Septembri

Mutindu Yehowa mpi Yezu ke salaka mingi ke tendula nde kupema kele ve mfunu? Ve. Yehowa ke lembaka ve ata fioti yo yina yandi ke vandaka ve na mfunu ya kupema ata yandi me sala mingi. Kansi nki beto lenda bakisa ntangu Biblia ke tuba nde ntangu Yehowa salaka zulu mpi ntoto, “yandi yambulaka kusala mpi pemaka”? (Kub. 31:17) Yo ke tendula nde Yehowa yambulaka kuganga bima mpi bakaka ntangu ya kusepela ti bima yina yandi gangaka. Ata Yezu vandaka kusala ngolo ntangu yandi vandaka na ntoto, yandi vandaka kupema mpi kudia ti banduku na yandi. (Mat. 14:13; Luka 7:34) Biblia ke siamisaka bansadi ya Nzambi na kusala kisalu. Bo fwete sala ngolo kansi bo fwete vanda ve bamolo. (Bing. 15:19) Mbala ya nkaka nge ke salaka kisalu sambu na kusansa dibuta na nge. Nge fwete longa mpi nsangu ya mbote sambu balongoki yonso ya Kristu kele ti mukumba ya kulonga nsangu ya mbote. Kansi, yo kele mpi mfunu nde nge bumba ntangu ya kupema mbote. w19.12 2 § 2; 3 § 4-5

Kubula ve masolo ya bademo. Beto fwete landa mbandu ya Yezu na diambu yai. Na ntwala ya kukwisa na ntoto, Yezu vandaka na zulu mpi yandi zabaka mambu mingi ya Satana mpi bademo. Kansi yandi vandaka ve kutubila mambu ya bampeve yina ya mbi ke salaka. Yezu vandaka kulonga bantu mambu ya Yehowa kansi ve kubula masolo ya Satana. Beto lenda landa mbandu ya Yezu kana beto ke tubila ve mambu ya bademo. Diaka, bangogo na beto fwete monisa nde “ntima na [beto] kele na kiese sambu na diambu ya mbote,” disongidila kieleka. (Nk. 45:1) Kuwa ve boma ya bampeve ya mbi. Na nsi-ntoto yai, beto lenda kutana ti mambu ya kukonda kukana mu mbandu bisumbula, maladi to lufwa. Kansi, beto fwete yindula ve nde bademo kele na kisina na yo. Biblia ke tuba nde “ntangu mpi mambu ya kukonda kukana” lenda kumina bantu yonso. (Lon. 9:11) Yehowa kele ngolo mingi kuluta bademo. w19.04 23-24 § 13-14

Keti bankuluntu fwete lemfuka na nsiku ya kufunda muntu yina me vukisa nitu ti mwana na bamfumu ya leta? Ee. Na bansi yina bo ke sadilaka nsiku yai, bankuluntu fwete funda muntu yina me vukisa nitu ti mwana. Nsiku yai ke fwa ve nsiku ya Nzambi. (Bis. 5:28, 29) Kana bo me funda mpangi mosi na bankuluntu, bankuluntu fwete sosa ntete lutwadisu ya Betele sambu na kuzaba mutindu bo ta funda diambu yai na leta. Bankuluntu fwete songa mwana yina bo me bebisa, bibuti na yandi mpi bantu ya nkaka yina me zaba diambu yango nde bo kele ti nswa ya kufunda muntu yina na leta. Kansi nki bankuluntu fwete sala kana muntu yango kele na dibundu mpi diambu yango me zabana? Keti Mukristu yina me kwenda kuzabisa bankuluntu fwete yindula nde yandi me fingisa zina ya Nzambi? Ve. Muntu yina me sala mbi me fingisa zina ya Nzambi. w19.05 10 § 13-14

Biblia ke lombaka bankwelani na kupesana lukumu mpi na kuzitisa lusilu na bo ya makwela. Yo ke siamisaka bankwelani na kukabwana ve. Biblia ke tuba nde: “Bakala ta bikisa tata na yandi ti mama na yandi mpi yandi ta kangama ti nkento na yandi, ebuna bo ta kuma nsuni mosi.” (Kuy. 2:24) Kansi, bantu yina ke landaka mayele ya nsi-ntoto yai ke vandaka ti bangindu ya kuswaswana, bo ke tubaka nde konso nkwelani fwete sosa mambote na yandi mosi. Mukanda mosi ya ke tubilaka kufwa makwela ke tuba nde: “Bantu ya nkaka me sobaka lusilu ya makwela, na kisika ya kutuba nde ‘beto ta landa kuzinga na makwela’ bo me kumaka kutuba nde ‘beto ta zinga na makwela kaka kana beto ke zolana.’” Bangindu yai ya mbi sambu na makwela me pusaka bantu mingi na kufwa makwela mpi yo me nataka bampasi mingi. Ntembe kele ve nde mutindu nsi-ntoto ke tadila makwela kele buzoba. w19.05 23 § 12

Polo vandaka kudiyangisa ziku sambu Bakristu ya nkaka kumaka kundima bangindu ya luvunu mpi ya kukonda mfunu ya nsi-ntoto ya Satana. (Baef. 4:17-19) Yo lenda kumina beto mpi. Satana, nzambi ya nsi-ntoto yai, ke sadilaka mayele mingi sambu na kukatula beto na lweka ya Yehowa. Mu mbandu, yandi ke sadilaka mpusa na beto ya kusosa kiyeka to ya kuzabana mingi. Nkutu, yandi lenda sadila mutindu beto yelaka, kisika beto ke zingaka mpi mambu ya beto me longukaka na nzo-nkanda sambu na kupusa beto na kuyindula bonso yandi. Keti beto lenda yambula bangindu yina “me kangamaka ngolo” na mabanza na beto? (2 Bak. 10:4) Mvutu kele na mambu yai ya Polo ke tuba: “Beto ke bwisaka bangindu mpi konso kima ya kunanguka yina ke kangaka nzayilu ya Nzambi, mpi beto ke tulaka konso dibanza na kimpika sambu na kunata yo na kulemfukila Kristu.” (2 Bak. 10:5) Ee, Yehowa ta sadisa beto na kuyambula bangindu ya mbi. w19.06 8 § 1-3

Ata Ana, Davidi mpi muyimbi-bankunga kutanaka ti mambu ya mpasi, bo tulaka ntima nde Yehowa ta sadisa bo. Bo bondilaka kibeni Yehowa mpi zabisaka yandi bampasi na bo. Na masonga yonso, bo zabisaka Yehowa mambu yina vandaka kuyangisa bo. Diaka, bo landaka kuvukana ti bampangi sambu na kusambila Yehowa. (1 Sam. 1:9, 10; Nk. 55:22; 73:17; 122:1) Yehowa wilaka bo mawa mpi pesaka mvutu na bisambu na bo. Ana kumaka diaka ti ngemba ya mabanza. (1 Sam. 1:18) Davidi sonikaka nde: “Muntu ya lunungu ke kutanaka ti bampasi mingi, kansi Yehowa ke gulusaka yandi na bampasi yina yonso.” (Nk. 34:19) Na nima, Davidi monaka nde Yehowa “me simba diboko na [yandi] ya kitata” mpi ke twadisa yandi na nsadisa ya bandongisila ya zola. (Nk. 73:23, 24) Bambandu yai ke longa beto nki? Bantangu ya nkaka, beto lenda kutana ti bampasi yina lenda natila beto basusi. Kansi beto lenda nunga kana beto yindula mingi mutindu Yehowa me sadisaka bantu ya nkaka to kana beto samba yandi mpi kusala mambu yina yandi ke lomba beto.—Nk. 143:1, 4-8. w19.06 17 § 14-15

Kubika ve nde mambu yina bantu ke tuba to ke sala kupusa nge na kuwa nsoni sambu nge kele Mbangi ya Yehowa. (Mika 4:5) Beto landa mbandu ya bantumwa na Yeruzalemi, kaka na nima ya lufwa ya Yezu, bo zabaka nde bantwadisi ya mabundu ya Bayuda vandaka kumenga bo. (Bis. 5:17, 18, 27, 28) Ata mpidina, konso kilumbu bo vandaka kulonga na tempelo mpi na bisika ya bantu mingi sambu na kumonisa nde bo kele balongoki ya Yezu. (Bis. 5:42) Bo tekitaka ve. Beto mpi fwete wa ve boma na kusonga bantu nde beto kele Bambangi ya Yehowa, na kisalu, na nzo-nkanda mpi na kisika ya beto ke zingaka. (Bis. 4:29; Bar. 1:16) Sambu na nki bantumwa vandaka na kiese? Bo zabaka kikuma yina bantu vandaka kumenga bo mpi sambu na bo kumona mpasi vandaka lukumu sambu bo vandaka kusala luzolo ya Yehowa. (Luka 6:23; Bis. 5:41; 1 Pie. 2:19-21) Kana beto ke bakisa nde bantu ke mengaka beto sambu beto ke salaka mambu ya mbote, beto ta pesa ve nzila nde kimbeni yina kulembisa beto. w19.07 7 § 19-20

Yezu ti Bayuda yina kumaka balongoki na yandi vandaka kuzitisa Kisabatu sambu bo vandaka na nsi ya Nsiku ya Moize. Kansi mambu yina Yezu tubaka mpi salaka monisaka nde yo vandaka ve mbi na kusadila bantu mambu ya mbote mpi ya mfunu na kilumbu ya Kisabatu. (Mat. 12:9-11) Yandi yindulaka ve nde yo vandaka mbi na kusala diambu mosi ya mbote to na kusadisa muntu na kilumbu ya Kisabatu. Mambu yina Yezu salaka monisaka nde yandi bakisaka diambu ya mfunu kibeni yina salaka nde Nzambi kuzabisa bansadi na yandi na kupema na kilumbu ya Kisabatu. Sambu bansadi ya Nzambi vandaka kupema na nima ya bisalu na bo ya konso kilumbu, kilumbu yina vandaka kusadisa bo na kutula dikebi na mambu ya kimpeve. Yezu yelaka na dibuta yina vandaka kusala mambu ya kimpeve na kilumbu ya Kisabatu. Beto me zaba yo sambu na mambu yai ya Biblia ke tuba sambu na Yezu ntangu yandi vandaka na Nazareti, bwala yina yandi butukaka: “Mutindu vandaka kikalulu [ya Yezu] na kilumbu ya Kisabatu, yandi kotaka na sinagoga, mpi yandi telamaka sambu na kutanga.” (Luka 4:15-19) Diaka, balongoki ya Yezu vandaka kuzitisa mbote nsiku ya Kisabatu yo yina bo yambulaka kuyidika bima ya kutula na maziamu ya Yezu tii ntangu kilumbu ya Kisabatu lutaka.—Luka 23:55, 56. w19.12 4 § 10

Bansamuni yonso fwete sosa bantu ya masonga. Beto lenda fwanisa kisalu yai ti kusosa mwana yina me vila. Inki mutindu? Yindula nde mwana mosi ya bakala ya bamvula tatu me vila. Bantu kiteso ya 500 me kwenda kusosa yandi. Nsuka-nsuka na nima ya bangunga 20, muntu mosi ya luzolo ya mbote me zwa mwana yango na bilanga ya masangu. Muntu yina zolaka ve nde bantu kupesa yandi lukumu sambu yandi me zwa mwana. Yandi ke tuba nde: “Beto yonso salaka bikesa sambu na kuzwa mwana.” Bantu mingi kele bonso mwana yina. Bo me vilaka. Bo me konda kivuvu mpi ke sosaka lusadisu. Bantu kuluta bamilio nana ke salaka kumosi sambu na kuzwa bantu yai ya masonga. Ata nge ke longukaka ve Biblia ti muntu, bansamuni ya nkaka na teritware lenda zwa muntu yina ke zola kulonguka kieleka ya Ndinga ya Nzambi. Kana mpangi mosi me kumisa muntu longoki ya Kristu, beto yonso yina sosaka yandi fwete sepela. w19.07 16-17 § 9-10

Polo yibusaka Bakristu ya Filipi mfunu ya kulanda kubaka ntinu ti kukanga-ntima. Bampangi ya dibundu yai kutanaka ti mbangika ya ngolo kaka na luyantiku. Mambu yantikaka ntangu Polo ti Silasi lemfukaka na ntuma ya Nzambi ya ‘kusabuka na Masedonia,’ bo kumaka na Filipi pene-pene ya mvu 50 ya ntangu na beto. (Bis. 16:9) Kuna, bo kutaka Lidia, nkento yina “vandaka kuwidikila, mpi Yehowa kangulaka ntima na yandi” sambu na kuwa nsangu ya mbote. (Bis. 16:14) Na nima ya mwa bilumbu, yandi bakaka mbotika ti bantu ya nzo na yandi. Kansi, Diabulu basisaka mavwanga. Bantu ya mbanza nataka Polo ti Silasi na bamfumu mpi kusilaka bo nde bo vandaka kutula mavwanga. Yo yina, bo bulaka Polo ti Silasi, bo tulaka bo na boloko mpi bo kulaka bo na mbanza. (Bis. 16:16-40) Keti bo yambulaka? Ve! Bampangi ya dibundu yina ya mpa salaka nki? Diambu ya mbote kele nde bo mpi kangaka ntima. Ntembe kele ve nde mbandu ya mbote ya Polo ti Silasi siamisaka bo mingi. w19.08 2 § 1-2

Ntembe kele ve nde “mbuma ya lunungu” ke tendula kuzola Yehowa mpi bansadi na yandi. Diaka, beto fwete zabisa bantu ya nkaka lukwikilu na beto sambu na Yezu mpi kivuvu na beto ya kitoko. Beto ke butaka “mbuma ya lunungu” ntangu beto ke samunaka ti kikesa sambu na kukumisa bantu balongoki. (Mat. 28:18-20) Ata beto ke kutana ti konso diambu yina, beto lenda pela bonso minda. Bantangu ya nkaka, diambu yina lenda monana bonso kigonsa lenda pesa beto dibaku ya kusamuna. Mu mbandu, ntumwa Polo sonikilaka bampangi ya Filipi ntangu yandi vandaka na boloko na Roma. Kansi miniololo kangaka yandi ve nzila ya kulonga basoda yina vandaka kukengila yandi mpi bantu yina vandaka kukwisa kutala yandi. Polo samunaka ti kikesa ata yandi vandaka na boloko mpi mbandu na yandi pesaka bampangi kikesa mpi ndimisaka bo “na kuzabisa ndinga ya Nzambi kukonda boma.”—Bafil. 1:12-14; 4:22. w19.08 12 § 15-16

Kikuma ya ntete-ntete ya ke pusa beto na kuvanda bantu ya kudikulumusa kele nde beto ke zolaka kusepedisa Yehowa. Ntumwa Piere monisaka yo pwelele ntangu yandi sonikaka bangogo ya mukapu ya bubu. Mukanda “Kwisa Kulanda Mono” na kapu 3, paragrafe 23 ke tuba mambu yai sambu na bangogo yina ya Piere nde: “Lulendo kele bonso ndikila. Malanda na yo lenda vanda ya mbi mpenza. Lulendo lenda sala nde muntu ya kuluta mayele kuvanda ve na mfunu na meso ya Nzambi. Kansi, kudikulumusa lenda sala nde ata muntu ya kukonda mfunu kuvanda na mfunu mingi na meso ya Yehowa. . . . [Yandi] ta . . . futa nge sambu nge kele muntu ya kudikulumusa.” Kusepedisa Yehowa kele kima ya kuluta mfunu kibeni! (Bing. 23:15) Diaka, kudikulumusa ke natilaka beto mambote mingi. Mu mbandu, bantu ta kuma kuzola beto mingi. Sambu na kubakisa yo, yindula fioti, nge ke zolaka banduku ya nki mutindu?—Mat. 7:12. w19.09 4 § 8-9

Bankuluntu fwete sala ngolo na kusadisa bampangi na kisika ya kukuma lulendo sambu bo kele ti kiyeka. Bo fwete sadila bampangi mambu na mawete yonso. (1 Bate. 2:7, 8) Kudikulumusa mpi zola ya mingi ya bankuluntu ke pusaka bo na kusolula ti bampangi na mawete. André, nkuluntu ya me sala bamvula mingi ke tuba nde: “Mono me bakisaka nde bampangi ke sepelaka mingi ti nkuluntu yina kele mawete mpi ke zolaka bo na masonga yonso. Bikalulu yai ke pusaka bampangi na kuwakana mbote ti bankuluntu.” Tony, nkuluntu ya nkaka ya me sala bamvula mingi ke tuba nde: “Mono ke salaka bikesa na kusadila ndongisila yina kele na Bafilipi 2:3, mpi kumona ntangu yonso nde bampangi ya nkaka me luta mono. Yo ke sadisaka mono na kupusa ve bampangi na kulemfukila mono na kingolo-ngolo.” Bankuluntu fwete landa mbandu ya kudikulumusa ya Yehowa. Ata Yehowa kele Mfumu ya zulu ti ntoto, yandi “ke niekaka” sambu na kutedimisa “muntu ya kukonda mfunu.” (Nk. 18:35; 113:6, 7) Kansi, Yehowa ke mengaka bantu ya lulendo. w19.09 16-17 § 11-12

Sambu na kubaka kikesa na nsi ya vangu ya Yezu, beto fwete landa kuvanda ti mabanza ya mbote. Beto fwete sala kisalu ya Yehowa mutindu yandi ke zola sambu Yehowa kele Mfumu mpi beto kele bansadi. (Luka 17:10) Kana beto ke sala kisalu ya Yehowa na mutindu na beto, vangu ya Yezu ta vanda kilo. Beto lenda sala mambu ya kuyituka mpi kununga bampasi kana beto ke landa lutwadisu ya Yehowa. Kuvila ve nde ata muntu mosi ve lenda kanga Yehowa nzila ya kulungisa luzolo na yandi. (Bar. 8:31; 1 Yoa. 4:4) Lukanu na beto kele ya kupesa Yehowa, Tata na beto ya zola lukumu. Bakristu ya mvu-nkama ya ntete yina sosaka mambote na bo mosi vandaka diaka ve na kiese mpi buyaka vangu ya Yezu. (Yoa. 6:25-27, 51, 60, 66; Bafil. 3:18, 19) Kansi bayina zolaka Nzambi mingi mpi zolaka bampangi na bo nataka vangu na kiese yonso ti kivuvu ya kukwenda kusala ti Kristu na zulu. Bonso Bakristu ya mvu-nkama ya ntete, beto ta vanda na kiese kana beto ke nata vangu ya Yezu ti bikuma ya mbote. w19.09 20 § 1; 24-25 § 19-20

Yindula balusakumunu yina nge ta baka sambu nge me katukaka na kimpika ya malongi ya luvunu. Beto ke sepelaka mingi ti kimpwanza yai. Beto ke vingila kimpwanza ya nene yina beto ta baka na bilumbu ke kwisa. Ntama mingi ve Yezu ta fwa mabundu yonso ya luvunu mpi baluyalu yonso ya mbi. Nzambi ta tanina ‘kimvuka ya nene ya bantu’ yina ke sadilaka yandi mpi bo ta vanda na kiese na paladisu awa na ntoto. (Kus. 7:9, 14) Bantu mingi kibeni ta futumuka mpi Yehowa ta katula bo na kimpika ya disumu ya Adami. (Bis. 24:15) Na Luyalu Bamvula Funda, Kristu ti bantu yina ta yala ti yandi ta futumuna bantu. Bantu ta kuma ya kukuka na kinsuni mpi na kimpeve. Nsungi yai ya kuyidika mambu mpi ya kimpwanza ta vanda bonso mvula ya Yubile na Izraele. Bantu yonso yina ke sadila Yehowa na kwikama ta kuma bantu ya kukuka mpi yandi ta katula bo na kimpika ya disumu. w19.12 12-13 § 14-16

Na mvu-nkama ya ntete ya ntangu na beto, Yozefi (yina bo kumaka kubinga Barnabasi) yina vandaka ti kikalulu ya kukaba, kudipesaka sambu Yehowa kusadila yandi. (Bis. 4:36, 37) Ntangu Saule kumaka Mukristu, bampangi mingi vandaka kuwa boma ya kupusana pene-pene na yandi sambu yandi vandaka kuniokula mabundu. Kansi, na kiese yonso Barnabasi sadisaka Saule mpi yo ke monana nde. (Bis. 9:21, 26-28) Na nima, bankuluntu ya Yeruzalemi bakaka lukanu ya kupesa bampangi yina vandaka kuzinga ntama na Antioshe ya Siria kikesa. Bo tindaka nani? Barnabasi! Bo ponaka muntu ya mbote. Biblia ke tuba nde Barnabasi “yantikaka kupesa bo yonso kikesa na kubikala ya kwikama na Mfumu ti lukanu ya ngolo.” (Bis. 11:22-24) Mutindu mosi bubu, Yehowa lenda sadisa beto na kukuma “mwana ya ndembikilu” sambu na bampangi. Mu mbandu, yandi lenda sadila beto sambu na kulembika bantu yina me fwila. To yandi lenda sadila beto na kukwenda kutala to kubinga na telefone muntu yina ke bela to ke niokwama na mabanza sambu na kupesa yandi kikesa. Keti nge ta bika nde Yehowa kusadila nge mutindu yandi sadilaka Barnabasi?—1 Bate. 5:14. w19.10 22 § 8

Bantangu ya nkaka kana beto ke samuna mingi ti banduku na beto, beto ke kumaka kumona bikalulu na bo ya mbote mpi bifu na bo. Inki lenda sadisa beto na kufwa ve kinduku na beto ti bo ata bo ke sala bifu? Ya kieleka, bampangi na beto ta salaka ve mambu ya mbote ntangu yonso sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka. Yo yina, kana beto me sala kinduku ti bampangi, beto fwete sala ngolo na kutanina kinduku yango. Kana banduku na beto me sala kifu, beto fwete pesa bo ndongisila yina me katuka na Biblia na mawete mpi na masonga yonso. (Nk. 141:5) Kana bo me sala beto mbi, beto fwete lolula bo. Kana beto me lolula bo, beto fwete tubila diaka ve kifu yango; yo vanda na bo to na bantu ya nkaka. Na bilumbu yai ya mpasi, yo kele mfunu kibeni na kutula dikebi na bikalulu ya mbote ya bampangi na beto na kisika ya kutula dikebi kaka na bifu na bo! Kana beto sala mutindu yina, kinduku na beto ti bo ta kuma ngolo mpi yo ta sadisa beto na nsungi ya mpasi ya nene. w19.11 6 § 13, 16

Sambu beto ke longukaka Biblia ti bantu, beto fwete sala bikesa na ‘kukumisa bantu balongoki mpi kulonga bo na kuzitisa mambu yonso ya Yezu tubaka.’ Beto fwete sadisa bantu na kubakisa mfunu ya kusadila Yehowa mpi ya kupesa maboko na Kimfumu na yandi. Yo ke tendula kusadisa bantu na kusadila mambu yina bo ke longuka, kudipesa na Yehowa mpi kubaka mbotika. Mpidina, bo ta guluka na kilumbu ya Yehowa. (1 Pie. 3:21) Yo me bikala ntangu fioti kibeni sambu nsuka ya nsi-ntoto yai kukwisa. Yo yina, beto lenda lutisa ve ntangu na kulonguka Biblia ti bantu yina kele ve ti luzolo ya kukuma balongoki ya Kristu. (1 Bak. 9:26) Kisalu ya kusamuna fwete salama kukonda kusukinina. Bantu mingi kele ti nzala ya kuwa nsangu ya Kimfumu na ntwala nde nsuka kukwisa. w19.10 11-12 § 14-15

Konso mvula na Kilumbu ya Kufika Masumu, bantu ya Izraele vandaka kuvukana mpi kupesa bimenga ya bambisi. Bimenga yai vandaka kusadisa bantu ya Izraele na kuyibuka nde bo fwete vanda bunkete. Kansi na kilumbu yina, nganga-nzambi ya nene vandaka ntete kutula ndumbu ya santu na makala ya tiya ya ngolo mpi na nima suku yina vandaka kufuluka ti nsudi ya kitoko kibeni. Inki dilongi beto ke baka? Biblia ke monisaka nde bisambu yina Yehowa ke ndimaka ya bansadi na yandi ya kwikama kele bonso ndumbu. (Nk. 141:2; Kus. 5:8) Nganga-nzambi ya nene vandaka kunata ndumbu na luzitu yonso na ntwala ya Yehowa. Mutindu mosi kana beto ke samba Yehowa, beto fwete sala yo na luzitu yonso kibeni. Beto fwete monisa ntonda ya mingi na Ngangi na beto, yandi me pesaka beto nswa ya kukwenda pene-pene na yandi bonso mwana yina ke kwenda pene-pene ya tata na yandi. (Yak. 4:8) Yandi ke ndimaka nde beto sala kinduku ti yandi. (Nk. 25:14) Beto ke sepelaka mingi ti dibaku yai yo yina beto ke zolaka ve ata fioti kusala konso kima yina ke sepedisaka yandi ve. w19.11 20-21 § 3-5

Na kisika yina nge ke zingaka, inki mutindu bantu mingi ke tadilaka kisalu? Na bansi mingi bantu ke salaka ngolo mpi bo ke salaka bangunga mingi kuluta. Mbala mingi, bantu yina ke salaka mingi kibeni ke zwaka ve ntangu ya kupema, ya kulutisa ti mabuta na bo mpi ya kusala mambu ya kimpeve. (Lon. 2:23) Kansi, bantu ya nkaka ke buyaka kusala mpi ke pesaka bikuma sambu bo sala ve. (Bing. 26:13, 14) Bantu mingi ke vandaka ti mabanza ya kuswaswana sambu na kisalu. Kansi beto tadila mutindu Yehowa ti Yezu ke tadilaka kisalu. Beto ke zaba nde Yehowa ke zolaka kisalu. Yezu monisaka yo pwelele ntangu yandi tubaka nde: “Tata na mono ke landa kusala tii ntangu yai, mpi mono ke landa kusala.” (Yoa. 5:17) Yindula bisalu yonso yina Nzambi salaka ntangu yandi salaka bawanzio mingi, ti zulu mpi ntoto. Yandi me salaka mpi bima mingi ya kitoko awa na ntoto. w19.12 2 § 1-2

Inki salaka nde Davidi kukuma nduku ya ngolo ya Yehowa? Davidi longukaka mambu ya Yehowa ntangu yandi vandaka kutala bima yina Yehowa me salaka. Ntangu Davidi vandaka leke, yandi vandaka kulutisa ntangu mingi na nganda sambu na kukengila mameme ya tata na yandi. Mbala ya nkaka yo vandaka ntangu yina yandi yantikaka kuyindulula na bima yina Yehowa me salaka. Mu mbandu, na mpimpa ntangu yandi vandaka kutala na zulu, yandi vandaka kumona bambwetete mingi kibeni. Yo sadisaka yandi na kumona bikalulu ya Muntu yina salaka yo. (Nk. 19:1, 2) Ntangu Davidi vandaka kuyindula mutindu Yehowa salaka bantu, yandi bakisaka nde Yehowa kele mayele mingi. (Nk. 139:14) Ntangu yandi vandaka kuyindula mingi bima yina Yehowa me salaka, yandi bakisaka nde yandi kele kima ya mpamba na ntwala ya Yehowa. (Nk. 139:6) Inki dilongi beto me baka na disolo yai ya Davidi? Konso kilumbu, baka ntangu ya kuyindula malongi yina nge ke baka na bima yina Yehowa me salaka yina kele na lweka na nge; mu mbandu banti, bambisi mpi bantu. Kana nge sala mutindu yina, konso kilumbu nge ta longuka mambu mingi ya mpa sambu na Tata na beto ya zola. (Bar. 1:20) Nge ta kuma kuzola yandi diaka mingi. w19.12 19-20 § 15-17

Moize ponaka na kusadila Nzambi. Ntangu Moize vandaka na bamvula kiteso ya 40, yandi ponaka na kuvukana ti Baebreo, bantu ya Nzambi, na kisika ya kuzabana bonso “mwana ya mwana-nkento ya Farao.” Moize yambulaka kisika ya lukumu. Ntangu yandi vandaka kukotila bantu ya Izraele, yandi zabaka nde Farao ta wa makasi mingi. Farao vandaka ntotila ya ngolo kibeni mpi bantu ya Ezipte vandaka kubaka yandi bonso nzambi. Moize vandaka ti lukwikilu ya ngolo! Yandi tudilaka Yehowa ntima. Yo yina kinduku na yandi ti Yehowa kumaka ngolo mpi yandi taninaka kinduku yango luzingu na yandi ya mvimba. (Bing. 3:5) Inki dilongi beto me baka? Bonso Moize, beto yonso kele ti lukanu ya kubaka: Keti beto ta pona na kusadila Nzambi mpi kuvukana ti bansadi na yandi? Ziku yo ta lomba nde beto sala bibansa sambu na kusadila Yehowa mpi bantu yina me zaba ve Yehowa lenda bangika beto. Kansi, kana beto tudila Tata na beto ya zulu ntima, yandi ta sadisa beto. w19.12 17 § 5-6

Ata Yehowa salaka beto na nsadisa ya mfututu ya ntoto, beto kele mfunu mingi kuluta mfututu ya ntoto. Beto tadila bikuma yina ke ndimisa beto nde beto kele mfunu mingi na meso ya Yehowa. Yandi me gangaka beto ti makuki ya kulanda bikalulu na yandi. (Kuy. 1:27) Yo yina, yandi me kumisaka beto mfunu mingi kuluta bima yonso yina yandi me salaka mpi me pesaka beto kiyeka na ntoto mpi na zulu ya bambisi. (Nk. 8:4-8) Ata Adami salaka disumu, Yehowa ke landaka kumona bantu mfunu mingi. Beto kele mfunu mingi na meso na yandi yo yina yandi pesaka Yezu, Mwana yina yandi ke zolaka mingi na kufwa sambu na masumu na beto. (1 Yoa. 4:9, 10) Kimenga ya Yezu me pesaka dibaku sambu Yehowa kufutumuna bantu yina fwaka sambu na disumu ya Adami. Yehowa ta futumuna “bantu ya lunungu ti bantu ya kukonda lunungu.” (Bis. 24:15) Ndinga ya Nzambi ke tuba nde beto kele mfunu mingi na meso ya Yehowa ata beto ke belaka, kele ve ti mbongo to beto me nuna.—Bis. 10:34, 35. w20.01 15 § 5-6

Muntu ke bakaka ve kivuvu ya kukwenda na zulu na bantu ya dibuta na yandi, kansi Nzambi muntu ke pesaka yo. (1 Bate. 2:12) Beto fwete yula bo mpi ve bangiufula yina lenda pesa bo mpasi. Mu mbandu, beto fwete yula ve nkwelani ya Mukristu yina bo me tulaka mafuta mutindu yandi ke kudiwaka sambu na kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na ntoto kukonda nkwelani na yandi. Beto ke zaba mbote nde na nsi-ntoto ya mpa Yehowa ta “lungisa nzala ya konso kima ya kele na luzingu.” (Nk. 145:16) Kana beto ke tadila ve Bakristu yina bo me tulaka mafuta bonso bantu ya mfunu mingi, beto ta kuditanina. Inki mutindu? Biblia ke monisa nde yo lenda salama nde Bakristu ya nkaka yina bo me tulaka mafuta kubikala ve ya kwikama tii na nsuka. (Mat. 25:10-12; 2 Pie. 2:20, 21) Kana beto ‘ke leba ve bankaka’ disongidila kupesa bo lukumu mingi, beto ta landa bo ve ata fioti, yo vanda Bakristu yina bo me tulaka mafuta to bampangi yina me zabanaka mingi to bayina ke sadilaka Yehowa bamvula mingi. (Yude 16) Sambu kana bo sala diambu ya mbi to bo yambula kusadila Yehowa, beto ta landa bo ve kansi beto ta tanina kaka kwikama na beto mpi ta yambula ve kusadila Yehowa sambu na bo. w20.01 29 § 9-10

Beto ‘bana yina Yehowa ke zolaka mingi,’ beto ke salaka bikesa sambu na kulanda mbandu na yandi. Beto ke landaka mbandu ya bikalulu na yandi ntangu beto ke monisaka zola, ntima-mbote mpi ke lolulaka bantu. Kana bantu yina ke zabaka ve Nzambi kumona bikalulu na beto ya mbote, bo lenda kuma ti mpusa ya kuzaba mambu mingi ya Nzambi. (1 Pie. 2:12) Bibuti fwete landa mbandu ya Yehowa na mutindu na bo ya kusadila bana mambu. Kana bo sala mpidina, bana na bo lenda sepela kukuma banduku ya Tata na beto ya zola. Beto mpi ke zolaka mingi Yehowa Tata na beto ya zulu mpi beto ke zolaka nde bantu ya nkaka kuzaba yandi. Beto ke kudiwaka bonso ntotila Davidi, yina sonikaka nde: “Mono ta kudikumisa na Yehowa.” (Nk. 34:2) Inki beto ta sala kana beto ke vandaka nsoni-nsoni? Inki lenda sadisa beto na kukuma bantu ya kikesa? Beto ke bakaka kikesa kana beto ke kudipesa mingi na mambu yina ke pesaka Yehowa kiese mpi ke tula dikebi na mambote yina bantu ya nkaka lenda baka kana bo me zaba Yehowa. Yehowa ta pesa beto kikesa. Yandi sadisaka Bakristu ya mvu-nkama ya ntete na kukuma bantu ya kikesa, yandi ta sadisa beto mpi.—1 Bate. 2:2. w20.02 11 § 12-13

Bantu mingi yina ke longuka Biblia ke yela na kimpeve mpi ke baka mbotika. Kansi, bantu ya nkaka yina beto ke longukaka ti bo Biblia ke waka boma ya kukuma balongoki ya Yezu. Bo ke sepelaka kulonguka kansi bo ke yelaka ve na kimpeve mpi ke bakaka ve mbotika. Ntangu beto ke longukaka Biblia ti bantu, beto ke sadisaka bo na kusadila mambu yina bo ke longuka mpi bo kuma balongoki ya Kristu. Yehowa ke zolaka nde bantu kusambila yandi sambu bo ke zolaka yandi. Yo yina, lukanu na beto kele ya kusadisa balongoki ya Biblia na kubakisa nde Yehowa ke tudilaka konso longoki dikebi mpi ke zolaka bo mingi. Beto ke sadisaka bo na kubakisa nde Yehowa kele “Tata ya bana ya me konda batata mpi muntu ya ke taninaka mifwidi ya bankento.” (Nk. 68:5) Kana balongoki ya Biblia me bakisa nde Nzambi ke zolaka bo, ntembe kele ve nde yo ta simba bantima na bo mpi bo ta kuma kuzola Nzambi mingi. Yo yina beto fwete sadisa bo na kubakisa nde Nzambi kele zola mpi yandi ke zola nde bo baka luzingu ya mvula na mvula mpi yandi ta sadisa bo na kubaka yo. w20.01 3 § 7-8

Ntumwa Polo vandaka muntu ya kudikulumusa, yandi lombaka nde bampangi kupesa yandi kikesa, yo yina banduku pesaka yandi kikesa. Yandi waka ve nsoni nde bantu ta yindula nde yandi kele ve ngolo kana yandi ndima nde bankaka kupesa yandi kikesa na bantangu ya mpasi. (Bakol. 4:7-11) Kana beto ke ndima na kudikulumusa yonso nde bantu kupesa beto kikesa, bampangi ta vanda na kiese ya kusadisa beto. Polo zabaka nde Ndinga ya Nzambi ta pesa yandi kikesa. (Bar. 15:4) Yandi zabaka mpi nde yo ta pesa yandi mayele ya kunwana ti konso mpasi yina. (2 Tim. 3:15, 16) Ntangu Polo vandaka na boloko na Roma na mbala ya zole, yandi bakisaka nde lufwa na yandi kumaka pene. Ntangu yandi kutanaka ti mambu yai ya mpasi, yandi lombaka Timoteo na kunatila yandi nswalu “barulo.” (2 Tim. 4:6, 7, 9, 13) Sambu na nki? Mbala ya nkaka Polo vandaka kusadila Masonuku ya Kiebreo sambu na lutangu na yandi ya Biblia. Kana beto ke longuka Ndinga ya Nzambi mbala na mbala na mbandu ya Polo, Yehowa ta sadila mambu yina kele na Biblia sambu na kulembika beto ata beto ke kutana ti bampasi ya ngolo. w20.02 23-24 § 14-15

Elifazi, Bildadi mpi Sofare vandaka ve pima sambu na kuyindula mambu ya mbote yina lenda pesa Yobi kikesa. Bo vandaka kuyindula mambu yina bo lenda tuba sambu na kumonisa Yobi nde kele ti diambu ya mbi yina yandi me sala. Mambu ya nkaka yina bo tubaka vandaka masonga, kansi mambu mingi yina bo tubaka sambu na Yobi mpi sambu na Yehowa vandaka ya mbi mpi ya luvunu. Bo tubaka nde kele ti diambu ya mbi yina Yobi salaka. (Yobi 32:1-3) Inki mutindu Yehowa tadilaka mambu yina bo tubaka? Yandi wilaka bantu yai tatu makasi mingi. Yehowa tubaka nde bo kele bazoba mpi songaka bo na kulomba Yobi na kusamba sambu na bo. (Yobi 42:7-9) Mbandu ya mbi ya Elifazi, Bildadi mpi Sofare ke longa beto mambu mingi. Ya ntete, beto fwete sambisa ve bampangi na beto. (Mat. 7:2-5) Kansi beto fwete widikila bo na dikebi yonso na ntwala ya kutuba. Kana beto widikila bo, beto ta bakisa mambu yina bo ke kutana ti yo. (1 Pie. 3:8) Ya zole, kana yo ke lomba nde beto tuba, beto fwete tuba mambu ya mbote mpi ya masonga. (Baef. 4:25) Ya tatu, Yehowa ke tulaka dikebi na mambu yina beto ke tubilaka bantu ya nkaka. w20.03 22-23 § 15-16

Mbala mingi ntangu beto ke longaka bantu mambu ya Yehowa, yo ke sadisaka beto na kuzaba yandi mbote. Mu mbandu, beto ke monaka mutindu Yehowa ke kuditulaka na kisika ya bantu ntangu yandi ke twadisaka beto na kusolula ti bantu ya ntima-masonga. (Yoa. 6:44; Bis. 13:48) Beto ke monaka ngolo ya Ndinga ya Nzambi ntangu bantu yina beto ke longukaka Biblia ti bo ke sobaka bikalulu na bo mpi ke kumaka ti bikalulu ya mbote. (Bakol. 3:9, 10) Beto ke monaka ntima-nda ya Nzambi ntangu yandi ke pesaka bantu ya teritware na beto mabaku mingi ya kuzaba yandi mpi ya kuguluka. (Bar. 10:13-15) Yo vanda beto ke sadilaka Yehowa bamvula mingi, beto fwete landa kubaka kinduku na beto ti Yehowa na mbalu. Mutindu mosi ya kuluta mbote ya kusala yo kele kusambaka yandi. Kusolula mbote kele kima ya mfunu yina ke kumisaka kinduku ngolo. Yo yina samba Yehowa mbala na mbala sambu kinduku na nge ti yandi kukuma ngolo, kuwa ve boma ya kuzabisa Yehowa mambu yina kele na ntima na nge. w19.12 19 § 11, 13-14

Dibanza yai ke lembikaka beto kibeni! Yezu kele Ntotila ya Kimfumu ya Nzambi mpi yandi ta manisa bampasi yonso yina Satana ti nsi-ntoto na yandi me natilaka beto. (Yez. 65:17; 1 Yoa. 3:8; Kus. 21:3, 4) Yo ke pesa beto kivuvu ya kitoko mpenza! Ata Yezu me pesaka beto kisalu ya mpasi, yandi kele ti beto mpi yandi ta sadisaka beto tii na bilumbu ya nsuka ya nsi-ntoto yai. (Mat. 28:19, 20) Yo ke pesa beto kikesa mpenza! Kulembika, kivuvu mpi kikesa kele mfunu mingi sambu na kuvanda na ngemba. Inki mutindu nge lenda tanina ngemba ya mabanza ntangu nge ke kutana ti bampasi ya ngolo? Nge lenda tanina yo kana nge ke sala mambu yina Yezu salaka. Ya ntete, samba mpi kwamina na kisambu. Ya zole, lemfukila Yehowa mpi samuna na kikesa yonso ata yo kele mpasi. Ya tatu, sosa lusadisu na banduku ntangu nge ke kutana ti bampasi. Ebuna ngemba ya Nzambi ta tanina mabanza mpi ntima na nge. (Bafil. 4:6, 7) Bonso Yezu nge ta nunga konso mpasi yina.—Yoa. 16:33. w19.04 13 § 16-17