Februari

Noa zabaka ve kisalu ya kutunga. Yo lombaka nde yandi tudila Yehowa ntima mpi beto me zaba nde yandi salaka “kaka mutindu” Yehowa songaka yandi. Inki salamaka? Maswa gulusaka Noa ti dibuta na yandi. Noa vandaka mpi kibuti ya mbote sambu yandi tulaka ntima na mayele ya Nzambi. Noa longaka bana na yandi mbote mpi vandaka mbandu ya mbote sambu na bo, kusala mutindu yina vandaka pete ve na nsi-ntoto yina ya mbi na ntwala ya Mvula ya Ngolo. (Kuy. 6:5) Bibuti, nki mutindu beno lenda sala “kaka mutindu” Yehowa ke zolaka? Beno widikila Yehowa. Beno bika Yehowa kusadisa beno na kusansa bana na beno. Beno sadila bandongisila ya Ndinga na yandi mpi ya dibundu na yandi. Ya kieleka, ata bibuti ke sala bikesa na kulonga bana na bo, bana ya nkaka ke yambulaka kusadila Yehowa. Ata mpidina, bibuti yina longaka bana na bo na mutindu ya me fwana lenda vanda ti kansansa ya mbote mpi kutula kivuvu nde bana na bo ta vutukila Yehowa. w18.03 30 § 10-11

Keti nge ke zolaka kuyamba banzenza kansi nge ke yindulaka nde nge ta kuka ve? Ziku nge ke vandaka nsoni-nsoni mpi ke kudiyangisaka mingi nde banzenza ta kudiwa mbote ve. Mbala ya nkaka nge kele ve ti mbongo mingi mpi ke kudiyangisaka nde nge ta kuka ve kupesa bantu yina nge me bingisa bima yina me fwana. Kansi sambu bantu kusepela ti nzo na nge, yo fwete vanda kaka ve kitoko mingi. Banzenza ta sepela ti nzo na nge kana yo kele bunkete, ya kuyidika mbote mpi kana nge ke monisila bo zola. Beto fwete kudiyangisa mingi ve, kima ya kuluta mfunu kele kumonisila banzenza zola. Yo kele mbote na kutudila banzenza dikebi ntangu yonso. (Bafil. 2:4) Bantu mingi ke sepelaka kuzabisa bantu mambu ya luzingu na bo. Beto lenda zaba masolo na bo kaka kana beto ke lutisa ntangu ti bo. Nkuluntu mosi ke tuba nde: “Kubingisa bampangi na nzo na mono ke sadisaka mono na kuzaba bo mbote mpi kuzaba mutindu bo zabaka kieleka.” Kana nge ke tudila banzenza na nge dikebi, bo ta kudiwa mbote na nzo na nge. w18.03 17 § 15-17

Bibuti ke sadisaka bana na bo na kubaka balukanu ya mbote. Kana mwana ke vingila mingi na kubaka mbotika kukonda kikuma, yo lenda bebisa kinduku na yandi ti Yehowa. (Yak. 4:17) Na ntwala ya kubaka mbotika, bibuti ke zikisaka nde mwana na bo me lunga na kukuma longoki ya Kristu. Bankengi ya nkaka ya nziunga me bakisaka nde baleke mingi yina kele ti bamvula kiteso ya 20 me bakaka ntete ve mbotika ata bibuti na bo kele Bambangi ya Yehowa. Mbala mingi, baleke yai ke kwendaka na balukutakanu, ke samunaka mpi bantu ke yindulaka nde bo kele Bambangi ya Yehowa. Kansi bo me kudipesaka ve na Yehowa mpi me bakaka ve mbotika sambu na bikuma mingi. Bibuti ya nkaka ke yindulaka nde bana na bo me lunga ntete ve na kubaka mbotika. w18.03 8 § 1-2

Sambu na kulanda mbandu ya Kristu, beto fwete longuka mutindu yandi vandaka kuyindula, kutadila mambu mpi kusala mambu. Yezu vandaka kubaka kinduku na yandi ti Nzambi na mbalu kuluta bima yonso. Kana beto ke landa mbandu ya Yezu, pana beto ke landa mpi mbandu ya Yehowa. Yo yina, yo kele mfunu mingi nde beto kuma kuyindula bonso Yezu. Inki lenda sadisa beto na kukuma kuyindula bonso Yezu? Balongoki ya Yezu monaka mutindu yandi vandaka kusala bimangu, bo vandaka kuwidikila yandi ntangu yandi vandaka kulonga bantu, bo monaka mutindu yandi vandaka kusadila bantu yonso mambu mpi mutindu yandi vandaka kubika mabanza ya Yehowa kutwadisa yandi. (Bis. 10:39) Bubu yai, beto lenda mona diaka ve Yezu. Kansi Baevanzile ke sadisaka beto na kuzaba yandi mbote-mbote. Kana beto ke tanga mpi ke yindulula mingi mukanda ya Matayo, Marko, Luka mpi Yoane, beto ta longuka mambu mingi yina ta sadisa beto na kuzaba mutindu Yezu vandaka kuyindula. Kuzaba mabanza ya Yezu ta sadisa beto na ‘kulanda bitambi na yandi mbote-mbote’ sambu beto kuma “ti mabanza ya mutindu mosi” ti yandi.—1 Pie. 2:21; 4:1. w18.02 22 § 15-16

Ntangu Adami ti Eva butaka bana, bantu vandaka kulonguka mambu ya Yehowa na mitindu tatu: na nsadisa ya lugangu, ya bansadi ya kwikama ya Nzambi mpi ya balusakumunu yina bo vandaka kubaka ntangu bo vandaka kulemfukila Nzambi. (Yez. 48:18) Ntangu Noa vandaka kutala lugangu na dikebi yonso, ntembe kele ve nde yandi bakisaka nde Nzambi kele, mpi yandi kele ti bikalulu ya kitoko. Ziku Noa bakisaka nde Yehowa kele ngolo mingi mpi nde yandi mpamba kele Nzambi ya kieleka. (Bar. 1:20) Yo yina, Noa ndimaka nde Nzambi kele mpi kumaka kukwikila ngolo na Nzambi. Ziku Noa waka mambu ya Yehowa na bampangi na yandi. Lameki, papa na yandi, vandaka kukwikila na Nzambi mpi butukaka na ntwala nde Adami kufwa. Noa monaka mpi nkaka na yandi ya bakala Metusela mpi nkaka ya Metusela, Yaredi, yina landaka kuzinga bamvula 366 na nima ya lubutuku ya Noa. (Luka 3:36, 37) Noa sepelaka ti mambu yina yandi longukaka, yo pusaka yandi na kusadila Yehowa.—Kuy. 6:9. w18.02 9 § 4-5

Kana mpangi mosi na dibundu to muntu mosi ya dibuta me sala to me tuba mambu yina me pesa beto mpasi, beto ke kudiyangisaka mingi. Inki beto ta sala kana beto ke kuka ve kulolula yandi? Keti beto fwete bumba makasi, nkutu bamvula mingi? Keti beto ta lemfuka na ndongisila ya Biblia ya kuyidika mambu nswalu? Kana beto ke lutisa bilumbu mingi na ntwala ya kusolula ti mpangi yango, yo ta vanda mpasi na kutula ngemba ti yandi. Inki beto ta sala sambu na kutula ngemba? Ya ntete, beto fwete samba Yehowa. Lomba Yehowa na kusadisa nge na kusolula mbote ti mpangi. Kuvila ve nde yandi mpi kele nduku ya Yehowa. (Nk. 25:14) Yehowa ke monisilaka banduku na yandi ntima-mbote mpi yandi ke zolaka nde beto sala mutindu mosi. (Bing. 15:23; Mat. 7:12; Bakol. 4:6) Ya zole, yindula mbote-mbote mambu yina nge ke zola kusonga mpangi na nge. Kuyindula kaka ve nde yandi zolaka kupesa nge mpasi. Ndima nde nge mpi lenda vanda na kisina ya mambu yina. w18.01 10 § 15-16

Bansadi ya Yehowa me swaswana kibeni ti bantu mingi na nsi-ntoto sambu bo ke zolaka bantu ya nkaka na masonga yonso. Yo kele kibeni mpidina. Ya kieleka, Yezu tubaka nde na Nsiku ya Moize, nsiku mosi mpamba ya me luta nsiku ya kuzola bantu kele nsiku ya kuzola Nzambi. (Mat. 22:38, 39) Yezu tubaka mpi nde kana balongoki na yandi ke zolana, bantu ta zaba nde bo kele Bakristu ya kieleka. (Yoa. 13:35) Bakristu ya kieleka ke zolaka ata bambeni na bo. (Mat. 5:43, 44) Yezu monisaka nde yandi ke zolaka mpenza bantu. Yandi salaka yo ntangu yandi vandaka kutambula na bambanza sambu na kuzabisa bantu nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi. Yandi belulaka bifwa-meso, bantu ya makulu kifu mpi bifwa-makutu. Diaka, yandi futumunaka bafwa. (Luka 7:22) Nkutu, Yezu pesaka luzingu na yandi sambu na kugulusa bantu. Yezu landaka mbandu ya zola ya Tata na yandi. Bambangi ya Yehowa na ntoto ya mvimba ke landaka mbandu ya Yezu mpi ke zolaka bantu ya nkaka. w18.01 29 § 11; 30 § 12

Mbala ya nkaka nge bakaka mbotika ntangu nge vandaka leke mpi nge lenda zaba ve mambu yina ta meka lukwikilu na nge na bamvula ke kwisa. Sambu na kulanda kukangama na Nzambi, nge fwete yibuka nde nge silaka Yehowa Nzambi ya Kuluta Kuzanguka nde nge ta lemfukilaka yandi na mambu yonso, disongidila, nge ta sadila yandi ata nge kutana ti bampasi, ata banduku to bibuti na nge me yambula kusadila yandi. (Nk. 27:10) Lomba Yehowa na kusadisa nge na mambu yonso yina nge ke kutana ti yo sambu nge zitisa mambu yina nge silaka yandi. (Bafil. 4:11, 12) Yehowa ke zola nde nge kuma nduku na yandi. Ata mpidina, nge fwete sala bikesa sambu na kukumisa kinduku yango ngolo mpi kudibongisa sambu nge guluka. Bafilipi 2:12 ke tuba nde: “Beno landa kusala ngolo sambu na luguluku na beno mosi ti boma mpi matekita.” Yindula mingi mambu yina lenda sadisa nge na kulanda kuvanda nduku ya Yehowa mpi kukangama na yandi. Nge lenda tuba nde nge ta sala yo kukonda mpasi. Kansi kuvila ve nde bampangi ya nkaka yina sadilaka Nzambi bamvula mingi kele diaka ve ya kwikama. w17.12 24 § 4, 6-7

Yehowa me pesaka beto lukumu mpi dibaku ya kupesa maboko na kisalu ya nene ya Kimfumu. Yandi ke ndimisa beto nde kana beto sala yo, yandi ta sakumuna beto. (Mal. 3:10) Yehowa silaka nde kana beto ke kaba na ntima ya mvimba, beto ta baka mambote mingi. (Bing. 11:24, 25) Yandi ke songa beto mpi nde beto ta vanda na kiese kana beto ke kaba, sambu “kiese ke vandaka mingi na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.” (Bis. 20:35) Mambu ya beto ke tubaka mpi ke salaka lenda sadisa bana na beto ti bantu ya mpa na dibundu na kupesa mpi makabu sambu na kisalu ya Kimfumu mpi kubaka mambote mingi. Yehowa muntu me pesaka beto bima yonso. Ntangu beto ke pesaka yandi diaka, beto ke monisaka nde beto ke zolaka yandi mpi ke bakaka na mbalu bima yonso yina yandi me pesaka beto. Ntangu bantu ya Izraele vandaka kupesa makabu sambu na kutunga tempelo, bo “vandaka na kiese na kupesa makabu yai ya luzolo ya mbote.” (1 Bans. 29:9) Bika beto landa kuvanda na kiese ntangu beto ke pesa diaka Yehowa bima yina yandi me pesaka beto. w18.01 21 § 18-19

Lufutumuku ya ntete ya bantu yina ta kwenda na zulu yantikaka ntangu fioti na nima ya kukala ya Kristu. Na nsungi ya mpasi ya nene, bawanzio ta baka Bakristu ya bo me tulaka mafuta, bayina ta vanda na ntoto, mpi ta nata bo na matuti. (1 Bate. 4:13-17; Mat. 24:31) Bo “yonso ta soba, na mbala mosi, na kubweta ya disu, na mpungi ya nsuka.” (1 Bak. 15:51, 52) Bubu yai, bansadi mingi ya Yehowa kele ve Bakristu yina bo me tulaka mafuta mpi bo ta yala ve na zulu ti Yezu. Mameme yai ya nkaka ke vingilaka na kiese “kilumbu ya Yehowa,” disongidila kilumbu yina Yehowa ta tula nsuka na nsi-ntoto yai ya mbi. Muntu mosi ve me zaba kilumbu yango, kansi banzikisa ke monisa nde yo me finama. (1 Bate. 5:1-3) Na nsi-ntoto ya mpa, lufutumuku ya mutindu ya nkaka ta salama. Bantu ta futumuka sambu na kuzinga na ntoto, bo ta kuma bantu ya kukuka mpi ta fwaka diaka ve. w17.12 11 § 15; 12 § 18-19

Kana beto ke sala bikesa ya kumonisa zola mpi ntima ya mbote, beto ta wila ve bantu ya nkaka kimpala. Biblia ke tuba nde: “Zola kele ntima-nda mpi ntima-mbote. Zola kele na kimpala ve.” (1 Bak. 13:4) Sambu beto wila ve bankaka kimpala, beto fwete tadila mambu mutindu Yehowa ke tadilaka. Beto fwete tadila bampangi na dibundu bonso bitini ya nitu mosi. Biblia ke tuba nde: “Kana kitini mosi me baka nkembo, bitini yonso ya nkaka ke waka kiese ti yo.” (1 Bak. 12:16-18, 26) Kana mpangi mosi kele na kiese, beto fwete sepela mpi ti yandi kansi beto wila yandi ve kimpala. Yindula mbandu ya mbote ya Yonatani, mwana ya ntotila Saule. Yonatani wilaka ve Davidi kimpala ntangu Nzambi ponaka Davidi na kuvanda ntotila na kisika ya kupona yandi. Nkutu Yonatani pesaka Davidi kikesa mpi sadisaka yandi. (1 Sam. 23:16-18) Keti beto lenda vanda ntima-mbote mpi kumonisila bantu ya nkaka zola bonso Yonatani? w17.11 27 § 10-11

Yehowa tulaka Nsiku ya Moize na Biblia sambu na beto. Yandi ke zolaka nde beto bakisa mpi beto sadila “mambu ya kuluta mfunu,” disongidila minsiku yina kele na Nsiku. (Mat. 23:23) Nsiku ya Moize kele ti “nzayilu mpi kieleka ya ntete-ntete.” Yo ke sadisaka beto na kuzaba Yehowa mpi minsiku na yandi. (Bar. 2:20) Mu mbandu, bambanza ya lutaninu, yina Nsiku ya Moize ke tubila, ke longa bankuluntu mutindu ya kusambisa ti “lunungu ya kieleka,” diaka yo ke longa beto yonso na kumonisa “zola ya kwikama mpi mawa.” (Zek. 7:9) Beto kele diaka ve na nsi ya Nsiku yai, kansi beto me zaba nde Yehowa me sobaka ve. Sambu na yandi, lunungu mpi mawa kele bikalulu ya mfunu mingi. Beto kele ti dibaku ya nene ya kusambila Nzambi ya mutindu yai. Bika beto yonso kulanda bikalulu na yandi yai ya mbote mpi kusosa lutaninu na yandi. w17.11 13-14 § 2-3; 17 § 18-19

Bampangi ya ke longaka na dibundu fwete zaba nde diambu ya kuluta mfunu na diskure kele baverse ya Biblia. (Yoa. 7:16) Yo yina mitubi fwete keba nde bambandu ya bo ke pesa kubenda ve dikebi ya bantu kuluta baverse ya Biblia. Diaka, beto fwete yibuka nde kutanga baverse ya Biblia me swaswana ti kulonga malongi ya Biblia. Ya kieleka, kana beto ke tanga baverse mingi, bantu ta simba ve malongi. Yo yina beto fwete pona baverse mbote. Na nima ya kutanga yo, beto fwete tendula, kupesa mbandu mpi kumonisa mutindu bantu lenda sadila yo. (Neh. 8:8) Sosa kubakisa kuwakana yina kele na kati ya ntu-diambu ti baverse yina. Kima ya kuluta mfunu kele kusamba Yehowa sambu yandi sadisa nge na kulonga mbote malongi ya Biblia.—Esd. 7:10. w17.09 26 § 11-12

Na 537 na ntwala ya Kristu, bansadi ya Yehowa sepelaka mingi kibeni. Bo vandaka bampika na Babilone bamvula 70, kansi ntangu yai kimpika me mana! Bo vandaka na kiese ya kuvutuka na Yeruzalemi sambu na kutunga diaka tempelo sambu na kusambila Yehowa. Na nima ya mvula mosi, bantu ya Izraele tulaka fondasio ya tempelo. Na nima ya bamvula 16, kisalu ya kutunga tempelo vandaka me mana ntete ve. Yo lombaka nde Yehowa kuyibusa bansadi na yandi na kuvutukila yandi mpi na kuyambula kusosa mambote na bo mosi. Yo yina na mvu 520, Yehowa tindaka profete Zekaria na kuyibusa bantu ya Izraele kikuma yina yandi basisaka bo na Babilone. Ya kieleka, zina ya Zekaria ke tendula “Yehowa Me Yibuka.” Ata bantu ya Izraele vilaka mambu yina Yehowa sadilaka bo, Yehowa landaka kaka kuyibuka bo. (Zek. 1:3, 4) Yehowa silaka nde yandi ta sadisa bo na kuvutula lusambu ya bunkete. Yandi songaka bo mpi nde yandi ta ndima lusambu na bo kaka kana bo sadila yandi na ntima ya mvimba. w17.10 21-22 § 2-3

Minganga ya ke sansaka maladi ya ntu ke tuba nde kana beto ke wila bantu mawa, beto ta vanda na sante ya mbote mpi beto ta zinga mbote ti bankaka. Kana nge ke sadisa bantu ya ke mona mpasi, nge ta vanda na kiese, nge ta vanda na kivuvu, nge ta kudiwa ve nge mosi mpi bantu ta solulaka ti nge mingi. Kuwila bantu mawa ke nataka mambote. Ntangu beto ke sadisaka bantu, beto ke vandaka ti kansansa ya mbote sambu beto ke zaba nde beto ke sala mambu yina Yehowa ke lombaka beto. Kana beto ke wila bantu mawa, beto ta vanda bibuti ya mbote, bankwelani ya mbote mpi banduku ya mbote. Diaka, bantu yina ke wilaka bankaka mawa ke zwaka mpi lusadisu na ntangu yina bo kele na yo mfunu. (Mat. 5:7; Luka 6:38) Ata kuwila bantu mawa kele mbote sambu na sante, beto ke salaka yo ntete sambu na kulanda mbandu ya Yehowa mpi kupesa yandi lukumu. Diaka, yandi kele zola mpi ke wilaka bantu mawa.—Bing. 14:31. w17.09 12 § 16-17

Ntangu Yezu kumaka Ntotila mpi Nganga-Nzambi ya Nene, Yehowa pesaka yandi kisalu ya ‘kutunga tempelo na yandi.’ Na 1919, Yezu salaka kisalu yai ntangu yandi katulaka bansadi ya Nzambi na kimpika ya mabundu ya luvunu disongidila Babilone ya Nene. Yezu vutulaka lusambu ya kieleka mpi tulaka “mpika ya kwikama mpi ya mayele.” Bampangi yai ya bo me tulaka mafuta ke twadisaka kisalu ya mfunu na kitini ya tempelo ya nene ya kimpeve awa na ntoto. (Mat. 24:45) Yezu me sadisaka bansadi ya Nzambi na kukuma bunkete mpi na kusambila Nzambi na mutindu ya mbote. (Mal. 3:1-3) Bantotila 144 000 yina kele mpi banganga-nzambi ta yala ti Yezu Bamvula Funda. Na ntangu yina, bo ta sadisa bansadi ya Nzambi na kukuma bantu ya kukuka. Ntangu bo ta manisa kisalu yai, bansadi ya Yehowa mpamba ta bikala na ntoto. Nsuka-nsuka, kaka lusambu ya kieleka ta bikala na ntoto! w17.10 29 § 15-16

Sambu bo lolula muntu ya me fwa ve muntu na lozolo, yandi fwete tina na mbanza ya lutaninu ya pembeni. (Yoz. 20:4) Sambu na kuditanina, yandi fwete kwenda na mbanza ya lutaninu tii ntangu nganga-nzambi ya nene ta fwa. Yo vandaka kibansa ya nene. Yo lombaka nde yandi yambula kisalu na yandi, nzo na yandi ya kitoko mpi yandi ta vanda diaka ve ti nswa ya kutambula-tambula. Kansi bibansa yina vandaka mfunu mingi. Muntu yina me balula ntima fwete sala mambu ya nkaka sambu Nzambi kulolula yandi. Yandi fwete yambula mambu yina ya mbi. Yandi fwete buya mpi mambu yonso yina lenda nata yandi na kusala masumu. Kana beto yambula masumu, beto ta monisa Yehowa nde beto ke wa mpasi sambu na mambu yina beto salaka mpi nde beto ke bakisa nde yandi ta lolula beto kaka kana beto sala bikesa.—2 Bak. 7:10, 11. w17.11 10-11 § 10-11

Yehowa ke lomba beto na kukabila bampangi. (1 Yoa. 3:17) Kansi beto fwete kaba ti mabanza ya mbote. Beto lenda kudiyula nde: ‘Keti na nzo na mono, mono ke bingisaka kaka banduku to bampangi yina mono ke monaka mfunu? Keti mono ke bingaka kaka bantu yina lenda mpi kusadisa mono? Keti mono ke kabilaka mpi bampangi yina mono me zaba mbote ve to bayina lenda sadisa mono ve?’ (Luka 14:12-14) Yindula fioti: Inki nge ta sala kana mpangi mosi yina bakaka balukanu ya mbi ke sosa lusadisu? Inki nge ta sala kana muntu yina nge bingisaka na nzo me pesa nge ve matondo? Kana yo salama, beto fwete sadila ndongisila ya kele na mukapu ya bubu. Kana beto ke kabila bampangi ti mabanza ya mbote, beto ta vanda na kiese.—Bis. 20:35. w17.10 9 § 12

Nkento ya Potifare vandaka kuzola Yozefi sambu Yozefi vandaka “nene, nda mpi kitoko,” mpi yandi mekaka Yozefi mbala mingi. Kansi Yozefi salaka ve disumu. Na nima ntangu nkento ya Potifare kangaka yandi na bilele, Yozefi tinaka. Mbandu ya Yozefi ke longa beto nde beto fwete sala ve mambu yina ke fwa bansiku ya Nzambi. (Bing. 1:10) Na ntwala ya kukuma Bambangi ya Yehowa, bankaka vandaka kulutisa ndilu na kudia mpi na kunwa malafu, kunwa makaya mpi bima yina ke lawusaka, kusala pite to mambu ya nkaka. Ata na nima ya mbotika, ziku bo kutanaka diaka ti mpukumuna yai. Kana yo me kumina nge, yindula mutindu kinduku na nge ti Yehowa lenda beba kana nge sala mambu yai. Sosa kuzaba mambu yina lenda pusa nge na kusala disumu mpi sala ngolo na kununga yo. (Nk. 26:4, 5; Bing. 22:3) Na nima, lomba Yehowa mayele mpi kudiyala sambu na kununga yo. w17.09 4 § 8; 5 § 9

Beto lenda kuma banduku ya Yehowa kana beto ke kudikotisa ve mingi na mambu ya mumbongo ya nsi-ntoto mpi kana beto ke sosa bimvwama ya “kieleka.” Abrahami vandaka kulemfukila Nzambi, yandi yambulaka Ure, mbanza ya bimvwama mingi mpi kumaka kuzinga na nsi ya batenta sambu na kukuma nduku ya Yehowa. (Baeb. 11:8-10) Yandi landaka kutula ntima na Nzambi kansi ve na bima ya kinsuni. (Kuy. 14:22, 23) Yezu lombaka bantu na kulanda mbandu ya lukwikilu ya Abrahami. Yezu tubilaka leke mosi ya mvwama nde: “Kana nge ke zola kuvanda muntu ya kukuka, kwenda kuteka bima na nge mpi pesa mbongo na bansukami, ebuna nge ta vanda ti kimvwama na zulu; na nima kwisa kulanda mono.” (Mat. 19:21) Mvwama yai vandaka ve ti lukwikilu bonso Abrahami. Ata mpidina, bantu ya nkaka tudilaka Nzambi ntima. w17.07 10 § 12

Banda Abrahami sabukaka Nzadi Efrate, bamvula 430 lutaka na ntwala nde bantekolo na yandi kukuma dikanda mpi kubaka ntoto yina. (Kub. 12:40-42; Bag. 3:17) Abrahami vandaka kuvingila na kiese sambu yandi ndimaka nde Yehowa ta lungisa balusilu na yandi. Yandi vandaka kukwikila na Yehowa. (Baeb. 11:8-12) Abrahami vandaka na kiese ya kuvingila, ata yandi monaka ve kulungana ya balusilu yonso ya Nzambi na ntwala ya lufwa na yandi. Yindula kiese yina Abrahami ta wa na paladisu ntangu yandi ta futumuka. Yandi ta yituka na kumona mambu ya luzingu na yandi mpi ya dibuta na yandi na baverse mingi ya Biblia. Yindula kiese yina yandi ta vanda na yo ntangu yandi ta zaba nde yandi lungisaka mukumba ya nene na lukanu ya Yehowa ya kubasisa Mesia! Ya kieleka, Abrahami ta bakisa nde yandi vandaka ti bikuma ya mbote ya kuvingila balusakumunu yina. w17.08 5-6 § 10-11

Na Biblia, “mambu ya mvindu” ke tendula kaka ve kuvukisa nitu, yo ke tendula mambu mingi. Yo ke tadila mpi kunwa makaya, mpi kutuba mambu ya nsoni sambu na kusekisa bantu. (2 Bak. 7:1; Baef. 5:3, 4) Yo ke tadila mpi mambu ya mbi yina bantu ke salaka na kinsweki, mu mbandu kutanga mikanda yina ke pesa nzala ya kuvukisa nitu to kutala bifwanisu mpi bafilme yina ke monisa bantu kinkonga. Mambu yai lenda pusa muntu na kusakana ti binama ya nitu na yandi. Bantu yina ke talaka bifwanisu mpi bafilme yina ke monisaka bantu kinkonga ke kumaka ti “nzala ya ngolo ya kuvukisa nitu ya bo lenda yala ve.” Bo lenda kuma bampika ya mansoni. Bantu ya mayele ke tubaka nde kimpika ya kutala bifwanisu ya mansoni kele kiteso mosi ti kimpika ya malafu mpi ya bima yina ke lawusaka. Beto lenda yituka ve na mambu ya mbi yina ke kuminaka bantu yina ke talaka bifwanisu ya ke monisa bantu kinkonga. Bankaka na kati na bo me kumaka kuwa nsoni, ke salaka diaka kisalu mbote ve, me bebisaka kiese ya mabuta na bo, me fwaka makwela mpi bankaka nkutu me kudifwaka. w17.08 19 § 8-9

Ntangu bantu ya Izraele vutukaka na Yeruzalemi, muyimbi-bankunga yindulaka bangogo ya mukapu ya bubu. Kuzaba nde Yehowa ta kumisa ngolo bakielo ya mbanza, sadisaka muyimbi-bankunga na kuzinga na ngemba. Yo ndimisaka yandi nde Yehowa ta sadisa bantu na yandi. Nge lenda kudiyangisa sambu na bampasi, kansi Yehowa lenda pesa nge mayele ya kununga yo. Muyimbi-bankunga tubaka nde Nzambi “ke tindaka nsiku na yandi na ntoto; ndinga na yandi ke bakaka ntinu nswalu.” Na nima muyimbi-bankunga tubilaka mvula ya mpembe mpi mvula ya matadi, yandi yulaka nde: “Nani lenda kanga ntima na madidi [ya Nzambi]?” Yandi tubaka diaka nde Yehowa ke “tindaka ndinga na yandi, ebuna yo ke kumaka masa-masa.” (Nk. 147:15-18) Nzambi ke zabaka mambu yonso mpi ke salaka mambu yonso, yandi kele ti kiyeka na zulu ya mvula ya matadi mpi ya mvula ya mpembe, yo yina tula kivuvu nde yandi ta sadisa nge na kununga konso mpasi. w17.07 20 § 14-15

Yehowa ke yalaka na mutindu ya kuluta mbote mpi yo me fwana nde nge pesa maboko na ntima ya mvimba na luyalu na yandi. Sambu na nki? Sambu Yehowa gangaka bima yonso, yo yina yandi me fwana na kuyala ntoto ti zulu. Ya kieleka Satana me gangaka ve ata kima mosi. Yo yina yandi kele ve ti nswa ya kuyala. Satana ti bibuti na beto ya ntete salaka mbi mutindu bo kolamaka na luyalu ya Yehowa. (Yer. 10:23) Keti kimpwanza yina Nzambi pesaka tendulaka nde bo vandaka ti nswa ya kubuya luyalu ya Yehowa? Ve. Kimpwanza ke pesaka bantu nswa ya kupona mpi kubaka balukanu na mambu yina bo fwete sala kansi ve ya kukolama na Yehowa, Ngangi na beto. Ya kieleka, kukolama na Nzambi kele mutindu ya mbi ya kusadila kimpwanza yina Nzambi me pesaka beto. Bantu kele na mfunu ya luyalu mpi lutwadisu ya Yehowa. w17.06 27-28 § 2-4

Kubaka kisalu ya kusamuna na valere ta sadisa beto na kulonga bonso Polo, ata bantu ke niokula beto. (Bis. 14:19-22) Mu mbandu, banda na 1930 tii na 1944, bo niokulaka bampangi mingi ya États-Unis. Ata mpidina, bampangi landaka kulonga nsangu. Ntangu bamfumu ya luyalu vandaka kubuyisa bo, bampangi vandaka kukwenda na tribinale mpi bo vandaka kununga. Na 1943, mpangi Nathan Knorr monisaka mutindu beto nungaka ntangu beto sambaka na tribinale ya nene ya États-Unis. Ya kieleka, zola ke pusaka beto na kusamuna ata bantu ke niokula beto. Kana beto ke baka kisalu ya kusamuna na valere, beto ta tula ve dikebi kaka na ntalu ya bangunga, kansi beto ta sala yonso sambu na “kuta kimbangi mbote-mbote sambu na nsangu ya mbote.”—2 Tim. 4:5. w17.06 11-12 § 11-12

Sambu beto ke zolaka Yehowa, beto ke lemfukaka na bansiku na yandi, ke kangaka ntima na bampasi mpi ke buyaka mambu ya mbi. (Nk. 97:10) Kansi Satana ti nsi-ntoto na yandi ke sosaka kulembisa beto mpi ke pusaka beto na kuzola diaka ve Nzambi. Nsi-ntoto me sobaka mutindu ya kutadila zola. Na kisika ya kuzola Nzambi, bantu mingi “ke kudizolaka.” (2 Tim. 3:2) Bo ke kudipesaka mingi na ‘banzala ya nitu, ya meso mpi ke songaka na lulendo yonso bima na bo ya kuzingila.’ (1 Yoa. 2:16) Ntumwa Polo monisaka nde kudipesa mingi na banzala na beto mosi kele kigonsa. Yandi tubaka nde: “Kutula mabanza na banzala ya nitu ke tendula lufwa.” Sambu na nki? Sambu bayina ke salaka mpidina ke kumaka bambeni ya Nzambi. (Bar. 8:6, 7) Bantu yina ke kudipesaka ntangu yonso na kusosa mbongo to kuvukisa nitu na mutindu ya mbote ve ke sukaka mbi kibeni.—1 Bak. 6:18; 1 Tim. 6:9, 10. w17.05 18 § 5-6

Yo kele mbote ve nde banzenza kulomba-lomba, bo fwete monisa ntonda na mambu yina bampangi ke sadila bo. Yo ke pesaka bampangi yina ke sadisa bo kiese. Yo kele mbote nde na nima ya ntangu, banzenza kusala bikesa sambu na kulungisa bampusa na bo, bo mosi. Kana bo sala mpidina, bantu ta zitisa bo mpi bo ta tanina kinduku ya mbote ti bampangi. (2 Bate. 3:7-9) Ata mpidina, banzenza ta vanda kaka ti mfunu ya lusadisu na beto. Sambu na kusadisa bo, yo ke lombaka kaka ve kuvanda ti mbongo mingi. Mpusa ya ngolo ya banzenza kele nde beto monisila bo zola mpi beto lutisa ntangu ti bo. Mu mbandu, nge lenda tendudila bo mambu ya nkaka ya bwala na beno, kisika ya kusumba bima ya mbote na ntalu fioti, mpi kisalu yina bo lenda sala sambu na kuzwa mbongo. Kima ya kuluta mfunu kele kusadisa bo na kuzaba mbote-mbote dibundu na bo ya mpa. Nge lenda nata bo na balukutakanu, kutendudila bo mutindu ya mbote ya kulonga bantu ya kisika yina. Nge lenda samuna mpi ti bo. w17.05 5 § 11-12

Bantu mingi ke zolaka kaka kulungisa banzala na bo mpi kusepela ntangu yonso, yo yina bo ke kukaka ve kuvanda ti bukati-kati na bima ya kinsuni. (1 Bak. 2:14) Sambu bo ke yindulaka diaka mbote ve, bo ke kukaka ve kubakisa mambu ya mbote ti ya mbi. (Baeb. 5:11-14) Bo ke kumaka ti nzala ya ngolo ya bima ya kinsuni, ntangu bo ke zwaka bima yina bo vandaka kusosa, bo ke sosaka diaka ya nkaka. (Lon. 5:10) Kutanga Ndinga ya Nzambi mbala na mbala ta sadisa beto na kuyala nzala ya kuvanda ti bima mingi. Yezu vandaka kuyindula mingi mambu ya Yehowa, yo sadisaka yandi na kubwa ve na mitambu ya Diabulu. (Mat. 4:8-10) Kana beto ke zola kuyala nzala ya kuvanda ti bima mingi, beto fwete yindulaka mingi mambu ya Yehowa. Kana beto sala mpidina, beto ta monisa nde beto ke zolaka Yezu mingi kuluta bima ya kinsuni. w17.05 26 § 17