ТʹЕМА ЖЬ РʹУЙЕ ЖУРНАЛЕ | ЧЬРʹА ЛАЗЬМ Ә РʹАСТ У НӘQӘЛП БЬН?
Нәрʹасти у Qәлпи Ча сәр Wә Һʹöкöм Дьбә
«Тʹьме һәнә дәрәщед чәтьн, кʹижан кö дькарьн бь qәлпийа бьчʹук сафи бьн» (Саманта, Африкайа Башуре).
Һун qайил ьн тʹәви wан гьлийа? Һәр кәс жь мә мина Самантайе рʹасти дәрәщед чәтьн те. Ньһерʹандьна мә, сәр дәрәщед öса кö мә дьщерʹьбиньн кö әм qәлпийе бькьн, дькарә әʹйан кә кö әм чь qимәт дькьн. Мәсәлә, һәрге бона мә гәләк фәрз ә кö тʹәне наве мә хьраб нәбә, wи чахи әм беqәлпийе йане рʹастийе дьбәкә һʹәсаб дькьн ча тьштәки лазьм. Чахе мәрьв qәлпийе дькә у мәрьвед дьн педьһʹәсьн, әw йәк бәред хьраб тинә. Wәрә әм шеwьр кьн дәрһәqа һьнә wан бәред хьраб.
QӘЛПИ У НӘРʹАСТИ ИТʹБАРИЙЕ ÖНДА ДЬКЬН
Һәләqәти сәр итʹбарийе ава дьбә. Чахе дö мәрьв итʹбарийа хwә һәвдö тиньн, әwана бехофи у рʹьһʹәтийе тʹәхмин дькьн. Ле мәрьв нькарә дәрберʹа итʹбарийе qазанщ кә. Мәрьв дәстпедькьн итʹбарийа хwә һәвдö биньн, чахе wәʹдә тʹәвайи дәрбаз дькьн, тʹәви һәв әʹйан хәбәрдьдьн у һәвдöрʹа qәнщ ьн. Ле итʹбари дькарә öнда бә, һәла һе жь бо qәлпийа бьчʹук жи. У чахе итʹбари öнда дьбә, ида гәләк чәтьн ә кö диса ве qазанщ кьн.
Һун рʹасти дәрәщәкә öса һатьнә, кö әw мәрьве кö wә һʹәсаб дькьр һәвале хwә, һун хапандьн? Һәрге әре, wә хwә ча тʹәхмин дькьр? Фәʹмдари йә кö дьле wә ешийа, у wә тʹәхмин кьр кö нәмамийа wә кьрьн. Әw тʹәбийәти йә кö wә хwә öса тʹәхмин кьр. Бь рʹастийе жи, qәлпи дькарә һәләqәтийа qимәт хьраб кә.
QӘЛПИ ТИНӘ QӘЛПИЙЕ
Бь леколинкьрьна Рʹоберт Иннес, йе кö професоре економикайа Йуниверситета Калифорнйайе йә, әʹйан бу кö qәлпи йане нәрʹасти бь рʹастийе «дәрбази» мәрьва дьбә. Демәк, qәлпийе дькарьн бәрамбәр кьн тʹәви вирусе. Чьqас зәʹф һун тʹәви мәрьве qәлп wәʹдә дәрбаз дькьн, һаqас зәʹф хоф ә кö әw вирус дәрбази сәр wә бә, демәк һун жи дькарьн бьбьнә мина wан.
Ле һун ча дькарьн хwә жь qәлпийе хwәй кьн? Кʹьтеба Пироз дькарә али wә бькә. Wәрә жь кʹәрәма хwә һьнә принсипед Кʹьтеба Пироз бьньһерʹьн.