Гӧлан

Мәсиһийед ԛьрʹна йәке бәлабуйи нибун, чахе сәр тʹәмамийа әʹрде хәлайи дәстпебу. Де-бав хәмгин дьбун, кӧ ԝе чаԝа хԝарьне бона нәфәред хԝә дәстхьн. Гәло әв йәк чаԝа сәр кәсед щаһьл, йед кӧ дьхԝәстьн дьһа зедә Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн, һʹӧкӧм бу? Дьбәкә әԝана дьфькьрин, кӧ дьһа баш ә, паши хәлайе нетед хԝә биньн сери. Хьзмәткʹаред Хԝәде ль гора һʹале хԝәйи тʹәзә һәрәкʹәт дькьрьн. Ԝана чьԛас жь дәсте ԝан дьһат хьзмәтийа хԝә бәрдәԝам дькьрьн. У ԝана бь рʹәзәдьли дьхԝәст тьштед кӧ щәм ԝан һәбун, тʹәви хушк у бьред хԝәйә Щьһустанеда пʹарәвәкьн (Кʹаред Шандийа 11:29, 30). Әԝед кӧ аликʹари стандьн, ве йәкеда дәсте Йаһоԝа дитьн (Мәтта 6:31-33). Ԝана хԝә дьһа незики ԝан хушк-бьра тʹәхмин дькьр, йед кӧ аликʹари дьданә ԝан. У әԝед кӧ ԛӧрбан дькьрьн, йан жи йед кӧ бь щурʹәки дьн аликʹари дьдан, дьдитьн кӧ әв йәк чьԛас ԝана бәхтәԝар дькә (Кʹаред Шандийа 20:35). w23.04 16 ¶12-13

Щара Йаһоԝа бь сайа ԝан мәрьва жи, кӧ ԝирʹа хьзмәт накьн, али хьзмәткʹаред хԝә дькә. Мәсәлә, сәва кӧ Нәһәмийа вәгәрʹә Оршәлиме у бажер тʹәзәда ава кә, Йаһоԝа дьле Артаһшашт Пʹадша нәрм кьр, ԝәки әԝ Нәһәмийа бәрʹдә (Нәһәмийа 2:3-6). Иро жи, Йаһоԝа дькарә бь сайа кәсед, кӧ хьзмәткʹаред ԝи ниньн, али мә бькә. Йаһоԝа һʹәчʹи зәʹф әшкәрә щаба дӧайед мә надә. Ле щабед кӧ әм дьстиньн али мә дькьн, ԝәки әм Баве хԝәйи әʹзманарʹа амьн бьминьн. Ләма жи дина хԝә бьде, кӧ Йаһоԝа чаԝа щаба дӧайед тә дьдә. Щара әм гәрәке бьфькьрьн, кӧ Йаһоԝа чаԝа щаба дӧайед мә дайә (Зәбур 66:19, 20). Әм гәрәке баԝәрийа хԝә бьдьнә кʹьфше нә тʹәне гава Йаһоԝарʹа дӧа дькьн, ле ӧса чахе щаба дӧайед хԝә ԛәбул кьн, фьрԛи тʹӧнә чь щурʹәйи әм щаб дьстиньн (Ибрани 11:6). w23.05 11 ¶13; 12 ¶15-16

Гава мә жийина хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьр, мә соз да ԝи кӧ әме жерʹа хьзмәт кьн у хԝәстьна ԝи биньн сери. Әм гәрәке хԝәйе созе хԝә бьн. Жийина ль гора сонда тʹәсмилбуне барәки гьран нинә, чьмки Йаһоԝа әм әʹфьрандьнә ԝәки әм ль гора хԝәстьна ԝи бьжин (Әʹйанти 4:11). Әԝи әм сурәте хԝәда әʹфьрандьнә у хԝәстьн кьрийә дьле мә, ԝәки әм жерʹа хьзмәт кьн. Ләма жи, әм дькарьн незики ԝи бьн у жь пеканина хԝәстьна ԝи шабуне бьстиньн. Ӧса жи, гава әм ль гора хԝәстьна Хԝәде дьжин у чʹәʹв дьдьнә Иса, әм «рʹьһʹәтийе» дьстиньн (Мәтта 11:28-30). Ль сәр һʹәму тьштед кӧ Йаһоԝа бона тә кьрьнә, у сәр ԛәнщи у кʹәрәмед кӧ әԝе сәр тәда бьбаринә, кʹур бьфькьрә. Гава һʹәзкьрьна һьндава Хԝәде дьле тәда дьһа мәзьн бә, ԝе тәрʹа дьһа һеса бә хԝәстьна ԝи бини сери (1 Йуһʹәнна 5:3). Йа дӧда, чʹәʹв бьдә Иса. Әԝи хԝәстьна Хԝәде ани сери, чьмки бона аликʹарийе Йаһоԝарʹа дӧа дькьр у дина хԝә дьда кʹәрәмед кӧ һивийа ԝи бун (Ибрани 5:7; 12:2). Мина Иса, дӧада ԛәԝате жь Йаһоԝа бьхԝазә у жийина һʹәта-һʹәтайе бьдә бәр чʹәʹве хԝә. w23.08 27-28 ¶4-5

Әм гьшк ԛәдьре ԝан мәрьва дьгьрьн, йед кӧ сәбьре дьдьнә кʹьфше. Гәло чьрʹа? Чьмки әԝана бь сәбьр һивийа тьштәки дьсәкьньн. Гава әм шашийа дькьн у мәрьвед дьн һьндава мәда сәбьре дьдьнә кʹьфше, әм ве йәке дьшекьриньн. Чахе мәрʹа чәтьн бу рʹастийа Кʹьтеба Пироз фәʹм кьн, ԛәбул кьн йан биньн сери, әм гәләк рʹази бун кӧ дәрсдаре мә һьндава мәда сәбьр дьда кʹьфше. Ле һʹәчʹи зәʹф әм жь Йаһоԝа Хԝәде рʹази нә, ԝәки әԝ һьндава мәда бь сәбьр ә! Рʹаст ә, әм ԛимәт дькьн гава мәрьвед дьн һьндава мәда бь сәбьр ьн, ле щарна һеса нинә кӧ әм хԝәха сәбьре бьдьнә кʹьфше. Мәсәлә, гава әм дькʹәвьнә трафике, демәк кʹидәре гәләк авто нә, илаһи чахе дәрәнги дькʹәвьн, дьбәкә әм сәбьра хԝә ӧнда дькьн. Гава кәсед дьн мә әʹщьз дькьн, дьбәкә әм гәләк һерс дькʹәвьн. Щара жи һеса нинә ԝәки әм бь сәбьр һивийа дьнйа тʹәзә бьсәкьньн. Ле диса жи ԝан һʹәму дәрәщада әм гәрәке сәбьре бьдьнә кʹьфше. w23.08 20 ¶1-2

Гидәон гӧһ да фәрмана Йаһоԝа, у пʹьрʹанийа әскәред хԝә шандә мале. Дьԛәԝьмә әԝ ӧса дьфькьри: «Гәло әв гӧһастьн бь рʹасти лазьм ә у керһати йә?» Ле диса жи Гидәон ль гора рʹебәрийа Хԝәде һәрәкʹәт кьр. Иро жи рʹуспи һазьр ьн, кӧ мина Гидәон ль гора рʹебәрийа тʹәшкиләте кʹар бькьн (Ибрани 13:17). Гава тьрс у хоф һәбун жи, Гидәон гӧһдарийа Йаһоԝа дькьр (Һʹакьмти 9:17). Чахе Йаһоԝа дьле Гидәон ԛәԝи кьр, әԝ ида дӧдьли нәдьбу кӧ әԝ дькарә щьмәʹта Хԝәде бьпʹарезә. Рʹуспийед кӧ ԝәлатед ӧсада дьжин, кʹидәре кӧ хьзмәтийа мә ԛәдәхәкьри йә, чʹәʹв дьдьнә Гидәон. Чьԛас жи хоф һәбә кӧ әԝ бенә гьртьне, хәбата хԝә ӧнда кьн йан жи һьндава ԝанда зӧлмийе бькьн, йәкә әԝана бь мерхаси шьхӧле щьвате у бәлакьрьна мьзгинийе дькьн. Ԝәʹде тәнгасийа мәзьн, рʹуспийарʹа ԝе мерхасийа мәзьн лазьм бә, ԝәки бәрдәԝам кьн ль гора рʹебәрийа тʹәшкиләте кʹар бькьн, һәрге әԝ йәк бона ԝан хоф бә жи. w23.06 5-6 ¶12-13

Йаһоԝа сәрһатийа Йәһойада Кʹьтеба Пирозда да ньвисандьне, ԝәки әм жь ԝи һин бьн (Рʹомайи 15:4). Йәһойада бона мала Хԝәде ԛәнщи кьрьбу, ләма жи Йаһоԝа изьн да, ԝәки әԝ ԝедәре бе дәфьнкьрьне, кʹидәре кӧ пʹадша дьһатьнә дәфьнкьрьне. Әв йәк ԛәдьрәки гәләк мәзьн бу (2 Дирок 24:15, 16). Сәрһатийа Йәһойада дькарә али мә һʹәмуйа бькә, кӧ әм тьрса бәр Хԝәде дьле хԝәда пешда биньн. Рʹуспи дькарьн мина Йәһойада һʹьшйар у амьн бьминьн у щьмәʹта Хԝәде бьпʹарезьн (Кʹаред Шандийа 20:28). Йед кӧ әʹмьрда мәзьн ьн, дькарьн жь Йәһойада һин бьн, кӧ һәрге әԝ һӧрмәте бьдьн Йаһоԝа у ԝирʹа амьн бьминьн, Йаһоԝа ԝе ԝана бьдә хәбате, сәва кӧ нета хԝә бинә сери. Йаһоԝа һьндава Йәһойада ԛәнщ бу. Кәсед щаһьл дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа у һьндава йед әʹмьрда мәзьн ԛәнщ бьн, ԛәдьре ԝан бьгьрьн у пʹайе ԝан бьдьн, илаһи йед кӧ гәләк сал бь амьни Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьн (Мәтʹәлок 16:31). Ԝәрә әм бь амьни пьштгьрийа «рʹебәред хԝә бькьн у гӧрʹа ԝанда бьн» (Ибрани 13:17). w23.06 17 ¶14-15

Гава тӧ сафи дьки, ԝәки ԝәʹде щьвате чәнд щаба бьди, һьнәки хԝәгьрти бә. Һәрге әм дәсте хԝә гәләк щар бьльнд кьн, бьре кӧ щьвате дәрбаз дькә, дькарә мәщбур бә кӧ жь мә бьпьрсә у жь бо ве йәке дьԛәԝьмә мәщал нәкʹәвә дәсте кәсед дьн, ԝәки щаба хԝә бьдьн. Әв йәк дькарә бьбә мәʹни кӧ кәсед дьн дәсте хԝә бьльнд нәкьн (Ԝаиз 3:7). Гава ԝәʹде лекʹолине гәләк хушк-бьра дәсте хԝә бьльнд бькьн, дьбәкә әм нькарьбьн һаԛас щар щаба хԝә бьдьн чьԛас дьхԝазьн. Щарна жи, дьбәкә бьре кӧ щьвате дәрбаз дькә, ԛә нькарьбә һәма щарәке мә пьрс кә. Ԝи чахи дьбәкә әм бьхәйидьн, ле әм гәрәке сәр хԝә бьхәбьтьн, ԝәки хәйде жь дьле хԝә дәрхьн (Ԝаиз 7:9). Һәрге найе стандьне ԝәки тӧ гәләк щар щаба хԝә бьди, рʹьнд гӧһ бьдә щабед кәсед дьн у паши щьвине пәсьне ԝан бьдә. Чаԝа кӧ щабед тә дькарьн хушк-бьра ԛәԝи кьн, ӧса жи гава тӧ пʹайе ԝан бьди, тӧйе дьле ԝан ша ки у ԝана ԛәԝи ки. w23.04 23-24 ¶14-16

Хәбәра Хԝәде лекʹолин кә у сәр ԝе кʹур бьфькьрә. Һәрге кʹока бахәке кʹур бә, әԝе ԛайим бьсәкьнә. Ӧса жи, һәрге әм Хәбәра Хԝәде кʹур лекʹолин кьн, әме баԝәрийеда ԛәԝи бьминьн. Чьԛас кӧ бах мәзьн дьбә, кʹока ԝе жи дьһа кʹур у мәзьн дьбә. Гава әм лекʹолин дькьн у кʹур дьфькьрьн, әм баԝәрийа хԝә дьһа ԛәԝи дькьн у баԝәр дьбьн кӧ рʹийа Хԝәде йа лапә баш ә (Колоси 2:6, 7). Бьфькьрә кӧ Йаһоԝа чаԝа рʹебәрийа хьзмәткʹаред хԝәйә бәре кьрийә у әԝ пʹарастьнә. Мәсәлә, Һәзәԛел хәйаләкеда дина хԝә дайе, кӧ мәләкәки чаԝа пʹарьстгәһ чап дькьр. Әве дитьноке дьле Һәзәԛел ԛәԝи кьр, у әм дькарьн жь ве дитьноке һин бьн, ԝәки ль гора принсипед Йаһоԝа дәрһәԛа һʹәбандьна рʹаст, бьжин (Һәзәԛел 40:1-4; 43:10-12). Һәрге әм рʹастийед Хәбәра Хԝәде лекʹолин бькьн у сәр ԝан кʹур бьфькьрьн, әме жь ԝана кʹаре бьстиньн. Әв йәк ԝе али мә бькә мерхас бьн у бь тʹәмами итʹбарийа хԝә Йаһоԝа биньн (Зәбур 112:7). w23.07 18 ¶15-16

Кʹьтеба Пирозда гәләк сәрһатийед мәрьвед гьһишти һәнә. Ԝана Хԝәде һʹәз дькьр у щурʹә-щурʹә щабдари дьанинә сери, кӧ бона щьмәʹта Хԝәде хәм бькьн. Иро жи мәрьвед ӧса гьһишти малбәт у щьвата тәда һәнә (Ибрани 13:7). Иса жи мәсәләкә беԛьсур мәрʹа һиштийә (1 Пәтрус 2:21). Сәрһатийед ван кәса рʹьнд лекʹолин кә у дина хԝә бьдә һʹӧнӧред ԝанә һәрә баш (Ибрани 12:1, 2). Паше бьфькьрә, кӧ тӧ чьда дькари чʹәʹв бьди ԝан. Мере аԛьл пешийе рʹьнд дьфькьрә у паше кʹар дькә. Лекʹолин кә, кӧ Йаһоԝа дәрһәԛа фьлан тьшти чь дьфькьрә, у фәʹм кә кӧ әв йәк бона тә чьрʹа керһати йә. Паше бь аликʹарийа ван принсипа сафикьрьнед ӧса бькә, кӧ дьле Йаһоԝа ша дькьн (Зәбур 119:9). Әв йәк ԝе али тә бькә, ԝәки бьби мәрьвәки гьһишти (Мәтʹәлок 2:11, 12; Ибрани 5:14). w23.12 24-25 ¶4-5

Де-бав дькарьн зарʹед хԝә һин кьн, ԝәки әԝана бь нәрми щаба ԝан мәрьва бьдьн, йед кӧ баԝәрийа ԝан дькьнә бьн шьке (Аԛуб 3:13). Һьнә де-бав ԝәʹде ԛӧльхкьрьна тʹәви малбәте, ве йәке зарʹед хԝә һин дькьн. Әԝана дәрһәԛа пьрсед ӧса шеԝьр дькьн, кʹижан кӧ мәкʹтәбеда дькарьн пешда бен у ԝана һин дькьн, кӧ чаԝа бь нәрми у зәлал щаба хԝә бьдьн. Һәрге де-бав зарʹед хԝә пешда һазьр кьн, әв йәк ԝе али ԝан бькә, ԝәки әԝана хԝәха баԝәрийа хԝәда избат бьн у бькарьбьн мәрьвед дьнрʹа шьровәкьн. Сәр jw.org ве пʹареда, бь наве «Пьрсед Щаһьла», гәләк готаред керһати һәнә. Әв готар али щаһьла дькьн кӧ баԝәрийа хԝә дьһа ԛәԝи кьн у һин бьн, ԝәки әԝана бькарьбьн пе гьлийед хԝә щаба мәрьва бьдьн. Ԝәʹде ԛӧльхкьрьна тʹәви малбәте, де-бав у зарʹ дькарьн ве пʹаре шеԝьр кьн. Ӧса һәр кәс ԝе һин бә баԝәрийа хԝә бь нәрми бьпʹарезә. w23.09 17 ¶10; 18 ¶15-16

Гәло тәрʹа чәтьн ә кӧ бьгьһижи нетәкә хԝәйә рʹӧһʹани? Һәрге ӧса нә, тӧ тʹәне нини. Мәсәлә, Филип дьхԝәст дӧайед хԝә баш кьра у һе зедә дӧа кьра, ле әԝи бона дӧа ԝәʹдә нәдьдит. Ле нета Ерикайе әԝ бу, кӧ ԝәʹдәда һәрʹә щьвинед бона хьзмәтийе. Ле йәкә әԝ тʹьме дәрәнги дькʹәт. Һәрге тәрʹа чәтьн ә бьгьһижи нета хԝә, бәрхԝә нәкʹәвә. Һәла һе бона нетәкә һеса жи, мәрьв гәрәке гәләк ԛәԝат у ԝәʹде хԝә хәрщ кә. Әв йәк кӧ тӧ дьхԝази бьгьһижи нетәкә хԝә, дьдә кʹьфше ԝәки тӧ достийа хԝә тʹәви Йаһоԝа ԛимәт дьки у дьхԝази бь щурʹе лапи баш ԝирʹа хьзмәт ки. Йаһоԝа хирәта тә ԛимәт дькә (Зәбур 103:14; Миха 6:8). Ләма жи ль гора дәрәщә у ԛәԝата хԝә нете дайнә пешийа хԝә. w23.05 26 ¶1-2

Рʹаст ә щара дьбәкә тьрс бькʹәвә дьле мәрьвед мерхас жи, ле әԝана изьне надьн ԝәки әв тьрс рʹийа ԝан бьгьрә, ԝәки сафикьрьнед рʹаст бькьн. Данийел хортәки гәләк мерхас бу. Әԝи ньвисаред пʹехәмбәред Хԝәде лекʹолин кьрьбун, мәсәлә созед кӧ Хԝәде дабун Йерәмйа пʹехәмбәр. Жь ве лекʹолине, Данийел фәʹм кьр, кӧ азайа Исраелийа жь дилтийа Бабилоне незик ә (Данийел 9:2). Гава Данийел дьдит кӧ пʹехәмбәртийа Кʹьтеба Пироз те сери, баԝәрийа ԝи һьндава Йаһоԝа дьһа ԛәԝи бу. Бәле, мәрьвед кӧ хԝә дьсперьн Хԝәде, дькарьн гәләк мерхас бьн (Бәрамбәр кә Рʹомайи 8:32, 37-39). Йа лапә фәрз әв бу, кӧ Данийел гәләк щар Баве хԝәйи әʹзманарʹа дӧа дькьр (Данийел 6:10). Әԝи гӧнед хԝә дьда рʹуйе хԝә, дьле хԝә Йаһоԝарʹа вәдькьр у тʹьме аликʹари жь ԝи дьхԝәст (Данийел 9:4, 5, 19). Мина мә һʹәмуйа, әԝ бь мерхаси нәһатьбу буйине. Данийел пʹехәмбәр лекʹолин дькьр, дӧа дькьр у хԝә дьспартә Йаһоԝа. Бь сайа ве йәке әԝ дьбу йәки мерхас. w23.08 3 ¶4; 4 ¶7

Гава әм гӧрʹа сәрԝера дькьн, әв йәк һьм мәрʹа һьм жи кәсед дьнрʹа кʹаре тинә. Гәло чаԝа? Мәрьвед кӧ гӧһ надьн ԛануна, тенә щәзакьрьне, ле әм мәрьвнә гӧһдар ьн, ләма жи жь ве йәке хԝәйкьри нә (Рʹомайи 13:1, 4). Чахе әм гӧрʹа сәрԝеред дәԝләте дькьн, мәрьвед хԝәйиһʹӧкӧм дьбежьн, кӧ Шәʹдед Йаһоԝа мәрьвнә баш ьн. Мәсәлә, гәләк сал пешда, ль Нижәрйайе, әскәр кʹәтьнә Ода Щьвате, чахе щьват дәрбаз дьбу. Ԝана мәрьвед ӧса дьгәрʹийа, йед кӧ нәдьхԝәстьн хәрщед дәԝләте бьдьн. Ле сәрәскәр әскәрарʹа гот, кӧ жь ԝедәре дәрен у ӧса жи гот: «Шәʹдед Йаһоԝа тʹьме хәрщед дәԝләте дьдьн». Бәле, һәр щар гава тӧ гӧһ дьди ԛануне, тӧ дькари наве хьзмәткʹаред Йаһоԝа бьльнд ки. Дәрәщәкә чәтьнда, әв йәк дькарә хушк-бьред мә бьпʹарезә. w23.10 9 ¶13

Һьнә хьзмәткʹаред Йаһоԝа ида гәләк ԝәхт ә һивийа хьлазийа ве дьнйа хьраб ьн. Бь ньһерʹандьна һьнәк мәрьва, созед Хԝәде ԝе нәйенә сери. Йаһоԝа занә кӧ хьзмәткʹаред ԝи ча хԝә тʹәхмин дькьн, ләма жи әԝи Һәбаԛуԛ пʹехәмбәррʹа гот: «Жь бәр кӧ хәԝн, бона дәмәк те занә йә. У бона даԝи һатьне ләз дькә у әԝе нәрʹаст дәрнәкʹәвә. Һәрге дәрәнг бькʹәвә, ль бәнда ԝе бә; жь бәр кӧ әԝе мӧһәԛәԛ [бе шьк] бе. Әԝ дәрәнг наминә» (Һәбаԛуԛ 2:3). Гәло бь ван гьлийа Хԝәде дьхԝәст тʹәне дьле Һәбаԛуԛ пʹехәмбәр ԛәԝи кә, йан дьле мә жи? Жь бина бәр Хԝәде, Паԝлосе шанди әв гьли готьнә Мәсиһийед кӧ гәләк һивийа дьнйа тʹәзә бун (Ибрани 10:37). Дьбәкә әм жи щарна дьфькьрьн, кӧ созед Хԝәде ԝе нәйнә сери. Ле әм дькарьн баԝәр бьн, ԝәки созед Йаһоԝа ԝе дәрәнги нәкʹәвьн. w23.04 30 ¶16

Исраелийа инкʹар дькьрьн әв избати, йед кӧ әшкәрә дькьрьн, ԝәки Йаһоԝа Муса кʹьфш кьрьбу у пе ԝи ԝанрʹа хәбәр дьда (Жьмар 14:10, 11). Диса у диса, ԝана рʹебәри у рола Муса ԛәбул нәдькьр. Ләма жи ахьрийеда Йаһоԝа изьн нәда ви ньсьли, ԝәки бькʹәвьнә Әʹрде Создайи (Жьмар 14:30). Ле һьнә Исраелийа рʹебәрийа Йаһоԝа ԛәбул дькьрьн. Мәсәлә, Йаһоԝа гот: «Кʹаләб . . . тʹам гӧрʹа мьн кьр» (Жьмар 14:24). Ләма жи Хԝәде әԝ хәлат кьр. Сәрда жи, Хԝәде әʹрде кӧ Кʹаләб ль Кәнанеда хԝәст, да ԝи (Йешу 14:12-14). Зарʹед Исраелийед кӧ бәрʹийеда мьрьбун, ԝана жи рʹебәрийа Йаһоԝа ԛәбул дькьр. Гава Йешу дәԝса Муса бу рʹебәре Исраелийа, ԝана тʹәмамийа әʹмьре ԝида ԛәдьре ԝи дьгьрт (Йешу 4:14). Ахьрийеда, Йаһоԝа әԝ кʹәрәм кьрьн у бьрьн Әʹрде Создайи (Йешу 21:43, 44). w24.02 21 ¶6-7

Чаԝа кӧ ледана дьле мә дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝата мә һʹәкимрʹа әʹйан дькә, кӧ дьле мә чь һʹалида нә, ӧса жи һʹәзкьрьна мәйә һьндава кәсед дьн нишан дькә, кӧ әм Хԝәде чьԛас һʹәз дькьн. Һәрге әм тедәрдьхьн кӧ һʹәзкьрьна мә һьндава хушк-бьра кем буйә, әв йәк әʹйан дькә, кӧ һʹәзкьрьна мә һьндава Йаһоԝа жи кем буйә. Ле гава әм һәр рʹож һʹәзкьрьна хԝә хушк-бьрарʹа нишан дькьн, әв йәк дьдә кʹьфше, кӧ һʹәзкьрьна мә һьндава Хԝәде ԛәԝи йә. Һәрге һʹәзкьрьна мә һьндава хушк-бьрада дьле мәда кем дьбә, әв йәк проблемәкә мәзьн ә. Гәло чьрʹа? Чьмки әв нишана ве йәке йә, кӧ рʹӧһʹанийа мә бьн хофеда нә. Йуһʹәннайе шанди әшкәрә готьбу: «Һәгәр әԝе бьре хԝә кӧ дьбинә һʹьз накә, ԝе чаԝа бькарьбә Хԝәде һʹьз бькә кӧ набинә?» (1 Йуһʹәнна 4:20). Әв йәк чь дәрс ә бона мә? Сәва кӧ Йаһоԝа Хԝәде жь мә рʹази бә, әм гәрәке «һәвдӧ һʹьз бькьн» (1 Йуһʹәнна 4:7-9, 11). w23.11 8 ¶3; 9 ¶5-6

Гава Йоаш Пʹадша щаһьл бу, баве ԝи мьр у Кʹаһине Мәзьн Йәһойада әԝ мәзьн дькьр у дәрһәԛа Йаһоԝа ԝи һин дькьр. Йоаш йәки билан бу, чьмки әԝи гӧһ дьда ширәтед Йәһойада. Әв йәк али Йоаш кьр, ԝәки Йаһоԝарʹа хьзмәт кә у али щьмәʹте бькә, кӧ әԝана жи Йаһоԝарʹа хьзмәт бькьн. Ӧса жи Йоаш һʹәбандьна рʹаст вәгәрʹанд (2 Дирок 24:1, 2, 4, 13, 14). Һәрге де-баве тә йан кәсәки дьн тә һин дькьн, ԝәки тӧ Йаһоԝа һʹәз бьки у ль гора принсипед ԝи бьжийи, әв йәк тьштәки гәләк ԛимәт ә (Мәтʹәлок 2:1, 10-12). Де-баве тә дькарьн бь щурʹә-щурʹә метода тә ширәт кьн. Гава тӧ гӧһ дьди ширәтед жь Кʹьтеба Пироз у ԝана тини сери, де-баве тә ша дьбьн. Йа дьһа фәрз жи әв ә, кӧ Хԝәде ԝе ша бә у достийа тә тʹәви ԝи ԝе дьһа ԛәԝи бә (Мәтʹәлок 22:6; 23:15, 24). Бәле, әв мәʹнийед баш ьн, ԝәки чʹәʹв бьдьнә мәсәла Йоаш гава әԝ щаһьл бу. w23.09 8-9 ¶3-5

Йаһоԝа соз дьдә кӧ әԝе дӧайед мә бьбьһе. Хԝәдайе мә хьзмәткʹаред хԝәйә амьн һʹәз дькә, ләма жи әԝе дӧайед ԝан тʹӧ щар пьшт гӧһе хԝәва нәвежә (Зәбур 10:17; 37:28). Ле әв найе һʹәсабе кӧ әԝе һʹәму хԝәстьнед мә бинә сери. Сәва кӧ һьнә хԝәстьнед мә бенә сери, дьԛәԝьмә лазьм бә, кӧ әм һʹәта дьнйа тʹәзә һивийе бьн. Йаһоԝа дина хԝә дьде, кӧ хԝәстьнед мә ча нета ԝива гьредайи нә (Ишайа 55:8, 9). Нета ԝи әԝ ә, кӧ дьне бь мәрьвед ӧса тʹьжә кә, йед кӧ гӧһ дьдьнә ԝи у сәрԝертийа ԝи. Ле Мире-щьна дьфькьрә, һәрге мәрьв сәрԝертийе бькьн, һʹале ԝан ԝе дьһа баш бә (Дәстпебун 3:1-5). Сәва кӧ дәрәԝе Мире-щьна әʹйан буйа, Йаһоԝа изьн да, ԝәки мәрьв сәрԝертийе бькьн. Ле бь рʹасти сәрԝеред дьне, бунә сәбәбед гәләк проблема, рʹасти кʹижана кӧ әм иро тен (Ԝаиз 8:9). Әм заньн, кӧ Йаһоԝа ԝе ньһа һʹәму проблемед дьнйайе сафи нәкә. w23.11 21 ¶4-5

Йаһоԝа соз дабу кӧ әԝе бь сайа Бьраһим «гәләк мьләта» кʹәрәм кә. Гава Бьраһим 100 сали бу у Сәраһ 90 сали, кӧрʹе кӧ Хԝәде соз дабу ԝан һе ԝанрʹа нәбьбу. Ль гора ньһерʹандьна мәрьва, әв йәк ча тьштәки нәбуйи дьһатә кʹьфше. Әв бона Бьраһим щерʹьбандьнәкә мәзьн бу. Ле «Бьраһим бь гӧман баԝәр кьр, кӧ әԝе бьбә баве гәләк мьләта» (Рʹомайи 4:18, 19). Ахьрийа-ахьрийе, әԝ чьда гӧман бу, һатә сери. Бьраһим бу баве Исһаԛ, кӧрʹе кӧ әԝ бь һʹьзрәт һивийе бу (Рʹомайи 4:20-22). Әм дькарьн ԛәбулкьрьна Хԝәде бьстиньн у чаԝа Бьраһим бьбьнә достед Хԝәде. Паԝлос сәр Бьраһим ӧса готьбу: «Ле әв готьн нә тʹәне бона Бьраһим һатә ньвисаре, кӧ Хԝәде әԝ рʹаст һʹәсаб кьр, ле бәле бона мә жи рʹастбун ԝе бе һʹәсабе, кʹижанед ԝи баԝәр дькьн, йе кӧ Хӧдане мә Иса жь мьрьне рʹакьр» (Рʹомайи 4:23, 24). Әм гәрәке мина Бьраһим баԝәрийа хԝә Йаһоԝа биньн, тьштед ԛәнщ бькьн у баԝәр бьн кӧ һʹәму созед Йаһоԝа ԝе бенә сери. w23.12 7 ¶16-17

Гава тӧ рʹасти чәтьнайикә ӧса тейи, кӧ хоф дькʹәвә дьле тә, бир нәкә кӧ Йаһоԝа һаш жь тәнгасийа тә һәйә у занә кӧ тӧ чь тʹәхмин дьки. Мәсәлә, Йаһоԝа дьдит кӧ Мьсьрийа ча Исраели дьчәрчьрандьн у Әԝ «һаш жь тәнгасийа ԝан» һәбу (Дәркʹәтьн 3:7). Гава тӧ дькʹәви һʹаләки хьраб, дьԛәԝьмә тӧ зәлал навини, кӧ Йаһоԝа тʹәви тә йә. Ләма жи дӧа бькә ԝәки тӧ бьвини, кӧ әԝ чаԝа али тә дькә (2 Пʹадшати 6:15-17). Бинә бира хԝә, ԝәки готар йан жи щабәкә кӧ тә сәр щьвинәке бьһистьбу, чаԝа ԛәԝат дабу тә. Йан жи бьдә бәр чʹәʹве хԝә, кӧ видео йан жи кʹьламед мә, ча дьле тә ша кьрьбу. Ӧса жи бьфькьрә, ԝәки хушк йан бьраки, чаԝа бь гьлийед хԝә, йан жи пе рʹезәкә хԝәш ԛәԝат дабу тә. Щарна, дьԛәԝьмә әм бир кьн, кӧ һʹәзкьрьна хушк-бьра у хԝарьна рʹӧһʹани пʹешкʹешед чьԛас мәзьн ьн (Ишайа 65:13; Маркос 10:29, 30). Бәле, пʹешкʹешед ӧса нишан дькьн, ԝәки Йаһоԝа мә гәләки һʹәз дькә у кӧ әм дькарьн бь тʹәмами итʹбарийа хԝә ԝи биньн (Ишайа 49:14-16). w24.01 4-5 ¶9-10

Пешийа кӧ Иса вәгәрʹийа әʹзмана, әԝи шагьртед хԝәрʹа диса гот, ԝәки әԝана «жь Оршәлимеда гьрти тʹәмамийа Щьһустане, Самәрйайе у һʹәта сәре дьне» дәрһәԛа ԝи шәʹдәтийе бьдьн (Кʹаред Шандийа 1:8; Луԛа 24:46-48). Һьнә ԝәхт шунда, сәрԝеред Щьһуйа, Пәтрус у Йуһʹәннайе шанди гьртьн у бьрьн бәр диԝана һәри бьльнд йа Щьһуйа. Ԝана әԝ гьртьн у ԝанрʹа готьн, кӧ мьзгинийе бәла нәкьн (Кʹаред Шандийа 4:18, 21). Пәтрус у Йуһʹәннайе шанди готьн: «Кʹа һун хԝәха бьфькьрьн, гәло әв йәк бәр Хԝәде рʹаст ә кӧ әм гӧрʹа ԝә бькьн, нә йа Хԝәде? Әм нькарьн бона ԝан тьштед кӧ мә хԝәха дитьн у бьһистьн нәкьнә дәнги» (Кʹаред Шандийа 4:19, 20). Гава Пәтрус у Йуһʹәнна һатьнә бәрʹдане, шагьртед дьн дӧа дькьрьн. Бәле, әв дӧайед ԝан ль гора хԝәстьна Йаһоԝа бун, ләма жи Әԝи щаба дӧайе ԝан да (Кʹаред Шандийа 4:31). w23.05 5 ¶11-12

Йаһоԝа у Кӧрʹе ԝийи дәлал бь милйарда сала тʹәвайи нә у ортʹа ԝанда һʹәзкьрьнәкә гәләк ԛәԝи пешда һатийә. Гәрдунеда достийа ортʹа ԝанда йа лапә кәвьн ә. Рʹеза рʹожа иройинда Йаһоԝа әшкәрә гот, кӧ әԝ Иса чьԛас һʹәз дькә. Әԝи нә тʹәне гот, ‹Әв ә йе кӧ дьле мьн ша дькә›, ле сәва кӧ әм жи фәʹм бькьн кӧ әԝ Иса чьԛас һʹәз дькә, әԝи жерʹа гот: «Әв ә Кӧрʹе мьни дәлал». Йаһоԝа Исарʹа фьрнаԛ дьбу, илаһи кӧ әԝ һазьр бу әʹмьре хԝә ча ԛӧрбан бәрва бьдә (Әфәси 1:7). У Иса жи рʹьнд заньбу, ԝәки Йаһоԝа ԝи гәләк һʹәз дькә. Ләма жи, әԝи чәнд щара бь баԝәри гот, ԝәки Хԝәде ԝи һʹәз дькә (Йуһʹәнна 3:35; 10:17; 17:24). w24.01 28 ¶8

Бьдә бәр чʹәʹве хԝә кӧ һәваләки тә дәрһәԛа тә тьштәки хьраб готийә. Тӧ зани кӧ әв йәк дәрәԝ ә, ле һьнә кәс ве йәке баԝәр дькьн. Һе хьраб әԝ ә, кӧ әԝ кәс жи ве дәрәԝийе һе зедә бәла дькьн, у гәләкед дьн жи ве йәке баԝәр дькьн. Гәло тӧйе әʹщьз нәби жь бо ԝе йәке, кӧ наве тә һатийә хьрабкьрьне у мәрьв дәрһәԛа тә хьраб дьфькьрьн? Әв мәсәлә али мә дькә әм фәʹм бькьн, кӧ гава наве Йаһоԝа һатә хьрабкьрьне, әԝи чь сәр хԝә тʹәхмин кьр. Мәләкәки Һеԝайерʹа, жьна пешьнрʹа, дәрһәԛа Хԝәде тьште дәрәԝ гот, у әԝе жи ԝи баԝәр кьр. Жь бо ве дәрәԝе, Адәм у Һеԝа мьԛабьли Хԝәде дәркʹәтьн. Ӧса гӧнә у мьрьн дәрбази сәр һʹәму мәрьва бун (Дәстпебун 3:1-6; Рʹомайи 5:12). Бәле, жь бо дәрәԝийа Мире-щьна, шәрʹ, мьрьн у һʹәму кӧл-дәрд дьнйайеда бәла бунә. Бе шьк, сәва ве йәке дьле Йаһоԝа гәләк дешә. Ле диса жи, дьле ԝи бь һерс у кʹине тʹьжә нәбуйә, чьмки әԝ тʹьме «Хԝәдайе хԝәзьли» йә (1 Тимотʹейо 1:11). w24.02 8 ¶1-2

Тӧ ча дькари чʹәʹв бьди Усьв? Тӧ дькари ньһада сафи ки, кӧ һәрге тӧ бейи щерʹьбандьне тӧйе чь бьки. Тьштед кӧ Йаһоԝа нәфрʹәт дькә дәрберʹа инкʹар кә у жь һʹьше хԝә дәрхә (Зәбур 97:10; 119:165). Ԝәʹде щерʹьбандьна әв йәк ԝе али тә бькә гӧнә нәки. Дьԛәԝьмә тӧ баԝәр дьки, кӧ тә рʹийа рʹаст дитийә у дьхԝази бь тʹәмамийа дьле хԝә Йаһоԝарʹа хьзмәт ки. Ле диса жи, тьштәк дьбә сәбәб кӧ тӧ әʹмьре хԝә тʹәсмили Йаһоԝа наки у найейи ньхӧмандьне. Дәрәща ӧсада дина хԝә бьдә мәсәла Даԝьд Пʹадша у жь Йаһоԝа рʹәща бькә: «Мьн әʹнәнә кә, Хӧдано, дьле мьн заньбә, мьн бьщерʹьбинә у фькьред мьн бьзаньбә. Дина хԝә бьде, ха әз нә рʹийа хьрабда мә, рʹийа һʹәта-һʹәтайеда рʹебәрийа мьн бькә» (Зәбур 139:23, 24). Йаһоԝа кәсед «кӧ ль ԝи дьгәрʹьн» хәлат дькә. Әв йәк кӧ тӧ хирәт дьки, ԝәки хԝә тʹәсмили Йаһоԝа ки у бейи ньхӧмандьне, нишани Йаһоԝа дькә, кӧ тӧ ԝи дьгәрʹи (Ибрн. 11:6). w24.03 6 ¶13-15

Кʹаһине Мәзьн ль бәр Хԝәде ортʹәчийе щьмәʹта Исраеле бу. Гава коне пироз һатә тʹәсмилкьрьне, Йаһоԝа Һарун ча кʹаһине мәзьнә пешьн кʹьфш кьр. Ле чаԝа кӧ Паԝлос зәлал кьр, кʹаһин тʹьме дьһатьнә гӧһастьне «чьмки мьрьне нәһьштийә кӧ әԝана тʹьме бьмана» (Ибрани 7:23-26). Әԝ кʹаһинед мәзьн мәрьвнә ԛьсурдар бун, ләма жи һʹәԝщә бу ԝәки ԝана бона гӧнед хԝә ԛӧрбан банийана. Ортʹа кʹаһинед мәзьн йед Исраеле у Кʹаһине Мәзьн Иса Мәсиһда, фьрԛикә мәзьн һәбу. Иса Мәсиһ чаԝа Кʹаһине мәйә Мәзьн, «коне рʹастда» хьзмәт дькә, кʹижан кӧ Йаһоԝа саз кьрийә, «нә кӧ мәрьва» (Ибрани 8:1, 2). Паԝлос ӧса шьровәкьр: «Кʹаһинтийа [Иса] хьлаз набә, чьмки әԝ һʹәта-һʹәтайе дьминә». Әԝи гот кӧ Иса Мәсиһ йәки «беԛӧсур, жь гӧнәкʹара щӧдәбуйи» йә. Ӧса жи әԝи гот, ԝәки «нә лазьм ә кӧ әԝ һәр рʹож . . . бона гӧнед хԝә» ԛӧрбана бьдә, чаԝа кӧ кʹаһинед мәзьн дькьрьн. w23.10 26 ¶8-9

«Әʹзмане бәре» әԝ сәрԝертийед политики нә, йед кӧ бьн һʹӧкӧме Мире-щьна у щьнед ԝида ньн (Мәтта 4:8, 9; 1 Йуһʹәнна 5:19). Кʹьтеба Пирозда, «әʹрд» дькарә бе һʹәсабе бьнәлийед әʹрде (Дәстпебун 11:1; Зәбур 96:1). Ләма жи «әʹрде бәре» те һʹәсабе мәрьвед хьраб. Йаһоԝа ԝе һʹале «әʹрд» у «әʹзмане» кӧ һәнә, ахьрийеда нә тʹәне дьһа баш кә, ле ԝе бь тʹәмами бьгӧһезә. Дәԝсе, әԝе «әʹзманәки ну», демәк сәрԝертийа тʹәзә саз кә, у ӧса жи ԝе ‹әʹрдәки ну› саз кә, демәк мәрьвед рʹаст, йед кӧ ԝе бьн ве сәрԝертийеда бьжин. Йаһоԝа ԝе мәрьва у дьнйайе диса бьгьһинә беԛьсуртийе. Чаԝа кӧ Ишайа пешда готьбу, тʹәмамийа дьнйайе ԝе мина бахче Едене бьбә бахчәки хԝәш. Әме жи бенә нукьрьне, демәк әме бь тʹәмами бенә ԛәнщкьрьне. Кәсед сәԛәт, кәрʹ, лал у кор ԝе ԛәнщ бьн у һәла һе мьри жи ԝе бенә рʹакьрьне (Ишайа 25:8; 35:1-7). w23.11 4 ¶9-10

Тәнгасийа мәзьн ԝе ньшкева дәстпебә (Мәтта 24:21). Әԝ жь тʹәшԛәлед тʹәбийәте щӧдә дьбә бь ве йәке, кӧ әм заньн ԝәки әԝ рʹож ԝе әʹсәйи бе. Ԝәкә 2 000 сал пешда, Иса тʹәми да шагьртед хԝә, ԝәки бона ԝе рʹоже һазьр бьн. Һәрге әм һазьр бьн, ԝе мәрʹа дьһа һеса бә ве дәма чәтьнда тәйах кьн у али кәсед дьн бькьн (Луԛа 21:36). Ԝи чахи сәбьр лазьм ә, ԝәки әм гӧрʹа Йаһоԝа бькьн у баԝәр бьн, кӧ әԝе мә бьпʹарезә. Ле һәрге хушк-бьред мә мал-мьлкʹе хԝә ӧнда кьн, әме чь бькьн? (Һәбаԛуԛ 3:17, 18) Һьнге әм гәрәке дьлшәԝат бьн, ԝәки аликʹарийе бьдьнә ԝан. Йан жи бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә, кӧ әм жь бо һʹьщумкьрьна коалисйа мьләта тʹәви хушк-бьра маләкә бьчʹукда дьминьн (Һәзәԛел 38:10-12). Ԝи чахи һʹьзкьрьна мә һьндава хушк-бьра гәрәке гәләк ԛәԝи бә, ԝәки әм тʹәвайи ԝан чәтьнайада тәйах кьн. w23.07 2 ¶2-3

Щотед зәԝьщи дькарьн чʹәʹв бьдьнә жьн-мерәки бь наве Әкила у Прьскила, кӧ ԛьрʹна йәкеда дьжитьн, кʹижана щьватеда гәләк һʹьз дькьрьн (Рʹомайи 16:3, 4). Ԝана тʹәвайи шьхӧл дькьр, хьзмәт дькьр у али кәсед дьн дькьр (Кʹаред Шандийа 18:2, 3, 24-26). Һʹәԝас әв ә, кӧ гава Кʹьтеба Пироз бәʹса Әкила у Прьскилайе дькә, навед ԝан һәртʹьм тʹәвайи те готьне. Гәло һун чаԝа дькарьн чʹәʹв бьдьнә ԝан? Бьфькьрьн дәрһәԛа ван тьшта, чь кӧ һәр кәс жь ԝә гәрәке бькә. Дәԝса кӧ һун һәр тьшти тʹәне бькьн, ԝе баш бә ԝәки һун шьхӧла тʹәвайи бькьн? Мәсәлә, Әкила у Прьскила тʹәвайи дьчунә хьзмәтийе. Гәло һун жи тʹәвайи дьчьнә хьзмәтийе? Ӧса жи Әкила у Прьскила тʹәвайи дьхәбьтин. Дьԛәԝьмә һун сәр хәбатәке нахәбьтьн, ле һун дькарьн шьхӧлед мале тʹәвайи бькьн (Ԝаиз 4:9). Һәрге һун али һәв бькьн, һуне дьһа незики һәв бьн у мәщала бьвиньн, ԝәки тʹәвайи хәбәр дьн. w23.05 22-23 ¶10-12

Щара тьрс дькʹәвә дьле һәр кәси. Мәсәлә, сәва кӧ жь дәсте Шаԝул Пʹадша хьлаз бә, Даԝьд рʹәвийа бажарәки Фьлистийа бь наве Гат. Ле һьнә ԝәхт шунда, пʹадше Гате, Акʹиш, бьһист кӧ Даԝьд «бь дәһ һʹәзара» Фьльсти кӧштьбун. Ләма жи, Даԝьд жь Акʹише, Пʹадше Гате гәләки тьрсийа (1 Самуйел 21:10-12, ИМ). Әԝ дьтьрсийа кӧ Акʹиш ԝе ԝи бькӧжә. Ле чь али Даԝьд кьр кӧ нәтьрсә? Зәбура 56 нишани мә дькә, кӧ чахе Даԝьд ль бажаре Гате бу, әԝи чь тʹәхмин кьр. Ве зәбуреда, Даԝьд һьм бәʹса тьрсед хԝә кьр, һьм жи гот кӧ әԝ ча жь тьрсед хԝә хьлаз бу. Әм дьвиньн кӧ гава тьрс дькʹәтә дьле Даԝьд, әԝи хԝә дьспартә Йаһоԝа (Зәбур 56:1-3, 11). Баԝәрийа ԝи вала дәрнәкʹәт. Бь аликʹарийа Йаһоԝа, Даԝьд мәщаләкә баш да хәбате: Әԝи хԝә дәԝса дина дани! Ләма жи Акʹиш Даԝьд нәкӧшт, ле хԝәст кӧ Даԝьд жь ԝедәре һәрʹә. Ӧса Даԝьд жь мьрьне хьлаз бу (1 Самуйел 21:13–22:1). w24.01 2 ¶1-3

Гәло рʹеза рʹожеда дәрһәԛа кʹе те готьне? Әԝ кәсед бьжарти нә, демәк бь рʹӧһʹ кʹьфшкьри, йед кӧ жь мьрьне һатьнә рʹакьрьне! Незики хьлазийа тәнгасийа мәзьн, чахе бьжартийед пашьн һәрʹьнә ль әʹзмана, шьхӧле ԝани пешьн ԝе әԝ бә, кӧ шәрʹ бькьн. Ле гава әԝана һәрʹьнә ль әʹзмана, әԝана ԝе шәрʹе пашьнда тʹәви Иса Мәсиһ у мәләкед ԝи, мьԛабьли дьжмьнед Хԝәде шәрʹ бькьн. Һәла бьдә бәр чʹәʹве хԝә: Һьнә кәсед бьжарти ида кал-пир бунә. Ле гава әԝана жь мьрьне бенә рʹакьрьне ча әʹфринед рʹӧһʹанийә нәмьри, әԝана ԝе гәләк ԛәԝи бьн у тʹәви Иса Мәсиһ мьԛабьли дьжмьна шәрʹ бькьн. Паши шәрʹе Һармәгәдоне, әԝана ԝе тʹәви Иса али мәрьва бькьн, кӧ бьгьһижьнә беԛьсуртийе. Гава әԝана һе сәр әʹрде бун, бона һʹалхԝәшийа хушк-бьра кʹар дькьрьн, ле чахе әԝана ида ль әʹзмана бьн, ԝе бона ԝан шьхӧлед дьһа мәзьн бькьн. w24.02 6-7 ¶15-16

Һьнә мәрьв, йед кӧ һазьр ьн хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьн у бенә ньхӧмандьне, диса жи хԝә паш дьхьн. Дьбәкә әԝана дьтьрсьн кӧ паши ньхӧмандьне, ԝе гӧнәки гьран бькьн у жь щьвате бенә дәрхьстьне. Һәрге әв тьрс дьле тәда жи һәйә, баԝәр бә кӧ Йаһоԝа ԝе али тә бькә ԝәки тӧ бькарьби ӧса бьжийи, ча Ԝи хԝәш те (Колоси 1:10). Ӧса жи әԝе ԛәԝате бьдә тә, ԝәки тӧ тьштед рʹаст бьки. Йаһоԝа ида али гәләк мәрьва кьрийә (1 Корьнтʹи 10:13). Ләма жи кәсед кӧ жь щьвате тенә дәрхьстьне, һьндьк ьн. Бәле, Йаһоԝа али хьзмәткʹаред хԝә дькә ԝәки әԝана амьн бьминьн. Һʹәму мәрьв ԛьсурдар ьн, ләма жи шашийа дькьн (Аԛуб 1:14). Ле диса жи, гава тӧ тейи щерʹьбандьне, тӧ хԝәха сафи дьки шашийа бьки йан на. Тӧ хԝәха дьжбери кӧ чь щурʹәйи бьжийи. Һьнә мәрьв дьбежьн, кӧ әм нькарьн һәст у кьред хԝә контрол кьн, ле әв йәк нә рʹаст ә. Тӧ дькари хԝәстьнед хьраб контрол ки. w24.03 5 ¶11-12