Йаһоԝа ԝе Аликʹарийе Бьдә Тә

1, 2. Ԝәʹде бәре Хԝәде чь дькьр бона нәхԝәша, у чахе иро һьнә мәрьв нәхԝәш дькʹәвьн дьбәкә дәрһәԛа чь дьфькьрьн?

ҺӘРГЕ нәхԝәшийа тәйә гьран һәбу, дьбәкә тә пьрс да хԝә: «Гәло әзе ԛәнщ бьм?» Йан жи дьбәкә нәфәре мала тә йан жи һәвале тә нәхԝәш ә у тӧ дьфькьри кӧ гәло әԝ ԝе ԛәнщ бә. Әԝ бь тʹәбийәти йә кӧ әм хԝәрʹа у мәрьвед хԝәйи незикрʹа сьһʹәт-ԛәԝата баш дьхԝазьн. Дь Кʹьтеба Пирозда әм дькарьн бьхуньн дәрһәԛа ԝан мәрьва, йед кӧ бе сьһʹәт бун у йед дьхԝастьн бьзаньбьн кӧ әԝана ԝе ԛәнщ бьн йан на. Мәсәлә, Аһазйа Пʹадша, кʹижан кӧ кӧрʹе Аһаб у Изабеле бу, зийан стандьбу у дьхԝаст бьзаньбуйа һәла ԝе ԛәнщ бә йан на. Бән-һадад Пʹадшайе Сурйайе жи нәхԝәш бу у пьрси кӧ гәло әԝ дькарә ԛәнщ бә (2 Пʹадшати 1:2; 8:7, 8).

² Кʹьтеба Пироз ӧса жи мәрʹа дьбежә, кӧ бәре щар-щара Йаһоԝа бь кʹәрәмәт мәрьв ԛәнщ дькьрьн у һәла һе әԝи пʹехәмбәред хԝә жи дьда хәбате, сәва кӧ һьнәка жь мьрьне рʹакә (1 Пʹадшати 17:17-24; 2 Пʹадшати 4:17-20, 32-35). Иро, һьнә мәрьвед нәхԝәш дьбәкә дьфькьрьн, кӧ гәло Хԝәде бона ԝан жи ԝе тьштәки бькә, кӧ әԝана ԛәнщ бьн.

3-5. Йаһоԝа у Иса чь дькарьн бькьн, у кʹижан пьрса әме шеԝьр кьн?

³ Йаһоԝа дькарә сәр сьһʹәт-ԛәԝата мәрьва һʹӧкӧм кә. Әԝи һьнәк бь нәхԝәшийа щәза дькьр, мәсәлә Фьрәԝьне кӧ ԝәʹде Бьраһимда бу, у паше хушка Муса, Мәрйәм (Дәстпебун 12:17; Жьмар 12:9, 10; 2 Самуйел 24:15). У чахе Исраели Йаһоԝарʹа амьн нибун, әԝи әԝана «бь нәхԝәши у . . . бәла» щәза кьрьн (Ԛануна Дӧщари 28:58-61). Ԝәʹде майин, Йаһоԝа щьмәʹта хԝә жь нәхԝәшийа хԝәй дькьр (Дәркʹәтьн 23:25; Ԛануна Дӧщари 7:15). Әԝи һьн жи һьнәк жь ԝан ԛәнщ дькьрьн. Мәсәлә, чахе Ибо гәләк гьран нәхԝәш бу у дьхԝаст бьмьра, Йаһоԝа әԝ ԛәнщ кьр (Ибо 2:7; 3:11-13; 42:10, 16).

⁴ Әм сәд сәләфи баԝәр ьн ԝәки ԛәԝата Йаһоԝа һәйә кӧ мәрьвед нәхԝәш ԛәнщ кә. Иса жи дькарә нәхԝәша ԛәнщ кә. Чахе әԝ сәр әʹрде бу, әԝи мәрьвед нәхԝәш, мәсәлә йед кʹоти йан жи һивкʹәти ԛәнщ дькьрьн. Әԝи ӧса жи йед кор у шьлушәʹт ԛәнщ дькьр. (Бьхунә Мәтта 4:23, 24; Йуһʹәнна 9:1-7). Әԝ кʹәрәмәт али мә дькьн кӧ әм һивийа ԝан тьштед пʹьрʹ баш бьн, кʹижан кӧ дьнйа тʹәзәда Иса ԝе бькә. Ԝи чахи ԝе тʹӧ кәс нәбежә: «Әз нәхԝәш ьм» (Ишайа 33:24).

⁵ Ле һәрге нәхԝәшийа мәйә гьран һәйә, гәло әм ньһа гәрәке һивийа Йаһоԝа йан Иса бьн кӧ әԝ мә бь кʹәрәмәт ԛәнщ кьн? У әм гәрәке дәрһәԛа чь бьфькьрьн чахе әм щурʹе ԛәнщкьрьне дьжберьн?

ԜӘʹДЕ НӘХԜӘШИЙЕ ИТʹБАРИЙА ХԜӘ ЙАҺОԜА БИНӘ

6. Кʹьтеба Пироз чь дьбежә дәрһәԛа ԝан кʹәрәмәта йед кӧ Мәсиһийед ԛьрʹна йәкеда дькьрьн?

⁶ Ԛьрʹна йәкеда, Йаһоԝа Мәсиһи бь рʹӧһʹе пироз кʹьфш кьрьн у фәрәсәте ӧса да ԝан кӧ кʹәрәмәта бькьн (Кʹаред Шандийа 3:2-7; 9:36-42). Мәсәлә, ԝана карьбун мәрьв ԛәнщкьрана у карьбун сәр щурʹә-щурʹә зьмана хәбәрдана (1 Корьнтʹи 12:4-11). Ле паше, ида кʹәрәмәт тʹӧнә бун, чаԝа кӧ Кʹьтеба Пирозда һатә готьне (1 Корьнтʹи 13:8). Ләма иро әм нькарьн жь Хԝәде һивийа кʹәрәмәте бьн, кӧ мә у мәрьвед мәйи незик ԛәнщ кә.

7. Зәбур 41:3 ча мә ԛәԝи дькә?

⁷ Һәрге нәхԝәшийа ԝә һәйә, Йаһоԝа ԝе бәр дьле ԝәда бе у али ԝә бькә, чаԝа кӧ бәре әԝи али хьзмәткʹаред хԝә дькьр. Даԝьд Пʹадша ньвиси: «Хԝәзи бь ԝи, кӧ хԝәди дәрте ль һәжаран [бәләнгаза, ДТʹ]! Дь рʹожа хьрабда, ԝи хьлаз дькә Хӧдан. Хӧдан ԝи дьгьрә, дьдә ԝи жийан, ль ԝәлат ԝи дьлгәш дькә, ԝи надә дәсте дьжмьнан» (Зәбур 41:1, 2, ИМ). Һьлбәт, Даԝьд нәдьхԝаст бьгота кӧ әԝ мәрьв, кʹижан кӧ али бәләнгаза дькә, тʹӧ щар ԝе нәмьрә. Ле ԝәки ӧса нә, Йаһоԝа ча али ԝи мәрьве һʹәйф дькьр? Даԝьд шьровәкьр: «Дәма нәхԝәшийа ԝида, Йаһоԝа, жь ԝирʹа дьбә аликʹар у дь нәхԝәшийа ԝида тʹәваһийа щьлед ԝи тӧ чедьки» (Зәбур 41:3, АБ). Йаһоԝа занә кӧ хьзмәткʹаред ԝи чь еше дькʹьшиньн, у әԝ тʹӧ щар ԝана бир накә. Әԝ дькарә мерхаси у биланийе бьдә ԝан. Һьн жи, Йаһоԝа мәрьв ӧса чекьр, кӧ бәдәна мәрьва дькарә хԝәха ԛәнщ бә.

8. Ль гора Зәбур 41:4, Даԝьд чь жь Йаһоԝа һиви кьр кӧ бона ԝи бькә чахе нәхԝәшийа ԝийә гьран һәбу?

⁸ Зәбур сәре 41-да, Даԝьд ӧса жи мәрʹа гьли дькә дәрһәԛа ԝи ԝәʹдәйи, чахе әԝ зәʹф нәхԝәш бу, сьст у хәмгин бу. Те кʹьфше кӧ әԝ ԝәʹдә һьнге бу, чахе кӧрʹе ԝи Абшалом дьхԝаст дәԝса ԝи бьбуйа пʹадша. У Даԝьд ӧса зәʹф нәхԝәш бу, кӧ нькарьбу кӧрʹе хԝә бьдә сәкьнандьне. Әԝи заньбу кӧ жь бо ви гӧнәйи кӧ тʹәви Бат-Шәбайе кьр, малбәта ԝида проблем һәнә (2 Самуйел 12:7-14). Ле Даԝьд хԝә ча да кʹьфше? Әԝи дӧа кьр: «Ль мьн ԝәрә рʹәʹме йа Хӧдан! Шифа [ԛәнщкьрьн] бьдә мьн, чьмки ль пеш тә кьр гӧнәһан!» (Зәбур 41:4, ИМ). Даԝьд заньбу кӧ Йаһоԝа гӧне ԝи бахшанде, у әԝи итʹбарийа хԝә Йаһоԝа дьани кӧ әԝ ԝе али ԝи бькә ԝәʹде нәхԝәшийа ԝи. Ле гәло Даԝьд жь Йаһоԝа һивийа кʹәрәмәте бу?

9. а) Йаһоԝа бона Һьзԛийа Пʹадша чь кьр? б) Даԝьд ԝәʹде нәхԝәшийа хԝә жь Йаһоԝа һивийа чь бу?

⁹ Бәле, ԝи чахи щар-щара Йаһоԝа мәрьв бь кʹәрәмәт ԛәнщ дькьрьн. Мәсәлә, чахе Һьзԛийа Пʹадша нәхԝәш кʹәт у бәр мьрьне бу, Йаһоԝа әԝ ԛәнщ кьр. У Һьзԛийа паши ве йәке 15 сала жит (2 Пʹадшати 20:1-6). Ле Даԝьд һивийе нибу кӧ Йаһоԝа бь кʹәрәмәт ԝи ԛәнщ кә. Дәԝсе, әԝ һивийе бу кӧ Хԝәде һьндава ԝида жи ӧса бә, чаԝа һьндава мәрьве кӧ али бәләнгаза дькә. Һәләԛәтийа Даԝьд тʹәви Хԝәде гәләк незик бу, у ләма әԝи карьбу жь Йаһоԝа һиви кә кӧ ԝи дьлбинийе бьдә ԝи у ԝи хԝәй кә ԝәʹде нәхԝәшийа ԝи. Әԝи ӧса жи һиви кьр кӧ Йаһоԝа али ԝи бькә ԝәки әԝ бь ԛәԝата бәдәна хԝә ԛәнщ бә. Әм жи ӧса дькарьн аликʹарийе жь Йаһоԝа бьхԝазьн (Зәбур 103:3).

10. Чь ԛәԝьми тʹәви Трофимо у Епафродито, у әԝ йәк мә чь һин дькә?

¹⁰ Ԛьрʹна йәкеда рʹаст ә Паԝлосе шанди у йед дьн бь кʹәрәмәт карьбун нәхԝәша ԛәнщ кьн, ле нә һʹәму Мәсиһи бь кʹәрәмәт ԛәнщ дьбун. (Бьхунә Кʹаред Шандийа 14:8-10.) Паԝлосе шанди баве Поплийо ԛәнщ кьр, кʹижан кӧ тʹайе кʹәтьбу у гәрма ԝийә бьльнд һәбу. Паԝлос «дӧа кьр, дәстед хԝә данинә сәр ԝи у әԝ ԛәнщ кьр» (Кʹаред Шандийа 28:8). Ле Паԝлос һәр кәсед кӧ нас дькьр ԛәнщ нәдькьр. Мәсәлә, йәк жь һәвалед ԝи Трофимо тʹәви Паԝлос рʹеԝитийа мисйонерти дькьр (Кʹаред Шандийа 20:3-5, 22; 21:29). Чахе Трофимо нәхԝәш кʹәт, Паԝлос ԝи ԛәнщ нәкьр. Ләма Трофимо рʹеԝитийа хԝә тʹәви Паԝлос да сәкьнандьне у дь шәһәре Миләтосда ма, сәва кӧ ԛәнщ бә (2 Тимотʹейо 4:20). Һәвале Паԝлоси дьн Епафродито нәхԝәш кʹәт у бәр мьрьне бу, ле Кʹьтеба Пирозда найе готьне кӧ Паԝлос әԝ ԛәнщ кьр (Филипи 2:25-27, 30).

ҺУН ГӘРӘКЕ КʹИЖАН ШИРӘТЕ ԚӘБУЛ КЬН?

11, 12. Жь Кʹьтеба Пироз әм чь педьһʹәсьн дәрһәԛа Луԛа, у әԝ ча дьбәкә али Паԝлос дькьр?

¹¹ Луԛа һʹәким бу, у әԝ тʹәви Паԝлос рʹеԝити дькьр (Кʹаред Шандийа 16:10-12; 20:5, 6; Колоси 4:14). Дьԛәԝьмә кӧ әԝ али Паԝлосе у йед дьн дькьр, чахе әԝана дь рʹеԝитийа хԝәйә мисйонертида нәхԝәш дькʹәтьн (Галати 4:13). Чаԝа кӧ Иса гот, «сахләм нә һʹәԝще һʹәким ьн, ле нәхԝәш» (Луԛа 5:31).

¹² Луԛа нә кӧ тʹәне әԝ мәрьв бу, йе кӧ һʹьз дькьр ширәта бьдә дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝате. Әԝ бь професийа хԝә һʹәким бу. Кʹьтеба Пирозда найе готьне кӧ кʹидәре йан кʹәнге Луԛа професийа хԝә һин бу. Ле те готьне кӧ Паԝлос жь алийе Луԛада пьрс-сьлав шандә Колосйарʹа. Жь ве йәке те кʹьфше кӧ дьбәкә Луԛа мәкʹтәба медисинайе дь Лаԝдькйайеда һин буйә, кʹижан кӧ незики Колосйайе бу. Ӧса жи, чахе Луԛа кʹьтеба Кʹаред Шандийа у Луԛа ньвиси, әԝи хәбәред медисинайе да хәбате. У чьмки әԝ һʹәким бу, дь ньвисаред хԝәда әԝи гәләк ԛәԝьмандьн ньвиси, чахе Иса мәрьв ԛәнщ дькьрьн.

13. Пешийа кӧ әм дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝате ширәте бьдьнә кәсәки йан чахе кәсәк ширәте дьдә мә, әм гәрәке чь бира хԝәда хԝәй кьн?

¹³ Иро, жь хушк-бьред мә тʹӧ кәс нькарә кʹәрәмәта бькә у мә ԛәнщ кә. Ле чьмки әԝана дьхԝазьн али мә бькьн, һьнәк жь ԝан дьбәкә ширәте дьдьнә мә, щара ԝи чахи жи һәрге мә жь ԝан нәхԝастийа. Һьлбәт, һьнә ширәт бехоф ьн. Мәсәлә, Паԝлос Тимотʹейорʹа ширәт да кӧ һьнә шәрав вәхԝә. Проблема Тимотʹейо йа зьква гьредайи һәбу, чьмки дьбәкә әԝи ава нәтʹәмьз вәдьхԝар.a (Бьньһерʹә спартьн.) (Бьхунә 1 Тимотʹейо 5:23.) Ле әм гәрәке фәсал бьн чахе мәрʹа ширәта дьдьн дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝате. Мәсәлә, дьбәкә бьра йан хушкәк мәрʹа бежә кӧ әм дәрманәки йан пʹьнщарәке бьхԝьн, йан кʹижан хԝарьне бьхԝьн йан жи кʹижане нәхԝьн. Әԝ дькарә мәрʹа бежә кӧ әԝе йәке али нәфәре мала ԝи кьрийә, проблема кʹижани ӧса бу ча йа мә. Ле әԝ найе һʹәсабе кӧ әԝ йәк ԝе али мә жи бькә. Рʹаст ә иро гәләк мәрьв дәрмана йан щурʹе ԛәнщкьрьне дьдьнә хәбате, ле әм гәрәке бир нәкьн, кӧ әԝ дәрман йан ԛәнщкьрьн дькарә зийане бинә. (Бьхунә Мәтʹәлок 27:12.)

ФӘСАЛ БЬН

14, 15. а) Әм чьда гәрәке фәсал бьн? б) Әм чь дькарьн һин бьн жь Мәтʹәлок 14:15?

¹⁴ Һәр кәс жь мә дьхԝазә сьһʹәт-ԛәԝат бә, чьмки ӧса әм дькарьн жийина хԝәрʹа ша бьн у бона Йаһоԝа гәләк кʹар бькьн. Ле әм гӧнәкʹар ьн, ләма жи әм нькарьн хԝә жь һʹәму нәхԝәшийа хԝәй кьн. Чахе әм нәхԝәш дькʹәвьн, дьбәкә гәләк щурʹе ԛәнщкьрьне һәнә, ле әм хԝәха сафи дькьн кӧ кʹижане бьжберьн. Дьбәкә һьнә мәрьв у компанйа дьбежьн кӧ дитьнә әԝ дәрман, кʹижан кӧ ԝе нәхԝәшийа мә ԛәнщ бькә. Ле йазьх нета ԝан тʹәне әԝ ә кӧ гәләк пʹәра чекьн. Әԝана дькарьн бежьн кӧ гәләк мәрьва әв дәрман данә хәбате у ԛәнщ бунә. У чьмки әм гәләк дьхԝазьн ԛәнщ бьн, ләма жи дьбәкә әм бьхԝазьн чь жи һәбә бьдьнә хәбате, сәва кӧ ԛәнщ бьн у жийина хԝә дьреж кьн. Ле әм гәрәке тʹӧ щар бир нәкьн ширәта кӧ Хәбәра Хԝәде дьдә мә: «Кәсе һʹьшсьвьк бь һәр готьнева баԝәр дьбә, ле бәле йе аԛьл жи һʹәсабе гава хԝә йа дьавежә дькә» (Мәтʹәлок 14:15).

¹⁵ Һәрге әм билан ьн, әме фәсал бьн чахе кәсәк ширәте дьдә мә дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝата мә, ле ве йәкеда щерʹьбанди нинә. Ԝи чахи әм гәрәке пьрсед ӧса бьдьнә хԝә: «Әԝ мәрьв дьбежә кӧ әв витамин, дәрманед жь шинкайа, йан диетайе али мәрьва кьрийә, ле әз сәд сәләфи заньм кӧ бь рʹастийе али ԝан кьрийә? Һәрге бь рʹастийе жи әԝан тьшта али мәрьвед дьн кьрьнә, ле әз жь кʹӧ заньм кӧ ԝе али мьн жи бькьн? Гәло лазьм ә әз һе зедә леколин бькьн у тʹәви ԝан мәрьва хәбәрдьм, йед кӧ щерʹьбанди нә у заньн кӧ чаԝа нәхԝәшийа мьн ԛәнщ кьн? (Ԛануна Дӧщари 17:6).

16. Әм гәрәке дәрһәԛа чь бьфькьрьн, чахе бона сьһʹәт-ԛәԝата хԝә сафикьрьна дькьн?

¹⁶ Чахе әм сафи дькьн кӧ, кʹижан щурʹе ԛәнщкьрьне йан кʹижан дәрман бьдьнә хәбате, әм гәрәке «аԛьлда гьран» бьн, демәк сәрԝахт бьн (Тито 2:12). Илаһи чахе әԝ щурʹе ԛәнщкьрьне йан жи дәрман нәнас ә, әм гәрәке сәрԝахт бьн. Гәло әԝ мәрьве кӧ мәрʹа дәрһәԛа ԝан ԛәнщкьрьна готийә, дькарә шьровәкә әԝ тьшт йан дәрман ча гәрәке бенә хәбьтандьне? Шьровәкьрьна ԝи тә дӧдьли накә? Гәло һәнә гәләк һʹәким кӧ ԛайил ьн, ԝәки әԝ ԛәнщкьрьн йан дәрман бь рʹастийе дькарә мәрьва ԛәнщ кә? (Мәтʹәлок 22:29). Дьбәкә кәсәк мәрʹа дьбежә, кӧ щики дур щурʹәки ԛәнщкьрьна тʹәзә һатә дәрхьстьне у кӧ һʹәким һе ньзаньн дәрһәԛа ве йәке. Ле гәло һәнә избаткьрьн кӧ әԝ щурʹе ԛәнщкьрьне һәйә? Һьнәк жи дьбәкә ширәте дьдьнә мә кӧ дәрманед ӧса бьдьнә хәбате, кӧ әʹйан ниньн жь чь һатьнә чекьрьне йан әʹйан ниньн, кӧ әԝ ча сәр мәрьва һʹӧкӧм дьбә. Әԝ йәк дькарә гәләк хоф бә. Бира хԝәда хԝәй кьн кӧ Хԝәде мәрʹа пешда дьбежә, кӧ әм тьштед нәтʹәбийәти йан сербазийева гьредайи нәдьнә хәбате (Ԛануна Дӧщари 18:10-12; Ишайа 1:13).

«ҺУН ХԜӘШ БЬН!»

17. Кʹижан хԝәстьна мәйә тʹәбийәти һәйә?

¹⁷ Кʹома рʹебәрийе ԛьрʹна йәкеда нәʹмәк бьрара шанд, сәва кӧ ԝанрʹа бежә ԝәки әԝана жь һьнә тьшта хԝә дур бьгьрьн. Хьлазийа ԝе нәʹмәке кʹома рʹебәрийе ньвиси: «Һәгәр һун хԝә жь ван тьшта хԝәй кьн, ԛәнщ ә. Һун хԝәш бьн» (Кʹаред Шандийа 15:29). Дь һьнә зьманада, гьлийед хьлазийе жь ԝе рʹезе һатә ԝәлгәрʹандьне бь ԝан хәбәра «сьһʹәт-ԛәԝата баш ԝәрʹа», у ӧса жи әԝ гьли дькарә бе һʹәсабе «ԛәԝи бьн». Бәле, жь ԝан гьлийа те кʹьфше кӧ тʹәбийәти йә әм гьшк дьхԝазьн, ԝәки сьһʹәт-ԛәԝата мә баш бә.

18, 19. Дьнйа тʹәзәда әм дькарьн һивийа чь бьн?

¹⁸ Чьмки әм гӧнәкʹар ьн, әм нькарьн хԝә жь һʹәму нәхԝәшийа хԝәй кьн. У чахе әм нәхԝәш дькʹәвьн, әм жь Йаһоԝа һивийе ниньн кӧ әԝ мә бь кʹәрәмәт ԛәнщ кә. Ле әм дькарьн һивийа ахьрийа баш бьн, чахе Хԝәде бь тʹәмами мә ԛәнщ кә. Дь Әʹйанти 22:1, 2, Йуһʹәннайе шанди дәрһәԛа «ава жийине» у «дара жийине» гьли дькә, кʹижан кӧ һәр кәса ԝе ԛәнщ кә. Әԝ найенә һʹәсабе һьнә дәрман кӧ дькарьн иро йан дьнйа тʹәзәда мә ԛәнщ кьн. Ле әԝ те һʹәсабе һʹәму тьшт чь кӧ Йаһоԝа у Иса ԝе бькьн, сәва кӧ әм һʹәта-һʹәтайе бьжин (Ишайа 35:5, 6).

¹⁹ Әм гәләк һивийа ԝи ԝәʹде баш ьн. Ле ньһа әм заньн кӧ Йаһоԝа мә һәр кәси һʹьз дькә у занә әм чь тʹәхмин дькьн чахе тәнгасийеда ньн. Мина Даԝьд, әм жи баԝәр ьн кӧ һәрге әм нәхԝәш кәвьн, Йаһоԝа ԝе мә тʹӧ щар нәһелә. Әԝ тʹьме ԝе мьԛати ԝан бә, йед кӧ ԝирʹа амьн ьн (Зәбур 41:12).