Novemba

Mũkristiano ndagĩrĩirũo kũhũthĩra mĩario mĩũru. Ĩndĩ no tũbatare kwĩmenyerera tondũ no twĩkore tũkĩhũthĩra mĩario mĩũru na njĩra ĩhithanĩtie kana ĩtarĩ ya ĩmwe kwa ĩmwe. Kwa ngerekano, nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyerera tũtikarie maũndũ moru megiĩ andũ a ũndũire ũngĩ, rũthiomi, kana bũrũri ũngĩ. O na ningĩ tũtingĩenda gũtuurithia arĩa angĩ na ciugo njũru. Aragia ciugo cia gwaka arĩa angĩ. Hiũhaga kũgaathĩrĩria arĩa angĩ handũ ha kũmamenereria kana gũteta. Aisiraeli maarĩ na itũmi nyingĩ cia gũcokia ngatho, no maaikaraga magĩtetaga. Mwerekera wa gũteta no ũgwatanio. Ririkana atĩ riboti njũru ĩrĩa yarehirũo nĩ athigani arĩa ikũmi yatũmire “Aisiraeli othe [mambĩrĩrie] kũnugunĩra Musa.” (Ndar. 13:31–14:4) Ngũrani na ũguo, kũgaathĩrĩria andũ arĩa angĩ no gũkorũo na maumĩrĩro mega. Kwoguo ethaga mĩeke ya kũgaathĩrĩria arĩa angĩ kuuma ngoro. w22.04 8 ¶16-17

Kuuma mahinda ma Bibilia, Jehova nĩ ateithĩtie andũ aingĩ ethĩ gũtuĩka arata ake. No ateithie ciana ciaku o nacio gũkũra kĩĩroho angĩkorũo nĩ irenda. (1 Kor. 3:​6, 7) O na ciana ciaku ingĩhaana ta irora njĩra, Jehova no arĩthiaga na mbere gũcionia wendo. (Thab. 11:4) Mangĩonania “mwerekera ũrĩa wagĩrĩire” o na akorũo no hanini, Jehova nĩ arĩkoragwo ehaarĩirie kũmateithia matuĩke arata ake. (Atũm. 13:48; 2 Maũ. 16:9) No agũteithie kuuga ũndũ ũrĩa wagĩrĩire, ihinda rĩrĩa ciana ciaku iraũbatara makĩria. (Thim. 15:23) Ningĩ no ahutie mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe kĩũngano-inĩ ũrĩtũmaga ciana ciaku cigue atĩ nĩ irũmbũyagio na njĩra ya mwanya. O na thutha wa ciana ciaku gũtuĩka andũ agima, Jehova no amateithie kũririkana ũndũ wanamaruta marĩ anini. (Joh. 14:26) Ũngĩĩrutanĩria kũmenyeria ciana ciaku kũgerera ciugo ciaku na kĩonereria gĩaku, Jehova nĩ arĩkũrathimaga. w22.04 21 ¶18

Tondũ Shaitani rĩu ndangĩhota gũcoka rĩngĩ kũrĩa igũrũ, erekagĩria marakara make kũrĩ arĩa aitĩrĩrie maguta, arĩa marũgamagĩrĩra Ũthamaki wa Ngai gũkũ thĩ na “maheetwo wĩra wa kũruta ũira wĩgiĩ Jesu.” (2 Kor. 5:20; Ef. 6:​19, 20) Mwaka wa 1918, ariũ a Ithe witũ anana arĩa maatongoragia maũndũ nĩ maathitangĩirũo thitango cia maheeni, magĩtuĩrũo atĩ marĩ na mahĩtia na makĩohwo njera ihinda iraihu. Kuoonekaga ta wĩra wa aitĩrĩrie maguta acio warũgamĩtio. (Kũg. 11:​3, 7-11) No mweri-inĩ wa Machi 1919, ariũ a Ithe witũ acio nĩ maarekereirio kuuma njera na makĩehererio thitango. O rĩo, ariũ a Ithe witũ acio magĩcokerera wĩra wa Ũthamaki. No ũndũ ũcio ndwarũgamirie tharĩkĩro cia Shaitani kwerekera andũ a Ngai. Kuuma hĩndĩ ĩyo, Shaitani nĩ erekeirie andũ a Ngai mĩnyamaro ĩhaana ta “rũũĩ.” (Kũg. 12:15) Hatarĩ nganja, “hau nĩho [o ũmwe witũ arabatara] ũkirĩrĩria na wĩtĩkio.”—Kũg. 13:10. w22.05 5-6 ¶14-16

Kũgerera kĩoneki, mũtũmwo Johana nĩ oonire ikundi igĩrĩ cia andũ maanyitaga mbaru wathani wa Jehova na makĩamũkĩra irathimo cia muoyo wa tene na tene. Gĩkundi kĩa mbere kĩarĩ na andũ 144,000. Maagũrirũo kuuma gũkũ thĩ nĩguo magathondeke thirikari, kana Ũthamaki kũrĩa igũrũ marĩ na Jesu. Andũ acio marĩ hamwe na Jesu magaakorũo marĩ athani igũrũ rĩa thĩ. (Kũg. 5:​9, 10; 14:​3, 4) Kĩoneki-inĩ kĩu, Johana aamonire marũgamĩte hamwe na Jesu kĩrĩma-inĩ gĩa Zayuni kũrĩa igũrũ. (Kũg. 14:1) Kuuma mahinda-inĩ ma atũmwo nginya ihinda-inĩ rĩrĩ, andũ ngiri nyingĩ nĩ makoretwo magĩthuurũo nĩguo matuĩke amwe a arĩa 144,000. (Luk. 12:32; Rom. 8:17) O na kũrĩ ũguo, Johana eerirũo atĩ no namba nini ya andũ acio magaakorũo matigarĩte gũkũ thĩ matukũ-inĩ ma mũthia. (Kũg. 12:17) Thutha ũcio hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene, nĩ magaatwarũo igũrũ nĩguo manyitanĩre hamwe na acio angĩ a arĩa 144,000, arĩa maakuĩte marĩ ehokeku. Magaatuĩka athamaki hamwe na Jesu Ũthamaki-inĩ wa Ngai.—Mat. 24:31; Kũg. 5:​9, 10. w22.05 16 ¶4-5

Jesu nĩ aarutire arũmĩrĩri ake gũkorũo na mawoni marĩa magĩrĩire kwĩyerekera. Aameerire ũũ: “Njuĩrĩ cia mĩtwe yanyu ciothe ikoragwo itarĩtwo.” (Mat. 10:30) Ciugo icio no itũũmĩrĩrie mũno, makĩria angĩkorũo nĩ tũkoragwo na mawoni matagĩrĩire kwĩyerekera. Cionanagia atĩ Ithe witũ wa igũrũ nĩ atũrũmbũyagia mũno na nĩ onaga tũrĩ a bata. Tũtingĩenda gwĩkĩrĩra nganja ũrĩa Jehova atuonaga tũtue atĩ tũtiagĩrĩire gũkorũo tũrĩ athathaiya ake na tũtiagĩrĩire kũheo muoyo wa tene na tene thĩinĩ wa thĩ yake njerũ. Mĩaka ta 15 ũguo mĩhĩtũku, ngathĩti ĩmwe ya Mũrangĩri nĩ yatwĩkĩrire ngoro gũkorũo na mawoni maigananĩru kwĩyerekera. Yaugĩte ũũ: “Tũtiagĩrĩirũo kwĩyona tũrĩ a bata nginya tũkũrie mwĩtĩo, kana twĩyone tũtagĩrĩire nginya twĩyagĩre kĩene. Handũ ha ũguo, twagĩrĩirũo gũkũria muonere ũrĩa wagĩrĩire kwĩyerekera, tũgataũkĩrũo atĩ kũrĩ na maũndũ tũngĩhota kũhingia na mangĩ tũtangĩhota.” w22.05 24-25 ¶14-16

Nĩ atĩa o ũmwe witũ agĩrĩirũo nĩ gwĩka nĩguo ateithĩrĩrie kĩũngano gũkorũo na ũrũmwe? Nĩ gũcaragia thayũ. (Mat. 5:9; Rom. 12:18) Rĩrĩa rĩothe tuoya ikinya rĩa mbere harĩ gũthingata thayũ na andũ arĩa angĩ kĩũngano-inĩ, nĩ tuongagĩrĩra ũthaka wa paradiso ya kĩĩroho. Nĩ tũririkanaga atĩ Jehova nĩwe ũgucĩrĩirie mũndũ o wothe ũrĩ thĩinĩ wa paradiso ĩyo ya kĩĩroho thĩinĩ wa ũthathaiya mũtheru. (Joh. 6:44) Ta hũũra mbica ũrĩa Jehova akenaga rĩrĩa ona tũkĩĩrutanĩria gũthingata thayũ na ũrũmwe hamwe na ndungata ciake iria onaga irĩ cia goro mũno! (Isa. 26:3; Hag. 2:7) Tũngĩka atĩa nĩguo tũgunĩke biũ kuumana na irathimo iria Ngai aheaga ndungata ciake? No twĩciragie na njĩra ndikĩru maũndũ marĩa tũreruta Kiugo-inĩ kĩa Ngai. Kwĩruta na gwĩcũrania na njĩra ĩyo nĩ kũrĩtũteithagia gũkũria ngumo cia Gĩkristiano, na kuonania “wendo ta wa andũ a nyina ũmwe” na “wendo muororo harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ” thĩinĩ wa kĩũngano.—Rom. 12:10. w22.11 12-13 ¶16-18

Rĩrĩa twetĩkĩra atĩ Jehova nĩ atuoheire, nĩ tũgĩaga na “mahinda ma gũcanjamũra,” o hamwe na thayũ wa meciria na thamiri theru. Wohanĩri ta ũcio ndũngiuma kũrĩ andũ no uumire kũrĩ “Jehova we mwene.” (Atũm. 3:19) Rĩrĩa Jehova atuohera, acokagia ũrata witũ hamwe nake biũ ta tũtarehĩtie. Thutha wa Jehova gũtuohera, ndacokaga gũtũũria ũhoro wa mehia macio rĩngĩ kana gũtũherithia nĩ ũndũ wamo rĩngĩ. (Isa. 43:25) Jehova aigaga mehia maitũ kũraihu, “o ta ũrĩa irathĩro kũraihanĩrĩirie na ithũĩro.” (Thab. 103:12) Rĩrĩa twecũrania ũrĩa wohanĩri wa Jehova ũrĩ mũnene, nĩ tũiguaga kũmũcokeria ngatho na kũmwĩtigĩra. (Thab. 130:4) Itua rĩa Jehova rĩa kuohanĩra rĩtikoragwo rĩĩhocetie harĩ kana ihĩtia rĩrĩa rĩkĩtwo nĩ inene kana nĩ inini. Jehova nĩ ahũthagĩra ũmenyo ũrĩa arĩ naguo arĩ Mũũmbi, Mũheani Watho, na Mũtuanĩri Ciira rĩrĩa aratua kana nĩ ekuohanĩra. w22.06 5 ¶12-14

Jehova nĩ aheete arĩa othe mamwendete kĩĩrĩgĩrĩro kĩega mũno. Ica ikuhĩ nĩ arĩniina mĩrimũ, kĩeha, o na gĩkuũ. (Kũg. 21:​3, 4) Nĩ agaateithia arĩa “ahooreri” na mamwĩrĩgagĩrĩra magarũre thĩ ĩtuĩke paradiso. (Thab. 37:​9-11) Na nĩ akaahotithia o ũmwe witũ kũgĩa na ũrata mwega na wa hakuhĩ hamwe nake, gũkĩra ũrĩa tũkoragwo naguo ihinda-inĩ rĩrĩ. Na githĩ kĩu ti kĩĩrĩgĩrĩro kĩa magegania? No hihi tũrĩ na gĩtũmi gĩa gwĩtĩkia atĩ ciĩranĩro cia Ngai nĩ ikaahinga? Jehova ndarĩ hĩndĩ angĩaga kũhingia kĩĩranĩro gĩake. Kwoguo tũrĩ na gĩtũmi kĩega gĩa ‘kwĩrĩgĩrĩra Jehova.’ (Thab. 27:14) Tuonanagia nĩ twĩrĩgagĩrĩra Jehova na njĩra ya gweterera tũkenete hĩndĩ ĩrĩa Ngai witũ akaahingia ciĩranĩro ciake. (Isa. 55:​10, 11) Rekei tũthiĩ na mbere gũtũũra tũrĩ ehokeku harĩ Jehova, tũrĩ na ma atĩ “nĩ aheaga arĩa mamũcaragia na kĩyo ngerenwa.” w22.06 20 ¶1; 25 ¶18

No tũkorũo na ma atĩ Jehova, arĩ we Kĩongo kĩa famĩlĩ, nĩ arĩkaga o ta ũrĩa erĩte ciongo cia famĩlĩ ciĩke thĩinĩ wa 1 Timotheo 5:8. Tũngĩkoragwo na ma atĩ Jehova nĩ atwendete na nĩ endete famĩlĩ citũ, nĩ tũrĩhotaga gwĩtĩkia atĩ nĩ arĩtũheaga indo iria tũrabatara. (Mat. 6:31-33) Jehova nĩ akoragwo ehaarĩirie gũtũhe mabataro maitũ, na ekaga ũguo arĩ na ũtaana na arĩ na wendo. Rĩrĩa oombire thĩ, ndombire o indo iria tu tũbataraga nĩguo tũtũũre muoyo. Oombire nginya indo ingĩ nyingĩ iria tũkenagĩra. (Kĩam. 2:9) O na angĩkorũo rĩmwe tũrona o mabataro ma o mũhaka tu, nĩ wega kũririkanaga atĩ Jehova nĩwe ũtũheete mabataro macio. (Mat. 6:11) Nĩ twagĩrĩirũo kũririkana atĩ maũndũ o mothe twĩimĩte ihinda-inĩ rĩrĩ nĩ manini mũno maringithanĩtio na marĩa Ngai witũ ũrĩ wendo atũheete ihinda-inĩ rĩrĩ, na marĩa agaatũhee ihinda rĩũkĩte.—Isa. 65:​21, 22. w22.06 15 ¶7-8

Andũ arĩa maroka ũhoro-inĩ wa ma to o tu mabataraga irio nyũmũ cia kĩĩroho. Ithuothe nĩ tũcibataraga. Mũtũmwo Paulo aaugire atĩ kũrĩa irio icio nyũmũ no gũtũteithie “gũkũũrana wega na ũũru.” No ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ gũikara kũringana na ithimi cia Jehova, makĩria ihinda-inĩ rĩrĩ mĩtugo ĩthũkĩte na gĩkĩro kĩnene. No Jesu nĩ atigagĩrĩra atĩ kũgerera irio icio nĩ tũrona hinya ũrĩa tũbataraga wa gũtũteithia gũtũũria wĩtĩkio witũ ũrĩ mũrũmu. Kĩhumo kĩa irio icio nĩ Kiugo kĩa Ngai, Bibilia, kĩrĩa gĩtongoretio nĩ roho. O ta Jesu, nĩ tũheaga rĩĩtwa rĩa Ngai gĩtĩo kĩrĩa rĩagĩrĩire kũheo. (Joh. 17:​6, 26) Kwa ngerekano, mwaka-inĩ wa 1931 nĩ twambĩrĩirie kũhũthĩra rĩĩtwa Aira a Jehova, rĩrĩa riumanĩte na Maandĩko, na ũndũ ũcio ũkonania atĩ nĩ tuonaga rĩĩtwa rĩa Ngai rĩrĩ rĩa bata mũno harĩ ithuĩ na atĩ nĩ twendaga gwĩtanio na Ithe witũ wa igũrũ. (Isa. 43:​10-12) Makĩria ma ũguo, Bibilia ya New World Translation of the Holy Scriptures nĩ ĩcoketie rĩĩtwa rĩa Ngai harĩa hothe rĩagĩrĩire gũkorũo thĩinĩ wa Kiugo gĩake. w22.07 11 ¶11-12

Ũhoro ũrĩa wa ma wa Bibilia ningĩ nĩ ũhutĩtie ũhoro ũrĩa mwega wĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai. Jesu aaringithanirie ũhoro ũrĩa wa ma wĩgiĩ Ũthamaki ũcio na mũthithũ mũhithe. Thĩinĩ wa Mathayo 13:​44, Jesu aaugire ũũ: “Ũthamaki wa igũrũ ũtariĩ ta mũthithũ wahithĩtwo mũgũnda-inĩ, ũrĩa mũndũ ũmwe oonire na agĩcoka akĩũhitha; na nĩ ũndũ wa gĩkeno kĩrĩa aarĩ nakĩo, agĩthiĩ akĩendia indo ciake ciothe na akĩgũra mũgũnda ũcio.” Ta rora wone atĩ mũndũ ũcio ti mũthithũ aacaragia. No rĩrĩa aawonire, nĩ eeimire na njĩra nene nĩguo agĩe naguo. Eendirie indo ciake ciothe. Nĩkĩ? Tondũ nĩ aamenyaga ũrĩa mũthithũ ũcio ũrĩ wa goro. Nĩ tũũĩ atĩ gũtirĩ kĩndũ thĩinĩ wa thĩ kĩngĩringithanio na gĩkeno kĩrĩa tũgĩaga nakĩo tũgĩtungatĩra Jehova mahinda-inĩ maya, na kĩĩrĩgĩrĩro kĩa muoyo wa tene na tene ihinda rĩũkĩte rungu rwa Ũthamaki wa Ngai. Mweke wa kũgĩa na ũrata mwega hamwe na Jehova, ũkĩrĩte kĩndũ o gĩothe tũngĩbatara kwĩima. Gĩkeno gitũ kĩrĩa kĩnene kiumanaga na ‘kũmũkenia biũ.’—Kol. 1:10. w22.08 15 ¶8; 17 ¶9, 12

Jusufu aamenyire atĩa atĩ Ngai angĩonire ũtharia ũrĩ ‘ũndũ mũũru mũno’? Watho wa Musa ũrĩa warĩ na rĩathani rĩa ĩmwe kwa ĩmwe wa “Ndũkanatharie,” wacokire kwandĩkwo mĩaka ta magana merĩ thutha ũcio. (Tham. 20:14) No Jusufu nĩ aamenyete Jehova wega nginya agakinya gũtaũkĩrũo atĩ Jehova ndangĩakenirio nĩ gĩĩko ta kĩu. Kwa ngerekano, Jusufu nĩ ooĩ atĩ Jehova aathondekete kĩhiko gĩkorũo kĩrĩ kĩa mũthuri ũmwe na mũtumia ũmwe. Na no kũhoteke nĩ aaiguĩte ũrĩa Jehova aagitĩrire Sara, cũcũ wa ithe, maita merĩ kuumana na ũgwati wa kuoywo nĩ mũndũrũme ũngĩ. (Kĩam. 2:24; 12:​14-20; 20:​2-7) Jusufu ecũrania maũndũ ta macio nĩ aataũkĩirũo nĩ maũndũ marĩkũ Jehova onaga marĩ mega na nĩ marĩkũ onaga marĩ moru. Tondũ Jusufu nĩ eendete Ngai wake, ũndũ ũcio nĩ watũmire ende ithimi cia Jehova cia ũthingu na akĩĩhotora gũcirũmia. w22.08 26 ¶1-2

Ũrathi ũcio ndũrarĩrĩria ũhoro wa kũriũkio kwa mũhaano, kana ũrĩa ndungata cia Ngai ciaarahũkire kĩĩroho thutha wa wĩra wa kũhunjia kũhaana ta warũgamio nĩ akararia mwaka-inĩ wa 1918, ta ũrĩa twataũkagĩrũo hau kabere. Handũ ha ũguo, ciugo icio irarĩrĩria ũhoro wa kũriũkio kwa arĩa makuĩte kũrĩa gũgeekĩka hĩndĩ ya thĩ njerũ. Tũngiuga ũguo nĩkĩ? Kiugo “rũkũngũ-inĩ” kĩrĩa kĩhũthĩrĩtwo thĩinĩ wa Danieli 12:​2, nĩ ũndũ ũmwe na kiugo “tĩri-inĩ” kĩrĩa kĩhũthĩrĩtwo thĩinĩ wa Ayubu 17:​16, na cierĩ cionanagia “Mbĩrĩra.” Ũndũ ũcio ũronania atĩ Danieli 12:2 yaragia ũhoro wa kũriũkio gwa biũ kũrĩa gũgeekĩka thutha wa matukũ ma kũrigĩrĩria gũthira na thutha wa mbaara ya Hari–Magedoni. No hihi Danieli 12:2 yendaga kuonania atĩa ĩkiuga atĩ andũ amwe makaariũkio maheo “muoyo wa tene na tene”? Yonanagia atĩ arĩa makaariũkio na mamenye Jehova na Jesu, kana mathiĩ na mbere kũmamenya na kũmathĩkĩra ihinda-inĩ rĩa mĩaka ĩrĩa 1,000, mũthia-inĩ nĩ makaaheo muoyo wa tene na tene.—Joh. 17:3. w22.09 21 ¶6-7

Ciugo icio itironania atĩ Jehova erĩgagĩrĩra twĩhoke arĩa angĩ hatarĩ na gĩtũmi kĩega, ĩndĩ erĩgagĩrĩra tũmehoke tondũ nĩ monanĩtie nĩ a kwĩhokeka. No tũbatare ihinda nĩguo tũhote kwĩhoka aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Ũngĩka atĩa nĩguo ũhote kũmehoka? Wĩrutanĩrie kũmamenya wega. Aragia nao mũrĩ mĩcemanio-inĩ ya kĩũngano. Hunjagia hamwe nao. Makiragĩrĩrie, na ũmaheage mweke wa kuonania atĩ no mehokeke. Kĩambĩrĩria-inĩ, no wage kũheana ũhoro waku wothe wa thĩinĩ, angĩkorũo nĩ hĩndĩ mwambĩrĩria kũmenyana na mũndũ. O ũrĩa ũrata wanyu ũrathiĩ ũkũrĩte, no ũigue ũrĩ na wĩyathi makĩria wa kwĩyaria. (Luk. 16:10) No hihi ũngĩka atĩa mũrũ wa Ithe witũ angĩka ũndũ ũngĩtũma ũtige kũmwĩhoka? Wĩhe ihinda, handũ ha kũhiũha kũniina ũrata wanyu nake. Na ndũkareke ciĩko cia andũ amwe itũme ũtige kwĩhoka aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa angĩ. w22.09 4 ¶7-8

Mũthuri ũmwe wa kĩũngano wĩtagwo Miqueas nĩ aririkanaga hĩndĩ ĩmwe oonaga ta ekĩtwo ũndũ mũũru mũno nĩ ariũ a Ithe witũ amwe maatongoragia maũndũ. O na kũrĩ ũguo, nĩ aatũũririe ũhoti wake wa gwĩciria na akĩĩrutanĩria gũtooria mĩtangĩko yake. Nĩ aahoyaga kaingĩ, akera Jehova amũhe roho mũtheru na hinya wa gũkirĩrĩria. Ningĩ nĩ aacaririe ũhoro ũngĩmũteithia mabuku-inĩ maitũ. Tũreruta atĩa? Ũngĩona ta wĩkĩtwo ũndũ mũũru nĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ, ikara ũhooreire na ũgerie kũgirĩrĩria meciria o mothe moru ũngĩkorũo namo. No wage kũmenya maũndũ marĩa maratũmire mũndũ ũcio auge kana eke ũndũ ũcio. Kwoguo aria na Jehova kũgerera mahoya, na ũmwĩre agũteithie kuona maũndũ kũringana na muonere wa mũndũ ũcio. Tua atĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ũcio ndaneka ũguo akĩendaga na wĩrutanĩrie kũmuohera. (Thim. 19:11) Ririkanaga atĩ Jehova nĩ onaga maũndũ marĩa ũragerera, na nĩ arĩkũheaga hinya ũrĩa ũrabatara wa gũkirĩrĩria.—Koh. 5:8. w22.11 21 ¶5

Thuura arata arĩa mendete Jehova. Arata arĩa ũthuuraga no mahutie mũno ũrĩa ũrakũra kĩĩroho. (Thim. 13:20) Julien, ũrĩa ũtungataga arĩ mũthuri wa kĩũngano aaugire ũũ: “Ndĩ mwĩthĩ, nĩ ndagĩire na arata ega arĩa twanyitanagĩra nao ũtungata-inĩ. Arata acio nĩ maakoragwo na kĩyo, na nĩ maandeithirie kuona ũrĩa ingĩkenera ũtungata. . . . Kĩrĩa gĩatũmaga njage gũkorũo na arata ega hau kabere, nĩ tondũ ndacaragia o arata arĩa maarĩ a rika rĩakwa.” Wagĩrĩirũo gwĩka atĩa ũngĩmenya atĩ gũkorũo na ũrata na mũndũ mũna ũrĩ kĩũngano-inĩ no gũthũkie ũrata waku na Jehova? Paulo nĩ aamenyaga atĩ andũ amwe thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano gĩa karine ya mbere matiarĩ na muonere mwega wa maũndũ ma kĩĩroho, na kwoguo akĩra Timotheo etheme andũ ta acio. (2 Tim. 2:​20-22) Ũrata witũ hamwe na Jehova nĩ kĩndũ kĩa goro. Na tondũ nĩ twĩrutanĩirie mũno gũkorũo na ũrata wa hakuhĩ hamwe na Jehova, tũtiagĩrĩirũo kũreka mũndũ o na ũrĩkũ aũthũkie. w22.08 5-6 ¶13-15

Ngũrani na andũ arĩa matendete ũtaaro wa Ngai, ithuĩ nĩ twĩrutĩte kwenda njĩra cia Ngai o hamwe na ithimi ciake cia mĩtugo. No twĩkĩre wendo ũcio hinya na njĩra ya kũringithania maumĩrĩro ma gwathĩka na ma kwaga gwathĩka. Geragia kũrora mathĩna marĩa andũ merehagĩra nĩ ũndũ wa kũrega motaaro ma Jehova ma ũũgĩ. Ũgacoka ũgecũrania ũrĩa ũtũũro waku wagĩrĩte nĩ ũndũ wa gwathĩkĩra Ngai. (Thab. 32:​8, 10) O na gũtuĩka Jehova nĩ aheanĩte ũũgĩ, ndatindĩkagĩrĩria mũndũ o na ũrĩkũ awĩtĩkĩre. O na kũrĩ ũguo, nĩ ataarĩirie ũrĩa gũthiaga rĩrĩa andũ marega gũthikĩrĩria ũũgĩ wake. (Thim. 1:​29-32) Nĩ “makoona moimĩrĩro ma njĩra yao.” Thutha wa ihinda, mũtũũrĩre wao ũmarehagĩra mĩtangĩko, mathĩna, na mũthia-inĩ ũkaamarehera mwanangĩko. No andũ arĩa mathikagĩrĩria ũtaaro wa Jehova wa ũũgĩ na makaũrũmĩrĩra merĩirũo ũũ: “Mũndũ ũrĩa ũnjiguaga arĩikaraga arĩ na ũgitĩri na ahooreire ategwĩtigĩra ũndũ mũũru.”—Thim. 1:33. w22.10 21 ¶11-13

Gwĩtigĩra Jehova nĩ kuuga kũmũhe gĩtĩo kĩnene mũno, na kwoguo tũgethema gwĩka ũndũ o wothe ũngĩmũrakaria. (Thim. 16:6) Nĩ ũndũ ũcio, nĩ twĩrutanagĩria gũtũũra kũringana na ithimi cia Ngai ciĩgiĩ wega na ũũru iria ataarĩirie thĩinĩ wa Bibilia. (2 Kor. 7:1) Tũngĩkaga maũndũ marĩa Jehova endete na tũgethema marĩa athũire, nĩ tũrĩgĩaga na gĩkeno. (Thab. 37:27; 97:10; Rom. 12:9) Mũndũ no akorũo akĩmenya atĩ Jehova nĩwe wagĩrĩirũo gũtua ũndũ ũrĩa mwega nĩ ũrĩkũ na ũrĩa mũũru nĩ ũrĩkũ, ĩndĩ no mũhaka we mwene ethuurĩre gwathĩkĩra ithimi icio cia Ngai. (Rom. 12:2) Tuonanagia nĩ twĩtĩkĩtie atĩ kũrũmĩrĩra ithimi cia Jehova nĩguo ũndũ ũrĩa mwega mũno ũtũũro-inĩ witũ kũgerera mĩthiĩre itũ. (Thim. 12:28) Ũguo nĩguo Daudi aaiguaga, na nĩkĩo aandĩkire ũũ igũrũ rĩgiĩ Jehova: “Nĩ ũũmenyithagia njĩra ya muoyo. Mbere yaku hakoragwo na gĩkeno kĩingĩ; gũkoragwo na gĩkeno guoko-inĩ gwaku kwa ũrĩo tene na tene.”—Thab. 16:11. w22.10 8 ¶9-10

Jesu aarĩ mwĩnyihia na nĩ aatũũririe mawoni maigananĩru kwĩyerekera. Atanoka gũkũ thĩ nĩ aahingĩtie maũndũ manene ũtungata-inĩ wa Jehova. “Indo iria ingĩ ciothe ciombirũo kũgerera harĩ [Jesu], iria irĩ igũrũ na iria irĩ thĩ.” (Kol. 1:16) Rĩrĩa aabatithagio no kũhoteke nĩ aaririkanire maũndũ marĩa aahingĩtie marĩ hamwe na Ithe. (Mat. 3:16; Joh. 17:5) No kũririkana maũndũ macio gũtiatũmire Jesu akũrie mwĩtĩo. Gũtirĩ hĩndĩ eeyonire arĩ mwega gũkĩra andũ arĩa angĩ. Eerire arutwo ake atĩ “[ndookire gũkũ thĩ] gũtungatĩrũo, ĩndĩ ookire nĩguo atungate, na arute muoyo wake ũtuĩke ũkũũri nĩ ũndũ wa gũkũũra andũ aingĩ.” (Mat. 20:28) Ningĩ aaugire atĩ ndangĩekire ũndũ o na ũmwe eĩrĩte we mwene. Ũcio warĩ wĩnyihia mũnene! Jesu nĩ aatũigĩire kĩonereria kĩega gĩa kũrũmĩrĩra. w22.05 24 ¶13

Jehova agĩtua kana nĩ ekuohera mũndũ nĩ aroraga kana mũndũ ũcio wĩhĩtie nĩ aramenyaga ũndũ ũrĩa areka nĩ mũũru. Jesu nĩ aataarĩirie ũndũ ũcio wega thĩinĩ wa Luka 12:​47, 48. Mũndũ angĩbanga gwĩka ũndũ mũũru akĩmenyaga atĩ ũndũ ũcio no ũrakarie Jehova, akoragwo ekĩte mehia maritũ. Jehova no atue itua rĩa kwaga kuohera mũndũ ta ũcio. (Mar. 3:29; Joh. 9:41) No hihi Jehova no amuohere? Ĩĩ no amuohere. Jehova nĩ aroraga kana mũndũ ũcio wĩhĩtie nĩ erirĩte kuuma ngoro. Kwĩrira nĩ kuuga mũndũ “kũgarũrĩra biũ meciria make, mwerekera wake, kana muoroto wake.” Nĩ kũhutĩtie mũndũ kũigua ũũru na kũigua kĩeha kĩnene nĩ ũndũ wa maũndũ moru marĩa ekĩte kana nĩ ũndũ wa maũndũ mega marĩa aragĩrĩirũo gwĩka no ndaneka. Mũndũ wĩrirĩte nĩ aiguaga ũũru nĩ ũndũ wa maũndũ moru marĩa ekĩte na nĩ ũndũ wa kũreka ũrata wake hamwe na Jehova ũthũke nginya ageka maũndũ macio moru. w22.06 5-6 ¶15-17

Thũ citũ nĩ itheremagia maheeni kana ndeto itarĩ nginyanĩru ciĩgiĩ ariũ a Ithe witũ arĩa matongoragia maũndũ ithondeka-inĩ rĩa Jehova. (Thab. 31:13) Ariũ a Ithe witũ amwe nĩ manyitĩtwo na magathitangwo ta arĩ eki-naĩ. Akristiano a karine ya mbere nĩ maacemanirie na ũndũ ta ũcio, rĩrĩa mũtũmwo Paulo aathitangĩirũo thitango cia maheeni na akĩnyitwo. Amwe nĩ maatiganĩirie mũtũmwo Paulo rĩrĩa oohetwo njera Roma. (2 Tim. 1:8, 15; 2:8, 9) Ta geria kũhũũra mbica ũrĩa Paulo aaiguire. Nĩ aakirĩrĩirie moritũ maingĩ, o na nginya akaingĩria muoyo wake ũgwati-inĩ nĩ ũndũ wao. (Atũm. 20:18-21; 2 Kor. 1:8) Tũtingĩenda kũhaana ta andũ acio maatiganĩirie Paulo! Kwoguo tũtiagĩrĩirũo kũmaka rĩrĩa tuona Shaitani agĩtharĩkĩra ariũ a Ithe witũ arĩa matongoragia maũndũ. Muoroto wake ũkoragwo arĩ gũtũma matiganĩrie wĩkindĩru wao, na gũtũma twĩtigĩre. (1 Pet. 5:8) Thiĩ na mbere gũteithia aarĩ na ariũ a Ithe witũ na ndũkanamatiganĩrie.—2 Tim. 1:​16-18. w22.11 16-17 ¶8-11

No kũhoteke mwĩki-naĩ ũrĩa weririre ũrĩa wacuurĩtio hakuhĩ na Jesu atanakua aarĩ Mũyahudi. Ayahudi maathathayagia Ngai ũmwe, no andũ a ndũrĩrĩ meetĩkĩtie ngai nyingĩ. (Tham. 20:​2, 3; 1 Kor. 8:​5, 6) Korũo mwĩki-naĩ ũcio aarĩ mũndũ wa ndũrĩrĩ, no kũhoteke kĩũria kĩrĩa angĩoririe rĩandĩko-inĩ rĩa ũmũthĩ kĩngĩarĩ, “Kaĩ ũtaretigĩra ngai citũ o na hanini?” Makĩria ma ũguo, ririkana atĩ kaingĩ Jesu ndaahunjagĩria andũ matarĩ Ayahudi, tondũ ndaatũmĩtwo kũrĩ andũ a ndũrĩrĩ, no aatũmĩtwo kũrĩ “ngʼondu iria [ciorĩte] cia nyũmba ya Isiraeli.” (Mat. 15:24) Ngai nĩ aaguũrĩirie Aisiraeli atĩ nĩ angĩkaariũkia andũ arĩa makuĩte. No kũhoteke mwĩki-naĩ ũcio weririre nĩ ooĩ ũhoro ũcio, na o ta ũrĩa ciugo ciake cionanagia, nĩ eeciragĩria atĩ Jehova nĩ angĩkaariũkia Jesu nĩguo athane Ũthamaki-inĩ wa Ngai. Mũndũ ũcio ningĩ nĩ eerĩgagĩrĩra atĩ Ngai nĩ angĩamũriũkirie o nake. No kũhoteke mwĩki-naĩ ũcio nĩ ooĩ ũhoro wa Adamu na Hawa na Paradiso ĩrĩa Jehova aamathondekeire tondũ aarĩ Mũyahudi. Kwoguo nĩ angĩataũkĩirũo atĩ Paradiso ĩrĩa Jesu aaragia ũhoro wayo thĩinĩ wa Luka 23:43 nĩ thĩ ĩthondeketwo ĩgatuĩka mũgũnda mũthaka.—Kĩam. 2:15. w22.12 8-9 ¶2-3

Tũhotaga kũhunjia tondũ tu wa gũteithio nĩ roho mũtheru wa Ngai. Tũngiuga ũguo nĩkĩ? Tondũ Shaitani nĩ atũũkagĩrĩra nĩguo arũgamie wĩra witũ wa kũhunjia. (Kũg. 12:17) Kũringana na mawoni ma andũ, tuonekaga ta tũtangĩhota gwĩtiiria Shaitani. No nĩ tũmũhootaga kũgerera wĩra witũ wa kũhunjia. (Kũg. 12:​9-11) Na njĩra ĩrĩkũ? Rĩrĩa tũrahunjia, tuonanagia atĩ tũtiretigĩra tharĩkĩro cia Shaitani. Na rĩrĩa rĩothe tweka ũguo, Shaitani nĩ ahootagwo. Kwoguo tũkeruta atĩ Jehova nĩ atũteithagia kũgerera roho wake mũtheru, na atĩ nĩ akoragwo hamwe na ithuĩ. (Mat. 5:​10-12; 1 Pet. 4:14) Roho wa Ngai no ũtũhe hinya ũrĩa tũrabatara wa gwĩtiiria moritũ o mothe tũngĩcemania namo ũtungata-inĩ. (2 Kor. 4:​7-9) Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, tũngĩka atĩa nĩguo tũtigĩrĩre atĩ nĩ tũrathiĩ na mbere kwamũkĩra roho mũtheru wa Ngai? Nĩ tũrabatara kũhoyaga na kĩyo tũheo roho ũcio, tũrĩ na ma atĩ Jehova nĩ arĩthikagĩrĩria mahoya maitũ. w22.11 5 ¶10-11

Nĩ tuonagia aarĩ na ariũ a Ithe witũ wendo na njĩra ya kwĩrutanĩria gũkorũo na thayũ hamwe nao. Nĩ twĩrutanagĩria kwĩgerekania na kĩonereria kĩa Jehova gĩa kuohanĩra. Angĩkorũo Jehova nĩ eehaarĩirie kũruta Mũrũ wake akue nĩ ũndũ wa mehia maitũ-rĩ, githĩ o na ithuĩ tũtiagĩrĩirũo gũkorũo twĩhaarĩirie kuohera aarĩ na ariũ a Ithe witũ rĩrĩa matũhĩtĩria? Tũtingĩenda gũkorũo tũhaana ta ngombo njũru ĩrĩa ĩgwetetwo ngerekano-inĩ ĩmwe ya Jesu. O na thutha wa mwathi wayo kũmĩehereria thiirĩ wayo mũnene, ngombo ĩyo nĩ yaregire kuohera ngombo ĩrĩa ĩngĩ thiirĩ warĩ mũnini. (Mat. 18:​23-35) Angĩkorũo harĩ mũndũ mũtaraiguithania nake kĩũngano-inĩ-rĩ, hihi no woe ikinya rĩa mbere gũcokia thayũ ũtanathiĩ Kĩririkano? (Mat. 5:​23, 24) Gwĩka ũguo no kuonanie wendo waku mũnene harĩ Jehova na Jesu. w23.01 29 ¶8-9

Ũndũ ũmwe ũngĩgũteithia kũmenya kĩrĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ marabatara nĩ kũmooria ciũria itekũmaconorithia. (Thim. 20:5) Hihi marĩ na irio cia kũigana, ndawa, kana indo ingĩ iria mangĩbatara? Hihi marĩ ũgwati-inĩ wa kũũrũo nĩ wĩra wao kana kwaga gwa gũikara? Hihi no mabatare ũmateithie kũhoya ũteithio kuuma kũrĩ thirikari? Jehova endaga ithuothe twĩkĩre arĩa angĩ ngoro na tũmateithie. (Gal. 6:10) O na angĩkorũo no kaũndũ kanini tũgwĩkĩra mũndũ mũrwaru, no aigue ekĩrĩtwo ngoro mũno. Mwana no ekĩre andũ arĩa angĩ ngoro na njĩra ya kũmaandĩkĩra kandi kana kũmacorera kĩndũ. Mũndũ mwĩthĩ no erutĩre gũteithia rĩrĩa mwarĩ wa Ithe witũ arabatara mũndũ wa gũtũma handũ kana wa gũthiĩ kũmũgũrĩra indo. Nao andũ angĩ kĩũngano-inĩ no mahote kũrugĩra mũndũ mũrwaru irio. Akristiano amwe nĩ matũmaga ndũmĩrĩri ya gũcokia ngatho kũrĩ athuri a kĩũngano arĩa kaingĩ makoragwo na maũndũ maingĩ ma gwĩka, makĩria rĩrĩa gwatuthũka mũrimũ. Na githĩ ndũkĩrĩ ũndũ mwega harĩ ithuĩ kũhingia itemi ritũ rĩa ‘gũthiĩ na mbere gwĩkĩrana ngoro na gwakanaga mũndũ na ũrĩa ũngĩ’!—1 Thes. 5:11. w22.12 22 ¶2; 23 ¶5-6

Asadukai nĩ mooĩ mabuku matano ma mbere ma Maandĩko ma Kĩhibirania wega, ĩndĩ matiatindanagĩra na ma cia bata iria irĩ mabuku-inĩ macio. Kwa ngerekano, ta rora ũrĩa Jesu aacokeirie Asadukai rĩrĩa maamũririe ũhoro wĩgiĩ kũriũka. Aamoririe: “Kaĩ mũtathomete thĩinĩ wa ibuku rĩa Musa ũhoro-inĩ wĩgiĩ kĩhinga kĩrĩa kĩa mĩigua, atĩ Ngai aamwĩrire ũũ: ‘Niĩ nĩ niĩ Ngai wa Iburahimu, na Ngai wa Isaaka, na Ngai wa Jakubu’?” (Mar. 12:​18, 26) O na gũtuĩka hatarĩ nganja Asadukai nĩ maathomete ũhoro ũcio maita maingĩ, kĩũria kĩa Jesu kĩoonanirie atĩ harĩ ma ya bata mataatindanagĩra nayo, ma ĩgiĩ kũriũka. (Luk. 20:38) Tũreruta atĩa? Rĩrĩa tũrathoma, nĩ twagĩrĩirũo kũrora maũndũ marĩa mothe tũngĩĩruta kuumana na mũhari wa Bibilia ũrĩa twathoma kana ũhoro ũrĩa twathoma. Tũtingĩenda o gũtaũkĩrũo nĩ morutani ma mũthingi tu, no tũngĩenda gũtaũkĩrũo nĩ nginya ma iria ndikĩru na motaaro marĩa mangĩkorũo mehithanĩtie. w23.02 11 ¶9-10

Aira othe arĩa magwetetwo rĩandĩko-inĩ rĩa ũmũthĩ nĩ maagereire magerio maritũ, no nĩ maahotire gũikara marĩ ehokeku harĩ Jehova ũtũũro wao wothe. (Ahib. 11:​36-40) Hihi kĩyo kĩao na ũkirĩrĩria wao ciarĩ cia tũhũ? Aca! O na gũtuĩka ũtũũro-inĩ wao matioonire ciĩranĩro ciothe cia Jehova ikĩhinga, nĩ maathiire na mbere kwĩrĩgĩrĩra Jehova. Na tondũ nĩ meetĩkĩtie atĩ nĩ meetĩkĩrĩkĩte harĩ Jehova, maarĩ na ma atĩ nĩ makoona ciĩranĩro icio ikĩhinga. (Ahib. 11:​4, 5) Kĩonereria kĩao no gĩkĩre hinya itua ritũ rĩa gũthiĩ na mbere kwĩrĩgagĩrĩra Jehova. Ũmũthĩ maũndũ thĩinĩ wa thĩ marathiĩ o magĩkĩragĩrĩria kũũruha. (2 Tim. 3:13) Shaitani no egũthiĩ na mbere kũgeria andũ a Ngai. Gũtekũmakania moritũ marĩa marĩ mbere, rekei tũtue itua rĩa gũthiĩ na mbere gũtungatĩra Jehova na kĩyo, tũrĩ na ma atĩ “tũigĩte kĩĩrĩgĩrĩro gitũ harĩ Ngai ũrĩa ũtũũraga muoyo.”—1 Tim. 4:10. w22.06 25 ¶17-18

Ũndũ ũmwe ũtũmaga twende gũkorũo na ũgima mwega wa mwĩrĩ nĩ atĩ no tũhote gũtungatĩra Jehova wega biũ. (Mar. 12:30) Kwoguo nĩ twĩthemaga gwĩka maũndũ marĩa tũramenya atĩ no mathũkie ũgima witũ wa mwĩrĩ. (Rom. 12:1) Ma nĩ atĩ, o na tũngĩĩrutanĩria atĩa tũtingĩkorũo na ma atĩ tũtikũrwara. O na kũrĩ ũguo, nĩ twĩkaga ũrĩa wothe tũngĩhota nĩgetha tuonie Ithe witũ wa igũrũ atĩ nĩ tũtĩĩte kĩheo kĩa muoyo. No tũremererũo kũhingia maũndũ marĩa twahingagia tene nĩ ũndũ wa mũrimũ kana ũkũrũ. Ũndũ ũcio no ũtũme tũigue tũrĩ na kĩeha na tũkue ngoro. No nĩ twagĩrĩirũo gũthiĩ na mbere kwĩrutanĩria kũrũmbũiya ũgima witũ wa mwĩrĩ. Gĩtũmi nĩ tondũ o na tũngĩkorũo tũrĩ akũrũ atĩa kana tũrĩ arwaru atĩa, no tũhote kũgooca Jehova o ta ũrĩa Mũthamaki Daudi eekaga. Nĩ ũndũ wa gwĩkĩra ngoro kũmenya atĩ Jehova nĩ onaga tũrĩ a bata o na tũngĩkorũo tũrĩ arwaru kana tũrĩ akũrũ. (Mat. 10:​29-31) O na tũngĩkua, no erirĩrie mũno gũtũriũkia. (Ayub. 14:​14, 15) Ihinda-inĩ rĩrĩ tũrĩ muoyo, no twende gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo tũmenyerere ũgima witũ wa mwĩrĩ na muoyo witũ. w23.02 20-21 ¶3-5

Hihi marĩĩtwa ma andũ kĩrĩndĩ kĩnene arĩa a ngʼondu ingĩ no magaakorũo mandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa muoyo thutha wao kũhonoka Hari–Magedoni? Ĩĩ. (Kũg. 7:14) Jesu aaugire atĩ andũ acio matariĩ ta ngʼondu nĩ makaaheo “muoyo wa tene na tene.” (Mat. 25:46) No andũ acio makaahonoka Hari–Magedoni matikaaheo muoyo wa tene na tene o hĩndĩ ĩyo. Hĩndĩ ya Wathani wa Mĩaka Ngiri, Jesu nĩ “akaamarĩithagia na akamatongoria akamatwara matherũkĩro-inĩ ma maĩ ma muoyo.” Arĩa mageetĩkĩra gũtongorio nĩ Kristo, na mũthia-inĩ matuĩrũo atĩ nĩ ehokeku harĩ Jehova, marĩĩtwa mao nĩ makaandĩkwo ibuku-inĩ rĩu rĩa muoyo ũndũ matangĩthario. (Kũg. 7:​16, 17) O na kũrĩ ũguo, arĩa matariĩ ta mbũri nĩ makaaniinwo hĩndĩ ya Hari–Magedoni. Jesu aaugire atĩ “makeeherio tene na tene.” (Mat. 25:46) Na mũtũmwo Paulo agĩtongorio nĩ roho aaugire atĩ “acio nĩ makaamũkĩra ituĩro rĩa iherithia rĩa kũniinwo tene na tene.”—2 Thes. 1:9; 2 Pet. 2:9. w22.09 16 ¶7-8

Rĩrĩa famĩlĩ ĩrakenera ũũmbi wa Jehova ĩrĩ hamwe, nĩ ĩgĩaga na mweke wa kũhurũka na gwĩkenia, na kwoguo ĩkagĩa na ũrũmwe makĩria. Jehova nĩ ombĩte kũndũ gũthaka thĩinĩ wa thĩ, kũrĩa tũngĩkenera gwĩka maũndũ marĩa twendete. Famĩlĩ nyingĩ nĩ ikenagĩra gũkorũo hamwe irĩ kũndũ gũthaka, irĩma-inĩ, kana rũteere-inĩ rwa iria. Thĩinĩ wa thĩ njerũ ya Ngai, aciari hamwe na ciana, nĩ magaakenera ũũmbi wa Jehova wega makĩria gũkĩra ũrĩa mangĩkenera rĩu. Ngũrani na ũmũthĩ, tũtikabatara gwĩtigĩra nyamũ, na o nacio itigatwĩtigagĩra. (Isa. 11:​6-9) Nĩ tũgaakoragwo na mahinda maingĩ ma gũkenera indo iria Jehova ombĩte. (Thab. 22:26) No aciari, mũtigeterere nginya ihinda rĩu nĩgetha mũteithie ciana cianyu ciambĩrĩrie gũkenera ũũmbi. Mũngĩhũthagĩra ũũmbi kũruta ciana cianyu ũhoro wĩgiĩ Jehova, no kũhoteke no ciĩtĩkanĩrie na ciugo cia Mũthamaki Daudi ũrĩa waugire ũũ: “Wee Jehova, gũtirĩ mawĩra mangĩ matariĩ ta maku.”—Thab. 86:8. w23.03 25 ¶16-17