Mpasi Mingi Kibeni

“SAMBU na inki mpasi yai yonso na muntu na muntu mpi na kimvuka . . . ? Nzambi fwete vanda munkwa-bikuma yonso, kansi kele ti mambu mingi ya konda sansa na inza yai, bampasi mingi ya kukonda ntendula ti masumu ya kukonda sansa. Keti Nzambi yai lenda ve kuvanda muntu ya Nietzsche fundaka bonso: muyadi ya mbi, muntu ya luvunu, muyibi, ngondi?”​—⁠Mukanda On Being a Christian, ya Hans Küng.

Nge lenda mona nde teyolozie ya Katolika Hans Küng kemonisa kaka dyambu mosi ya ketungisaka bantu mingi​—⁠sambu na inki Nzambi ya ngolo yonso, ya zola, kepesaka nzila na bampasi mingi mutindu yai? Keti nge mewaka ntete ve bantu keyula ngyufula ya mutindu yai? Muntu yonso ya kewaka mawa kedilaka sambu na mambu yina Küng tendulaka bonso “musindala ya konda nsuka ya menga, mutoki ti mansanga, mpasi, mayindu ti boma, kinsyona mpi lufwa.” Na masonga yonso, yau kele bonso mvula, kufuluka ya boma ti mpasi bonso masa yina mekombaka luzingu ya mafuku na nkenda yonso.​—⁠Yobi 14:⁠1.

Ya Kufuluka ti “Mavwanga mpi Mambu ya Mpasi”

Yindula mpasi yina mvita kenataka, mpasi ya kevandaka ve kaka na bantu ya melwala to mefwa, kansi mpi na bantu yina mebikala na kudila bau, bonso bibuti ti bampangi ya bana to bantu yankaka yina bo kefwaka. Ntama mingi ve Croix-Rouge mekatuka kutuba nde: “Na bamvula 10 ya meluta, bo fwaka difuku 1,5 ya bana na bitumba ya minduki.” Na Rwanda na 1994, Croix-Rouge zabisaka nde “bo fwaka bankama ya mafunda ya babakala, bankento ti bana na nku mpi na luzolo.”

Beto mpi fwete vila ve mpasi yina bantu ya mbi ya kelalaka bana kenataka. Mama mosi ya vandaka na mafwa, yina tubaka nde mwana na yandi kudigondaka na nima ntangu muntu mosi ya kesansaka bana kubebisaka yandi, tubaka nde: “Muntu yina bebisaka mwana na mono . . . fwaka yandi ti ndambu ya bana yankaka ya babakala na luzolo yonso mpi na mutindu ya kuluta mbi ya muntu lenda yindula.” Ebuna, inki beto lenda tuba na yina metala kususumuka na mpimpa sambu na mpasi ya bantu yina kekutanaka ti bangondi ya kukonda mawa to bangondi ya bibuka, bonso bayina bo kangaka na Grande-Bretagne sambu “bau kangaka, tutaka, mwesaka mpasi, mpi fwaka bantu nkatu mawa na bamvula 25”? Na nsungi yonso ya nkenda, yau kemonanaka bonso ndilu mevandaka ve na mpasi yina babakala ti bankento kemwesanaka bamosi ti bankaka.​—⁠Longi 4:​1-3.

Yika mpi mpasi yina kekwisaka ti maladi ya kinsuni to ya mawi mpi mpasi ya mingi ya mafwa yina kekotilaka mabuta kana muntu ya kuzolama mefwa na bamvula ya bumwana. Yankaka kele mpasi ya bantu yina kefwa na nzala, to na mambu yina bo kebingaka nde bankuba ya lugangu. Bantu yankaka ketulaka ntembe na ntubilu ya Moize yai nde bamvula na beto 70 to 80 kevandaka ya kufuluka ti “mpasi na mpasi.”​—⁠Nkunga 90:⁠10.

Keti Yau Kele Ndambu ya Lukanu ya Nzambi?

Keti yau lenda vanda, mutindu bankaka metubaka, nde mpasi yai ya kemanaka ve kele ndambu ya lukanu ya Nzambi ya beto lenda bakisa ve? Keti beto fwete mona mpasi ntangu yai sambu na kubakisa luzingu ‘na inza ya kelanda’? Keti yau kele kyeleka, mutindu filozofe Teilhard de Chardin ya France ndimaka, nde “mpasi yina kefwaka mpi kepodisaka, kele mfunu sambu na muntu sambu yandi lenda zinga mpi kukuma mpeve”? (The Religion of Teilhard de Chardin; beto bantu metengimisa bisono.) Mpidina ve ata fyoti!

Keti musadi ya mayele lendaka kuganga nzyunga ya kufwa mpi kudibinga muntu ya mawa ntangu yandi kegulusa bantu na malanda na yau? Ve ata fyoti! Ebuna sambu na inki Nzambi ya zola lendaka kusala kima ya mutindu yina? Kansi, sambu na inki Nzambi kepesaka nzila na bampasi? Keti mpasi tasuka? Disolo ya melanda tatadila bangyufula yai.

[Kifwanisu ya kemonisa kisina ya foto ya kele na lutiti 3]

WHO photo by P. Almasy