ឪពុកម្ដាយ ចូររីករាយនឹងកូនរបស់ខ្លួនចុះ
‹ឪពុកម្ដាយឯងនឹងបានរីករាយ›។—សុភាសិត ២៣:២៥
១. តើអ្វីធ្វើឲ្យឪពុកម្ដាយមានចិត្តរីករាយនឹងកូនរបស់គេ?
ជាការល្អប្រសើរក្នុងការឃើញកូនឈើដុះលូតលាស់ទៅជាដើមឈើដ៏ធំស្កឹមស្កៃមួយ ដែលផ្ដល់ឲ្យម្លប់និងសោភ័ណភាព—ជាពិសេសបើអ្នកបានដាំ ហើយមើលថែរក្សាដើមនោះ! ស្រដៀងគ្នានេះ ឪពុកម្ដាយដែលបានមើលថែរក្សាកូនក៏នឹងមានចិត្តរីករាយយ៉ាងខ្លាំងដែរ បើកាលណាវាបានធំលូតលាស់ទៅជាអ្នកបំរើរបស់ព្រះដែលមានគំនិតចាស់ទុំ ដ្បិតគម្ពីរសុភាសិតចែងថា៖ «ឪពុកនៃមនុស្សសុចរិត នឹងមានចិត្តរីករាយយ៉ាងខ្លាំង ហើយអ្នកណាដែលបង្កើតកូនមានប្រាជ្ញា នោះនឹងមានសេចក្ដីអំណរដោយសារកូននោះ ដូច្នេះ ចូរបើកឱកាសឲ្យឪពុកម្ដាយឯងបានរីករាយចុះ ហើយឲ្យអ្នកដែលសំរាលឯងមកនោះមានចិត្តសប្បាយផង»។—សុភាសិត ២៣:២៤, ២៥
២, ៣. (ក) តើឪពុកម្ដាយអាចជៀសវាងនូវសេចក្ដីទុក្ខព្រួយនិងភាពជូរល្វីងយ៉ាងដូចម្ដេច? (ខ) តើកូនឈើនិងកូនមនុស្សត្រូវការអ្វី ដើម្បីឲ្យក្លាយទៅជាប្រភពនៃការសប្បាយ?
២ ប៉ុន្តែ កូនម្នាក់មិនអាចក្លាយទៅជា«សុចរិត» ហើយមាន«ប្រាជ្ញា»ដោយខ្លួនឯងបានទេ។ គឺត្រូវការកិច្ចប្រឹងប្រែងច្រើន ដើម្បីរក្សាកូនកុំឲ្យក្លាយទៅជាប្រភពនៃ«សេចក្ដីទុក្ខព្រួយ» និង ‹ជូរល្វីង› ក៏ដូចជាត្រូវការកិច្ចប្រឹងប្រែងច្រើនដែរ ដើម្បីឲ្យកូនឈើបានក្លាយទៅជាដើមឈើដ៏ធំស្កឹមស្កៃនោះ។ (សុភាសិត ១៧:២១, ២៥) ឧទាហរណ៍ បង្គោលអាចជួយទប់ទល់កូនឈើឲ្យដុះបានត្រង់និងមាំមួន។ ការស្រោចទឹកឲ្យបានទៀងទាត់ជាការសំខាន់ណាស់ ហើយក៏ត្រូវតែការពារកូនឈើនោះពីសត្វចង្រៃផ្សេងៗដែរ។ ចុងក្រោយបង្អស់ គឺត្រូវកាត់តម្រឹមមែកតូចៗចេញ ដើម្បីឲ្យដើមនោះក្លាយទៅជាដើមឈើដ៏មានសោភ័ណភាពល្អ។
៣ បន្ទូលរបស់ព្រះបង្ហាញថា កូនត្រូវការការបង្ហាត់បង្រៀននៃព្រះ ការស្រោចទឹកឲ្យបានជោគពីសេចក្ដីពិតនៃព្រះគម្ពីរ ការការពារពីការរំលោភខាងសីលធម៌ ហើយត្រូវការការប្រដៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ដើម្បីកាត់យកលក្ខណៈឥតគប្បីចេញ។ ដើម្បីផ្ដល់សេចក្ដីត្រូវការនេះ ឪពុកត្រូវបានដាស់តឿនឲ្យបង្រៀនកូនរបស់ខ្លួន‹ទៅតាមដំបូន្មាននិងការហ្វឹកហ្វឺនគំនិតនៃព្រះយេហូវ៉ា›។ (អេភេសូរ ៦:៤) តើការនេះជាប់ទាក់ទងអ្វីខ្លះ?
ការគូសបញ្ជាក់បន្ទូលនៃព្រះយេហូវ៉ា
៤. តើឪពុកម្ដាយមានភារកិច្ចអ្វីខ្លះចំពោះកូនរបស់ខ្លួន ហើយពួកគេត្រូវធ្វើអ្វីសិនមុនសម្រេចភារកិច្ចនោះ?
៤ ‹ការហ្វឹកហ្វឺនគំនិតនៃព្រះយេហូវ៉ា› មានន័យថាការហ្វឹកហ្វឺនគំនិតរបស់យើងឲ្យអនុលោមទៅតាមបំណងព្រះហឫទ័យរបស់ព្រះយេហូវ៉ា។ ដូច្នេះ ឪពុកម្ដាយត្រូវតែដាំបណ្ដុះក្នុងកូនតូចៗរបស់ខ្លួនពីគំនិតរបស់ព្រះយេហូវ៉ាចំពោះរឿងផ្សេងៗ។ ហើយពួកគេក៏ត្រូវតែយកត្រាប់តាមគំរូរបស់ព្រះក្នុងការប្រដៅដោយចិត្តមេត្ដា ឬ ការបង្រៀនកែខ្លួន។ (ទំនុកដំកើង ១០៣:១០, ១១; សុភាសិត ៣:១១, ១២) ប៉ុន្តែ មុននឹងឪពុកម្ដាយអាចធ្វើការនេះបាន ពួកគេត្រូវតែស្រូបយកបន្ទូលរបស់ព្រះយេហូវ៉ាសំរាប់ខ្លួនគេសិន ដូចព្យាការីរបស់ព្រះ លោកម៉ូសេបានដាស់តឿនពួកអ៊ីស្រាអែលពីបុរាណថា៖ «សេចក្ដីទាំងនេះ[ពីព្រះយេហូវ៉ា]ដែលអញបង្គាប់ដល់ឯងនៅថ្ងៃនេះ នោះត្រូវនៅជាប់ក្នុងចិត្តឯងចុះ»។—ចោទិយកថា ៦:៦
៥. នៅពេលណា និងតាមរបៀបណា ដែលឪពុកម្ដាយអ៊ីស្រាអែលត្រូវបង្ហាត់កូនរបស់គេ ហើយពាក្យថា«ប្រិតប្រៀន»មានន័យថាអ្វី?
៥ ការសិក្សាព្រះគម្ពីរឲ្យបានទៀងទាត់ ការជញ្ជឹងគិត និងការអធិស្ឋាន ជួយប្រដាប់ឪពុកម្ដាយ ឲ្យធ្វើតាមសេចក្ដីដែលលោកម៉ូសេបានបញ្ជានេះថា៖ «ត្រូវឲ្យប្រិតប្រៀន[បន្ទូលរបស់ព្រះយេហូវ៉ា]ដល់កូនចៅឯងព្រមទាំងនិយាយដំណាល ក្នុងកាលដែលអង្គុយនៅក្នុងផ្ទះ ហើយដើរតាមផ្លូវ ក្នុងកាលដែលដេក ហើយក្រោកឡើងផង»។ ពាក្យភាសាហេព្រើរដែលប្រែថា«ប្រិតប្រៀន» មានន័យ «ថាតាម» «និយាយម្ដងហើយម្ដងទៀត» «ផ្ដិតឲ្យជាប់»។ សូមកត់សម្គាល់តទៅទៀតអំពីរបៀបដែលលោកម៉ូសេគូសបញ្ជាក់នូវសេចក្ដីត្រូវការ ក្នុងការដាក់បន្ទូលរបស់ព្រះយេហូវ៉ាជាទីមួយ៖ «ត្រូវចងសេចក្ដីទាំងនេះជាប់នៅដៃឯង ទុកជាទីសំគាល់ ហើយត្រូវធ្វើជាស្លាកនៅកណ្ដាលថ្ងាសឯងផង ក៏ត្រូវកត់នៅក្របទ្វារផ្ទះឯង ហើយនៅទ្វារកំផែងរបស់ឯងផង»។ យ៉ាងច្បាស់ណាស់ ព្រះយេហូវ៉ាតម្រូវឲ្យឪពុកម្ដាយយកចិត្តទុកដាក់នឹងកូនរបស់ខ្លួនឲ្យបានទៀងទាត់និងដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់!—ចោទិយកថា ៦:៧-៩
៦. តើឪពុកម្ដាយត្រូវប្រិតប្រៀនអ្វីដល់កូនរបស់គេ ហើយមានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ?
៦ តើអ្វីជា‹ពាក្យទាំងនេះ›របស់ព្រះយេហូវ៉ា ដែលឪពុកម្ដាយត្រូវតែប្រិតប្រៀនដល់កូនរបស់គេ? លោកម៉ូសេទើបតែបានប្រាប់ម្ដងទៀតនូវអ្វីដែលគេនិយមហៅថា ក្រិត្យវិន័យដប់ប្រការ ដែលមានទាំងវិន័យកុំឲ្យសម្លាប់គ្នា កុំឲ្យផិតគ្នា កុំឲ្យលួចប្លន់ កុំឲ្យធ្វើជាសាក្សីក្លែងក្លាយ ហើយកុំឲ្យលោភលន់។ សេចក្ដីតម្រូវខាងសីលធម៌នេះ រួមទាំងសេចក្ដីបង្គាប់ឲ្យ «ស្រឡាញ់ព្រះយេហូវ៉ា ជាព្រះនៃឯងឲ្យអស់ពីចិត្ត អស់ពីព្រលឹង ហើយអស់ពីកំឡាំងឯង» នេះហើយជាសេចក្ដីដែលឪពុកម្ដាយអ៊ីស្រាអែលត្រូវតែប្រិតប្រៀនដល់កូនចៅរបស់គេ។ (ចោទិយកថា ៥:៦-២១; ៦:១-៥) តើលោកអ្នកមិនយល់ស្របថា នេះជាសេចក្ដីបង្រៀនដែលកូនចៅត្រូវការនៅសព្វថ្ងៃនេះទេឬ?
៧. (ក) ក្នុងព្រះគម្ពីរ តើកូនប្រៀបដូចអ្វី? (ខ) ឥឡូវនេះ តើយើងនឹងពិនិត្យមើលអ្វី?
៧ បណ្ដាឪពុកអ៊ីស្រាអែលត្រូវបានប្រាប់ថា៖ «ប្រពន្ធឯងនឹងបានដូចជាដើមទំពាំងបាយជូរ មានផ្លែដែលដាំនៅក្នុងទីធ្លានៃផ្ទះឯង កូនឯងទាំងប៉ុន្មាននឹងបានដូចជាដើមអូលីវនៅជុំវិញតុរបស់ឯង»។ (ទំនុកដំកើង ១២៨:៣) ប៉ុន្តែ ដើម្បីឲ្យឪពុកម្ដាយរីករាយនឹង«កូនឈើ»របស់ខ្លួន ជាជាងកើតទុក្ខ ពួកគេត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ផ្ទាល់ខ្លួននឹងកូនរបស់ខ្លួនជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ (សុភាសិត ១០:១; ១៣:២៤; ២៩:១៥, ១៧) ចូរឲ្យយើងពិនិត្យមើលរបៀបខ្លះៗ ដែលឪពុកម្ដាយអាចបង្ហាត់បង្រៀន ស្រោចទឹកខាងវិញ្ញាណ ការពារ ហើយប្រដៅកូនរបស់ខ្លួនដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ យ៉ាងណាឲ្យគេអាចរីករាយនឹងកូនរបស់គេ។
ការហ្វឹកហ្វឺនពីទារកភាព
៨. (ក) តើអ្នកណាជាបង្គោលហ្វឹកហ្វឺនរបស់ធីម៉ូថេ? (ខ) ការហ្វឹកហ្វឺនចាប់ផ្ដើមនៅពេលណា ហើយមានលទ្ធផលយ៉ាងណា?
៨ សូមពិនិត្យមើលធីម៉ូថេ ដែលបានទទួលការគាំទ្រពីម្ដាយនិងជីដូនរបស់គាត់—ដែលប្រៀបដូចជាបង្គោលហ្វឹកហ្វឺនដ៏មាំមួនពីរ។ ដោយសារឪពុករបស់ធីម៉ូថេជាសាសន៍ក្រិក ហើយតាមមើលទៅមិនជាអ្នកជឿ ដូច្នេះម្ដាយរបស់គាត់ដែលជាសាសន៍យូដា ឈ្មោះអ៊ើនីស និងម្ដាយរបស់នាងឈ្មោះឡូអ៊ីស គឺជាអ្នកដែលបានបង្ហាត់បង្រៀនក្មេងនោះ‹តាំងពីក្មេងតូចមកឲ្យស្គាល់បទគម្ពីរទាំងប៉ុន្មាន›។ (ធីម៉ូថេទី២ ១:៥; ៣:១៥; កិច្ចការ ១៦:១) ការខំប្រឹងប្រែងបង្រៀនធីម៉ូថេ—សូម្បីតែកាលដែលគាត់នៅជាកូនង៉ែត—អំពី«ការអស្ចារ្យដែល[ព្រះយេហូវ៉ា]បានធ្វើ» បានផ្ដល់លទ្ធផលល្អៗជាច្រើន។ (ទំនុកដំកើង ៧៨:១, ៣, ៤) ប្រហែលក្នុងកាលដែលគាត់នៅក្មេង ធីម៉ូថេបានក្លាយទៅជាសាសនទូតបំរើនៅប្រទេសផ្សេងៗ ហើយគាត់ក៏មានមុខនាទីធំដុំមួយក្នុងការពង្រឹងក្រុមជំនុំគ្រីស្ទាននៅសម័យពីដើម។—កិច្ចការ ១៦:២-៥; កូរិនថូសទី១ ៤:១៧; ភីលីព ២:១៩-២៣
៩. តើពួកក្មេងៗអាចរៀនជៀសវាងពីអន្ទាក់នៃវត្ថុនិយមយ៉ាងដូចម្ដេច?
៩ ឪពុកម្ដាយអើយ តើអ្នកជាបង្គោលហ្វឹកហ្វឺនប្រភេទណា? ឧទាហរណ៍ តើអ្នកចង់ឲ្យកូនរបស់អ្នកមានទស្សនៈថ្លឹងថ្លែងអំពីវត្ថុទ្រព្យឬទេ? បើចង់ អ្នកត្រូវតែធ្វើជាគំរូល្អ គឺមិនត្រូវស្វែងរកតែសម្ភារៈទំនើបៗ ឬ វត្ថុផ្សេងៗទៀតដែលអ្នកមិនត្រូវការនោះ។ តែបើសិនជាអ្នកចង់បានវត្ថុទ្រព្យវិញ នោះកុំភ្ញាក់ផ្អើលឡើយបើកូនរបស់អ្នកធ្វើត្រាប់តាមអ្នក។ (ម៉ាថាយ ៦:២៤; ធីម៉ូថេទី១ ៦:៩, ១០) ពិតមែនហើយ បើបង្គោលហ្វឹកហ្វឺនមិនត្រង់ផង តើឲ្យកូនឈើអាចដុះត្រង់យ៉ាងដូចម្ដេចបាន?
១០. ឪពុកម្ដាយគួរតែសុំការណែនាំពីអ្នកណា ហើយពួកគេត្រូវមានអាកប្បកិរិយាយ៉ាងណា?
១០ ឪពុកម្ដាយដែលសប្បាយរីករាយនឹងកូនរបស់ខ្លួន តែងតែខំស្វែងរកជំនួយពីព្រះក្នុងការបង្ហាត់បង្រៀនពួកគេ ដោយគិតតែអំពីផលប្រយោជន៍ខាងវិញ្ញាណនៃកូនរបស់ខ្លួនជានិច្ច។ ម្ដាយដែលមានកូនបួននាក់ បាននិយាយថា៖ «សូម្បីតែមុនកូនរបស់យើងកើតមកម្ល៉េះ យើងបានអធិស្ឋានយ៉ាងទៀងទាត់ទៅព្រះយេហូវ៉ា ឲ្យទ្រង់ជួយយើងឲ្យធ្វើជាឪពុកម្ដាយល្អ ឲ្យបន្ទូលរបស់ទ្រង់ដឹកនាំយើង ហើយឲ្យអនុវត្តបន្ទូលនោះក្នុងជីវិតរបស់យើង»។ នាងបាននិយាយទៀតថា៖ «ឃ្លាដែលថា‹ព្រះយេហូវ៉ាជាទីមួយ› នោះមិនមែនគ្រាន់តែជាឃ្លាធម្មតាទេ តែនេះជារបៀបដែលយើងដឹកនាំក្នុងជីវិតរបស់យើង»។—ពួកចៅហ្វាយ ១៣:៨
ការស្រោច«ទឹក»ឲ្យបានទៀងទាត់
១១. តើកូនឈើនិងកូនមនុស្សត្រូវការអ្វី ដើម្បីឲ្យបានលូតលាស់?
១១ កូនឈើត្រូវការការស្រោចទឹកជាញឹកញាប់ ដូចជាបានឃើញហើយថា ដើមឈើដែលនៅក្បែរទន្លេដុះលូតលាស់បានយ៉ាងល្អប្រសើរ។ (ប្រៀបធៀប វិវរណៈ ២២:១, ២) ពួកក្មេងៗក៏នឹងលូតលាស់ចំរើនខាងវិញ្ញាណដែរ បើពួកគេបានទទួលការស្រោចទឹកខាងសេចក្ដីពិតនៃព្រះគម្ពីរឲ្យបានទៀងទាត់។ ប៉ុន្តែឪពុកម្ដាយត្រូវតែយោគយល់ដល់ប្រវែងស្មារតីនៃកូនរបស់ខ្លួន។ ពេលបង្រៀនខ្លីៗដែលមានជាញឹកញយ ប្រហែលជាមានប្រសិទ្ធិភាពច្រើនជាងពេលបង្រៀនយូរម៉ោងដែលមានតែពីរបីដង។ សូមកុំឲ្យវាយបន្ថោកតម្លៃនៃការបង្រៀនខ្លីៗទាំងនេះ។ ការចំណាយពេលជាមួយគ្នាគឺសំខាន់ណាស់ ដ្បិតនេះបង្កើតឲ្យមានចំណងរវាងឪពុកម្ដាយនិងកូន គឺជាការស្និទ្ធស្នាលដែលព្រះគម្ពីរឧស្សាហ៍ដាស់តឿនឲ្យមាន។—ចោទិយកថា ៦:៦-៩; ១១:១៨-២១; សុភាសិត ២២:៦
១២. តើការអធិស្ឋានជាមួយកូនក្មេងមានតម្លៃយ៉ាងណា?
១២ ពេលល្ងាចជាពេលមួយដែលអាចបង្រៀនកូន។ ក្មេងស្រីម្នាក់នៅចាំថា៖ «ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំតែងតែអង្គុយនៅជើងគ្រែយើងរាល់យប់ ហើយស្ដាប់យើងអធិស្ឋានដោយខ្លួនយើង»។ ចំពោះតម្លៃនៃការធ្វើដូច្នេះ ក្មេងស្រីម្នាក់ទៀតបាននិយាយថា៖ «នោះបានធ្វើឲ្យខ្ញុំមានទម្លាប់អធិស្ឋានទៅព្រះយេហូវ៉ារៀងរាល់យប់មុននឹងខ្ញុំចូលគេង»។ នៅពេលដែលពួកក្មេងឮឪពុកម្ដាយរបស់គេនិយាយអំពីព្រះយេហូវ៉ានិងអធិស្ឋានទៅទ្រង់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ នោះទ្រង់នឹងទៅជាបុគ្គលពិតជាក់លាក់ម្នាក់ចំពោះពួកគេ។ ក្មេងប្រុសម្នាក់បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំអាចបិទភ្នែកខ្ញុំពេលអធិស្ឋានទៅព្រះយេហូវ៉ា ហើយអាចឃើញបុគ្គលដូចជីតាម្នាក់ដ៏ពិតជាក់ស្តែង។ ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំបានជួយខ្ញុំឲ្យយល់ឃើញថា ព្រះយេហូវ៉ាដើរតួក្នុងគ្រប់អ្វីៗដែលយើងធ្វើនិងនិយាយ»។
១៣. តើពេលបង្រៀនដ៏ទៀងទាត់អាចមានបញ្ចូលអ្វីខ្លះ?
១៣ ដើម្បីជួយពួកក្មេងៗឲ្យស្រូបយកទឹកខាងសេចក្ដីពិតនៃព្រះគម្ពីរ ឪពុកម្ដាយអាចរួមបញ្ចូលកិច្ចការដែលមានប្រយោជន៍ជាច្រើនក្នុងពេលបង្រៀនដ៏ទៀងទាត់។ ឪពុកម្ដាយដែលមានកូនតូចៗពីរ បាននិយាយថា៖ «កូនទាំងពីរបានចាប់ផ្ដើមទទួលការហ្វឹកហ្វឺនឲ្យអង្គុយនៅស្ងៀមក្នុងសាលព្រះរាជាណាចក្រ តាំងពីពួកវាមានអាយុពីរបីសប្ដាហ៍ម្ល៉េះ»។ ឪពុកម្នាក់បានរៀបរាប់នូវអ្វីៗដែលគ្រួសាររបស់គាត់បានធ្វើដូចនេះថា៖ «យើងបានសរសេរឈ្មោះសៀវភៅគម្ពីរទាំងអស់ដាក់ក្នុងកាត ហើយរួចមកយើងហាត់ដាក់កាតទាំងនោះតាមលំដាប់លេខរៀង តាមវេនរបស់យើងទាំងអស់គ្នា។ ពួកក្មេងៗតែងតែទន្ទឹងចាំល្បែងនេះណាស់»។ គ្រួសារជាច្រើនមានបញ្ចូលពេលបង្រៀនខ្លីៗនៅមុនពេលអាហារ ឬ ក្រោយពីពេលអាហារ។ ឪពុកម្នាក់បាននិយាយថា៖ «អាហារពេលល្ងាចជាពេលល្អសំរាប់យើងក្នុងការពិគ្រោះបទគម្ពីរប្រចាំថ្ងៃ»។
១៤. (ក) តើសកម្មភាពល្អៗខាងវិញ្ញាណអ្វីខ្លះ ដែលកូនអាចចូលរួបរួម? (ខ) តើកូនក្មេងមានសមត្ថភាពរៀនយ៉ាងណា?
១៤ ពួកក្មេងៗក៏ចូលចិត្តស្ដាប់រឿងព្រះគម្ពីរដ៏រស់រវើកដែលមាននៅក្នុងសៀវភៅរឿងព្រះគម្ពីររបស់ខ្ញុំ។a គូស្វាមីភរិយាមួយបានសង្កេតឃើញថា «នៅពេលដែលកូនៗនៅពីតូច យើងតែងតែបង្រៀនមេរៀនក្នុងសៀវភៅរឿងព្រះគម្ពីរ ហើយបន្ទាប់មកពួកវាពាក់សំលៀកបំពាក់ល្ខោន ហើយនាំគ្នាដើរតួតាមរឿងនោះ។ ពួកវាចូលចិត្តការនេះណាស់ ហើយចេះតែទទូចចង់រៀនច្រើនជាងមួយរឿងក្នុងពេលសិក្សាម្ដងៗ»។ សូមកុំនឹកស្មានថាកូនរបស់អ្នកគ្មានសមត្ថភាពរៀនឲ្យសោះ! ក្មេងខ្លះដែលមានអាយុបួនឆ្នាំបានទន្ទេញចាំនូវអ្វីទាំងអស់ក្នុងជំពូកខ្លះៗក្នុងសៀវភៅរឿងព្រះគម្ពីរ ហើយរៀនចេះអានព្រះគម្ពីរទៀត! ក្មេងម្នាក់នៅចាំថាកាលនាងមានអាយុបីឆ្នាំកន្លះ នាងចេះតែនិយាយពាក្យ«សេចក្ដីវិនិច្ឆ័យ»មិនច្បាស់ម្ដងហើយម្ដងទៀត តែឪពុករបស់នាងបានលើកទឹកចិត្តនាងឲ្យបន្តហាត់និយាយ។
១៥. តើអាចបញ្ចូលអ្វីខ្លះក្នុងការពិគ្រោះជាមួយក្មេង ហើយមានភស្តុតាងអ្វីបង្ហាញថាការពិគ្រោះបែបនេះមានតម្លៃ?
១៥ ការរៀនសូត្រជាមួយកូនរបស់អ្នក ក៏អាចជួយរៀបចំពួកគេឲ្យចេះចែកចាយទឹកនៃសេចក្ដីពិតជាមួយអ្នកឯទៀតដែរ ដូចជានៅពេលឆ្លើយនៅឯកិច្ចប្រជុំ។ (ហេព្រើរ ១០:២៤, ២៥) ក្មេងស្រីម្នាក់នៅចាំថា «ក្នុងកំឡុងហាត់រៀនម្ដងៗ ខ្ញុំត្រូវតែឆ្លើយតាមពាក្យរបស់ខ្ញុំផ្ទាល់។ ឪពុកម្ដាយខ្ញុំមិនអនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំអានដោយឥតយល់នោះឡើយ»។ ថែមពីលើនោះទៀត ពួកក្មេងៗក៏អាចបង្ហាត់ឲ្យចូលរួបរួមក្នុងកិច្ចផ្សាយឲ្យបានខ្លឹមសាដែរ។ ស្ត្រីម្នាក់ដែលចិញ្ចឹមដោយឪពុកម្ដាយដ៏កោតខ្លាចព្រះ បានពន្យល់ថា៖ «យើងមិនគ្រាន់តែទៅកំដរឪពុកម្ដាយរបស់យើងក្នុងកិច្ចផ្សាយរបស់គេប៉ុណ្ណោះទេ។ យើងដឹងថាយើងត្រូវតែចូលរួម ទោះបីគ្រាន់តែចុចកណ្ដឹងទ្វារផ្ទះហើយទុកប័ណ្ណផ្សាយក៏ដោយ។ យើងដឹងច្បាស់នូវអ្វីៗដែលយើងត្រូវនិយាយ ដោយសារតែយើងបានរៀបចំទុកជាមុន មុននឹងសកម្មភាពនៅចុងសប្ដាហ៍ម្ដងៗ។ យើងមិនដែលភ្ញាក់ឡើងនៅព្រឹកថ្ងៃសៅរ៍ ដោយសួរថាតើយើងនឹងទៅផ្សាយឬមិនទៅនោះទេ។ យើងដឹងថាយើងត្រូវតែទៅ»។
១៦. ហេតុអ្វីក៏ការសិក្សាជាមួយកូនឲ្យបានទៀងទាត់ជាការសំខាន់?
១៦ ការចាក់ស្រោចទឹកខាងសេចក្ដីពិតនៃព្រះគម្ពីរទៅលើពួកក្មេងៗឲ្យបានទៀងទាត់ ជាការមិនអាចខកខានបានឡើយ ដែលមានន័យថាការសិក្សាព្រះគម្ពីរជាគ្រួសាររាល់សប្ដាហ៍ជាការសំខាន់ណាស់។ ឪពុកម្នាក់ដែលមានកូនពីរ និយាយអះអាងថា «បុព្វហេតុដ៏ធំដែលធ្វើឲ្យក្មេងរកាំចិត្ត នោះគឺជាការមិនទៀងទាត់»។ (អេភេសូរ ៦:៤) គាត់បាននិយាយថា៖ «ប្រពន្ធរបស់ខ្ញុំនិងខ្ញុំបានរើសយកថ្ងៃនិងពេលវេលាណាមួយ ហើយបានសិក្សាជាគ្រួសារតាមពេលវេលានោះជាប់ទៀងទាត់។ មិនយូរប៉ុន្មាន ពួកក្មេងៗដឹងថានេះជាពេលរៀន»។ ការហ្វឹកហ្វឺនពីទារកភាពបែបនេះ ជាការសំខាន់ណាស់ ក្នុងការអនុវត្តតាមពាក្យមួយដែលថា ‹បែបបទណាដែលកូនឈើត្រូវកែទម្រង់ បែបបទនោះហើយដែលវាត្រូវដុះលូតលាស់›។
១៧. តើអ្វីសំខាន់ស្មើនឹងការផ្ដល់ឲ្យសេចក្ដីពិតនៃព្រះគម្ពីរដល់កូនក្មេង?
១៧ ការផ្ដល់ឲ្យពួកក្មេងៗនូវសេចក្ដីពិតនៃព្រះគម្ពីរជាការសំខាន់មែន ប៉ុន្តែគំរូរបស់ឪពុកម្ដាយក៏ជាការសំខាន់ដែរ។ តើកូនរបស់អ្នកឃើញអ្នកកំពុងតែសិក្សា មកប្រជុំទៀងទាត់ ចូលរួមក្នុងកិច្ចផ្សាយទេ មែនហើយ តើគេឃើញអ្នកសប្បាយរីករាយបំរើតាមព្រះហឫទ័យនៃព្រះយេហូវ៉ាទេ? (ទំនុកដំកើង ៤០:៨) ជាការសំខាន់ណាស់បើពួកគេឃើញដូច្នេះ។ កូនស្រីម្នាក់បាននិយាយអំពីម្ដាយរបស់នាង ដែលបានស៊ូទ្រាំនឹងការប្រឆាំងពីប្ដី ហើយដែលបានចិញ្ចឹមកូនប្រាំមួយនាក់ដែលបានក្លាយទៅជាស្មរបន្ទាល់ស្មោះត្រង់ ដូចនេះថា៖ «អ្វីដែលធ្វើឲ្យយើងចាប់អារម្មណ៍ជាងគេបង្អស់ គឺជាគំរូរបស់អ្នកម្ដាយ—គំរូនេះល្អជាងការនិយាយហើយមិនធ្វើ»។
ផ្ដល់ការការពារដល់ពួកក្មេងៗ
១៨. តើឪពុកម្ដាយអាចផ្ដល់ឲ្យការការពារដល់កូនរបស់គេយ៉ាងដូចម្ដេច? (ខ) តើពួកក្មេងៗនៅអ៊ីស្រាអែលបានទទួលការបង្រៀនបែបណាអំពីអង្គជាតិបន្តពូជ?
១៨ ដូចជាកូនឈើតែងតែត្រូវការការពារពីសត្វចង្រៃដ៏កំណាច នៅក្នុងរបបលោកីយ៍ដ៏អាក្រក់នេះ ពួកក្មេងៗក៏ត្រូវការការពារពី‹ពួកមនុស្សអាក្រក់›ដែរ។ (ធីម៉ូថេទី២ ៣:១-៥, ១៣) តើឪពុកម្ដាយអាចផ្ដល់ឲ្យការការពារនេះយ៉ាងដូចម្ដេច? ដោយជួយពួកគេឲ្យទទួលយកប្រាជ្ញារបស់ព្រះ! (សាស្ដា ៧:១២) ព្រះយេហូវ៉ាបានបញ្ជាប្រជាជនអ៊ីស្រាអែល—រួមទាំង«កូនក្មេង»—ឲ្យស្ដាប់ការអានក្រិត្យវិន័យរបស់ទ្រង់ ដែលមានការសម្គាល់ឃើញអាកប្បកិរិយាខាងកាមដែលត្រឹមត្រូវនិងឥតត្រឹមត្រូវ។ (ចោទិយកថា ៣១:១២; លេវីវិន័យ ១៨:៦-២៤) ក៏មានការថ្លែងប្រាប់អំពីអង្គជាតិបន្តពូជដែល រួមទាំង ‹ពងស្វាស› និង ‹អង្គជាតិ›។ (លេវីវិន័យ ១៥:១-៣, ១៦; ២១:២០; ២២:២៤; ជនគណនា ២៥:៨; ចោទិយកថា ២៣:១០) ដោយសារតែលោកីយនៅសព្វថ្ងៃនេះពុករលួយដល់ម្ល៉េះ ពួកក្មេងៗត្រូវការដឹងអំពីរបៀបប្រើដែលត្រឹមត្រូវនិងឥតត្រឹមត្រូវ នូវសរីរាង្គដូចនេះ ដែលមានក្នុងការបង្កើតរបស់ព្រះ ដែលទ្រង់ហៅថា«ល្អប្រពៃ»។—លោកុប្បត្តិ ១:៣១; កូរិនថូសទី១ ១២:២១-២៤
១៩. តើអ្វីជាការបង្រៀនត្រឹមត្រូវដល់ពួកក្មេងៗអំពីអង្គជាតិរបស់គេ?
១៩ ជាការល្អ ឪពុកម្ដាយទាំងពីរ ឬអាណាព្យាបាលកូននោះ គួរតែប្រាប់កូនឲ្យដឹងអំពីអង្គជាតិវា។ បន្ទាប់មក ពួកគេគួរតែពន្យល់ប្រាប់កូនថា មនុស្សឯទៀតមិនត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យប៉ះពាល់កម្មសិទ្ធិឯកជននេះបានឡើយ។ ដោយព្រោះតែពួករំលោភកូនក្មេងតែងតែសាកល្បងមើលពីរបៀបដែលក្មេងប្រតិកម្មនឹងកលល្បិចរបស់វា ដូច្នេះគួរតែបង្រៀនកូនក្មេងឲ្យចេះទប់ទល់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ហើយនិយាយថា «ខ្ញុំនឹងប្រាប់គេអំពីអ្នក»! ចូរបង្គាប់កូនរបស់អ្នកឲ្យប្រាប់អំពីអ្នកណាដែលព្យាយាមប៉ះពាល់ពួកគេ ដែលធ្វើឲ្យគេមានអារម្មណ៍មិនស្រួល ទោះជាមានការគំរាមកំហែងយ៉ាងណាក៏ដោយ។
ការផ្ដល់ពាក្យប្រដៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់
២០. (ក) តើពាក្យប្រដៅប្រៀបដូចការកាត់តម្រឹមយ៉ាងដូចម្ដេច? (ខ) តើពាក្យប្រដៅមានឥទ្ធិពលយ៉ាងណាមុនដំបូង ប៉ុន្តែទទួលលទ្ធផលអ្វី?
២០ ពួកក្មេងៗទទួលប្រយោជន៍ពីការប្រដៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ ប្រៀបដូចជាដើមឈើបានទទួលប្រយោជន៍ពីការកាត់តម្រឹមដែរ។ (សុភាសិត ១:៨, ៩; ៤:១៣; ១៣:១) កាលណាមែកមិនល្អណាមួយត្រូវកាត់ចេញ មែកល្អទៀតអាចដុះចេញបាន។ ដូច្នេះ បើកូនរបស់អ្នកយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើតែទ្រព្យសម្បត្ដិ ចូលចិត្តតែពួកម៉ាក ឬ ការកំសាន្តមិនល្អ ចិត្តគំនិតមិនល្អទាំងនេះគឺប្រៀបដូចជាមែកឈើដែលត្រូវការកាត់ចេញ។ បើកាត់យកចេញទៅបាន នោះកូនរបស់អ្នកនឹងអាចលូតលាស់តាមទីដៅខាងវិញ្ញាណបានល្អ។ មុនដំបូង ការប្រដៅបែបនេះគឺមិនស្រួលទេ ដូចជាការកាត់តម្រឹមអាចបង្អាក់ដល់ដំណើរលូតលាស់នៃដើមឈើនោះដែរ។ ប៉ុន្តែ លទ្ធផលដ៏ល្អនៃការប្រដៅ គឺជាការចំរើនលូតលាស់ជាថ្មីវិញ ទៅតាមទីដៅដែលអ្នកចង់ឲ្យកូនលូតលាស់។—ហេព្រើរ ១២:៥-១១
២១, ២២. (ក) តើអ្វីបង្ហាញថាពាក្យប្រដៅមិនស្រួលឲ្យឬទទួលទេនោះ? (ខ) ហេតុអ្វីក៏ឪពុកម្ដាយមិនត្រូវទប់ពីការប្រដៅកូន?
២១ យើងឃើញស្រាប់ហើយថា ការប្រដៅគឺមិនមែនជាការស្រួលឲ្យឬទទួលទេ។ ឪពុកម្នាក់បានសង្កេតឃើញថា «កូនប្រុសរបស់ខ្ញុំបានដើរលេងច្រើនជាមួយក្មេងម្នាក់ ដែលអ្នកចាស់ទុំបានព្រមានខ្ញុំថាមិនជាមិត្តល្អ។ ខ្ញុំគួរតែចាត់លៃលកឲ្យបានឆាប់រហ័សជាងដែលខ្ញុំបានធ្វើមក។ ថ្វីបើកូនរបស់ខ្ញុំមិនបានប្រព្រឹត្តអំពើធ្ងន់ធ្ងរណាមួយក្ដី តែការកែប្រែគំនិតរបស់វាត្រូវអស់ពេលយូរបន្ដិច»។ កូននោះបាននិយាយថា៖ «នៅពេលដែលខ្ញុំមិនអាចចូលរួមជាមួយមិត្តសំឡាញ់របស់ខ្ញុំ ខ្ញុំបានបាក់ទឹកចិត្តជាខ្លាំង»។ ប៉ុន្តែគាត់និយាយទៀតថា៖ «នេះជាសេចក្ដីសម្រេចល្អមួយ ដ្បិតមិនយូរប៉ុន្មានក្រោយមក មិត្តរបស់ខ្ញុំត្រូវបានគេបណ្ដាច់មិត្តភាពចេញ»។
២២ បន្ទូលរបស់ព្រះចែងថា «ឯសេចក្ដីបន្ទោសនៃពាក្យប្រៀនប្រដៅ នោះជាផ្លូវជីវិតហើយ»។ ដូច្នេះ ទោះបីជាការឲ្យពាក្យប្រដៅពិបាកយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងមិនគួរទប់ពាក្យនោះពីកូនសោះឡើយ។ (សុភាសិត ៦:២៣; ២៣:១៣; ២៩:១៧) នៅពេលក្រោយមក គេនឹងដឹងគុណដល់អ្នកដែលបានកែប្រដៅពួកគេជាមិនខាន។ ក្មេងម្នាក់បាននឹកចាំថា៖ «ខ្ញុំនៅចាំថាខ្ញុំបានខឹងខ្លាំងណាស់ ពេលឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំបានប្រដៅខ្ញុំ។ ឥឡូវនេះខ្ញុំខឹងរឹតតែខ្លាំងទៅទៀត បើឪពុកម្ដាយខ្ញុំមិនបានប្រដៅខ្ញុំ»។
រង្វាន់ដែលសមនឹងកិច្ចប្រឹងប្រែង
២៣. ហេតុអ្វីក៏ការយកចិត្តទុកដាក់ដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់នឹងកូន សមនឹងកិច្ចប្រឹងប្រែង?
២៣ គ្មានអ្វីគួរសង្ស័យសោះឡើយ គឺថាកូនដែលធ្វើឲ្យឪពុកម្ដាយនិងអ្នកឯទៀតរីករាយ នោះជាកូនដែលគេបានយកចិត្តទុកដាក់ដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់រៀងរាល់ថ្ងៃ។ យ៉ាងណាក្ដី ការប្រឹងប្រែងជួយពួកគេ—ទោះបីគេជាកូនខាងសាច់ឈាម ឬខាងវិញ្ញាណ—គឺសមនឹងរង្វាន់ដែលអាចបានមក។ សាវ័កចំណាស់ម្នាក់ឈ្មោះយ៉ូហានបានបង្ហាញការនេះ នៅពេលដែលលោកបានសរសេរថា៖ «គ្មានសេចក្ដីណាដែលនាំឲ្យខ្ញុំអរសប្បាយ លើសជាងសេចក្ដីនេះទេ គឺដែលឮនិយាយថា ពួកកូនខ្ញុំកំពុងតែប្រព្រឹត្តតាមសេចក្ដីពិតនោះឯង»។—យ៉ូហានទី៣ ៤
[កំណត់សម្គាល់]
a បោះពុម្ពដោយសមាគមប៉មយាមខាងព្រះគម្ពីរនិងខិត្តប័ណ្ណនៃរដ្ឋញូវយ៉ក
តើអ្នកចាំទេ?
◻ តើកូនឈើនិងកូនក្មេងទាំងពីរត្រូវការអ្វី ដើម្បីឲ្យគួរជាទីសរសើរ?
◻ ជាប្រៀបប្រដូច តើឪពុកម្ដាយអាចបំរើជាបង្គោលហ្វឹកហ្វឺនល្អយ៉ាងដូចម្ដេច?
◻ តើអាចបញ្ចូលអ្វីក្នុងការបង្រៀនជាមួយកូនក្មេង ហើយតើពួកគេត្រូវបង្រៀនឲ្យចេះទប់ទល់អ្វី?
◻ តើការប្រដៅមានប្រយោជន៍យ៉ាងណាដល់កូនក្មេង ដូចជាការកាត់តម្រឹមមានប្រយោជន៍ដល់ដើមឈើ?
[អ្នកផ្ដល់សិទ្ធិឲ្យប្រើរូបភាពនៅទំព័រ៩]
Courtesy of Green Chimney’s Farm