Novembre

Mukristu fwete finga ve. Kansi kele ti bangogo ya nkaka yina beto fwete keba na kusadila sambu yo lenda vanda mafingu ya kubumbana. Mu mbandu beto fwete keba na kutuba ve mambu ya mbi ntangu beto ke tubila bantu ya bandinga ya nkaka to ya bansi ya nkaka. Diaka, beto fwete songa ve bantu mambu yina ke monisa nde beto ke finga bo. Tuba mambu ya ke pesa kikesa. Sikisa bantu na kisika ya kutubila bo mambu ya mbi to kubokutila bo. Bantu ya Izraele vandaka ti bikuma mingi yina vandaka kupusa bo na kupesa mersi kansi mbala mingi bo vandaka kubokuta. Kana beto kele ti kikalulu ya kubokuta, yo lenda sambukila mpi bantu ya nkaka. Kuvila ve nde mambu ya mbi ya bantu kumi yina kwendaka kutala insi tubaka, pusaka ‘bantu yonso ya Izraele na kubokutila Moize.’ (Kut. 13:31–14:4) Kansi kana beto ke sikisa bantu, yo ta sadisa bo na kuvanda na kiese. Yo yina, sosa mabaku ya kusikisa bampangi na masonga yonso. w22.04 8 § 16-17

Banda na ntangu ya ntama, Yehowa me sadisaka baleke mingi na kukuma banduku na yandi. Yandi lenda sadisa mpi bana na nge na kukuma banduku na yandi kana bo mpi ke zola kukuma banduku na yandi. (1 Bak. 3:6, 7) Ata yo ke monana nde bana na nge ke sadila ve Yehowa na ntima ya mvimba, Yehowa ta landa kuzola bo. (Nk. 11:4) Kana bo me monisa nde bo ke zola kusepedisa Yehowa, Yehowa ta sadisa bo na kukuma banduku na yandi. (Bis. 13:48; 2 Bans. 16:9) Yandi lenda sadisa nge na kutuba mambu ya mbote na ntangu ya mbote; ntangu bana na nge kele ti mfunu ya kuwa yo. (Bing. 15:23) To yandi lenda sadila mpangi mosi na dibundu na kutudila bo dikebi mingi. Ata ntangu bana na nge ta kuma bambuta, Yehowa lenda sadisa bo na kuyibuka kima mosi yina nge longaka bo bilumbu me luta. (Yoa. 14:26) Kana nge ke landa kulonga bana na nge na mambu yina nge ke tuba mpi na yina nge ke sala, Yehowa ta sakumuna nge mingi kibeni. w22.04 21 § 18

Satana kele diaka ve ti nswa ya kuvutuka na zulu yo yina makasi na yandi yonso kele na zulu ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta, bayina kele awa na ntoto. Bakristu yina ke monisaka Kimfumu ya Nzambi mpi bo “kele ti kisalu ya kuta kimbangi sambu na Yezu.” (2 Bak. 5:20; Baef. 6:19, 20) Na 1918, bo fundaka bampangi nana na kati ya bampangi yina vandaka kutwadisa organizasio ya Yehowa mpi bo kusilaka bo makambu. Tribinale tubaka nde bo salaka mbi yo yina bo zengilaka bo bamvula mingi ya boloko. Yo monanaka bonso nde kisalu ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta “fwaka.” (Kus. 11:3, 7-11) Kansi na Mars 1919 Bakristu yina bo me tulaka mafuta basikaka na boloko mpi tribinale katulaka ndola yina bo zengilaka bo. Kukonda kusukinina, bampangi yina vutukilaka kisalu na bo. Disongidila, kisalu ya kulonga nsangu ya mbote ya Kimfumu. Ata mpidina, Satana yambulaka ve kunwanisa bansadi ya Nzambi. Banda ntangu yina, Satana ke landaka kupusa bambeni ya Nzambi na kuniokula kibeni bansadi yonso ya Nzambi. (Kus. 12:15) Ya kieleka, yo ke lomba nde beto yonso “kukanga ntima mpi kuvanda ti lukwikilu.”​—Kus. 13:10. w22.05 5-6 § 14-16

Ntumwa Yoane monaka na mbona-meso mosi bimvuka zole ya bantu yina ke pesa Kimfumu ya Yehowa maboko mpi bo ke baka mambote mpi luzingu ya mvula na mvula. Kimvuka ya ntete kele ti bantu 144 000. Bo ke baka bo na ntoto sambu na kusala guvernema to Kimfumu ti Yezu na zulu. Bo ke yala ntoto ti Yezu. (Kus. 5:9, 10; 14:3, 4) Na mbona-meso yango, Yoane monaka bo me telema ti Yezu Kristu na Ngumba ya Sioni na zulu. (Kus. 14:1) Banda na ntangu ya bantumwa tii bubu yai, bo me ponaka bantu mingi sambu na kuvanda na kati ya kimvuka yina ya bantu 144 000. (Luka 12:32; Bar. 8:17) Kansi bo songaka Yoane nde bantu fioti mpamba na kati ya kimvuka yina ta vanda na luzingu na ntoto na bilumbu ya nsuka. (Kus. 12:17) Na ntangu mosi buna na mpasi ya nene, bo ta nata bantu yina na zulu sambu bo vukana ti bayina me fwaka dezia ya me kwendaka na zulu ya kele na kati ya kimvuka ya bantu 144 000, bayina sadilaka Yehowa na mutindu ya mbote. Bo ta yala ti Yezu na zulu na Kimfumu ya Nzambi.​—Mat. 24:31; Kus. 5:9, 10. w22.05 16 § 4-5

Yezu longaka balongoki na yandi na kuzaba bandilu na bo. Yandi songaka bo nde: “Nsuki ya ntu na beno, yandi ke tangaka yo yonso.” (Mat. 10:30) Mambu yina Yezu tubaka ke pesa beto kibeni kikesa, mingi-mingi ntangu beto ke yindula nde beto kele ve mfunu. Yo ke tendula nde Tata na beto ya zulu ke tudilaka beto dikebi mingi mpi nde beto kele mfunu mingi na meso na yandi. Yehowa me pesaka beto nzila ya kusambila yandi mpi yandi ke zabaka nde beto me fwana na kuzinga mvula na mvula na nsi-ntoto ya mpa. Yo yina, beto fwete yindula ve nde yo kele ve mutindu yina. Bamvula kiteso ya 15 me luta, Nzozulu ya Nkengi tubaka nde beto fwete vanda ti bukati-kati. Yo tubaka diaka nde: “Beto fwete kudikumisa ve sambu yo ta pusa beto na kukuma lulendo. Beto fwete yindula mpi ve nde beto kele ve mfunu sambu yo ta pusa beto na kuwa mpasi mingi. Beto fwete vanda ti bukati-kati. Beto fwete zaba nde kele ti mambu yina beto ke salaka mbote mpi mambu yina beto ke kukaka ve kusala. w22.05 24-25 § 14-16

Inki konso muntu fwete sala sambu dibundu kulanda kuvanda na bumosi? Beto fwete vanda bantu yina ke tulaka ngemba. (Mat. 5:9; Bar. 12:18) Ntangu yonso yina beto ke yidikaka mambu sambu na kuzinga na ngemba ti bampangi ya nkaka na dibundu, beto ke salaka nde paladisu ya kimpeve kukuma diaka kitoko. Beto fwete vila ve nde Yehowa muntu me bendaka bantu yina kele na paladisu ya kimpeve na lusambu ya bunkete. (Yoa. 6:44) Yehowa ke vandaka na kiese mingi ntangu yandi ke monaka bikesa yina beto ke salaka sambu na kuzinga na ngemba mpi na bumosi ti bansadi na yandi yina kele mfunu mingi. (Yez. 26:3; Agai 2:7) Yehowa ke pesaka bansadi na yandi bima mingi ya mbote. Inki beto fwete sala sambu na kubakila bima yango mambote mingi? Beto lenda yindula na mudindu mambu yina beto ke longuka na Ndinga ya Nzambi. Kana beto ke longuka mpi ke yindula mambu yina beto ke longuka, yo ta sadisa beto na kukuma ti bikalulu yina Bakristu fwete vanda ti yo mpi yo ta pusa beto na kumonisa “zola ya kimpangi” mpi na ‘kuzolana ngolo’ na dibundu.​—Bar. 12:10. w22.11 12-13 § 16-18

Kana beto me ndima kibeni nde Yehowa me lolula beto, beto ta sepela ti “bansungi ya kupema” disongidila, beto ta kuma ti ngemba ya mabanza mpi kansansa ya bunkete. Beto ta wa mutindu yina kaka kana “Yehowa yandi mosi” muntu me lolula beto. (Bis. 3:19) Kana Yehowa me lolula beto, yandi ke vutulaka kinduku na yandi ti beto kaka mutindu yo vandaka bonso nde beto salaka ve disumu. Kana Yehowa me lolula beto, yandi ta pesa beto diaka ve foti to ndola sambu na disumu yina beto salaka. (Yez. 43:25; Yer. 31:34) Yehowa ke tulaka masumu na beto ntama kaka “mutindu kisika yina ntangu ke basikaka kele ntama ti kisika yina ntangu ke dindaka.” (Nk. 103:12) Ntangu beto ke yindulaka mutindu Yehowa ke lolulaka, yo ke pusaka beto na kupesa yandi mersi mingi mpi na kuwa yandi boma. (Nk. 130:4) Ntangu Yehowa ke bakaka lukanu ya kulolula muntu, yandi ke tadilaka ve nene ya disumu ya muntu yina salaka. Yehowa kele Ngangi na beto, Muntu ya Ke Pesaka beto Nsiku mpi Zuzi. Yo yina, yandi ke sadilaka mayele na yandi ntangu yandi ke bakaka lukanu ya kulolula muntu. w22.06 5 § 12-14

Yehowa me pesaka bantu yonso yina ke zolaka yandi kivuvu ya kitoko. Kubika fioti yandi ta katula maladi, mawa mpi lufwa. (Kus. 21:3, 4) Yandi ta sadisa “bantu ya kudikulumusa” yina ke tulaka kivuvu na yandi na kukumisa ntoto paladisu. (Nk. 37:9-11) Yandi ta sala nde konso muntu na kati na beto kuvanda ti kinduku ya mbote ti yandi, kuluta kinduku yina beto kele ti yo bubu yai. Yo kele kivuvu mosi ya mbote kibeni! Kansi nki ke ndimisa beto mpenza nde mambu yina Nzambi me silaka ta lungana? Mambu yonso yina Yehowa ke tubaka ke lunganaka kaka. Yo yina beto fwete “tula kivuvu na Yehowa.” (Nk. 27:14) Sambu na kumonisa nde beto ke tula kivuvu na Yehowa, beto fwete kinga ti ntima-nda mpi kiese ntangu yina Nzambi ta lungisa mambu yina yandi me silaka. (Yez. 55:10, 11) Beto fwete landa kukangama kaka na Yehowa mpi kundima kibeni nde yandi ta sakumuna “bantu yina ke sosaka yandi na masonga yonso.” w22.06 20 § 1; 25 § 18

Beto fwete ndima nde yandi ta sala mambu yina yandi ke songaka bamfumu ya mabuta na kusala. Mambu yina kele na 1 Timoteo 5:8. Kana beto ke ndima kibeni nde Yehowa ke zolaka beto mpi dibuta na beto, beto ta ndima nde yandi ta sadisa beto na kuzwa bima yina beto kele ti yo mfunu. (Mat. 6:31-33) Yehowa ke zolaka kusadisa beto na kulungisa bampusa na beto mpi yandi kele Tata ya zola mpi ya ke kabaka mingi. Ntangu yandi salaka ntoto, yandi pesaka bantu bima yina bo ke vandaka ti yo mfunu sambu na kuzinga mpi yandi pesaka bo bima mingi ya nkaka. Yandi salaka bima mingi na ntoto sambu beto vanda na kiese mingi. (Kuy. 2:9) Bantangu ya nkaka, ata kana beto kele ve ti bima mingi kansi beto kele kaka ti bima yina beto kele ti yo mfunu, beto fwete vila ve nde Yehowa muntu me pesa beto yo. (Mat. 6:11) Bima yina Yehowa ta pesa beto kele mfunu mingi kuluta bima yina beto lenda yambula sambu na kusadila yandi mpi na bilumbu ke kwisa, yandi ta pesa beto luzingu ya mvula na mvula.​—Yez. 65:21, 22. w22.06 15 § 7-8

Madia ya ngolo ya kimpeve kele ve kaka sambu na bantu yina me katuka kundima kieleka. Beto yonso kele ti mfunu na yo. Ntumwa Polo sonikaka nde kana beto ke sadila mambu yina beto ke longuka na Biblia, yo ta sadisa beto na “kuswaswanisa mambu ya mbote ti ya mbi.” Yo lenda vanda mpasi kibeni na kulemfukila bansiku ya Yehowa bubu yai sambu bantu mingi me kuma kusala mansoni mingi. Kansi Yezu ke salaka yonso sambu beto longuka mambu yina beto kele ti yo mfunu sambu yo sadisa beto na kulanda kuvanda ti lukwikilu ya ngolo. Madia yina ya kimpeve ke katukaka na Biblia, Ndinga ya Nzambi. Beto ke pesaka zina ya Nzambi lukumu yina yo me fwana na kubaka mutindu Yezu salaka. (Yoa. 17:6, 26) Mu mbandu na 1931, beto bakaka zina, Bambangi ya Yehowa ya kele na Biblia. Beto me monisaka nde zina ya Nzambi kele mfunu mingi sambu na beto mpi nde beto ke zolaka nde bantu kuzaba beto na zina ya Tata na beto ya zulu. (Yez. 43:10-12) Diaka, Biblia​—Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa me vutulaka zina ya Nzambi na bisika yonso yina yo fwete vanda na Ndinga na yandi. w22.07 11 § 11-12

Nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi kele mpi kieleka yina kele na Biblia. Yezu fwanisaka kieleka ya Kimfumu yina ti kima mosi ya ntalu. Yezu tubaka na Matayo 13:44 nde: “Kimfumu ya zulu kele bonso kima ya ntalu yina bo me bumbaka na kilanga, yina muntu mosi me mona mpi me bumba; ebuna sambu na kiese yina yandi kele na yo, yandi me kwenda mpi me teka bima yonso yina yandi kele na yo mpi me sumba kilanga yina.” Kuvila ve nde muntu yina vandaka kusosa ve kima ya ntalu. Kansi ntangu yandi monaka yo, yandi yambulaka bima mingi sambu na kuzwa yo. Yandi tekaka bima na yandi yonso. Sambu na nki? Sambu yandi zabaka nde kima ya ntalu yina yandi zwaka vandaka na valere mingi. Beto me zaba nde, ata kima mosi ve na nsi-ntoto yai kele na valere mingi kuluta kiese yina beto ke vandaka ti yo ya kusadila Yehowa bubu yai mpi kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na bilumbu ke kwisa na nsi ya luyalu ya Kimfumu ya Nzambi. Dibaku yina beto kele ti yo ya kuvanda ti kinduku ya ngolo ti Yehowa kele na valere mingi kuluta konso kima yina beto lenda yambula. Beto ke sepelaka mingi “kupesa yandi kiese kibeni.”​—Bakol. 1:10. w22.08 15 § 8-9; 17 § 12

Inki mutindu Yozefi zabaka nde Nzambi na yandi ta tadila bizumba bonso ‘mbi ya nene’? Na ntangu yina, bo sonikaka ntete ve Nsiku ya Moize yina vandaka kutuba nde: “Nge fwete sala ve bizumba.” Bo sonikaka yo bamvula 200 na nima. (Kub. 20:14) Yozefi zabaka Yehowa mbote mpi yandi zabaka nde Yehowa ta sepela ve kana yandi sala bizumba. Mu mbandu, Yozefi zabaka mbote nde Yehowa salaka makwela sambu na kuvukisa bakala mosi ti nkento mosi. Yandi zabaka mutindu Yehowa taninaka nkaka na yandi Sara na mabaku zole ntangu bantu zolaka kuvukisa nitu ti yandi na kingolo-ngolo. (Kuy. 2:24; 12:14-20; 20:2-7) Ntangu Yozefi yindulaka mingi mambu yina, yandi bakisaka nki kele mbote mpi nki kele mbi na meso ya Nzambi. Yozefi vandaka kuzola Yehowa. Yo yina, yandi vandaka kusala mambu yina vandaka kusepedisa Yehowa. w22.08 26 § 1-2

Mbikudulu yina ke tubila ve lufutumuku ya kifwani to ya kimpeve yina ke salama na bilumbu ya nsuka mutindu beto vandaka kubakisa yo ntete. Kansi yo ke tadila lufutumuku ya bafwa yina ta salama na nsi-ntoto ya mpa. Sambu na nki beto ke tuba mpidina? Ngogo “mfututu” kele mpi na Yobi 17:16. Yo ke tendula “Maziamu.” Mambu yina ke monisa nde Daniele 12:2 ke tubila lufutumuku yina ta salama na nima ya bilumbu ya nsuka mpi na nima ya bitumba ya Armagedoni. Daniele 12:2 ke tuba nde bantu ya nkaka ta futumuka sambu na “luzingu ya mvula na mvula.” Yo ke tendula nki? Yo ke tendula nde, bantu yina ta futumuka bayina ta zaba Yehowa ti Yezu mpi ta landa kuzaba bo mpi ta lemfukila bo na nsungi ya bamvula 1 000, ta baka luzingu ya mvula na mvula.​—Yoa. 17:3. w22.09 21 § 6-7

Mambu ya verse yina ke tuba ke tendula ve nde, Yehowa ke zolaka nde beto tudila bampangi ntima kaka mpidina. Kansi yandi ke zolaka nde, beto tudila bo ntima kana bo mosi me monisa kibeni nde bo me fwana na kutudila ntima. Kutudila muntu ntima kele bonso kuzitisa yandi. Beto fwete sala mambu yina ta pusa bantu na kuzitisa beto mpi na kutudila beto ntima. Yo ke bakaka ntangu. Inki nge lenda sala sambu na kutudila bampangi ntima? Sosa kuzaba bo mbote. Solula ti bo na balukutakanu ya dibundu. Longa nsangu ya mbote ti bo. Monisila bo ntima-nda mpi pesa bo dibaku ya kumonisa nde bo me fwana na kutudila ntima. Ntete yo lenda lomba nde, nge songa ve muntu yina nge ke sosa kuzaba mambu na nge yonso to mutindu nge ke kudiwa. Ntangu nge ta zaba yandi mbote, nge lenda songa yandi mutindu nge ke kudiwa mpi mambu na nge kukonda mpasi. (Luka 16:10) Kansi nki nge lenda sala kana mpangi mosi me bumba ve mambu ya kinsweki ya nge songaka yandi? Kufwa ve kinduku nswalu, bika ntete mwa ntangu kuluta. Kubika ve nde mambu ya mbi yina mpangi mosi me sadila nge kupusa nge na kutudila diaka ve bampangi ntima. w22.09 4 § 7-8

Mpangi Miqueas kele nkuluntu na Amerika ya Sudi. Yandi vandaka kumona nde bankuluntu ya nkaka na dibundu na bo vandaka kusadila yandi mambu na nku yonso. Ata mpidina, yandi taninaka mabanza na yandi mpi yandi salaka bikesa sambu na kuyala mawi na yandi. Yandi vandaka kusamba mbala na mbala sambu na kulomba Yehowa mpeve santu mpi ngolo sambu yo sadisa yandi na kukanga ntima na mpasi yina. Yandi sosaka mpi mambu yina lenda sadisa yandi na mikanda na beto. Yo ke longa beto nki? Kana mpangi mosi me sala kima yina me pesa nge mpasi, kusala ve ata kima mosi ya mbi mpi sala bikesa ya kukatula bangindu yonso ya mbi yina lenda kwisila nge. Mbala ya nkaka, nge ke zaba ve nki pusaka mpangi yina na kutuba to na kusala diambu yina pesaka nge mpasi. Samba Yehowa mpi songa yandi na kusadisa nge sambu nge tadila mambu na mutindu ya nkaka. Yo lenda sadisa nge na kubakila ve mpangi na nge bangindu ya mbi mpi na kulolula yandi. (Bing. 19:11) Kuvila ve nde Yehowa ke zaba mbote diambu na nge mpi yandi ta pesa nge ngolo ya kukangila yo ntima.​—Lon. 5:8. w22.11 21 § 5

Pona banduku yina ke zolaka Yehowa. Banduku yina nge ke pona lenda sadisa nge mingi na kukuma Mukristu ya kuyela na kimpeve. (Bing. 13:20) Mpangi Julien kele nkuluntu mpi yandi ke tuba nde: “Ntangu mono vandaka leke, mono taka kinduku ti bampangi ntangu beto vandaka kulonga nsangu ya mbote ti bo. Banduku yina vandaka kikesa mpi bo sadisaka mono na kubakisa nde kulonga nsangu ya mbote ke pesaka kiese. . . . Mono bakisaka mpi nde mono zwaka ve banduku mingi ya mbote sambu mono vandaka kusosa kaka banduku yina vandaka mvula mosi ti mono.” Ebuna nki nge fwete sala kana nge me bakisa nde mpangi mosi na dibundu kele ve nduku ya mbote sambu na nge? Polo zabaka nde bantu ya nkaka na dibundu ya Bukristu ya mvu-nkama ya ntete vandaka ve kuyindula mpi kusala mambu bonso Bakristu. Yo yina, yandi songaka Timoteo na kuta ve kinduku ti bo. (2 Tim. 2:20-22) Kinduku na beto ti Yehowa kele mfunu mingi kibeni. Beto salaka ngolo sambu na kuta kinduku ti Yehowa. Yo yina, beto fwete baka ve banduku yina ta bebisa kinduku na beto ti Yehowa. w22.08 5-6 § 13-15

Beto kele ve bonso bantu yina ke zolaka ve ata fioti bandongisila ya Yehowa. Kansi beto ke longukaka na kuzola mutindu Yehowa ke yindulaka mpi na kuzola bansiku na yandi yonso. Beto lenda kumisa zola yina ngolo kana beto ke fwanisa mambu yina ke kuminaka bantu yina ke lemfukilaka yandi mpi yina ke kuminaka bantu yina ke buyaka kulemfukila yandi. Tala nge mosi mambu yina ke kuminaka bantu sambu bo ke buyaka na luzolo yonso kusadila bandongisila ya mbote ya Yehowa. Na nima tala nge mosi mutindu luzingu na nge kele mbote kuluta sambu nge ke lemfukilaka Nzambi. (Nk. 32:8, 10) Yehowa ke sadisaka bantu yonso na kuzwa bandongisila na yandi ya mbote. Kansi yandi ke pusaka ve ata muntu mosi na ngolo na kundima yo. Ata mpidina, yandi ke tubilaka bampasi yina ta kumina bantu yina ke zolaka ve kusadila mayele na yandi. (Bing. 1:29-32) Bo ta “baka malanda ya banzila na bo.” Na nima, bo ta kutana ti bampasi mingi sambu na luzingu yina bo ke nata mpi nsuka-nsuka Yehowa ta fwa bo. Kansi tala mambu yina Biblia ke tuba sambu na bantu yina ke landaka mayele ya mbote ya Yehowa mpi ke sadilaka mambu yina yo ke tuba. Yo ke tuba nde: “Muntu yina ke wilaka mono ta zinga na lutaninu mpi boma ya mpasi ta yangisa yandi ve.”​—Bing. 1:33. w22.10 21 § 11-13

Kuwa Yehowa boma ke tendula kuzitisa yandi mingi mpi kusala ve ata kima mosi yina ta sepedisa yandi ve. (Bing. 16:6) Yo yina beto ke salaka yonso sambu na kulanda kuzitisa bansiku ya Yehowa na yina me tala mambu ya mbote mpi mambu ya mbi yina yandi ke tubilaka na Biblia. (2 Bak. 7:1) Beto ta vanda na kiese kana beto ke sala mambu yina Yehowa ke zolaka mpi kana beto ke buya kusala mambu yina yandi ke zolaka ve ata fioti. (Nk. 37:27; 97:10; Bar. 12:9) Beto lenda zaba nde Yehowa kele ti nswa ya kutuba nde kima yai kele mbote mpi yai kele mbi kansi kima ya kuluta mfunu kele nde beto fwete baka lukanu ya kuzitisa bansiku ya Nzambi. (Bar. 12:2) Bikalulu na beto fwete monisa nde beto ke ndimaka kibeni nde kana beto ke zitisa bansiku ya Nzambi, beto ta vanda ti luzingu mosi ya mbote kibeni. (Bing. 12:28) Davidi monaka kibeni nde mambu yina kele masonga. Yo yina yandi tubaka sambu na Yehowa nde: “Nge me songaka mono nzila ya luzingu. Kiese ya mingi kele na ntwala na nge; kiese kele kimakulu na diboko na nge ya kitata.”​—Nk. 16:11. w22.10 8 § 9-10

Yezu vandaka ti bukati-kati mpi yandi vandaka muntu ya kudikulumusa. Na ntwala nde Yezu kukwisa na ntoto, yandi salaka mambu mingi ya kitoko ntangu yandi vandaka kusala ti Yehowa. Na nzila ya Yezu, “bo gangaka bima yonso ya nkaka na zulu mpi na ntoto.” (Bakol. 1:16) Ntangu yandi bakaka mbotika, ntembe kele ve nde yandi yibukaka bima yina yandi salaka ntangu yandi vandaka ti Tata na yandi. (Mat. 3:16; Yoa. 17:5) Kansi, yo kumisaka yandi ve lulendo. Yandi salaka ve ata fioti mambu yina monisaka nde yandi vandaka kuyindula nde yandi lutaka bantu ya nkaka. Yandi songaka balongoki na yandi nde, yandi kwisaka na ntoto “ve sambu bantu kusadila yandi, kansi sambu na kusadila mpi kupesa luzingu na yandi bonso nkudulu sambu na bantu mingi.” (Mat. 20:28) Yandi tubaka mpi nde, yandi lendaka ve kusala ata kima mosi na mpila na yandi. Yezu vandaka kibeni muntu ya kudikulumusa. Yandi pesaka beto mbandu ya mbote ya kulanda. w22.05 24 § 13

Kana Yehowa ke baka lukanu ya kulolula muntu, yandi ke talaka kana muntu yina me sala disumu zabaka nde kima yina yandi ke sala kele mbi. Yezu monisaka yo pwelele na mambu yina kele na Luka 12:47, 48. Kana muntu me yidika mambu sambu na kusala kima yina yandi ke zaba mbote nde Nzambi ke sepelaka ve ti yo mpi yo kele mbi kansi yandi me sala yo kaka, yo ke tendula nde yandi me sala disumu ya nene. Yehowa lenda baka lukanu ya kulolula ve muntu ya mutindu yina. (Mar. 3:29; Yoa. 9:41) Keti beto lenda ndima nde Yehowa ta lolula muntu yina me sala disumu? Ee. Sambu Yehowa ke tadilaka diaka kana muntu yina me sala disumu me balula ntima na masonga yonso. Kubalula ntima ke tendula “kusoba mabanza, bikalulu to lukanu.” Yo ke tendula mpi kuwa mpasi mpi mawa ya ngolo sambu na mambu ya mbi yina muntu salaka to sambu yandi salaka ve mambu ya mbote yina yo lombaka nde yandi sala. Muntu yina me balula ntima ke waka mpasi sambu na mambu ya mbi yina yandi salaka mpi sambu yandi bikaka nde kinduku na yandi ti Yehowa kubeba mpi yo pusa yandi na kusala mambu ya mbi. w22.06 5-6 § 15-17

Bambeni na beto ke tubaka mambu ya luvunu sambu na bampangi yina kele ti mikumba na organizasio ya Yehowa. (Nk. 31:13) Bo me kangaka bampangi na beto ya nkaka mpi bo me kusilaka bo makambu nde bo kele bantu ya mubulu. Bakristu ya mvu-nkama ya ntete kutanaka mpi ti diambu ya mutindu mosi ntangu bo kusilaka ntumwa Polo makambu mpi ntangu bo kangaka yandi. Bakristu ya nkaka yambulaka kusadisa ntumwa Polo ntangu bo tulaka yandi na boloko na Roma. (2 Tim. 1:8, 15; 2:8, 9) Yindula mutindu Polo kudiwaka. Yandi kutanaka ti bampasi mingi mpi nkutu yandi tulaka luzingu na yandi na kigonsa sambu na bo. (Bis. 20:18-21; 2 Bak. 1:8) Beto fwete vanda ve ata fioti bonso bampangi yina buyaka kusadisa Polo Yo yina, beto fwete yituka ve mutindu Satana ke niokulaka mingi-mingi bampangi yina kele ti mikumba. Yandi ke zolaka kupusa bo na kuyambula kusadila Yehowa mpi yandi ke zolaka kulembisa lukwikilu na beto. (1 Pie. 5:8) Landa kusadisa bampangi na nge mpi kangama na bo.​—2 Tim. 1:16-18. w22.11 16-17 § 8-11

Yo ke monana nde muntu ya mbi yina balulaka ntima, yina vandaka na zulu ya nti na lweka ya Yezu vandaka Muyuda. Bayuda vandaka kusambila kaka Nzambi mosi, kansi bantu ya makanda vandaka kukwikila na banzambi mingi. (Kub. 20:2, 3; 1 Bak. 8:5, 6) Kana muntu yina ya mbi vandaka muntu ya makanda, na kisika ya kuyula ngiufula yina kele na verse ya bubu, yandi zolaka kuyula nde : “Keti nge ke wa ve banzambi boma ata fioti?” Diaka, Nzambi tindaka ve Yezu sambu na bantu ya makanda kansi yandi tindaka yandi na “mameme ya me vilaka ya nzo ya Izraele.” (Mat. 15:24) Nzambi monisaka bantu ya Izraele nde yandi ta futumuna bafwa. Yo lenda vanda nde muntu ya mbi yina balukaka ntima zabaka mambu yina mpi mutindu mambu yina yandi tubaka ke monisa yo, yandi zabaka kibeni nde Yehowa ta futumuna Yezu sambu na kuyala na Kimfumu ya Nzambi. Yo ke monana nde muntu yina ya mbi ya balulaka ntima vandaka ti kivuvu nde Nzambi ta futumuna yandi mpi. Kana muntu ya mbi yina balulaka ntima vandaka Muyuda, yo ke tendula nde yandi zabaka mbote mambu ya me tala Adami ti Eva mpi nde Paladisu yina Yezu tubilaka na Luka 23:43 ta vanda kilanga ya kitoko awa na ntoto.​—Kuy. 2:15. w22.12 8-9 § 2-3

Beto ta landa kulonga nsangu ya mbote kaka kana mpeve ya Nzambi kusadisa beto. Sambu na nki? Sambu Satana ke nwanisaka beto sambu beto yambula kulonga nsangu ya mbote. (Kus. 12:17) Bantu mingi ke yindulaka nde Satana kele ngolo mingi mpi beto ta kuka ve kununga yandi. Kansi ntangu beto ke longaka nsangu ya mbote, beto ke nungaka yandi. (Kus. 12:9-11) Inki mutindu? Ntangu beto ke longaka nsangu ya mbote, beto ke monisaka nde beto ke waka ve Satana boma. Konso ntangu yina beto ke longaka nsangu ya mbote, beto ke nungaka Satana. Beto lenda tuba nde mpeve santu ke pesaka beto ngolo mpi nde beto ke sepedisaka Yehowa. (Mat. 5:10-12; 1 Pie. 4:14) Mpeve ya Nzambi lenda sadisa beto na kununga konso mpasi yina beto ke kutana ti yo ntangu beto ke longa nsangu ya mbote. (2 Bak. 4:7-9) Ebuna nki beto fwete sala sambu mpeve ya Nzambi kulanda kusadisa beto? Beto fwete landa kusamba Yehowa sambu na kulomba yandi yo mpi beto fwete ndima nde Yehowa ta wa bisambu na beto. w22.11 5 § 10-11

Beto ke monisaka nde beto ke zolaka bampangi na beto ntangu beto ke salaka yonso sambu na kulanda kuzinga na ngemba ti bo. Beto ke salaka yonso sambu na kulanda mbandu ya Yehowa ya kulolula. Yehowa pesaka Mwana na yandi na luzolo yonso sambu yandi fwa sambu na beto yo yina beto mpi, beto fwete lolula na luzolo yonso bampangi na beto ntangu bo me sala mambu yina me pesa beto mpasi. Beto fwete vanda ve bonso mpika ya mbi yina Yezu tubilaka na kingana mosi. Ata mfumu na yandi songaka yandi na kufuta diaka ve mfuka ya mingi yina yandi vandaka na yo, mpika yina ya mbi lolulaka ve mpika ya nkaka yina vandaka ti mfuka na yandi ya fioti kibeni. (Mat. 18:23-35) Kana nge ke wakana ve ti mpangi mosi na diambu mosi, keti nge lenda tula ntete ngemba na ntwala ya kukwenda na Nkinsi ya Kuyibuka Lufwa ya Yezu? (Mat. 5:23, 24) Kana nge sala mutindu yina nge ta monisa nde nge ke zolaka Yehowa mpi Yezu mingi kibeni. w23.01 29 § 8-9

Sambu na kuzaba bampusa ya bampangi, nge lenda yula bo bangiufula ya mayele yina lenda yangisa bo ve. (Bing. 20:5) Keti bo kele ti madia ya me fwana, bankisi mpi bima ya nkaka ya mfunu? Keti bisalu na bo lenda fwa to bo lenda vanda ve ti mbongo ya me fwana sambu na kufutila nzo? Keti bo ke zola nde beto sadisa bo na kulomba lusadisu na bamfumu ya luyalu kana mpila kele? Yehowa ke zola nde beto yonso kupesa bampangi kikesa mpi beto sadisa bo. (Bag. 6:10) Ata kana beto me sala kima mosi ya fioti sambu na kusadisa bampangi yina ke bela, yo lenda pesa bo kikesa mingi. Mwana lenda sala kima mosi ti bibuti na yandi sambu na kusadisa mpangi mosi. Mpangi mosi ya leke lenda sadisa mpangi-nkento mosi na kusumba bima. Bampangi lenda lamba madia sambu na mpangi yina ke bela. Bampangi ya nkaka ke sonikaka mikanda sambu na kupesa mersi na bankuluntu yina ke salaka ngolo sambu na kusadisa bampangi ntangu maladi mosi me basika. Yo kele mbote kana beto ke sala yonso sambu na ‘kulanda kupesana kikesa mpi kutungana.’​—1 Bate. 5:11. w22.12 22 § 2; 23 § 5, 6

Basaduse vandaka kutanga mbala na mbala mikanda tanu ya ntete ya Masonuku ya Kiebreo. Kansi bo vandaka ve kundima malongi ya mfunu yina mikanda yango vandaka kutubila. Mu mbandu, yindula mambu yina Yezu songaka Basaduse ntangu bo yulaka yandi ngiufula ya me tala lufutumuku. Yandi yulaka bo nde: “Keti beno me tangaka ve na mukanda ya Moize, na disolo ya mwa-nti ya bansende, nde Nzambi songaka yandi nde: ‘Mono kele Nzambi ya Abrahami, Nzambi ya Izaki, mpi Nzambi ya Yakobi’?” (Mar. 12:18, 26) Ata Basaduse vandaka kutanga disolo yango mbala na mbala, ngiufula ya Yezu monisaka nde bo vandaka kutula ve dikebi na dilongi ya mfunu ya me tala lufutumuku. (Luka 20:38) Inki dilongi beto lenda baka? Ntangu beto ke tanga, beto fwete tula dikebi ya mingi na mambu yina verse mosi to disolo mosi ke longa beto. Beto ke zolaka ve kubakisa kaka malongi ya ntete-ntete kansi beto ke zolaka mpi kubakisa bakieleka ya mudindu mpi minsiku yina kele ve pete na kuzwa. w23.02 11 § 9-10

Bambangi yonso yina verse ya bubu ke tubila kutanaka ti bampasi ya ngolo kansi bo landaka kaka kukangama na Yehowa luzingu na bo ya mvimba. (Baeb. 11:36-40) Keti kukanga ntima na bo mpi kisalu ya ngolo yina bo vandaka kusala vandaka ya mpamba? Ata fioti ve! Ata bo monaka ve kulungana ya mambu yonso ya Nzambi silaka ntangu bo vandaka na luzingu, bo landaka kutula kivuvu na bo na Yehowa. Sambu bo zabaka kibeni nde Yehowa vandaka kundima bo, bo ndimaka nde mambu yonso yina Yehowa me silaka ta lungana mpi bo ta mona yo. (Baeb. 11:4, 5) Mbandu na bo ke pesa beto kikesa ya kulanda kutula kivuvu na beto na Yehowa. Bubu yai, beto ke zinga na nsi-ntoto yina ke landa kaka kubeba. (2 Tim. 3:13) Satana ke landa kaka kumeka bansadi ya Nzambi. Yo vanda beto ta kutana ti bampasi ya nki mutindu na bilumbu ke kwisa, beto fwete kangama kaka na Yehowa mpi kundima kibeni nde “beto me tulaka kivuvu na beto na Nzambi ya moyo.”​—1 Tim. 4:10. w22.06 25 § 17-18

Kikuma ya nkaka ya ke salaka nde beto sala bikesa ya kuvanda ti sante ya mbote kele sambu beto sadila Yehowa mbote. (Mar. 12:30) Yo yina, beto ke salaka ve mambu yina lenda bebisa sante na beto. (Bar. 12:1) Ya kieleka, yo ke tendula ve nde beto ta bela ve. Beto ke salaka yonso sambu na kumonisa Yehowa nde beto ke sepelaka ti dikabu ya luzingu yina yandi me pesaka beto. Maladi mpi kimununu lenda kanga beto nzila ya kusala mambu mingi yina beto vandaka kusala ntete. Yo lenda sala nde beto wa makasi mpi beto kuma mawa-mawa. Kansi beto fwete landa kusala yonso sambu na kuditanina. Sambu na nki? Sambu ata beto me kuma minunu to beto ke belaka, beto lenda landa kukumisa Yehowa bonso ntotila Davidi. Yo ke pesa beto kikesa sambu beto ke zabaka nde Yehowa ke bakaka beto na valere ata beto ke bela to beto me kuma minunu. (Mat. 10:29-31) Ata beto me fwa, yandi kele ti mpusa ya ngolo ya kufutumuna beto. (Yobi 14:14, 15) Ntangu beto kele na luzingu, beto ke salaka bikesa ya kutanina sante mpi luzingu na beto. w23.02 20-21 § 3-5

Keti bazina ya bantu ya kimvuka ya nene ya mameme ya nkaka ta bikala na mukanda ya luzingu ntangu bo ta guluka na Armagedoni? Ee. (Kus. 7:14) Yezu tubaka nde mameme yina ta baka “luzingu ya mvula na mvula.” (Mat. 25:46) Kansi bantu yina ta guluka na Armagedoni ta baka ve mbala mosi luzingu ya mvula na mvula. Na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda, Yezu “ta gungula bo, mpi ta nata bo na ba-nto ya masa ya luzingu.” Bayina ta lemfuka na lutwadisu ya Kristu mpi bayina ta bikala ya kwikama na Yehowa na lusambisu ya nsuka, bazina na bo ta bikala kimakulu na mukanda ya luzingu. (Kus. 7:16, 17) Kansi bo ta fwa bankombo na Armagedoni. Yezu ke tuba nde bo “ta fwa lufwa ya mvula na mvula.” (Mat. 25:46) Na nsadisa ya mpeve santu, ntumwa Polo tubaka nde Mfumu “ta sambisa bantu yai mpi yandi ta pesa bo ndola ya lufwa ya mvula na mvula.”​—2 Bate. 1:9; 2 Pie. 2:9. w22.09 16 § 7-8

Kana mabuta ke tala bima yina Yehowa me salaka, yo ta sadisa bo na kudiwa mbote, na kulutisa bantangu ya mbote mpi na kuzolana diaka mingi. Yehowa me salaka bisika ya kitoko na ntoto, bisika yina beto lenda sala bima yina beto ke zolaka. Mabuta mingi ke lutisaka ntangu sambu na kutala bima yina Yehowa me salaka na babwala, na bangumba to na mabungu. Na nsi-ntoto ya mpa, bibuti mpi bana ta sepela mingi kibeni ti bima yina Yehowa me salaka kuluta bubu yai. Beto ta waka diaka ve bambisi boma, bo mpi ta waka beto diaka ve boma. (Yez. 11:6-9) Beto ta sepelaka mvula na mvula ti bima yina Yehowa me salaka. (Nk. 22:26) Kansi bibuti, beno vingila ve kaka nsi-ntoto ya mpa sambu na kusadisa bana na beno na kusepela ti bima yina Yehowa me salaka. Kana beno ke sadila bima yina Yehowa me salaka sambu na kulonga bana na beno mambu ya me tala yandi, ntembe kele ve nde bo ta ndima mambu yina ntotila Davidi tubaka. Yandi tubaka nde: “O Yehowa, kele ve ti kisalu yina me fwanana ti bisalu na nge.”​—Nk. 86:8. w23.03 25 § 16-17