sambu Paki kuyantika,+ mpi bo ta pesa Mwana ya muntu na maboko ya bantu sambu bo fwa yandi na zulu ya nti.”+

3 Ebuna bamfumu ya banganga-nzambi mpi bankuluntu vukanaka na kibansala ya nganga-nzambi ya nene Kaifa,+ 4 mpi bo salaka komplo+ sambu na kukanga Yezu na mayele ya mbi mpi kufwa yandi. 5 Kansi, bo vandaka kutuba nde: “Na nkinsi ve, sambu yo basisa ve mavwanga na kati ya bantu.”

6 Ntangu Yezu vandaka na Betania na nzo ya Simoni muntu ya maladi ya lepre,+ 7 nkento mosi pusanaka pene-pene na yandi ti mulangi ya albatre yina vandaka ti mafuta ya nsudi ya kitoko ya ntalu mingi, mpi yandi yantikaka kutiamuna yo na ntu ya Yezu, na ntangu yandi vandaka kudia.* 8 Ntangu bo monaka diambu yai, balongoki waka makasi mpi tubaka nde: “Sambu na nki kubebisa yo mutindu yai? 9 Sambu bo lendaka kuteka yo na mbongo mingi mpi kupesa mbongo yina na bansukami.” 10 Sambu Yezu zabaka mambu yai, yandi tubilaka bo nde: “Sambu na nki beno ke sosa kuyangisa nkento yai? Yandi me sadila mono diambu mosi ya mbote. 11 Sambu beno ta vandaka ntangu yonso ti bansukami,+ kansi beno ta vandaka ve ti mono ntangu yonso.+ 12 Ntangu nkento yai me tula mafuta yai ya nsudi ya kitoko na nitu na mono, yandi me sala yo sambu na kuyidika nitu na mono na ntwala ya kuzika yo.+ 13 Ya kieleka mono ke tubila beno nde, na bisika yonso yina bo ta samuna nsangu yai ya mbote na nsi-ntoto ya mvimba, bo ta tubila mpi diambu ya nkento yai me sala sambu na kuyibuka yandi.”+

14 Ebuna, mosi na kati ya bantumwa 12, yina bo vandaka kubinga Yudasi Iskariote,+ kwendaka na bamfumu ya banganga-nzambi+ 15 mpi tubaka nde: “Inki beno ta pesa mono sambu mono tekila beno yandi?”+ Bo silaka na kupesa yandi mbongo 30 ya bibende.*+ 16 Ebuna katuka na ntangu yina, yandi vandaka kusosa dibaku ya mbote ya kuteka Yezu.

17 Na kilumbu ya Nkinsi ya Mampa ya Kukonda Levire,+ balongoki kwisaka na Yezu, mpi tubaka nde: “Na wapi nge ke zola nde beto yidikila nge kisika sambu nge dia Paki?”+ 18 Yandi tubaka nde: “Beno kwenda na mbanza na nzo ya Kingandi mpi beno tubila yandi nde, ‘Longi me tuba nde: “Ntangu ya bo me tudilaka mono me finama; mono ta sala nkinsi ya Paki ti balongoki na mono na nzo na nge.”’” 19 Ebuna balongoki salaka mutindu Yezu songaka bo mpi yidikaka Paki.

20 Ntangu nkokila bwaka,+ Yezu vandaka na mesa ti balongoki 12.+ 21 Ntangu bo vandaka kudia, yandi tubaka nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde, muntu mosi na kati na beno ta teka mono.”+ 22 Diambu yai pesaka bo mawa mingi, ebuna konso muntu yantikaka kutubila yandi nde: “Mfumu, keti yo kele mono?” 23 Yandi vutulaka nde: “Muntu yina ke tula diboko na yandi ti mono na dilonga, yandi muntu ta teka mono.+ 24 Ya kieleka, Mwana ya muntu ke kwenda, mutindu bo me sonikaka sambu na yandi, kansi mawa+ sambu na muntu yina ta teka Mwana ya muntu!+ Yo zolaka kuvanda mbote mingi kana yandi butukaka ve.”+ 25 Yudasi, yina zolaka kuteka yandi, vutulaka nde: “Rabi, keti yo kele mono?” Yezu tubilaka yandi nde: “Nge mosi muntu me tuba yo.”

26 Ntangu bo vandaka kudia, Yezu bakaka dimpa, mpi na nima ya kusala kisambu, yandi zengaka yo,+ mpi yandi pesaka yo na balongoki, mpi tubaka nde: “Beno baka, beno dia. Yai ke tendula nitu na mono.”+ 27 Ebuna yandi bakaka dikopa, yandi pesaka matondo, yandi pesaka bo yo mpi tubaka nde: “Beno nwa yo, beno yonso,+ 28 sambu yai ke tendula ‘menga na mono+ ya kuwakana,’+ yina ta tiamuka sambu na kulolula masumu+ ya bantu mingi.+ 29 Kansi mono ke tubila beno nde: Mono ta nwa diaka ve ata fioti kima yai ya me katuka na nti ya vinu tii na kilumbu yina mono ta nwa yo ya mpa ti beno na Kimfumu ya Tata na mono.”+ 30 Nsuka-nsuka, na nima ya kuyimba bankunga ya kukumisa Nzambi, bo basikaka mpi kwendaka na Ngumba ya Banti ya Olive.+

31 Ebuna Yezu tubilaka bo nde: “Beno yonso ta bula sakuba sambu na mono na mpimpa yai, sambu bo me sonikaka nde: ‘Mono ta bula ngungudi, mpi mameme ta panzana.’+ 32 Kansi ntangu mono ta futumuka, mono ta kwenda na ntwala na beno na Galilea.”+ 33 Kansi Piere vutudilaka yandi nde: “Ata bantu yonso ya nkaka kubula sakuba sambu na nge, mono ta bula ve sakuba ata fioti!”+ 34 Yezu songaka yandi nde: “Ya kieleka mono ke tubila nge nde, na mpimpa yai, na ntwala nde nsusu kukokula, nge ta buya mono mbala tatu.”+ 35 Piere tubilaka yandi nde: “Ata yo ke lomba nde mono fwa kumosi ti nge, mono ta buya nge ve ata fioti.”+ Balongoki yonso ya nkaka mpi tubaka mutindu mosi.

36 Ebuna Yezu kwisaka ti bo na kisika ya bo ke bingaka Getsemane,+ mpi yandi songaka balongoki nde: “Beno vanda awa ntangu mono ke kwenda kusamba kuna.”+ 37 Yandi bakaka Piere mpi bana zole ya Zebedeo, ebuna yandi yantikaka kuwa mawa mpi kudiyangisa ngolo.+ 38 Ntangu yai, yandi tubilaka bo nde: “Mono* kele na mpasi ya ngolo kibeni. Beno bikala awa mpi beno landa kukengila ti mono.”+ 39 Ebuna yandi kwendaka mwa fioti na ntwala, yandi fukamaka luse na ntoto, mpi sambaka nde:+ “Tata na mono, kana mpila kele, bika nde dikopa+ yai kuluta ntama ti mono. Mutindu mono me zola ve, kansi mutindu nge me zola.”+

40 Yandi vutukaka kisika balongoki vandaka mpi kutaka bo, bo me lala, ebuna yandi tubilaka Piere nde: “Keti beno lendaka ve kukengila ata ngunga mosi ti mono?+ 41 Beno landa na kukengila+ mpi beno samba ntangu yonso+ sambu beno bwa ve na mpukumuna.+ Ya kieleka, mpeve kele ngolo,* kansi nsuni kele ngolo ve.”+ 42 Yandi kwendaka diaka mbala ya zole mpi sambaka nde: “Tata na mono, kana mpila kele ve nde dikopa yai kuluta kukonda nde mono nwa yo, bika nde luzolo na nge kusalama.”+ 43 Yandi kwisaka diaka mpi kutaka bo, bo me lala, sambu meso na bo vandaka kilo. 44 Yandi bikisaka bo, yandi kwendaka diaka mpi yandi sambaka mbala ya tatu, yandi vandaka kuvutukila mambu ya mutindu mosi. 45 Ebuna yandi vutukaka kisika balongoki vandaka mpi yandi tubilaka bo nde: “Na ntangu ya mutindu yai beno ke lala mpi beno ke pema! Tala! Ntangu yina bo fwete teka Mwana ya muntu na maboko ya bansumuki me finama. 46 Beno telama; beto kwenda. Tala, muntu yina ke teka mono me kuma pene-pene.” 47 Ntangu yandi vandaka kaka kutuba, Yudasi, mosi na kati ya bantumwa 12, kumaka mpi yandi vandaka ti kimvuka mosi ya nene ya bantu yina vandaka ti bambele ya bitumba mpi banti; bantu tindaka bo vandaka bamfumu ya banganga-nzambi ti bankuluntu ya bantu.+

48 Muntu yina tekaka yandi pesaka bo kidimbu nde: “Muntu yina mono ta pesa beze, yandi yina; beno kanga yandi.” 49 Yandi kwendaka mbala mosi na ntwala ya Yezu mpi tubaka nde: “Mbote, Rabi!” mpi yandi pesaka yandi beze na mawete yonso. 50 Kansi Yezu tubilaka yandi nde: “Mpangi, sambu na nki nge kele awa?”+ Ebuna bo pusanaka, bo simbaka Yezu mpi bo kangaka yandi. 51 Kansi muntu mosi na kati ya bantu yina vandaka ti Yezu tandulaka diboko na yandi, basisaka mbele na yandi ya bitumba, bulaka mpika ya nganga-nzambi ya nene mpi zengaka yandi dikutu.+ 52 Ebuna Yezu songaka yandi nde: “Vutula mbele na nge ya bitumba na kisika na yo,+ sambu bantu yonso yina ke bakaka mbele ya bitumba ta fwa na mbele ya bitumba.+ 53 To keti nge ke yindula nde mono lenda lomba ve Tata na mono sambu yandi tindila mono sesepi yai bimvuka kuluta 12 ya bawanzio?+ 54 Kana mono sala mpidina, inki mutindu Masonuku yina ke tuba nde yo fwete salama mutindu yai, ta lungana?” 55 Na ngunga yina, Yezu tubilaka bimvuka yina ya bantu nde: “Keti beno me basika sambu na kukanga mono ti bambele ya bitumba mpi banti bonso nde beno me kwisa kukanga muyibi? Konso kilumbu, mono vandaka kuvanda na tempelo mono ke longa,+ kansi beno kangaka mono ve.+ 56 Kansi mambu yai yonso me salama sambu mambu yina bambikudi sonikaka kulungana.”+ Ebuna balongoki yonso yambulaka yandi mpi tinaka.+

57 Bantu yina kangaka Yezu nataka yandi na nganga-nzambi ya nene Kaifa,+ kisika bansekudi mpi bankuluntu vukanaka.+ 58 Kansi Piere vandaka kaka kulanda yandi na mwa ntama, tii na kibansala ya nganga-nzambi ya nene, mpi na nima ya kukota na kati, yandi vandaka kisika mosi ti bansadi ya nzo yina sambu na kutala mutindu mambu ta suka.+

59 Ebuna bamfumu ya banganga-nzambi ti Sanedreni ya mvimba vandaka kusosa kimbangi ya luvunu ya kufundila Yezu sambu bo fwa yandi.+ 60 Kansi bo zwaka ve ata kimbangi mosi, ata bambangi mingi ya luvunu kwisaka.+ Na nima, bambangi zole kwisaka 61 mpi tubaka nde: “Muntu yai tubaka nde, ‘Mono lenda bwisa tempelo ya Nzambi mpi kutunga yo na bilumbu tatu.’”+ 62 Ebuna, nganga-nzambi ya nene telamaka mpi tubilaka yandi nde: “Nge ke vutula ve ata kima mosi? Bantu yai ke funda nge sambu na nki?”+ 63 Kansi, Yezu vandaka kaka pima.+ Ebuna nganga-nzambi ya nene tubilaka yandi nde: “Mono ke lomba nge na kudia ndefi na zina ya Nzambi ya moyo na kusonga beto kana nge kele Kristu, Mwana ya Nzambi!”+ 64 Yezu songaka yandi nde: “Nge mosi muntu me tuba yo. Kansi mono ke songa beno nde: Katuka ntangu yai beno ta mona Mwana ya muntu+ me vanda na diboko ya kitata ya ngolo*+ mpi ke kwisa na matuti ya zulu.”+ 65 Ebuna nganga-nzambi ya nene pasulaka bilele na yandi ya zulu mpi tubaka nde: “Yandi me vweza! Inki mfunu ya kusosa diaka bambangi? Beno me wa mutindu yandi me vweza. 66 Inki kele dibanza na beno?” Bo vutulaka nde: “Yandi fwete fwa.”+ 67 Ebuna bo losilaka yandi mate na luse+ mpi bo bulaka yandi makofi.+ Bankaka bulaka yandi bambata na luse,+ 68 mpi tubaka nde: “Bikudila beto, nge Kristu. Nani me bula nge?”

69 Piere vandaka ya kuvanda na nganda na kati ya kibansala, ebuna nsadi mosi ya nkento kwisaka kisika yandi vandaka mpi tubilaka yandi nde: “Nge mpi nge vandaka ti Yezu muntu ya Galilea!”+ 70 Kansi yandi buyaka yo na ntwala na bo yonso mpi tubaka nde: “Mono me zaba ve mambu ya nge ke tuba.” 71 Ntangu yandi basikaka na kielo ya lupangu, nsadi ya nkaka ya nkento monaka yandi mpi yandi songaka bantu yina vandaka pana nde: “Muntu yai vandaka ti Yezu muntu ya Nazareti.”+ 72 Yandi buyaka yo diaka, mpi diaka ndefi nde: “Mono me zaba muntu yina ve!” 73 Ntangu fioti na nima, bantu yina vandaka pana kwisaka mpi tubilaka Piere nde: “Ya kieleka nge mpi kele mosi na kati na bo, nkutu ndinga* na nge ke funda nge.” 74 Ebuna yandi yantikaka kudisinga mpi kudia ndefi nde: “Mono me zaba ve muntu yina!” Mpi na mbala mosi nsusu kokulaka. 75 Ebuna Piere yibukaka mambu yina Yezu tubaka nde: “Na ntwala nde nsusu kukokula, nge ta buya mono mbala tatu.”+ Yandi basikaka na nganda mpi dilaka ngolo kibeni.

27 Ntangu ntongo tanaka, bamfumu yonso ya banganga-nzambi mpi bankuluntu yonso ya bantu salaka lukutakanu sambu na kufwa Yezu.+ 2 Ntangu bo kangaka yandi bansinga, bo nataka yandi mpi bo pesaka yandi na maboko ya guvernere Pilate.+

3 Ntangu Yudasi, yina tekaka Yezu, monaka nde bo me zengila yandi nkanu ya lufwa, yandi waka mawa mingi ebuna yandi vutudilaka banganga-nzambi+ ti bankuluntu mbongo 30 ya bibende,* 4 mpi yandi tubaka nde: “Mono salaka disumu ntangu mono tekaka muntu yina me sala mbi ve.”* Bo tubaka nde: “Yo me tala beto na nki? Yo me tala nge mosi!”* 5 Yo yina yandi losaka mbongo ya bibende* na tempelo mpi kwendaka kudikangisa nsinga na nkingu.+ 6 Kansi bamfumu ya banganga-nzambi bakaka mbongo yina ya bibende* mpi bo tubaka nde: “Nsiku ke pesa ve nswa ya kutula yo na kesi ya santu sambu yo kele mbongo ya menga.” 7 Ntangu bo pesanaka mabanza, bo sadilaka mbongo yina sambu na kusumba kilanga ya muwumbi sambu yo vanda kisika ya kuzika banzenza. 8 Yo yina bo ke bingaka kilanga yina tii bubu yai nde Kilanga ya Menga.+ 9 Ebuna mambu yai ya Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi Yeremia lunganaka: “Mpi bo bakaka mbongo 30 ya bibende,* ntalu yina bo tulaka sambu na muntu, muntu yina bana ya nkaka ya Izraele tudilaka ntalu, 10 mpi bo pesaka yo sambu na kilanga ya muwumbi, mutindu Yehowa* songaka mono.”+

11 Ebuna Yezu telamaka na ntwala ya guvernere, mpi guvernere yulaka yandi nde: “Keti nge kele Ntotila ya Bayuda?” Yezu vutulaka nde: “Nge mosi muntu me tuba yo.”+ 12 Kansi ntangu bamfumu ya banganga-nzambi mpi bankuluntu vandaka kufunda yandi, yandi vutulaka kima ve.+ 13 Ebuna Pilate tubilaka yandi nde: “Keti nge ke wa ve mambu yonso ya bo ke tuba sambu na kufunda nge?” 14 Kansi yandi vutulaka ve ata kima, ata ngogo mosi ve, yo yina guvernere yitukaka mingi.

15 Na konso nkinsi, guvernere vandaka ti kikalulu ya kubasisila kimvuka ya bantu muntu mosi ya boloko, muntu yina bo vandaka kuzola.+ 16 Na ntangu yina, kuvandaka ti muntu mosi ya boloko yina zabanaka mingi, zina na yandi Barabasi. 17 Ebuna ntangu bo vukanaka, Pilate songaka bo nde: “Beno ke zola nde mono basisila beno nani, Barabasi to Yezu yina bo ke bingaka Kristu?” 18 Sambu Pilate zabaka nde bo pesaka Yezu na maboko na yandi sambu na kimpala. 19 Diaka, ntangu yandi vandaka na kisika ya kusambisa, nkento na yandi tindilaka yandi nsangu nde: “Kukota ve na mambu ya muntu yina ya lunungu, sambu mono me mona mpasi mingi bubu yai na ndosi sambu na yandi.” 20 Kansi bamfumu ya banganga-nzambi mpi bankuluntu ndimisaka bimvuka ya bantu na kulomba nde bo basisa Barabasi,+ kansi bo fwa Yezu.+ 21 Guvernere vutudilaka bo nde: “Na kati na bo zole, beno ke zola nde mono basisila beno nani?” Bo tubaka nde: “Barabasi.” 22 Pilate tubilaka bo nde: “Ebuna, inki mono fwete sala sambu na Yezu, yina bo ke bingaka Kristu?” Bo yonso tubaka nde: “Na zulu ya nti!”+ 23 Yandi tubaka nde: “Sambu na nki? Inki diambu ya mbi yandi salaka?” Kansi bo landaka kutuba diaka na ndinga ya kuluta ngolo nde: “Na zulu ya nti!”+

24 Sambu yandi monaka nde yo vandaka kusala ve ata kima mosi ya mbote, kansi yo vandaka kubasisa makelele ya ngolo, Pilate bakaka masa, yandi yobisaka maboko na ntwala ya kimvuka yina ya bantu mpi tubaka nde: “Mono kele ve ti mfuka ya menga ya muntu yai. Yo kele mambu na beno mosi.” 25 Ebuna, bantu yonso vutulaka nde: “Menga na yandi kuvanda na zulu ya ntu na beto mpi ya bana na beto.”+ 26 Yo yina yandi basisilaka bo Barabasi, kansi yandi lombaka nde bo bula Yezu fimbu+ mpi pesaka yandi na maboko ya basoda sambu bo fwa yandi na zulu ya nti.+

27 Ebuna basoda ya guvernere nataka Yezu na kati ya nzo ya guvernere mpi bo vukisaka kimvuka ya mvimba ya basoda pene-pene na yandi.+ 28 Bo katulaka yandi bilele, bo lwatisaka yandi kazaka ya mbwaki ya ngolo,+ 29 bo tungaka mpu ya kimfumu ya bansende, bo lwatisaka yandi yo na ntu, mpi bo tulaka lukengi na diboko na yandi ya kitata. Bo vandaka kufukama na ntwala na yandi mpi kuseka yandi nde: “Mbote, Ntotila ya Bayuda!” 30 Bo losilaka yandi mate+ mpi bo bakaka lukengi yina ebuna bo yantikaka kubula yandi na ntu. 31 Nsuka-nsuka, ntangu bo manisaka kuseka yandi, bo katulaka yandi kazaka yina mpi bo lwatisaka yandi bilele na yandi ya zulu ebuna bo nataka yandi sambu na kutula yandi na zulu ya nti.+

32 Ntangu bo vandaka kukwenda, bo monaka muntu mosi ya Sirene, zina na yandi Simoni. Bo bakaka yandi na ngolo sambu yandi nata nti ya mpasi*+ ya Yezu. 33 Ntangu bo kumaka na kisika ya bo ke bingaka Golgota, disongidila, Kisika ya Mukwa ya Ntu,+ 34 bo pesaka yandi vinu ya kuvukisa ti kima ya ndudi* sambu yandi nwa,+ kansi na nima ya kumeka yo, yandi buyaka kunwa yo. 35 Ntangu bo tulaka yandi na zulu ya nti, bo bulaka zeke sambu na kukabula bilele na yandi ya zulu,+ 36 mpi bo vandaka pana, bo ke kengila yandi. 37 Diaka, bo sonikaka na zulu ya ntu na yandi diambu yina bo fundilaka yandi nde: “Yai Yezu Ntotila ya Bayuda.”+

38 Ntangu yai, bo tulaka miyibi zole na zulu ya banti na lweka na yandi, mosi na diboko na yandi ya kitata mpi mosi na diboko na yandi ya kimama.+ 39 Ebuna bantu yina vandaka kuluta vandaka kufinga yandi,+ kunikisa ba-ntu na bo+ 40 mpi kutuba nde: “Nge muntu zolaka kubwisa tempelo mpi kutunga yo na bilumbu tatu,+ kudigulusa! Kana nge kele mwana ya Nzambi, tuluka na zulu ya nti ya mpasi!”*+ 41 Mutindu mosi, bamfumu ya banganga-nzambi ti bansekudi mpi bankuluntu yantikaka kuseka yandi nde:+ 42 “Yandi gulusaka bankaka; yandi lenda kudigulusa ve! Yandi kele Ntotila ya Izraele;+ bika yandi tuluka ntangu yai na nti ya mpasi,* ebuna beto ta ndima yandi. 43 Yandi tulaka ntima na Nzambi; bika Nzambi kugulusa yandi ntangu yai kana yandi ke zolaka yandi,+ sambu yandi tubaka nde, ‘Mono kele Mwana ya Nzambi.’”+ 44 Mutindu mosi, ata miyibi yina vandaka na zulu ya banti na lweka na yandi vandaka kusawula yandi.+

45 Yantika na ngunga ya sambanu,* mpimpa bwaka na insi ya mvimba tii na ngunga ya uvwa.*+ 46 Pene-pene ya ngunga ya uvwa, Yezu tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Eli, Eli, lama sabakatani?” disongidila, “Nzambi na mono, Nzambi na mono, sambu na nki nge me yambula mono?”+ 47 Ntangu bo waka mambu yai, bantu ya nkaka yina telamaka pana yantikaka kutuba nde: “Muntu yai ke binga Eliya.”+ 48 Mpi na mbala mosi, muntu mosi na kati na bo bakaka ntinu, bakaka kinuka,* dindisaka yo na vinu ya ngani, tulaka yo na lukengi mpi pesaka Yezu sambu yandi nwa.+ 49 Kansi bantu ya nkaka tubaka nde: “Bikisa yandi! Beto tala kana Eliya ke kwisa kugulusa yandi.” 50 Diaka Yezu bokaka ebuna yandi fwaka.*+

51 Mpi tala! rido* ya kisika ya santu+ pasukaka na bitini zole+ katuka na zulu tii na ntoto,+ ntoto nikanaka, mpi matadi ya nene pasukaka. 52 Maziamu* kangukaka, mpi bamvumbi mingi ya basantu yina me fwaka* basikaka, 53 ebuna bantu mingi monaka yo. (Na nima ya lufutumuku na yandi, bantu yina katukaka na maziamu kotaka na mbanza ya santu.) 54 Kansi ntangu mfumu ya basoda mpi bantu yina vandaka kukengila Yezu ti yandi monaka kunikana ya ntoto mpi mambu yina ke salama, bo waka boma mingi mpi bo tubaka nde: “Ya kieleka, muntu yai vandaka Mwana ya Nzambi.”+

55 Bankento mingi vandaka pana, bo telamaka mwa ntama bo ke tala; bo katukaka na Galilea mpi bo kwisaka kufidisa Yezu sambu na kusadisa yandi;+ 56 na kati na bo kuvandaka Maria Magdala, Maria mama ya Yakobo ti Yoze, mpi mama ya bana ya Zebedeo.+

57 Yo vandaka nkokila, ebuna mvwama mosi ya bwala Arimatea kwisaka, zina na yandi Yozefi, yandi mpi kumaka longoki ya Yezu.+ 58 Yandi kwendaka na Pilate mpi lombaka mvumbi ya Yezu.+ Ebuna Pilate pesaka nswa nde bo pesa yandi yo.+ 59 Yozefi bakaka mvumbi yina, yandi ziungaka yo na lino ya bunkete mpi ya kitoko,+ 60 mpi yandi tululaka yo na maziamu*+ na yandi ya mpa, yina yandi timunaka na ditadi. Yandi tulaka ditadi mosi ya nene na munoko ya maziamu,* ebuna yandi kwendaka. 61 Kansi Maria ya Magdala mpi Maria yina ya nkaka bikalaka pana, bo me vanda na ntwala ya maziamu.+

62 Na kilumbu yina landaka, yina vandaka na nima ya Kilumbu ya Kuyilama,*+ bamfumu ya banganga-nzambi mpi Bafarize vukanaka na ntwala ya Pilate, 63 mpi bo tubaka nde: “Mfumu, beto me yibuka nde ntangu muntu yina ya luvunu vandaka na luzingu, yandi tubaka nde, ‘Na nima ya bilumbu tatu mono ta futumuka.’+ 64 Yo yina, pesa ntuma nde bo kengila maziamu tii na kilumbu ya tatu, sambu balongoki na yandi kukwisa ve kuyiba yandi+ mpi kuzabisa bantu nde, ‘Yandi me telama na bafwa!’ Ebuna luvunu yai ya nsuka ta vanda mbi kuluta yina ya ntete.” 65 Pilate tubilaka bo nde: “Beno lenda baka basoda. Beno kwenda kukengila yo mutindu beno lenda sala.” 66 Yo yina bo kwendaka, bo kangisaka ditadi mpi bo tulaka basoda sambu na kukengila maziamu.

28 Na nima ya Kisabatu, ntangu nsemo yantikaka kubasika na kilumbu ya ntete ya mposo, Maria ya Magdala mpi Maria ya nkaka kwisaka kutala maziamu.+

2 Ntoto nikanaka ngolo, sambu wanzio ya Yehowa* katukaka na zulu mpi yandi kulumukaka, yandi kwisaka kukatula ditadi, mpi yandi vandaka na zulu na yo.+ 3 Yandi vandaka kumonana bonso nzasi, mpi bilele na yandi vandaka mpembe bonso mvula ya mpembe.+ 4 Ee, sambu bo waka yandi boma, bankengidi tekitaka mpi kumaka bonso bantu ya kufwa.

5 Kansi wanzio songaka bankento yina nde: “Beno wa boma ve, sambu mono me zaba nde beno ke sosa Yezu yina bo fwaka na zulu ya nti.+ 6 Yandi kele awa ve, sambu yandi me futumuka, kaka mutindu yandi tubaka.+ Beno kwisa kutala kisika yina yandi vandaka ya kulala. 7 Ebuna beno kwenda nswalu mpi beno songa balongoki na yandi nde yandi me telama na bafwa, mpi yandi ke kwenda na ntwala na beno na Galilea.+ Beno ta mona yandi kuna. Tala! Mono me songa beno.”+

8 Ebuna, bo katukaka nswalu na maziamu, ti boma mpi kiese mingi, bo kwendaka ntinu sambu na kuzabisa nsangu yina na balongoki na yandi.+ 9 Yezu kutanaka ti bo mpi tubaka nde: “Mbote na beno!” Bo pusanaka, bo simbaka makulu na yandi, mpi bo fukiminaka yandi. 10 Ebuna Yezu tubilaka bo nde: “Beno wa boma ve! Beno kwenda kupesa nsangu yai na bampangi na mono sambu bo kwenda na Galilea, mpi bo ta mona mono kuna.”

11 Ntangu bo vandaka na nzila, basoda ya nkaka na kati ya basoda yina vandaka kukengila,+ kwendaka na mbanza mpi zabisaka bamfumu ya banganga-nzambi mambu yonso yina salamaka. 12 Ntangu bamfumu ya banganga-nzambi vukanaka ti bankuluntu mpi bo wakanaka, bo pesaka basoda mbongo mingi kibeni ya bibende* 13 mpi tubaka nde: “Beno tuba nde, ‘Balongoki na yandi kwisaka na mpimpa mpi bo yibaka yandi ntangu beto vandaka kulala.’+ 14 Mpi kana guvernere kuwa mambu yai, beto ta tendudila yandi yo* mpi beno ta vanda ve ti mfunu ya kudiyangisa.” 15 Bo bakaka mbongo yina ya bibende* ebuna bo salaka mutindu bo songaka bo, mpi disolo yai me mwanganaka na kati ya Bayuda tii bubu yai.

16 Kansi, balongoki 11 kwendaka na Galilea,+ na ngumba yina Yezu songaka bo nde bo ta kutana.+ 17 Ntangu bo monaka yandi, bo fukiminaka yandi, kansi bankaka tulaka ntembe. 18 Yezu pusanaka mpi tubilaka bo nde: “Nzambi me pesaka mono kiyeka yonso na zulu mpi na ntoto.+ 19 Yo yina, beno kwenda mpi beno kumisa bantu ya makanda yonso+ balongoki, beno botika bo+ na zina ya Tata mpi ya Mwana mpi ya mpeve santu, 20 beno longa bo na kuzitisa mambu yonso ya mono songaka beno.+ Mpi mono kele ti beno bilumbu yonso tii na nsukilu ya ngidika ya bima.”*+