Чʹәʹве Тә ль Кʹе йә?
«Йе ль әʹзмен рʹуньшти, чʹәʹве мьн ль Тә йә!» (ЗӘБ. 123:1).
1, 2. Чь те һʹәсабе чʹәʹве мә сәр Йаһоwа бә?
ӘМ «Зәманед хьрабда» дьжин кö гәләк чәтьн ә. Һʹәта әм һивийа дьнйа тʹәзә нә, әʹмьр wе һе зор у чәтьн бә (2 Тимтʹ. 3:1). Ләма жи wе баш бә әм пьрсе бьдьнә хwә: «Әз аликʹари у рʹебәрийе кʹидәре дьгәрʹьм?». Дьqәwьмә дәрберʹа әм бежьн, «Бал Йаһоwа», у әв щабәкә лапә рʹаст у баш ә.
2 Ле чь те һʹәсабе итʹбарийа хwә Йаһоwа биньн? У ча әм дькарьн тедәрхьн кö wәʹде чәтьнайед гьранда жи, чʹәʹве мә ль сәр wи йә? Бь qьрʹна пешда, зәбурбеж шьровәкьр кö wәʹде тәнгасийа чʹәʹве мә ль Йаһоwа бә, демәк аликʹарийе жь wи бьхwазьн. (Бьхунә Зәбур 123:1-4.) Әwи бь мәсәла шьровәкьр кö чахе чʹәʹве мә сәр Йаһоwа йә, әв мина ве йәке йә, ча чʹәʹве хöлам сәр ахайе wи йә. Ле әw чь те һʹәсабе? Хöлам ль ахайе хwә дьньһерʹә, wәки әw хwарьне бьде у wи хwәй кә. Ле öса жи хöлам гәрәке чʹәʹве ахайе хwә бьньһерʹә, wәки тедәрхә һәла әw чь жь wи дәʹwа дькә у әwе йәке бькә. Wи щурʹәйи әм жи гәрәке һәр рʹож Хәбәра Хwәде леколин бькьн, һәла Йаһоwа хут жь мә чь дәʹwа дькә, у ве йәке бькьн. Һәрге әм öса бькьн, әме дöдьли нәбьн, wәки Йаһоwа wе али мә бькә гава әм һʹәwщә бьн (Әфәс. 5:17).
3. Чь дькарә бьбә мәʹни кö чʹәʹве мә ида сәр Йаһоwа нибә?
3 Рʹаст ә әм заньн чьqас фәрз ә һәр гав чʹәʹве мә сәр Йаһоwа бә, ле щара дина мә дькарә һәрʹә сәр тьштед дьн. Һәма әw йәк qәwьми тʹәви һәвала Исайә незик Мәртʹайе. Әw «гәләк тʹьвдарәкдитьнева гиро бу» (Луqа 10:40-42). Һәрге әw йәк qәwьми тʹәви мәрьвәкә öса амьн, кʹижан кö ве дәме тʹәви Иса бу, ле илаһи әм гәрәке чьqас мьqати хwә бьн, wәки әw йәк тʹәви мә нәqәwьмә. Ле гәло чь дькарә дина мә бьрʹәвинә, кö чʹәʹве мә ида сәр Йаһоwа нибә? Ве готареда әме шеwьр кьн чаwа кьред мәрьвед дьн, дькарьн дина мә бьрʹәвиньн. Әме öса жи пебьһʹәсьн кö чь бькьн, wәки чʹәʹве мә тʹьме ль Йаһоwа бә.
МӘРЬВӘКИ АМЬН QӘДЬРӘКИ МӘЗЬН ÖНДА ДЬКӘ
4. Чьрʹа әм дькарьн әʹщебмайи бьминьн кö Муса нәкʹәтә Әʹрде Создайи?
4 Муса рʹебәри бал Йаһоwа дьгәрʹийа. Кʹьтеба Пироз дьбежә wәки Муса «әwе кö нәдьһатә кʹьфше дьдит у сәр йа хwә ма». (Бьхунә Ибрани 11:24-27.) Öса жи сәр wи те готьне wәки «пʹехәмбәрәки мина Муса ль нава Исраелда тʹöнә бу, йе кö Хöдан рʹу бь рʹу нас дькьр» (Qан. Дщр. 34:10). Ле бьдьнә һʹәсабе хwә, һәла һе Муса жи, һәләqәтийа кʹижани тʹәви Йаһоwа гәләк незик бу, öнда кьр әw qәдьре кö бькʹәта Әʹрде Создайи (Жьмар 20:12). Ле гәло чьрʹа öса qәwьми?
5-7. Чахе Исраели жь Мьсьре дәркʹәтьн, рʹасти чь чәтьнайе һатьн, у Муса ве дәрәщеда хwә ча да кʹьфше?
5 Чахе Исраели жь Мьсьре дәркʹәтьн, дö мәһ жи дәрбаз нәбу, пешийа кö әwана бьгьһиштана Чʹийайе Синайе, чәтьнайик пешда һат. Щьмәʹте дәстпекьр бькә кöтә-кöт, чьмки ав тʹöнәбу. Әwана мьqабьли Муса рʹабун, у һʹал öса хьраб бу кö һерса wи рʹабу у әwи готә Йаһоwа: «Әз хwә ль ве щьмәʹте чаwа бькьм? Һьндьк майә кö мьн бьдьнә ль бәр кәвьра!» (Дәркʹ. 17:4). Йаһоwа щаба Муса да бь wе йәке, кö рʹебәрийа зәлал да wи. Муса Һʹоребеда пе шьвдара хwә гәрәке qәйе хьста, демәк зьнар хьста, у паше жь qәйе гәрәке ав бькʹьшийа. Кʹьтеба Пирозда әм дьхуньн: «Муса ль бәр чʹәʹве рʹуспийед Исраел öса кьр». Ав кʹьшийа, у Исраелийа ав тʹер вәхwарьн у öса әw чәтьнайи сафи бу (Дәркʹ. 17:5, 6).
6 Кʹьтеба Пироз паши ве йәке гьли дькә, wәки Муса «наве wи щийи дани Массаһ у Мерибаһ, чьмки зарʹед Исраел wьр кʹәтьнә дәʹwе, Хöдан щерʹьбандьн у готьн: ‹Гәло Хöдан нав мәда йә йан на?›» (Дәркʹ. 17:7). Әw нав рʹасти жи wи щийи дьһатьн, чьмки әw те һʹәсабе «Щерʹьбандьн» у «Дәʹw».
7 Ле Йаһоwа ча хwә да кʹьфше һьндава ве йәке, кö чь qәwьми Мерибаһеда? Әwи һʹәсаб кьр кö Исраели нә кö мьqабьли Муса рʹабун, ле мьqабьли Wи у һʹöкöмтийа wи ча Хwәде. (Бьхунә Зәбур 95:8, 9.) Бәле, Исраелийа нәрʹасти кьрьн. Ле Муса ве дәрәщеда тьштед рʹаст кьр, чʹәве wи сәр Йаһоwа бу у әw пәй рʹебәрийа wи чу.
8. Паши 40 салед рʹеwитийа бәрʹийеда чь чәтьнайи пешда һат?
8 Wәкә 40 сал дәрбаз бу, чахе рʹеwитийа Исраелийайә бәрʹийеда ида хьлаз дьбу, һьнге диса чәтьнайикә öса пешда һат. Исраели ида незики Кадәше бун, кʹижан кö незики синоре Әʹрде Создайи бу. Әw щи жи паше һатә навкьрьне Мерибаһ.a Wедәре Исраелийа диса бона аве кьрьнә кöтә-кöт (Жьмар 20:1-5). Ле ве дәрәщеда Муса ида щурʹәки майин хwә да кʹьфше.
9. Муса чь рʹебәри станд, ле әwи ча хwә да кʹьфше? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)
9 Ле Муса ча хwә да кʹьфше, чахе щьмәʹт мьqабьл рʹабун? Чʹәʹве wи диса жи сәр Йаһоwа у рʹебәрийа wи бу. Ле ве щаре Йаһоwа нә готә Муса wәки qәйайе хә. Әwи гот wәки Муса шьвдара хwә һьлдә, щьмәʹте бәр qәйайе бьщьвинә, у паше бәр чʹәʹве wан qәйайерʹа хәбәр дә (Жьмар 20:6-8). Ле Муса әв йәк нәкьр, әwи qәйайерʹа хәбәр нәда. Дәwсе әwи һерса хwә рʹакьр у бь дәнге бьльнд щьмәʹтерʹа гот: «Бьбьһен гәли рʹабәрикʹара, дьбә кö әм жь ви qәйайи wәрʹа аве дәрхьн?». Паши wан гьлийа әwи нә кö щарәке, ле дö щара qәйайе хьст (Жьмар 20:10, 11).
10. Йаһоwа сәр кьред Муса ча хwә да кʹьфше?
10 Йаһоwа сәр Муса гәләк һерс кʹәт (Qан. Дщр. 1:37; 3:26). Ле чьрʹа? Әм дькарьн бежьн гәләк мәʹни һәбун. Чаwа мә жоре гот, Йаһоwа дьбәкә сәр Муса һерс кʹәт, чьмки әw пе рʹебәрийа Йаһоwайә тʹәзә нәчу.
11. Чьрʹа жь бо кьре Муса кö әwи qәйайе хьст, Исраели дькарьбун бьфькьрийана wәки әw кʹәрәмәта Йаһоwа нибу?
11 Ле дьбәкә Йаһоwа жь бо мәʹникә дьн жи сәр wи һерс кʹәт. Дорбәре Мерибаһ пешьнда qәйа жь гранита qайим ьн. Мәрьв чьqас qайим жи ве граните хә, тʹö кәс нә жи wе һивийе бә wәки жь wедәре ав бькʹьшә. Ле әw qәйайед qöл-qöлки кö Мерибаһа дöдада һәнә, һʹәчʹи зәʹф жь кәвьре кʹьлсини нә. Әw кәвьрәки нәрм ә, у ләма жи гәләк щар аве дькʹьшинә хwә у жера ве, әʹрдеда ав тʹоп дьбә. Мәрьв дькарьн ве qәйеда qöле чекьн сәва аве бькʹьшиньн. Чахе Муса дö щара qәйайе хьст, нә кö тʹәви qәйе хәбәр да, у ав кʹьшийа, дьбәкә Исраели фькьрин wәки әw тьштәки тʹәбийәти йә, нә кö кʹәрәмәта Йаһоwа бу.b Ле әм ве йәке сәд сәләфи нькарьн бежьн.
ЧАWА МУСА МЬQАБЬЛ ДӘРКʹӘТ
12. Бона кʹижан мәʹникә дьн дьбәкә Йаһоwа сәр Муса у Һарун һерс кʹәт?
12 Диса һәйә мәʹник, кö чьрʹа Йаһоwа сәр Муса у Һарун öса һерс кʹәт. Дина хwә бьдьне кö Муса щьмәʹтерʹа чь гот: «Дьбә кö әм жь ви qәйайи wәрʹа аве дәрхьн?» Чахе Муса гот «әм», дьqәwьмә әwи сәр хwә у Һарун дьгот. Әw гьлийед Муса дьданә кʹьфше, wәки qәдьр у һöрмәт Йаһоwарʹа нәда кʹьфше, демәк Wирʹа, кʹе кö әw кʹәрәмәт кьр. Әве йәке әм дьвиньн жь Зәбур 106:32, 33: «Wан Хöдан һерс хьстьн ль бәр авед Мерибане, рʹуйе wанда сәре Муса бәржер бу. Wана дьле wи ешандьн у wи бь дәве хwә зедәзьмани кьр»c (Жьмар 27:14). Чь жи һәбу, кьред Муса һöрмәт нәданә Йаһоwа, йе кö һежа бу. Чахе Йаһоwа тʹәви Муса у Һарун хәбәр да, әwи wанрʹа гот: «Готьнед мьн инкʹар кьрьн» (Жьмар 20:24). Бь рʹасти жи әw гöнәки гәләк гьран бу!
13. Чьрʹа әw йәк кö Йаһоwа Муса щәза кьр бь рʹасти у һәqи бу?
13 Муса у Һарун һе зедә бәр Йаһоwа щабдар бун, чьмки әwана рʹебәред щьмәʹта wи бун, у әw йәк щабдарийа мәзьн бу (Луqа 12:48). Пешийа ве йәке, Йаһоwа изьн нәда тʹәмамийа рʹькʹьнйата Исраел кö бькʹәвьнә Әʹрде Создайи, чьмки әwана мьqабьли wи рʹабун (Жьмар 14:26-30, 34). Ләма жи әв йәк лайиq у рʹаст бу, кö Йаһоwа Муса жи щәза кьр бона кьред wийи нәрʹаст. Бәле, Йаһоwа чаwа изьн нәда рʹабәра кö бькʹәвьнә Әʹрде Создайи, öса жи изьн нәда Муса.
МӘʹНИЙА ШАШИЙА WИ
14, 15. Чь бу мәʹни кö Муса мьqабьл рʹабу?
14 Ле гәло чьрʹа Муса öса нәрʹаст хwә да кʹьфше? Wәрә әм диса дина хwә бьдьнә Зәбур 106:32, 33: «Wан Хöдан һерс хьстьн ль бәр авед Мерибане, рʹуйе wанда сәре Муса бәржер бу. Wана дьле wи ешандьн у wи бь дәве хwә зедәзьмани кьр». Рʹаст ә Исраелийа һьнге һерса Йаһоwа дьанин, ле дәwсе Муса һерс кʹәт. Әwи хwә нәгьрт у гьлийед зедә хәбәр да, у нә жи фькьри кö хәбәрдана wи wе чь ахьрийе бинә.
15 Щара пешьн Муса хwә рʹаст да кʹьфше чахе щьмәʹт мьqабьл рʹабу. Ле щара дöда әwи ида чʹәʹве хwә сәр Йаһоwа һьлда, чьмки кьред мәрьвед дьн сәр wи һʹöкöм бун (Дәркʹ. 7:6). Дьqәwьмә әw һаqас гәләк сал тʹәви wан Исраелед рʹабәр бу, кö ида жь wана вәстийа у әʹщьз бу. Дьqәwьмә Муса дәwса кö һöрмәте бьдә Йаһоwа, һьнге тʹәне дәрһәqа хwә дьфькьри.
16. Чьрʹа лазьм ә әм сәр кьред Муса бьфькьрьн?
16 Һәрге мәрьвәки öса амьн ча Муса һʹьш-аqьле хwә да сәр тьштед дьн у гöнә кьр, әм жи дькарьн бькʹәвьнә ве тʹәльке. Мина Муса, әм жи бәр шемика дьнйа тʹәзә сәкьнинә, кʹижан кö Йаһоwа соз дайә (2 Пәт. 3:13). Фәʹмдари йә тʹö кәс жь мә нахwазә әве мәщале öнда кә. Ләма жи әм гәрәке итʹбарийа хwә Йаһоwа биньн, wәки чʹәʹве мә сәр wи бә у тʹьме qьрара wи биньн сери (1 Йуһʹн. 2:17). Ле әм жь шашийа Муса чь дькарьн һин бьн?
КЬРЕД МӘРЬВЕД ДЬН БЬРА ДИНА WӘ НӘРʹӘВИНЬН
17. Чь wе али мә бькә һерса хwә бьгьрьн?
17 Хwә бьгьрьн гава кәсәк wә һерс дьхә. Һәрге әм жь проблемәке хьлаз набьн, wәрә әм «жь qәнщикьрьне . . . ащьз нәбьн, чьмки әме wәхтда бьчьньн һәгәр әм нәдьнә дәр» (Галт. 6:9; 2 Тʹеслн. 3:13). Чахе тьштәк мә әʹщьз дькә, йан жи кьред кәсәки мә һерс дьхьн, гәло әм дькарьн зьмане хwә у һерса хwә бьгьрьн? (Мәтʹлк. 10:19; 17:27; Мәт. 5:22). Гава кәсәк һʹәмде хwә дьле мә дешинә, әм гәрәке «щи бьдьнә һерса» Йаһоwа. (Бьхунә Рʹомайи 12:17-21.) Һәрге чʹәʹве мә ль Йаһоwа йә, әме qәдьре wи бьгьрьн бь ве йәке кö щи бьдьнә һерса wи, демәк бь сәбьр һивийе бьн һʹәта әw wәʹде лазьмда чәтьнайа мә сафи кә. Ле һәрге әм щурʹәки майин бькьн у һʹәйфе һьлдьн, әw wе бе һʹәсабе кö әм qәдьре Йаһоwа нагьрьн.
18. Чахе әм рʹебәрийед тʹәзә дьстиньн әм чь гәрәке бькьн?
18 Пәй рʹебәрийед тʹәзә һәрʹьн. Чахе Йаһоwа рʹебәрийед тʹәзә дьдә мә, гәло әм дәрберʹа пәй wан рʹебәрийа дьчьн? Һәрге әре, әме сәр хwә итʹбар нибьн, у öса нәкьн чаwа мә бәре дькьр. Әме дәрберʹа пәй рʹебәрийа тʹәзә һәрʹьн кö Йаһоwа бь тʹәшкиләта хwә дьдә мә (Ибрн. 13:17). Әме öса жи мьqати хwә бьн, wәки «жь ньвисаре дәрнәйен» (1 Корн. 4:6). Öса әме нишан кьн кö чʹәʹве мә сәр Йаһоwа йә.
Әм чь дәрсе һин дьбьн жь ве йәке, кö Муса бона шашийед мәрьва ча хwә да кʹьфше? (Бьньһерʹә абзаса 19)
19. Ча һәләqәтийа мә тʹәви Йаһоwа, дькарә жь бо шашийед мәрьвед майин хьраб бә?
19 Изьне нәдә wәки шашийед кәсәки, һәләqәтийа тә тʹәви Йаһоwа хьраб кьн. Һәрге чʹәʹве мә сәр Йаһоwа дьминә, әме тʹö щар жь бо кьред мәрьвед майин нәбьнә мәрьвед һерс у öса жи һәләqәтийа хwә тʹәви Йаһоwа хьраб нәкьн. Әw йәк гәләк фәрз ә илаһи һәрге тʹәшкиләта Хwәдеда щабдарийед мә һәнә. Бәле, әм гьшк жи гәрәке «бона хьлазбуна хwә бь хоф у тьрс бьхәбьтьн», ле әм öса жи гәрәке бир нәкьн кö һәр гав гöрʹа Йаһоwа бькьн (Фили. 2:12). Чьqас һе зәʹф щабдарийа мә һәйә, һаqас һе зедә жь мә те хwәстьне у әм бәр Хwәде щабдар ьн (Луqа 12:48). Ле һәрге әм бь рʹасти Йаһоwа һʹьз дькьн, тʹö тьшт wе мә нәлькʹöминә у жь һʹьзкьрьна Йаһоwа нәqәтинә (Зәб. 119:165; Рʹом. 8:37-39).
20. Нета дьле мә гәрәке чь бә?
20 Wан рʹожед гәләк чәтьнда, чʹәʹве мә бьра һәр гав ль Йаһоwа бә, «йе ль әʹзмен рʹуньшти», сәва кö qьрара wи фәʹм кьн. Wәрә әм тʹö щар нәһельн, wәки кьред мәрьва һәләqәтийа мә тʹәви Йаһоwа хьраб кьн. Чь кö тʹәви Муса qәwьми, дьдә кʹьфше кö әм гәрәке рʹьнд мьqати хwә бьн. Дәwса ве йәке кö сәр шашийед мәрьва һерс кʹәвьн, wәрә әм дьле хwәда сафи кьн wәки «чʹәʹве мәйе ль Хöдан, Хwәдейе мә бә, һʹәта Әw ль мә бе рʹәʹме» (Зәб. 123:1, 2).
a Әw щики дьн бу, нә әw Мерибаһ кö незики Рәфидиме бу у кö öса жи дьһатә навкьрьне Массаһ. Әw һәрдö щи һатьнә навкьрьне Мерибаһ, чьмки һәрдö щийа жи Исраели кʹәтьнә дәʹwе. (Бьньһерʹьн хәрита жь бьрошура «Рʹебәри бона Һинбуна Кʹьтеба Пироз», пʹара 7, рʹупʹела 38.)
b Професор Щон А. Бек дәрһәqа ве qәwьмандьне дьбежә: «Ль гора кʹьтебәкә Щьһуйа, әw щьмәʹта рʹабәр сәр Муса öса дьготьн: ‹Муса занә әw qәйа чь щурʹә йә! Һәрге әw дьхwазә мәрʹа кʹәрәмәте нишан кә, wәки öса нә бьра qәйакә дьн хә wәки ав жь wедәре дәре›». Ле әw йәк тʹәне гьли-готьнәкә бәре йә, әм нькарьн сәд сәләфи бежьн кö öса бу.
c Бьньһерʹьн «Бьрща Qәрәwьлийе», йа 15 Щотмәһе, сала 1987, «Пьрсед Хwәндәвана».