Octobre

Beto yonso lenda sala nde balukutakanu kuluta mbote kana beto ke yimba ti bampangi mpi ke pesa bamvutu yina beto me yidika mbote. Bampangi ya nkaka ke kukaka ve kuyimba to kupesa bamvutu na meso ya bantu. Keti yo kele mpi mutindu yina sambu na nge? Kana mpidina, mambu yina me sadisaka bampangi ya nkaka na kukatula boma ya kuyimba to ya kupesa bamvutu na balukutakanu ta sadisa nge mpi. Bampangi ya nkaka ke bakisaka nde yo kele mfunu na kuyimba na ntima ya mvimba. Beto ke yimbaka na balukutakanu sambu na kukumisa Yehowa. Yo kele kikuma ya kuluta mfunu. Yo yina, yidikaka bankunga yina beno ta yimba na balukutakanu na nzo kaka mutindu nge ke yidikaka masolo ya balukutakanu. Sosa kuwakanisa mambu yina bankunga yango ke tuba ti mambu yina beno ta longuka na balukutakanu. Diaka, tula dikebi mingi na mambu yina bankunga yango ke tuba na kisika ya kutula dikebi na mutindu nge ke yimbaka. bampangi ya nkaka ke kukaka ve kupesa bamvutu na balukutakanu. Inki lenda sadisa nge na kupesa bamvutu na balukutakanu? Meka kusala yo mbala na mbala. Kuvila ve nde yo ta vanda mbote kana nge ke pesa mvutu ya nkufi, ya pete mpi ya ke pesa mvutu mbala mosi na ngiufula ya bo me yula. Yehowa ke sepelaka mingi ti bikesa yina beto ke salaka sambu na kukumisa yandi na balukutakanu. w22.04 7-8 § 12-15

Ngogo “nsadisi” ke tendula nde muntu mosi ke baka ntinu sambu na kusadisa muntu yina ke dila mpi ke lomba lusadisu. Mona na mabanza mutindu Yehowa ke kwenda ntinu sambu na kusadisa muntu yina kele na mpasi. Ya kieleka, ntendula yina ke monisa kibeni nde Yehowa ke vandaka ti luzolo mpi nzala ya ngolo ya kusadisa beto. Kana Yehowa ke sadisa beto, beto ta kanga ntima na bampasi ti kiese yonso. Inki mutindu Yehowa ke sadisaka beto? Sambu na kuzwa mvutu, beto tadila mukanda ya Yezaya. Sambu na nki? Sambu bambikudulu mingi yina Yehowa songaka Yezaya na kusonika ke tadila bansadi na yandi bubu yai. Diaka, mbala mingi ntangu Yezaya vandaka kutubila Yehowa, yandi vandaka kusadila bangogo yina kele pete na kubakisa. Mu mbandu, beto tala bangogo yina kele na Yezaya kapu 30. Na kapu yina, Yezaya sadilaka bambandu ya kitoko sambu na kutendula mutindu Yehowa ke sadisaka bansadi na yandi. Yandi sonikaka nde Yehowa ke sadisaka beto (1) ntangu yandi ke widikilaka bisambu na beto na dikebi yonso mpi ke pesaka bamvutu, (2) ntangu yandi ke twadisaka beto mpi (3) ntangu yandi ke pesaka beto bima ya mbote bubu yai mpi ntangu yandi ta pesa beto bima ya mbote na bilumbu ke kwisa. w22.11 8 § 2-3

Na bansangu yina Yezu tindilaka dibundu ya Simirne mpi ya Filadelfia, yandi songaka Bakristu ya mabundu yina na kuwa ve boma ntangu bo ke monisa bo mpasi. Sambu Yehowa ta sakumuna bo kana bo landa kaka kusambila yandi na mutindu ya mbote. (Kus. 3:10) Beto fwete vila ve nde bantu ta monisa beto mpasi mpi nde beto fwete kanga ntima na luzolo yonso. (Mat. 24:9, 13; 2 Bak. 12:10) Mukanda ya Kusonga tubaka nde bantu ta monisa bansadi ya Nzambi mpasi na bilumbu na beto disongidila, “na kilumbu ya Mfumu.” (Kus. 1:10) Kusonga kapu 12 ke monisa nde bitumba salamaka na zulu mbala mosi ntangu Yezu kumaka Ntotila ya Kimfumu ya Nzambi. Ntangu Yezu Kristu, disongidila Mikaele vutukaka na zulu, yandi ti bawanzio na yandi nwanisaka Satana ti bademo mpi yandi nungaka bo. (Kus. 12:7, 8) Bo losaka bambeni ya Nzambi na ntoto mpi bambeni yina natilaka bantu bampasi ya ngolo awa na ntoto.​—Kus. 12:9, 12. w22.05 5 § 12-13

Yehowa ke sambisaka mbote ntangu yonso. Yandi ke pona-ponaka ve. Yehowa ke lolulaka ve muntu sambu muntu yango kele kitoko, kele mvwama, kele muntu ya nene to yandi me zaba kusala mambu mingi. (1 Sam. 16:7; Yak. 2:1-4) Ata muntu mosi ve lenda pusa Yehowa na kingolo-ngolo na kulolula yandi to kupesa yandi mbongo to kima mosi sambu na kulolula yandi. Makasi mpi mutindu yandi ke wa ke vandaka ve ata fioti ti bupusi na balukanu na yandi. (Kub. 34:7) Ya kieleka, Yehowa kele Zuzi ya kuluta mbote sambu yandi ke bakisaka mambu yonso ya me tala beto mpi diambu na beto. (Kul. 32:4) Bantu yina sonikaka Masonuku ya Kiebreo bakisaka nde ata muntu mosi ve ke lolulaka bonso Yehowa. Na bisika ya nkaka, bo sadilaka ngogo mosi ya Kiebreo yina mukanda mosi ke tuba nde: “Bo sadilaka yo sambu na kutubila kaka mutindu Nzambi ke lolulaka bantu yina me sala masumu kansi ve sambu na kutubila mutindu muntu ke lolulaka muntu ya nkaka.” Yehowa mpamba muntu kele ti kiyeka ya kulolula kimakulu muntu yina me sala disumu mpi me balula ntima. w22.06 4 § 10-11

Kana nge ke sansaka bana na nge nge mosi, to nge kele na dibuta yina bakala na nge ke sambilaka ve Yehowa, ndima kibeni nde mbandu na nge ya mbote ta pesa bantu yina ke zinga pene-pene na nge kikesa mpi yo ta sadisa bo. Ebuna, nki nge ta sala kana yo ke monana nde mwana na nge ke sadila ve mambu yina nge ke longa yandi? Kuvila ve nde, kulonga mwana ke bakaka ntangu. Ntangu nge ke kuna nkeni, bantangu ya nkaka nge lenda kudiyula kana nkeni yina ta kuma nti yina ta butaka bambuma. Ata nge me zaba ve mutindu yo ta yela, nge lenda landa kulosila yo masa sambu na kusadisa yo na kuyela. (Mar. 4:26-29) Mutindu mosi mpi, bantangu ya nkaka mama lenda kudiyula kana bikesa yina yandi ke sala ke sadisa kibeni bana na yandi na kuzola Yehowa. Nge fwete pusa ve bana na nge na kingolo-ngolo na kubaka balukanu. Kansi kana nge ke landa kusala bikesa ya kulonga bo, nge ta pesa bo dibaku ya mbote ya kukuma banduku ya Nzambi. w22.04 19-20 § 16-17

Ntangu Salomo vandaka kusadila Yehowa na mutindu ya mbote, yandi vandaka ti bukati-kati na mutindu yandi vandaka kuditadila. Ntangu yandi vandaka leke, yandi zabaka bandilu na yandi mpi yandi sosaka lutwadisu ya Yehowa. (1 Bant. 3:7-9) Na luyantiku ya luyalu na yandi, Salomo zabaka nde kukuma lulendo ke vandaka kigonsa. Na nima, Salomo sadilaka ve mambu yina yandi mosi tubaka. Na ntangu mosi buna na kimfumu na yandi, yandi kumaka lulendo mpi yandi yantikaka kulemfukila diaka ve bansiku ya Nzambi. Mu mbandu, nsiku mosi vandaka kutuba nde ntotila ya Mu-ebreo fwete baka ve ‘bankento mingi sambu ntima na yandi kuvila ve nzila.’ (Kul. 17:17) Salomo zitisaka ve nsiku yina mpi yandi kwelaka bankento 700 mpi yandi bakaka bamakangu 300; (1 Bant. 11:1-3) Mbala ya nkaka, Salomo yindulaka nde yo ta vanda ve kigonsa sambu na yandi. Kansi na nima, yandi kutanaka ti mambu ya mpasi sambu yandi lemfukilaka ve Yehowa.​—1 Bant. 11:9-13. w22.05 23 § 12

Bubu yai, bantu fwete baka lukanu mosi ya mfunu kibeni. Keti bo ta pesa maboko na Kimfumu ya Yehowa Nzambi yina kele Mfumu ya mbote ya ntoto mpi ya zulu to bo ta pesa maboko na kimfumu ya Satana Diabulu, muntu ya nku yina kele mbeni ya Yehowa? Konso muntu fwete pona kimfumu yina yandi ta pesa maboko. Yandi fwete bikala ve kaka mpidina kukonda kupona. Konso lukanu yina bo ta baka ta monisa kana bo ta zinga mvula na mvula na bilumbu ke kwisa to ve. (Mat. 25:31-33, 46) Na “mpasi ya nene,” bo ta tula bantu kidimbu sambu na kuguluka to sambu na kufwa. (Kus. 7:14; 14:9-11; Ezek. 9:4, 6) Kana nge me ponaka na kupesa maboko na Kimfumu ya Yehowa, nge me bakaka lukanu ya mbote kibeni. Bubu yai, nge ke vandaka ti mpusa ya ngolo ya kusadisa bantu ya nkaka na kubaka mpi lukanu yina ya mbote. Yehowa ta sakumuna bantu yina ke pesaka maboko kaka na Kimfumu na yandi. Beto fwete longuka bakieleka yina ya mfunu. Sambu yo ta pesa beto kikesa ya kulanda kusadila Yehowa mingi. Yo ta sadisa beto mpi na kusadila mambu yina beto me longuka sambu na kusadisa bantu ya nkaka na kubaka lukanu ya kusadila Yehowa mpi ya kulanda kusadila yandi. w22.05 15 § 1-2

Beto fwete wa mambu yina Yehowa ke songa beto kansi ve yina bambeni na beto ke tuba. Yobi tulaka dikebi ya mingi ntangu Yehowa vandaka kutubila yandi. Nzambi yulaka Yobi bangiufula yai: Mono ke zaba mambu yonso yina nge ke kutana ti yo. Nge ke ndima ve nde mono ke zolaka nge?’ Yobi pesaka Yehowa mvutu na kudikulumusa mpi yandi pesaka Yehowa mersi mingi sambu na bumbote na yandi. Yandi tubaka nde: “Makutu na mono me waka mambu na nge, kansi ntangu yai mono me mona nge ti meso na mono.” (Yobi 42:5) Ntangu Yobi tubaka bangogo yina, yandi vandaka ya kuvanda na putulu ya tiya, nitu na yandi vandaka ya kufuluka ti bivimbu Yehowa monisaka Yobi nde yandi ke zolaka yandi mpi nde yandi ke ndimaka yandi. (Yobi 42:7, 8) Bubu yai mpi bantu lenda finga beto to bo lenda mona beto kukonda mfunu. Bo ke sosaka kubebisa lukumu na beto to ya organizasio na beto Disolo ya Yobi ke longa beto nde Yehowa ke ndimaka nde beto ta landa kukangama kaka na yandi ntangu beto ke kutana ti bampasi. w22.06 24 § 15-16

Kiese ta vanda mingi na zulu ntangu bo ta fwa Babilone ya Nene kansi kele diaka ti kima ya nkaka yina ta nata kiese mingi mpenza. (Kus. 19:1-3) Yo kele diambu ya kuluta mfunu yina mukanda ya Kusonga ke tubila, “makwela ya Mwana-Dimeme.” Inki ntangu makwela yango ta salama? Bantu yonso ya kimvuka ya bantu 144 000 ta vanda na zulu na ntwala nde bitumba ya Armagedoni kuyantika. Ata mpidina, makwela ya Mwana-Dimeme ta salama ve na ntangu yina. (Kus. 21:1, 2.) Makwela ya Mwana-Dimeme ta salama na nima ya bitumba ya Armagedoni mpi na nima ya kufwa bambeni yonso ya Nzambi. (Nk. 45:3, 4, 13-17) Inki ta salama na makwela ya Mwana-Dimeme? Makwela ke vukisaka bakala ti nkento. Mutindu mosi mpi makwela yina ya kifwani ta vukisa Ntotila, Yezu Kristu ti “nkento” na yandi, disongidila bantu 144 000. Diambu yina ya mfunu ta sala guvernema ya mpa yina ta yala ntoto bamvula 1 000.​—Kus. 20:6. w22.05 17 § 11-13

Yezu tubaka nde na ntangu ya nsuka, yandi ta tula “mpika ya kwikama mpi ya mayele” sambu na kupesa beto madia ya kimpeve. (Mat. 24:45) Yo ke monana pwelele. Yezu ke sadila kimvuka ya fioti ya bantu yina bo me tulaka mafuta sambu na kupesa bansadi ya Nzambi mpi bantu yina ke ndima kieleka, ‘madia ya kimpeve na ntangu ya me fwana.’ Bampangi yina ke monaka ve nde bo kele bamfumu ya lukwikilu ya bantu ya nkaka. (2 Bak. 1:24) Kansi bo ke zabaka nde Yezu Kristu kele “ntwadisi mpi komanda” ya bantu na yandi. (Yez. 55:4) Banda na 1919, mpika ya kwikama me basisaka mikanda mingi sambu na kupesa bantu yina ke ndima kieleka dibaku ya kulonguka kieleka na Ndinga ya Nzambi. Na 1921, mpika basisaka mukanda La Harpe de Dieu sambu na kusadisa bantu yina ndimaka nsangu na kulonguka malongi ya ntete-ntete ya Biblia. Na nima, mpika basisaka diaka mikanda ya nkaka. Inki mukanda sadisaka nge na kuzaba Tata na beto ya zulu mpi na kuzola yandi? w22.07 10 § 9-10

Yehowa ke kabaka kuluta bantu yonso. Yandi ke pesaka beto bima mingi kuluta yina beto lenda pesa yandi. (Mar. 10:29, 30) Kana nge ke landa kusadila Yehowa, yandi ta sadisa nge na kuvanda ti luzingu ya mbote banda bubu yai na nsi-ntoto yai ya mbi. Kansi yo kele kaka luyantiku. Nge lenda landa kusadila Tata na nge ya zola mvula na mvula. Nge ta kuma kuzola Tata na nge mingi; yandi mpi ta kuma kuzola nge mingi. Nge ta zinga mpi mvula na mvula mutindu yandi ke zingaka mvula na mvula Kana nge me kudipesa na Yehowa mpi nge me baka mbotika, nge kele ti dibaku ya kupesa yandi kima mosi ya mfunu mingi. Yehowa me pesaka nge bima yonso ya mbote yina nge vandaka ntete ve ti yo mpi yandi me salaka nde nge lutisa bantangu ya mbote yina nge me lutisaka ntete ve. Nge mpi lenda pesa Muntu yina salaka zulu mpi ntoto kima mosi yina yandi kele ntete ve ti yo disongidila, luzolo na nge ya kusadila yandi na mutindu ya mbote. (Yobi 1:8; 41:11; Bing. 27:11) Yo kele kima ya kuluta mfunu ya nge lenda sala na luzingu na nge. w23.03 6 § 16-17

Ntangu nge kele leke, bampusa ya kuvukisa nitu lenda kuma ngolo kibeni mpi bantangu ya nkaka, bantu ya nkaka lenda pusa nge na kusala pite. Satana ke zola nde nge sala mpidina. Inki lenda sadisa nge na kununga mpukumuna? (1 Bate. 4:3, 4) Ntangu nge ke samba Yehowa, songa yandi mutindu nge ke kudiwa mpi lomba yandi na kupesa nge ngolo. (Mat. 6:13) Kuvila ve nde, Yehowa ke zola kusadisa nge kansi yandi ke zola ve kusambisa nge. (Nk. 103:13, 14) Kusosa ve kumanisa bampasi na nge, nge mosi. Songa bibuti na nge mambu yina nge ke kutana ti yo. Yo ke vandaka ve pete na kusonga bantu ya nkaka mambu ya mutindu yina. Kansi yo kele mfunu na kusala yo. Kana nge ke tanga Biblia mpi ke yindula mingi mambu yina nge ke tanga, yo ta vanda pete sambu nge baka balukanu yina ta sepedisa Yehowa. Nge ta bakisa nde nge ta vanda ve ti mfunu ya bansiku na konso kima yina nge ke sala sambu nge ta zaba mbote ngindu ya Yehowa. w22.08 5 § 10-12

Mfumu ya dibuta yina kele Mukristu ke zabaka nde kulungisa bampusa ya kinsuni ya bantu ya dibuta na yandi kele mukumba ya mfunu mingi. Kana nge kele mfumu ya dibuta, mbala ya nkaka nge ke yindulaka nde nge ta kuka ve kuzwa madia mpi mbongo ya kufutila nzo sambu na dibuta na nge. Yo lenda vanda nde, nge ke waka mpi boma nde kana kisalu na nge me fwa, nge ta kuka diaka ve kuzwa kisalu ya nkaka. To mbala ya nkaka nge ke yindulaka nde nge ta kuka ve kuzinga ti mbongo fioti. Satana me kangaka bantu mingi nzila ya kusambila Yehowa sambu bo vandaka kuyindula mutindu yina. Satana ke pusaka beto na kuyindula nde Yehowa ke zolaka beto ve mpi nde yandi ta sadisa beto ve na kulungisa bampusa ya dibuta na beto. Yo lenda pusa beto na kuyindula nde beto fwete sala konso kima yina sambu na kutanina kisalu na beto, yo vanda kima yango ke bebisa kinduku na beto ti Nzambi. w22.06 15 § 5-6

Beto me zaba nde Nzambi na beto ke “wilaka bantu mawa mpi ke fwilaka bo nkenda, yandi ke waka makasi nswalu ve mpi kele ya kufuluka na zola ya kwikama mpi kieleka.” (Kub. 34:6) Yehowa ke zolaka lunungu. (Yez. 61:8) Yandi ke waka mpasi mingi ntangu yandi ke monaka beto ke niokwama mpi yandi kele ya kuyilama na kumanisa bampasi na beto yonso na ntangu ya me fwana. (Yer. 29:11) Beto ke vingila ti kiese yonso ntangu Nzambi ta manisa bampasi yonso. Yo kele na kati ya bikuma yina ke pusaka beto na kuzola Yehowa mingi kibeni. Inki kele kikuma ya nkaka ya ke pusaka beto na kuzola kieleka? Kuzaba kieleka ke natilaka beto mambote mingi. Mu mbandu, kivuvu na beto sambu na bilumbu ke kwisa kele mpi kieleka yina kele na Biblia. Kaka mutindu longo ke sadisaka maswa na kukwenda ve kisaka-saka, kivuvu na beto ya kele na Biblia ke sadisaka beto ntangu beto ke kutana ti bampasi. Na verse ya bubu, ntumwa Polo vandaka kutubila kivuvu ya kukwenda na zulu, yina Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke vandaka ti yo. Kansi mambu yina Polo tubaka ke tadila mpi Bakristu yina kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na paladisu awa na ntoto. (Yoa. 3:16) Ya kieleka, kuzaba kivuvu na beto ya luzingu ya mvula na mvula me sadisaka beto mingi. w22.08 14-15 § 3-5

Zola kele kima ya ntete ya ke pusaka beto na kutudila bampangi ntima. 1 Bakorinto kapu 13 ke tubila bikalulu mingi ya zola ya lenda sadisa beto na kutudila bantu ya nkaka ntima. (1 Bak. 13:4-8) Mu mbandu, verse 4 ke tuba nde: “Zola kele ntima-nda mpi ntima-mbote.” Yehowa ke monisilaka beto ntima-nda ata ntangu beto me sala disumu. Ya kieleka, beto fwete monisila bampangi na beto ntima-nda, kana bo me tuba to bo me sala kima mosi ya me pesa beto mpasi mingi. Verse 5 ke yika nde: “[Zola] ke waka makasi ve. Yo ke bumbaka ve mbi yina bo me sala yo.” Beto ta landa ve kutanga mambu ya mbi yina bampangi sadilaka beto mpi kubumba yo sambu na kutubila yo diaka na bilumbu ke kwisa. Longi 7:9 ke tuba nde beto fwete ‘wa ve makasi nswalu.’ Sala yonso sambu na kutadila bampangi mutindu Yehowa ke tadilaka bo. Nzambi ke zolaka bo mpi yandi ke talaka ve kaka masumu na bo. Beto mpi, beto fwete sala mutindu mosi. (Nk. 130:3) Beto fwete sala yonso sambu na kutula dikebi na bikalulu na bo ya mbote.​—Mat. 7:1-5. w22.09 3-4 § 6-7

Mukanda ya Daniele ke monisa mutindu mambu ta salama na ntangu ya nsuka. Mu mbandu Daniele 12:1 ke monisa nde Mikaele disongidila Yezu Kristu “me telama sambu na mambote ya bantu ya [Nzambi].” Kitini ya mbikudulu yina yantikaka kulungana na 1914 ntangu Nzambi tulaka Yezu Kristu Ntotila ya Kimfumu na yandi. Bo songaka mpi Daniele nde Yezu ta “telama” na ntangu mosi ya mpasi “na mutindu yina me salamaka ntete ve katuka dikanda mosi me basikaka tii na ntangu yina.” “Ntangu yina ya mpasi” kele “mpasi ya nene” yina Matayo 24:21 ke tubila. Yezu ta telama to ta nwanina bansadi ya Nzambi na nsuka ya ntangu yina ya mpasi disongidila na Armagedoni. Mukanda ya Kusonga ke tuba nde bansadi yina ya Nzambi kele kimvuka ya nene “ya me katuka na mpasi ya nene.”​—Kus. 7:9, 14. w22.09 21 § 4-5

Bo lenda vwansa to kukatula bazina yina kele dezia na mukanda ya luzingu. Yo kele bonso nde Yehowa ke sonikaka ntete bazina yina ti crayon. (Kus. 3:5, noti na nsi ya lutiti.) Beto fwete sala yonso sambu bazina na beto kubikala na mukanda yina tii ntangu bo ta sonika yo ti biki. Kimvuka mosi ya bantu yina bazina na bo kele ya kusonika na mukanda ya luzingu kele bantu yina bo me ponaka sambu na kuyala ti Yezu na zulu. Mutindu mambu yina ntumwa Polo sonikilaka ‘banduku na yandi ya kisalu’ na Filipi ke monisa yo, bazina ya Bakristu yina bo tulaka mafuta bayina bo me bingaka sambu na kuyala ti Yezu na zulu, kele na mukanda ya luzingu. (Bafil. 4:3) Kansi sambu bazina na bo kubikala na mukanda yina ya luzingu, bo fwete bikala mpi ya kwikama. Na nima ntangu bo ta baka kidimbu ya nsuka, yo vanda na ntwala nde bo fwa to na ntwala nde mpasi ya nene kuyantika, bazina na bo yina bo sonikaka na mukanda ya luzingu ta bikala kimakulu.​—Kus. 7:3. w22.09 14 § 3; 15 § 5-6

Keti nge me kutanaka dezia ti diambu yai? Bo me lamba madia ya nge ke zolaka mingi. Kansi mbala ya nkaka nge kele ve ti ntangu mingi ya kudia yo to nge ke yindula mambu ya nkaka mpi nge me dia ntinu-ntinu kukonda kuwa ntomo ya bima yina nge me dia. Ntangu nge me manisa kudia, nge me bakisa nde nge vandaka kudia ntinu-ntinu mpi yo lombaka nde nge dia malembe-malembe sambu nge wa ntomo ya bima yina. Yo lenda vanda kiteso mosi ntangu beto ke tanga Biblia. Bantangu ya nkaka, beto ke tangaka Biblia ntinu-ntinu mpi yo ke salaka nde beto sepela kibeni ve ti mambu yina Yehowa ke longa beto. Baka ntangu ya kusepela kutanga Ndinga ya Nzambi; mona na mabanza mambu ya nge ke tanga, wa bandinga ya bantu mpi yindula mambu ya nge ke tanga. Kana nge sala mambu yina yonso nge ta vanda na kiese. Yezu me tulaka “mpika ya kwikama mpi ya mayele” sambu na kupesa beto madia ya kimpeve na ntangu ya me fwana mpi mpika yango ke disaka beto mbote kibeni na kimpeve. (Mat. 24:45) Masonuku ya santu kele kima ya ntete-ntete yina mpika ke sadilaka na madia yonso ya kimpeve ya yandi ke basisaka.​—1 Bate. 2:13. w22.10 7-8 § 6-8

Biblia tubaka dezia na ntwala nde na bilumbu ya nsuka, bantu yina ke sekaka bantu ya nkaka ta kuma mingi. (2 Pie. 3:3, 4) Kima yina ke pusaka bantu yina ke sekaka bantu ya nkaka na kusala mpidina kele “banzala na bo mosi ya mambu ya kuvweza Nzambi.” (Yude 7, 17, 18) Inki beto fwete sala sambu beto kuma ve bonso bantu yina ke sekaka bantu ya nkaka? Beto fwete vukana ve ti bantu yina ke bokuta-bokutaka sambu na mambu yonso. (Nk. 1:1) Yo ke tendula nde beto fwete landa ve mambu yina baaposta ke tuba to kutanga mambu yina bo ke sonika. Beto fwete keba sambu beto kuma ve kubokuta-bokuta sambu na mambu yonso, kukuma kutudila Yehowa badute mpi kukuma ti badute sambu na lutwadisu yina organizasio na yandi ke pesa beto. Sambu na kubwa ve na mutambu yina, beto fwete kudiyula bangiufula yai: ‘Keti mono ke vandaka ti kikalulu ya kutuba mambu ya mbi kana organizasio ya Yehowa me pesa beto lutwadisu ya mpa to bantendula ya mpa? Keti mono ke tulaka dikebi kaka na bifu ya bampangi yina ke twadisa beto?’ Kana beto yambula kukonda kusukinina bikalulu yina, Yehowa ta sepela ti beto.​—Bing. 3:34, 35. w22.10 20 § 9-10

Mpeve ya Nzambi pesaka Ezekiele ngolo ya kulungisa mukumba na yandi ya kulonga bantu ‘ya ntu-ngolo mpi ya ntima-ngolo’ yina vandaka na teritware na yandi. Yehowa songaka Ezekiele nde: “Mono me kumisa luse na nge ngolo kaka bonso baluse na bo mpi mbunzu na nge ngolo kaka bonso bambunzu na bo. Mono me kumisa mbunzu na nge bonso diama, ngolo kuluta ditadi ya sileksi. Kuwa bo boma ve mpi kutekita ve sambu na baluse na bo.” (Ezek. 3:8, 9) Yo vandaka bonso nde Yehowa songaka Ezekiele nde: ‘Kulemba ve nitu sambu na bikalulu ya mbi ya bantu yina. Mono ta pesa nge ngolo.’ Na nima, mpeve ya Nzambi nataka Ezekiele na teritware na yandi sambu na kulonga. Ezekiele sonikaka nde: “Diboko ya Yehowa vandaka ngolo na zulu na mono.” Ezekiele salaka mposo mosi sambu na kulonguka mbote-mbote mpi kubakisa nsangu yina yo lombaka nde yandi longa sambu yandi longa yo. (Ezek. 3:14, 15) Na nima Yehowa songaka yandi na kukwenda na muwanda mosi kisika yina “mpeve kotaka na kati na [yandi].” (Ezek. 3:23, 24) Ezekiele vandaka ya kuyilama sambu na kuyantika kulonga nsangu ya mbote. w22.11 4-5 § 8-9

Profete Habakuki kutanaka ti bampasi mingi. Na ntangu mosi buna, yandi yindulaka nde Yehowa ke tudila yandi diaka ve dikebi. Yo yina, yandi songaka Yehowa mambu yonso yina vandaka kuyangisa yandi na kisambu. Yehowa pesaka mvutu na kisambu yina nsadi na yandi Habakuki salaka, kisambu yina katukaka na ntima. (Hab. 2:2, 3) Ntangu Habakuki yindulaka mbote-mbote mutindu Yehowa gulusaka bansadi na yandi, yandi vutukilaka diaka kiese na yandi. Yandi ndimaka kibeni nde Yehowa vandaka kutanina yandi mpi kusadisa yandi na kukanga ntima na bampasi. (Hab. 3:17-19) Yo ke longa beto nki? Kana nge ke kutana ti bampasi, samba Yehowa mpi songa yandi mambu yina ke yangisa nge. Lomba yandi lusadisu. Kana nge sala mpidina, ndima nde Yehowa ta pesa nge ngolo sambu na kukanga ntima. Kana nge mona mutindu Yehowa me sadisa nge, lukwikilu na nge ta kuma diaka ngolo. Kana nge ke landa kusala mambu ya kimpeve, nge mpi ta bika ve nde bampasi to badute kukabula nge ti Yehowa.​—1 Tim. 6:6-8. w22.11 15 § 6-7

Yezu mpi bantu zole ya mbi yina fwaka na lweka na yandi vandaka kuniokwama ntangu luzingu na bo kumaka na nsuka. (Luka 23:32, 33) Bo yonso zole sekaka Yezu. (Mat. 27:44; Mar. 15:32) Kansi mosi na kati na bo sobaka mabanza na yandi. Yandi tubaka nde: “Yezu, yibuka mono ntangu nge ta kwisa na Kimfumu na nge.” Yezu songaka yandi bangogo yina kele na verse ya bubu. (Luka 23:39-42) Mambu yina Yezu songaka muntu yina ya mbi fwete pusa beto na kuyindula mutindu luzingu ta vanda na Paladisu. Ya kieleka, beto lenda zaba mwa mambu ya me tala Paladisu kana beto tadila luyalu ya ngemba ya ntotila Salomo. Biblia ke tubaka nde Yezu kele nene kuluta Salomo. Beto ke ndima kibeni nde Yezu ta sala ti bantu yina ta yala ti yandi sambu na kukumisa ntoto Paladisu ya kitoko. (Mat. 12:42) Yo yina “mameme ya nkaka” fwete zaba mambu yina bo fwete sala sambu na kuzinga mvula na mvula na Paladisu.​—Yoa. 10:16. w22.12 8 § 1; 9 § 4

Yezaya ke ndimisa beto nde Yehowa ta widikila beto na dikebi yonso ntangu beto ta didila yandi mpi yandi ta pesa mvutu nswalu na bisambu na beto. Yezaya tubaka diaka nde: “Yandi ta pesa nge mvutu kaka na ntangu yandi ta wa yo.” Bangogo yina ya ke pesa kikesa ke yibusa beto nde Tata na beto ke vandaka ti luzolo, ee ti nzala ya ngolo ya kusadisa bantu yina ke lombaka yandi lusadisu. Kuzaba mambu yina ke sadisaka beto na kukanga ntima ti kiese. Yehowa ke widikilaka mbote-mbote kisambu ya konso muntu na kati na beto. Inki ke ndimisa beto yo? Kitini ya ntete ya Yezaya kapu 30 ke sadila ngogo “beno” sambu Yehowa ke tubila bantu na yandi na kimvuka. Kansi verse 19 ke sadila ngogo “nge” sambu Yehowa ke tubila konso muntu. Yezaya sonikaka nde: “Nge ta dila ve ata fioti”; “ya kieleka yandi ta monisila nge ntima ya mbote”; “yandi ta pesa nge mvutu.” Sambu Yehowa kele Tata ya zola, yandi ke zabaka nde beto yonso kele ve mutindu mosi, yandi ke bakaka konso muntu na valere mpi yandi ke tulaka dikebi na bisambu ya konso muntu na kati na beto.​—Nk. 116:1; Yez. 57:15. w22.11 9 § 5-6

Kana beto ke samuna mpi ke longa nsangu ya mbote ata bantu ke telemina beto, yo ke sadisaka beto na kuvanda na kiese mpi na ngemba. Na mvu-nkama ya ntete, ntangu bamfumu ya Bayuda songaka bantumwa na kubika kulonga nsangu ya mbote, bantumwa ponaka kulemfukila Nzambi. Bo landaka kulonga nsangu ya mbote mpi yo sadisaka bo na kuvanda na kiese. (Bis. 5:27-29, 41, 42) Ya kieleka, kana bo me buyisa kisalu na beto, beto fwete vanda mayele ntangu beto ke longa nsangu ya mbote. Kansi kana beto ke sala yonso yina beto lenda sala, beto ta vanda na ngemba sambu beto ke sepedisa Yehowa mpi beto ke longa nsangu yina ke gulusaka luzingu ya bantu. Beto fwete ndima kibeni nde beto lenda vanda na ngemba ata na bantangu ya kuluta mpasi. Na bantangu yina, beto fwete vila ve nde beto kele ti mfunu ya ngemba yina Yehowa mpamba muntu lenda pesa beto yo. Tudila yandi ntima ntangu kipupa mosi me basika kisika ya nge ke zingaka, ntangu kisumbula ya lugangu me salama kisika ya nge ke zingaka to ntangu bantu ke niokula nge. Landa kukangama na organizasio ya Yehowa. Tula dikebi na mambu ya kitoko yina ke vingila nge na bilumbu ke kwisa. Kana nge sala mutindu yina, ‘Nzambi ya ngemba ta vanda ti nge.’​—Bafil. 4:9. w22.12 21 § 17-18

Beto fwete sala bikesa sambu na kusala yo. Beto fwete katula bikalulu ya mbi mu mbandu, kimbeni ya ngolo, makasi mpi nganzi. (Baef. 4:31, 32) Sambu na nki yo lenda vanda mpasi na kusala yo? Sambu yo lenda vanda mpasi kibeni na kusoba bikalulu ya nkaka ya mbi. Mu mbandu, Biblia ke tuba nde bantu ya nkaka ke “waka makasi nswalu” mpi bo ke “waka nganzi nswalu.” (Bing. 29:22) Muntu ya ke vandaka ti bikalulu ya mutindu yina fwete landa kusala bikesa ata na nima ya mbotika sambu na kusoba. (Bar. 7:21-23) Samba Yehowa mpi songa yandi kikalulu ya mbi yina nge ke kuka ve kuyambula mpi ndima nde yandi ta wa kisambu na nge mpi yandi ta sadisa nge. (1 Yoa. 5:14, 15) Yehowa ta katula ve kikalulu yina ya mbi na mutindu ya kuyituka kansi yandi ta pesa nge ngolo sambu nge monisa yo diaka ve. (1 Pie. 5:10) Yo yina sambu na kusala mambu ya ke wakana ti bisambu na nge, kusala ve mambu yina lenda sala nde kimuntu ya ntama kuvutukila nge. Kubika ve nde mabanza na nge kulanda kuvanda ti banzala ya mbi.​—Bafil. 4:8; Bakol. 3:2. w23.01 10 § 7, 9-10

Beto lenda monisa mpi nde beto ke zolaka bantu ya nkaka kana beto ke longa bo nsangu ya mbote ti kikesa yonso. Beto ke longaka konso muntu yina beto ke kutana ti yandi. Beto ke solulaka ti bantu ya bansi yonso, yo vanda mindele to bantu-ndombe, yo vanda bantu yina me longukaka mingi to ve, yo vanda bamvwama to bansukami. Kana beto ke longa konso muntu yina beto ke kutana ti yandi, beto ta lungisa luzolo ya Yehowa sambu yandi ke zola nde “bantu ya mitindu yonso kuguluka mpi kubaka nzayilu ya sikisiki ya kieleka.” (1 Tim. 2:4) Beto ke monisaka mpi nde beto ke zolaka Nzambi mpi Kristu ntangu beto ke zolaka bampangi na beto Bakristu. Beto ke sosaka kuzaba kibeni bima yina bo kele ti yo mfunu mpi beto ke sadisaka bo ntangu bo ke kutana ti bampasi. Beto ke pesaka bo kikesa ntangu muntu mosi yina bo vandaka kuzola me fwa, beto ke talaka bo kana bo ke bela mpi beto ke salaka yonso sambu na kupesa bo kikesa ntangu bo me lemba nitu. (2 Bak. 1:3-7; 1 Bate. 5:11, 14) Beto ke landaka kusamba sambu na bo sambu beto me zaba nde “kubondila ya muntu ya lunungu ke vandaka ngolo mingi.”​—Yak. 5:16. w23.01 28-29 § 7-8

Mutindu muntu yina ke salaka kisalu ya kutunga ke yedisaka mayele na yandi mbala na mbala, beto mpi fwete yedisa mayele na beto sambu na kupesana kikesa. Beto lenda pesa bampangi kikesa ya kukanga ntima na bampasi kana beto ke tubila ti bo bambandu ya bampangi yina kangaka ntima na bampasi na bilumbu me luta. (Baeb. 11:32-35; 12:1) Beto lenda tula ngemba kana beto ke tubila mambu ya mbote yina bampangi ya nkaka ke sala mpi kana beto ke vutula diaka ngemba ntangu bangindu na beto ke wakana ve ti bangindu ya bampangi to ntangu mavwanga me basika. (Baef. 4:3) Beto ta landa kupesa bampangi na beto kikesa kana beto ke tubila ti bo bakieleka ya Biblia, kana beto ke pesa bo lusadisu yina bo kele ti yo mfunu mpi kana beto ke pesa bampangi yina me lemba na kimpeve kikesa. Beto ke vandaka na kiese ntangu beto ke pesaka mpi bampangi na beto na dibundu kikesa. Nsuka-nsuka, banzo yina bantu ke tungaka ke bwaka. Kansi kikesa yina beto ke pesaka bampangi ta sadisa bo mvula na mvula. w22.08 22 § 6; 25 § 17-18

Yezu tubilaka kikalulu mosi ya mfunu yina beto fwete vanda ti yo sambu na kubakisa mambu yina beto ke tanga na Ndinga ya Nzambi. Kikalulu yango kele luswasukusu. (Mat. 24:15) Luswasukusu kele nki? Yo kele makuki ya ke sadisaka beto na kubakisa mutindu ngindu mosi ke wakana ti ngindu ya nkaka to mutindu yo ke swaswana ti ngindu ya nkaka. Yo ke sadisaka beto mpi na kubakisa mambu yina bo me tubila ve pwelele. Diaka, Yezu tubaka nde beto fwete vanda ti luswasukusu sambu na kubakisa mutindu baprofesi ya Biblia ke lungana. Beto ke vandaka mpi ti mfunu ya luswasukusu sambu beto baka mambote kibeni na mambu yonso yina beto ke tangaka na Biblia. Yehowa ke pesaka bansadi na yandi luswasukusu. Yo yina, nge fwete samba yandi mpi kulomba yandi na kupesa nge luswasukusu. Inki nge fwete sala sambu Yehowa kupesa nge luswasukusu? Tadila mbote-mbote mambu yina nge ke tanga mpi tadila mutindu yo ke wakana ti mambu ya nkaka yina nge ke zabaka dezia. Sosa kubakisa ntendula ya verse mosi ya Biblia mpi mutindu nge lenda sadila yo na luzingu na nge. (Baeb. 5:14) Kana nge kele ti luswasukusu ntangu nge ke tanga, nge ta bakisa mbote-mbote Ndinga ya Nzambi. w23.02 10 § 7-8

Yindula nde nduku na nge mosi me pesa nge nzo mosi. Na bisika ya nkaka ya nzo yango, mukubu me yantika kukatuka mpi yo me yantika kubeba. Kansi yo kele na valere ya bamilio ya badolare. Ya kieleka, nge ta sepela ti dikabu yina mingi mpi nge ta tanina yo mbote-mbote. Mutindu mosi mpi, Yehowa me pesaka beto dikabu mosi ya valere mingi. Dikabu yango kele luzingu. Ya kieleka, Yehowa monisaka nde yandi ke bakaka luzingu na valere mingi ntangu yandi pesaka luzingu ya Mwana na yandi bonso kimenga sambu na beto. (Yoa. 3:16) Yehowa kele Nto ya luzingu. (Nk. 36:9) Ntumwa Polo mpi vandaka kundima yo sambu yandi tubaka nde: “Na nzila na yandi beto kele na luzingu, beto ke tambulaka, mpi beto ke zingaka.” (Bis. 17:25, 28) Yo yina, beto ke ndimaka nde luzingu kele dikabu yina Yehowa me pesaka beto. Na zola yonso, Yehowa ke pesaka beto bima yina beto kele ti yo mfunu sambu na kulanda kuzinga. (Bis. 14:15-17) Kansi Yehowa ke salaka ve mambu ya kuyituka sambu beto landa kuzinga. Yandi ke zolaka nde beto sala yonso sambu na kulanda kuvanda ti sante ya mbote mpi kimpeve ya mbote.​—2 Bak. 7:1. w23.02 20 § 1-2

Beto ke pesaka Yehowa Nzambi mersi mingi sambu na Biblia. Na Biblia, Yehowa ke pesaka beto bandongisila ya mbote yina ke sadisaka beto na kukanga ntima na bampasi yina beto ke kutana ti yo bubu yai. Yandi ke pesaka beto mpi kivuvu ya mbote sambu na bilumbu ke kwisa. Kima ya kuluta mfunu kele nde, Yehowa sadilaka Biblia sambu na kumonisa bikalulu mingi ya kimuntu na yandi. Ntangu beto ke yindulaka mingi bikalulu na yandi ya mbote, yo ke simbaka kibeni bantima na beto mpi yo ke pusaka beto na kukwenda pene-pene ya Nzambi na beto mpi na kuta kinduku ya ngolo ti yandi. (Nk. 25:14) Yehowa ke zolaka nde bantu kuzaba yandi. Na ntangu ya ntama, yandi sadilaka bandosi, bambona-meso mpi nkutu bawanzio sambu na kuzabisa bantu nsangu na yandi. (Kut. 12:6; Bis. 10:3, 4) Yo zolaka kuvanda mpasi sambu na beto na kulonguka bandosi, bambona-meso mpi bansangu yina bawanzio pesaka kana yo vandaka ve ya kusonika. Yo yina, Yehowa songaka bantu na ‘kusonika na mukanda’ mambu yina yandi zolaka nde beto zaba. Sambu “nzila ya Nzambi ya kieleka kele ya kukuka,” beto ke ndima kibeni nde metode yina yandi sadilaka sambu na kusolula ti beto kele ya mbote mpi yo ta natila beto mambote.​—Nk. 18:30. w23.02 2 § 1-2

Kuditudila balukanu ya mbote. Pona balukanu yina ta sadisa nge na kukumisa lukwikilu na nge ngolo mpi yina ta sadisa nge na kukuma Mukristu ya kuyela na kimpeve. (Baef. 3:16) Mu mbandu, nge lenda baka lukanu ya kutanga mpi ya kulonguka Biblia mbala na mbala. (Nk. 1:2, 3) Nge lenda kuma mpi kusamba mbala na mbala mpi na ntima ya mvimba. Nge fwete keba kibeni na bansaka yina nge ke pona mpi mutindu nge ke sadila ntangu na nge. (Baef. 5:15, 16) Nge ta kuma Mukristu ya kuyela na kimpeve kana nge ke sadisa bantu. Mu mbandu, nge lenda kuditudila lukanu ya kusadisa minunu mpi bantu yina kele ti bifu na nitu na dibundu na beno. Nge lenda sumbila bo bima to kusadisa bo na kusadila mbote ba apareyi na bo. Nge ta monisa nde nge ke zolaka bantu ya nkaka, kana nge ke longa bo nsangu ya mbote ya Kimfumu. (Mat. 9:36, 37) Kana mpila kele, kuditudila lukanu ya kusadila Yehowa na kisalu ya ntangu yonso. w22.08 6 § 16-17