BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w02 3/1 pp. 4-7
  • Mafunde a Lesa Akonsha Kwimufweta

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Mafunde a Lesa Akonsha Kwimufweta
  • Kyamba kya Usopa—2002
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • “Mwine Wakila wa Panopantanda Ponse”
  • “Na Muchima Wipelula”
  • Londelainga Mafunde a Lesa Mubyomuba
    Kyamba kya Usopa—2002
  • Mafunde a mu Baibolo Etukwasha Byepi?
    Mambo Awama Afuma kwi Lesa!
  • Nanchi Kine Lesa Wimuta Muchima Nyi?
    Kyamba kya Usopa—2011
  • Bakulumpe mu Kipwilo Bafwainwa Kufunjilako kwi Gidiona
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2023
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2002
w02 3/1 pp. 4-7

Mafunde a Lesa Akonsha Kwimufweta

KWAKUBULA nangwa kuzhinaukatune, mwayuka kuba’mba banyama baji namaana akisemwa. Minkinyi yavula ingijila mumikambizho yobeilengelamo. Pano bantu balengelwe kutangijilwa namafunde. Mwakonsha kushiinwa byepi pakino? Kyawama, Yehoba Mwine mwina mafunde onse aoloka waambile kimye alengele bantu batanshi amba: “Tulenge bantu mu kipasha kyetu, betupashe.” Mulenga mupashi; kechi uji namubiji wabuntunshi yetujipo nanjine. Onkao mambo, twalengelwe mu “kipasha” kyanji mumulanguluko wakuba’mba, twakonsha kumwesha bumuntu bwanji, pakumweshako byubilo byanji byawama. Bantu baji nabulume bwakuswisha bwikalo bwabo kutangijilwa namafunde, monka mwayila mizhilo yabyubilo byawama. Yehoba wamwene kuba’mba ano mafunde avula anembwa mu Byambo byanji.—Ntendekelo 1:26; Yoano 4:24; 17:17.

Muntu wakonsha kwamba’mba mu Baibolo muji mafunde avula bingi, kechi nakonsha kwiayuka onsene. Akyo kine. Pano bino akilangulukai pakino kishinka: Byokiji kuba’mba mafunde a Yehoba onse afweta, amo anema kukila akwabo. Mwakonsha kumona kino mu Mateo 22:37-39, Yesu moaambile’mba mumikambizho yonse nemafunde onse a Mizhilo yakwa Mosesa, amo anemene kukila akwabo.

Mafundeka anemesha? Mafunde anemesha mu Baibolo keoa akutemwisha Yehoba. Umvwe twalondela ano mafunde, Mulenga wikala kewakutangijila kampasi ketu kabyubilo byawama. Kabiji kuji nemafunde, akutemwa bakwetu. Kwingijisha ano mafunde kuketukwasha kukana kisela kyakuba’mba mubyonse yami nafwainwa kwikala mutanshi.

Pano twayai tutendeke nabukine bumo bwanemesha mu Baibolo. Buno bukine bobuka kabiji bwitufikila byepi?

“Mwine Wakila wa Panopantanda Ponse”

Binembelo Byazhila byalumbulula bingi bulongo’mba Yehoba ye Mulenga wetu Mukatampe, Lesa wa Bulume bonse. Kafwako waesakana nanji nangwa wakonsha kupinga pakifulo kyanjine. Buno kebukine bukatampe bwanembwa mu Baibolo.—Ntendekelo 17:1; Musapwishi 12:1.

Nembi umo wabuku wa Masalamo waambile pe Yehoba amba: ‘Anweba yenka, yenu Mwine Wakila wa panopantanda ponse.’ Kala Mfumu Davida waambile’mba: “Bufumu nabo bo bwenu, anweba Yehoba, kabiji anweba mwatumbijikwa ke mwine, peulu ya byonse.” Kabiji ngauzhi wayukanyikwa Yelemiya watundaikilwe kunemba’mba: “Ka kuji nangwa umo waesakana ne anweba Yehoba ne; anweba mwi mukatampe, ne jizhina jenu jo jikatampe ja bulume.”—Masalamo 83:18; 1 Byambo bya Moba 29:11; Yelemiya 10:6.

Twakonsha kwingijisha byepi buno bukine bwa Lesa mubwikalo bwetu bwajuba nejuba?

Kwakubula nangwa kupita mumbajine, Mulenga wetu Upana Bumi yetwafwainwa kunemekesha mubwikalo bwetu. Onkao mambo kyawama kukana kisela kyakwitumbijika atwe bene. Bamo baji bingi nakino kisela bino bakwabo bafwakyo. Jifunde jamaana jotwafwainwa kulondela keja ‘kubila byonse lukumo lwa Lesa.’ (1 Kolinda 10:31) Ngauzhi Danyela kewakumwenako wawama bingi mukino.

Byambo byampito bitubula’mba Mfumu Nebukaneza wa Babilona waubile kijikila nakiloto kyoalotele kabiji wakebeshe bingi kuyuka mokyatala. Bonse byobakankelwe kwikyumvwisha nekwikilumbulula mokyatala, Danyela wamulumbulwijile bulongo mfumu byonse byoakebelenga kuyuka. Abya Danyela witumbijikile mwine pakinonyi? Ine, watumbijikile “Lesa usolola byafyamika.” Kabiji Danyela waambile nekwamba’mba: ‘Akya kyafyamika kechi bekisolola kwi amiwa na mambo a kuba’mba nebakila mu maana bantu bonse ne.’ Danyela wajinga muntu walondelanga mafunde. Kyokyo bamulumbulwila mubuku wa Danyela jisatu’mba ‘bamutemwa bingi’ kwi Lesa.—Danyela 2:28, 30; 9:23; 10:11, 19.

Mukamwenamo bingi umvwe kemulonde Danyela. Pakuba’mba mulonde byaubile Danyela, kintu kikatampe kemuchima. Ñanyi wafwainwa kutumbijikwa pabintu byomuba? Kechi namambo abwikalo bwenune, muji nabulume bwakuba bintu mwayila jino jifunde janema jamu Baibolo jakuyuka’mba, Yehoba ye Nkambo walengele byonse. ‘Ukemutemwa’ umvwe kemube kino.

Pano twayai twisambe pamafunde abiji akatampe akonsha kwitutangijila mubwikalo bwetu nabakwetu bantu. Kwikala balunda kubakwetu kibashupe bingi namambo akuba bantu bavula beta muchima abo bene.

“Na Muchima Wipelula”

Aba beta muchima bene kechi batondwa nabyobaji nabyone. Bavula bakeba bwikalo bwawama amba ponkapotu bumweke. Kutekanya bekumona’mba buleya. Belanguluka’mba bakwabotu bobafwainwa kumwesha butekanye kechi abone. Umvwe kebakebe kutumbalala, bamona’mba kafwako kyatamane. Nanchi pajipo momwakonsha kuchinuzhukila jishinda mobobila bintunyi?

Bakalume ba Yehoba bamona bino byubilo juba nejuba, bino kechi bafwainwa kwitumpamone. Bena Kilishitu bakoma kumupashi bavuluka jino jifunde jakuba’mba “aye witota mwine kechi ye witabilwa ne, kana ye atota Nkambo.”—2 Kolinda 10:18.

Kwingijisha jifunde jiji mu Filipai 2:3, 4 kwakonsha kwitukwasha. Kino kinembelo kimukosesha kubula kuba “kintu nangwa kimo mu kwilanguluka anwe bene nangwa mu kwitota kwatu ne, poso na muchima wipelula kasa mulanguluka bonse, pa muntu pa muntu, amba mukwetu wankila mu kuwama.” Mujino jishinda, “kechi muteshe muchima ku bintu byenu byonka ine, kana ne ku bya bakwenu pamo.”

Muntu umo wabujile kwitota mwine kabiji wiyukile bulongo byoaji wajinga Gidiona, mutonyi mubena Hebelu bakukala. Kechi wakebelepo kwikala ntangi wabena Isalela ne. Nangwatu kimye kyoatongwelwe kwikala ntangi, Gidiona wimwene buche’mba kechi wafwainwene. Walumbulwile’mba ‘kisaka kyami kyakila mukunekena mu bena Manase, kabiji ne amiwa nemucheche mubonse ba mu kisaka kyetu.’—Mitonyi 6:12-16.

Kabiji Yehoba byoamupele Gidiona bulume bwakushinda, banabalume babena Efelaimu bamunenene. Gidiona waubilepo byepi? Nanchi lushinjilo loashinjile lwamulengejile kwitotanyi? Ine. Wapwishishe ano malwa kupichila mukukumbula namushingi amba: “Ikika kyo nauba amiwa kyaesakana na kyo mwauba anweba?” Gidiona wajinga namuchima wipelula.—Mitonyi 8:1-3.

Kyakine, bintu byaubile Gidiona byaubiwe kala keene. Bino nangwa byonkabyo, kyanema bingi kulanguluka bino byambo. Mwamona kuba’mba Gidiona wajinga namulanguluko wapusanako nawakumbanamo lelo jino, kabiji wamulondejilenga kuba’mba amwenemo.

Mulanguluko wakumbana wakwitatu muchima obe mwine wakonsha kwitonawina mushingi wetu. Mafunde amu Baibolo olola uno mulanguluko, nekwitufunjisha munema yetuji nanji wakunemeka Mulenga wetu nebakwetu.

Umvwe ketumvwine mafunde amu Baibolo, tushinda kino kisela kyakuba’mba mubyonse yami nafwainwa kwikala mutanshi. Kechi twikala kabiji kebakutangijilwa nabyotukeba’mba bintu byubiwe kanatu mujije jishindane. Byotufunda byavula pamambo amafunde aoloka, popo tumuyukisha mwine Wialengele. Ee kine, kutesha muchima kumafunde a Lesa pakutanga Baibolo kekintu kyanema bingi.—Monai kabokoshi.

Yehoba walengele bantu kukila banyama mumaana, mambo banyama abo balondelatu maana abo akisemwa. Kulondela kyaswa muchima wa Lesa kulumbulula kuba bintu monka mwayila mafunde anji. Mujino jishinda twakonsha kusunga kampasi ketu ketutangijila mubyubilo sakengila bulongo, kampasi kaketutangijila muntanda ipya ya Lesa. Baibolo itupa bishinka byakuketekela’mba bukumotu panopantanda ponse pakekale bwikalo bupya ‘mukekala bololoke.’—2 Petelo 3:13.

[Kitenguluzha/Kipikichala pa peja 6]

Mafunde amu Baibolo amo Akwasha

Mukisemi:

“Kafwako nangwa umo ekebele byamuwamina mwine ne, kana byawamina mukwabo.”—1 Kolinda 10:24.

“Butemwe . . . kechi bwikebela bintu ne.—1 Kolinda 13:4, 5.

“Anweba bonse kasa mutemwa bakazhi benu pamo byonka byo mwitemwa anwe bene.”—Efisesa 5:33.

“Anweba banabakazhi, nekenenai bamwata wenu.”—Kolose 3:18.

“Saka umvwina shobe wakusemene, ne kusula inobe byo akakota ne.”—Byambo bya Mana 23:22.

Kusukulu, kunkito, nemubyotuba nabakwetu:

“Shikelu ubula kupima bulongo Yehoba wamushikwa . . . Muntu wa uba bubi umwenamo mfweto ya bujimbijimbi”—Byambo bya Mana 11:1, 18.

‘Awa wiba kechi ebe jibiji ne: engilenga kyakosa’—Efisesa 4:28.

“Umvwe muntu wakana kwingila kechi mumuleke ajetu ne.”—2 Tesalonika 3:10.

“Byonse byo muba, nangwa ki ka, nangwa ki ka, ubai na muchima yense, nobe kwi Nkambo.”—Kolose 3:23.

“Tukeba kwikala bakishinka mubintu byonse.”—Bahebelu 13:18, NW.

Bunonshi byotwibumona:

“Awa usaka kunonka bukiji bukiji kechi akabule kumona lukabisho ne.”—Byambo bya Mana 28:20.

‘Awa utemwa mali kechi ukatondwa na mali ne.’—Musapwishi 5:10.

Kwinemeka:

“Bantu byobetakaika bene, nanchi yemushinginyi?”—Byambo bya Mana 25:27, NW.

“Muleke mukwenu akutote, kechi obe mwine ne.”—Byambo bya Mana 27:2.

‘Amiwa naamba ku bonse ba mwi anweba, namba kechi mwilanguluke kukilapo po mwafwainwa kwilangulukila ne.’—Loma 12:3.

“Umvwe muntu wilanguluka mwine amba, ne wafwainwa, kasa aji watu, wijimbaika mwine.”—Ngalatiya 6:3.

[Kipikichala pa peja 5]

Danyela watumbijikile Lesa

[Kipikichala pa peja 7]

Kuba bintu nabakwetu mwayila mafunde a Lesa kukosesha bulunda nekuleta lusekelo

[Byambo biji pa Kipikichala pa peja 7]

U.S. Fish & Wildlife Service, Washington, D.C./Robert Bridges

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu