Mars

Ntumwa Piere siamisaka bampangi na kusadila makabu yonso yina bo kele ti yo mpi na kupesa bampangi kikesa. Yandi sonikaka nde: “Na kiteso yina konso muntu me bakaka dikabu, beno sadila yo sambu na kusadilana bonso bakapita ya mbote ya ntima ya mbote ya nene ya Nzambi.” (1 Pie. 4:10) Beto fwete buya ve na kusadila mbote-mbote makabu yina beto kele ti yo sambu beto ke wa boma nde bantu ya nkaka lenda kuma kuwila beto kimpala to bo lenda lemba nitu. Kansi beto fwete keba sambu yo kumisa beto ve lulendo. (1 Bak. 4:6) Beto fwete vila ve nde makuki yonso yina beto lenda vanda ti yo kele makabu ya me katuka na Nzambi. Beto fwete sadila makabu yina sambu na kupesa bampangi kikesa kansi ve sambu na kudikumisa. (Bafil. 2:3) Kana beto ke sadila ngolo na beto mpi makuki na beto sambu na kusala luzolo ya Nzambi, beto ta vanda na kiese. Beto ta vanda ve na kiese sambu beto ke sala mingi kuluta bantu ya nkaka to sambu beto ke sala mbote kuluta bo. Kansi beto ta vanda na kiese sambu beto ke sadila makabu na beto sambu na kukumisa Yehowa. w22.04 11-12 § 7-9

Yezu vandaka kuzola Masonuku ya Santu mpi Nkunga 40:8 tubaka na ntwala mutindu Yezu vandaka kudiwa sambu na Ndinga ya Nzambi. Yo ke tuba nde: “O Nzambi na mono, mono ke vandaka na kiese na kusala luzolo na nge, mpi nsiku na nge kele kibeni na kati na mono.” Sambu Yezu vandaka kuzola Masonuku, yandi vandaka na kiese mpi yandi landaka kusadila kaka Yehowa. Beto mpi ta vanda na kiese mpi ta landa kaka kusadila Yehowa kana beto ke tanga Ndinga na yandi mpi ke zola yo. (Nk. 1:1-3) Na kuwakana ti mambu yina Yezu tubaka mpi salaka, beto fwete sala yonso sambu na kutomisa mutindu na beto ya kutanga Biblia. Beto lenda tomisa mutindu na beto ya kubakisa Biblia kana beto ke samba, kana beto ke tanga malembe-malembe, kana beto ke kudiyula bangiufula mpi beto ke sonika na bunkufi mambu yina beto ke tanga. Beto lenda sadila luswasukusu kana beto ke yindula mbote-mbote mambu yina beto ke tanga na nzila ya mikanda na beto ya ke tendulaka Biblia. Diaka, beto lenda bika nde Ndinga ya Nzambi kupusa beto na kusala mambu ya mbote kana beto ke tanga yo ti bangindu ya mbote. Kana beto ke sala yonso sambu na kusadila mambu yina, beto ta baka mambote na lutangu na beto ya Biblia mpi beto ta kwenda pene-pene ya Yehowa.​—Nk. 119:17; Yak. 4:8. w23.02 13 § 15-16

Pona kima mosi yina nge ke zola kulonguka. Na nima, sala ngolo sambu na kuzaba kima yango. Inki mutindu nge lenda sala yo? Mu mbandu, nki nge lenda sala kana nge ke zola kukuma longi ya mbote? Nge lenda longuka mbote-mbote kamukanda Kudipesa na Kutanga mpi na Kulonga. Kana bo me pesa nge devware na lukutakanu ya kati-kati ya mposo, nge lenda lomba mpangi yina me zaba kulonga mbote na kulanda nge na ntwala nde nge sala yo mpi na kusonga nge bisika yina yo ke lomba nde nge yidika. Yidikaka mbote na ntwala badevware na nge sambu bantu kumona nde nge kudibongisaka mbote mpi nde nge kele muntu yina bo lenda tudila ntima. (2 Bak. 8:22) Inki nge lenda sala kana nge me baka lukanu ya kulonguka kima mosi yina kele mpasi nde nge sala? Kulemba ve nitu. Keti Timoteo kumaka mutubi ya mbote to longi ya mbote kibeni? Biblia ke tubila yo ve. Kansi ntembe kele ve nde malembe-malembe, Timoteo kumaka kulungisa mbote mikumba na yandi sambu yandi salaka mambu yina Polo songaka yandi.​—2 Tim. 3:10. w22.04 24-25 § 8-11

Mbisi ya mfinda yina vandaka ti ba-ntu nsambwadi ke monisa nki? Mbisi yina vandaka kumonana bonso nkoyi kansi makulu na yo vandaka bonso makulu ya urse mpi munoko na yo vandaka bonso munoko ya ntambu mpi yo vandaka ti bibongo kumi. Bambisi iya yina Daniele kapu 7 ke tubila kele mpi bonso mbisi yina. Kansi awa na mukanda ya Kusonga, bidimbu yina yonso kele kaka na mbisi mosi kansi ve na bambisi yina iya. Mbisi yina ya mfinda ke monisa kaka ve luyalu mosi to baluyalu ya ntoto ya mvimba. Yoane tubaka nde bo pesaka yo kiyeka na “zulu ya mabuta yonso, bansi yonso, bandinga yonso, mpi makanda yonso.” Yo yina, yo kele nene kuluta baluyalu yonso. (Kus. 13:7) Mbisi yina ya mfinda ke monisa bangolo ya politiki yina ke yalaka bantu banda ntama tii bubu yai. (Lon. 8:9) Kima ya nkaka kele nde Biblia ke sadilaka ntalu kumi sambu na kumonisa nde kima mosi kele ya mvimba. w22.05 9 § 6

Banani ta baka mambote ya bima yina ya kitoko? Bantu ya ntete yina ta bakila yo mambote ta vanda bantu ya kimvuka ya nene yina ta guluka na Armagedoni ti bana yonso yina lenda butuka na nsi-ntoto ya mpa. Kusonga kapu 20 ke tuba mpi nde bafwa ta futumuka. (Kus. 20:11-13) Bantu ya “lunungu” yina sadilaka Yehowa na mutindu ya mbote bayina fwaka mpi bantu ya “kukonda lunungu” bayina zwaka ve dibaku ya kulonguka mambu ya Yehowa, bo yonso ta futumuka na Luyalu ya Bamvula Funda. (Bis. 24:15; Yoa. 5:28, 29) Keti yo ke tendula nde bantu yonso ta futumuka na Luyalu ya Bamvula Funda? Ve. Bantu yina buyaka na nku yonso na kusambila Yehowa na ntwala nde bo fwa, ta futumuka ve. Bo vandaka ti dibaku ya kulonguka mambu ya Yehowa kansi bo monisaka nde bo vandaka ve ti mfunu ya kuzinga na Paladisu awa na ntoto.​—Mat. 25:46; 2 Bate. 1:9; Kus. 17:8; 20:15. w22.05 18 § 16-17

Na nzila ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” Yezu me salaka organizasio mosi ya kuluta mbote na ntoto sambu lusambu ya bunkete kulanda kuvanda. (Mat. 24:45) Inki nge ke yindula sambu na organizasio yango? Mbala ya nkaka nge ke yindula mutindu ntumwa Piere yindulaka ntangu yandi songaka Yezu bangogo ya kele na verse ya bubu yai. Na wapi beto zolaka kuvanda bubu yai kana beto vandaka ve na organizasio ya Yehowa? Na nzila na yo, Kristu ke salaka yonso sambu na kudisa beto mbote na kimpeve. Yandi ke pesaka beto mpi formasio sambu beto longa mbote nsangu ya mbote. Diaka, yandi ke sadisaka beto na kulwata “kimuntu ya mpa” sambu beto sepedisa Yehowa. (Baef. 4:24) Yezu ke pesaka beto lutwadisu ya mbote na bantangu ya mpasi. Mambote ya lutwadisu yango monanaka pwelele ntangu maladi ya coronavirus yantikaka. Bantu mingi na nsi-ntoto zabaka ve mambu yina bo fwete sala. Kansi Yezu salaka yonso sambu beto zaba mambu yina beto fwete sala sambu na kuditanina. w22.07 12 § 13-14

Yehowa songaka bantu ya Izraele na kulonga bana na bo mambu na yandi mbala na mbala. (Kul. 6:6, 7) Bibuti yina vandaka ti mabaku mingi na kilumbu ya kulonga bana na bo mpi ya kusadisa bo na kuzola Yehowa. Mu mbandu, mwana-bakala ya Izraele lendaka kulutisa ntangu mingi ti papa na yandi ntangu yandi ke sadisa yandi na kukuna bima na bilanga to na kukatula bima na bilanga. Mpangi na yandi ya nkento lendaka kulutisa ntangu mingi na kilumbu ti mama na yandi ntangu yandi ke sadisa yandi na kutunga mpi na kusala bisalu ya nkaka ya nzo. Ntangu bibuti vandaka kusala ti bana na bo, bo vandaka kusolula mambu mingi ya mfunu. Mu mbandu, bo vandaka kutubila kikalulu ya bumbote ya Yehowa mpi mutindu yandi vandaka kusadisa dibuta na bo. Na bansi mingi, bibuti ke lutisaka ve ntangu mingi ti bana sambu bibuti lenda vanda na kisalu mpi bana lenda vanda na nzo-nkanda. Yo yina, bibuti fwete sosa ntangu ya kusolula ti bana na bo.​—Baef. 5:15, 16. w22.05 28 § 10-11

Masumu ya nene kele mbi kibeni mpi yo ke fwaka nsiku ya Nzambi. Kana Mukristu mosi me sala disumu ya mutindu yina, yandi fwete samba Yehowa Nzambi mpi yandi fwete songa yo bankuluntu. (Nk. 32:5; Yak. 5:14) Inki kele mukumba ya bankuluntu? Yehowa mpamba kele ti kiyeka ya kulolula masumu kimakulu mpi yandi ke lolulaka masumu na beto na nsadisa ya kimenga ya Yezu. Yehowa me pesaka bankuluntu mukumba ya kutala na nzila ya Masonuku kana yo ke lomba nde muntu yina me sala disumu kubikala na dibundu to ve. (1 Bak. 5:12) Sambu na kusala yo, bo ke salaka mambu mingi. Mu mbandu, bo ke sosaka kuzwa bamvutu na bangiufula yai: Keti muntu yina salaka disumu yango na luzolo yonso? Keti yandi yidikaka mambu sambu na kusala disumu yango? Keti yandi salaka disumu yango mbala mingi? Bangiufula ya kuluta mfunu kele: Keti kele ti mambu yina ke monisa kibeni nde yandi me balula ntima na masonga yonso? Keti kele ti mambu ya ke monisa pwelele nde Yehowa me lolula yandi?​—Bis. 3:19. w22.06 9 § 4

Yezu songaka balongoki na yandi na kulanda mambu ya lunungu. (Mat. 5:6) Yo ke tendula nde konso muntu fwete vanda ti mpusa ya ngolo ya kusala mambu ya lunungu, ya mbote mpi ya bunkete na meso ya Nzambi. Keti nge ke zolaka kieleka mpi lunungu? Beto ke ndima nde nge ke zolaka yo. Nge ke mengaka luvunu mpi mambu yonso ya mbi. (Nk. 119:128, 163) Luvunu kele kikalulu ya Satana mfumu ya nsi-ntoto yai. (Yoa. 8:44; 12:31) Mosi na kati ya balukanu ya Satana kele ya kufingisa zina ya santu ya Yehowa Nzambi. Satana ke tubaka mambu mingi ya luvunu sambu na Nzambi na beto banda ntangu yina bantu kolamaka na Edeni. Yandi pusaka bantu na kuyindula nde Yehowa kele Nzambi ya luvunu yina ke zolaka ve nde bantu kuzinga mbote. (Kuy. 3:1, 4, 5) Mambu ya luvunu yina Satana tubaka sambu na Yehowa ke pusaka bantu na kuyindudila Yehowa mambu ya mbi. Ntangu bantu ke buyaka ‘kuzola kieleka,’ Satana ke pusaka bo na kusala mambu ya kukonda lunungu mpi mambu ya mbi.​—Bar. 1:25-31. w23.03 2 § 3

Mbala ya nkaka, nge ke salaka ngolo sambu na kuyambula kikalulu mosi yina nge me zaba nde yo kele mbi, kansi bantangu ya nkaka nge ke salaka kima yina ya mbi. To mbala ya nkaka nge ke kukaka ve kukanga ntima mpi nge ke waka makasi sambu nge ke lungisa ve lukanu na nge. Inki ta sadisa nge na kukanga ntima? Zola sambu na Yehowa, sambu yo kele kikalulu ya mfunu mingi. Zola na nge sambu na Yehowa kele kikalulu ya mbote mpi ya kuluta mfunu yina nge ke vandaka ti yo. (Bing. 3:3-6) Kana nge ke zola Nzambi mingi, yo ta sadisa nge na kukanga ntima na bampasi. Mbala mingi Biblia ke tubilaka zola ya kwikama yina Yehowa ke vandaka ti yo. Yo ke tendula nde Yehowa ta yambula ve ata fioti bansadi na yandi ya kwikama mpi yandi ta landaka kuzola bo. Yehowa me salaka nge na kifwani na yandi. (Kuy. 1:26) Inki mutindu nge lenda landa mbandu na yandi ya zola? Yantika kupesa Yehowa matondo. (1 Bate. 5:18) Kudiyula konso kilumbu nde: ‘Inki mutindu Yehowa me monisila mono zola?’ Na nima, samba Yehowa sambu na kupesa yandi matondo mpi na bisambu yango, tubila kibeni mambu yina yandi me sala sambu na nge. Kuvila ve nde Yehowa ke salaka mambu ya mbote sambu na nge sambu yandi ke zolaka nge. w23.03 12 § 17-19

Yezu monisilaka bantumwa na yandi yonso 12 ntima-mbote mpi zola. Yo ke longa beto nki? Beto fwete tula dikebi kaka ve na mambu yina bantu ya nkaka ke sala kansi mpi na mambu yina beto ke salaka kana bo me sala bifu. Kana mpangi mosi me pesa beto makasi, beto lenda kudiyula nde: ‘Sambu na nki diambu yina yandi me sala ke pesa mono makasi mingi? Keti yo ke monisa nde mono kele ti kikalulu mosi ya mbi yina mono fwete yambula? Keti muntu yina me pesa mono makasi ke kutana ti mambu ya mpasi? Ata kana mono ke yindula nde mono kele ti raison ya kuwa makasi, keti mono lenda monisila yandi zola mpi kulolula yandi kaka?’ Kana beto ke zolana, beto ta monisa nde beto kele kibeni balongoki ya kieleka ya Yezu. Mbandu ya Yezu ke longa beto mpi nde, beto fwete sosa kuzaba mbote bampangi na beto Bakristu. (Bing. 20:5) Yezu ke vandaka ti makuki ya kuzaba mambu yina kele na bantima ya bantu. Kansi beto kele ve ti makuki yina. Beto lenda monisila bampangi na beto ntima-nda kana bo me pesa beto makasi. (Baef. 4:1, 2; 1 Pie. 3:8) Yo ta vanda pete na kusala yo kana beto ke zaba bo mbote-mbote. w23.03 30 § 14-16

Satana lenda mona nde beto ke bela ngolo mpi yandi lenda pusa beto na kuyambula kusadila Yehowa. Minganga to bantu ya dibuta na beto yina ke sambilaka ve Yehowa lenda pusa beto na kundima nde bo vutula beto menga. Yo ta sala nde beto fwa nsiku ya Nzambi. To muntu ya nkaka lenda pusa beto na kundima lusansu yina ke wakana ve ti minsiku ya Biblia. Ata beto ke zolaka ve kufwa, beto me zaba nde Yehowa ta landa kuzola beto ata kana beto me fwa. (Bar. 8:37-39) Kana banduku ya Yehowa me fwa, yandi ke landaka kuyibuka bo kaka bonso nde bo kele na luzingu. (Luka 20:37) Yandi ke vandaka ti mpusa ya ngolo ya kuvutula bo na luzingu. (Yobi 14:15) Yehowa futaka ntalu ya mingi sambu beto ‘baka luzingu ya mvula na mvula.’ (Yoa. 3:16) Beto ke zabaka nde Yehowa ke zolaka beto mingi kibeni mpi yandi ke sadisaka beto. Beto fwete yambula ve Yehowa ntangu beto ke bela to ke zola kufwa. Kansi beto fwete tudila yandi ntima sambu yandi pesa beto kikesa, mayele mpi ngolo.​—Nk. 41:3. w22.06 18 § 16-17

Mayele ke tendula makuki ya kusadila mambu ya nge me zaba sambu na kubaka balukanu ya mbote. Kansi mayele ya kieleka ke tendula mambu mingi ya nkaka. Biblia ke tuba nde: “Boma ya Yehowa kele luyantiku ya mayele, mpi nzayilu ya Muntu ya Kuluta Santu kele mayele ya kubakisa mambu.” (Bing. 9:10) Kana beto kele ti lukanu ya mfunu ya kubaka, beto fwete sosa ntete kuzaba mabanza ya Yehowa disongidila “nzayilu ya Muntu ya Kuluta Santu.” Beto ta zaba mabanza ya Yehowa kana beto ke longuka Biblia mpi mikanda ya ke tendulaka Biblia. Kana beto sala mpidina, beto ta monisa nde beto kele ti mayele ya kieleka. (Bing. 2:5-7) Yehowa mpamba muntu lenda pesa beto mayele ya kieleka. (Bar. 16:27) Sambu na nki beto ke tuba nde mayele ke katukaka na Yehowa? Kikuma ya ntete kele nde Yehowa muntu salaka bima yonso mpi yandi me zaba mambu yonso ya me tala bima yina yandi me salaka. (Nk. 104:24) Kikuma ya zole kele nde konso kima yina Yehowa ke salaka ke monisaka nde yandi kele mayele. (Bar. 11:33) Kikuma ya tatu kele nde ntangu yonso bandongisila ya mayele yina Yehowa ke pesaka ke natilaka bantu yina ke sadilaka yo mambote. (Bing. 2:10-12) Kana beto ke zola kukuma kibeni mayele, beto fwete ndima mambu yina ya kieleka mpi kusadila yo ntangu beto ke baka balukanu mpi na mambu yonso ya beto ke sala na luzingu. w22.10 19 § 3-4

Satana nungaka ve bitumba yina Biblia ke tubila na Kusonga kapu 12 mpi bo losaka yandi ti bademo na yandi na ntoto. Satana fulukaka ti makasi mpi makasi na yandi yango kumaka na zulu ya bantu. Yo yina, yo me nataka “mawa na ntoto.” (Kus. 12:7-12) Sambu na nki bambikudulu yina kele mfunu sambu na beto? Mambu ya ke salama na nsi-ntoto mpi bikalulu ya mbi yina bantu me kumaka ti yo ya ke monana pwelele ke sadisa beto na kubakisa nde Yezu me kumaka Ntotila. Yo yina, beto fwete wa ve makasi ntangu beto ke mona mutindu bantu ke kuma bwimi mpi nku sambu beto ke zabaka nde mambu yina bo ke salaka ke lungisa mambu yina Biblia tubaka. Kimfumu ya Nzambi ke na kuyala. (Nk. 37:1) Beto fwete zaba nde beto ta mona diaka mambu mingi ya mbi mutindu Armagedoni me kuma pene-pene. (Mar. 13:8; 2 Tim. 3:13) Beto ke pesa Tata na beto ya zulu mersi mutindu yandi ke sadisa beto na kubakisa sambu na nki bampasi kele mingi na ntoto. w22.07 3-4 § 7-8

Beto lenda samba Yehowa sambu yandi sadisa bampangi na beto Bakristu na kukanga ntima na maladi, na bisumbula ya lugangu, na bitumba, na mbangika mpi na bampasi ya nkaka. Beto lenda samba mpi Yehowa sambu na bampangi yina ke salaka ngolo sambu na kusadisa bampangi yina ke niokwama. Mbala ya nkaka, nge ke zaba bampangi yina ke kutana ti bampasi ya mutindu yina. Ntangu nge ke sala bisambu na nge mosi, nge lenda tanga bazina na bo. Beto ke monisaka nde beto ke zolaka kibeni bampangi na beto ntangu beto ke lombaka Yehowa na kusadisa bo na kukanga ntima na bampasi. Bampangi yina kele ti mikumba na dibundu ya Yehowa ke sepelaka mingi ntangu beto ke sambaka sambu na bo mpi bisambu yina ke sadisaka bo. Ntumwa Polo zabaka nde yo vandaka mfunu nde bantu ya nkaka kusamba sambu na yandi. Yandi sonikaka nde: “Beno samba mpi sambu na mono, sambu ntangu mono ke kangula munoko na mono, bo pesa mono mambu yina mono fwete tuba, sambu mono tuba na kikesa yonso ntangu mono ke zabisa kinsweki ya santu ya nsangu ya mbote.” (Baef. 6:19) Bubu yai mpi, beto kele ti bampangi mingi ya ke salaka ngolo mpi ya ke twadisaka beto. Beto ta monisa nde beto ke zolaka bo kana beto ke lomba Yehowa na kusadisa bo sambu bo sala kisalu na bo mbote. w22.07 23-24 § 14-16

Soda ke lwataka mpu sambu na kutanina ntu na yandi. Na bitumba na beto ya kimpeve, beto fwete tanina mabanza na beto na batolo-tolo ya Satana. Yandi ke pukumunaka beto mpi yandi ke sadilaka bangindu ya mbi sambu na kubebisa mabanza na beto. Mutindu mpu ke taninaka ntu ya soda, kivuvu na beto ke taninaka mabanza na beto sambu beto landa kubikala ya kwikama na Yehowa. Kana kivuvu na beto kele diaka ve ngolo mpi kana beto bika nde bangindu ya kinsuni kukuma kutwadisa mabanza na beto, yo lenda sala nde beto baka ve luzingu ya mvula na mvula. Beto tadila mbandu ya Bakristu ya nkaka ya Korinto. Bo vandaka kukwikila ve na lusilu ya kuluta mfunu ya Nzambi, disongidila kivuvu ya lufutumuku. (1 Bak. 15:12) Polo tubaka nde bantu yina me konda kivuvu ya bilumbu ke kwisa ke yindulaka nde mambu yonso me suka kaka na luzingu yai. (1 Bak. 15:32) Bubu yai, bantu mingi yina me konda kivuvu na balusilu ya Nzambi ke yindulaka nde mambu yonso me suka kaka na luzingu yai mpi bo ke salaka mambu yonso yina ke pesaka bo kiese. Kansi beto, beto ke tulaka ntima na mambu yina Nzambi me silaka yina ta salama na bilumbu ke kwisa. w22.10 25-26 § 8-9

Yehowa ke lomba nge na kusamba yandi. Yandi ke monaka bampasi yina nge ke kutana ti yo mpi yandi ke ndimisa nge nde yandi ta tula dikebi na bisambu na nge konso ntangu yina nge ke samba yandi. Yandi ke waka kiese na bisambu ya bansadi na yandi. (Bing. 15:8) Inki nge lenda lomba Yehowa na kisambu ntangu nge ke kudiwa nge mosi? Songa Yehowa mambu yonso yina ke yangisa nge. (Nk. 62:8) Songa yandi mambu yina ke yangisa nge mpi mutindu nge ke kudiwa. Lomba Yehowa sambu yandi sadisa nge na kuzaba mambu yina nge lenda sala ntangu nge ke kudiwa nge mosi to ntangu nge kele na mawa. Songa yandi mpi na kupesa nge kikesa yina nge kele ti yo mfunu sambu na kulonga nsangu ya mbote. Nge lenda lomba yandi na kupesa nge mayele sambu nge tendula mbote balukwikilu na nge. (Luka 21:14, 15) Kana nge ke niokwama na mabanza to nge me lemba nitu, samba Yehowa sambu yandi sadisa nge na kusolula ti Mukristu ya kuyela na kimpeve. Nge lenda samba Yehowa sambu yandi sadisa mpangi yina nge ke zola kusonga mambu yina na kubakisa nge mbote. Tala mutindu yandi ke pesa bamvutu na bisambu na nge mpi ndima lusadisu ya bantu ya nkaka. Yo ta sadisa nge na kudiwa ve nge mosi. w22.08 10 § 6

Ntangu bo kangulaka dibundu ya Tesalonika, Bakristu kutanaka ti mbangika ya ngolo. Kimvuka ya babandi monaka nataka “bampangi ya nkaka na bamfumu ya mbanza.” (Bis. 17:6) Yindula boma yina Bakristu yina ya mpa waka. Bo zolaka kuvanda diaka ve ti kikesa mingi na kisalu ya Yehowa. Kansi ntumwa Polo zolaka ve nde mambu yina kukumina bo. Yandi salaka yonso sambu na kulanda kulungisa bampusa ya dibundu yina ya mpa. Polo songaka Bakristu ya Tesalonika nde: “Beto tindaka Timoteo, mpangi na beto . . . , sambu na kukumisa beno ngolo mpi kulembika beno sambu na lukwikilu na beno, sambu bampasi yai kunikisa ve ata muntu mosi.” (1 Bate. 3:2, 3) Timoteo monaka mpi mutindu Polo pesaka bampangi ya Listre kikesa. Timoteo monaka mutindu Yehowa sadisaka Bakristu yina ya Listre, yo yina yandi ndimisaka Bakristu ya Tesalonika nde mambu yonso ta luta mbote sambu na bo.​—Bis. 14:8, 19-22; Baeb. 12:2. w22.08 21 § 4

Na nsuka ya mvu-nkama ya 19, kimvuka mosi ya balongoki ya Biblia yina mpangi Charles Taze Russell vandaka kutwadisa yantikaka kulonguka mbote-mbote Masonuku. Bo vandaka ti mfunu ya kuzaba kieleka na yina me tala valere ya kimenga ya Yezu mpi mutindu bo fwete yibuka lufwa na yandi. Bubu yai, beto ke bakaka mambote ya bansosa yina bo salaka. Inki mutindu? Yehowa me kangulaka beto meso mpi beto me bakisaka kieleka ya me tala kimenga ya Yezu mpi mambu yina yo ta sala sambu na beto mpi sambu na bantu yonso. (1 Yoa. 2:1, 2) Beto me longukaka mpi nde Biblia ke tubilaka bivuvu zole sambu na bantu yina ke sepedisaka Nzambi. Bankaka ta baka luzingu ya mvula na mvula na zulu mpi bo ta vanda ti nitu yina ke fwaka ve. Bamilio ya bantu ta baka luzingu ya mvula na mvula awa na ntoto. Beto ke kwendaka pene-pene ya Yehowa ntangu beto ke bakisaka nde yandi ke zolaka beto mingi mpi nde beto ke bakaka mambote mingi ya kimenga ya Yezu. (1 Pie. 3:18) Yo yina, na mbandu ya bampangi na beto ya kwikama ya ntangu ya ntama, beto ke bingisaka bantu na kuvukana ti beto sambu na kusala Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu mutindu yandi songaka balongoki na yandi na kusala yo. w23.01 21 § 6-7

Yezu longaka bantu mambu ya mbote yina Kimfumu ya Nzambi ta sala. Beto ke monisaka kibeni ntonda sambu na kimenga ya Yezu sambu yo ke sadisaka beto na kuvanda ti kinduku ya mbote ti Yehowa mpi Yezu. Bantu yina ke monisaka lukwikilu na Yezu kele mpi ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula mpi ya kumona diaka bantu yina bo vandaka kuzola ya me fwaka. (Yoa. 5:28, 29; Bar. 6:23) Beto salaka ve ata kima mosi sambu na kubaka balusakumunu yina. Beto ta kuka mpi ve kufuta Nzambi mpi Kristu sambu na mambu yina bo me sadilaka beto. (Bar. 5:8, 20, 21) Kansi beto lenda monisila bo ntonda sambu na mambu yina bo me sadilaka beto. Inki mutindu? Kana beto ke sadila bima yina beto kele ti yo sambu na mambote ya Kimfumu. Mu mbandu, beto lenda pesa maboko na kisalu ya kutunga bisika na beto ya lusambu mpi kulanda kuyidika yo. w23.01 26 § 3; 28 § 5

Bantu yina ta yala na Kimfumu ya Nzambi ta yala bamiliare ya bantu yina ta zinga na ntoto ya mvimba. Yezu mpi bantu 144 000 ta vanda bantotila mpi banganga-nzambi. (Kus. 5:10) Ntangu bantu ya Izraele vandaka na nsi ya Nsiku ya Moize, mukumba ya ntete ya banganga-nzambi vandaka ya kusadisa bantu na kulanda kuvanda ti sante ya mbote mpi na kubikala kaka pene-pene ya Yehowa. Nsiku yina vandaka “kivudi ya mambu ya mbote yina ke kwisa.” Yo yina beto lenda tuba nde bantu yina ta yala ti Yezu ta sadisa bansadi ya Nzambi na kulanda kuvanda ti sante ya mbote mpi na kubikala kaka pene-pene ya Yehowa. (Baeb. 10:1) Beto me zaba ntete ve mutindu bantotila mpi banganga-nzambi yina ta solulaka ti bantu yina ta zinga na ntoto na nsi ya Kimfumu ya Nzambi. Kansi beto ke ndima kibeni nde na Paladisu, bantu yina ta zinga na ntoto ta baka lutwadisu yina bo ta vanda ti yo mfunu.​—Kus. 21:3, 4. w22.12 11 § 11-13

Beto ke bingisaka bantu na Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu sambu beto ke zolaka nde bayina me kwisa sambu na mbala ya ntete kulonguka mambu yina Yehowa mpi Yezu me salaka sambu na beto yonso. (Yoa. 3:16) Beto ke ndimaka nde mambu yina bo ta mona mpi yina bo ta wa na Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu ta pusa bo na kulonguka mambu mingi mpi na kukuma bansadi ya Yehowa. Beto ke bingisaka mpi bantu yina ke sadilaka diaka ve Yehowa. Beto ke salaka yo sambu na kuyibusa bo nde Nzambi ke zolaka bo kaka. Bantu mingi ke kwisaka mpi beto ke vandaka na kiese mingi ya kumona bo. Kuvukana na Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu ke yibusaka bo kiese yina bo vandaka ti yo ntangu bo vandaka kusadila Yehowa. (Nk. 103:1-4) Ata bantu kundima emvitasio na beto to ve, beto ke vandaka na kiese ya kubingisa bo na kukwisa na Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu sambu beto ke zabaka nde Yehowa ke tulaka dikebi na konso muntu yina me kwisa na Nkinsi yango.​—Luka 15:7; 1 Tim. 2:3, 4. w23.01 20 § 1; 22-23 § 9-11

Na mpimpa ya nsuka ya luzingu ya Yezu awa na ntoto, Yezu lombaka Tata na yandi ya zulu kima mosi ya mfunu mingi. Yandi lombaka Yehowa na kutanina balongoki na yandi. (Yoa. 17:15, 20) Ntangu yonso Yehowa ke talaka bansadi na yandi, yandi ke lungisaka bampusa na bo mpi yandi ke taninaka bo. Ata mpidina, Yezu zabaka nde Satana ta niokula balongoki na yandi mingi. Yezu zabaka mpi nde balongoki na yandi ta vanda ti mfunu ya lusadisu ya Yehowa sambu na kutelemina Diabulu. Bakristu ya kieleka ke kutanaka ti bampasi mingi na nsi-ntoto yai ya Satana ke yala. Beto ke kutanaka ti bampasi yina ke lembisaka beto nitu mpi nkutu yo lenda sala nde beto kangama diaka ve kaka na Yehowa. Kansi beto fwete wa ve boma. Yehowa ke taninaka beto, yandi ke monaka bampasi yina beto ke kutanaka ti yo mpi yandi ke zolaka kusadisa beto. Ya kieleka, Yehowa “ke talaka bantu yina ke waka yandi boma . . . sambu na kugulusa bo.”​—Nk. 33:18-20. w22.08 8 § 1-2

Konso mvula, na nsungi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu, beto ke monisaka ntonda sambu na kimenga ya Yezu. Beto ke salaka yo ntangu beto ke yindulaka mpi ke sambaka sambu na mambu yina lufwa na yandi ke tendula sambu na bantu. Beto ke bingisaka mpi bantu mingi kibeni na kuvukana ti beto na nkinsi yina ya mfunu mingi. Ya kieleka, beto ke salaka mpi yonso sambu na kubika ve nde ata kima mosi kukanga beto nzila ya kuvukana na Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu. Na Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu, beto ke bakisaka sambu na nki bantu ke vandaka ti mfunu ya kimenga ya Yezu mpi mutindu lufwa ya muntu mosi futaka masumu ya bantu mingi. Bo ke yibusaka beto mpi nki dimpa mpi vinu ke monisa mpi banani fwete dia dimpa mpi kunwa vinu. (Luka 22:19, 20) Diaka, beto ke yindulaka mambu ya mbote yina ta salama na bilumbu ke kwisa sambu na bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula awa na ntoto. (Yez. 35:5, 6; 65:17, 21-23) Beto fwete monisa kibeni ntonda sambu na mambu yina. w23.01 20 § 2; 21 § 4

Mutindu Yehowa pesaka kimenga ya Mwana na yandi sambu na masumu na beto, yo ke pesaka beto dibaku ya kubaka luzingu ya mvula na mvula. (Mat. 20:28) Ntumwa Polo sonikaka nde: “Sambu lufwa kwisaka na nzila ya muntu mosi, lufutumuku ya bafwa mpi ke kwisa na nzila ya muntu mosi. Sambu, kaka mutindu na Adami bantu yonso ke fwaka, mutindu mosi mpi na Kristu bantu yonso ta baka luzingu.” (1 Bak. 15:21, 22) Yezu longaka balongoki na yandi na kusamba sambu Kimfumu ya Nzambi kukwisa mpi sambu luzolo ya Nzambi kusalama na ntoto. (Mat. 6:9, 10) Lukanu ya Nzambi kele mpi nde bantu kuzinga mvula na mvula na ntoto. Sambu na kulungisa lukanu yango, Yehowa me tulaka Mwana na yandi Ntotila ya Kimfumu ya Mesia. Nzambi me ponaka bantu 144 000 na ntoto na kusala ti Yezu sambu na kulungisa luzolo na yandi.​—Kus. 5:9, 10. w22.12 5 § 11-12

Kana muntu mosi yina beto vandaka kuzola me fwa, beto ke waka mpasi mingi. Ntete, beto ke waka mpasi mingi kibeni mingi-mingi kana yandi niokwamaka mingi na ntwala nde yandi fwa. Na nima ya mwa ntangu, beto ke waka diaka kiese ntangu beto ke yindulaka kima mosi yina yandi songaka beto to kima mosi yina yandi tubaka sambu na kupesa beto kikesa to sambu na kusekisa beto. Mutindu mosi mpi beto ke waka mpasi mingi kibeni ntangu beto ke tangaka disolo ya Yezu ya ke monisa mutindu yandi niokwamaka mpi fwaka. Na nsungi ya Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu, beto ke yindulaka mingi valere ya kimenga ya Yezu. (1 Bak. 11:24, 25) Kansi beto ke waka kiese mingi ntangu beto ke yindulaka mambu yonso yina Yezu tubaka mpi salaka ntangu yandi vandaka awa na ntoto. Beto ke bakaka mpi kikesa ntangu beto ke yindulaka mambu yina yandi ke sala bubu yai mpi yina yandi ta sadila beto na bilumbu ke kwisa. w23.01 26 § 1-2

Balongoki ya Yezu kumaka mawa-mawa ntangu Yezu fwaka. Nduku na bo yina bo vandaka kuzola mingi fwaka mpi bo kudiwaka bonso nde bo vandaka diaka ve ti kivuvu. (Luka 24:17-21) Ata mpidina ntangu Yezu monikaka na bo, yandi bakaka ntangu ya kusadisa bo na kubakisa nde yandi lungisaka mambu yina Biblia tubaka na ntwala. Yandi pesaka bo mpi kisalu mosi ya mfunu. (Luka 24:26, 27, 45-48) Ntangu Yezu mataka na zulu, bo vandaka diaka ve mawa-mawa mpi bo kumaka na kiese mingi. Bo vandaka na kiese kibeni sambu bo zabaka nde Yezu kele na luzingu mpi nde yandi ta sadisa bo na kusala kisalu yina yandi pesaka bo. Kiese na bo pusaka bo na kulanda kukumisa Yehowa. (Luka 24:52, 53; Bis. 5:42) Sambu na kulanda mbandu ya balongoki ya Yezu, yo ke lombaka nde beto tula Kimfumu ya Nzambi na kisika ya ntete. Ata yo ke lomba nde beto kanga ntima sambu na kulanda kusadila Yehowa, yandi ke tuba nde yandi ta sakumuna beto mingi kibeni kana beto sala mutindu yina.​—Bing. 10:22. w23.01 30-31 § 15-16

Ya kieleka, beto ke zolaka ve kusala kifu yina Adami ti Eva salaka. Beto ta sala ve kifu yina kana beto ke landa kulonguka mambu ya Yehowa, kana beto ke sepela ti bikalulu na yandi mpi kana beto ke bakisa mutindu na yandi ya kutadila mambu. Kana beto sala mpidina, zola na beto sambu na Yehowa ta kuma ngolo kibeni. Beto baka mbandu ya Abrahami. Yandi vandaka kuzola Yehowa mingi kibeni. Ata ntangu Abrahami vandaka kubakisa ve mbote balukanu ya Yehowa, yandi vandaka kulemfukila Yehowa. Yandi vandaka kusala yonso sambu na kuzaba Yehowa mbote kibeni. Mu mbandu, ntangu Abrahami zabaka nde Yehowa me baka lukanu ya kufwa Sodome mpi Gomore, ntete yandi waka boma nde “Zuzi ya ntoto ya mvimba” ta fwa bantu yonso, yo vanda bantu ya lunungu mpi bantu ya mbi. Abrahami zabaka nde Yehowa lenda sala ve mutindu yina. Yo yina, na luzitu yonso yandi yulaka Yehowa bangiufula mingi. Yehowa monisaka ntima-nda mpi yandi pesaka Abrahami bamvutu na bangiufula na yandi. Na nima, Abrahami bakisaka nde Yehowa ke talaka ntima ya konso muntu mpi nde yandi ke pesaka ve ata fioti muntu yina me sala ve kima ya mbi ndola.​—Kuy. 18:20-32. w22.08 28 § 9-10

Na 455 na ntwala ya ntangu na beto, ntangu guvernere Nehemia manisaka kutunga diaka bibaka ya Yeruzalemi, yandi sosaka bantu ya bo lenda tudila ntima bayina ta tanina mbote mbanza. Na kati ya bantu yina Nehemia ponaka, yandi ponaka Hanania, mfumu ya Kisika ya Ngolo. Biblia ke tuba nde Hanania “vandaka kibeni muntu ya me fwana na kutudila ntima [yina] vandaka kuwa Nzambi ya kieleka boma kuluta bantu mingi ya nkaka.” (Neh. 7:2) Hanania vandaka kuzola Yehowa mpi yandi vandaka kuwa yandi boma. Yo yina, yandi vandaka kusala mbote-mbote konso kisalu yina bo vandaka kupesa yandi. Kana beto ke zola Yehowa mpi beto ke wa yandi boma, yo ta sadisa beto mpi na kuvanda bantu yina bo lenda tudila ntima na kisalu ya Yehowa. Beto tadila mbandu ya Tisike, muntu yina ntumwa Polo vandaka kutudila ntima. Yandi tudilaka Tisike ntima mpi yandi tubaka nde Tisike vandaka “nsadi ya kwikama.” (Baef. 6:21, 22) Polo pesaka yandi mukumba ya kupesa bampangi ya Efezo mpi ya Kolosai mikanda mpi ya kupesa bo kikesa. Tisike ke yibusa beto bantu ya kwikama bayina bo lenda tudila ntima ya ke lungisaka bampusa na beto ya kimpeve bubu yai.​—Bakol. 4:7-9. w22.09 9-10 § 5-6

Yozefi kutanaka ti bampasi ya ngolo bamvula 13. Yozefi lendaka kukuma ti badute mpi kudiyula kana Yehowa vandaka kuzola yandi kibeni. Yandi lendaka kudiyula kana Yehowa yambulaka yandi na ntangu yina ya mpasi. Kansi, Yozefi kumaka ve makasi-makasi. Yandi taninaka mabanza na yandi mpi yandi salaka ve ata kima mosi ya mbi. Ntangu yandi zwaka mpi dibaku ya kusadila bampangi na yandi mambu ya mbi, yandi salaka yo ve. Kansi yandi monisilaka bo zola mpi yandi lolulaka bo. (Kuy. 45:4, 5) Yozefi salaka mutindu yina sambu yandi yindulaka mbote-mbote. Yozefi tulaka ve dikebi na bampasi na yandi kansi yandi tulaka dikebi na mambu ya kuluta mfunu, disongidila na lukanu ya Yehowa. (Kuy. 50:19-21) Yo ke longa beto nki? Kana mpangi mosi me sala diambu yina me pesa nge mpasi, kuwila ve Yehowa makasi mpi kuyindula ve nde yandi me yambula nge. Kansi, yindula mbote-mbote mutindu Yehowa ke sadisa nge na kukanga ntima na diambu yina ya mpasi. Diaka, kana bampangi ya nkaka ke sala mambu yina ke pesa nge mpasi, kutula ve dikebi na bifu na bo kansi monisila bo zola. w22.11 21 § 4

Profete Daniele monaka bambona-meso yina monisaka pwelele nde Yehowa kele ti kiyeka ya kuluta nene kuluta bamfumu yonso. Ntete Daniele monaka bambisi iya ya nene. Bambisi yango vandaka kumonisa bangolo yai ya ntoto ya mvimba: Babilone, Medo-Persia, Grèce, Roma. Yo vandaka bangolo yina yalaka ntoto na ntangu ya ntama. Yandi monaka mpi ngolo yina ke yala nsi-ntoto bubu yai, disongidila Anglo-Amerika. (Dan. 7:1-3, 17) Na nima Daniele monaka Yehowa Nzambi me vanda na kiti ya Kimfumu na tribinale na zulu. (Dan. 7:9, 10) Nzambi botulaka kiyeka yonso na bamfumu ya baguvernema ya nsi-ntoto yai mpi yandi pesaka yo na bantu ya nkaka yina lenda sadisa bantu mbote mpi ya kele ngolo mingi. Na banani yandi pesaka yo? Na ‘muntu yina kele bonso mwana ya muntu’ disongidila Yezu Kristu mpi na “basantu ya Muntu Yina Me Luta Yonso” disongidila bantu 144 000 yina ta yala “mvula na mvula.” (Dan. 7:13, 14, 18) Yo kele pwelele nde Yehowa kele “Muntu Yina Me Luta Yonso.” Mambu yina Daniele monaka na mbona-meso ke monisa nde mambu yina yandi tubaka na ntwala kele masonga. Yandi tubaka nde: “Nzambi ya zulu . . . ke katulaka bantotila mpi ke tulaka bantotila.”​—Dan. 2:19-21. w22.10 14-15 § 9-11