Lufu Mwilumona Byepi?
LUFU lwituletela bingi bulanda mumingilo yetu yajuba nejuba kikale twakosatu bulongo nangwa twibanonshi. Lwakonsha kwitufikila pakukilañanya mukwakwa nangwatu saka twalaala pamwanya. Malwa nabiji oa aubile bambanzhi pa September 11, 2001, mumuzhi wa New York City nemu Washington, D.C., etulengela kuyuka’mba “mulwanyi ukapelako,” aye lufu, uponenatu bantu bonse, banyike nebakulumpe, banonshi nebayanji. Kimo kimye bantu bavula bafwa mukakimye kachechetu.—1 Kolinda 15:26.
Nangwa kyakuba lufu lukola bingi kumuchima, lukebula bantu kukeba kuyuka kyalengela. Kafwako kibena kumweka kukebula bantu kupota mapepala abyambo nangwa kumvwa nekutamba byambo pa televizhonyi kyakila pamasawakya alufu, kikatakata lufu lwabantu bavula bafwa mubyamalwane. Bantu bamweka nobe kechi bakoka nakumvwa masawakya alufune, kikale alo lufu lwabantu bafwa munkondo, mubya malwa, bebepaya kuba mbanzhi, nangwa bafwatu. Bantu bajila bingi nemabingo umvwe bafwisha muntu kampe kinemanga, kabiji kyuba bingi bulanda.
Byubilo byapusana-pusana byuba bantu palufu kechi byalubwanyikane. Bantu bakebesha bingi kuyuka lufu kikatakata lufu lwabakwabo. Pano umvwe kyakuba’mba abo bobafwisha yewo muntu, kechi bakeba nekulangulukapone. Lufu lwetu kyokintu atweba bavula kyotubula kukeba nangwa pacheche kwiluvulukane.
Nanchi Lufu Lwitukankamikanyi?
Atweba bene kechi tukeba kulanguluka’mba tukafwane, kabiji kechi twikikebapotu nangwa pachechene. Mamboka otubujila kukeba kufwa? Mambo akuba Lesa wabika mumichima yetu mulanguluko wakukeba kwikajijila myaka nemyaka. Kwesakana namwaambila Anchor Bible, Musapwishi 3:11 waamba’mba: “Aye wabika mumichima yabo milanguluko yakwikala muyayaya.” Onkao mambo, lufu byolusolomokatu kwakubula kulaya, lulukusha bingi michima yabantu, akyo kibula kupwa. Pakuchinchika luno lukatazho lwikala mukachi kamuchima, nepakuba’mba kibapweko kumuchima namambo amulanguluko wabo wakisemwa wakutwajijila nabumi, bantu basomba bintu byavula byakwitabilamo kufumya kulufunjisho lwakuba’mba mweo kechi ufwane kufika neku lwakuba’mba muntu inge wafwa usemwa jibiji (kibwezha).
Nangwa kikale byepi, lufu lukatazha bingi nekukankamika bantu kabiji moyo wakuchina lufu wakumbanatu konse konse. Onkao mambo, kechi kyakukumya pakumona bantu bonse kyobachiina lufune. Mambo lufu lumwesha’mba nanchi kafwamo mfweto iji mukukebesha bunonshi nekukeba kutumbalalane.
Lufu Lwitwabanyanyi?
Myaka yakala, muntu wakolwanga kikola kibula kupwa, nangwa muntu yebakozha bingi, javula wafwilanga pamuzhi wanji paji balongo banji bamutemwa. Byobyo kyajinga nemoba anembejilwengamo Baibolo, kabiji byobyo kiji nemubisho bimo lelo jino. (Ntendekelo 49:1, 2, 33) Mubino, kisemi kyonse nebanyike kumo bakonkena pamo, nakwisambila pamo. Kino kilengela yense wamu kyokya kisemi kulanguluka’mba aye yenka kechi yeyenka uji nabulanda bunkene. Kabiji mukino momobetekeneshesha bonse.
Pano bino kino, kyapusanako nabisho bimo mobazhijika kwisamba pabya lufu, mambo bimwesha bulanda bukatampe, kabiji banyike nabo kechi bebaswisha kutanwapone kuchina’mba “bakomvwanga moyo.” Ano moba, lufu lwishila mumashinda apusana-pusana bingi, javula lukutanatu pabunke. Nangwa kyakuba bavula bakeba kufwila panzubo mumutende kyakuba nekisemi kyobe kibena kutalapo saubokola, kyakatazha bingi kubavula mambo akuba bafwila mukipatela. Befwilatu kwabunke bwabo kasa bomvwa misongo, aku sabebabika biñambañamba byakatazha byakwibabukilako. Kabiji bakwabo nabo bafwatu kwakubula nekuyukanyikwane, bebepaya kubambanzhi, kubipowe byanzala, ku AIDS, kunkondo yamulwabo, nangwatu kufwatu namambo abuyanji bukatampe.
Mutwe Yetwafwainwa Kulangulukangapo
Baibolo kechi ikanya kulanguluka palufune. Ne Musapwishi 7:2 waamba’mba: ‘Kuya ku nzubo ya majilo kyawama kukila kuya kunzubo ya kijiilo; mambo ko ku mpelo ya bantu bonse.’ Umvwe twaponenwa nalufu, tuleka kuba byotuba pajuba pajuba, nangwa mingilo yotwingila nekulanguluka pabumi byobwaipipa. Kino kyakonsha kwitukwasha kwikala bwikalo bwakuba bintu byalumbuluka, mukifulo kyakwibutayaika-tayaikatu patutu.
Lufu mwilumona byepi? Nanchi mwaikalapo kala panshi nekulanguluka pabyomwiumvwa, pabintu byomwaitabilamo, bintu byomwaketekela, nemoyo wenu wakwakamwa pakapwila bumi bwenunyi?
Byonkatu biji bumi, nelufu nalo bantu kechi baji nabulume bwakwilulumbulula nekuyuka molwatalane. Muntu kechi wakonsha kwitubula kinone, posotu yenka Mulenga wetu. Kwiaye kokuji “nsulo ya bumi,” kabiji kwiaye “ko kuji kupuluka ku lufu.” (Masalamo 36:9; 68:20) Nangwa kyakuba kyakonsha kumweka nobe kyakukumya, kubalaulabalaula mafunjisho amo ayukanyikwa pamambo alufu mu Byambo bya Lesa kutekenesha nekukosesha bantu. Mukwiabalaulabalaula momotumwena kuba’mba nanchi kine lufu kechi yompelo yabintu byonsene.
[Blurp on page 4]
Kuyuka’mba tukafwa kwitukwasha kwikala bwikalo bwakuba bintu byalumbuluka