Ingijishainga Bulongo “Mpoko ya kwa aye Mupashi”

“Mutambule ... mpoko ya kwa aye mupashi, o mambo a Lesa.”—EFI. 6:17.

1, 2. Twafwainwa kuba byepi pa mambo a kukeba bataya mbila ya Bufumu bakwabo?

BYO amwenetu mabumba a bantu na kukeba kajo ka ku mupashi, Yesu waambijile baana banji ba bwanga amba: “Bujimi bwa kunowa bwabayisha kine, pakuba ba kunowabo bakepa. Byonkabyo lombai ku Mwina bujimi atume bantu ba kunowa mu bujimi bwanji.” Yesu waubile byavula kechi kwambatu konka ne. Byo apwishishe kwamba bino byambo, ‘wibechile baana banji ba bwanga jikumi na babiji ko aji,’ ne kwibatuma na kusapwila, nangwa amba “kunowa.” (Mat. 9:35-38; 10:1, 5) Palutwe kacheche, Yesu “watongwele bakwabo makumi atanu na abiji, ne kwibatuma babiji babiji” na kwingila uno yenka mwingilo.—Luka 10:1, 2.

² Ne lelo jino kubena kukebewa bingi bataya mbila ya Bufumu bavula. Bantu mwaya ntanda yonse batainwe ku Kivuluko mu mwaka wa mwingilo wa 2009, bajinga 18,168,323. Kino kibelengelo kyakijile kibelengelo kyonse kya Bakamonyi ba kwa Yehoba na bantu mamilyonyi jikumi. Ee kine, kajo mu majimi kapya, kabena kukebewatu ba kwikanowa. (Yoa. 4:34, 35) Onkao mambo, twafwainwa kulomba ne kukebelapo bamingilo bakwabo. Pano twakonsha kuba byepi monka mwayila luno lulombelo? Twakonsha kuba bino kupichila mu kwikala bamingilo bengila bulongo na mukoyo mu mwingilo wa kusapwila pa mambo a Bufumu ne kulenga baana ba bwanga.—Mat. 28:19, 20; Mako 13:10.

3. Mupashi wa Lesa wingila byepi mwingilo wanema mu kwitukwasha kwikala bamingilo bengila bulongo?

³ Mu mutwe wafumako twisambile pa kutangijilwa na mupashi wa Lesa byo kwitukwasha ‘kwamba mambo a Lesa na kuchinchika.’ (Byu. 4:31) Uno mupashi wakonsha ne kwitukwasha kwikala bamingilo bengila bulongo. Jishinda jimo jo twafwainwa kufunjishishamo bulongo ke kwingijisha bulongo kingijisho kyawama Yehoba Lesa kyo etupa, ko kuba’mba Mambo anji anembwa, Baibolo. Ano mambo anembwa na mupashi wazhila. (2 Timo. 3:16) Byambo bijimo ke bya kwa Lesa. Onkao mambo, umvwe ke twingijishe bulongo bukine bwa mu Binembelo mu mwingilo wetu, ko kuba’mba babena kwitutangijila ku mupashi wazhila. Saka tukyangye kwisamba pa byo twakonsha kuba bino, twayai tumone ano Mambo byo aji na bulume.

‘Mambo a Lesa Engila’

4. Byambo biji mu mambo a Lesa Baibolo byakonsha kupimpula byepi bwikalo bwa muntu?

⁴ Mambo a Lesa aji bingi na bulume! (Hebe. 4:12) Mu ñambilo ya kifwanyikizho, mambo aji mu Baibolo atwa kukila mpoko ya bantu yatwa kubiji, mambo mu kifwanyikizho asaba kufika ne ku kwabanya kwa bikupa ne mikolokofwa. Bukine bwa mu Binembelo bufika mwine mukachi ka muntu ne kufika mu milanguluko ya muchima wa muntu ne kumona byo aji mukachi kanji. Buno bukine buji na bulume bwakonsha kulengela muntu kupimpula bwikalo bwanji. (Tangai Kolose 3:10.) Ee, Mambo a Lesa akonsha kupimpula bwikalo bwa bantu!

5. Mu ñanyi mashinda Baibolo mo akonsha kwitutangijila, kabiji bi ka bifumamo?

⁵ Kunungapo, Baibolo ke buku muji maana akonsha kubula kutanwa kukwabo. Muji byambo byawama byakonsha kukwasha bantu kuyuka bya kwikala mu ino ntanda mwaimbwa ñoma na bichi. Mambo a Lesa kechi asamishatu kyeya pa kimye kyo tujimo lelo jino ne, bino asamisha ne kyeya pa kimye kyetu kya kulutwe. (Sala. 119:105) Buno ke bukwasho bwawama bingi pa kuyuka mwakubila na makatazho nangwa inge ketufuukule bya kuba pa kusala balunda, bya kisangajimbwe, nkito, mvwajilo ne bikwabotu. (Sala. 37:25; Mana 13:20; Yoa. 15:14; 1 Timo. 2:9) Umvwe ketwingijishe mafunde a mu Mambo a Lesa, kitulengela kwikala bulongo na bakwetu. (Mat. 7:12; Fili. 2:3, 4) Mu ñambilo ya kifwanyikizho, kyeya byo kisamina kulutwe yetu, kitukwasha kumona bintu byakonsha kufuma mu byo tufuukulapo kuba mu kimye kya kulutwe. (1 Timo. 6:9) Kabiji Binembelo byaambila jimo pa mambo a nkebelo ya Lesa ya kulutwe, ne kwitukwasha kwikala bwikalo mwayila yoyo nkebelo. (Mat. 6:33; 1 Yoa. 2:17, 18) Kya kine, muntu wakonsha kwiyowa bingi bwikalo umvwe waleka mafunde a Lesa ke amutangijile mu bwikalo bwanji!

6. Baibolo waikala byepi kingijisho kiji na bulume bwa kwitukwasha mu nkondo yetu ya ku mupashi?

⁶ Kabiji langulukai ne pa Baibolo byo aikala kingijisho mu nkondo yetu ya ku mupashi. Paulo watelele mambo a Lesa amba “mpoko ya kwa aye mupashi.” (Tangai Efisesa 6:12, 17.) Umvwe ano mambo a mu Baibolo twiasapwila bulongo, akonsha kukasulula bantu mu buzha bwa ku mupashi bwa kwa Satana. Ke mpoko ipulusha bantu mu kifulo kya kwibonauna. Nanchi kechi kyawama kuba’mba twiingijishenga bulongo nenyi?

Ingijishainga Bulongo Mambo a Lesa

7. Mambo ka o kyanemena kufunda bya kwingijisha bulongo “mpoko ya kwa aye mupashi”?

⁷ Mushilikale wakonshatu kwingijisha bulongo bilwilo byanji mu nkondo umvwe kya kuba wapilwa nabyo ne kuyuka bya kwibingijisha bulongo. Bino byo byo kyafwainwa ne kwikala kwi atweba pa kwingijisha “mpoko ya kwa aye mupashi” mu nkondo yetu ya ku mupashi. Paulo wanembele amba: “Kasa uteshakotu muchima ukefikizhe obe mwine kwi Lesa, sa walumbuluka, muntu wa mwingilo wabula ne kya kubilako bumvu, kasa utwalatu [wambatu] bulongo mambo a bukine.”—2 Timo. 2:15.

8, 9. Ki ka kyafwainwa kwitukwasha kumvwisha byaamba Baibolo? Ambaipo kyakumwenako.

⁸ Ki ka kyafwainwa kwitukwasha ‘kwambatu bulongo mambo a bukine’ mu mwingilo wetu? Saka tukyangye kufunjisha bantu byaamba Baibolo, twafwainwa patanshi atweba bene kwibikwatakanya. Kino kikebewa kumvwisha mwatala byambo biji mu kyokyo kyepelo nangwa mu kibaba.

⁹ Pa kuba’mba tumvwishe bulongo mwatala Kinembelo, kikebewa kumona byambo bikwabo biji mu kyokyo kinembelo. Byambo byaambile Paulo bitanwa mu Ngalatiya 5:13 byalumbulula bulongo kino. Wanembele amba: ‘Pakuba anweba bakwetu, mo mu bwana bwa bene mo mwaichilwa; bino kechi mube bwana bwa bene bwenu bwa kubilamo bya buntunshi ne, poso mu butemwe mwikale ba kwiingijila anwe bene na bene.’ Bwana bwa bene ka Paulo bo aambilengapo pano? Nanchi walumbulwilenga bwana bwa bene bwa kukuulwa ku bundengamambo ne lufu, ku buzha bwa mafunjisho a bubela, nangwa ku bintutu bikwabo nyi? Bino byambo bimwesha amba Paulo waambilenga pa bwana bwa bene bwiya na mambo a ‘kukuulwa ku jifingo ja Mizhilo.’ (Nga. 3:13, 19-24; 4:1-5) Waambilenga pa bwana bwa bene bwa bena Kilishitu. Aba batemenwe pa buno bwana bwa bene bekwashishenga bene na bene mu butemwe. Pakuba aba babujile butemwe betumpile mu kwiambila ne kwinena bibi.—Nga. 5:15.

10. Pa kuba’mba tumvwishe bulongo mwatala Binembelo, byambo bya mutundu ka byo twafwainwa kutalapo, kabiji twakonsha kwibitana byepi?

¹⁰ Pa kuba amba tumvwishe bulongo mwatala kinembelo, twafwainwa patanshi kumona ntatwilo ya byambo, nabiji kuyuka wanembele yewo buku wa mu Baibolo, kimye kyo amunembele, ne kuyuka bintu byo byajinga pa kyokyo kimye. Kabiji kyawama ne kuyuka nkebelo yanembejilwe yewo buku kabiji umvwe kyakonsheka, ne kumona bwikalo byo bwajinga, byubilo, ne mafunjisho a mu bupopweshi byo ajinga pa kyokyo kimye.a

11. Twafwainwa kujimuka byepi pa kulumbulula binembelo?

¹¹ ‘Kwamba bulongo mambo a bukine’ kwavwangamo bintu byavula kechi kulumbululatu bulongo bukine bwa mu Binembelo ne. Twafwainwa kujimuka kuchina twakengijishanga Baibolo kuzakamishishamo bantu. Nangwa kya kuba twakonsha kwingijisha Binembelo kuzhikijila bukine, byonkatu byaubile Yesu byo bamwesekele kwi Diabola, Baibolo kechi ke buku wa kwingijisha kunenenamo bantu ne. (Mpitu. 6:16; 8:3; 10:20; Mat. 4:4, 7, 10) Twafwainwa kumvwina lujimuno lwa mutumwa Petelo lwa kuba’mba: “Zhijikai Kilishitu mu michima yenu bu Nkambo: moba onse ikajilai jimo na mwa kwibakumbwila bonse bemwipuzha mambo a luketekelo lo muji nalo, bino kasa muba na bukimote ne mushingi.”—1 Pe. 3:15.

12, 13. Bukine bwa mu Mambo a Lesa bwakonsha kukundula ñanyi “masakwa akosa”? Ambaipo kyakumwenako.

¹² Inge twibwingijisha bulongo, bukine bwa mu Mambo a Lesa bwakonsha kwingila mwingilo ka? (Tangai 2 Kolinda 10:4, 5.) Bukine bwa mu Binembelo bwakonsha kukundula “masakwa akosa,” ko kuba’mba, kuleta patoka mafunjisho a bubela, byubilo byatama, ne butemwamana bumwesha maana a bantu bambulwa kulumbuluka. Twakonsha kwingijisha Baibolo kufumyapo milanguluko iji yonse ‘yaimikwa mu kukanya maana a Lesa.’ Twakonsha kwingijisha mafunjisho a mu Baibolo kukwashishamo bantu kuba’mba bekale na milanguluko ya mwayila bukine.

¹³ Akilangulukai pa kyakumwenako kya mwanamukazhi umo wa kikulumpe wa myaka ya kusemwa 93 wikala mu India. Kufumatu ku bulukeke bwanji bamufunjishe kuba amba muntu inge wafwa usemekelwa mu kintu kikwabo. Byo atendekele kufunda Baibolo kupichila mu kwinembela makalata na mwananji wa mulume wikala mu kyalo kingi, waitabile bintu byo afunjilenga pe Yehoba ne milaye yanji. Nangwa byonkabyo, lufunjisho lwa kuba’mba muntu inge wafwa usemekelwa mu kintu kikwabo wilwitabijile bingi kya kuba wakana ne byamunembejile mwananji wa mulume pa kumulumbulwila bikala muntu inge wafwa. Uno mwanamukazhi waambile’mba: “Kechi nakonsha kumvwa mwatala bukine bwa mu Binembelo byenu ne. Bupopweshi bonse bufunjisha amba inge muntu wafwa kuji kintu kimo kibula kufwa kifumamo. Myaka yonse yapitapo naitabila amba mubiji ufwa, kabiji kuji kintu kimo kifumamo ne kusangwilwa mu mibiji ikwabo kufika ku bimye 8,400,000. Pano kino kyakonsha kubula kwikala byepi kine? Nanchi ko kuba’mba bupopweshi bwavula bwa bubela nyi?” Nanchi “mpoko ya kwa aye mupashi” yakonsha kusolola bubela bwa luno lufunjisho lwakosa nyi? Byo besambile misambo ikwabo ya mu Binembelo pa uno mutwe, uno mwanamukazhi wanembele panyuma ya kupitapo milungu imo amba: “Pano natendeka kumvwa bukine bwine bwaamba pa lufu. Kindetela bingi lusekelo kuyuka kuba’mba umvwe kwaikala lusanguko, tukamonañana na batemwe betu bafwa. Naketekela kuba’mba Bufumu bwa Lesa katatakatu bukafike.”

Engijishainga Kwitabishishamo Bantu

14. Kwitabisha bantu babena kwituteleka kulumbulula ka?

¹⁴ Kwingijisha Baibolo bulongo mu mwingilo wetu kechi kwaimenatu pa kwamba byanembwa mu binembelo ne. Paulo ‘waitabishenga’ bantu mu byo aambilenga nabo, ne atweba byo byo twafwainwa kuba. (Tangai Byubilo 19:8, 9; 28:23.) ‘Kwitabisha’ kulumbulula “kufika muntu pa muchima.” Awa ye baitabisha “usumininwa kya kuba waitabila ne mu byobyo bintu byo bamwambila.” Umvwe twaitabisha muntu na lufunjisho lwa mu Baibolo, ko kuba’mba twamufika pa muchima kuba’mba aketekele bintu byo afunda. Pa kuba’mba tube bino, twafwainwa kwamba bishinka pa kuba amba ye tubena kwisamba nanji amone bukine bwa byo tubena kwamba. Twakonsha kuba bino kupichila mu kwingijisha mashinda alondelapo.

15. Mwakonsha kwingijisha byepi Baibolo mu jishinda jakonsha kumwesha amba mwamunemeka?

¹⁵ Ingijishainga Mambo a Lesa mu jishinda jimwesha amba mwianemeka. Inge mwatanga kinembelo, lumbululai buneme buji mu kuyuka bilanguluka Lesa pa yewo mutwe. Panyuma ya kwipuzha bwipuzho, ne kumvwa byakumbula mwina nzubo, mwakonsha kwambapo byambo bimo nabiji bya kuba’mba: ‘Twayai tumone Lesa byo amona kino kintu.’ Kimo kimye mwakonsha kwipuzha amba: ‘Lesa waambapo amba ka pa kino kintu?’ Kulumbulula kinembelo mu jino jishinda kumwesha amba Baibolo wafuma kwi Lesa kabiji kilengela muntu ubena kwituteleka kumunemeka. Kuba bino kwanema bingi kikatakata inge tubena kusapwila ku muntu waitabila mwi Lesa, pano kechi wayuka Baibolo byo afunjisha ne.—Sala. 19:7-10.

16. Ki ka kyakonsha kwimukwasha kulumbulula bulongo binembelo?

¹⁶ Kechi mwafwainwa kutangangatu binembelo ne; mwafwainwa ne kwibilumbulula mo byatala. Paulo wajinga na muteeto wa ‘kulumbulula ne kwamba byakumwenako’ pa mambo a bintu byo afunjishenga. (Byu. 17:3) Javula Kinembelo kikala na bishinka byavula, kabiji mwakonsha kwambatu pa byambo byakosesha kishinka kyo mubena kwisambapo. Mwakonsha kuba bino kupichila mu kwamba jibiji byambo muji bishinka nangwa kwipuzha mepuzho akonsha kukwasha mwina nzubo kuyuka bishinka. Kepo mwalumbulula mwatala byobyo byambo biji mu kinembelo. Umvwe mwauba bino, mwafwainwa kukwasha yewo muntu ye mubena kwisamba nanji kumona byobyo byambo byo byakonsha kumukwasha.

17. Mwakonsha kwisamba byepi Binembelo mu jishinda jaumvwanyika?

¹⁷ Isambainga Binembelo mu jishinda jaumvwanyika. Kupichila mu kusashijila ne kwisamba bulongo, kyamulengejile Paulo ‘kwipuzhañananga bulongo na bantu mu Binembelo.’ (Byu. 17:2, 4) Byonkatu byo aubilenga, ne anweba esekainga na ngovu kufika muntu ye mubena kwisamba nanji pa muchima. Mulekai ‘afumye’ biji ku muchima wanji kupichila mu kumwipuzha mepuzho awama amwesha amba mwamuta muchima. (Mana 20:5) Kujanga kabakubaku ne. Ambainga bishinka mu jishinda jaumvwanyika. Bishinka byenu byafwainwa kwikala ne na po byafuma. Byafwainwa kufuma mu Mambo a Lesa. Kyawama kutangatu kinembelo kimo ne kwikilumbulula bulongo ne kwamba kyakumwenako kibena kutundaika kyokyo kishinka, kukila kutanga binembelo bibiji nangwa bisatu mu kulondankana. Kwambapo byambo bikwabo bibena kukosesha kishinka nako kwakonsha kulengela ‘kanwa kwamba byambo bya kwitabisha bantu.’ (Mana 16:23) Kimo kimye, kyakonsha kuyilamo kukebakeba bishinka ne kumonapo byambo bikwabo byakonsha kukwashañana. Awa mwanamukazhi wa myaka ya kusemwa 93 ye twajikwambapo wafwainwe kuyuka ene mambo lufunjisho lwa kuba’mba mweo (nangwa amba mupashi) kechi ufwa ne, kyo bamwitabijile ku bantu bavula. Kuyuka kwafumine luno lufunjisho ne byo batendekele kwilufunjisha mu bupopweshi bwavula mwaya ntanda kwanemene bingi pa kuba’mba bamwitabishe omvwishe bifunjisha Baibolo pa yewa mutwe.b

Twajijilai Kwikala na Busendwe bwa Kumwingijisha

18, 19. Mambo ka o twafwainwa kutwajijila na busendwe bwetu bwa kwingijisha “mpoko ya kwa aye mupashi”?

¹⁸ Baibolo waamba’mba: ‘Musango wa panopantanda ubena kupichijila.’ Bantu batama babena kuyatu na kutaminako. (1 Ko. 7:31; 2 Timo. 3:13) Onkao mambo kyanema bingi kuba’mba tutwajijile na kukundula “masakwa akosa” kupichila mu kwingijisha “mpoko ya kwa aye mupashi, o mambo a Lesa.”

¹⁹ Twi balusekelo bingi pa kwikala na Mambo a Lesa, Baibolo, ne kwingijisha byambo bya bulume bijimo kushinjilamo mafunjisho a bubela ne kufika bantu bakishinka pa michima. Kafwako kintu kyakosa kukila ano mambo ne. Onkao mambo, twayai twibikengako kwikala na busendwe bwa kwingijisha ino “mpoko ya kwa aye mupashi” mu mwingilo wetu witupa Lesa wa kutaya mbila ya Bufumu.

[Tubyambo twa mushi]

Mwafundamo Ka?

•Mambo a Lesa aji byepi na bulume?

•Twakonsha byepi ‘kwamba bulongo mambo a bukine’?

•Mambo a mu Baibolo akonsha kuba ka pa mambo a “masakwa akosa”?

•Mwakonsha kuwamishako byepi jishinda jo mwitabishishamo bantu mu mwingilo?

[Kitenguluzha/Kipikichala pa peja 12]

Byo Twakonsha Kwingijisha Mambo a Lesa Kwitabishishamo Bantu

▪Nemekainga Baibolo

▪Lumbululainga mwatala Binembelo

▪Isambainga bulongo pa kuba amba mufikenga bantu pa michima

[Kipikichala pa peja 11]

Mwafwainwa kufunda bya kwingijisha bulongo “mpoko ya kwa aye mupashi”