Machi

Gũtirĩ mũndũ ũngĩenda gũthũũrũo. na gũtirĩ mũndũ wendaga kũnyarirũo nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wake. Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, tũngĩhota atĩa gũkorũo na gĩkeno rĩrĩa andũ matũthũũra? Rekei twarĩrĩrie itũmi ithatũ. Kĩa mbere, rĩrĩa twakirĩrĩria nĩ tũkenagia Ngai. (1 Pet. 4:13, 14) gĩa kerĩ, wĩtĩkio witũ nĩ wongererekaga na ũkagĩa na hinya makĩria. (1 Pet. 1:7) na gĩa gatatũ, nĩ tũkaamũkĩra ngerenwa ya goro mũno ya muoyo wa tene na tene. (Rom. 2:6, 7) Ihinda inini thutha wa Jesu kũriũkio, atũmwo nĩ maagĩire na gĩkeno kĩrĩa aamerĩire. Thutha wao kũhũũrũo na gwathwo matige kũhunjia, maathiire makenete. Nĩkĩ? “Tondũ wa kuonwo matagĩrĩire gũtĩo nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩa Jesu.” (Atũm. 5:40-42) Wendo wao harĩ Mwathi wao warĩ mũnene gũkĩra guoya ũrĩa mangĩkorũo maarĩ naguo kwerekera thũ ciao. na nĩ moonanirie wendo wao na njĩra ya gũthiĩ na mbere kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega “mategũtigithĩria.” Aarĩ na ariũ a Ithe witũ aingĩ ũmũthĩ no mathiaga na mbere gũtungatĩra Jehova marĩ na wĩhokeku o na magĩcemanagia na moritũ. Nĩ moĩ atĩ Jehova ndarĩ hĩndĩ angĩriganĩrũo nĩ wĩra wao na wendo ũrĩa manonania nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩake. w21.03 25 ¶18-19

Arĩa aitĩrĩrie maguta maticiaragũo marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũthiĩ kũrĩa igũrũ. Ngai nĩwe ũmaheaga kĩĩrĩgĩrĩro kĩu. Nĩ meciragia ũhoro wĩgiĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩao, makahoya nĩ ũndũ wakĩo, na nĩ meriragĩria mũno kwamũkĩra ngerenwa yao kũrĩa igũrũ. Matikoragwo moĩ ũrĩa mĩĩrĩ ĩrĩa makaaheo kũrĩa igũrũ ĩgaakorũo ĩtariĩ. (Afil. 3:20, 21; 1 Joh. 3:2) O na kũrĩ ũguo, nĩ meriragĩria kũnyitanĩra Ũthamaki-inĩ wa kũrĩa igũrũ. Andũ a ngʼondu ingĩ nĩ merĩgagĩrĩra mũno gũgaatũũra thĩinĩ wa thĩ tene na tene. Ũcio ũkoragwo ũrĩ wendi wa mũndũ wothe. Nĩ meriragĩria mũno rĩrĩa magaateithĩrĩria gũtua thĩ paradiso. Ningĩ nĩ meriragĩria rĩrĩa magaaka nyũmba ciao, mahande irio mĩgũnda-inĩ yao, na marere ciana irĩ na ũgima mũkinyanĩru wa mwĩrĩ. (Isa. 65:21-23) Nĩ meriragĩria mũno gũgaaceera kũndũ kũingĩ thĩinĩ wa thĩ nĩguo merorere irĩma, mĩtitũ, iria, na merute maũndũ maingĩ megiĩ ũũmbi wa Jehova. Makĩria ma ũguo, nĩ makenaga kũmenya atĩ ũrata wao hamwe na Jehova ũgaathiĩ na mbere ũgĩte na hinya. w21.01 18-19 ¶17-18

Thutha wa Ababuloni kwananga bũrũri ũcio, andũ maawĩroragĩra makoiga: “Nĩ kũndũ kwanangĩku gũtarĩ na mũndũ kana nyamũ, na nĩ kũneanĩtwo harĩ Akalidei.” (Jer. 32:43) Mĩaka ta 200 thutha wa ũrathi ũcio wa Joeli, Jehova nĩ aahũthĩrire Jeremia kũratha ũndũ ũngĩ wĩgiĩ tharĩkĩro ĩyo. Ooigire atĩ Ababuloni nĩ mangĩacaririe na njĩra ndikĩru Aisiraeli arĩa meekaga maũndũ ma waganu na mamanyite. Bibilia yugaga: “‘Nĩ ngũtũmanĩra ategi aingĩ a thamaki,’ ũguo nĩguo Jehova ekuuga, ‘na nĩ makaamatega. Thutha ũcio nĩ ngaatũmanĩra ahĩti aingĩ, na nĩ makaamahĩta irĩma-inĩ ciothe na tũrĩma-inĩ tuothe na kuuma mĩatũka-inĩ ya ndũmba cia mahiga. . . . Ngamba kũmarĩha biũ mũigana ũrĩa waganĩrĩire na mahĩtia mao o na mehia mao.’” Kwoguo Aisiraeli aremi matingĩahotire kwĩhitha iria-inĩ kana mĩtitũ-inĩ nĩguo matigatharĩkĩrũo nĩ Ababuloni.—Jer. 16:16, 18. w20.04 5 ¶12-13

Ihinda-inĩ rĩmwe rĩa bata ũtũũro-inĩ wake, Loti nĩ aahũthĩrĩirie gwathĩkĩra ũtaaro wa Jehova. No twĩkore tũgĩtua atĩ Loti nĩ aahũthagia maũndũ na ndaarĩ mwathĩki. O na kũrĩ ũguo, Jehova no aathiire na mbere kũgeria kũmũhonokia. “Nĩ ũndũ wa Jehova kũmũcaĩra,” araika acio maanyitire Loti na andũ a famĩlĩ yake moko na makĩmaruta nja ya itũũra rĩu. (Kĩam. 19:15, 16) No kũhoteke harĩ itũmi cigana ũna ciatũmire Jehova acaĩre Loti. No gũkorũo Loti eetigagĩra kuuma gwake mũciĩ tondũ nĩ eetigagĩra andũ arĩa maarĩ nja ya itũũra. Ningĩ kwarĩ na mogwati mangĩ. No kũhoteke Loti nĩ aamenyaga ũhoro wa athamaki erĩ arĩa maagũĩte marima-inĩ ma rami, mũkuru-inĩ warĩ kũu gũkuhĩ. (Kĩam. 14:8-12) Loti no nginya akorũo nĩ eeciragia ũhoro wĩgiĩ mũtumia wake na airĩtu ake. Makĩria ma ũguo, Loti aarĩ mũndũ mũtongu na no kũhoteke aarĩ na nyũmba njega kũu Sodomu. (Kĩam. 13:5, 6) Hatarĩ nganja, maũndũ macio matiabatiĩ gũtũma Loti age gwathĩkĩra uuge wa Jehova o na ihenya. O na kũrĩ ũguo, Jehova ndaatindanĩire na mahĩtia ma Loti, ĩndĩ ooigire atĩ aarĩ “mũndũ warĩ mũthingu.”—2 Pet. 2:7, 8. w20.04 18 ¶13-14

Inyuĩ andũ ethĩ, andũ arĩa maakũĩ ũrĩ mwana, no moe ihinda magĩkambĩrĩria gũkuona ũrĩ mũndũ mũgima. No koragwo na ma atĩ Jehova ndaroraga o ũrĩa ũtariĩ na igũrũ. Nĩ akũũĩ wega, na nĩ oĩ maũndũ marĩa ũngĩhota kũhingia. (1 Sam. 16:7) Ĩkĩra hinya ũrata waku hamwe na Ngai. Daudi nĩ eekire ũguo na njĩra ya kwĩrorera indo iria Jehova ombĩte. Daudi nĩ eecũranagia ũrĩa indo iria Jehova ombĩte iguũragia igũrũ rĩmwĩgiĩ. (Thab. 8:3, 4; 139:14; Rom. 1:20) Ũndũ ũngĩ ũngĩka nĩ kũhoya Jehova akũhe hinya ũrĩa ũrabatara. Kwa ngerekano-rĩ, hihi andũ arĩa mũthomaga nao nĩ makũnyũrũragia nĩ ũndũ wa gũkorũo ũrĩ Mũira wa Jehova? Angĩkorũo nĩ ũcemanagia na ũndũ ta ũcio, hoya Jehova agũteithie kũhiũrania naguo. Ningĩ hũthagĩra ũtaaro ũrĩa atũheaga kũgerera Kiugo gĩake, mabuku maitũ, na video. Kuona Jehova agĩgũteithia kũhiũrania na ũndũ mũna mũritũ nĩ kũrĩgũteithagia gũkorũo na ma atĩ nĩ arĩgũteithagia nginya mahinda marĩa maroka. Na rĩrĩa andũ arĩa angĩ mona atĩ nĩ wĩhokaga Jehova, nĩ marĩkwĩhokaga. w21.03 3 ¶7

Arata a hakuhĩ nĩ makenaga kwaria maũndũ marĩa mareciria na ũrĩa maraigua. Hihi ũguo nĩguo kũrĩ harĩ ũrata witũ hamwe na Jehova? Ĩĩ! Jehova aragia na ithuĩ kũgerera Kiugo gĩake, na thĩinĩ wakĩo nĩ atwĩrĩte ũhoro wĩgiĩ meciria make na ũrĩa aiguaga. Na ithuĩ twaragia nake kũgerera mahoya, na no tũmwĩre meciria maitũ ma thĩinĩ biũ na ũrĩa tũiguaga ngoro-inĩ. Arĩ Mũrata witũ ũtwendete, Jehova to gũthikĩrĩria athikagĩrĩria mahoya maitũ no nginya nĩ acokagia. Rĩmwe na rĩmwe no acokie mahoya maitũ o na ihenya. Na mahinda mangĩ no tũbatare kũhoya maita maigana ũna nĩ ũndũ wa ũndũ mũna. Ĩndĩ no tũkorũo na ma atĩ nĩ arĩcokagia ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire na njĩra ĩrĩa njega biũ. Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, Jehova no acokie mahoya maitũ na njĩra ĩrĩa tũtarerĩgagĩrĩra. Kwa ngerekano, no age gũtwehereria igerio, ĩndĩ atũhe ũũgĩ na hinya wa “kũrĩkirĩrĩria.” (1 Kor. 10:31) Tũngĩonania ngatho citũ atĩa nĩ ũndũ wa kĩheo kĩu kĩa bata kĩa mahoya? Njĩra ĩmwe nĩ gwathĩkĩra ũtaaro wa Jehova wa ‘kũhoyaga hingo ciothe.’—1 Thes. 5:17. w20.05 27-28 ¶7-8

Arĩa matengʼeraga ihenya iraihu maikaraga marorete harĩa maragerera nĩgetha matikahĩngwo. Mangĩgwa thĩ, mokagĩra na magathiĩ na mbere na gũtengʼera. Matiigaga meciria mao harĩ ũndũ ũrĩa wamahĩnga, no ũndũ mũnene ũrĩa meciragia ũhoro waguo nĩ kũrĩkia ihenya na kĩheo kĩrĩa mekwamũkĩra. Thĩinĩ wa ihenya ritũ no tũhĩngwo maita maingĩ, nĩ ũndũ wa kũhĩtia kũgerera ciugo na ciĩko citũ. Kana hihi arĩa tũratengʼera nao no mahĩtie na matũtuurithie. Macio nĩ maũndũ mangĩhaanĩka. Ithuothe tũtirĩ akinyanĩru, na ithuothe tũratengʼerera njĩra-inĩ ngunderu ya muoyo. Kwoguo o ũmwe witũ rĩmwe no akore nĩ atuurithirie ũrĩa ũngĩ agatũma agĩe na “gĩtũmi gĩa gũteta.” (Kol. 3:13) No handũ ha kũiga meciria harĩ ũndũ ũrĩa ũratũhĩnga, nĩ tũigage meciria maitũ harĩ kĩheo kĩrĩa kĩrĩ mbere itũ na tũgathiĩ na mbere na gũtengʼera. Tũngĩikara tũrakarĩte na tũrege gũkĩra, tũtikũrĩkia ihenya ritũ na tũtikwamũkĩra kĩheo. Makĩria ma ũguo, no tũtuĩke mũhĩnga harĩ andũ arĩa angĩ maratengʼerera njĩra-inĩ ngunderu ya muoyo. w20.04 26 ¶1; 28 ¶8-9

Mũnabii Danieli ataarĩirie thirikari irũmanĩrĩire cia andũ iria cianahutania na andũ a Ngai. Thirikari icio irũgamĩrĩirũo nĩ cuma cia mĩthemba ĩtiganĩte iria ithondekete mũhianano ũcio mũnene. Thirikari ya mũico ya andũ yonanĩtio ĩrĩ makinya ma mũhianano ũcio marĩa mathondeketwo na mũtukanio wa kĩgera na rĩũmba. Makinya macio marũgamĩrĩire Thirikari ya Thĩ ya Ngeretha na Amerika. Ũrathi ũcio ũronania atĩ, thirikari ĩyo ĩgaakorũo ĩgĩathana rĩrĩa Ũthamaki wa Ngai ũkaananga thirikari ciothe cia andũ. Mũtũmwo Johana ningĩ nĩ ataarĩirie ũhoro wĩgiĩ thirikari irũmanĩrĩire cia thĩ iria ciaathaga andũ a Jehova. Johana onanĩtie thirikari icio itariĩ ta nyamũ ya gĩthaka ĩrĩ na hĩa mũgwanja. Mũtwe wa mũgwanja wa nyamũ ĩyo ũrũgamĩrĩire Thirikari ya Thĩ ya Ngeretha na Amerika. Ũcio nĩ ũndũ wa bata, tondũ nyamũ ĩyo ndĩagĩire mũtwe ũngĩ thutha wa mũtwe ũcio wa mũgwanja. Ũndũ ũcio ũronania atĩ mũtwe ũcio wa mũgwanja no ũgaakorũo ũgĩathana rĩrĩa Kristo na mbũtũ yake ya igũrũ magooka kũniina mũtwe ũcio o hamwe na nyamũ ĩyo ĩrĩ yothe.—Kũg. 13:1, 2; 17:13, 14. w20.05 14 ¶11-12

Ciugo icio nĩ itũririkanagia ũndũ ũmwe wa bata, atĩ Ngai o we Kĩhumo kĩa muoyo, nowe Kĩhumo kĩa wendo. Jehova nĩ atwendete. Wendo wake ũtũmaga tũigue tũrĩ na ũgitĩri, tũrĩ na gĩkeno, na tũiganĩire. Harĩ Akristiano, kuonania wendo ti ũndũ wa gũthuura kana nĩ megwĩka kana matigwĩka. Nĩ rĩathani magĩrĩirũo kũhingia. (Mat. 22:37-40) Rĩrĩa twamenya Jehova wega, no ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ gwathĩkĩra rĩathani rĩa mbere. Gĩtũmi nĩ tondũ Jehova nĩ mũkinyanĩru, nĩ atũrũmbũyagia, na atwĩkagĩra maũndũ na njĩra ya ũtugi. No no tuone arĩ ũndũ mũritũ gwathĩkĩra rĩathani rĩa kerĩ. Nĩkĩ? Tondũ aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa tũrũmbũyanagia nao kaingĩ, ti akinyanĩru. Rĩmwe na rĩmwe no moige kana meke maũndũ mangĩtũma tuone ta matatwendete kana ta matatũrũmbũyagia. Jehova nĩ aamenyaga atĩ no tũritũhĩrũo gwathĩkĩra watho ũcio, na kwoguo nĩ aahũthĩrire andũ amwe arĩa maandĩkire Bibilia gũtũruta bata wa kuonania wendo na ũrĩa tũngĩka ũguo. Ũmwe wao nĩ mũtũmwo Johana.—1 Joh. 3:11, 12. w21.01 8 ¶1-2

Gũtekũmakania kana tũrambĩrĩirie gũtungatĩra Jehova ica ikuhĩ, kana tũkoretwo tũgĩka ũguo kwa ihinda iraihu twagĩrĩirũo kwĩyũria ũũ: ‘Hihi nĩ ndĩrerutanĩria kũregana na Shaitani nĩguo ndakagayũkanie ngoro yakwa?’ Kwa ngerekano-rĩ, ũngĩona mbica thĩinĩ wa TV kana Intaneti-inĩ ĩngĩarahũra merirĩria moru ũngĩka atĩa? No ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũhũthia na gwĩciria atĩ mbica kana video ĩyo ti ya ponografĩ. No hihi no ĩkorũo ĩrĩ njĩra ya Shaitani ya kũgayũkania ngoro yaku? Mbica ĩyo no ĩringithanio na ndaarĩ ĩrĩa mũndũ ahũthagĩra gwatũra mũgogo mũnene. Mũndũ ambaga akahũũrĩra kamũthia ka ndaarĩ mũgogo-inĩ. O ũrĩa ndaarĩ ĩyo ĩrathiĩ ĩkĩingĩraga, mũgogo ũcio ũthiaga ũgĩatũkaga. Mbica itagĩrĩire thĩinĩ wa TV kana Intaneti no iringithanio na kamũthia kau gaceke ka ndaarĩ. Kaũndũ kangĩoneka karĩ kanini na gatangĩthũkia mũndũ, no gatũme eke mehia mangĩgayũkania ngoro yake na matũme athũkie wĩkindĩru wake. Nĩ ũndũ ũcio, ndũgetĩkagĩrie ũndũ o wothe ũtagĩrĩire ũingĩre thĩinĩ wa ngoro yaku. Igaga ngoro yaku ĩtagayũkanĩte nĩguo wĩtigagĩre rĩĩtwa rĩa Jehova! w20.06 11-12 ¶14-15

Nĩ tũrabatara gũthiĩ na mbere gũteithia na kũũmĩrĩria arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano. O ta mwanake ũrĩa worĩte ngerekano-inĩ ya Jesu, no makorũo na ironda nene cia ngoro ingĩoya ihinda iraihu kũhona. (Luk. 15:17-24) Ningĩ no makorũo matarĩ na hinya kĩĩroho nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa manacemania namo thĩinĩ wa thĩ ĩno ya Shaitani. Nĩ tũrabatara kũmateithia mekĩre wĩtĩkio wao hinya harĩ Jehova. Thĩinĩ wa ngerekano ya ngʼondu ĩrĩa yorĩte, Jesu nĩ aataarĩirie ũrĩa mũrĩithi thutha wa kuona ngʼondu ĩyo amĩigagĩrĩra ciande-inĩ ciake akamĩcokia rũũru-inĩ. Mũrĩithi ũcio nĩ ambĩte akahũthĩra mahinda na hinya wake gwetha ngʼondu ĩyo. No akamenya nĩ arabatara kũmĩkuua amĩcokie rũũru-inĩ, tondũ ndĩrĩ na hinya wa gũcoka yo nyene. (Luk. 15:4, 5) No tũbatare kũhũthĩra mahinda na hinya witũ gũteithia andũ amwe arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano mahote gũtooria maũndũ marĩa magiragia matungatĩre Jehova rĩngĩ. No kũgerera roho wa Jehova, Kiugo gĩake, na mabuku marĩa tũheagwo kũgerera kĩũngano, no tũhote kũmateithia makorũo na hinya rĩngĩ kĩĩroho. Kwoguo ũngĩĩrũo wĩrute na mũndũ ũtaranyitanagĩra na kĩũngano-rĩ, na githĩ ti wega gwĩtĩkĩra mweke ũcio? w20.06 28 ¶14-15

Ithuothe nĩ twagĩrĩirũo kuonania wendo, tondũ nĩguo ũmenyithanagia Akristiano a ma. No ningĩ nĩ tũrabatara “ũmenyo ũrĩa wa ma na ũtaũku wothe.” (Afil. 1:9) Kũngĩaga ũguo, no tũtwarũo nĩ “rũhuho o ruothe rwa morutani kũgerera wara wa andũ,” ta rwa aregenyũki. (Ef. 4:14) Hĩndĩ ĩrĩa arutwo aingĩ karine-inĩ ya mbere maatigire kũrũmĩrĩra Jesu, mũtũmwo Petero nĩ oonanirie atĩ aarĩ na ma biũ atĩ Jesu aarĩ na “ciugo cia muoyo wa tene na tene.” (Joh. 6:67, 68) O na akorũo hĩndĩ ĩyo Petero ndaataũkĩirũo nĩ maũndũ mothe megiĩ ciugo icio, aathiire na mbere gũkorũo arĩ mwĩhokeku, tondũ nĩ aataũkĩirũo nĩ ũũma wĩgiĩ Kristo. O nawe no wĩkĩre hinya wĩtĩkio waku wa morutani ma Bibilia. Weka ũguo, wĩtĩkio waku nĩ ũrĩhotaga gwĩtiiria o na wacemania na moritũ, na nĩ ũrĩteithagia andũ arĩa angĩ kũgĩa na wĩtĩkio mũrũmu.—2 Joh. 1, 2. w20.07 8 ¶2; 13 ¶18

Nĩguo tũteithie aarĩ na ariũ a Ithe witũ gũtũũra ũhoro-inĩ wa ma, no mũhaka tuonanie ũcayanĩri. (1 Joh. 3:10, 11, 16, 17) Nĩ twagĩrĩirũo kwenda andũ arĩa angĩ, na to rĩrĩa maũndũ marĩ mega, no nĩ nginya rĩrĩa kũrĩ na mathĩna. Kwa ngerekano, hihi nĩ ũĩ mũndũ ũkuĩrĩirũo nĩ mũndũ wa hakuhĩ na nĩ arabatara kũũmĩrĩrio kana kũheo ũteithio mũna? Kana hihi nĩ ũiguĩte ũhoro wĩgiĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ morĩtwo nĩ indo ciao nĩ ũndũ wa gĩcanjama kĩa ndũire, na nĩ marabatara gwakĩrũo rĩngĩ Nyũmba cia Ũthamaki kana mĩciĩ yao? Nĩ tuonanagia ũrĩa twendete aarĩ na ariũ a Ithe witũ na tũkamonia ũcayanĩri, to kũgerera tu harĩ ciugo citũ no makĩria nĩ nginya na ciĩko citũ. Nĩ twĩgerekanagia na Ithe witũ wa igũrũ ũtwendete rĩrĩa tuonia andũ arĩa angĩ wendo. (1 Joh. 4:7, 8) Njĩra ĩmwe nene tuonanagia wendo nayo nĩ kuohanĩra. Kwa ngerekano, mũndũ no eke ũndũ wa gũtũrakaria, no thutha-inĩ atũhoe mũhera. Nĩ tuonanagia wendo rĩrĩa twamuohera na twariganĩrũo nĩ ũndũ ũcio.—Kol. 3:13. w20.07 24 ¶14-15

Hihi andũ arĩa makaariũkio magaathomithagio marĩ mũndũ ũmwe ũmwe ta ũrĩa tũrutaga andũ Bibilia ũmũthĩ? Hihi arĩa makaamba kũrutwo nĩ makeerũo o mũndũ kĩũngano kĩrĩa agaakorũo na mamenyerio nĩguo marute arĩa makaariũkio thutha wao? Tũkũbatara gweterera nĩguo tũkoona. No ũrĩa tũĩ nĩ atĩ, mũthia-inĩ wa Mĩaka Ngiri ya Wathani wa Kristo, “hatarĩ nganja thĩ nĩ ĩkaaiyũrũo nĩ ũmenyo wĩgiĩ Jehova.” (Isa. 11:9) Hatarĩ nganja mĩaka ĩyo ngiri nĩ tũgakenera wĩra mũingĩ wa gũcanjamũra. Hĩndĩ ya Wathani wa Mĩaka Ngiri wa Kristo, ciana ciothe cia Jehova gũkũ thĩ nĩ ikaabatara gwĩka mogarũrũku nĩguo imũkenie. Kwoguo marĩ othe nĩ makaabatara kuonania ũcayanĩri magĩteithia arĩa makaariũkio kweheria mĩerekera ya wĩhia nĩguo matũũre kũringana na ithimi cia Jehova. (1 Pet. 3:8) Hatarĩ nganja arĩa magaacokio muoyo nĩ makaagucĩrĩrio harĩ andũ a Jehova enyihia, arĩa o nao magakorũo ‘makĩrutĩra ũhonokio wao wĩra.’—Afil. 2:12. w20.08 16 ¶6-7

Tũngĩrũmĩrĩra ũtaaro ũcio ũtongoretio nĩ roho wa mũtũmwo Paulo, na tũthuthurie ciĩko citũ ene no twambĩrĩrie kuona atĩ tũrĩ na iheo na ũhoti wa mwanya. Kwa ngerekano, mũthuri wa kĩũngano no akorũo ndarĩ na ũhoti mũnene wa kũrutana kĩũngano-inĩ, ĩndĩ akorũo na moimĩrĩro mega mũno wĩra-inĩ wa gũtua andũ arutwo. Kana hihi no akorũo ndarĩ na ũhoti mũnene wa kũbanga maũndũ wega ta athuri angĩ kĩũngano-inĩ, ĩndĩ nĩ akoragwo arĩ mũtugi mũno na nĩ arĩ wendo, na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ maiguaga mategwĩtigĩra gũthiĩ kũmũhoya ũtaaro wa Maandĩko. Ningĩ no akorũo arĩ kĩonereria kĩega gĩa kũnyita andũ ũgeni. (Ahib. 13:2, 16) Rĩrĩa tuona ũhoti na iheo iria tũrĩ nacio, nĩ tũrĩkenaga nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũrahingia kĩũngano-inĩ. Ningĩ tũtirĩiguagĩra ũiru ariũ a Ithe witũ arĩa marĩ na iheo ngũrani na citũ. Gũtekũmakania itemi rĩrĩa tũrĩ narĩo thĩinĩ wa kĩũngano, ithuothe nĩ twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria kwagagĩria ũtungata na ũhoti witũ. w20.08 23-24 ¶16-18

Mĩario ya bata yarĩ na kĩongo, “Kĩrĩndĩ Kĩingĩ” nĩ yarutirũo mwaka-inĩ wa 1935 nĩ J. F. Rutherford kĩgomano-inĩ kĩrĩa gĩekĩirũo Washington, D.C., Amerika (US). Thĩinĩ wa mĩario ĩyo aarutire, Mũrũ wa Ithe Witũ Rutherford nĩ aataarĩirie nĩa mangĩgaakorũo marĩ a “kĩrĩndĩ kĩingĩ” (The Bible in Gikũyũ), kana “kĩrĩndĩ kĩnene” kĩrĩa kĩgwetetwo thĩinĩ wa Kũguũrĩrio 7:9. Gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo, andũ a kĩrĩndĩ kĩingĩ moonagwo ta arĩ Akristiano arĩa magaathiĩ igũrũ, no matioonagwo marĩ ehokeku ta Akristiano arĩa aitĩrĩrie maguta. Mũrũ wa Ithe Witũ Rutherford nĩ aahũthĩrire Maandĩko gũtaarĩria atĩ andũ a kĩrĩndĩ kĩnene matigaathiĩ igũrũ, no o nĩ ngʼondu ingĩ cia Kristo arĩa makaahonoka “thĩna ũrĩa mũnene,” na matũũre tene na tene thĩinĩ wa thĩ. (Kũg. 7:14) Jesu eeranĩire ũũ: “Ndĩ na ngʼondu ingĩ, itarĩ cia kiugũ gĩkĩ; icio nacio no mũhaka ndĩcirehe, na nĩ igaathikagĩrĩria mũgambo wakwa, nacio nĩ igaatuĩka rũũru rũmwe, na ikorũo na mũrĩithi ũmwe.” (Joh. 10:16) Ngʼondu icio ingĩ, nĩ ndungata njĩhokeku cia Jehova iria irĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũũra thĩinĩ wa thĩ tene na tene ĩrĩ Paradiso.—Mat. 25:31-33, 46. w21.01 14 ¶1-2

Nĩ twagĩrĩirũo gũkorũo twĩhaarĩirie nĩguo tũkirĩrĩrie wĩra-inĩ wa kũhunjia na tũrĩkie wĩra witũ. (Mat. 28:19, 20) Maita maingĩ, twendaga gwĩka maũndũ marĩa matarĩ maritũ. O na kũrĩ ũguo, rĩmwe na rĩmwe maũndũ marĩa ma bata makĩria matikoragwo marĩ mahũthũ. Kwoguo nĩ tũbataraga gũkũria ũhoti wa kwĩgirĩrĩria. Nĩ tũrabatara ũteithio nĩguo twĩrute gwĩka maũndũ marĩa tũngĩona marĩ maritũ harĩ ithuĩ. Jehova nĩ atũheaga ũteithio ũcio kũgerera harĩ roho wake mũtheru. (Gal. 5:22, 23) Mũtũmwo Paulo nĩ aatigagĩrĩra atĩ nĩ ahingia ũndũ ũrĩa abangĩte gwĩka. No nĩ ooigire atĩ nĩ ‘kũhũũra aahũũraga’ mwĩrĩ wake nĩgetha eke ũrĩa kwagĩrĩire. (1 Kor. 9:25-27) Nĩ eekĩrire arĩa angĩ ngoro makũrie ũhoti ũcio wa kwĩgirĩrĩria na mekage maũndũ mothe na “mũtaratara o na mũbango mwega.” (1 Kor. 14:40) No mũhaka twĩrutanĩrie biũ nĩguo tũthiĩ na mbere gũkorũo na mũtaratara mwega wa maũndũ ma kĩĩroho ũrĩa ũhutĩtie maũndũ ta kũhunjia na kũrutana ũhoro ũrĩa mwega.—Atũm. 2:46. w20.09 6 ¶15-17

Thĩinĩ wa mabũrũri maingĩ ũmũthĩ, nĩ tũkoragwo na wĩyathi wa kũhunjia. Hihi bũrũri-inĩ wanyu mũrĩ na wĩyathi wa gũthathaiya? Angĩkorũo mũrĩ na wĩyathi wĩyũrie ũũ, ‘Hihi ndĩrahũthĩra wĩyathi ũcio atĩa?’ Matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria, andũ a Jehova nĩ makoretwo makĩruta wĩra wa kũhunjia na kũrutana na gĩkĩro kĩnene gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe thĩinĩ wa thĩ. Tũrĩ o na mĩeke mĩingĩ ya kũruta wĩra ũcio. Ũngĩhũthĩra wega atĩa ihinda rĩrĩa kũrĩ na thayũ? (2 Tim. 4:2) Hihi no ũthuthurie ũrĩa maũndũ maku mahaana na wone hihi wee kana mũndũ ũngĩ wa famĩlĩ yanyu no andandũre ũtungata wake atungate arĩ painia? Tũtiagĩrĩirũo kũhũthĩra ihinda rĩrĩ gwĩcarĩria ũtonga na indo cia kĩĩmwĩrĩ, tondũ tũtikaahonoka na indo icio hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene. (Thim. 11:4; Mat. 6:31-33; 1 Joh. 2:15-17) Ahunjia aingĩ nĩ merutĩte rũthiomi rũngĩ, nĩguo mahote gũteithia andũ angĩ kwĩruta ũhoro wĩgiĩ Jehova. Ithondeka rĩa Jehova nĩ rĩmateithagĩrĩria na njĩra ya kũruta mabuku na makĩria ma thiomi 1,000! w20.09 16 ¶9-11

Mũthigari mwega akoragwo arĩ mwĩhokeku. Ekaga ũrĩa wothe angĩhota kũgitĩra mũndũ endete kana kĩndũ onaga kĩrĩ kĩa bata. Paulo eekĩrire Timotheo ngoro erutĩre harĩ Ngai, na ũguo nĩ kuuga, kwaga gũtiganĩria Ngai. (1 Tim. 4:7) O ũrĩa tũkwĩrutĩra harĩ Ngai na tũmwende makĩria, noguo tũgũkorũo na wendi mũnene wa kũrũmia ũhoro ũrĩa wa ma. (1 Tim. 4:8-10; 6:6) Mũthigari mwega ningĩ no mũhaka emenyerie na kĩyo nĩguo hingo ciothe aikarage ehaarĩirie nĩ ũndũ wa mbaara. Timotheo aahotire gũikara arĩ na hinya kĩĩroho tondũ nĩ aarũmĩrĩire ũtaaro wa Paulo ũrĩa watongoretio nĩ roho wa gũkũria ngumo cia kĩĩroho, kũnyitanĩra na Akristiano arĩa angĩ, na gwĩthema merirĩria moru. (2 Tim. 2:22) Ũndũ ũcio nĩ wabataraga emenyerie gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. Nĩ tũrabatara kwĩruta gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire nĩguo tũhote gũtooria merirĩria moru. (Rom. 7:21-25) Ningĩ, nĩ tũrabatara kwĩruta gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire nĩguo tũthiĩ na mbere kwĩyaũra ũmũndũ ũrĩa wa tene na kwĩhumba ũmũndũ mwerũ. (Ef. 4:22, 24) Na rĩrĩa twainũka mũciĩ tũnogete, no tũbatare kwĩrutanĩria makĩria nĩguo tũthiĩ mũcemanio-inĩ.—Ahib. 10:24, 25. w20.09 28 ¶9-11

No tũbatare gũkorũo na wetereri rĩrĩa tũrateithia mũrutwo akinyĩrĩre kwĩyamũrĩra Ngai na kũbatithio. No ningĩ nĩ tũrabatara kũmenya kana mũrutwo arĩ na wendi wa gũtungatĩra Jehova Ngai. Hihi mũrutwo nĩ arerutanĩria gwĩka maũndũ marĩa Jesu atwathĩte twĩke? Kana hihi no kwenda arenda kũmenya maũndũ marĩa marĩ Bibilia-inĩ? Ikaraga ũkĩroraga kana mũrutwo nĩ arakũra kĩĩroho. Kwa ngerekano-rĩ, hihi nĩ onanagia atĩ nĩ endete Jehova? Hihi nĩ ahoyaga Jehova? (Thab. 116:1, 2) Hihi nĩ akenagĩra gũthoma Bibilia? (Thab. 119:97) Hihi nĩ athiaga mĩcemanio ategũtĩrĩria? (Thab. 22:22) Hihi nĩ areka mogarũrũku o mothe ũtũũro-inĩ wake? Hihi nĩ ambĩrĩirie kwĩra arata na andũ a famĩlĩ maũndũ marĩa areruta? (Thab. 9:1) Na ũndũ ũrĩa wa bata makĩria-rĩ, hihi nĩ ehaarĩirie gũtuĩka Mũira wa Jehova? (Thab. 40:8) Angĩkorũo mũrutwo ndahingĩtie ũndũ ũmwe wa macio, hũthĩra njĩra ya ũũgĩ kũmenya nĩkĩ gĩtũmi na mwarĩrĩrie nake ũndũ ũcio na njĩra ya wendo kuuma ngoro. w20.10 18 ¶14-15

Jehova, o we Ithe wa Jesu, hingo ciothe atuaga matua mega, na aciari ake a gũkũ thĩ o nao nĩ maatuire matua ma ũũgĩ. O na kũrĩ ũguo, Jesu aneneha nĩ aabatarire gwĩtuĩra matua. (Gal. 6:5) Aarĩ na wĩyathi o ta ũrĩa tũkoragwo naguo ithuothe wa gwĩthuurĩra. Nĩ angĩathuurire kũrũmĩrĩra wendi wake. Handũ ha ũguo aathuurire gũtũũria ũrata mwega hamwe na Jehova. Jesu amenya ũrĩa Jehova eendaga eke, nĩ eekire ũguo. (Joh. 6:38) Nĩ aamenyaga atĩ nĩ angĩamenirũo nĩ andũ aingĩ, na kũmenya ũguo no mũhaka gũkorũo nĩ gwatũmaga ecirie ũndũ ũcio na njĩra ndikĩru. O na kũrĩ ũguo, aathuurire gwathĩkĩra Jehova. Rĩrĩa Jesu aabatithirio mwaka wa 29 M.M., ũndũ ũrĩa aaigire mbere ũtũũro-inĩ wake nĩ gwĩka wendi wa Jehova. (Ahib. 10:5-7) O na rĩrĩa aakuuaga arĩ mũtĩ-inĩ wa kũnyarirĩrũo, no aathiire na mbere gwĩka wendi wa Ithe.—Joh. 19:30. w20.10 29 ¶12; 30 ¶15

2Hihi nĩ ũĩ aarĩ kana ariũ a Ithe witũ thĩinĩ wa kĩũngano kĩanyu maragerera moritũ nĩ ũndũ wa kũrwara kana nĩ ũndũ wa mathĩna mangĩ? Kana akorũo hihi nĩ gũkuĩrũo makuĩrĩirũo nĩ mũndũ wa hakuhĩ? Tũngĩmenya harĩ mũndũ ũrabatara ũteithio, no tũũrie Jehova atũteithie nĩguo tũhote kwaria nake na njĩra ya wendo kana tũmwĩkĩre ũndũ wa ũtugi. No gũkorũo ũndũ ũrĩa tũkuuga kana twĩke nĩguo mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ekũbataraga. (1 Pet. 4:10) Nĩ twagĩrĩirũo gũkorũo na ũmĩrĩru, tondũ wa kũmenya atĩ Jehova arĩ hamwe na ithuĩ. Nĩ atũteithagia kũgerera harĩ Jesu na araika. Ningĩ, angĩkorũo nĩ ũndũ ũratwarana na muoroto wake, no atũteithie kũgerera harĩ andũ marĩ na ũnene thirikari-inĩ. Na o ta ũrĩa aingĩ aitũ twĩyoneire, Jehova nĩ ahũthagĩra roho wake mũtheru kũhutia ngoro cia Akristiano arĩa angĩ nĩguo matũteithie. Kwoguo, o ta mũtũmwo Paulo, no tũhote kuuga ũũ tũrĩ na ũmĩrĩru: “Jehova nĩwe mũndeithia; ndigwĩtigĩra. Mũndũ-rĩ, angĩnjĩka atĩa hihi?”—Ahib. 13:6. w20.11 17 ¶19-20

Atũmwo nĩ meeyoneire ũira wa ĩmwe kwa ĩmwe atĩ Jehova aarĩ hamwe nao. Nĩ aamaheete ũhoti wa kũringa ciama. (Atũm. 5:12-16; 6:8) Jehova ndekaga ũguo harĩ ithuĩ ũmũthĩ. O na kũrĩ ũguo, Jehova kũgerera Kiugo gĩake nĩ atwĩrĩire atĩ rĩrĩa tũranyamarĩka nĩ ũndũ wa ũthingu, nĩ akenagio nĩ ithuĩ na roho wake ũkoragwo hamwe na ithuĩ. (1 Pet. 3:14; 4:14) Kwoguo handũ ha gwĩciria mũno ũrĩa tũngĩka tũngĩcemania na moritũ ihinda rĩrĩa rĩroka, twagĩrĩirũo gwĩciria ũrĩa tũngĩka ihinda-inĩ rĩrĩ gwĩkĩra wĩtĩkio witũ hinya atĩ Jehova no ahote gũtũteithia na gũtũhonokia. Nĩ twagĩrĩirũo kwĩhoka kĩĩranĩro kĩrĩa Jesu eeranĩire atĩ: “Nĩ ngaamũhe ciugo na ũũgĩ ũrĩa akararia anyu marĩ othe hamwe matakahota gũkararia kana kũregana naguo.” Ningĩ Jesu atwĩrĩte ũũ: “Mwakirĩrĩria nĩ mũkaahonokia mĩoyo yanyu.” (Luk. 21:12-19) Na ndũkariganĩrũo atĩ Jehova nĩ aririkanaga nginya tũmaũndũ tũrĩa tũnini biũ twĩgiĩ ndungata ciake iria ikuĩte. Gũkorũo atĩ nĩ aririkanaga maũndũ macio nĩ kuonania atĩ nĩ akaamariũkia. w21.01 4 ¶12

Mũtũmwo Paulo tiwe warĩ wa mbere kwaria ũhoro wĩgiĩ kĩĩrĩgĩrĩro gĩa kũriũka. O na Ayubu nĩ aarĩtie ũhoro ũcio. Nĩ eetĩkĩtie biũ atĩ Ngai nĩ akaamũririkana na amũriũkie. (Ayub. 14:7-10, 12-15) “Kũriũkio kwa arĩa akuũ” nĩ ũndũ ũmwe wa “mũthingi” kana “ũrutani wa mũthingi” wa morutani mothe ma Gĩkristiano. (Ahib. 6:1, 2) Ũhoro ũrĩa Paulo aarĩrĩirie wĩgiĩ kĩĩrĩgĩrĩro gĩa kũriũka ũrĩ thĩinĩ wa 1 Akorintho mũrango wa 15. Ũhoro ũcio aandĩkire no mũhaka ũkorũo nĩ wekĩrire hinya wĩtĩkio wa Akristiano a karine ya mbere. Mũrango ũcio no ũtwĩkĩre hinya o na ithuĩ na wĩkĩre hinya kĩĩrĩgĩrĩro gitũ kĩgiĩ kũriũka. Kũriũkio kwa Jesu Kristo nĩ gũtũmaga tũkorũo na ma atĩ andũ aitũ nĩ makaariũkio. Kũriũka gwake nĩ gĩcunjĩ kĩmwe kĩa “ũhoro ũrĩa mwega” Paulo aahunjĩirie Akorintho. (1 Kor. 15:1, 2) O na aameerire atĩ Mũkristiano angĩkorũo ndetĩkĩtie atĩ Jesu nĩ aariũkirio, wĩtĩkio wake nĩ wa tũhũ.—1 Kor. 15:17. w20.12 2 ¶2-4

Nĩ ũndũ ũrĩkũ wateithirie mũtũmwo Petero? Petero nĩ aaririkanire atĩ mbere ĩyo Jesu nĩ aamũhoeire atĩ wĩtĩkio wake ndũkage hinya. Jehova nĩ acokirie mahoya macio ma kuuma ngoro. Thutha ũcio Jesu we mwene nĩ ooimĩrĩire Petero, kwahoteka nĩguo amwĩkĩre ngoro. (Luk. 22:32; 24:33, 34; 1 Kor. 15:5) Rĩrĩa atũmwo maagire kũnyita thamaki thutha wa kũrara ũtukũ mũgima magĩtega, Jesu nĩ aamoimĩrĩire. Hĩndĩ ĩyo, Jesu nĩ aaheire Petero mweke ũngĩ wa kũmwĩra kana nĩ amwendete. Jesu nĩ ooheire mũtũmwo ũcio wake eendete, na akĩmwĩhokera wĩra makĩria. (Joh. 21:15-17) Ũrĩa Jesu aahiũranirie na Petero nĩ kuoonanirie tha ciake, na Jesu egerekanagia biũ na Ithe. Kwoguo rĩrĩa tweka mahĩtia, tũtiagĩrĩire gwĩciria atĩ tũtingĩoherũo. Nĩ twagĩrĩirũo kũririkanaga atĩ Shaitani angĩenda twĩcirie atĩ tũtingĩoherũo. No handũ ha gwĩciria ũguo, twagĩrĩirũo kũririkanaga atĩ Jehova nĩ atwendete mũno, nĩ ataũkagĩrũo nĩ mawathe maitũ, na nĩ akoragwo ehaarĩirie gũtuohera. Ningĩ nĩ twagĩrĩirũo kwĩgerekania nake rĩrĩa andũ arĩa angĩ matũhĩtĩria.—Thab. 103:13, 14. w20.12 20-21 ¶17-19

No twĩrute kuumana na andũ arĩa maagire gũikara mahooreire na kwĩhoka Jehova. Kwĩruta ũhoro wĩgiĩ andũ ta acio, no gũtũteithie gwĩthema gwĩka mahĩtia marĩa meekire. Kwa ngerekano, kĩambĩrĩria-inĩ kĩa wathani wake, Mũthamaki Asa nĩ eehokaga Jehova rĩrĩa aahiũranagia na mathĩna. No thutha ũcio, handũ ha kwĩhoka Jehova nĩguo amũteithie, aathuurire kũhiũrania na mathĩna na njĩra ciake mwene. (2 Maũ. 16:1-3, 12) Kĩambĩrĩria-inĩ, itua rĩa Asa rĩa kũhoya Asiria mamũteithie kũrũa na Aisiraeli nĩ rĩngĩoonekire ta rĩrĩ rĩega. No thayũ ũrĩa aagĩire naguo warĩ o wa kahinda kanini. Jehova aamwĩrire ũũ kũgerera harĩ mũnabii: “Tondũ wehokire mũthamaki wa Siria na ndwehokire Jehova Ngai waku, mbũtũ ya mũthamaki wa Siria nĩ ĩĩtharĩte kuuma guoko-inĩ gwaku.” (2 Maũ. 16:7) Nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyerera gwĩciria atĩ no tũhiũranie na mathĩna na njĩra citũ ithuĩ ene tũtekwĩhoka ũtongoria wa Jehova kũgerera Kiugo gĩake. O na rĩrĩa tũrabatara gũtua itua rĩa na ihenya, twagĩrĩirũo kwĩhokaga Jehova, na nĩ arĩtũteithagia gũtua itua rĩega. w21.01 6 ¶13-15

Mahinda-inĩ maya, andũ amwe a Jehova matirĩ na irio cia kũigana nĩ ũndũ wa mathĩna ma kĩĩmbeca kana mathĩna marĩa moimanaga na mbaara. Nao angĩ marĩ njera nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wao. O na kũrĩ ũguo, andũ a kĩrĩndĩ kĩnene nĩ mekĩragwo ngoro kũmenya atĩ thutha wa mũtabarĩre ũyũ mũũru kũniinwo, nĩ magaakoragwo na irio nyingĩ cia kĩĩmwĩrĩ na cia kĩĩroho. Rĩrĩa Jehova akaaniina thĩ ĩno njũru ya Shaitani, nĩ agaatigĩrĩra atĩ andũ a kĩrĩndĩ kĩnene nĩ magitĩrũo kuumana na marakara make marĩa mahaananĩtio na ‘ũrugarĩ mũnene.’ Thutha wa thĩna ũrĩa mũnene gũthira, Jesu nĩ agaatongoria andũ acio makaahonoka amatware “maĩ-inĩ ma muoyo” wa tene na tene. (Kũg. 7:17) Hatarĩ nganja, andũ a kĩrĩndĩ kĩnene marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro kĩa magegania. Ngũrani na andũ bilioni nyingĩ arĩa manatũũra thĩinĩ wa thĩ, no kũhoteke o gũtirĩ hĩndĩ magaakua! (Joh. 11:26) Andũ a ngʼondu ingĩ makoragwo na kĩĩrĩgĩrĩro kĩa magegania, na ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga macokerie Jehova ngatho o hamwe na Jesu. w21.01 17 ¶11-12

Ũtukũ wa mũico mbere ya Jesu kũũragwo, nĩ eeciragia ũhoro wĩgiĩ moritũ marĩa arutwo ake mangĩacemanirie namo. Nĩ ũndũ wa ũrĩa eendete arutwo ake, aahoire Ithe ũũ: “Ũmagitagĩre kuumana na ũrĩa mũũru.” (Joh. 17:14, 15) Jesu nĩ aamenyaga atĩ acoka igũrũ, Shaitani nĩ angĩathiire na mbere kũrũa na andũ arĩa maatungatagĩra Jehova. Hatarĩ nganja, andũ a Jehova nĩ maabataraga kũgitĩrũo. Ihinda-inĩ rĩrĩ nĩ tũrabatara ũgitĩri wa Jehova gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe. Gĩtũmi nĩ tondũ Shaitani nĩ aharũrũkĩtio kuuma kũrĩa igũrũ, “arĩ na marakara manene.” (Kũg. 12:12) Nĩ atũmĩte andũ amwe arĩa matũnyariraga metĩkie atĩ, rĩrĩa maratũnyarira makoragwo makĩrutĩra “Ngai ũtungata mũtheru.” (Joh. 16:2) Nao andũ arĩa matetĩkĩtie Ngai, matũnyariraga tondũ wa kuona tũrĩ ngũrani na andũ arĩa angĩ thĩinĩ wa thĩ. Ĩndĩ gũtekũmakania kĩrĩa kĩratũma andũ matũnyarire, tũtibatiĩ gwĩtigĩra. Nĩkĩ? Rĩandĩko rĩa ũmũthĩ nĩ rĩronania gĩtũmi. w21.03 26 ¶1, 3

Jehova ekaga maũndũ mothe agĩtongorio nĩ wendo. Nĩ arũmbũyagia mabataro maitũ mothe. Nĩ ũndũ wa Jehova gũtwenda, nĩ aabangire mũbango wa gũtũkũũra. O na Jesu nĩ atwendete mũno, ũũ atĩ nĩ aarutire muoyo wake nĩ ũndũ witũ. (Joh. 3:16; 15:13) Gũtirĩ ũndũ ũngĩtũma Jehova na Jesu matige kwenda andũ arĩa makoragwo marĩ ehokeku harĩ o. (Joh. 13:1; Rom. 8:35) Ũndũ ũmwe na ũcio, ũndũ o wothe mũtwe wa famĩlĩ areka abatiĩ gũtindĩkwo nĩ wendo. Ũndũ ũcio nĩ wa bata mũno nĩkĩ? Mũtũmwo Johana ooigire ũũ: “Mũndũ ũrĩa ũtendete mũrũ wa Ithe [kana famĩlĩ], ũcio onete, ndangĩhota kwenda Ngai, ũcio atarĩ ona.” (1 Joh. 4:11, 20) Kwoguo, mũthuri wendete famĩlĩ yake na ũrenda kwĩgerekania na Jehova na Jesu nĩ ahingagĩria famĩlĩ yake mabataro ma kĩĩroho, mabataro ma ngoro, na ma kĩĩmwĩrĩ. (1 Tim. 5:8) Nĩ arutaga ciana ciake na agacirũnga. Ningĩ hingo ciothe nĩ erutanagĩria gũtua matua maratĩithia Jehova na mekũguna famĩlĩ yake. w21.02 5 ¶12-13

Ithe witũ wa igũrũ ũtwendete nĩ ataũkagĩrũo atĩ maũndũ marĩa twanahĩtũkĩra ũtũũro-inĩ witũ no matũme tũkorũo na mawoni matarĩ mega kwĩyerekera. Ningĩ nĩ onaga ngumo njega thĩinĩ witũ, iria no kũhoteke o na ithuĩ ene tũticionaga. (1 Joh. 3:19, 20) Mũndũ ũrerutanĩria gũtigana na mũtugo mũna mũũru, no ekore acokerete mũtugo ũcio na aigue akuĩte ngoro mũno. Hatarĩ nganja rĩrĩa tweka ũndũ ũtarĩ mwega nĩ tũiguaga ũũru mũno. (2 Kor. 7:10) No tũtiagĩrĩirũo kũigua ũũru gũkĩria njano, nginya twambĩrĩrie kwĩĩra atĩ tũrĩ andũ matarĩ kĩene na Jehova ndangĩtuohera. Gũkorũo na mawoni ta macio gũtiagĩrĩire na no gũtũme tũtige gũtungatĩra Jehova. Handũ ha ũguo, twagĩrĩirũo ‘kũrũnga maũndũ’ hamwe na Jehova na tũmũhoe atuohere. (Isa. 1:18) Jehova angĩona nĩ wĩrirĩte biũ nĩ egũkuohera. Makĩria ma ũguo, nĩ wagĩrĩirũo kũhoya athuri a kĩũngano ũteithio. Marĩ na wetereri nĩ megũgũteithia ũcokererie kĩĩroho.—Jak. 5:14, 15. w20.12 23 ¶5-6

Jesu nĩ aatĩĩte atumia. Jesu ndeekire ta Afarisai arĩa mataheete atumia gĩtĩo na arĩa mateetĩkagĩra kwaria na atumia marĩ kũndũ kwa mũingĩ, kana kwĩruta Maandĩko hamwe nao. Handũ ha ũguo, nĩ aagĩaga na ndeereti ndikĩru cia maũndũ ma kĩĩroho hamwe na atumia o ũndũ ũmwe na athuri. (Luk. 10:38, 39, 42) Ningĩ nĩ aaheaga atumia mweke wa kũnyitanĩra hamwe nake agĩthiĩ kũhunjia. (Luk. 8:1-3) Ningĩ nĩ aaheire atumia gĩtĩo na njĩra ya kũmahe wĩra wa kũmenyithia atũmwo atĩ nĩ ariũkĩtio kuuma kũrĩ arĩa akuũ. (Joh. 20:16-18) Mũtũmwo Paulo nĩ aaririkanirie Timotheo atĩ nĩ aagĩrĩirũo gũtĩa atumia. Paulo ooigire atĩ nyina wa Timotheo na cũcũ wao nĩo maambĩrĩirie kũruta Timotheo “maandĩko marĩa matheru.” (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Marũa-inĩ marĩa Paulo aandĩkĩire Aroma, aageithirie aarĩ a Ithe witũ ĩmwe kwa ĩmwe akĩhũthĩra marĩĩtwa mao. Paulo nĩ aamenyaga wĩra wa bata ũrĩa aarĩ a Ithe witũ maahingagia o na akamacokeria ngatho.—Rom. 16:1-4, 6, 12; Afil. 4:3. w21.02 15 ¶5-6