BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w02 5/1 pp. 28-32
  • Bañanyi Bakapuluka Mujuba ja Yehoba?

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Bañanyi Bakapuluka Mujuba ja Yehoba?
  • Kyamba kya Usopa—2002
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • “Malwa Akatampe”
  • Kilishitendomu Ubena Kuba Byaubilengapo Bena Isalela
  • Kufikizha Bungauzhi
  • Yehoba Upesha Bakalume Banji
  • Kwingijila Yehoba Nalusekelo
  • Buku wa mu Baibolo Nambala 39—Malakai
    “Binembelo Byonse”—bya Kine Kabiji Byawama
  • Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Malakai
    Kyamba kya Usopa—2007
  • Kulondela Mikambizho ya Lesa Kutumbijika Yehoba
    Kyamba kya Usopa—2002
  • Yehoba Washikwa Bukamfutumfutu
    Kyamba kya Usopa—2002
Kyamba kya Usopa—2002
w02 5/1 pp. 28-32

Bañanyi Bakapuluka Mujuba ja Yehoba?

“Aja juba jikeya, jikapyana nobe mujilo wa mu kintengwa.”—MALAKAI 4:1.

1. Malakai walumbulula byepi mpelo yabuno bwikalo bubi?

NGAUZHI Malakai watangijilwe namupashi wa Lesa kunemba bintu bilengesha moyo mukatampe bikamweka katataka kulutwe kwe. Bino bintu bikamwekela bantu bonse panopantanda. Malakai 4:1 waambijile jimo amba: “Umvwai, aja juba jikeya, jikapyana nobe mujilo wa mu kintengwa, ne bonse betota, ne bonse boba byatama bakekala nobe biswaswa; aja juba jikeya jikebasoka bonse, byo byaamba Yehoba wa mabumba, kya kuba’mba kechi ukashako muzhazhi nangwa musampi wabo ne.” Buno bwikalo bubi bukonaunwa byepi bonse? Bukekala byonka bikala kichi kyobazhula nekonauna mizhazhi yakyo kuchina kyakasapuka jibiji.

2. Binembelo bimo bijilumbulula byepi juba ja Yehoba?

2 Mwakonsha kushikisha’mba, ‘nanchi ñanyi “juba” ngauzhi Malakai joabena kutongola?’ Jino kejuba jaambiwapo nemu Isaya 13:9 kuba’mba: “Talai, juba ja Yehoba jibenakwiya na kushinta ne na kuzhingila ne na bukaji bwa malwa, mu kwalula ntanda ke yatutu ne konauna bandengamambo bajimo.” Zefwaniya 1:15 wijilumbulula bino amba: “Aja juba jo juba ja bukaji, jo juba ja kupelelwa ne ja malwa, jo juba ja kwalwilamo ntanda ke yatu yabulamo kintu, jo juba ja mfishi, ja mfishi ine ikatampe, jo juba ja makumbi, ja makumbi afitatu bwi.”

“Malwa Akatampe”

3. “Juba ja Yehoba” jojika?

3 Kufikizhiwa kukatampe kwabungauzhi bwakwa Malakai, “juba ja Yehoba” kekimye kya “malwa akatampe.” Yesu waambijile jimo’mba: “Malwa akatampe akamweka ponkapo, a kuba kala kechi kwajingapo akwabo a byonkabyo ne, nangwa kufuma ku ntendekelo ya panopantanda kufika ne pano, kabiji kine ne myaka yonsetu kechi akekalako a byonkabyo ne.” (Mateo 24:21) Akilangulukai malwa aji panopantanda kikatakata kutatula mu 1914. (Mateo 24:7-12) Mu Nkondo ya kibiji ya Ntanda yonse yonkatu, mwafwile bantu kukila pa 50 milyonyi. Pano, ano “malwa akatampe” abena kwiya akakizhamo kubaya kukila neano abena kumweka. Aa malwa nangwa’mba juba ja Yehoba, akapwa pa Amagedonyi nekupwisha moba apelako a buno bwikalo bubi.—2 Timoti 3:1-5, 13; Lumwekesho 7:14; 16:14, 16.

4. Pakupwa kwa Juba ja Yehoba, bika bikekala byaubiwa kala?

4 Juba ja Yehoba byojikapwa byubilo byakwa Satana nebonse bebyuba bakavila. Patanshi bupopweshi bwabubela bonse bobukatendekelapo konaunwa. Kepo Yehoba akonauna byabunonshi byonse byakwa Satana nebya bumulwila ntanda bwanji. (Lumwekesho 17:12-14; 19:17, 18) Ezikyo waawile’mba: “Bakatayanga siliva wabo mu mikwakwa, ne ngolode yabo ikekala kwi abo nobe kintu kya bunya. Siliva wabo ne ngolode yabo kechi bikakonsha kwibapulusha mu juba ja bukaji bwa Yehoba ne.” (Ezikyo 7:19) Pamambo ajoja juba Zefwaniya 1:14 walumbulula’mba: “Aja juba jikatampe ja Yehoba jijitu pepi, jiji pepi kabiji jibenakupelawizha’mba: Mfike.” Monka mwaambila Baibolo pamambo ajuba ja Yehoba, twafwainwa kwikala mwayila mizhilo ya Lesa yaoloka.

5. Aba bakamwa jizhina ja Yehoba bakebobilaka?

5 Panyuma yakwambila jimo bikamwekela bantu bakwa Satana mujuba ja Yehoba, Malakai 4:2 wanemba byambo byaambile Yehoba amba: ‘Anweba mwakamwa jizhina jami, juba ja bololoke jikemuselela kasa jimubuka na mintetenga yajo; kepo mukalupuka kasa mukilauka nobe baana ba bañombe pa kulupuka mukipaka.’ Yesu Kilishitu ye “juba ja bololoke”. Aye ye ‘kyeya kya ku mupashi kya panopantanda’. (Yoano 8:12) Yesu ubukañana. Lubuko lutanshi lolo luno lotubena kubukwa kumupashi lelo jino, kepo lubuko lwakumubiji lukobiwa muntanda ipya. Byonka byaamba Yehoba, bantu bakabukwa ‘bakalupuka kasa bakilauka nobe baana ba bañombe basekela nekutemwa pakulupuka mu kipaka’ mambo bebakasulula.

6. Ñanyi lusekelo lwalushinjilo bakalume ba Yehoba lobaketobwela?

6 Nga kuboba basula mizhilo ya Yehoba kikekala byepi? Malakai 4:3 waamba’mba: “[Anweba bakalume ba Lesa] mukebanyantaula babi, mambo bakekala ke buto munshi ya maulu enu, mu joja juba jo nkekyuba, byo byaamba Yehoba wa mabumba.” Bantu bapopwela Lesa kechi bakonaunako bantu bakwa Satana ne. Pano bino mubukifwanyikizho, ‘bakanyantaula babi’ pakusekelela kukatampe kwalushinjilo kukekalako pakupwa kwajuba ja Yehoba. Kwajinga kusekelela kukatampe bingi kimye kyaonawinwe Felo nenzhita yanji mu Kalunga Kachila. (Kulupuka 15:1-21) Nepanyuma yakuba Satana nebantu banji bavila mumalwa akatampe, kukekala lusekelo lwalushinjilo. Bantu bakishinka bakapuluka mujuba ja Yehoba bakemba’mba: “Twayai tusekele ne kusangalala mambo witupulusha.” (Isaya 25:9) Byolukekalapo lusekelo lukatampe kimye kikabingishiwa bumfumu bwa Yehoba nekuwamisha ntanda kwikala keya mutende!

Kilishitendomu Ubena Kuba Byaubilengapo Bena Isalela

7, 8. Lumbululai byajinga bena Isalela kumupashi mumoba akwa Malakai.

7 Bantu batalwa bulongo kwi Yehoba keboba bamwingijila, kechi boba babula kumwingijilane. Byobyo kyajinga nekimye Malakai kyoanembele buku wanji. Mu 537 B.C.E., bena Isalela bashajilepo babwelele kufuma kubuzha mu Babilona mobaikele myaka 70. Nangwa byonkabyo, pakupitapo myaka 100, bena Isalela batatwile kusenduka mulwitabilo nekuba bubi. Bavula bapelwilenga jizhina ja Yehoba; kusula mizhilo yanji yaoloka; kutamisha nzubo yanji pakuleta nakutapisha banyama basabika meso, balemana, nebakolwa; kabiji nekukana bakazhi babo bobasongwele kubwanyike.

8 Onkao mambo, Yehoba wibambijile amba: “Nkafwenya kwipi ne anweba mu kwimuchibila mambo; nkekala ke kamonyi wa kwibashinawina bukijitu aba bapanda manga, ne bankende, ne bonse bachipa bubela, ne boba bakatazha ba mwingilo na mambo a mfweto yabo, ne kwibamanyika banabakazhi bafwilwa, ne banabanshiwa, ne boba bebakanya benyi kutambula bibafwainwa, kwa kubula kungakamwa . . . mambo amiwa Yehoba kechi ngaluka ne.” (Malakai 3:5, 6) Pano bino, Yehoba waichilenga boba bakonsheshe kuleka byubilo byabo byatama kuba’mba: “Bwelai kwi amiwa, ne amiwa nkabwela kwi anweba.”—Malakai 3:7.

9. Bungauzhi bwakwa Malakai bwafikizhiwe byepi patanshi?

9 Bino byambo byafikizhiwe nemukitota-myaka kitanshi C.E. Bayudea bashajilepo baingijiilenga Yehoba nekwikala ‘kemukoka’ mupya wabena Kilishitu bashingwa namupashi, awo mukupita kwakimye mwaishile kwinungako ne Bagentila. Bino bene bena Isalela bavula bamukaine Yesu. Kepo Yesu aambijile yewa mukoka wabena Isalela amba: “Talai! nzubo yenu imushajila ke masala.” (Mateo 23:38; 1 Kolinda 16:22) Byonka byokyaambijilwe jimo mu Malakai 4:1, mu 70 C.E., ‘juba . . . japyana nobe mujilo’ jaishile pabena Isalela bakumubiji. Muzhi wa Yelusalema nenzubo ya Lesa byaonawinwe, kabiji kishimunwa’mba bantu kukila milyonyi umo bafwile kukipowe kyanzala, malwañano, nekulukukwa nanzhita ya bena Loma. Pano aba baingijiilenga Yehoba bapulukile oa malwa.—Mako 13:14-20.

10. Muñanyi jishinda bantu bonse mukimvwange nebantangi babupopweshi mobobila byaubangapo bena Isalela bamu kitota-myaka kitanshi?

10 Bantu, kikatakata bamu Kilishitendomu, babena kuba byubilo byaubangapo bena Isalela bamukitota-myaka kitanshi. Bantangi nebantutu bonse bamu Kilishitendomu mukimvwange batemwa kulondela mizhilo yabupopweshi yabo abo bene mukifulo kyakulondela bukine bwa Lesa bwafunjishe Yesu. Kikatakata bantangi babupopweshi bobaji namambo. Bakana kwingijisha jizhina ja Yehoba, nekwijifumyamo muma Baibolo abo. Bamupelula Yehoba namafunjisho abo abula mubinembelo, nabiji mafunjisho angi akuba’mba kuji kumanyikwa mumujilo wahelo myaka nemyaka, lufunjisho lwa Balesa basatu, lufunjisho lwabumbulwakufwa, nekwamba’mba bintu bilengatu abyo bine. Mujino jishinda kechi batota Yehoba ne, boba byonka byaubilenga bañanga bamu moba akwa Malakai.

11. Bupopweshi bwaino ntanda bumwesha byepi yebapopwela?

11 Moba apelako byoatendekele mu 1914, bupopweshi bwaino ntanda butangijilwa naboba besasabikako amba bena Kilishitu bwamwekeshatu patoka yebapopwela. Mumakondo onse abiji antanda yonse, batundaikilenga bantu babo kuya kunkondo namambo a mitotololo yapakachi kabyalo, nangwa kyakuba kino kyalengejilenga kwipaya bantu, kubikapotu nebamubupopweshi bwabo. Byambo bya Lesa bilumbulula bingi bulongo aba bomvwina Yehoba neboba babula kumumvwina amba: ‘Monka muno mo bamwekela baana ba Lesa, ne baana ba Diabola: bonse babula kuba bololoke kechi bo ba kwa Lesa ne, nangwa aye wabula kutemwa mulongo wanji ne. Mambo ano o mambo o mwaumvwine neku ntendekelo, amba, tutemwañane atwe bene na bene: Kechi pamo ne aye Kaina ne, waji wakwa yewa mubi, waipayile mulongo wanji.’—1 Yoano 3:10-12.

Kufikizha Bungauzhi

12, 13. Ñanyi bungauzhi bakalume ba Yehoba bobafikizha mumoba etu alelo?

12 Nkondo itanshi ya Ntanda yonse byoyapwile mu 1918, bakalume ba Yehoba bamwene kuba’mba kine Lesa wazhachisha Kilishitendomu nebupopweshitu bonse bwabubela. Kufumatu kyokya kimye nelelo jino, kuji lwito lwakwita bantu bakishinka kuba’mba: “Anweba bantu bami, lupukaimo mwi aye, kechi mumvwañane nanji mu bya bundengamambo bwanji ne, namba mwakatambulako myalo yanji: mambo mambo anji afika ne mwiulu, ne aye Lesa walanguluka bibi byanji.” (Lumwekesho 18:4, 5) Bantu bonse bakebelenga kwingijila Lesa batatwile kovwewa biko byonse byabupopweshi bwabubela nekutendeka kusapwila mambo awama a Bufumu bwaikajikwa mwaya ntanda yonse, mwingilo ubena kwingijiwa mpelo yabuno bwikalo bubi saka ikyangye kufika.—Mateo 24:14.

13 Uno mwingilo ubena kwingijiwa mukufikizha bungauzhi bwamu Malakai 4:5 Yehoba moaambile’mba: ‘Umvwai, nkemutumina ngauzhi Elaija, aja juba jikatampe ja Yehoba jilengesha moyo kasa jikyangye kufika. Kabiji aye ukeyalulwila michima ya bashabo ku baana, ne michima ya baana ku bashabo, kuchina’mba nakeya ne kupuma ntanda na jifingo.’ Abwe bungauzhi patanshi bwafikizhiwe mumwingilo wakwa Yoano Mubatishi, waimenejilengako Elaija. Yoano waingijile mwingilo nobe wakwa Elaija kimye abatizhenga Bayudea balapijile ku bundengamambo bwabo bwa kuzhilulula lulayañano lwa Mizhilo. Kyakijilepo bingi kunema, Yoano yewatayilenga mbila yakwiya kwa Mesiasa. Pano bino, mingilo yakwa Yoano yajingatu ntendekelo yakufikizhiwa kwabungauzhi bwakwa Malakai. Yesu byoatongwelenga Yoano amba Elaija wakibiji, wamwesheshe kuba’mba kukekala mwingilo waingijilengapo “Elaija” kulutwe nalwendo.—Mateo 17:11, 12.

14. Ñanyi mwingilo wanema wafwainwa kwingijiwa buno bwikalo bubi saka bukyangye kupwa?

14 Bungauzhi bwakwa Malakai bwamwesheshe kuba’mba uno mwingilo mukatampe waingijilengapo Elaija ukobiwa “aja juba jikatampe ja Yehoba jilengesha moyo” kasa jikyangye kufika. Aja juba jikapwila munkondo ikatampe ya Amagedonyi ya Lesa wa Bulume bonse yafwenya kala kepepi. Kino kibena kulumbulula kuba’mba mpelo yabuno bwikalo bubi nentendekelo ya Bukalama bwa Myaka Kiumbi kimo bwa Bufumu bwa Lesa bwaikajikwa mwiulu bubena kulamwa na Yesu Kilishitu saka ikyangye kufika, uno mwingilo waingijilengapo Elaija wafwainwa kwingijiwa patanshi. Byonka byaamba bobwa bungauzhi, Yehoba saka akyangye konauna buno bwikalo bubi, jibumba jamu ano moba etu alelo jibena kwingila mwingilo waingilanga Elaija, ajo jibena kukwashiwa nabakwabo bena Kilishitu bavula baji naluketekelo lwakwikala panopantanda, jabambakana nakwingila mwingilo wakubwezha bupopweshi bwakine, kutumbijika jizhina ja Yehoba, nekufunjisha bantu babumukooko bukine bwamu Baibolo.

Yehoba Upesha Bakalume Banji

15. Yehoba uvuluka byepi bakalume banji?

15 Yehoba upesha boba bamwingijila. Malakai 3:16 waamba‘mba: “Ponkapo aba baakaminwenga Yehoba baambañenenga bene na bene, kabiji Yehoba watelekelenga, ne kwibomvwa wibomvwine, ne buku wa kwibavulukilako aba bamwakaminwe Yehoba ne kulanguluka jizhina janji wanembelwe ku meso anji.” Kutatwilatu kwi Abela shoo nekulutwe, Lesa ubena kunemba mazhina mubuku wakifwanyikizho abantu bonse boakavuluka nekwibapa bumi bwamyaka nemyaka. Ku bano, Yehoba waamba’mba: “Letai byonse bya bujikumi mu nzubo mo bafya kajo, namba mwikale bya kuja mu nzubo yami; pano ngesekai mumone, . . . ne amiwa nkemushinkwila bipenze bya mwilulu ne kwimwitulwila bibusa, kya kuba’mba kechi mukamona mwa kwibilonga ne.”—Malakai 3:10.

16, 17. Yehoba wapesha byepi bantu banji nemwingilo wabo?

16 Kyakine, Yehoba wapesha bingi boba bamwingijila. Muñanyi jishinda? Jishinda jimo joebapesheshamo kekumvwisha mwatala nkebelo yanji. (Byambo bya Mana 4:18; Danyela 12:10) Kikwabo kekwibakwasha koakwasha mwingilo wabo wabusapwishi kupanga bipangwa byavula. Bantu bavula bakishinka baiya mubupopweshi bwakine, kabiji bano baikala ke ‘jibumba jikatampe, . . . bafuma mu mikoka yonse ne mu bisaka byonse ne mu mitundu yonse ne njimi yonse ya bantu, kasa baimana ku meso a jitanda ne ku meso a Mwana mukooko, . . . kabiji babijika najiwi jikatampe, amba, Lupulukilo kwi Lesa wetu waikala pa jitanda, ne kwi Mwana mukooko.’ (Lumwekesho 7:9, 10) Jino jibumba jikatampe jamwekanyika mujishinda jakukumya, kabiji aba babambakana nakwingijila Yehoba pano babakile 6 milyonyi mubipwilo kukila 93,000 kuzhokoloka ntanda yonse!

17 Kabiji mapesho a Yehoba amwekela nemu kuba’mba Bakamonyi bakwa Yehoba banemba mabuku alumbulula Baibolo abena kusampanyiwa kukila mabuku onse anembelwepo kala. Pakino kimye, magazini a Kyamba kya Usopa ne Loleni! 90 milyonyi abena kunembwa pañondo pañondo, Kyamba kya Usopa mumilaka 144, ne Loleni! mumilaka 87. Buku wakufunjilamo Baibolo wa Icine Icitungulula ku Bumi bwa Ciyayaya, wanembelwe mu 1968, makope asampanyiwe akijile 107 milyonyi mumilaka 117. Kuti Waikala Kuli Pe na Pe muli Paradise Pe Sonde, walupwilwe mu 1982, wasampanyiwe wakijile pa 81 milyonyi mumilaka 131. Buku wa Kuyuka Kutangijila ku Bumi Bwa Myaka, walupwilwe mu 1995 wapulintwa pakino kimye wakila pa 85 milyonyi mumilaka 154. Kepo buloshuwa wa Nanchi Lesa Ukebaka Kwiatweba? walupwilwe mu 1996 wasampanyiwa wafika 150 milyonyi mumilaka 244 pakino kimye kyotubena kwamba.

18. Mamboka otwiyowela bunonshi bwa kumupashi nangwa kyakuba betumanyika?

18 Twiyowa bingi buno bunonshi bwakumupashi nangwa kyakuba Satana nebantu banji babena kutwajijila kwitukabisha. Kino kimwesha bukine bwa byambo biji mu Isaya 54:17 byaamba’mba: “Kafwako kyela nangwa kimo kyo bakabunda kya kukulwishako obewa kikengila bulongo ne, kabiji obewa ukebashinka bulaka bonse bakemana na kukushinawina mu kije. Bino bintu byo byo bakatambula ba mwingilo wami amiwa Yehoba ne kubinga kwabo kukafuma kwi amiwa, byo byaamba Yehoba.” Byokibena kutekeneshapo bakalume ba Yehoba kuyuka amba babena kufikizha byambo byamu Malakai 3:17 byaamba’mba: “Bano bakekala ke bami, byo byaamba Yehoba wa mabumba, ke bene ba buneme bo nkenonkela ami mwine mu joja juba jo nkekyuba.”

Kwingijila Yehoba Nalusekelo

19. Aba bamwingijila Yehoba bapusana byepi naboba babula kumwingijila?

19 Mukupita kwakimye lupusano luji pakachi kabakalume ba Yehoba bakishinka nebantu bakwa Satana lubena kumweka. Malakai 3:18 waambijile jimo amba: “Mukayuka jibiji mo bapusena baoloka ne babi, ne aye umwingijila Lesa, ne yewa ubula kumwingijila.” Lupusano lukatampe lujipo kelwa kuba’mba aba bengijila Yehoba bamwingijila nalusekelo lukatampe. Nekishinka kimo kyobekela balusekelo kenamambo aluketekelo lwawamisha lobaji nalo. Baketekela mwi Yehoba namuchima yense byoaamba amba: “Amiwa naya ndenge jiulu jipya nentanda ipya; kabiji bintu byakala kechi bakebivuluka ne, kechi bikeya mu michima yabo jibiji ne. Pakuba pano sekelai ne kusangalala kikupu na mambo a byobya bintu byo nsaka kulenga.”—Isaya 65:17, 18; Masalamo 37:10, 11, 29; Lumwekesho 21:4, 5.

20. Mamboka otwaikela bantu balusekelo?

20 Twaketekela mulaye wa Yehoba wakuba’mba bantu banji bakishinka bakapuluka mujuba janji jikatampe shoo nekutwela muntanda ipya. (Zefwaniya 2:3; Lumwekesho 7:13, 14) Kabiji nangwa kyakuba bamo bakonsha kufwa namambo abukote, kukolwa, nangwa mapuso akya kimye saka kikyangye kufika, Yehoba walaya amba ukebasangula nekwibapa bumi bwamyaka nemyaka. (Yoano 5:28, 29; Titusa 1:2) Onkao mambo, nangwa kyakuba tubena kupita mumakatazho byotubena kunankama kujino juba ja Yehoba, twayuka kine kintu kyotwafwainwa kwikela bantu balusekelo lukatampe panopantanda.

[Musakukumbwila Mwepi]

Musakukumbwila Mwepi?

• “Juba ja Yehoba” jojika?

• Bupopweshi bwaino ntanda bubena kuba byepi byonka byaubilengapo bena Isalela kala?

• Bakalume ba Yehoba bafikizha ñanyi bungauzhi?

• Yehoba wapesha byepi bantu banji?

[Kipikichala pa peja 29]

Yelusalema mukitota-myaka kitanshi ‘watemene nobe mujilo wa mu kintengwa’

[Bipikichala pa peja 32]

Bakalume ba Yehoba baji bingi nalusekelo mambo aluketekelo lwabo lwawamisha

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu