ЧʹӘВ БЬДЬНӘ БАWӘРИЙА WАН | ДАWЬД
Әва Шәрʹе Йаһоwа йә
ДАWЬД фәʹм накә, чьма әскәр ләзә-ләз вьрда-wеда дьчьн тен. Тьрсәкә мәзьн wана гьртьбу, гава әwана жь мәйдана шәрʹ дьрʹәвийан. Гәло әwана жь чь öса тьрсийан? Даwьд дьбәкә дьбьһист кö чаwа әwана бь ләрьзандьне гьлик дьготьн. Әв наве мерькәки бу. Әв мерьк ль дәште сәкьни бу, у дьһатә кʹьфше кö әw жь һʹәму мәрьвед дьн бьльндтьр ә. Даwьд әʹмьре хwәда мәрьве öса бьльнд нәдитьбу.
Наве wи Голйатʹ бу! Ньһа ида Даwьд фәʹм кьр, кö чьма тьрсәкә öса кʹәтьбу сәр әскәра. Нә әв мәрьв беһʹәсаб бьльнд бу. Һәла һе бей кʹьнщхwәкьрьна wийә әскәрийе жи, гьранийа wи дьбәкә жь дö мәрьвед qальм, зедәтьр буйа. Голйатʹ гәләк чʹәкед әскәрийе тʹәв хwә һьлда. Әw, әскәрәки гәләк qәwи у щерʹьбанди бу. Голйатʹ гази әскәред Исраели дькьр, кö кәсәк жь wана бе тʹәви wи шәрʹ кә. Дә бьдә бәр чʹәʹве хwә, ча әw бь дәнге хwәйи бьльнд qәрфа әскәред Исраели у пʹадше wан Шаwул дькә! (1 Самуйел 17:4-10).
Зьраве Исраелийа у Шаwул пʹадша, qәтийа. Чаwа кö Даwьд пеһʹәсийа, әw дәрәщә ида мәһәк зедәтьр дькʹьшанд! Һьм ордийа Фьльстийа у һьм жи ордийа Исраелийа нькарьбун әве дәрәще сафи кьн. Чьмки Голйатʹ, рʹож бь рʹож дәрдькʹәт qәрфе Исраелийа дькьр у гази дькьр сәр шәрʹ. Даwьд бәрхwә кʹәт. Чьqас шәрм ә, кö тьрсәкә öса мәзьн кʹәтьбу сәр пʹадше Исраеле, әскәред wи, öса жи се бьред Даwьди мәзьн! Бәр чʹәʹве Даwьд, әw Голйатʹ нә кö тʹәне Исраелийа беһöрмәт дькьр; әwи Хwәдайе wан демәк Йаһоwа, беһöрмәт дькьр! Гәло Даwьд чь дькарьбу бькьра, нә әв һәла һе щаһьл бу? Ле рʹасти баwәрийа wи һәбу у жь wе йәке әм иро дькарьн гәләк тьшт һин бьн (1 Самуйел 17:11-14).
ДАWЬД ҺАТӘ КʹЬФШКЬРЬНЕ ЧАWА ПʹАДША
Wәрен әм ньһа дәрбази сәр wе дәрәще бьн, йе кö жь дәрәще жоре готи чәнд мәһ пешда qәwьми. Тәʹри дькʹәтә әʹрде у Даwьд незики тʹәпе Бәйтʹләһме, бәр пәзед баве хwә бу. Әw хортәки бәрбьчʹәʹв бу, у һәла һе 20 сали жи нибу. Әw йәки сурәтсор у чʹәʹвбәдәw бу. Чахе wәʹде wи һәбу, әwи чәнге дьхьст. Әw һелан дьбу дәрһәqа әʹфьринед Хwәде бьстьре. Әwи гәләк wәʹдә чәнге дьхьст у чьqас дьчу, әw дьбу чәнгване щерʹьбанди. Ле wе еваре, чахе тәʹри кʹәтә әʹрде, баве wи гази wи кьр щәм хwә (1 Самуйел 16:12).
Чахе әw һат щәм Баве хwә, демәк Йеша, әwи дит кö баве wи тʹәви каләмерәки хәбәр дьдә. Әw каләмер Самуйел бу, пʹехәмбәрәки амьн. Йаһоwа әw шанд мала Йеша, сәва кö әw кöрʹәки wи рʹун кә, сәва кö паше әw бьбә пʹадше Исраеле! Самуйел ида һʹәфт кöрʹед Йешайи мәзьн дитьн. Ле Йаһоwа Самуйелрʹа әʹйан кьр, wәки Әwи тʹö кʹәс жь wана нәжьбарт. Чахе Даwьд һат, Йаһоwа готә Самуйел: «Wи рʹун кә, чьмки әwе бьбә пʹадша!» Бәр чʹәʹве һʹәму бьред Даwьд, Самуйел борийа бьчʹук дәрхьст, йа кö бь рʹуне мәхсус тʹьжә бу, у һьнәк бәри сәр сәре wи да. Паши wе рʹункьрьне жийина Даwьд ида нә мина бәре бу. Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Һьнгеда рʹöһʹе Йаһоwа тʹәви Даwьд бу» (1 Самуйел 16:1, 5-13).
Даwьд бь мьлукти пәсне Йаһоwа да, чьмки бь сайа wи әwи карьбу тәрәвьла бькöжә
Ле дьбә кö ньһа Даwьд бьхwазә тьштәки бькә, сәва әве пʹадшатийе зу һьлдә дәсте хwә? На. Әw һазьр бу һивийе бә, һʹәта кö рʹуһʹе Йаһоwа рʹебәрийа wи бькә у wирʹа әʹйан кә, wәки чь чах әw гәрәке әве щабдарийе һьлдә сәр хwә. Ләма жи әwи хwәрʹа бәрдәwам дькьр бь мьлуктийе шьхöле шьвантийе бькә. Әwи педа хwә тʹәсмили ви шьхöли дькьр у бь мерхасийе дьqәданд. Мәсәлә дö щара әwи пәзед баве хwә жь шерʹ у һʹьрч хьлаз кьр. Даwьд нә кö бәри ван тәрәвьла дьда кö незики пез нәбьн. Ле ван дәрәщәда әwи хwәха тʹәви wан шәрʹ кьр у кöшт, сәва пәзед баве хwә хьлаз кә! (1 Самуйел 17:34-36; Ишайа 31:4).
Һьнә wʹәдә шунда мәрьвәки гази Даwьд кьр. Әw Шаwул Пʹадша бу. Хәбәрдана дәрһәqа Даwьд, ида гьһиштьбу һʹәта Шаwул жи. Рʹаст ә Шаwул әскәре qәwи бу, ле әwи qәбулкьрьна Йаһоwа öнда кьрьбу, чьмки гöһ нәдьда рʹебәрийа Хwәде. Йаһоwа рʹöһʹе хwә жь Шаwул һьлдабу, ләма Шаwул щарна тʹәвиһәв дьбу, һьм бь һерсе у зöлмийе тʹьжә дьбу. Чахе Шаwул һерс дькʹәт, тʹәне тьштәки дькарьбу әw һеса кьра. Әв мьqам бу. Һьнә бәрдәстийед Шаwул пеһʹәсийан, кö Даwьд чәнгванәки баш бу у хортәки мерхас. Ләма жи Даwьд һатә тʹәглифкьрьне ль qәсьра Шаwул, у wе дәре ма, ча чәнгванәки баш у чʹәкдаре Шаwул (1 Самуйел 15:26-29; 16:14-23).
Щаһьл дькарьн гәләк тьшт һин бьн жь баwәрийа Даwьд. Дина хwә бьдьн кö чахе wәʹде wи һәбу, әw незики Йаһоwа дьбу. Хенщи wе йәке, әw бь сәбьр фәрәсәтед öса нав хwәда пешда дьани, чь кö керһати бун у бь сайа wан, әw хәбатһʹьз дьбу. Һәйнәсәр, әwи дьһишт кö рʹöһʹе Йаһоwа рʹебәрийа wи бькә. Бь рʹасти жи сәва мә гьшка, әw мәсәләкә баш ә! (Wаиз 12:1).
«БЬРА ДЬЛЕ ТʹÖ КӘСИ БӘР WИ МӘРЬВИ НӘЛӘРЬЗӘ»
Чахе Даwьд ль qәсьра Шаwулда хьзмәт дькьр, әw öса жи гәләк щара вәдьгәрʹийа мал, сәва шьвантийе бькә. У һьнә щара әw wе дәре гәләк wʹәдә дьма. Әв wи чахи бу, гава Йеша, Даwьд шанд wәки әw сәрики бьред хwәйи мәзьн хә, йед кö дь ордийа Шаwулда хьзмәт дькьрьн. Даwьд гöрʹа баве хwә кьр у бьред хwәрʹа хwарьн бьр. Әwана ль тʹәпе Дәшта Әлайеда щиwар бьбун. Чахе Даwьд гьһиштә ви щийи, әw гәләк әʹщебмайи ма гава дит кö дö орди сәкьнинә у нькарьн шәрʹ сафи кьн, чаwа кö жоре һатьбу готьне. Ордик ль алики тʹәпә сәкьнибу, ордийа дьн жи алийе дьн һьмбәри wан. У навбәра wан жи дәшт бу (1 Самуйел 17:1-3, 15-19).
Даwьд жь ве дәрәще нәтьрсийа. Әwи фʹәм нәдькьр кö чьма ордийа Исраелийа гәрәке жь wи мәрьви бьтьрсьн у бьрәвьн, нә тʹәви wан Хwәдайе сах бу? Хенщи wе йәке әв Голйатʹ, Йаһоwа беһʹöрмәт дькьр. Ләма жи Даwьд незики әскәра бу у wанарʹа гот кö дьхwазә хwәха тʹәви Голйатʹ шәрʹ кә. Һьнге бьре Даwьди мәзьн, Әлйаб, гьлийе Даwьд бьһист. Һерса wи рʹабу сәр Даwьд у әwи Даwьдрʹа да кʹьфше, wәки әw ише wи нинә. Ле Даwьд щаба wи да: «Мьн чь хьраб гот? Мьн тʹәне пьрс кьр!» Һьнге Даwьд йәки дьнрʹа жи гот, кö дьхwазә тʹәви Голйатʹ шәрʹ кә. Гьлийед Даwьд гьһиштьнә һʹәта Шаwул. Ләма жи әwи фәрман да, кö Даwьд биньн щәм (1 Самуйәл 17:23-31).
Даwьд дәрһәqа Голйатʹ, гьлийед öса готә пʹадше: «Бьра дьле тʹö кәси бәр wи мәрьви нәләрьзә». Бь рʹасти жи дьле Шаwул у әскәред wи бәр Голйатʹ ләрьзин. Wана шаши бәрда кö хwә бәрамбәри ви мәрьви кьрьн, у дьтьрсийан чахе дьфькьрин кö әwана qә ниве бәжна wи жи ниньн. Wана ида дьда бәр чʹәʹве хwә кö Голйатʹе тәрьки, wе һеса wана алт кә. Ле Даwьд öса нәдьфькьри. Әwи ль сәр ве дәрәще бь щурʹәки майин дьньһерʹи. Ләма жи әв һазьр бу хwәха тʹәви Голйатʹ шәрʹ кә (1 Самуйел 17:32).
Шаwул тʹәви wи qайил нәбу: «Тö нькари һьмбәри wи Фьлисти дәркʹәви у тʹәви wи шәрʹ ки. Нә тö һе гәләк щаһьл и. Ле әw щаһьлтийа хwәда әскәр ә». Гәло бь рʹасти Даwьд һаqас щаһьл бу? На. Шаwул дьхwәст бьгота кö Даwьд һә гәләк щаһьл бу, сәва кö дәркʹәвә шәрʹ. Әwи тʹьре хуна Даwьд дькʹәлә, у әw щаһьл ә, ләма сәр ве дәрәще öса дьньһерʹә. Ле Даwьд wәкә 20 сали бу, у ида әʹйан бу ча гöлашгьрәки мерхас (1 Самуйел 16:18; 17:33).
Даwьд, Шаwул да баwәркьрьне у кьрә бира wи, кö чаwа әwи тʹәви шерʹ у һʹьрч шәрʹ кьрьбу. Дьбә кö Даwьд бь ве йәке хwә qöрә дькьр? На. Даwьд заньбу кö бь сайа кʹе әwи карьбу wан тәрәвьла бькöжә. Әwи гот: «Йаһоwа кö мьн жь дәсте шерʹ у һьрчʹе хьлаз кьрийә, wе жь дәсте ви Фьлисти жи мьн хьлаз бькә». Ахьрийеда Шаwул qайил бу у гот: «Һәрʹә у бьла Йаһоwа тʹәви тʹә бә» (1 Самуйел 17:37).
Дьбәкә һун жи дьхwазьн кö баwәрийа wә мина йа Даwьд öса qәwи бә. Һәла бьфькьрьн, чьрʹа Даwьд öса баwәр бу? Занәбуна дәрһәqа Хwәде у әw тьштед кö тʹәви wи qәwьмин, баwәрийа wи һьндава Хwәде qәwи кьрьн. Әwи рʹьнд Йаһоwа нас кьр, мәсәлә кö әw Хwәйе созед хwә йә у кö хьзмәткʹаред хwә дьпʹарезә. Ләма жи сәва кö баwәрийа мә жи öса qәwи бә, әм гәрәке бәрдәwам кьн бь сайа Ньвисаред Пироз, Хwәде рʹьнд нас кьн. У чахе әм бьжин ль гора wе йәке чь кö педьһʹәсьн, әме бьвиньн кö баwәрийа мә жи qәwи дьбә (Ибрани 11:1).
«ИРО ЙАҺОWА WЕ ТӘ БЬДӘ ДӘСТЕ МЬН»
Пешийе, Шаwул кʹьнщед хwәйә әскәрийе ль Даwьд кьр. Әw кʹьнщ мина кʹьнщед Голйатʹ бун, йед кö жь тʹунщ чекьри бун у öса жи дьбәкә зьрхәк жи дайе. Даwьд дәстпекьр бь ван кʹьнща һьнәки рʹе һәрʹә, ле сәва wи әв ча барәки гьран бун, у wирʹа чәтьн бу. Нә әw әскәр нибу у һини кʹьнщед öса нәһатьбу. Һьм жи Шаwул нав щьмәʹта Исраелда, мерәки жь һʹәмушка бьльндтьр бу у ләма кʹьнщед wи Даwьдрʹа мәзьн бун (1 Самуйел 9:2). Даwьд әв кʹьнщ жь хwә ехьстьн, кʹьнщед хwә ль хwә кьр, у тьштед шьвантийе һьлда (1 Самуйел 17:38-40).
Даwьд шьва хwәйә шьвантийе һьлда, чәнтʹе хwәйи бьчʹук у шьдан (кәвьркан). Öса дьһатә кʹьфше кö тʹәне кәвьркан бәс нинә, ле бь рʹасти әw һащәтәкә qәwи бу. Әв кәвьркан бь щурʹе тʹорбә бьчʹук бу, йа кö дö алийава бь дö тʹогед чʹәрми дьшьдандьн. Әв һащәтәкә qәwи бу сәва шьван. Әwи гәрәке кәвьр бькьра ви тʹорбәйи, ль сәр сәре хwәрʹа qайим бьзьвьранда, паше әwи гәрәке тʹогәк бәрда у кәвьр бавита. Әв һащәт гәләк керһати бу. Щарна нав ордийед әскәра жи һәбун мәрьвед öса, кö бь кәвьра шәрʹ дькьрьн.
Даwьд ида һазьр бу рʹасти дьжмьне хwә бе. Әм дькарьн бьдьнә бәр чʹәʹве хwә, кö чаwа Даwьд незики чʹәме зьһа дьбә дәштеда, пенщ кәвьред пән һьлдьдә у Йаһоwарʹа бь дьл у щан дöа дькә. Паше әв ләзә-ләз дьчә ль мәйдана шерʹ!
Лә гәло Голйатʹ чь фькьри, гава дит кö Даwьде щаһьл те пешийа wи? «Әwи әw бәр тʹö тьшти һʹәсаб нәкьр». Голйатʹ гот: «Чьра әз кучʹьк ьм wәки тö пе шьве тей сәр мьн?» Голйатʹ дәсте Даwьдда шьв дит, ле дьбә кö әwи дина хwә нәда кәвьркана wи. Әwи бь наве хwәданед хwәйә Фьльсти, ньфьра Даwьд кьр, у сонд хwәр кö wе щьнийазе wи бькә пʹара тәйрәдә у тәрәвьла (1 Самуйел 17:41-44).
Бьдә һʹәсабе хwә кö чаwа хорте щаһьл бь дәнге бьльнд Голйатʹрʹа дьбежә: «Тö пе шур, рʹьм у тире хwә тей сәр мьн, ле әз бь наве Йаһоwа Хöдане ордийа, Хöдане резед әскәред Исраеле, кʹижана кö тә бәһöрмәт дькьр, тем сәр тә». Һʹәта рʹожа иройин, әв щаба Даwьд әʹйан дькә, кö баwәрийа wийә мәзьн һәбу. Чьмки сәва wи qәwат у чʹәкед мәрийа, һьмбәри Хwәде тʹö тьшт нибун. Голйатʹ, беһöрмәт дькьр Йаһоwа, у Йаһоwа wе щаба wи бьда. Чаwа кö Даwьд гот, «әв шәрʹа Йаһоwа йә» (1 Самуйел 17:45-47).
Даwьд кор нибу у дьдит кö Голйатʹ у чʹәкед wи пʹьрʹ мәзьн ьн. Ле әwи нәһишт кö әв тьшт wи бьтьрсиньн у әw бьләрьзә. Әwи мина Шаwул у әскәред wи, шашийа öса бәрнәда, демәк нәтьрсийа. Даwьд хwә бәрамбәри Голйатʹ нәкьр. Дәwсе әwи ль сәр Голйатʹ бь чʹәʹве Йаһоwа дьньһерʹи. Рʹаст ә бьльндайа Голйатʹ 2.9 метр бу, у әw жь һʹәму мәрьвед дьн зәʹф бьльндтьр бу, ле һьмбәри Хwәдейе Һьмзор бьльндайа wи, тʹö тьшт нибу. Бәле, һьмбәри Хwәде, Голйатʹ мина кʹезькәке бу, у Йаһоwа wе әw кʹöта кьра.
Даwьд бь ләзә-ләз бәрбь дьжмьне хwә дьчә, у жь чәнте хwә кәвьр дәрдьхә. Әwи кәвьркана хwә һазьр дькә, у ль сәр сәре хwәрʹа qайим дьзьвьринә. Wи чахи Голйатʹ жи тʹәви чʹәкдаре хwә, пешда те. Жь бо бьльндайа Голйатʹ, чʹәкдаре wийи ньмьз, нькарьбу мәртʹал епʹещә бьльнд кьра, сәва кö Голйатʹ бькарьбә сәре хwә бьпʹарезә. Нә һʹәма нета Даwьд жи әw бу (1 Самуйел 17:41).
Даwьд дит кö һәла һе Голйатʹе тәрьки жи, һьмбәри Йаһоwа Хwәде тʹö тьшт нинә
Дә ижар Даwьд кәвьр авит. Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә кö чаwа дәнге гьшка сәqьри, чахе кәвьр дьфьрийа. Бе шьк Йаһоwа öса кьр, кö Даwьдрʹа кәвьре дьн ида лазьм нәһатьн. Кәвьр рʹастә-рʹаст әʹнийа Голйатʹ кʹәт. Һьнге Голйатʹе тәрьки дәвәрʹу кʹәтә сәр әʹрде! Дьбә кö зьраве чʹәʹкдаре wи qәтийа. Даwьд незики Голйатʹ бу, шуре wи һьлда у сәре wи жекьр (1 Самуйел 17:48-51).
Ахьрийеда, Шаwул әскәред хwәва, бь мерхасийе тʹьжә бун. Бь qужинийа бьльнд, әwана рʹәвинә сәр Фьльстийана. Шәрʹ һәма öса хьлаз бу, чаwа кö Даwьд готьбу Голйатʹ: «Йаһоwа wә гьшка, wе бькә дәсте мә» (1 Самуйел 17:47, 52, 53).
Рʹожа иройин хьзмәткʹаред Хwәде накʹәвьнә шәрʹед öса. Чьмки әw wәʹдә ида дәрбаз буйә (Мәтта 26:52). Ле йәкә әм гәрәке чʹәʹв бьдьнә баwәрийа Даwьд. Анәгори Даwьд, Йаһоwа сәва мә жи гәрәке зенди бә. Демәк әм гәрәке тʹәне wи бьһʹәбиньн у жь wи бьтьрсьн. Щарна чәтьнайед мә, сәва мә дькарьн зәʹф мәзьн бенә кʹьфше, ле һьмбәри qәwата Йаһоwа әв гәләк бьчʹук ьн. Һәрге әм Йаһоwа дьжберьн wәк Хwәдайе хwә, у баwәрийа хwә wи тиньн мина Даwьд, һьнге тʹö чәтьнайи у щерʹьбандьн wе мә нәтьрсиньн. Чьмки qәwата Йаһоwа дьгьһижә һʹәму тьшти!