អនុស្សាវរីយ៍ពីសម័យមុន
«ខ្ញុំចាប់ស្រឡាញ់កិច្ចការត្រួសត្រាយកាន់តែខ្លាំងឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ»
នៅឆ្នាំ១៨៨៦ សៀវភៅទីចាប់ផ្ដើមនៃរាជ្យមួយពាន់ឆ្នាំភាគទី១ (ជាភាសាអង់គ្លេស) ចំនួន១០០ក្បាលបានផ្ញើពីគ្រឹះស្ថានគម្ពីរនាក្រុងអាលីគេនីរដ្ឋប៉ិនស៊ីវ៉ានីសហរដ្ឋអាម៉េរិក ទៅក្រុងឈីកាហ្គោរដ្ឋអ៊ីលីណយ។ បងប្រុសឆាល្សថេហ្សរ៉ាសិលសង្ឃឹមថា នឹងអាចចែកចាយសៀវភៅថ្មីនេះនៅហាងលក់សៀវភៅនានា។ ក្រុមហ៊ុនធំជាងគេមួយនៅសហរដ្ឋដែលចែកចាយសៀវភៅអំពីសាសនា បានយល់ព្រមទទួលយកសៀវភៅទីចាប់ផ្ដើមនៃរាជ្យមួយពាន់ឆ្នាំដែលបានផ្ញើមក។ ប៉ុន្តែ ពីរសប្ដាហ៍ក្រោយមក សៀវភៅទាំងអស់បានត្រូវផ្ញើមកគ្រឹះស្ថានគម្ពីរវិញ។
អ្នកផ្សាយខាងសាសនាគ្រិស្តដ៏ល្បីល្បាញម្នាក់បានខឹង ពេលឃើញសៀវភៅទីចាប់ផ្ដើមនៃរាជ្យមួយពាន់ឆ្នាំបានដាក់តាំងលក់ជាមួយសៀវភៅរបស់ពួកគេ។ គាត់បាននិយាយទាំងមួម៉ៅចិត្តថា បើសៀវភៅនេះនៅក្នុងទូដាក់តាំងសៀវភៅតទៅទៀត គាត់និងមិត្តភក្ដិទាំងអស់របស់គាត់ដែលជាអ្នកផ្សាយខាងសាសនាគ្រិស្តដ៏ល្បីល្បាញឯទៀត នឹងយកសៀវភៅរបស់ពួកគេចេញ ហើយផ្ញើលក់នៅហាងផ្សេងទៀត។ ម្ចាស់ហាងក៏បានប្រគល់សៀវភៅរាជ្យមួយពាន់ឆ្នាំមកវិញទាំងស្ទាក់ស្ទើរ។ ម្យ៉ាងទៀត ការផ្សាយអំពីសៀវភៅនោះបានត្រូវធ្វើឡើងនៅតាមកាសែតនានា។ ប៉ុន្តែ ពួកអ្នកប្រឆាំងបានធ្វើយ៉ាងណាឲ្យកាសែតទាំងនោះលប់កិច្ចសន្យាផ្សាយសៀវភៅរបស់យើង។ ដូច្នេះ តើអ្នកដែលស្វែងរកសេចក្ដីពិតដោយចិត្តស្មោះអាចទទួលសៀវភៅថ្មីនេះយ៉ាងដូចម្ដេច?
គឺតាមរយៈអ្នកត្រួសត្រាយជំនាន់ដើម។ នៅឆ្នាំ១៨៨១ ទស្សនាវដ្ដីប៉មយាមនៃភ្នំស៊ីយ៉ូន បានផ្សាយរកអ្នកផ្សាយពេញពេលចំនួន១.០០០នាក់ ដែលអាចចែកចាយសៀវភៅដែលមានមូលដ្ឋានពីគម្ពីរ។ ទោះជាអ្នកត្រួសត្រាយមានចំនួនតែប៉ុន្មានរយនាក់ប៉ុណ្ណោះក៏ដោយ ពួកគេបានសាបព្រោះគ្រាប់ពូជនៃសេចក្ដីពិតតាមរយៈសៀវភៅផ្សេងៗនៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងជិតទាំងឆ្ងាយ។ នៅឆ្នាំ១៨៩៧ សៀវភៅរាជ្យមួយពាន់ឆ្នាំជិតមួយលានក្បាលបានត្រូវចែកចាយ ភាគច្រើនតាមរយៈអ្នកត្រួសត្រាយ។ អ្នកត្រួសត្រាយភាគច្រើនចិញ្ចឹមជីវិតដោយសារលុយបន្ដិចបន្តួចដែលពួកគេបានទទួលពេលដែលម្ចាស់ផ្ទះជាវទស្សនាវដ្ដីប៉មយាមប្រចាំឆ្នាំ និងពីសៀវភៅដែលពួកគេបានចែកចាយ។
តើអ្នកត្រួសត្រាយជំនាន់ដើមដែលមានចិត្តមោះមុតទាំងនេះជាអ្នកណា? អ្នកខ្លះចាប់ផ្ដើមត្រួសត្រាយតាំងពីនៅជំទង់ តែអ្នកឯទៀតត្រួសត្រាយនៅពេលពួកគាត់មានវ័យចាស់។ អ្នកត្រួសត្រាយជាច្រើននាក់នៅលីវ ឬរៀបការហើយតែគ្មានកូន ហើយក្រុមគ្រួសារជាច្រើនក៏បានចូលរួមកិច្ចការនេះដែរ។ អ្នកត្រួសត្រាយពេញពេលផ្សព្វផ្សាយច្រើនម៉ោង រីឯអ្នកត្រួសត្រាយជំនួយផ្សព្វផ្សាយមួយម៉ោងឬពីរម៉ោងរៀងរាល់ថ្ងៃ។ មិនមែនមនុស្សទាំងអស់មានសុខភាពល្អ ឬក៏មានស្ថានភាពដែលអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេត្រួសត្រាយនោះទេ។ ប៉ុន្តែនៅមហាសន្និបាតឆ្នាំ១៩០៦ ពួកអ្នកដែលអាចត្រួសត្រាយ បានត្រូវប្រាប់ថាពួកគេមិនចាំបាច់មាន«ចំណេះដឹងច្រើន មានទេពកោសល្យ ឬក៏មានវោហារ»នោះទេ។
ស្ទើរតែគ្រប់ទ្វីប មនុស្សធម្មតាបានសម្រេចកិច្ចការដ៏អស្ចារ្យ។ បងប្រុសម្នាក់បានប៉ាន់ស្មានថា ក្នុងរយៈពេល៧ឆ្នាំ គាត់បានចែកចាយសៀវភៅចំនួន១៥.០០០ក្បាល។ គាត់បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំមិនមែនចូលរួមកិច្ចការត្រួសត្រាយដើម្បីធ្វើជាអ្នកលក់សៀវភៅនោះទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញគឺដើម្បីធ្វើជាសាក្សីបញ្ជាក់អំពីព្រះយេហូវ៉ានិងអំពីសេចក្ដីពិតរបស់លោក»។ នៅគ្រប់ទីកន្លែងដែលអ្នកត្រួសត្រាយបានទៅ នោះគ្រាប់ពូជនៃសេចក្ដីពិតបានចាក់ឫសដុះដាល ហើយក្រុមនិស្សិតគម្ពីរបានកើនឡើង។
បព្វជិតសាសនាបានមើលងាយអ្នកត្រួសត្រាយ ហើយបានហៅពួកគាត់ថាជាអ្នកដើរលក់សៀវភៅប៉ុណ្ណោះ។ ទស្សនាវដ្ដីប៉មយាមឆ្នាំ១៨៩២ បានប្រាប់ថា៖ «មនុស្សតិចណាស់ទទួលស្គាល់[ពួកគេ]ថាជាអ្នកតំណាងពិតប្រាកដរបស់លោកម្ចាស់ ឬក៏ទទួលស្គាល់អ្វីដែលលោកម្ចាស់បានឃើញថា ពួកគេមានភាពថ្លៃថ្នូរដោយសារពួកគេមានចិត្តរាបទាបនិងស្មារតីលះបង់ប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន»។ មែនហើយ ដូចអ្នកត្រួសត្រាយម្នាក់បាននិយាយ ជីវិតជាអ្នកត្រួសត្រាយគឺ«មិនមែនជាជីវិតស្រណុកស្រួល»នោះទេ។ ដើម្បីធ្វើដំណើរពួកគេច្រើនតែប្រើកង់ ឬក៏ពាក់ស្បែកជើងមាំៗដើម្បីដើរ។ នៅកន្លែងដែលមនុស្សមិនសូវមានលុយ អ្នកត្រួសត្រាយដោះដូរសៀវភៅជាមួយអាហារ។ ក្រោយពីផ្សព្វផ្សាយពេញមួយថ្ងៃ ទោះជានឿយហត់ក៏ដោយ អ្នកត្រួសត្រាយត្រឡប់មករោងឬបន្ទប់ជួលរបស់ពួកគេដោយសប្បាយរីករាយ។ ក្រោយមក ពួកគេទៅផ្សព្វផ្សាយដោយប្រើរទេះសេះម្យ៉ាងដែលជាផ្ទះតូចធ្វើដោយខ្លួនឯង ហើយកិច្ចផ្សព្វផ្សាយបែបនេះចំណេញពេលវេលានិងសន្សំលុយកាក់បានច្រើន។a
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៨៩៣ មហាសន្និបាតនៅក្រុងឈីកាហ្គោ មានកម្មវិធីដែលរួមបញ្ចូលកម្មវិធីពិសេសសម្រាប់អ្នកត្រួសត្រាយ។ កម្មវិធីនេះមានការរៀបរាប់អំពីបទពិសោធន៍យ៉ាងរស់រវើកនិងផ្ដល់យោបល់អំពីរបៀបផ្សព្វផ្សាយ ព្រមទាំងឱវាទដែលមានប្រយោជន៍។ មានម្ដងនោះបងប្រុសរ៉ាសិលដាស់តឿនបងប្អូនដែលផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងសកម្ម ឲ្យស្រស់ស្រូបអាហារពេលព្រឹកឲ្យបានច្រើនមុនពេលទៅផ្សព្វផ្សាយ និងឲ្យពួកគេឈប់ដើម្បីផឹកទឹកដោះគោមួយកែវក្នុងអំឡុងពេលផ្សព្វផ្សាយពេលព្រឹក ហើយឲ្យញ៉ាំការ៉េមជាមួយសូដានៅពេលថ្ងៃក្ដៅ។
អ្នកត្រួសត្រាយដែលចង់បានដៃគូផ្សព្វផ្សាយបានពាក់ខ្សែបូពណ៌លឿងខ្ទាស់លើអាវ។ អ្នកត្រួសត្រាយថ្មីរកដៃគូជាអ្នកត្រួសត្រាយដែលមានបទពិសោធន៍ច្រើនជាង។ តាមមើលទៅ ការបង្ហាត់បង្រៀនបែបនេះគឺសំខាន់ចាំបាច់ ដោយសារអ្នកត្រួសត្រាយថ្មីម្នាក់ដែលមានការភ័យខ្លាចបានបង្ហាញសៀវភៅដោយនិយាយថា៖ «អ្នកមិនចង់បានសៀវភៅនេះទេ មែនទេ?» ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ម្ចាស់ផ្ទះបានព្រមទទួលយកសៀវភៅនោះ ហើយក្រោយមកបានក្លាយជាបងស្រីរួមជំនឿម្នាក់។
បងប្រុសម្នាក់បានឆ្ងល់ថា ‹តើខ្ញុំគួរបន្តធ្វើការដែលបានប្រាក់ខែច្រើន ហើយជូនវិភាគទាន១.០០០ដុល្លារ (អាម៉េរិក) ក្នុងមួយឆ្នាំដើម្បីជួយអ្នកត្រួសត្រាយ ឬក៏គួរធ្វើជាអ្នកត្រួសត្រាយវិញ?› គេបានប្រាប់គាត់ថា លោកម្ចាស់ពេញចិត្តនឹងការសម្រេចចិត្តទាំងពីរនេះ ប៉ុន្តែការប្រើពេលវេលាដើម្បីបម្រើលោកម្ចាស់ដោយផ្ទាល់ នឹងនាំឲ្យគាត់ទទួលពរច្រើនជាង។ បងស្រីម៉ារៀ ហាញបានយល់ឃើញថា កិច្ចការត្រួសត្រាយ«ជារបៀបល្អជាងគេដែលអាចជួយមនុស្សច្រើនបំផុត»។ ហើយបងស្រីអាលប៊ើតា ក្រូសប៊ីដែលខ្មាសអៀនបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំចាប់ស្រឡាញ់កិច្ចការត្រួសត្រាយកាន់តែខ្លាំងឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ»។
សព្វថ្ងៃនេះ កូនចៅជាច្រើននាក់របស់អ្នកត្រួសត្រាយយ៉ាងសកម្មនៅជំនាន់ដើម និងពួកអ្នកដែលគាត់បានជួយឲ្យបម្រើព្រះ នៅតែធ្វើជាអ្នកត្រួសត្រាយ។ ប្រសិនបើក្នុងខ្សែស្រឡាយរបស់អ្នក មិនទាន់មានអ្នកណាម្នាក់ធ្វើជាអ្នកត្រួសត្រាយទេ សូមចាប់ផ្ដើមធ្វើជាអ្នកត្រួសត្រាយដើម្បីឲ្យជំនាន់ក្រោយៗអាចដើរតាមលំអានដានរបស់អ្នក។ អ្នកនឹងស្រឡាញ់កិច្ចការត្រួសត្រាយពេញពេលកាន់តែខ្លាំងឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃដែរ។
[កំណត់សម្គាល់]
a អត្ថបទក្រោយៗនឹងប្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីរទេះសេះម្យ៉ាងដែលជាផ្ទះនេះ។
[ឃ្លាអក្សរធំនៅទំព័រ៣២]
ពួកគាត់មិនចាំបាច់មាន«ចំណេះដឹងច្រើន មានទេពកោសល្យ ឬក៏មានវោហារ»នោះទេ
[រូបភាពនៅទំព័រ៣១]
អ្នកត្រួសត្រាយជំនាន់ដើមឈ្មោះអាលហ្វ្រេតវិនហ្វ្រេត អូសេ នៅប្រទេសហ្គាណា ប្រហែលជានៅឆ្នាំ១៩៣០
[រូបភាពនៅទំព័រ៣២]
ខាងលើ: អ្នកត្រួសត្រាយឈ្មោះអេឌាត ឃីននិងហ្គាធ្រូត ម៉ូរីស នៅប្រទេសអង់គ្លេស ប្រហែលជានៅឆ្នាំ១៩១៨; ខាងក្រោម: បងប្រុសស្ដានឡេ កូសាប៊ូមនិងបងប្រុសហេនរី ណន់ខេសនៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាមួយនឹងប្រអប់ក្រដាសទទេដែលដាក់សៀវភៅដែលពួកគាត់បានចែកចាយ