Mĩĩ

Mĩaka-inĩ ya ica ikuhĩ andũ aingĩ nĩ moimĩte kwao makorĩra mabũrũri-inĩ mangĩ. Hihi no wĩrute ngeithi cia rũthiomi rwa andũ arĩa mathamĩire kwanyu? Makĩria ma ũguo, no wĩrute ciugo cigana ũna ũngĩhũthĩra kwaranĩria nao, ũndũ ũrĩa ũngĩtũma mende gũgũthikĩrĩria. Gwĩka ũguo no gũtũme ũhote kũmatwara thĩinĩ wa jw.org na ũmonie video itiganĩte o hamwe na mabuku marĩa marĩ ho ma rũthiomi rwao. Jehova nĩ atwendete na nĩkĩo ahaarĩirie Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata nĩgetha ũtũteithie kwagagĩria ũtungata witũ. Maũndũ marĩa tũrutagwo mũcemanio-inĩ ũcio, nĩ matũteithagia gũcokera andũ na kũmaruta Bibilia. Aciari, teithiai ciana cianyu ireke ũtheri wacio ũtheragĩre andũ na njĩra ya gũciruta gũcokia ikĩhũthĩra ciugo ciacio. Andũ amwe nĩ mokĩte ũthathaiya-inĩ wa ma nĩ ũndũ wa kũigua ũrĩa ciana icokagia mĩcemanio-inĩ kuuma ngoro.—1 Kor. 14:25. w18.06 22-23 ¶7-9

Nĩ wega kũririkanaga atĩ kũrĩ hĩndĩ ithuothe twarĩ “ageni,” tũraihanĩrĩirie na Ngai. (Ef. 2:12) No Jehova nĩ aatũgucirie na “mĩhĩndo ya wendani.” (Hos. 11:4; Joh. 6:44) Nake Kristo agĩtwamũkĩra. Nĩ ta aatũhingũrĩire mũrango nĩgetha tũingĩre famĩlĩ-inĩ ya Ngai. Tondũ Jesu nĩ atwamũkĩrĩte o na tũtarĩ akinyanĩru, ũngĩkorũo ũrĩ ũndũ mũũru kũmena mũndũ o wothe. Hatarĩ nganja, o ũrĩa tũrakuhĩrĩria mũico wa mũtabarĩre ũyũ noguo ngayũkano, mũthutũkanio, na rũmena cigũthiĩ ikĩongererekaga. (Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:13) No ithuĩ ndungata cia Jehova twendaga gũkorũo na ũũgĩ ũrĩa uumaga igũrũ tondũ nĩ ũtũteithagia kwaga mũthutũkanio na gũthingata thayũ. (Jak. 3:17, 18) Nĩ tũkenagĩra kũgĩa ũrata na andũ a mabũrũri mangĩ, gũkenio nĩ ũndũire ũtiganĩte, na kũngĩhoteka nĩ twĩrutaga kwaria thiomi cia kũndũ kũngĩ. Tweka ũguo, thayũ ũthereraga ta rũũĩ, nakĩo kĩhooto ta ndihũ cia maĩ ma iria.—Isa. 48:17, 18. w18.06 12 ¶18-19

 Mũthigari wa Roma ndangĩathire mbaara atekĩrĩte iratũ. Iratũ icio ciakoragwo ithondeketwo na rũa nginya na thĩ na ciamũteithagia gwĩkinyĩra wega. Mũthondekere wacio watũmaga ũrĩa ũciĩkĩrĩte ndakahihinywo na ciikare ihinda iraihu. O na gũtuĩka iratũ iria ciekĩragwo nĩ thigari cia Roma ciamateithagia gũthiĩ mbaara, iratũ cia mũhaano iria Akristiano mekĩraga imateithagia gũtwara ndũmĩrĩri ya thayũ. (Isa. 52:7; Rom. 10:15) O na kũrĩ ũguo, ũmĩrĩru nĩ ũbataranagia nĩguo rĩrĩa mweke woimĩra mũndũ akahota kũhunjia. Bo, ũrĩa ũrĩ na mĩaka 20 oigire ũũ: “Nĩ ndetigagĩra kũhunjĩria andũ arĩa twathomaga nao. Ngwĩciria nĩ ndaconokaga, no ndimenyaga nĩ kĩĩ gĩatũmaga. Rĩu nĩ ngenagĩra mũno kũhunjĩria andũ a riika rĩakwa.” Andũ aingĩ ethĩ nĩ monete atĩ nĩ mahotaga kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega na njĩra njega mangĩkorũo mehaarĩirie wega. w18.05 29 ¶9-11

Jesu eerĩte arutwo ake ũũ: “Ndamũhe thayũ wakwa.” (Joh. 14:27) Thayũ wake ũtũteithagia atĩa gũthiĩ na mbere gũciara maciaro? O ũrĩa tũrakirĩrĩria, noguo tũiguaga ngoro citũ irĩ na thayũ ũrĩa uumanaga na kũmenya atĩ tũrĩ etĩkĩrĩku nĩ Jehova na Jesu. (Thab. 149:4; Rom. 5:3, 4; Kol. 3:15) Thutha wa Jesu kuuga atĩ nĩ eendaga gĩkeno kĩa arutwo ake “gĩkinyanĩre,” nĩ aamataarĩirie bata wa kuonania wendo ũtarĩ na mwĩyendo. (Joh. 15:11-13) Aacokire akĩmeera: “Ndĩmwĩtĩte arata.” Na githĩ ti kĩheo kĩnene gũkorũo tũrĩ arata a Jesu! Arutwo maabataraga gwĩka atĩa nĩguo matũũre marĩ arata ake? Maabataraga ‘mathiĩ magĩage na maciaro.’ (Joh. 15:14-16) Kĩndũ ta mĩaka ĩĩrĩ mbere ĩyo, Jesu aamerĩte ũũ: “Na mũgĩthiĩ-rĩ, hunjiai mũkiugaga ũũ: ‘Ũthamaki wa igũrũ nĩ ũkuhĩrĩirie.’” (Mat. 10:7) Ũndũ ũcio nĩguo watũmire amekĩre ngoro ũtukũ wa mũico atanakua nĩguo makirĩrĩrie wĩra-inĩ ũrĩa maambĩrĩirie.—Mat. 24:13; Mar. 3:14. w18.05 20-21 ¶15-16

Mũndũ mwĩthĩ, tua itua rĩa kũhũthĩra ũtũũro waku harĩ gũtungatĩra Jehova. Ũguo nĩ kuuga ũhũthĩre ũtũũro waku gũkinyĩra mĩoroto yaku. No kũhoteke andũ a riika rĩaku meciragia o maũndũ ma gwĩkenia, na no mende ũnyitanĩre nao. No o na ihenya nĩ ũrĩbatara kũmonia itua rĩrĩa ũtuĩte rĩa gũtũũra kũringana na matua maku. Ndũgetĩkĩre kũhĩngwo nĩ hatĩka cia riika. Nĩ harĩ njĩra ciigana ũna ũngĩhũthĩra gwĩtiria hatĩka cia riika. Kwa ngerekano, wĩtheme maũndũ marĩa ũĩ no makũgerie. (Thim. 22:3) Hĩndĩ ciothe ririkanaga moimĩrĩro marĩ ruo ma kũnyitanagĩra na andũ mĩtugo-inĩ mĩũru. Ningĩ ĩtĩkagĩra atĩ nĩ ũrĩbataraga gũtaarũo. Wĩnyihia nĩ ũrĩtũmaga wĩtĩkĩre maũndũ marĩa ũrerũo nĩ aciari aku kana Akristiano angĩ agimaru kĩĩroho. (1 Pet. 5:5, 6) Hihi ũrĩ mwĩnyihia ũndũ ũngĩtĩkĩra gũtaarũo? w18.04 28-29 ¶14-16

Thĩinĩ wa ndũmĩrĩri iria Jesu aatũmĩire ciũngano imwe cia Asia Nini, nĩ aacokeirie arũmĩrĩri ake ngatho nĩ ũndũ wa wĩra wao. Kwa ngerekano, aambĩrĩirie ndũmĩrĩri yake kũrĩ kĩũngano gĩa Thiatira ũũ: “Nĩ njũĩ ciĩko ciaku, na wendo na wĩtĩkio na ũtungata na ũkirĩrĩria waku, na atĩ ciĩko ciaku cia thutha-inĩ nĩ ikĩrĩte iria wekire kĩambĩrĩria-inĩ.” (Kũg. 2:19) Jesu to kũgweta aagwetire ũrĩa maandandũrĩte ũtungata wao, ĩndĩ nĩ aamagathĩrĩirie nĩ ũndũ wa ngumo iria ciamatindĩkaga gwĩka maũndũ mega. O na gũtuĩka Jesu nĩ aarũngire andũ amwe thĩinĩ wa Thiatira, aambĩrĩirie na akĩrĩkia ndũmĩrĩri yake na ciugo cia gwĩkĩra ngoro. (Kũg. 2:27, 28) Jesu arĩ na ũnene wa gĩkĩro kĩa igũrũ tondũ nĩwe mũtwe wa ciũngano ciothe, na kwoguo to mũhaka atũcokerie ngatho nĩ ũndũ wa wĩra ũrĩa tũmũrutĩire. O na kũrĩ ũguo, nĩ atigagĩrĩra atĩ nĩ atuonia atĩ nĩ twĩkĩte ũndũ mwega. Na githĩ kĩu ti kĩonereria kĩega mũno harĩ athuri a kĩũngano! w19.02 16 ¶10

Kĩama kĩrĩa gĩatongoragia karine-inĩ ya mbere nĩ kĩomagĩrĩria arĩa maatongoragia o hamwe na Akristiano arĩa angĩ. Kĩama kĩu nĩ gĩatũmire Petero na Johana makahoere Akristiano a Samaria nĩguo maheo roho mũtheru. (Atũm. 8:5, 14-17) Na githĩ to mũhaka akorũo Filipu hamwe na arĩa aahunjĩirie magĩtuĩka Akristiano nĩ momĩrĩirio mũno nĩ ũteithio ũcio wa kĩama kĩrĩa gĩatongoragia! Ũmũthĩ Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia kĩa Aira a Jehova nĩ kĩũmagĩrĩria arĩa matungataga Betheli, arĩa makoragwo ũtungata-inĩ wa mwanya wa mahinda mothe, o hamwe na Akristiano othe a ma thĩinĩ wa thĩ yothe. O ta ũrĩa Akristiano a karine ya mbere maakenire nĩ kũũmĩrĩrio, noguo o na a matukũ maya makenaga. Makĩria ma ũguo, mwaka wa 2015 Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia nĩ kĩarutire broshua ya Cokerera Jehova, na nĩ ĩhũthĩrĩtwo kũũmĩrĩria andũ aingĩ mũno thĩinĩ wa thĩ yothe. w18.04 19 ¶18-20

Andũ no mecirie atĩ o ũrĩa mekũgĩa na wĩyathi mũingĩ noguo maũndũ mao mekwagĩra, no ũhoro wa ma nĩ atĩ kũgĩa na wĩyathi ũtarĩ na mĩhaka nĩ ta rũhiũ rũnoretwo mĩena yerĩ. Tũtingĩenda gwĩciria ũrĩa thĩ ĩngĩkorũo ĩtariĩ andũ mangĩkorũo matarĩ na mĩhaka o yothe. Nĩ ũndũ ũcio, ibuku rĩtagwo The World Book Encyclopedia riugaga ũũ: “Mawatho ma bũrũri o wothe matũmaga kũgĩe na wĩyathi na mĩkaana mĩritũ kũrũmĩrĩra.” Kiugo “mĩritũ” nĩ kĩagĩrĩru. Ta wĩcirie ũhoro wa mawatho maingĩ marĩa mandĩkĩtwo nĩ andũ, hĩndĩ ĩyo tũtambĩte gwĩciria ũhoro wa mawakiri na acirithania arĩa mabataranagia nĩguo mawatho macio mataũrũo na marũmĩrĩrũo. Ũtaaro wa Jesu wĩgiĩ kũgĩa na wĩyathi wa ma ũhutĩtie maũndũ merĩ: Wa mbere, nĩ gwĩtĩkĩra ũhoro ũrĩa wa ma aarutanire, na wa kerĩ, nĩ gũtuĩka mũrutwo wake. Gwĩka ũguo nĩ gũgũtũteithia kũgĩa na wĩyathi wa ma. No nĩ wĩyathi wa ma kuuma kũrĩ kĩĩ? Aathire na mbere kuuga ũũ: “Mũndũ o wothe wĩhagia, nĩ ngombo ya mehia. . . . Mũriũ angĩgũkũũra ũkombo-inĩ, ũgũkorũo kũna ũrĩ mũkũũre.”—Joh. 8:34, 36. w18.04 6-7 ¶13-14

Nĩ tũkenaga gũkorũo hakuhĩ na andũ arĩa marũmbũyagia ũrĩa tũraigua ngoro-inĩ na magatwendera maũndũ mega. Nĩ merutanagĩria kwĩĩkĩra iratũ-inĩ citũ na gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa tũreciria na ũrĩa tũraigua. Nĩ mamenyaga mabataro maitũ na magatũteithia, na rĩmwe mekaga ũguo o na tũtamorĩtie. Nĩ tũkenaga na tũgacokia ngatho nĩ ũndũ wa andũ arĩa monanagia atĩ nĩ ‘maratũcaĩra.’ Tũrĩ Akristiano, ithuothe nĩ twendaga kuonania ũcayanĩri kana tha. No ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, ndũkoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ hingo ciothe gwĩka ũguo. Nĩkĩ? Ũndũ ũmwe nĩ tondũ tũtirĩ akinyanĩru. (Rom. 3:23) Kwoguo no mũhaka twĩrutanĩrie kũrũa na mwerekera ũrĩa twaciarirũo naguo wa kwĩĩciria. Ningĩ andũ amwe no maremwo kuonania ũcayanĩri nĩ ũndũ wa mũrerere wao kana maũndũ manacemania namo ũtũũro-inĩ. O na no tũthũkio nĩ mwĩcirĩrie wa andũ arĩa matũthiũrũrũkĩirie. Matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria, andũ aingĩ matirũmbũyagia ũrĩa andũ arĩa angĩ maraigua ngoro-inĩ. Makoragwo marĩ “eyendi.” (2 Tim. 3:1, 2) O na kũrĩ ũguo, no tũhote kwĩrutanĩria harĩ kuonania ũcayanĩri tũngĩĩgerekania na Jehova na Mũrũ wake Jesu Kristo. w19.03 14 ¶1-3

Rĩathani rĩa ikũmi nĩ rĩagirĩtie gũcumĩkĩra kana gũkũria merirĩria matagĩrĩire megiĩ kĩndũ kĩa mũndũ ũngĩ. (Gũcok. 5:21; Rom. 7:7) Jehova aaheanire watho ũcio nĩguo arutane ũndũ wa bata, atĩ andũ ake magĩrĩire kũgitĩra ngoro ciao, ũguo nĩ kuuga meciria na methugunda mao. Nĩ oĩ atĩ ciĩko njũru ciumanaga na meciria moru. Mũthamaki Daudi nĩ aagũire mũtego-inĩ ũcio. Daudi aarĩ mũndũ mwega. No hĩndĩ ĩmwe nĩ eerirĩirie mũtumia wene. Merirĩria macio make magĩtũma ehie. (Jak. 1:14, 15) Daudi eekire ũtharia, ningĩ akĩgeria kũheenia mũthuri wa mũtumia ũcio, na akĩmũũragithia. (2 Sam. 11:2-4; 12:7-11) Jehova onaga nginya maũndũ marĩa mehithĩte. Nĩ onaga ũrĩa tũtariĩ ngoro thĩinĩ. (1 Sam. 16:7) Gũtirĩ rĩciria, ũndũ, kana gĩĩko atonaga. Nĩ aroraga ngumo citũ njega na agatũteithia gũcikũria. No nĩ endaga tũmenye meciria moru marĩa tũngĩkorũo namo na tũmeherie matanatũma twĩke maũndũ moru.—2 Maũ. 16:9; Mat. 5:27-30. w19.02 21 ¶9; 22 ¶11

Bibilia yugaga atĩ Musa “nĩwe warĩ mũndũ ũrĩa mũhooreri mũno gũkĩra andũ othe thĩinĩ wa thĩ.” (Ndar. 12:3) Hihi ũguo nĩ kuuga atĩ Musa ndaarĩ na ũmĩrĩru na nĩ eetigagĩra gũtua matua kana kũrũmia mũrũgamo wake rĩrĩa akarario? Ũguo nĩguo andũ amwe mangĩĩciria mũndũ mũhooreri atariĩ. No ũguo tiguo kũrĩ. Musa aarĩ ndungata ya Ngai yarĩ na ũmĩrĩru, ũcamba, na ũhoti wa gũtua matua. Agĩtongorio nĩ Jehova, nĩ aatooririe mũtongoria warĩ na hinya wa Misiri, agĩtongoria andũ ta 3,000,000 werũ-inĩ, na agĩteithia rũrĩrĩ rwa Isiraeli gũtooria thũ ciao. O na gũtuĩka tũticemanagia na moritũ ta marĩa Musa aahiũranirie namo, o mũthenya nĩ tũbataraga kũhiũrania na andũ kana maũndũ marĩa mangĩtũma ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ gũkorũo tũrĩ ahooreri. O na kũrĩ ũguo, tũrĩ na gĩtũmi kĩega gĩa gũkũria ngumo ĩyo. Jehova eranĩire atĩ “andũ arĩa ahooreri nĩ makaagaya thĩ.” (Thab. 37:11) Hihi ũngĩũrio kana ũrĩ mũhooreri-rĩ, no uuge ũrĩ mũhooreri? Hihi arĩa angĩ no moige ũguo igũrũ rĩkwĩgiĩ? w19.02 8 ¶1-2

Andũ nĩ makoretwo na thamiri kuuma o rĩrĩa mũndũ ombirũo. Rĩrĩa Adamu na Hawa moinire watho wa Jehova nĩ maamwĩhithire. Ũndũ ũcio ũronania atĩ thamiri ciao nĩ ciamathumbũraga. Andũ arĩa makoragwo na thamiri ĩtamenyeretio wega no mahaananio na meri ĩrĩ na kĩbara kĩrĩ na thĩna. Gũthiĩ thabarĩ na meri ĩrĩ na kĩbara gĩtaroragwo wega no gũkorũo kũrĩ ũgwati. Huho na makũmbĩ ma iria-inĩ no citũme meri yũre njĩra, no kĩbara kĩraruta wĩra wega no gĩteithie ndereba ndakore njĩra. Thamiri itũ no ĩringithanio na kĩbara gĩa gũtũtongoria mĩkĩre-inĩ ya maũndũ. Nĩ mũndũ wa na thĩinĩ wa gũkũũrana wega na ũũru na no ĩtũteithie kũmenya njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. No nĩguo ĩrute wĩra wega, no mũhaka ĩikare ĩkĩroragwo kana ĩkĩmenyeragio wega. Angĩkorũo thamiri ya mũndũ ndĩmenyeretio wega, ndĩngĩmũgirĩrĩria gwĩka ũũru. (1 Tim. 4:1, 2) Thamiri ta ĩyo o na no ĩtũme twĩtĩkie atĩ “maũndũ moru [nĩ] mega.” w18.06 16 ¶1-3

Ningĩ nĩ twagĩrĩirũo gũkũũrana na kũregana na mwĩcirĩrie wa thĩ rĩrĩa ũragathĩrĩrio na njĩra ciĩhithanĩtie. Kwa ngerekano, mohoro mamwe makoragwo mathondeketwo ũndũ maranyita mbaru mawoni ma mwena ũmwe wa ũteti. Mohoro mangĩ no makorũo magĩkĩra andũ ngoro gũthingata mĩoroto na maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ. Mwerekera wa mũndũ kwĩhurĩria na hake nĩ ũtũũgagĩrio thenema-inĩ na mabuku-inĩ mamwe ũkoneka ta wĩ mwagĩrĩru kana ta wĩ mwega. Muonere ta ũcio wa maũndũ nĩ ũhũthagia ũtaaro wa Maandĩko ũrĩa wonanagia atĩ maũndũ maitũ na ma famĩlĩ citũ magaacagĩra rĩrĩa twaiga Jehova mbere ya maũndũ mangĩ o mothe. (Mat. 22:36-39) Ũguo ti kuuga atĩ tũtiagĩrĩirũo gũkenera maũndũ ma gwĩkenia marĩa magĩrĩire. No rĩrĩ, nĩ twagĩrĩire kwĩyũria ciũria ici: ‘Hihi nĩ tũkũũranaga morutani ma gũkũ thĩ o na rĩrĩa maragathĩrĩrio na njĩra ciĩhithanĩtie? Hihi nĩ ngitagĩra ciana ciakwa na ngegitĩra niĩ mwene harĩ kwĩrorera tabarĩra imwe cia TV na gũthoma mabuku mamwe? Hihi nĩ ndeithagia ciana ciakwa kũgĩa na mwĩcirĩrie ta wa Jehova nĩguo itigathũkio nĩ maũndũ ma thĩ marĩa cingĩigua kana ciĩyonere?’ w18.11 22 ¶18-19

Jehova onanagia atĩ arĩ hamwe na ithuĩ na njĩra ya gũtũrũmbũyia biũ na gũtuonia wendo. Ciugo ici nĩ ironania wendo ũrĩa akoragwo naguo harĩ ithuĩ na ũrĩa aiguaga nĩ ũndũ witũ, Jehova oigĩte ũũ: “Nĩ watuĩkire kĩndũ kĩa goro maitho-inĩ makwa, nĩ ũtĩĩkĩte, na nĩ ngwendete.” (Isa. 43:4) Gũtirĩ kĩndũ kĩrĩ igũrũ kana thĩ kĩngĩtũma Jehova atige kwenda arĩa mamũtungatagĩra tondũ wĩhokeku wake harĩ ithuĩ ndũngĩenyenyeka. (Isa. 54:10) Jehova ndatwĩragĩra atĩ no atwehererie maũndũ marĩa matũmaga ũtũũro ũkorũo ũrĩ mũritũ, no ndangĩtĩkĩria mathĩna matariĩ ta “njũũĩ” matũthererie kana magerio matariĩ ta “rũrĩrĩmbĩ” matwĩke ũndũ mũũru wa gũtũũra. Atwĩrĩire atĩ nĩ arĩkoragwo hamwe na ithuĩ agatũteithia tũkahota ‘kũgerera’ maũndũ-inĩ macio maritũ. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Jehova arĩkaga? Nĩ arĩtũteithagia kũnyihanyihia mĩtangĩko itũ nĩgetha tũtũũrie wĩhokeku witũ o na tũngĩcemania na ũndũ ũngĩrehe gĩkuũ. (Isa. 41:13; 43:2) Twehoka kĩĩranĩro kĩrĩa Ngai atwĩrĩte atĩ “nĩ ngaakorũo hamwe nawe,” o na ithuĩ nĩ tũrĩkoragwo na hinya na ũmĩrĩru tũkahota gũkirĩrĩria magerio. w19.01 3 ¶4-6

Mũndũ mwĩthĩ no ekĩrũo ngoro nĩ arutani, ataarani, kana andũ angĩ athingate gĩthomo kĩa igũrũ na wĩra mwega. O na kũrĩ ũguo, Jehova agũtaaraga ũthingate ũndũ ũngĩ ngũrani. Ũhoro wa ma nĩ atĩ, endaga wĩrutanĩrie biũ cukuru nĩgetha ũkaahota kũhingia mabataro maku warĩkia. (Kol. 3:23) Ĩndĩ rĩrĩa ũratua ũrĩa ũkũhũthĩra ũtũũro waku wa ihinda rĩrĩa rĩroka, agwĩkagĩra ngoro ũhũthĩre motaaro marĩa atũheaga marĩa mangĩgũteithia gũtũũra na njĩra ĩringaine na muoroto na wendi wake gũtwerekera matukũ-inĩ maya ma mũthia. (Mat. 24:14) Jehova nĩ oĩ maũndũ mothe, tondũ nĩ oĩ maũndũ marĩa marĩ mbere na nĩ oĩ mũico ũtigĩtie ihinda rĩigana atĩa ũkinye. (Isa. 46:10; Mat. 24:3, 36) Ningĩ nĩ atũĩ wega, nĩ oĩ maũndũ marĩa matũmaga tũgĩe na gĩkeno na kũiganĩra kwa ma, o na maũndũ marĩa matũmaga tũkue ngoro na twage gĩkeno. Nĩ ũndũ ũcio, o na tũngĩheo ũtaaro ũroneka wĩ mwega atĩa nĩ andũ na ũkorũo ndumanĩte na Kiugo kĩa Ngai, ndũngĩtũguna o na hanini. w18.12 19 ¶1-2

Na ithenya rĩa andũ oru, “arĩa ahoreri nĩo makagaya thĩ, na matũũre mekenagĩra tondũ wa kũingĩhĩrũo nĩ thayũ.” Ningĩ Daudi nĩ aatongoririo nĩ roho kũratha ũũ: ‘Arĩa athingu nĩo makagaya thĩ, na gũtũũra mamĩtũũre o nginya tene.’ (Thab. 37:11, 29; 2 Sam. 23:2) Ũgwĩciria andũ arĩa meendaga gwĩka wendi wa Ngai maahutirio atĩa nĩ ciĩranĩro icio? Nĩ maarĩ na gĩtũmi kĩega gĩa kwĩrĩgĩrĩra atĩ hĩndĩ ĩrĩa andũ arĩa athingu oiki magaakorũo magĩtũũra thĩinĩ wa thĩ, thĩ nĩ ĩgaatuĩka paradiso rĩngĩ ta mũgũnda wa Edeni. Thutha-inĩ Aisiraeli aingĩ arĩa mooigaga maatungatagĩra Jehova nĩ maamũtiganĩirie, na magĩtiganĩria ũthathaiya mũtheru. Nĩ ũndũ ũcio Ngai agĩtĩkĩria Ababuloni matoorie andũ ake, maanange bũrũri wao, na mamatware ithamĩrio. (2 Maũ. 36:15-21; Jer. 4:22-27) O na kũrĩ ũguo, anabii a Ngai nĩ maarathire atĩ thutha wa mĩaka 70, Aisiraeli nĩ maangĩacokire bũrũri wao. Morathi macio nĩ maahingire. No nĩ matũhutĩtie ũmũthĩ tondũ maratũhe itũmi cia kwĩrĩgĩrĩra paradiso gũkũ thĩ ihinda rĩroka. w18.12 4 ¶9-10

Motaaro maingĩ marĩa andũ a thĩ maheanaga matikoragwo magĩtwarana na mwĩcirĩrie wa Jehova. No hihi mamwe no mahũthĩke mahinda-inĩ maya? Jesu ooigire atĩ, “ũũgĩ ũmenyekaga ũrĩa ũtariĩ kũgerera ciĩko ciaguo.” (Mat. 11:19) O na gũtuĩka thĩ nĩ ĩthiĩte na mbere mũno ũhoro-inĩ wĩgiĩ tekinolonjĩ, nĩ ĩremetwo kũniina mathĩna marĩa manene matũmaga andũ mage gĩkeno ta mbaara, mũthutũkanio, na wĩki-naĩ. Ĩ ũhoro-inĩ wĩgiĩ kũgaathĩrĩria ngomanio itaagĩrĩire? Andũ aingĩ nĩ metĩkagĩra atĩ ũndũ ũcio ndũteithagia, ĩndĩ ũtũmaga famĩlĩ iharagane, ũkarehe mĩrimũ, na mathĩna mangĩ. Ngũrani na ũguo, Akristiano arĩa marũmagĩrĩra muonere wa Ngai wa maũndũ makoragwo na ũtũũro mwega wa famĩlĩ, ũgima mwega wa mwĩrĩ, na thayũ na athathaiya arĩa angĩ thĩinĩ wa thĩ yothe. (Isa. 2:4; Atũm. 10:34, 35; 1 Kor. 6:9-11) Githĩ ũndũ ũcio ndũronania atĩ mwĩcirĩrie wa Jehova nĩ mũtũũgĩru mũno ũringithanĩtio na wa thĩ ĩno? w18.11 20 ¶8-10

O na gũtuĩka nĩ twĩrutanagĩria gũikarania wega na andũ a famĩlĩ na kũmekĩra maũndũ mega, nĩ twagĩrĩire kwĩmenyerera tũtikaregerie ithimi cia Jehova nĩguo tũmakenie. O na gũtuĩka nĩ tũrĩgeragia gũikarania wega na andũ a famĩlĩ, arata aitũ a hakuhĩ marĩkoragwo marĩ o andũ arĩa mendete Jehova. Arĩa othe marũmagĩrĩra ũhoro wa ma no mũhaka makorũo marĩ atheru. (Isa. 35:8; 1 Pet. 1:14-16) Rĩrĩa twerutaga ũhoro wa ma ithuothe nĩ twabatarire gwĩka mogarũrũku nĩguo mũtũũrĩre witũ ũringane na ithimi cia ũthingu cia Bibilia. Amwe maabatarire gwĩka mogarũrũku manene. Gũtekũmakania mogarũrũku marĩa twekire, tũtiagĩrĩire gũkũũrania mũrũgamo witũ wa ũthingu na maũndũ matarĩ matheru ma thĩ ĩno. Tũngĩĩthema atĩa kũingĩra maũndũ-inĩ matarĩ matheru? Wĩcũranagie thogora mũnene ũrĩa Jehova aarĩhire nĩgetha tũkoragwo tũrĩ atheru, na thogora ũcio nĩ thakame ya goro ya Mũrũ wake Jesu Kristo. (1 Pet. 1:18, 19) Nĩguo tũtũũrie mũrũgamo witũ mwega mbere ya Jehova, twagĩrĩire gũikaraga tũkĩririkanaga ũrĩa igongona rĩa Jesu rĩrĩ rĩa goro. w18.11 11 ¶10-11

Ndungata nyingĩ cia mahinda mothe nĩ ciĩyoneire atĩ kũiga ũtungata mbere nĩ kũmateithĩtie gũtũũria mawoni marĩa magĩrĩire o na rĩrĩa maũndũ macenjia. O ta ũrĩa ngerekano ciao cionanagia, tũngĩka ũrĩa wothe tũrahota rĩrĩa tũragerera ũndũ mũritũ na twĩhokage Jehova biũ, nĩ tũgũtũũria thayũ witũ wa meciria. O na no tuone atĩ nĩ tũgunĩkĩte kĩĩroho na njĩra nene nĩ ũndũ wa gwĩtĩkĩra mogarũrũku. Ũtũũro waku ũngĩcenjia na njĩra ũterĩgĩrĩire, hihi nĩ ũndũ wa mogarũrũku wĩra-inĩ ũrĩa ũheetwo ithondeka-inĩ, mathĩna ma mwĩrĩ, kana maũndũ ma famĩlĩ, korũo na ma atĩ Jehova nĩ agwĩciragia na nĩ egũgũteithia hĩndĩ ĩrĩa yagĩrĩire. (Ahib. 4:16; 1 Pet. 5:6, 7) Ihinda-inĩ rĩrĩ, geria gwĩka o ũrĩa wothe ũngĩhota. Kuhĩrĩria Ithe witũ wa igũrũ na njĩra ya mahoya, na wĩrute kũmwĩhokaga biũ. Weka ũguo, o nawe nĩ ũgũtũũria thayũ wa meciria o na maũndũ magĩcenjagia. w18.10 30 ¶17; 31 ¶19, 22

Bibilia nĩ ĩkoragwo na ngerekano nyingĩ cionanagia ũrĩa Jehova eciragia ndungata ciake. Kwa ngerekano, rora wone ũrĩa Ngai aateithirie Samueli arĩ mũnini akinyĩrie Eli, Mũthĩnjĩri-Ngai-Mũnene, ndũmĩrĩri ya ituĩro ta ũrĩa honanĩtio thĩinĩ wa 1 Samueli 3:1-18. Watho wa Jehova werĩte ciana iheage andũ arĩa akũrũ gĩtĩo na makĩria mũtongoria. (Tham. 22:28; Alaw. 19:32) Hihi ũngĩarĩ ũndũ mũhũthũ harĩ Samueli gũũkĩra kĩroko athiĩ ahe Eli ndũmĩrĩri ya ituĩro? Aca! O na Bibilia ĩtwĩraga atĩ Samueli nĩ “[eetigagĩra] kũmenyithia Eli ũndũ ũcio onete.” O na kũrĩ ũguo, Jehova nĩ aarekire Eli amenye atĩ hatarĩ nganja nĩwe wetaga Samueli. Ũndũ ũcio watũmire Eli eere Samueli amwĩre ũrĩa Jehova oigĩte. Eli aamwĩrire ũũ: “[Ndũkahithe] ũndũ o na ũmwe wa maũndũ mothe marĩa arakwĩrire.” Samueli nĩ aathĩkire na “agĩkĩmwĩra maũndũ macio mothe,” na ndũmĩrĩri ĩyo eerirũo nĩ Samueli nĩ yaringanire na ĩrĩa aahetwo hau kabere. (1 Sam. 2:27-36) Ũhoro ũcio wĩgiĩ Samueli na Eli ũratuonia ũrĩa Jehova eciragia ũrĩa andũ maraigua na ũrĩa arĩ mũũgĩ. w18.09 23 ¶2; 24 ¶4-5

Andũ aingĩ ũmũthĩ mationaga kwaria maheeni ta arĩ ũũru. O ta ũrĩa gĩcunjĩ kĩrĩ na kĩongo, “Kĩrĩa Gĩtũmaga Tũheenanie” kĩrĩa kĩandĩkĩtwo nĩ mwandĩki ũmwe kĩonanĩtie, “kwaria maheeni nĩ kuonekete nĩ ũndũ ũkoragwo ũingĩrĩte mũno thĩinĩ wa andũ.” Kaingĩ andũ maheenanagia nĩguo megitĩre kana megathĩrĩrie. Andũ maheenanagia nĩguo mahithĩrĩre mahĩtia mao na ũndũ mũũru mekĩte, kana nĩguo magunĩke kĩĩmbeca kana na njĩra ingĩ. O ta ũrĩa gĩcunjĩ kĩu gĩtaarĩirie, kũrĩ andũ “mamenyerete kũheenania, na njĩra nene na nini, makaheenia andũ matoĩ, arĩa marutaga wĩra nao, arata, na andũ arĩa mendete.” Moimĩrĩro ma maheeni macio mothe nĩ marĩkũ? Mũndũ agaga kwĩhokeka na ũrata no ũthũke. Daudi eerire Jehova ũũ: “Wee wĩkenagĩra no mũndũ kũgĩa na ũhoro-wa-ma o ngoro thĩinĩ.” (Thab. 51:6) Daudi nĩ aamenyaga atĩ ũhoro wĩgiĩ mũndũ kwaria ũhoro wa ma uumaga ngoro-inĩ. Akristiano a ma ‘maranagĩria ũhoro wa ma o mũndũ na mũndũ ũrĩa ũngĩ’ maũndũ-inĩ mothe ma ũtũũro wao.—Zek. 8:16. w18.10 7 ¶4; 8 ¶9-10; 10 ¶19

Rĩrĩa Aisiraeli moimire Misiri mwaka wa 1513 Mbere ya Mahinda Maitũ, kwahoteka maarĩ makĩria ma milioni ithatũ. Maarĩ njiaro ithatũ kana inya na gatagatĩ-inĩ kao kwarĩ na ciana, andũ akũrũ, na no mũhaka akorũo nĩ kwarĩ angĩ mataarĩ na hinya kana maarĩ na wathe wa mwĩrĩ. Gũtongoria kĩrĩndĩ kĩnene ũguo kuuma Misiri kwabataraga Mũtongoria ũrataũkĩrũo nĩ andũ na akameciria. Jehova nĩ onanirie kũgerera Musa atĩ nĩguo aatariĩ. Ũndũ ũcio nĩ watũmire Aisiraeli mage gwĩtigĩra makiuma kũrĩa moĩ atĩ nĩkuo mũciĩ. (Thab. 78:52) Jehova eekire atĩa nĩgetha ndungata ciake ciage gwĩtigĩra? Ũndũ ũmwe nĩ atĩ aacitongoririe kuuma Misiri “ciĩohete indo ciacio kana ciĩbangĩte ta mbũtũ cia mbaara.” (Tham. 13:18) Gũkorũo Aisiraeli mebangĩte ũguo nĩ kwamateithirie makorũo na ma atĩ Ngai aarĩ hamwe nao. Ningĩ Jehova nĩ aatũmire mamenye atĩ arĩ hamwe nao tondũ aamatongoragia na ‘itu mũthenya, na ũtheri wa mwaki’ ũtukũ. (Thab. 78:14) Nĩ ta Jehova aameraga: “Mũtigetigĩre. Ndĩ hamwe na inyuĩ nĩguo ndĩmũtongorie na ndĩmũgitĩre.” w18.09 26 ¶11-12

Mahinda-inĩ ma tene nĩ kũrĩ ndungata imwe njĩhokeku cia Ngai ciaiguaga iremereirũo mũno nĩ maũndũ nginya ikona nĩ kaba gũkua. Kwa ngerekano, hĩndĩ ĩrĩa Ayubu aarĩ na ruo rũingĩ, oigire ũũ: “Muoyo nĩ gũthũũra ndĩũthũũrĩte; ndikwenda gũtũũra hingo ciothe.” (Ayub. 7:16) Nake Jona nĩ aakuire ngoro ona maũndũ ũrĩa maathire na mbere wĩra-inĩ ũrĩa aahetwo nginya akiuga ũũ: “Tondũ ũcio, rĩu, Jehova, ngũgũthaitha ũkĩndute muoyo; tondũ nĩkwagĩrĩire ngue kũrĩ ndũũre muoyo.” (Jona 4:3) Ningĩ kũrĩ handũ haakinyire mũnabii Elija agĩkua ngoro nĩ maũndũ nginya akĩra Jehova areke akue. Oigire ũũ: “Rĩu nĩnjiganĩtie; wee Jehova, nduta muoyo.” (1 Ath. 19:4) O na kũrĩ ũguo, Jehova nĩ onaga andũ acio ake marĩ a bata na eendaga mathiĩ na mbere gũtũũra. Handũ ha kũmamenereria nĩ ũndũ wa ũrĩa maaiguaga, aamateithirie gũtooria merirĩria ma kwenda gũkua na akĩmekĩra hinya na njĩra ya wendo nĩguo mathiĩ na mbere kũmũtungatĩra marĩ ehokeku. w18.09 13 ¶4

Arĩa marutithanagia wĩra hamwe na Ngai nĩ moĩkaine gũkorũo marĩ anyitani ũgeni. Thĩinĩ wa Bibilia, kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo “kũnyitanaga ũgeni” kiugĩte “gũtuga andũ mũtoĩ.” (Ahib. 13:2) Kiugo kĩa Ngai nĩ gĩkoragwo na ngerekano itũrutaga kũnyitana ũgeni. (Kĩam. 18:1-5) Nĩ twagĩrĩirũo gũteithagia andũ arĩa angĩ gũtekũmakania kana nĩ “twĩtainwo nao thĩinĩ wa wĩtĩkio” kana tũtiĩtainwo, na no tũhote gwĩka ũguo. (Gal. 6:10) Hihi no ũrutithanie wĩra na Ngai na njĩra ya kũnyita ũgeni ndungata cia hĩndĩ ciothe rĩrĩa ciaceera? (3 Joh. 5, 8) Mahinda ta macio matũheaga mweke wa ‘gwĩkĩrana hinya.’ (Rom. 1:11, 12) Kiugo kĩa Ngai gĩkĩraga ngoro arũme thĩinĩ wa kĩũngano marutithanie wĩra hamwe na Jehova na njĩra ya kwĩrutanĩria nĩguo mehokerũo maũndũ. (1 Tim. 3:1, 8, 9; 1 Pet. 5:2, 3) Arĩa merutanagĩria gwĩka ũguo makoragwo makĩenda gũteithia arĩa angĩ kĩĩroho na nginya maũndũ-inĩ mangĩ. (Atũm. 6:1-4) Na arĩa marutaga mawĩra marĩa mabataranagia kĩũngano-inĩ no makwĩre atĩ gũteithia arĩa angĩ nĩ kũrĩ gĩkeno. w18.08 24 ¶6-7; 25 ¶10

Timotheo nĩ aagĩrĩirũo kũhe ariũ a Ithe witũ acio akũrũ gĩtĩo na kũmacaĩra, o na gũtuĩka nĩ eehokeirũo kũmatongoria na gĩkĩro kĩna. O na kũrĩ ũguo-rĩ, hihi twagĩrĩirũo kũhũthagĩra ũtaaro ũcio hĩndĩ ciothe? Kwa ngerekano-rĩ, hihi nĩ twagĩrĩirũo kũnyitanĩra na mũndũ mũkũrũ angĩkorũo nĩ arehia akĩendaga kana nĩ aragathĩrĩria ũndũ ũtakenagia Jehova? Jehova ndagatuanĩra kũringana na maũndũ marĩa maroneka na maitho na ndakaaga gũtuĩra mũndũ wĩhagia akĩendaga atĩ tondũ nĩ mũkũrũ. Ta rora ũndũ ũrĩa ũgwetetwo thĩinĩ wa Isaia 65:20 ĩrĩa yugaga: “Mũndũ mwĩhia, o na angĩgakinyia mĩaka igana, [nĩ akaanyitwo nĩ kĩrumi].” Nĩ harĩ ũndũ ũngĩ o ta ũcio ũgwetetwo thĩinĩ wa kĩoneki kĩa Ezekieli. (Ezek. 9:5-7) Kwoguo hĩndĩ ciothe twagĩrĩirũo gwĩciragia ũrĩa tũngĩtĩa Ũrĩa-ũtũire-ho-kuuma-o-tene, na nĩwe Jehova. (Dan. 7:9, 10, 13, 14) Tweka ũguo, tũtirĩtigagĩra kũrũnga mũndũ ũrabatara kũrũngwo gũtekũmakania arĩ na mĩaka ĩigana.—Gal. 6:1. w18.08 11 ¶13-14

Tũrĩ Akristiano a ma, nĩ twagĩrĩirũo gũkũria ũhoti wa gũthuthuria ũhoro wega nĩguo tũkamenya kana nĩ wa ma kana ti wa ma. (Thim. 3:21-23; 8:4, 5) Tũngĩaga gũkũria ũhoti ũcio, mwĩcirĩrie witũ no ũthũkio na njĩra hũthũ nĩ Shaitani na thĩ yake. (Ef. 5:6; Kol. 2:8) Ma nĩ atĩ, tũngĩthuthuria ũhoro wega norĩo tu tũngĩmenya kana nĩ wa ma kana ti wa ma. Matukũ-inĩ maya andũ nĩ maraamũkĩra ũhoro mũingĩ mũno. Kũrĩ na website nyingĩ, TV, na indo ingĩ cia gũkinyanĩria ũhoro iraheana ũhoro ũtarathira wĩgiĩ maũndũ matiganĩte. Ningĩ andũ aingĩ nĩ maraamũkĩra e-mail, ndũmĩrĩri nguhĩ, na riboti nyingĩ kuuma kũrĩ arata kana andũ angĩ matarĩ na muoroto mũũru. Tondũ kaingĩ andũ nĩ mathũkagia ũhoro na magatheremia ũrĩa ũtarĩ wa ma makĩendaga, nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyerera na gũthuthuragia ũhoro ũrĩa twaigua. w18.08 3 ¶1, 3

Rĩrĩa ihinda rĩakinyire rĩa mwana wa Ngai gũciarĩrũo gũkũ thĩ, Jehova aathuurire Mariamu, mũirĩtu warĩ gathirange na mwĩnyihia nĩguo aciare mwana ũcio. Mariamu aaikaraga gataũni-inĩ kanini geetagwo Nazarethi, kaarĩ kũraihu na taũni ya Jerusalemu na hekarũ thaka ĩrĩa yarĩ kuo. (Luk. 1:26-33) Mariamu nĩ onanirie aarĩ mũndũ wa kĩĩroho hĩndĩ ĩrĩa maaragia na Elizabethi. (Luk. 1:46-55) Jehova nĩ aakoretwo akĩrora Mariamu, na akĩmũhe mweke aterĩgĩrĩire wa gũciara Mũriũ nĩ ũndũ wa wĩhokeku wake. Rĩrĩa Jesu aaciarirũo, Jehova ndaheire anene kana atongoria arĩa maaikaraga Jerusalemu na Bethilehemu mweke wa kũmenya ũhoro ũcio. Araika moimĩrĩire arĩithi maaikarĩtie ngʼondu hakuhĩ na Bethilehemu. (Luk. 2:8-14) Arĩithi acio maacokire magĩthiĩ kuona gakenge kau gaaciarĩtwo. (Luk. 2:15-17) Na githĩ to mũhaka akorũo Mariamu na Jusufu nĩ maamakire mũno mona Jesu aheo gĩtĩo na njĩra ĩyo! w18.07 9-10 ¶11-12

Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova arakario nĩ Suleimani? Bibilia yugaga: “Nĩ ũndũ ngoro yake nĩyagarũrũkĩte, agatigana na Jehova . . . , ũrĩa wamuumĩrĩire mahinda merĩ, na agĩkorũo amwathĩte atĩ ndakanarũmĩrĩre ngai ingĩ; no rĩrĩ, ndaigana kũmenyerera ũndũ ũcio aathĩtwo nĩ Jehova.” Ũndũ ũcio watũmire Ngai amũrege na atige kũmũteithia. Ningĩ njiarũa cia Suleimani nĩ ciorirũo nĩ mweke wa gũthamakĩra rũrĩrĩ ruothe rwa Isiraeli na igĩcemania na mathĩna maingĩ kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ. (1 Ath. 11:9-13) O ta ũrĩa gwathire harĩ Suleimani, ũgwati ũmwe mũnene wa kĩĩroho mũndũ angĩkorũo thĩinĩ waguo nĩ gũkorũo na arata matataũkagĩrũo nĩ ithimi cia Jehova kana matacitĩaga. Amwe no makorũo kĩũngano-inĩ, no matirĩ na hinya kĩĩroho. Angĩ nao no makorũo nĩ andũ a famĩlĩ, andũ a itũũra, arĩa mũrutaga wĩra nao, kana arĩa mũthomaga nao, matarĩ athathaiya a Jehova. Angĩkorũo arata aitũ matitĩĩte ithimi cia Jehova, thutha wa ihinda no mathũkie mũrũgamo witũ mwega mbere ya Jehova. w18.07 19 ¶9-10

Shaitani nĩ ahũthagĩra thenema na tabarĩra cia TV gũtheremia mwĩcirĩrie wake. Nĩ amenyaga atĩ ngʼano to gũtũma itũmaga tũkene, no ningĩ nĩ itũrutaga ũrĩa twagĩrĩire gwĩciria, na gwĩka. Jesu nĩ aahũthagĩra ngʼano akĩrutana. Kwa ngerekano, ta wĩcirie ũhoro wa rũgano rwake rwa Mũsamaria ũrĩa mwega na rwa mwanake ũrĩa woimire mũciĩ na agĩthiĩ agĩitanga igai rĩake. (Mat. 13:34; Luk. 10:29-37; 15:11-32) O na kũrĩ ũguo, arĩa mathũkĩtio nĩ mwĩcirĩrie wa Shaitani no mahũthĩre ngʼano gũtũthũkia. Nĩ tũrabatara gũkorũo na ũigananĩru. Nĩ kũrĩ thenema na tabarĩra cia TV ingĩtũkenia na itũrute itegũthũkia mwĩcirĩrie witũ. Ĩndĩ nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyerera. Rĩrĩa tũrathuura maũndũ ma gwĩkenia, nĩ wega twĩyũragie kĩũria gĩkĩ, ‘Hihi thenema kana tabarĩra ĩno ya TV ĩranduta atĩ ti ũũru kũhingia merirĩria makwa ma mwĩrĩ?’ (Gal. 5:19-21; Ef. 2:1-3) Wagĩrĩirũo gwĩka atĩa ũngĩona atĩ tabarĩra ĩrĩa ũrerorera nĩ ĩratũgĩria mwĩcirĩrie wa Shaitani? Wagĩrĩirũo kũmĩĩthema o ta ũrĩa ũngĩĩthema mũrimũ wa kũgwatanio! w19.01 15-16 ¶6-7

O ta ũrĩa ngũbia yagitagĩra tombo wa mũthigari, noguo “kĩĩrĩgĩrĩro kĩrĩa kĩa ũhonokio” kĩgitagĩra meciria maitũ. (1 Thes. 5:8; Thim. 3:21) Nĩ na njĩra ĩrĩkũ Shaitani angĩtũma tũrute ngũbia? Ta wĩcirie ũrĩa eendaga gwĩka Jesu. Shaitani nĩ aamenyaga atĩ Jesu nĩ angĩgaatha andũ. Ĩndĩ no mũhaka Jesu angĩetereire nginya ihinda rĩrĩa Jehova aatuĩte rĩkinye. Na mbere ya ihinda rĩu gũkinya, no mũhaka angĩanyarirĩkire na akue. Nĩ ũndũ ũcio Shaitani akĩhe Jesu mweke wa gwatha andũ mbere ya ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire rĩkinyĩte. Shaitani aamwĩrire atĩ angĩturia ndu amũthathaiye nĩ ekũmũtua mũthamaki wa thĩ yothe o hĩndĩ ĩyo. (Luk. 4:5-7) Na njĩra o ta ĩyo, Shaitani nĩ oĩ atĩ Jehova nĩ atwĩrĩire maũndũ maingĩ mega ma kĩĩmwĩrĩ thĩinĩ wa thĩ njerũ. O na kũrĩ ũguo, no mũhaka tweterere. Ningĩ mbere ya ihinda rĩu rĩkinyĩte twahota gũcemania na mathĩna maingĩ. Nĩ ũndũ ũcio, Shaitani nĩ atũgeragia na njĩra ya gũtũhe mĩeke ya kũgĩa na ũtũũro mwega ihinda-inĩ rĩrĩ. Endaga twambe tũcarie indo cia kĩĩmwĩrĩ atĩ nĩguo tũgĩe na ũtũũro mwega ihinda-inĩ rĩrĩ, tũcoke tũcarie Ũthamaki wa Ngai thutha-inĩ.—Mat. 6:31-33. w18.05 30-31 ¶15-17

Hatarĩ nganja, Jehova nĩ endaga ũkorũo na gĩkeno ũrĩ mũndũ mwĩthĩ. Wĩciragie ũhoro wa mĩoroto yaku ya kĩĩroho, na ũrekage Jehova agakorũo mĩbango-inĩ yaku yothe. Wambĩrĩria gwĩka ũguo na ihenya, noguo ũkuona Jehova agĩkũgitĩra, agĩgũtongoria, na agĩkũrathima. Wĩciragie ũhoro wa ũtaaro ũrĩa wothe wonaga Kiugo-inĩ kĩa Ngai na ũrũmagĩrĩre ũtaaro ũyũ: “Ririkanaga ũrĩa Mũkũũmbi matukũ maku ma ũnyinyi.” (Koh. 12:1) Andũ ethĩ arĩa marĩ ciũngano-inĩ nĩ magĩrĩire gũcokerio ngatho nĩ ũndũ wa gũtua itua rĩa gũtungatĩra Jehova ũtũũro-inĩ wao. Andũ ethĩ mekaga ũguo na njĩra ya gũkinyĩra mĩoroto ya kĩĩroho na kũiga ũtungata mbere ya ũndũ ũngĩ o wothe. Makĩria ma ũguo, matirekaga meciria mao mahĩngĩcwo nĩ thĩ ĩno. Matinĩnja matiagĩrĩirũo kuona wĩra wao ta arĩ wa kũhũũra maaĩ na ndĩrĩ. No mateithĩrĩrio nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ, na maathiĩ na mbere gũtungatĩra Jehova biũ, mĩbango yao ũtũũro-inĩ nĩ ĩrĩgaacagĩra. w18.04 29 ¶17, 19