Februarĩ

Jehova endaga athathaiya ake othe makorũo na gĩkeno. Akoragwo hakuhĩ na o ũmwe witũ na nĩ amenyaga rĩrĩa tũrĩ na kĩeha kana rĩrĩa tũkuĩte ngoro. (Thab. 145:18, 19) ta wĩcirie ũrĩa Jehova aarũmbũyanirie na mũnabii Elija. Mũnabii ũcio mwĩhokeku aatũũraga ihinda rĩarĩ iritũ mũno harĩ Aisiraeli. Athathaiya a Jehova nĩ maanyariragwo mũno, na andũ marĩ na hinya arĩa maareganaga na Ngai nĩ meendaga kũũraga Elija. (1 Ath. 19:1, 2) Ningĩ Elija oonaga ta arĩ we wiki watigĩtwo arĩ mũthathaiya wa Jehova, na ũndũ ũcio nĩ wamũragaga ngoro mũno. (1 Ath. 19:10) Ngai nĩ ooire ikinya o na ihenya nĩguo ateithie Elija. Nĩ aatũmire mũraika nĩguo omĩrĩrie Elija atĩ ndaarĩ wiki, na atĩ kwarĩ na Aisiraeli angĩ aingĩ meetigĩrĩte Ngai. (1 Ath. 19:5, 18) Jesu eerĩire arũmĩrĩri ake atĩ nĩ mangĩamũkĩrire famĩlĩ nene ya kĩĩroho. (Mar. 10:29, 30) Jehova, ũrĩa nĩwe Kĩongo kĩa famĩlĩ itũ ya kĩĩroho, nĩ eranĩire atĩ nĩ arĩteithagĩrĩria arĩa marenda kũmũtungatĩra.—Thab. 9:10. w21.06 8-9 ¶3-4

Andũ aingĩ nĩ mahĩngĩkaga tondũ morutani maitũ ma Bibilia, nĩ maguũragia morutani ma maheeni ma ndini. Atongoria a ndini marutaga arũmĩrĩri ao atĩ Ngai nĩ aherithagia andũ arĩa aganu icua-inĩ rĩa mwaki. Marutanaga ũrutani ũcio wa maheeni nĩguo andũ mathiĩ na mbere kũmarũmĩrĩra. No ithuĩ andũ a Jehova arĩa tũthathayagia Ngai ũrĩ wendo, nĩ tuonanagia atĩ ũrutani ũcio nĩ wa maheeni. Ningĩ atongoria a ndini marutanaga atĩ muoyo ndũkuaga. Korũo ũrutani ũcio nĩ wa ma, gũtingĩkoragwo na bata wa andũ kũriũkio. Nĩ tuonanagia atĩ ũrutani ũcio ndumanĩte na Bibilia. Ningĩ, o na gũtuĩka ndini nyingĩ irutanaga atĩ maũndũ mothe marĩa twĩkaga makoragwo mabangĩtwo kabere nĩ Ngai, ithuĩ tũrutanaga atĩ andũ nĩ makoragwo na wĩyathi wa gwĩthuurĩra, na no mathuure gũtungatĩra Ngai. Ũndũ ũcio ũtũmaga atongoria a ndini meke atĩa? Kaingĩ nĩ marakaraga mũno. Angĩkorũo nĩ twendete ũhoro wa ma, no mũhaka tũrũmĩrĩre morutani ma Ngai. (Joh. 8:45, 46) Ngũrani na Shaitani ũrĩa Mũcukani, ithuĩ tũthiaga na mbere kũrũmia ũhoro ũrĩa wa ma. Tũtiĩkaga ũndũ o wothe ũtaringaine na maũndũ marĩa twĩtĩkĩtie. (Joh. 8:44) Ngai endaga andũ ake ‘mathũũrage ũndũ ũrĩa mũũru’ na ‘marũmagie ũndũ ũrĩa mwega’ o ta ũrĩa Jesu eekire.—Rom. 12:9; Ahib. 1:9. w21.05 10 ¶10-11

Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa tũngĩona nĩ tũkũrĩtie mwĩtĩo kana mũkoroko? Twagĩrĩirũo gwĩka mogarũrũku. Mũtũmwo Paulo ooigire atĩ andũ arĩa manyitĩtwo “marĩ muoyo” nĩ Mũcukani no mahote gwĩthara kuuma mũtego-inĩ wake. (2 Tim. 2:26) Ndũkanariganĩrũo atĩ Jehova arĩ hinya gũkĩra Shaitani. Kwoguo tũngĩtĩkĩra gũteithio nĩ Jehova, no tũhote gwĩthara kuuma kũrĩ mũtego o wothe Shaitani angĩkorũo atũigĩire. Twagĩrĩirũo gwĩthema mĩtego ya Shaitani atanatũnyita, handũ ha gweterera tũnyitwo nĩguo twĩthare. Tũtingĩhota gwĩka ũguo tũtarĩ na ũteithio wa Jehova. Nĩ ũndũ ũcio hoyaga Jehova o mũthenya agũteithie kũmenya kana ngumo icio njũru nĩ ciambĩrĩirie gũtongoria mwĩcirĩrie na ciĩko ciaku. (Thab. 139:23, 24) Wĩrutanĩrie biũ nĩguo ndũkanakũrie mwĩtĩo kana mũkoroko. Kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ, Shaitani akoretwo akĩhĩta andũ na mĩtego yake. No ica ikuhĩ nĩ arĩhingĩrũo, na thutha-inĩ aniinwo. (Kũg. 20:1-3, 10) Nĩ twĩriragĩria mũno rĩrĩa mũthenya ũcio ũgakinya. Kamũira mũthenya ũcio ũkinye, wĩthemage mĩtego ya Shaitani. Wĩrutanĩrie biũ nĩguo ndũgatongoragio nĩ mwĩtĩo kana mũkoroko. Tua itua rĩa ‘kũreganaga na Mũcukani, nake nĩ egũkũũrĩra.’ w21.06 19 ¶15-17

Jehova nĩ akenaga rĩrĩa mũndũ etĩkĩra ũhoro wa ma na ambĩrĩria kwĩra andũ arĩa angĩ ũhoro ũcio. (Thim. 23:15, 16) No mũhaka akorũo Jehova nĩ akenaga mũno mahinda-inĩ maya ona andũ ake makĩruta wĩra wa kũhunjia na kũrutana. Kwa ngerekano, o na gũtuĩka mwaka wa ũtungata wa 2020 kwarĩ na kĩngʼũki kĩa mũrimũ wa Korona, nĩ twahotire kwĩruta Bibilia na andũ 7,705,765, na andũ 241,994 makĩĩyamũrĩra Jehova na makĩbatithio. Arutwo acio erũ o nao nĩ mekwĩruta na andũ angĩ Bibilia na kwoguo arutwo a Bibilia mongerereke. (Luk. 6:40) No tũkorũo na ma atĩ Jehova nĩ akenaga rĩrĩa tũratua andũ angĩ arutwo. Wĩra wa gũtua andũ arutwo ti mũhũthũ, no tũgĩteithio nĩ Jehova no tũhote kũnyita itemi harĩ gũteithia andũ arĩa angĩ kwenda Ithe witũ wa igũrũ. Na githĩ to twĩigĩre muoroto wa kwĩruta Bibilia naarĩ na mũndũ ũmwe? No tũkorũo na maumĩrĩra mega mũno tũngĩhũthĩra mĩeke ĩrĩa yothe tuona kũũria andũ arĩa othe twacemania nao kana no mende kwĩruta Bibilia. w21.07 6-7 ¶14-16

Mũthamaki Daudi nĩ aarutire mũhothi warĩ mũnene mũno kuuma harĩ indo ciake wa gũteithĩrĩria gwaka hekarũ. (1 Maũ. 22:11-16) O na angĩkorũo tũtirĩ na hinya wa kĩĩmwĩrĩ wa gũteithĩrĩria mĩako-inĩ ya ithondeka, no tũthiĩ na mbere gũteithĩrĩria mĩako ĩyo na njĩra ya kũruta mĩhothi kũringana na ũhoti witũ. Ningĩ andũ ethĩ no magunĩke na ũmenyeru witũ ũrĩa tũgĩte naguo. Mũtũmwo Paulo aaigire kĩonereria kĩrĩkũ kĩega ũhoro-inĩ wĩgiĩ kuonania ũtaana? Nĩ aanyitire Timotheo ũgeni, o ũcio warĩ mũndũ mwĩthĩ anyitanĩre nake wĩra-inĩ wa kũhunjia na akĩmũruta njĩra ciake cia kũhunjia na kũrutana. (Atũm. 16:1-3) Paulo nĩ aamenyeririe Timotheo na agĩkorũo arĩ mũhunjia na mwarimũ wa ũhoro ũrĩa mwega. (1 Kor. 4:17) Thutha-inĩ, Timotheo nĩ aahũthĩrire maũndũ marĩa aarutirũo nĩ Paulo kũmenyeria andũ angĩ. w21.09 12 ¶14-15

Nĩ maũndũ marĩkũ tũngĩĩruta kuumana na kĩonereria kĩa Apolo na mũtũmwo Paulo? Eerĩ nĩ maarĩ na ũmenyo mũrikĩru wa Maandĩko. Eerĩ nĩ mooĩkaine mũno na maarĩ arutani ega. Ningĩ nĩ maateithĩtie andũ aingĩ gũtuĩka arutwo. No matiaiguanagĩra ũiru. (Atũm. 18:24) O na ihinda rĩna thutha wa Apolo kuuma Korintho, Paulo nĩ aamwĩkĩrire ngoro acoke kuo. (1 Kor. 16:12) Apolo aahũthĩrire ũhoti ũrĩa aarĩ naguo na njĩra njega kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega na gwĩkĩra aarĩ na ariũ a Ithe witũ hinya. Ningĩ Apolo aarĩ mwĩnyihia. Kwa ngerekano, hatirĩ handũ tũthomaga atĩ nĩ aarakarire rĩrĩa Akila na Pirisila ‘maamũtaarĩirie njĩra ya Ngai na ũrũngĩrĩru makĩria.’ (Atũm. 18:24-28) Mũtũmwo Paulo nĩ aamenyaga maũndũ mega marĩa Apolo aahingagia. No Paulo ndetigagĩra atĩ tondũ andũ nĩ mangĩonire Apolo arĩ wa bata kũmũkĩra. Ũtaaro ũrĩa Paulo aandĩkĩire Akorintho nĩ wonanagia atĩ aarĩ mũndũ mwĩnyihia na ũteĩkagĩrĩra.—1 Kor. 3:4-6. w21.07 18 ¶15-17

Tondũ Adamu na Hawa maaremeire Ngai makĩendaga, warĩ ũndũ mwagĩrĩru harĩ o kweherio thĩinĩ wa famĩlĩ yake. No kũngĩathiire atĩa harĩ njiarũa ciao? Tondũ Jehova nĩ endete andũ, nĩ aathondekire njĩra nĩguo njiarũa ciao iria ingĩgaakorũo irĩ njathĩki cingĩre thĩinĩ wa famĩlĩ yake. Eekire ũguo na njĩra ya kũruta igongona rĩa Mũrũ wake wa mũmwe. (Joh. 3:16) Nĩ ũndũ wa igongona rĩu rĩa Jesu, andũ ehokeku 144,000 nĩ maahotithirio gũtuĩka ariũ a Ngai. (Rom. 8:15-17; Kũg. 14:1) Ningĩ nĩ kũrĩ andũ angĩ aingĩ ehokeku mekaga wendi wa Ngai. Marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũkaaingĩra famĩlĩ-inĩ ya Ngai thutha wa igerio rĩa mũico, mũthia-inĩ wa mĩaka ĩrĩa ngiri ĩmwe. (Thab. 25:14; Rom. 8:20, 21) O na ũmũthĩ metaga Jehova “Ithe witũ” tondũ nĩwe wamombire. (Mat. 6:9) Andũ arĩa makaariũkio o nao nĩ makaagĩa na mweke wa kwĩruta maũndũ marĩa Jehova endaga andũ meke. Arĩa magaathuura gwathĩkĩra ũtongoria wake, mũthia-inĩ o nao nĩ makaaingĩra thĩinĩ wa famĩlĩ yake. w21.08 5 ¶10-11

Mũtũmwo Paulo nĩ eehokeirũo ũtungata, na kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ oonaga ũtungata ũcio ũrĩ ũndũ ũrĩa wa bata mũno harĩ we. Aahunjagia “mũingĩ-inĩ na nyũmba kwa nyũmba.” (Atũm. 20:20) Ũguo nĩ kuuga aahunjagia handũ o hothe na hĩndĩ o yothe angĩahotire. Kwa ngerekano, hĩndĩ ĩrĩa eetagĩrĩra andũ arĩa aarutithanagia wĩra nao Athene, nĩ aahunjĩirie gĩkundi kĩa andũ maarĩ igweta na amwe ao makĩamũkĩra ndũmĩrĩri yake wega. (Atũm. 17:16, 17, 34) O na rĩrĩa ‘oohetwo,’ Paulo nĩ aahunjagĩria andũ arĩa maamũrangagĩra na arĩa moka kũmuona. (Afil. 1:13, 14; Atũm. 28:16-24) Paulo nĩ aahũthagĩra mahinda make wega. Kaingĩ nĩ eeraga andũ arĩa angĩ manyitanĩre nake ũtungata-inĩ. Kwa ngerekano, thabarĩ-inĩ yake ya mbere ya ũmishonarĩ nĩ aathiire na Johana, nayo ya kerĩ agĩthiĩ na Timotheo. (Atũm. 12:25; 16:1-4) No mũhaka akorũo Paulo nĩ eerutanagĩria kũruta arũme acio ũrĩa mangĩbanga maũndũ kĩũngano-inĩ, ũrĩa mangĩkĩra ngoro aarĩ na ariũ a Ithe witũ, na ũrĩa mangĩkorũo marĩ arutani ega.—1 Kor. 4:17. w22.03 27 ¶5-6

Andũ amwe magaga gwĩtĩkia atĩ nĩ kũrĩ Mũũmbi tondũ maugaga atĩ metĩkagia ũndũ ũrĩa marona na maitho. O na kũrĩ ũguo, nĩ metĩkagia indo matarona tondũ kwa ngerekano, nĩ metĩkagia atĩ nĩ kũrĩ rũhuho tondũ nĩ monaga ũira wa kuonania atĩ rũrĩ kuo. Wĩtĩkio ũrĩa warĩrĩirio Bibilia-inĩ, wĩhocetie harĩ ũira wa “maũndũ ma ma marĩa mataroneka.” (Ahib. 11:1) Nĩguo mũndũ ethuthurĩrie ũira wa maũndũ macio no abatare kũhũthĩra mahinda na hinya mũingĩ, no andũ aingĩ matiendaga gwĩka ũguo. Mũndũ ũrĩa ũtendaga gwĩthuthurĩria we mwene no atue atĩ gũtirĩ Ngai. Thutha wa gwĩka ũthuthuria, athomi amwe a sayansi nĩ metĩkagia atĩ Ngai nĩwe wombire thĩ na igũrũ. Kĩambĩrĩria-inĩ, andũ amwe meetĩkĩtie atĩ gũtirĩ Mũũmbi tondũ matiarutirũo ũhoro wa ũũmbi marĩ yunivasĩtĩ. O na kũrĩ ũguo, rĩu nĩ metĩkĩtie atĩ nĩ kũrĩ Ngai na nĩ mamwendete. Ithuothe no mũhaka twĩrutanĩrie gwaka wĩtĩkio witũ harĩ Ngai gũtekũmakania maũndũ marĩa twarutirũo cukuru. w21.08 14 ¶1; 15-16 ¶6-7

Jesu aahũthĩrire ngerekano ya mwanake ũrĩa worĩte, gũtũteithia gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa Jehova endete kuonania tha. Mwanake ũcio aaumire kwao mũciĩ, na “akĩananga indo . . . ciake na mũtũũrĩre wa waganu.” (Luk. 15:13) Thutha-inĩ, nĩ eeririre na agĩtigana na mũtũũrĩre wake wa waganu, akĩĩnyihia na agĩcoka mũciĩ. Hihi ithe eekire atĩa? Jesu aaugire ũũ: “Na [mũriũ ũcio] arĩ o haraya ithe akĩmuona, akĩringwo nĩ tha, akĩhanyũka, akĩmũhĩmbĩria na akĩmũmumunya na wendo muororo.” Mũthuri ũcio ndaaconorithirie mũriũ wake. Handũ ha ũguo, oonirie mwanake ũcio tha akĩmuohera, na akĩmũnyita ũgeni rĩngĩ famĩlĩ-inĩ yake. Mũriũ ũcio nĩ eehĩtie mũno, no tondũ nĩ eeririre, ithe nĩ aamuoheire. Mũthuri ũcio ũrĩ na tha ngerekano-inĩ ĩyo arũgamĩrĩire Jehova. Ngerekano ĩyo ya Jesu, nĩ ĩratũteithia kuona ũrĩa Jehova akoragwo ehaarĩirie kuohera andũ arĩa merirĩte kuuma ngoro.—Luk. 15:17-24. w21.10 8 ¶4; 9 ¶6

Ũmũthĩ, atongoria aingĩ a ndini mekaga ũrĩa wothe mangĩhota kũhitha rĩĩtwa rĩa Ngai. Nĩ marĩeheretie thĩinĩ wa Bibilia iria mataũrĩte, na rĩmwe o na nĩ magiragia rĩhũthĩrũo thĩinĩ wa ũthathaiya wao. Gũtirĩ mũndũ ũngĩkararia atĩ no Aira a Jehova tu maheaga rĩĩtwa rĩa Jehova gĩtĩo kĩrĩa rĩagĩrĩire kũheo. Nĩ tũmenyithanagia rĩĩtwa rĩa Ngai na njĩra nene makĩria gũkĩra ndini ĩngĩ o yothe. Ũhoro-inĩ ũcio, nĩ twĩrutanagĩria o ũrĩa wothe tũngĩhota gwĩka kũringana na ũrĩa rĩĩtwa Aira a Jehova riugĩte. (Isa. 43:10-12) Nĩ tũrutĩte makĩria ma kobĩ milioni 240 cia Bibilia ya New World Translation of the Holy Scriptures, ĩrĩa ĩhũthagĩra rĩĩtwa rĩa Jehova kũrĩa guothe rĩeheretio nĩ ataũri angĩ a Bibilia. Ningĩ nĩ tũrutaga mabuku maragĩrĩria Bibilia na makĩria ma thiomi 1,000, na mabuku macio nĩ mahũthagĩra rĩĩtwa rĩa Jehova. w21.10 20 ¶9-10

Gũteithia Akristiano arĩa marĩ na ũbataro nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Jehova eerĩire Aisiraeli atĩ nĩ angĩamarathimire mangĩateithirie arĩa athĩni. (Gũcok. 15:10) Kwoguo rĩrĩa rĩothe twateithia mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ũrĩ na ũbataro, Jehova onaga ta arĩ we tũrahe kĩheo. (Thim. 19:17) Kwa ngerekano, rĩrĩa Akristiano a Filipi maatũmĩire Paulo kĩheo arĩ njera, Paulo eetire kĩheo kĩu “igongona rĩretĩkĩrĩka, na rĩrakenia Ngai.” (Afil. 4:18) Wĩcirie ũhoro wĩgiĩ kĩũngano kĩanyu na wĩyũrie ũũ: ‘Hihi harĩ mũndũ ingĩteithia?’ Jehova nĩ akenaga rĩrĩa ona tũkĩhũthĩra mahinda maitũ, hinya, ũhoti, na indo citũ gũteithia andũ arĩa angĩ. Jehova onaga ĩyo ĩrĩ njĩra ya kũmũthathaiya. (Jak. 1:27) Ũthathaiya wa ma nĩ ũbataraga mahinda na kĩyo. No ndũkoragwo ũrĩ mũrigo. (1 Joh. 5:3) Tũngiuga ũguo nĩkĩ? Tondũ tũthathayagia Jehova nĩ ũndũ wa kũmwenda na kwenda aarĩ na ariũ a Ithe witũ. w22.03 24 ¶14-15

Nĩguo tuonie aarĩ na ariũ a Ithe witũ ũcayanĩri, nĩ twagĩrĩirũo kwamba kũmenya moritũ marĩa maragerera. Kwa ngerekano, kĩũngano-inĩ no gũkorũo kũrĩ na mwarĩ wa Ithe witũ ũkoragwo arĩ mũrwaru mũno. No gũkorũo ndaragia ũhoro wĩgiĩ thĩna ũcio wake, ĩndĩ no gũkorũo no akene mũno angĩheo ũteithio. Hihi no tũmũteithie na njĩra ya kũmũrugĩra kana kũmũteithia gũthambia nyũmba? Ningĩ no gũkorũo na mũrũ wa Ithe witũ ũrĩtwo nĩ wĩra wake. No tũbange kũmũhe mbeca, hihi na njĩra o na atekũmenya nĩ ithuĩ twamũhe, cia kũmũteithĩrĩria kamũira one wĩra ũngĩ. Tũtiagĩrĩirũo gweterera nginya rĩrĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ marĩũka gũtũhoya ũteithio atĩ nĩguo tũmonie ũcayanĩri. No twĩgerekanie na Jehova na njĩra ya kũmateithia o na matarĩ maratũhoya ũteithio. Nĩ atũmaga mbura yure o na tũtamũhoete. Na andũ othe nĩ magunĩkaga nĩyo, to andũ arĩa tu monanagia ngatho. Gũkorũo atĩ Jehova nĩ atũheaga mabataro maitũ, nĩ kuonania atĩ nĩ atwendete. Hatarĩ nganja nĩ twagĩrĩirũo kwenda Jehova mũno nĩ ũndũ wa ũtugi na ũtaana wake mũingĩ. w21.09 22-23 ¶12-13

Wendo mwĩhokeku wa Ngai nĩ ũtũmaga atuohere. Rĩrĩa Jehova ona mwĩhia wĩrirĩte na agatigana na njĩra ciake cia tene, wendo wake mwĩhokeku nĩ ũtũmaga amuohere. Daudi mwandĩki wa Thaburi aaugire ũũ igũrũ rĩgiĩ Jehova: “Ndatwĩkĩte kũringana na mehia maitũ, kana agatũrĩha kũringana na ũrĩa mehia maitũ magĩrĩire kũrĩhwo.” (Thab. 103:8-11) Daudi we mwene nĩ ooĩ wega ũrĩa mũndũ angĩritũhĩrũo nĩ gũkorũo na thamiri ĩramũthumbũra. No ningĩ nĩ eerutĩte atĩ Jehova nĩ akoragwo ‘ehaarĩirie kuohanĩra.’ Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũtũmaga Jehova akorũo ehaarĩirie kuohanĩra? Kĩũria kĩu nĩ gĩcoketio nĩ rĩandĩko rĩa ũmũthĩ. O ta ũrĩa Daudi aaugire mahoya-inĩ make, Jehova ohanagĩra tondũ akoragwo aiyũirũo nĩ wendo mwĩhokeku kwerekera andũ arĩa othe mamũhoyaga. Rĩrĩa twehia, nĩ ũkoragwo wĩ ũndũ mwega na mwagĩrĩru kũigua ũũru nĩ ũndũ wa mehia marĩa twĩkĩte. Ũndũ ũcio no ũtũtindĩke kwĩrira na kuoya makinya nĩguo tũrũnge mahĩtia maitũ. w21.11 5 ¶11-12

Jehova nĩ endete rĩĩtwa rĩake, na endaga andũ othe marĩhe gĩtĩo. (Isa. 42:8) No kwa ihinda ta rĩa mĩaka 6,000 mĩhĩtũku, rĩĩtwa rĩake nĩ rĩcambĩtio mũno. (Thab. 74:10, 18, 23) Ũndũ ũcio wambĩrĩirie rĩrĩa Mũcukani (rĩĩtwa rĩrĩa riugĩte “Mũcambania”) aaugire atĩ Ngai nĩ aaimaga Adamu na Hawa kĩndũ maabataraga. (Kĩam. 3:1-5) Kuuma hĩndĩ ĩyo, Jehova akoretwo akĩigĩrĩrũo atĩ nĩ harĩ kĩndũ kĩa bata aimaga andũ. Jesu nĩ aatangĩkaga mũno nĩ ũndũ wa kuona rĩĩtwa rĩa Jehova rĩkĩhakwo gĩko. Jehova nĩwe wagĩrĩirũo gũkorũo arĩ mwathani wa igũrũ na thĩ, na njĩra yake ya gwathana nĩyo njega makĩria. (Kũg. 4:11) No Mũcukani nĩ ageretie kũhĩtithia araika na andũ nĩguo mecirie atĩ Ngai tiwe ũrĩ na kĩhooto kĩu gĩa gwathana. Ica ikuhĩ, ũhoro wĩgiĩ nũũ ũrĩ na kĩhooto gĩa gwathana nĩ ũkaamenyeka wega. Andũ othe nĩ makaamenya atĩ Jehova nĩwe wagĩrĩire gũkorũo arĩ mwathani na atĩ Ũthamaki wake noguo tu ũngĩrehe thayũ wa ma na ũgitĩri thĩinĩ wa thĩ. w21.07 9 ¶5-6

Nĩ ũndũ wa ndũire harĩ kĩongo gĩa famĩlĩ kũgĩa na wendi wa kũhe famĩlĩ yake irio, nguo, na handũ ha gũikara. Hihi ũrĩ na moritũ ma kĩĩmbeca? Angĩkorũo nĩguo, no mũhaka ũkorũo nĩ ũtangĩkaga mũno. No o na ũkĩhĩtũkagĩra moritũ, no ũhũthĩre ihinda rĩrĩ gwaka wĩtĩkio waku. Hoyaga Jehova na ũgathoma ciugo cia Jesu thĩinĩ wa Mathayo 6:25-34, na ũgaciĩcũrania. Ningĩ wĩcũranagie maũndũ monetwo matukũ-inĩ maya, marĩa maronania atĩ Jehova nĩ arũmbũyagia andũ arĩa maigaga Ũthamaki wake mbere. (1 Kor. 15:58) Gwĩka ũguo nĩ kũrĩgũteithagia gũkorũo na ma biũ atĩ Ithe witũ wa igũrũ nĩ arĩgũteithagia, o ta ũrĩa ateithĩtie andũ angĩ maragerera moritũ o ta maku. Nĩ oĩ kĩrĩa ũrabatara, na nĩ oĩ ũrĩa angĩgũteithia. Kuona Jehova agĩgũteithia ũtũũro-inĩ nĩ kũrĩkĩraga wĩtĩkio waku hinya, na ũndũ ũcio nĩ ũgaagũteithia gwĩtiiria magerio manene o na makĩria mahinda marĩa maroka. w21.11 21 ¶3; 22 ¶6

Wĩtĩkio wa Akristiano aingĩ nĩ wĩkĩrĩtwo hinya nĩ ũrutani wĩgiĩ ũkũũri. Nĩ mathiĩte na mbere kũhunjia o na magĩcemanagia na ũkararia na magakirĩrĩria magerio ma mĩthemba yothe ũtũũro-inĩ wao. Ta wĩcirie kĩonereria kĩa mũtũmwo Johana. No kũhoteke aahunjirie ũhoro wa ma wĩgiĩ Kristo na ũkũũri arĩ na wĩhokeku kwa ihinda rĩa makĩria ma mĩaka 60. O na gũtuĩka aarĩ hakuhĩ gũkinyia mĩaka 100, aatuĩrĩirũo atĩ nĩ mũndũ ũgwati harĩ thirikari ya Roma na akĩohwo gĩcigĩrĩra-inĩ gĩa Patimosi. Oohirũo nĩ ũndũ wa mehia marĩkũ? “Kwaria ũhoro wĩgiĩ Ngai na kũruta ũira wĩgiĩ Jesu.” (Kũg. 1:9) Nĩ aaigire kĩonereria kĩega kĩa wĩtĩkio na ũkirĩrĩria. Mabuku ma Bibilia marĩa Johana aandĩkire, nĩ moonanirie ũrĩa aarĩ na wendo mũingĩ harĩ Jesu, na ũrĩa aarĩ na ngatho nyingĩ harĩ ũkũũri. Makĩria ma maita 100, nĩ agwetete ũhoro wĩgiĩ ũkũũri kana irathimo iria ciumanaga na ũkũũri. (1 Joh. 2:2) Hatarĩ nganja, Johana nĩ aacokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa ũkũũri. w21.04 17 ¶9-10

Jehova eendaga andũ ake marũmbũyagie andũ arĩa marĩ na mawathe ma mwĩrĩ. Kwa ngerekano, Aisiraeli matiaagĩrĩirũo kũruma mũndũ ũtaiguaga. Kũruma mũndũ kwahutĩtie kũmwĩhĩtĩra, kana kũmwendithĩria maũndũ moru. Gwĩka mũndũ ũtaiguaga ũndũ ta ũcio kũngĩarĩ ũndũ mũũru mũno. Tondũ ndangĩaiguire ũndũ ũrĩa ũrerũo ũmwĩgiĩ, ndangĩahotire gwĩtetera. Makĩria ma ũguo, Maũndũ ma Alawii 19:14 yonanagia atĩ ndungata cia Ngai, itiaagĩrĩirũo kũigĩra mũndũ “mũtumumu kĩndũ gĩa kũmũhĩnga.” Ibuku rĩmwe rĩgĩtaarĩria ũhoro wĩgiĩ andũ arĩa maakoragwo na mawathe ma mwĩrĩ riugĩte ũũ: “Thĩinĩ wa Asia ya Gatagatĩ, andũ ta acio nĩ maahinyagĩrĩrio na magekwo maũndũ matarĩ mega.” Andũ amwe matarĩ tha rĩmwe nĩ maaigaga kĩndũ kĩngĩhĩnga mũndũ mũtumumu nogetha tu mamũthekerere. Kũgerera watho ũcio, Jehova nĩ aateithagia andũ ake kuona atĩ nĩ maagĩrĩirũo gũcaĩra andũ arĩa maarĩ na mawathe ma mwĩrĩ. w21.12 8-9 ¶3-4

Jakubu nĩ aamakaga mũrũ wa nyina ndagakorũo no aamũigĩire muku. Kwoguo nĩ aahoire Jehova na kĩyo igũrũ rĩgiĩ ũndũ ũcio. Agĩcoka agĩtũmĩra Esau kĩheo. (Kĩam. 32:9-15) Na mũthia-inĩ rĩrĩa maacemanirie, Jakubu nĩ ooire ikinya rĩa mbere kuonia Esau gĩtĩo. Aainamĩrĩire Esau, ti riita rĩmwe kana merĩ, no nĩ maita mũgwanja. Jakubu nĩ eenyihirie na akĩonia Esau gĩtĩo, na nĩ ũndũ ũcio agĩthondeka thayũ na mũrũ wa ithe. (Kĩam. 33:3, 4) Harĩ ũndũ wa bata tũreruta kuumana na ũrĩa Jakubu eehaarĩirie gũcemania na mũrũ wa nyina na ũrĩa eekire macemania nake. Jakubu arĩ na wĩnyihia nĩ eerire Jehova amũteithie. Agĩcoka agĩka kũringana na mahoya make na njĩra ya kuoya makinya marĩa maabataranagia nĩguo athondeke thayũ na mũrũ wa nyina. Rĩrĩa maacemanirie, Jakubu ndaakararanirie na Esau igũrũ rĩgiĩ nũũ wahĩtĩtie na nũũ ũtaahĩtĩtie. Muoroto wa Jakubu warĩ athondeke thayũ na mũrũ wa nyina. Ũngĩĩgerekania atĩa na kĩonereria kĩa Jakubu?—Mat. 5:23, 24. w21.12 25 ¶11-12

Mũndũ angĩciria atĩ Jesu aakuire nĩ ũndũ wa mehia make, no eĩre ũũ: ‘Niĩ ndirona ta njagĩrĩirũo kuonio gĩtĩo ta kĩu kĩnene.’ Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma mũndũ akorũo na mawoni ta macio? Nĩ tondũ ngoro itũ no ĩtũheenie na ĩtũme mũndũ eigue atarĩ kĩene, kana ta atangĩendeka. (1 Joh. 3:19) Hĩndĩ ta ĩyo, nĩ twagĩrĩirũo kũririkana atĩ “Ngai nĩ mũnene gũkĩra ngoro citũ.” Ithe witũ wa igũrũ nĩ atwendete na nĩ atuohagĩra, o na rĩrĩa tũngĩkorũo tũkĩigua ta atatwendete na kuona ta atangĩtuohera. Nĩ twagĩrĩirũo gũkorũo na ma biũ atĩ Jehova nĩ atwendete. Nĩguo twĩke ũguo, nĩ twagĩrĩirũo kwĩrutaga Kiugo gĩake kaingĩ, kũmũhoyaga tũtegũtĩrĩria, na kũnyitanagĩra hingo ciothe na ndungata ciake njĩhokeku. Gwĩka maũndũ macio nĩ kwa bata mũno nĩkĩ? Nĩ ũgũtaũkĩrũo nĩ ngumo cia Jehova wega makĩria. Nĩ ũkuona atĩ Jehova nĩ akwendete mũno. Gwĩcũrania gĩcunjĩ kĩna kĩa Bibilia o mũthenya no gũgũteithie kuona maũndũ na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire, na gũgũteithie “kũrũnga maũndũ” meciria-inĩ na ngoro-inĩ yaku.—2 Tim. 3:16. w21.04 23-24 ¶12-13

Nĩgetha tũgĩe na wĩtĩkio mũrũmu, nĩ tũrabatara ũndũ ũngĩ makĩria ma kũgĩa na ũmenyo. Nĩ tũrabatara gwĩcũrania maũndũ marĩa tũreruta. Ta wĩcirie ũhoro wa mwandĩki wa Thaburi ya 77. Nĩ aatangĩkaga tondũ eeciragia atĩ we hamwe na Aisiraeli arĩa angĩ nĩ maatiganĩirio nĩ Jehova. Mĩtangĩko ĩyo nĩ yatũmaga orũo nĩ toro. (Mũhari wa 2-8) Eekire atĩa? Eerire Jehova ũũ: “Nĩ ngwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ mawĩko maku mothe na ndĩcũranie ũhoro wa maũndũ marĩa wĩkĩte.” (Mũhari wa 12) Hatarĩ nganja, mwandĩki ũcio wa Thaburi nĩ aaririkanaga maũndũ marĩa Jehova eekĩire andũ ake mahinda mahĩtũku, no nĩ ũndũ wa mĩtangĩko nĩ eeyũragia ũũ: “Ngai-rĩ, kaĩ ariganĩirũo kũiguanĩra tha, kana hihi marakara make nĩ matũmĩte tha ciake inyihe?” (Mũhari wa 9) Mwandĩki ũcio wa Thaburi nĩ eecũranirie ũhoro wĩgiĩ ciĩko cia Jehova na ũrĩa oonanĩtie ũcayanĩri na tha mbere ĩyo. (Mũhari wa 11) Maumĩrĩro maarĩ marĩkũ? Mwandĩki ũcio nĩ aagĩire na ma atĩ Jehova ndangĩatiganĩirie andũ ake. (Mũhari wa 15) w22.01 30 ¶17-18

Jehova aiguaga atĩa nĩ ũndũ wa ndungata ciake njĩhokeku iria ikuĩte? Nĩ eriragĩria mũno gũgaaciona rĩngĩ. (Ayub. 14:15) Ta geria gwĩciria ũrĩa Jehova eriragĩria gũkoona Iburahimu mũrata wake rĩngĩ. (Jak. 2:23) Kana Musa ũrĩa maaragia nake “ũthiũ kwa ũthiũ”? (Tham. 33:11) Ningĩ no mũhaka akorũo nĩ eriragĩria gũkaaigua Daudi na aandĩki acio angĩ a Thaburi makĩina nyĩmbo njega cia kũmũgooca. (Thab. 104:33) O na gũtuĩka arata acio a Jehova nĩ maakuire, ndarĩ ariganĩrũo nĩo. (Isa. 49:15) Nĩ aririkanaga maũndũ mothe mamegiĩ. Mũthenya ũmwe nĩ akaamariũkia, na o rĩngĩ athikĩrĩrie mahoya mao ma kuuma ngoro na etĩkĩre ũthathaiya wao. Angĩkorũo nĩ ũkuĩrĩirũo nĩ mũndũ wendete, kũmenya ũguo no gũkũmĩrĩrie. Rĩrĩa ũremi wambĩrĩirie mũgũnda-inĩ wa Edeni, Jehova nĩ aamenyire atĩ maũndũ nĩ mangĩathũkire o na makĩria o na gũtuĩka thutha ũcio nĩ mangĩacokire maagĩre. Jehova nĩ athũire waganu, wagi wa kĩhooto, na mbaara iria irĩ kuo thĩinĩ wa thĩ. w21.07 10 ¶11; 12 ¶12

Kwenda aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ kuonanagia atĩ nĩ tũkoragwo na ngatho nĩ ũndũ wa ũkũũri. Gĩtũmi nĩ tondũ Jesu ndaarutire muoyo wake no ũndũ witũ tu, no nĩ ũndũ wa nginya aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa angĩ. Angĩkorũo nĩ eehaarĩirie gũkua nĩ ũndũ wao, hatarĩ nganja nĩ onaga marĩ a bata mũno. (1 Joh. 3:16-18) Tuonanagia atĩ nĩ twendete aarĩ na ariũ a Ithe witũ kũgerera maũndũ marĩa tũmekagĩra. (Ef. 4:29, 31–5:2) Kwa ngerekano, nĩ tũrĩmateithagia rĩrĩa marĩ arwaru kana rĩrĩa maragerera magerio maritũ, ta rĩrĩa magũmĩrũo nĩ icanjama cia ndũire. No hihi twagĩrĩirũo gwĩka atĩa rĩrĩa Mũkristiano ũngĩ eka kana oiga ũndũ wa gũtũtuurithia? Hihi rĩmwe nĩ wonaga arĩ hinya kuohera mũndũ ũkũhĩtĩirie? (Alaw. 19:18) Angĩkorũo nĩ ũiguaga ũguo, rũmagĩrĩra ũtaaro ũyũ: “Thiĩi na mbere gũkiranagĩrĩria mũndũ na ũrĩa ũngĩ na kuohanagĩra mwĩyendeire o na angĩkorũo mũndũ arĩ na gĩtũmi gĩa gũteta nĩ ũndũ wa mũndũ ũrĩa ũngĩ. O ta ũrĩa Jehova aamuoheire inyuĩ eyendeire, no mũhaka mwĩkage o ũguo.” (Kol. 3:13) Hĩndĩ ciothe rĩrĩa tuohera mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ, nĩ tuonagia Ithe witũ wa igũrũ atĩ nĩ tũcokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa ũkũũri. w21.04 18 ¶12-13

No gũkorũo nĩ tũhingagia maũndũ maingĩ ũtungata-inĩ wa Jehova, na tũgateithia andũ aingĩ makinyĩrĩre kũbatithio. No nĩ twagĩrĩirũo kũririkanaga atĩ tũhotaga kũhingia maũndũ macio nĩ ũndũ wa ũteithio wa Jehova. Ningĩ no twĩrute ũndũ ũngĩ kuumana na kĩonereria kĩa Apolo na mũtũmwo Paulo, atĩ o ũrĩa twĩhokeirũo maũndũ maingĩ thĩinĩ wa kĩũngano, noguo tũrĩ na itemi inene harĩ gũthingata thayũ thĩinĩ wa kĩũngano. Nĩ tũcokagia ngatho mũno, rĩrĩa athuri na ndungata cia kĩũngano mateithia harĩ gũkorũo na ũrũmwe na njĩra ya kũheana ũtaaro kuuma Kiugo-inĩ kĩa Ngai, ningĩ na njĩra ya gũteithia andũ othe thĩinĩ wa kĩũngano gwathĩkĩra na kũrũmĩrĩra kĩonereria kĩa Jesu, handũ ha kwerekeria meciria harĩ o ene. (1 Kor. 4:6, 7) Ithuothe nĩ tũheetwo iheo nĩ Ngai. No tuone ũndũ ũrĩa tũreka ta arĩ ũndũ mũnini. No ciĩko nini iria twĩkaga cia gũtũma gũkorũo na ũrũmwe, nĩ cia bata o ta ũrĩa tũrũrigi tũnini tũnini tũnyitithanagio tũgathondeka nguo thaka. Rekei twĩrutanĩrie nĩguo tũtigakorũo na roho wa macindano. Ningĩ rekei tũtue itua rĩa gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo tũtũũrie thayũ na ũrũmwe thĩinĩ wa kĩũngano.—Ef. 4:3. w21.07 19 ¶18-19

No ũkorũo na ma atĩ endwa aku arĩa makuĩte nĩ makaariũkio. Gũkorũo atĩ Jesu nĩ aarĩrire nĩ ũndũ wa arata ake arĩa maarĩ na kĩeha, nĩ ũira wa kuonania atĩ nĩ eriragĩria gũkaariũkia arĩa makuĩte. (Joh. 11:35) No ũteithĩrĩrie arĩa marĩ na kĩeha. Makĩria ma Jesu kũrĩra hamwe na Maritha na Mariamu, nĩ aamathikĩrĩirie na akĩmomĩrĩria. (Joh. 11:25-27) O na ithuĩ no twĩke ũguo kũrĩ andũ arĩa marĩ na kĩeha. Mũthuri ũmwe wa kĩũngano wĩtagwo Dan ũikaraga Australia aaugire ũũ: “Thutha wa mũtumia wakwa gũkua, nĩ ndaabataraga gũteithĩrĩrio. Ariũ a Ithe witũ aingĩ hamwe na atumia ao nĩ maakoragwo mehaarĩirie gũthikĩrĩria hĩndĩ o yothe. Nĩ maarekaga njitũrũre kĩeha gĩakwa, na matiaiguaga thoni rĩrĩa ndĩrarĩra. Ningĩ nĩ maandeithĩrĩirie maũndũ-inĩ mangĩ marĩa ndaremereirũo ta gũthambia ngaari, kũgũra indo, na kũruga. Na kaingĩ nĩ maahoyaga hamwe na niĩ. Nĩ maanyonirie atĩ nĩ arata a ma, na andũ ‘maciarĩtwo matuĩke ariũ a maitũ hĩndĩ ya mĩtangĩko.’”—Thim. 17:17. w22.01 16 ¶8-9

Jehova atwendagĩra maũndũ mega. (Thim. 4:20-22) Rĩrĩa atũhe ũtaaro akĩhũthĩra Kiugo gĩake, mabuku marĩa maragĩrĩria Bibilia, kana Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho, akoragwo agĩtuonia atĩ nĩ atwendete. (Ahib. 12:9, 10) Roraga ũtaaro, no ti ũrĩa ũtaaro ũraheanwo. Rĩmwe na rĩmwe no tuone ũtaaro ta ũtanaheanwo na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, ũrĩa ũraheana ũtaaro agĩrĩirũo kũũheana na njĩra ĩgũtũma ũrĩa ũraheo awamũkĩre na njĩra ya na ihenya. (Gal. 6:1) No angĩkorũo nĩ ithuĩ tũraheo ũtaaro, twagĩrĩirũo kũrora ũrĩa tũngĩgunĩka kuumana na ũtaaro ũcio, o na angĩkorũo nĩ tũrona atĩ mũndũ ũrĩa ũraũheana nĩ ekwagĩrĩirũo kũũheana na njĩra njegega. No twĩyũrie ũũ: ‘O na angĩkorũo ndinetĩkania na njĩra ĩrĩa ũtaaro waheanwo nayo-rĩ, hihi nĩ harĩ ũndũ ingĩĩruta kuumana naguo? Hihi no njage gũtindanĩra na kwaga gũkinyanĩra kwa ũrĩa waheana ũtaaro na ndĩrute kuumana na ũtaaro guo mwene?’ No ũkorũo ũrĩ ũndũ wa ũũgĩ harĩ ithuĩ kũroraga ũrĩa tũngĩgunĩka kuumana na ũtaaro ũrĩa twaheo. w22.02 12 ¶13-14

Jehova nĩ amenyaga atĩ nĩ tũbataraga ihinda na kĩyo kĩingĩ tũgĩkahota gwĩthema mwĩcirĩrie na mĩtugo mĩũru. (Thab. 103:13, 14) O na kũrĩ ũguo, kũgerera Kiugo gĩake, roho wake, na ithondeka rĩake, Jehova nĩ atũheaga ũũgĩ, hinya, na ũteithio ũrĩa tũrabatara nĩguo twĩke mogarũrũku. Hũthagĩra Bibilia gwĩthuthuria. Kiugo kĩa Ngai kĩrutaga wĩra ta gĩcicio, kwoguo no gĩtũteithie gũthuthuria ũrĩa twĩciragia, ũrĩa twaragia, na ũrĩa twĩkaga maũndũ. (Jak. 1:22-25) Na hĩndĩ ciothe Jehova nĩ akoragwo ehaarĩirie gũgũteithia. Nĩ amenyaga wega ũteithio ũrĩa ũrabatara, tondũ nĩ onaga kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ yaku. (Thim. 14:10; 15:11) Kwoguo tigagĩrĩra atĩ nĩ wamũhoya na weruta Kiugo gĩake o mũthenya. Koragwo na ma biũ atĩ ithimi cia Jehova nĩcio ciagĩrĩire makĩria. Ũndũ wothe Jehova atwĩraga twĩke nĩ ũtũgunaga. Andũ arĩa marũmagĩrĩra ithimi ciake nĩ mahotaga kwĩhe gĩtĩo, makagĩa na muoroto ũtũũro-inĩ, na magakorũo na gĩkeno kĩa ma.—Thab. 19:8-11. w22.03 4 ¶8-10

Gwaka na kũmenyerera kũrĩa tũthathayagĩria nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Bibilia yugaga atĩ wĩra wa gwaka gĩikaro kĩrĩa kĩamũre na indo ciakĩo warĩ “wĩra . . . mũtheru.” (Tham. 36:1, 4) O na ũmũthĩ, Jehova onaga wĩra wa gwaka Nyũmba cia Ũthamaki na mĩako ĩngĩ ya gĩtheokrasi ũrĩ ũtungata mũtheru. Aarĩ na ariũ a Ithe witũ amwe nĩ mahũthagĩra mahinda maingĩ makĩruta wĩra ũcio. Nĩ tũcokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa itemi rĩao rĩa bata wĩra-inĩ wa Ũthamaki. Ningĩ nĩ manyitanagĩra wĩra-inĩ wa kũhunjia. Amwe ao o na no mende gũtungata marĩ mapainia. Athuri a kĩũngano nĩ monanagia atĩ nĩ matĩĩte wĩra wa mĩako na njĩra ya gwĩtĩkĩria aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio marĩ kĩyo gũtuĩka mapainia rĩrĩa magĩrĩra. Tũkorũo tũrĩ na ũmenyeru wa mĩako kana tũtirĩ, ithuothe no tũnyitanĩre harĩ kũiga kũrĩa tũthathayagĩria kũrĩ gũtheru na kũmenyereirũo wega. w22.03 22 ¶11-12