Langulukilaingako Bansemi Babula Bena Kwabo

BANSEMI babula bena kwabo bwikalo bwibakatazha bingi. Mambo bekala na makatazho avula. Baji na mutembo wa kulama baana babo. Nangwa kya kuba baya ku nkito, baji ne na mingilo ikwabo, nabiji kuya na kupota bintu, kuteka, kwingila mingilo ya pa nzubo ne kulama baana bulongo. Kabiji bano bansemi balamawizha butuntulu bwa mubiji bwa baana babo, kwibanengezhezha bya kisangajimbwe, kwibakomesha bulongo ne kumonapo tubimye twa kwikala nabo pamo.

Nangwa kya kuba bansemi babula bena kwabo babena kuvujilakotu, bantu kechi bebata muchima ne. Nsemi wamukazhi umo waambile’mba: “Kechi nebalangulukangapo ne, natendekele kwibalangulukapo byo nashajile bunke kwakubula mukwetu.” Pano mwakonsha kukwasha byepi bansemi babula bena kwabo? Mambo ka o twafwainwa kwibatela muchima? Twayai tumone bishinka bisatu byakonsha kwitulengela kwibata muchima.

Ene Mambo o Twafwainwa Kwibatela Muchima

Bansemi babula bena kwabo bakeba bukwasho. Mwanamukazhi wafwilwa uji na myaka 41 ne baana babiji waambile’mba: “Kimye kimo kechi ngyuka bya kuba ne, mambo bya kuba byamvujila bingi.” Kufwilwa, kwabenamo nangwa bintutu bikwabo bilengela bansemi babula mu masongola kwiumvwa byonka biumvwine nsemi wamukazhi waambile’mba: “Twapelelwa bingi, tukeba kwitukwasha!”

Ne anweba kyakonsha kwimuletela lusekelo. Abya mwakikwashapo kala wasenda kyanema nyi? Umvwe ibyo, mwafwainwa mwaumvwine bingi bulongo pa kumukwasha. Kyokimotu ne na bansemi baji bunke, nabo baji na kisendwa kabiji bimye bimo kibanemena bingi. Inge mwibakwasha, mukemwena bukine bwa byambo byanembwa mu Salamo 41:1 bya kuba’mba: “Ye mwine walusekelo awa wamulanguluka muyanji.”

Kitokesha Lesa ku muchima. Kinembelo kya Yakoba 1:27 kyaamba’mba: “Bwina Lesa bwa kine ne bwa kubula bubi ku meso a Lesa Tata wetu bo bo buno, bwa kupempula banabanshiwa ne banabakazhi bafwila mu malwa abo.” Kino kyavwangamo ne kukwasha bansemi babula bena kwabo.a Kinembelo kya Bahebelu 13:16 kyaamba’mba: “Kuba byawama ne kupana bya kupana kwikuvulama ne: mambo bitapisho bya byonka bino byo bimutokesha Lesa ku muchima.”

Byo twayuka bino bishinka bisatu byakonsha kwitulengela kuta muchima bansemi babula bena kwabo, pano twayai tumone byo mwakonsha kwibakwasha ne byo mwakonsha kuyuka byo bakajilwa.

Kuyuka byo Bakajilwa

Kampe kyakonsha kwitukwasha ke kwipuzha bene kwitubula byo bakajilwa. Pano bino kechi javula jo bakonsha kwitubula byonse byo bakajilwa ne. Byonka byo twisambapo kala, Salamo 41:1 witutundaika ‘kwibalangulukilako.’ Buku umo walondolola kyambo kya mu Kihebelu kyo baingijisha pano kilumbulula “kulanguluka pa bintu bimo byakonsha kwitulengela kwibobila byawama.”

Onkao mambo, pa kuba’mba muyuke jishinda jawama kwibakwashishamo, mwafwainwa kulangulukanga pa makatazho apitamo bansemi babula bena kwabo. Monainga bwikalo bwabo byo buji, kechi kwibatalatu ne. Ishikishai’mba: ‘Inge yami najinga byo baji, ñanyi bukwasho bo nakonsha kukeba?’ Ibyo kuba’mba bansemi babula bena kwabo bakonsha kwimubula’mba nangwatu mwibikeko byepi kwitukwasha, kechi mwakonsha kuyuka byo kyumvwanyika kwikala bunke ne, kanatu ne anweba inge byo byo muji. Nangwa byonkabyo, kwibata muchima kukemulengela ‘kulangulukilako’ bansemi babula bena kwabo.

Ubainga Byonka Byuba Lesa

Kafwako wakonsha kuta muchima bansemi babula bena kwabo byonka byuba Yehoba Lesa ne. Binembelo byavula byaamba pe Yehoba Lesa byo alangulukilako bafwilwa, baana bakishale ne bansemi babula bena kwabo. Inge twamona Lesa byo akwasha bantu ba uno mutundu, tukafunjilako byo twakonsha kwibakwasha mu byo bakajilwa. Kuji bishinka bina byo twafwainwa kuyuka.

Telekainga umvwe babena kwamba

Mu mizhilo yo apele bena Isalela, Yehoba waambile’mba “kine nkomvwa kujila kwabo” aba bakajilwa. (Kulupuka 22:22, 23) Pano mwakonsha kwikala byepi na uno muchima wawama? Bansemi babula bena kwabo javula bomvwa bingi mukose, mambo kechi bekala na mukulumpe wa kwisamba nanji ne. Bansemi babakazhi bamo baambile’mba: “Mukose undengela kujila inge baana balaala. Mukose ke kintu kyatama bingi.” Umvwe kyakonsheka, nanchi mwakonsha kumonapo kimye kya kuya na kumvwa ku ‘kujila’ kwa bansemi babula bena kwabo bakonsha kukeba kwamba biji ku muchima nyi? Kumonapo kimye kyafwainwa kya kuya na kwisamba nabo kwakonsha kwibalengela kuchinchika makatazho a mu bwikalo bwabo.

Batundaikainga

Yehoba watangijile bena Isalela pa kunemba nyimbo yo baimbanga pa kumupopwela. Ino nyimbo ya Lesa yafwainwa ibatundaikanga bingi bafwilwa ne baana bakishale byo ibavululangamo kuba’mba Yehoba ye “Shabo” kabiji ye “wa kwibachibila” mambo ne kwibakwasha. (Salamo 68:5; 146:9) Ne atweba twakonsha kwamba byambo bya lutundaiko byakonsha kwikala mu michima ya bansemi baji bunke. Nangwa kya kuba papita myaka 20, bansemi babakazhi ba Ruth bakivuluka byambo byaambile mwanamulume wakikulumpe bya kuba’mba: “Ubena kukomesha bingi baana bobe bulongo, utwajijile.” Ba Ruth baambile’mba: “Bino byambo byantundaikile bingi.” Kya kine byambo bya lutekenesho “kichi kya bumi,” byakonsha kukwasha bingi muntu. (Byambo bya Mana 15:4) Nanchi mwakonsha kuvulukapo bimo byo boba byo mwakonsha kwibasanchila nyi?

Bakwashainga

Mu mizhilo Yehoba yo apele bena Isalela mwajinga ne muzhilo walengelanga bafwilwa ne baana bakishale kutambula kajo mu mushingi. Na mambo a luno lunengezho, bonse bakajilwa bajanga ne “kwikuta.” (Mpitulukilo ya mu mizhilo 24:19-21; 26:12, 13) Ne atweba twafwainwa kwibakwashanga bansemi babula bena kwabo mu mushingi. Nanchi mwakonsha kwibapapo kajo nangwa bikwabotu bya kwingijisha pa nzubo nyi? Nanchi mujipo na bya kuvwala byakonsha kufikamo nsemi uji bunke nangwa mwana nyi? Abya mwakonsha kwibapapo mali a kupotamo byo bakajilwa pa nzubo nyi?

Pwanañanainga nabo

Yehoba wakambizhe kuba’mba bafwilwa ne baana bakishale bakasangalelenga pamo nabo mu bijiilo bya pa mwaka byonka byo kyaikalanga ku bena Isalela bonse. Wibakambizhe’mba: “Mukasangalalenga.” (Mpitulukilo ya mu mizhilo 16:10-15) Kyo kimotu ne lelo jino, bena Kilishitu bebakambizha’mba: “Kasa mwitambula bulongo anwe bene na bene,” ne kusangalela pamo. (1 Petelo 4:9) Nga mambo ka a kubujila kwitako nsemi uji bunke ku nzubo kwenu kuba’mba mujiile nanji pamo? Kechi mwafwainwatu kwibetako kana mwateka mabwenge ne. ‘Bintutu bicheche byo bikebewatu nangwa kimotu,’ byonka byaambile Yesu kimye kyo ajinga ku nzubo ya balunda nanji.—Luka 10:42.

Basanta Bingi Inge ke Mwibalangulukileko

Ba Kathleen bansemi babakazhi bakomesha baana basatu baambile’mba kechi bakalubamo byambo byo bebabujile bya kuba’mba: “Kange ukinke manungo mu bakwenu ne, bino saka usanta umvwe bakukwasha.” Byonkatu bikala ba Kathleen, ne bansemi babula bena kwabo nabo bayuka kuba’mba kukomesha baana ke mutembo wabo. Onkao mambo, kechi baketekela bakwabo kwibapa byonse bya mu bwikalo ne. Bino basanta bingi umvwe bebakwasha. Umvwe mwibata muchima bansemi babula bena kwabo bakonsha kwikalako bulongo kabiji ne anweba bene kikemuletela bingi lusekelo, kabiji aye mwine Yehoba Lesa ‘ukemulubwila akya kyawama kyo mwaubile.’—Byambo bya Mana 19:17.

[Tubyambo twa mushi]

[Mabulañano pa peja 23]

Ñanyi juba jo mwaichilepo nsemi uji bunke ku nzubo yenu kuba’mba mujile nanji pamo? Langulukaipo mukebeteko