សំណួរពីយុវវ័យ
តើខ្ញុំគួរដឹងអ្វីខ្លះអំពីការផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាស?
តើការផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាសគឺជាអ្វី?
នេះគឺជាការផ្ញើសារជាអក្សរ រូបភាពឬវីដេអូក្នុងទម្រង់អាសអាភាសតាមទូរស័ព្ទដៃ។ បុរសម្នាក់និយាយថា៖«ការផ្ញើសារដូច្នេះគឺស្ទើរតែទៅជាទម្លាប់ធម្មតាក្នុងការប្រស្រ័យទាក់ទងគ្នា ព្រោះយើងផ្ញើសារទៅវិញទៅមក ហើយមិនយូរមិនឆាប់យើងប្ដូរគ្នានូវរូបថតស្រើបស្រាល»។
ហេតុអ្វីគេធ្វើដូច្នេះ? កាសែតល្បីមួយនៅរដ្ឋញូវយ៉ក(The New York Times) បានដកស្រង់ពាក្យរបស់អគ្គរដ្ឋអាជ្ញារងម្នាក់ថា តាមទស្សនៈក្មេងជំទង់ខ្លះ ការ«មានរូបថតអាក្រាតរបស់គូស្នេហ៍នៅក្នុងទូរស័ព្ទដៃ គឺជាការប្រាប់អ្នកឯទៀតថាគេមានសកម្មភាពខាងផ្លូវភេទហើយ។ វាដូចជាស្នាមបឺតក្នុងប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចមួយដែលជួយឲ្យអ្នកដទៃដឹងពីសកម្មភាពនេះ»។ ក្មេងជំទង់ម្នាក់ថែមទាំងហៅទង្វើនេះថាជាផ្នែកមួយនៃ«ការរួមភេទដែលមានសុវត្ថិភាព»ទៀតផង។ នាងបន្តថា យ៉ាងណាមិញ«យើងមិនអាចមានផ្ទៃពោះ ហើយក៏មិនអាចឆ្លងជំងឺកាមរោគដែរ»។
មូលហេតុឯទៀតដែលក្មេងជំទង់ផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាស រួមមានដូចតទៅ៖
ដើម្បីចែចង់ជាមួយអ្នកដែលគេសង្ឃឹមថាអាចក្លាយទៅជាសង្សារ
ដោយសារអ្នកណាម្នាក់បានផ្ញើរូបថតស្រើបស្រាលឲ្យពួកគេ នោះពួកគេក៏បង្ខំចិត្តធ្វើដូច្នោះវិញដែរ។
តើការផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាសនាំឲ្យមានផលវិបាកអ្វីខ្លះ?
ពេលប្អូនផ្ញើរូបថតតាមទូរស័ព្ទដៃ ប្អូនលែងមានសិទ្ធិលើរូបនោះ ឬគ្រប់គ្រងលើរបៀបដែលអ្នកឯទៀតនឹងប្រើរូបថតនោះ ឬនូវរបៀបដែលនេះអាចប៉ះពាល់ដល់កេរ្ដិ៍ឈ្មោះប្អូនបានដែរ។ លោកស្រីអេម៉ានដា លិនហាត ឯកទេសខាងការស្រាវជ្រាវ និងអ្នកនិពន្ធនៃមណ្ឌលស្រាវជ្រាវល្បីល្បាញមួយដែលបោះផ្សាយសេចក្ដីរាយការណ៍អំពីការផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាស និយាយថា៖«អ្វីដែលមិនធ្លាប់មានពីមុន គឺកំហុសនិងអំពើរំលងច្បាប់ដែលយើងបានធ្វើ បានត្រូវផ្ញើនិងរក្សាទុកយ៉ាងងាយឲ្យអ្នកឯទៀតឃើញ»។ (Pew Research Institute)
ក្នុងករណីខ្លះ
អ្នកដែលបានទទួលរូបថតអាក្រាតបានបញ្ជូនរូបថតនោះយ៉ាងច្រើនតៗគ្នាទៅមិត្តភក្ដិដើម្បីឲ្យពួកគេមើលកម្សាន្តសប្បាយ
យុវជនដែលសង្សារលែងស្រឡាញ់ បានចែកចាយរូបថតអាក្រាតរបស់នាងដើម្បីសងសឹក។
តើប្អូនដឹងឬទេ? ក្នុងករណីជាច្រើន ការផ្ញើរូបថតអាក្រាតក្នុងទម្រង់អាសអាភាស បានត្រូវចាត់ទុកដូចជាការរំលោភបំពានលើកុមារ ឬការចែកចាយរូបភាពអាសអាភាសរបស់កុមារ។ អនីតិជនខ្លះដែលបានផ្ញើរូបថតដូច្នេះ ក៏បានត្រូវវិនិច្ឆ័យទោសជាអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសខាងផ្លូវភេទដែរ។
តើគម្ពីរចែងយ៉ាងណា?
គម្ពីរចែងថាការរីករាយសប្បាយដែលមកពីការរួមភេទក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ ជាអ្វីដែលល្អ។ (សុភាសិត ៥:១៨) ក៏ប៉ុន្តែ គម្ពីរបានកាន់ជំហរយ៉ាងច្បាស់លាស់អំពីការរួមភេទរវាងបុគ្គលដែលមិនរៀបការជាមួយគ្នា។ សូមពិចារណាខគម្ពីរជាបន្តបន្ទាប់:
«ក្នុងចំណោមអ្នករាល់គ្នា មិនត្រូវទាំងនិយាយអំពីអំពើប្រាសចាកសីលធម៌ខាងផ្លូវភេទ អំពើស្មោកគ្រោក . . . មិនត្រូវមានការប្រព្រឹត្តដែលគួរឲ្យខ្មាស ការនិយាយពាក្យផ្ដេសផ្ដាស ការនិយាយកំប្លែងអាសអាភាស»។—អេភេសូរ ៥:៣, ៤
«ចូររម្ងាប់ភាពទោរទន់ដែលមាននៅក្នុងអវយវៈរូបកាយរបស់អ្នករាល់គ្នា គឺភាពទោរទន់ទៅរកអំពើប្រាសចាកសីលធម៌ខាងផ្លូវភេទ អំពើស្មោកគ្រោក តម្រេក សេចក្ដីប៉ងប្រាថ្នាអាក្រក់ និងការច្រណែនចង់បានរបស់អ្នកដទៃ»។—កូឡុស ៣:៥
ខទាំងនោះមិនគ្រាន់តែព្រមានអំពី«អំពើប្រាសចាកសីលធម៌ខាងផ្លូវភេទ» (ជាការរួមភេទជាមួយអ្នកដែលមិនមែនជាប្ដីឬប្រពន្ធខ្លួន) ប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏ព្រមានអំពី«អំពើស្មោកគ្រោក» (ពាក្យទូលំទូលាយដែលសំដៅលើភាពមិនបរិសុទ្ធខាងសីលធម៌គ្រប់បែបយ៉ាង) និង«តម្រេក»ដែរ (ដែលមិនសំដៅលើមនោសញ្ចេតនាស្នេហាធម្មតាដែលអាចបំពេញក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍នោះទេ តែសំដៅលើចិត្តស្រើបស្រាលដែលច្រើនតែនាំទៅដល់ការប្រព្រឹត្តមិនត្រឹមត្រូវ)។
សូមដណ្ដឹងសួរខ្លួនប្អូន:
ហេតុអ្វីការផ្ញើរូបថតអាក្រាតគឺជា«អំពើស្មោកគ្រោក»?
តើតាមរបៀបណាការធ្វើដូច្នេះបណ្ដាលឲ្យមាន«តម្រេក»មិនត្រឹមត្រូវ?
ហេតុអ្វីសេចក្ដីប៉ងប្រាថ្នាចង់មើលឬចែកចាយរូបថតអាក្រាតគឺ«អាក្រក់»?
បទគម្ពីរបន្ទាប់បញ្ជាក់ពីមូលហេតុច្បាស់លាស់ឯទៀតដែលបង្ហាញថាប្អូនមិនត្រូវផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាសតាមទូរស័ព្ទដៃនោះទេ។
«ចូរខំប្រឹងអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីបង្ហាញខ្លួនអ្នកនៅចំពោះមុខព្រះ ជាមនុស្សដែលលោកពេញចិត្ត ជាអ្នកធ្វើការដែលគ្មានហេតុអៀនខ្មាស»។—ធីម៉ូថេទី២ ២:១៥
«អ្នករាល់គ្នាគួរជាមនុស្សប្រភេទណា។ អ្នករាល់គ្នាគួរជាមនុស្សដែលមានការប្រព្រឹត្តបរិសុទ្ធ ហើយធ្វើការអ្វីដែលបង្ហាញពីភក្ដីភាពចំពោះព្រះ»។—ពេត្រុសទី២ ៣:១១
ខទាំងនេះពណ៌នាអំពីលទ្ធផលល្អដែលមកពីភាពទៀងត្រង់ខាងសីលធម៌។ ពេលប្អូនប្រព្រឹត្តតាមរបៀបដែលគួរឲ្យសរសើរ នោះប្អូនមិនចាំបាច់ភ័យខ្លាចថាការប្រព្រឹត្តមិនសមរម្យដោយមិនបានរិះគិតនឹងធ្វើឲ្យប្អូនសោកស្ដាយនៅថ្ងៃក្រោយឡើយ។—កាឡាទី ៦:៧
សូមដណ្ដឹងសួរខ្លួនប្អូន:
តើខ្ញុំជាមនុស្សប្រភេទណា?
តើខ្ញុំខ្វល់អំពីកេរ្ដិ៍ឈ្មោះរបស់អ្នកឯទៀតឬទេ?
តើខ្ញុំចង់សប្បាយមើលអ្វីដែលធ្វើឲ្យអ្នកឯទៀតឈឺចិត្តឬ?
តើការផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាសប៉ះពាល់យ៉ាងណាដល់កេរ្ដិ៍ឈ្មោះខ្ញុំ?
ហេតុអ្វីការផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាសអាចធ្វើឲ្យឪពុកម្ដាយខ្ញុំលែងទុកចិត្តខ្ញុំ?
រឿងពិត «ខ្ញុំមានមិត្តដែលបានលាក់រឿងស្នេហាដែលនាងមានជាមួយក្មេងប្រុសម្នាក់។ ក្រោយមកនាងបានផ្ញើរូបថតអាក្រាតរបស់នាងទៅក្មេងប្រុសនោះ ហើយក្មេងប្រុសនោះផ្ញើរូបថតអាក្រាតរបស់ខ្លួនគាត់មកវិញ។ មិនដល់៤៨ម៉ោងក្រោយមក ឪពុកនាងបានឆែកមើលទូរស័ព្ទដៃនាង។ ឪពុកនាងបានឃើញសារ ហើយគាត់ពិបាកចិត្តខ្លាំងណាស់។ គាត់បានសួរនាងអំពីរឿងនេះ ហើយនាងបានសារភាពទាំងអស់។ ខ្ញុំដឹងថានាងស្ដាយក្រោយអំពីរបៀបដែលនាងបានប្រព្រឹត្តមែន ប៉ុន្តែឪពុកម្ដាយនាងពិតជាភ្ញាក់ផ្អើល ហើយឈឺចិត្តណាស់! ពួកគាត់មិនដឹងថាអាចទុកចិត្តនាងទៀតឬមិនអាចទេ»។
ការពិតនៃជីវិត: ការផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាសបន្ថោកបន្ទាបទាំងអ្នកផ្ញើទាំងអ្នកមើល។ ក្មេងស្រីជំទង់ម្នាក់ដែលសង្សារបានបង្ខិតបង្ខំនាងឲ្យផ្ញើសារដូចនេះទៅគាត់ បាននិយាយថា៖«ការធ្វើដូច្នោះបានធ្វើឲ្យខ្ញុំស្អប់ខ្ពើមនិងខកចិត្តនឹងខ្លួនខ្ញុំ»។
ដោយគិតអំពីផលវិបាកខាងសីលធម៌ និងខាងច្បាប់ដែលមកពីការផ្ញើសារជាអក្សរ រូបភាពឬវីដេអូក្នុងទម្រង់អាសអាភាសតាមទូរស័ព្ទដៃ នោះជាការល្អ បើប្អូនធ្វើតាមយោបល់ក្នុងគម្ពីរ ដូចជា:
«ចូររត់ចេញពីសេចក្ដីប៉ងប្រាថ្នាដែលកើតមានក្នុងភាពជាយុវវ័យ»។—ធីម៉ូថេទី២ ២:២២
«សូមបង្វែរភ្នែកទូលបង្គំមិនឲ្យមើលការឥតប្រយោជន៍»។—ទំនុកតម្កើង ១១៩:៣៧
តើប្អូននឹងធ្វើអ្វី?
សូមអនុវត្តតាមយោបល់គម្ពីរក្នុងស្ថានភាពជាក់លាក់មួយ។ សូមអានពាក្យរបស់ជេណិត ហើយក្រោយមករើសយកជម្រើសមួយណាដែលប្អូនគិតថាល្អជាង។
«ពេលមួយខ្ញុំបានជួបប្រុសម្នាក់ ហើយយើងបានឲ្យលេខទូរស័ព្ទដៃទៅវិញទៅមក។ ក្រោយមកមិនដល់មួយសប្ដាហ៍ផង គាត់សុំខ្ញុំផ្ញើឲ្យគាត់នូវរូបថតដែលខ្ញុំពាក់ខោទ្រនាប់និងអាវទ្រនាប់ហែលទឹក»។—ជេណិត
តើប្អូនគិតថាជេណិតគួរធ្វើអ្វី? តើប្អូននឹងធ្វើអ្វី?
ជម្រើស «ក» ប្អូនអាចគិតថា: ‹គ្មានអ្វីខុសទេ ព្រោះបើយើងទៅលេងឆ្នេរសមុទ្រ គាត់នឹងឃើញខ្ញុំពាក់ខោអាវហែលទឹក›។
ជម្រើស «ខ» ប្អូនអាចរិះគិតថា: ‹ខ្ញុំមិនប្រាកដថាគាត់គិតពីអ្វីទេ។ ដូច្នេះខ្ញុំនឹងផ្ញើរូបថតដែលមិនសូវបង្ហាញសាច់ច្រើនពេក ហើយចាំមើលមានអ្វីកើតឡើងក្រោយពីនេះ›។
ជម្រើស «គ» ប្អូនអាចវែកញែកថា: ‹ប្រុសនេះមិនគិតអ្វីក្រៅពីរឿងស្រើបស្រាលនោះទេ។ ខ្ញុំនឹងលុបចោលសាររបស់គាត់›។
ជម្រើស «គ» គឺល្អបំផុត មែនទេ? យ៉ាងណាមិញ គម្ពីរចែងថា៖«មនុស្សដែលមានគំនិតឆ្លៀវឆ្លាត គេឃើញសេចក្ដីអាក្រក់ ក៏ពួនខ្លួនទៅ តែមនុស្សខ្លៅល្ងង់គេចេះតែដើរទៅ ហើយត្រូវមានទុក្ខ»។—សុភាសិត ២២:៣
លំហាត់នេះបញ្ជាក់អំពីបញ្ហាមួយដែលច្រើនតែជាដើមហេតុដែលមនុស្សផ្ញើសារក្នុងទម្រង់អាសអាភាស ព្រមទាំងអំពើខុសឆ្គងឯទៀតដែរ ពោលគឺ: តើប្អូនប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការជ្រើសរើសមិត្តភក្ដិឬទេ? (សុភាសិត ១៣:២០) ស្ត្រីវ័យក្មេងម្នាក់ឈ្មោះសារ៉ាពោលថា៖«ចូរសេពគប់ជាមួយមនុស្សដែលអ្នកដឹងថាមិនបណ្ដោយឲ្យមានការប្រព្រឹត្តមិនត្រឹមត្រូវ»។ ស្ត្រីវ័យក្មេងម្នាក់ឈ្មោះដេលីអេឯកភាពថា៖«មិត្តក្លែងក្លាយខ្លះមិនព្យាយាមជួយអ្នករក្សាសីលធម៌អ្នកទេ តែចង់ឲ្យអ្នកលែងកាន់តាមវិញ។ បើការប្រព្រឹត្តរបស់ពួកគេគឺផ្ទុយពីច្បាប់ព្រះ នោះពួកគេចង់ឲ្យអ្នកប្រឆាំងអ្វីដែលអ្នកដឹងថាគឺត្រឹមត្រូវ។ តើអ្នកពិតជាចង់នៅជាមួយពួកគេឬទេ?»។