Жь Сәрһатийед Кʹьтеба Пироз Дәрсе Хwәрʹа Һьлдьн

1, 2. Чьрʹа әме сәрһатийед чар пʹадшед Щьһудайе шеwьр кьн?

ҺӘРГЕ тә дит кö кәсәк рʹекерʹа чу у шьмьти кʹәт, фәʹмдари йә кö тöйе фәсал би чахе ве рʹерʹа дәрбаз би. Бәле, чахе әм дьфькьрьн сәр шашийед мәрьвед майин, әw йәк али мә дькә wәки шашийед wан нәкьн. У Кʹьтеба Пирозда гәләк сәрһатийед wан мәрьва һәнә йед кö шаши бәрʹдьдан, у әм жь wан шашийа дькарьн дәрсед qимәт хwәрʹа һин бьн.

² Готара пешийа веда, мә хәбәр да дәрһәqа чар пʹадшед Щьһудайе, йед кö бь тʹәмамийа дьле хwә Йаһоwарʹа хьзмәт дькьрьн. Ле әwан пʹадша шашийед мәзьн жи кьрьн. Гәло әм чь дәрсе дькарьн хwәрʹа һьлдьн жь шашийед wан, у ча әм дькарьн хwә хwәй кьн wәки шашийед wи щурʹәйи нәкьн? Wәрә бьфькьрьн сәр wан сәрһатийа, кʹижан кö пешда Кʹьтеба Пирозда һатьнә ньвисаре сәва мәрʹа бьбьнә ширәт. (Бьхунә Рʹомайи 15:4.)

ИТʹБАРИЙА СӘР ҺʹЬШ-АQЬЛЕ ХWӘ ЗИЙАНЕ ТИНӘ

3-5. а) Рʹаст ә дьле Аса бь тʹәмами тʹәви Йаһоwа бу, ле әwи чь шаши кьр? б) Чьрʹа дьбәкә Аса итʹбарийа хwә мәрьва ани, чахе Бааша мьqабьли wи дәркʹәт?

³ Wәрә пешийе шеwьр кьн сәрһатийа Аса. Чахе милйон әскәред Әтийупи һатьн сәр Щьһудайе шәрʹ, Аса итʹбарийа хwә Йаһоwа ани у аликʹари жь wи хwәст. Ле щарәкә дьн, чахе пʹадше Исраеле Бааша мьqабьли Аса дәркʹәт, Аса һәwара хwә Хwәде нәани. Аса дьхwәст Бааша бьдә сәкьнандьне wәки шәһәре Рама qәwи нәкә, чьмки әw шәһәр незики синоре пʹадшатийа wи бу (2 Дир. 16:1-3). Ләма жи, Аса пе һʹьш-аqьле хwә сафи кьр, wәки рʹöшәте бьдә Бән-һадад пʹадше Сурйайе, сәва әw мьqабьли Бааша шәрʹ кә. Гәло әw шьхöле Аса пешда чу? Кʹьтеба Пироз дьбежә кö «дәма Бааша ве йәке бьһист, дәв жь авакьрьна Рамайе бәрʹда у дәв жь кʹаре хwә бәрʹда» (2 Дир. 16:5). Öса һатә кʹьфше кö те бежи әв кьред Аса жерʹа һәв һатьн.

⁴ Ле гәло әв кьред Аса Йаһоwа хwәш һат? На. Хwәде пʹехәмбәре хwә Һанани шандә бал Аса сәва wи ширәт кә, чьмки әwи итʹбарийа хwә Йаһоwа нәани. (Бьхунә 2 Дирок 16:7-9.) Һанани готә Аса: «Wе жь ньһа пева бь тәрʹа щәнг [шәрʹ] бенә кьрьн». Рʹаст ә Аса жь дәсте Бааша хьлаз бу, ле йәкә паше әw тʹәмамийа әʹмьре хwә нав шәрʹада бу.

⁵ Готара пешийа веда, әм пеһʹәсийан wәки Хwәде Аса qәбул дькьр, чьмки дьдит кö дьле Аса бь тʹәмами тʹәви wи йә (1 Пʹадш. 15:14). Хwәде wи һʹәсаб дькьр ча мәрьвәки амьн. Ле бона кьред хwәйи беаqьлайи, әwи чь чанд гәрәке әw жи бьчьнийа. Гәло чьрʹа Аса итʹбарийа хwә мәрьва ани, демәк Бән-һадад у хwә, дәwса кö итʹбарийа хwә Йаһоwа бинә? Дьqәwьмә wәки Аса дьфькьри кö әw шәрʹда щерʹьбанди йә у дькарә шәрʹ öса бьвә кö сәркʹәвә. Йан жи дьqәwьмә әwи гöһ да ширәтед нәбаш.

6. Жь шашийа Аса әм чь дәрсе хwәрʹа һин дьбьн? Мәсәле биньн.

⁶ Шашийед Аса дькарьн мәрʹа бьбьн ширәт, wәки һʹәму дәрәщада хwә бьсперьн Йаһоwа. Әм гәрәке нә кö тʹәне чәтьнайед мәзьнда хwә бьсперьнә wи, ле тьштед бьчʹукда жи. Гәло әм пе һʹьш-аqьле хwә чәтьнайа сафи дькьн? Йан әм аликʹарийа Йаһоwа дьгәрʹьн у принсипед wи кö Кʹьтеба Пирозда ньвисар ьн, һьлдьдьн һʹәсаб? Мәсәлә, һәрге нәфәред мала тә рʹе тә дьгьрьн wәки нәчи щьвате йан жи щьватед мәзьн, тöйе чь бьки? Гәло тöйе аликʹарийе жь Йаһоwа бьхwази wәки бьзаньби чь бьки ве дәрәщеда? Йан жи дьбәкә тә хәбата хwә öнда кьр у анщах тә хәбатәкә тʹәзә дит, гәло тöйе мәзьне хәбатерʹа бежи кö һәр һʹәфти гәрәке һәрʹи щьвате? Чь чәтьнайед мә жи һәбьн, әм гәрәке wан гьлийед зәбурбеж бира хwәда хwәй кьн: «Рʹийа хwә жь wирʹа бьһелә хwә бьсперә Хöдан, әwе бинә щиһ һʹәму пеwьстийан»  (Зәб. 37:5, ИМ).

ҺӘВАЛТИЙА ХЬРАБ ЧЬ АХЬРИЙЕ ДЬКАРӘ БИНӘ?

7, 8. Йәһошәфат чь шашийа кьр, у чь бу ахьрийа шашийед wи? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)

⁷ Ньһа wәрә шеwьр кьн дәрһәqа Йәһошәфате кöрʹе Аса. Гәләк хәйсәт-һʹöнöред wийи баш һәбун. Әwи гәләк кьред баш кьр, чьмки хwә дьспартә Хwәде. Ле йәкә әwи жи сафикьрьнед нәаqьлайи кьр. Мәсәлә, әwи qиза Аһабе зöлм, кöрʹе хwәрʹа жьнти хwәст. Хенщи ве йәке, әw у Аһаб мьл данә һәв, сәва тʹәви Сурийа шәрʹ бькьн. Ле Миха пʹехәмбәр пешда әw ширәт кьр wәки нәчә шәрʹ, йәкә Йәһошәфат чу у анщах жь мьрьне хьлаз бу. Паши ве qәwьмандьне әw вәгәрʹийа Оршәлиме (2 Дир. 18:1-32). Гава Йәһу пʹехәмбәр wи дит, әw пьрсәкә öса да wи: «Гәло лазьм ә аликʹарийе бьди йед хьраб, у wана һʹьз бьки йед кö Йаһоwа нәфрʹәт дькьн?, ДТʹ». (Бьхунә 2 Дирок 19:1-3.)

⁸ Йазьх, ле Йәһошәфат жь шашийа хwә һин нәбу. Рʹаст ә әwи диса жи Хwәде һʹьз дькьр, ле те кʹьфше кö әwи ширәта Йәһу пʹехәмбәр пьшт гöһе хwәва авит. Йәһошәфат нәаqьлайи кьр кö тʹәви Аһазйа кöрʹе Аһаб пәйман гьреда. Әwи у Аһазйайе зöлм, йе кö дьжмьне Хwәде бу, созе хwә кьрьнә йәк wәки тʹәви һәв шьхöл бькьн. Wана тʹәвайи гәми ава кьрьн, ле әw гәми һурдәхwәши бун у нета wан нәһатә сери (2 Дир. 20:35-37).

9. Һәвалтийа хьраб ча дькарә сәр әʹмьре мә һʹöкöм кә?

⁹ Сәрһатийа Йәһошәфат дәрсәкә баш ә бона мә. Йәһошәфат пʹадшаки баш бу. Әwи тьштед рʹаст дькьр у бь тʹәмамийа дьле хwә Йаһоwа дьгәрʹийа (2 Дир. 22:9). Ле шашийа wи әw бу кö тʹәви wан мәрьва шьхöл дькьр, йед кö Йаһоwа һʹьз нәдькьрьн. Сәва wан шашийа әwи бәред хьраб чьни. Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Һәвале сәрwахт сәрwахт дәрте, һәвале ахмаха хьраб дәрте» (Мәтʹлк. 13:20). Һәвалтийа тʹәви Аһаб гьран сәр Йәһошәфат рʹуньшт, һьнәк мабу әwи әʹмьре хwә öнда кьра. Иро әм али мәрьва дькьн wәки дәрһәqа Йаһоwа пебьһʹәсьн. Ле һәрге әм тʹәви мәрьвед нәбаwәр незик һәвалтийе бькьн, әм дькарьн зийане бьстиньн.

10. а) Дәрһәqа пьрса зәwаще, әм жь Йәһошәфат чь дәрсе дькарьн һин бьн? б) Әм чьда гәрәке дöдьли нәбьн?

¹⁰ Чь дәрсе әм хwәрʹа һин дьбьн жь сәрһатийа Йәһошәфат? Дьqәwьмә дьле мә бькʹәвә мәрьвәки кö Йаһоwа һʹьз накә, чьмки дьбәкә дьфькьрьн wәки әме щьватеда мәрьвәки дьле хwәрʹа нәвиньн сәва бьстиньн. Йан жи дьбәкә мәрьвед мәйи незик зоре мә дькьн wәки һе нә дәрәнг ә бьзәwьщьн йан жи мер кьн. Дьбәкә һун жи дьфькьрьн мина wе хушке, йа кö гот: «Әм һʹәwще һʹьзкьрьне нә у дьхwазьн wәки кʹеләка мә кәсәки һәбә». Ле гәло әм чь гәрәке бькьн һәрге нькарьн хwәрʹа щьватеда кәсәки бьвиньн? Бьфькьрьн кö чь сәре Йәһошәфат qәwьми. Әwи тʹьме рʹебәрийа Хwәде дьгәрʹийа (2 Дир. 18:4-6). Ле әм заньн wәки чь тьштед нәбаш qәwьмин чахе әw бу һәвале Аһаб, йе кö Йаһоwа һʹьз нәдькьр. Йәһошәфат гәрәке бир нәкьра кö чʹәʹве Йаһоwа wан мәрьва дьгәрʹьн, йед кö бь тʹәмамийа дьле хwә тʹәви wи нә. Иро жи чʹәʹве Хwәде сәр тʹәмамийа әʹрде йә, у әw тʹьме һазьр ә wәки qәwата хwә бона кʹара мә бьдә хәбате (2 Дир. 16:9). Йаһоwа һʹале мә фәʹм дькә, мә һʹьз дькә у дьхwазә али мә бькә. Ле тö баwәр дьки кö Хwәде wе али тә бькә, wәки мәрьвәки дьле хwәрʹа бьвини? Тʹö щар дöдьли нәбә, wәки әw wе хwәстьна дьле тә бинә сери.

НӘҺЕЛЬН WӘКИ ДЬЛЕ WӘ QÖРʹӘ БӘ

11, 12. а) Һьзqийа чь кьр кö әʹйан бу дьле wида чь йә? б) Чьрʹа Йаһоwа бахшандә Һьзqийа?

¹¹ Жь сәрһатийа Һьзqийа әм һин дьбьн, wәки чьqас фәрз ә мьqати дьле хwә бьн. Щарәке Йаһоwа Һьзqийа щерʹьбанд, wәки әʹйан кә дьле wида чь йә. (Бьхунә 2 Дирок 32:31.) Чахе Һьзqийа гьран нәхwәш кʹәт, Хwәде бь кʹәрәмәт нишанәк да wи кö әw wе qәнщ бә. Нишан әw бу кö Хwәде öса кьр wәки си пашда чу. Дьqәwьмә кö сәрокед Бабилоне дьхwәстьн бона ве кʹәрәмәте һе зедә пебьһʹәсьн у ләма мәрьвед хwә шандьнә бал Һьзqийа (2 Пʹадш. 20:8-13; 2 Дир. 32:24). Кʹьтеба Пироз дьбежә wәки ве дәрәщеда Йаһоwа wи һишт, сәва кö бьвинә һәла Һьзqийа wе чь бькә. Һьзqийа һʹәму хьзнед мала хwә нишани wан мәрьвед жь Бабилоне кьр. Бәле, әw кьре wийи нәаqьлайи әʹйан кьр кö дьле wида чь бу.

¹² Кʹьтеба Пирозда найе готьне чьрʹа Һьзqийа бу йәки qöрʹә. Дьбәк әw qöрʹә бу чьмки шәрʹда Ашура алт кьр, йан жи чьмки Хwәде wи бь кʹәрәмәт qәнщ кьр. Дьqәwьмә жи әw qöрʹә бу чьмки гәләк дәwләти у навдар бу. Фьрqи тʹöнә мәʹни чь бу, ле жь бо qöрʹәбуне Һьзqийа qәнщийа кö wирʹа һатә кьрьне нәшекьранд. Рʹасти жи сәд һʹәйф! Рʹаст ә әwи бь тʹәмамийа дьле хwә Хwәдерʹа хьзмәт дькьр, ле wәʹдәки әwи дьле Йаһоwа ешанд. Ле wәʹдә дәрбаз бу у Һьзqийа хwә ньмьз кьр, у Хwәде бахшандә wи у һерса хwә сәр wи у щьмәʹта wида нәрʹет (2 Дир. 32:25-27; Зәб. 138:6).

13, 14. а) Чьчах дьбәкә Йаһоwа мә дьһелә, сәва әшкәрә бә һәла дьле мәда чь йә? б) Әм ча гәрәке хwә бьдьнә кʹьфше чахе пʹайе мә дьдьн?

¹³ Жь шашийа Һьзqийа әм бона хwә чь һин дьбьн? Биньн бира хwә, чахе Йаһоwа али Һьзqийа кьр кö әwи Сәнһәриб алт кьр, у чахе нәхwәшийа wийә гьран qәнщ бу, паши ве йәке әw qöрʹә бу. Һәрге мә шьхöләки мәзьн кьрийә, дьqәwьмә wи wәʹдәйи Йаһоwа мә дьһелә, сәва әшкәрә бә һәла дьле мәда чь йә. Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә, бьрак щәфа дитийә wәки хwә һазьр кә бона готаре. Әwи әв готар бәр гәләк гöһдара хwәндийә у паше хушк-бьра незики wи дьбьн у бона готаре пʹайе wи дьдьн. Гәло әw wе ча хwә бьдә кʹьфше, wе qöрʹә бә, йан на?

¹⁴ Чахе пʹайе мә дьдьн, wе баш бә тʹьме әван гьлийед Иса биньн бира хwә: «Гава әw һʹәму тьштед кö wәрʹа һатьнә әʹмьркьрьне бькьн, бежьн: ‹Әм хöламед бекер ьн. Чь кö ль мә дькʹәт, мә әw кьр›» (Луqа 17:10). Жь шашийа Һьзqийа әм диса дәрсәкә баш һин дьбьн. Чахе әw бу йәки qöрʹә, әwи qәнщийед Хwәде нәшекьранд. Әw мәрʹа дәрс ә wәки тʹьме бьфькьрьн кö Хwәде чь бона мә дькә. Әw йәк wе али мә бькә кö qöрʹә нәбьн, чьмки әw һʹöнöр бәр чʹәʹве Йаһоwа рʹәш ә. Тʹьме шькьрийе бьдьнә Йаһоwа бона аликʹарийа wи, чьмки бейи Кʹьтеба Пироз у рʹöһʹе wийи пироз мәйе нькарьбуйа һаqас тьшт бькьра.

ФӘСАЛ БЬН ЧАХЕ САФИКЬРЬНА ДЬКЬН

15, 16. Йошийа чь шаши кьр кö әʹмьре хwә öнда кьр?

¹⁵ Ле жь шашийа Йошийа Пʹадша әм чь ширәте һин дьбьн? Әwи жь бо шашийа хwә әʹмьре хwә öнда кьр. (Бьхунә 2 Дирок 35:20-22.) Нәко Пʹадша Йошийарʹа гот wәки әw мьqабьли wи дәрнакʹәвә, ле Йошийа бей мәʹни чу сәр wи шәрʹ. Кʹьтеба Пироз дьбежә wәки гьлийед Нәко кö әwи Йошийарʹа гот «жь дәве Хwәде» бун. Wәки öса нә, чьрʹа Йошийа чу тʹәви wи шәрʹ бькә? Кʹьтеба Пирозда найе готьне.

¹⁶ Ле Йошийа чь гәрәке бькьра? Әw гәрәке пебьһʹәсийа һәла гьлийед Нәко бь рʹастийе жь Хwәде бун йан на. Гәло чаwа? Әwи дькарьбу жь Йерәмйа бьпьрсийа, йе кö пʹехәмбәре Йаһоwа бу (2 Дир. 35:23, 25). Ле Кʹьтеба Пирозда найе готьне wәки әwи һәма öса жи кьр. Хенщи ве йәке, әw гәрәке бьфькьрийа кö Нәко һьмбәри Оршәлиме нәдьчу, ле әw чу Каркәмише wәки тʹәви мьләтәки дьн шәрʹ кә. Һьн жи, Нәко нә наве Хwәде беһöрмәт кьр у нә жи щьмәʹта wи. Демәк нәаqьлайи бу кö тʹәви Нәко шәрʹ бькә. Жь ве йәке әм чь дәрсе хwәрʹа һин дьбьн? Чахе әм рʹасти чәтьнайа тен йан жи сафикьрьна дькьн, пешийе әм гәрәке бьфькьрьн кö qьрара Йаһоwа чь йә дәрһәqа ве йәке.

17. Чахе әм рʹасти чәтьнайа тен, ча дькарьн ве шашийе нәкьн кʹижан Йошийа кьр?

¹⁷ Чахе әм гәрәке тьштәки сафи кьн, лазьм ә бьфькьрьн кö кʹижан принсипед Кʹьтеба Пироз дькарьн али мә бькьн у ча wан принсипа бь аqьлайи бьдьнә хәбате. Һьнә дәрәщада дьбәкә мә хwәха бона wе пьрсе әʹдәбйәтед мәда леколин кьрийә, йан жи дьбәкә мә ширәт жь рʹуспийа хwәстийә. Рʹуспи дькарьн принсипед Кʹьтеба Пироз нишани мә кьн, кʹижан кö дәрәща мәда wе али мә бькьн. Дина хwә бьдьн ве мәсәле: Хушкәк кö мере wе нәбаwәр ә, рʹожәке дьхwазә һәрʹә хьзмәтийе (Кʹар. Шанд. 4:20). Ле мере wе дьхwазә wәки әw малда бьминә. Әw жьна хwәрʹа дьбежә wәки wана зудава тʹәвайи wәʹдә дәрбаз нәкьрьнә, ләма дьхwазә wәки ве рʹоже тʹәвайи дәрбаз кьн. Хушк сәр чәнд рʹезед жь Кʹьтеба Пироз дьфькьрә, кö әw гәрәке гöрʹа Хwәде бькә у öса жи тʹәмийа Иса бинә сери кö мьзгинийе бәла кә (Мәт. 28:19, 20; Кʹар. Шанд. 5:29). Әw öса жи занә, кö гәрәке гöрʹа мере хwәда бә у бәрбьһер бә (Әфәс. 5:22-24; Фили. 4:5). Пьрс пешда те, ле мере wе дьхwазә wәки әw qә нәчә хьзмәтийе, йан тʹәне ве рʹоже? Әм гәрәке сәрwахт бьн wәки сафикьрьнед öса бькьн, кö Хwәде хwәш бен у исафа мә жи тʹәмьз бьминә.

БЬ ҺʹӘМУЙА ДЬЛЕ ХWӘ АМЬН БЬМИНЬН У ШАБУНЕ БЬСТИНЬН

18. Әм чь дькарьн һин бьн жь сәрһатийед һәр чар пʹадша кö ве готареда мә шеwьр кьр?

¹⁸ Әм гöнәкʹар ьн, ләма щара дькарә öса бьqәwьмә кö әм жи шашийед öса бькьн, кʹижан кö wан һәр чар пʹадша кьрьбун. Мәсәлә әм дькарьн 1) беһʹәмде хwә итʹбарийа хwә мәрьва биньн нә кö Хwәде, 2) һәвалед нәбаш бьжберьн, 3) qöрʹә бьн, 4) у сафикьрьна бькьн бей рʹебәрийа Хwәде. Йаһоwа гәләк һʹәйф ә. Әw дьле мәда жи тьштед баш дьвинә, чаwа кö нава һәр чар пʹадшада дьдит! Йаһоwа öса жи дьвинә кö әм гәләк wи һʹьз дькьн у дьхwазьн бь тʹәмами wирʹа хьзмәт кьн. Ләма жи әwи әw мәсәлә данә ньвисаре, сәва әм һин бьн wәки шашийед мәзьн нәкьн. Wәрә әм сәр wан сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз бьфькьрьн у рʹазибуна хwә Йаһоwарʹа бьдьнә кʹьфше бона ширәтед wи!