Nanchi Mubena ‘Kupembelela’ Nyi?
“Mwafwainwa kwikala bantu ba byepi mu bwikalo bwazhila ne bwa kunemeka Lesa, byo mwikutengela ne kwikusakisha kwiya kwa juba ja Lesa [Yehoba, NW].” —2 PETELO 3:11, 12.
1, 2. Twakonsha kufwanyikizha byepi kwikala na muchima wa ‘kupembelela’ pa kutengela juba ja Yehoba?
FWANYIKIZHAI kuba’mba kisemi kibena kutengela benyi basakwiya na kuja kya kuja. Kimye kyabo kyobalaile kufikilamo kyafwenya kala pepi. Ina baana wapayankana na kunengezha kajo. Shanja baana ne baana babo nabo bafundumana na kukwashako bainabo kuba’mba byonse binengezhewe bulongo. Yense uji na lusekelo. Kyakine, kisemi kyonse kibena kusakisha kumona’mba benyi bafike, kabiji kibena kupembelela kuja nabo kajo kawama ne kwisamba bingi nabo bulongo.
2 Atweba bena Kilishitu tubena kupembelela kintu kyanema bingi kyakila kino. Nanchi tubena kupembelela ka? Atweba bonse tubena kupembelela “juba ja Lesa [Yehoba, NW].” Twafwainwa kwijipembelela kufikatu ne kimye kyojikafika, kabiji twafwainwa kwikala byonka byajinga ngauzhi Mika waambile’mba: “Amiwa nkatalanga kwi Yehoba, nkamupembelela Lesa yenkaye umpulusha; Lesa wami ukañumvwa.” (Mika 7:7) Abya kino kilumbulula’mba twafwainwa kwikalatu kwakubula kwingila nyi? Ine. Mingilo ikebewa kwingijiwa yavula bingi.
3. Kwesakana na byaamba 2 Petelo 3:11, 12, bena Kilishitu bafwainwa kwikala na muchima wa ñanyi mutundu?
3 Mutumwa Petelo witukwasha kuyuka muchima ye twafwainwa kwikala nanji byo tubena kupembelela. Waamba’mba: “Mwafwainwa kwikala bantu ba byepi mu bwikalo bwazhila ne bwa kunemeka Lesa, byo mwikutengela ne kwikusakisha kwiya kwa juba ja Lesa [Yehoba, NW].” (2 Petelo 3:11, 12) Yukai kuba’mba bino byambo, Petelo kechi washikishenga mutundu wa bantu ye twafwainwa kwikala ne. Pano bino mu makalata anji abiji anembeshiwa na mupashi, walumbulwilemo mutundu wa bantu bena Kilishitu ye bafwainwa kwikala. Kabiji wibakambizhe ne kutwajijila na kwikala “bwikalo bwazhila ne bwa kunemeka Lesa.” Nangwa kyakuba paubile papita kala myaka 30 kufuma kimye Yesu Kilishitu kyoapaine kiyukilo kya “juba jikapelako [kupwa kwa buno bwikalo, NW],” bena Kilishitu kechi bafwainwe kwikalatu kwakubula kwikala balaba ne. (Mateo 24:3) Bafwainwe ‘kutengelanga ne kwikusakisha’ kwiya kwa juba ja Yehoba.
4. Bintu ka byavwangwa mu ‘kutengela ne kwikusakisha kwiya kwa juba ja Yehoba’?
4 Kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa pano amba ‘kwikutengela ne kwikusakisha’ kilumbulula “kupelawizha.” Pano bino kuba ‘twapelawizha’ kuleta juba ja Yehoba ne. Kino kechi twakonsha kwikyuba ne, mambo kechi ‘twayuka juba nangwa kimye’ kikeshilamo Yesu Kilishitu na konauna balwanyi ba kwa Shanji ne. (Mateo 24:36; 25:13) Buku umo walumbulula kuba’mba kyambo kine kwafumine kyambo kya “kupelawizha” kilumbulula “‘kupayankana,’ kyatala mu kuba’mba ‘kubambakana, kwingila, ne kuta muchima ku kintu.’” Onkao mambo, Petelo wasanshijilenga bakwabo ba mu lwitabilo kupembelelanga kwiya kwa juba ja Yehoba na kwijisakisha na mukoyo. (2 Petelo 3:12) Ye muchima yetwafwainwa kwikala nanji ne atweba byo jafwenya kala ke pepi ‘juba ja Yehoba jilengesha moyo mukatampe.’—Yoela 2:31.
Pembelelainga Saka Mubena Kwikala “Bwikalo Bwazhila”
5. Twakonsha kumwesha byepi kuba’mba tubena kusakisha na mukoyo kumona ‘juba ja Yehoba’?
5 Umvwe tubena kusakisha na mukoyo kupuluka juba ja Yehoba, kino kikamwekela mu kwikala “bwikalo bwazhila ne bwa kunemeka Lesa.” Byambo bya kuba’mba “bwikalo bwazhila” byakonsha kwituvululako ne mukambizho wa kwa Petelo waamba’mba: ‘Byomuji baana bakokela, kechi mwiesakanye anwe bene mwayila bya lwiso lwenu lwa kala, lwa mu myaka yo mwabujile kuyuka ne: bino monka mwaikajila wazhila aye wimwita, monkamo ne anweba nenuwa mwikale bazhila mu misango yonse ya bwikalo bwenu; mambo kyanembwa’mba, mukekala bazhila; mambo ne amiwa nazhila.’—1 Petelo 1:14-16.
6. Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba twikale bazhila?
6 Pa kuba’mba twikale bazhila, twafwainwa kwikala bantu ba butooto ku mubiji, mu milanguluko, mu byubilo, ne ku mupashi. Abya tubena kwinengezha ku ‘juba ja Yehoba’ satwilama bazhila byotuji bantu basapwila jizhina ja Yehoba nyi? Pano bino na mambo a byubilo bya ino ntanda bibena kuya na kutaminakotu kikupu, kechi kyapela kwikala ba butooto ne. (1 Kolinda 7:31; 2 Timoti 3:13) Nanchi byubilo byetu bipusana na byubilo byatama bya ino ntanda nyi? Inge kechi bipusana ne, twafwainwa kulangulukishapo. Nanchi kino kyakonsha kwikala bino na mambo a kuba’mba, twaleka kumwesha byubilo byetu byawama nyi? Inge byubilo byetu bijitu pamo na bya ino ntanda, twafwainwa bukiji bukiji kumonapo mashinda mwakulekela uno muteeto pa kuba’mba tutokeshe Lesa pa muchima.
7, 8. (a) Bintu ka byakonsha kwitulengela kubula kwikala “bwikalo bwazhila”? (b) Nga twakonsha kubapo ka umvwe kechi tubena kwikala bwikalo bwazhila ne?
7 Na mambo a bipikichala bya bantu baji mulekese bimweshiwa pa Intaneti, ne na mambo a kuba muntu mwine wakonsha kwibitamba kwa bunke bwanji, kyalengela bantu bamo babujile mwakutambila bintu bya byubilo bincha kutendeka kutamba, byonka byaambile dokotala umo amba, “pano monka batambila bipikichala bya bantu babena kwilaala.” Inge kyakuba ketufumpile bintu bya bunya bya uno mutundu pa intaneti, ko kuba’mba tubena kusuula mukambizho wa mu Baibolo waamba’mba “kukwata ku bintu bya muzhilo ne.” (Isaya 52:11) Umvwe tubena kuba bino, abya tubena ‘kwikutengela ne kwikusakisha kwiya kwa juba ja Yehoba’ nyi? Inyi kampe twakonsha ketulanguluke amba aje juba jikiji ntanda bula, onkao mambo, nangwa kyakuba tubena kuvundankanya milanguluko yetu na bintu bya bunya, kimye ko kikiji tukebisankilapo. Umvwe kyakuba byo byokiji, kino kyo kimye kyotwafwainwa kusanshijila Yehoba amba ‘etufumyeko meso etu kubula kutala ku byatu ne kwitusangula mu mashinda anji.’—Masalamo 119:37.
8 Bakamonyi bakwa Yehoba bavula banyike ne bakulumpe, babena kukakachila ku mizhilo ya Lesa ne kukana bibye bintu bya bunya bya ino ntanda bibindankanya michima. Na mambo a kuyuka bimye byotujimo ne lujimuno lwa kwa Petelo lwa kuba’mba “juba ja Nkambo [Yehoba, NW] jikeya nobe ngivi,” batwajijila kwikala “bwikalo bwazhila.” (2 Petelo 3:10) Byubilo byabo bimwesha kuba’mba babena ‘kwikutengela ne kwikusakisha kwiya kwa juba ja Yehoba.’a
Pembelelainga Saka Mubena Kwikala ‘Bwikalo bwa Kunemeka Lesa’
9. Bwikalo bwa kunemeka Lesa bwafwainwa kwitulengela kuba ka?
9 ‘Bwikalo bwa kunemeka Lesa’ nabo bwanema bingi byotubena kutengela juba ja Yehoba. ‘Bwikalo bwa kunemeka Lesa’ bulumbulula kwikala na moyo wa kwakamwa Lesa witulengela kuba bintu byawama ku meso anji. Kukakachila kwi Yehoba kyo kintu kikatampe kilengela kwikala ‘bwikalo bwa kunemeka Lesa.’ Kyo kyaswa muchima wa Lesa amba “bantu bonse bapuluke, bakayukishe bya bukine.” (1 Timoti 2:4) Lesa kechi ‘usaka nangwa umo konaika ne, poso amba, bonse balapile.’ (2 Petelo 3:9) Pano nanchi bwikalo bwetu bwa kunemeka Lesa kuba bwitutundaika kwibikako na kukwasha bantu kufunda amba bayuke Yehoba ne kumulonda nenyi?—Efisesa 5:1.
10. Mambo ka o twafwainwa kuchinuzhukila bya “bujimbijimbi bwa bunonshi”?
10 Tukekalanga bwikalo bwa kunemeka Lesa inge twasambila kukebesha Bufumu bwa Lesa. (Mateo 6:33) Akye kivwangamo kubula kukebesha bintu bya ku mubiji. Yesu waambile’mba: “Tekanyai, ilamai ku kwikumbwa konse: mambo bumi bwa muntu kechi buji mu kuvula kwa bintu byo anonka ne.” (Luka 12:15) Nangwa kyakuba kyakatazha kuyuka kuba’mba tubena kutemwa mali, bino kyawama kuvulukanga kuba’mba ‘bya kutabataba bya panopantanda, ne bujimbijimbi bwa bunonshi’ byakonsha ‘kwipaya mambo’ a Lesa. (Mateo 13:22) Kimye kimo bwikalo bukatazha bingi. Onkao mambo, ku mapunzha amo mwaya ntanda, bamo balanguluka’mba pa kuba’mba bekale bwikalo bwawama, kana bavilukila ku byalo byakabulukako, ne kusha kisemi kyabo pa myaka imo. Nangwatu bantu ba Lesa bamo nabo baikalapo kala na ino milanguluko. Na mambo akuvilukila ku kyalo kingi, bakonsha kebamone bintu bikebewa bya kulaminamo kisemi kyabo. Pano bino nangwa byonkabyo, nga kisemi kyo basha ku nzubo kyakonsha kwikala byepi ku mupashi? Kwakubula bumutwe bwafwainwa mu nzubo, nanchi bakonsha kwikala na bumupashi bwakonsha kwibakwasha kupuluka juba ja Yehoba nyi?
11. Wa mingilo umo wamwesheshe byepi kuba’mba bwikalo bwa kunemeka Lesa bwanema bingi kukila bunonshi?
11 Wa mingilo umo mwina Philippines wayile na kwingijila mu Japan, wafunjile bukine bwa mu Baibolo ku Bakamonyi bakwa Yehoba. Byoayukiletu mingilo yafwainwa kwingila mutwe wa kisemi yanembwa mu Binembelo, walangulukile kuba’mba wafwainwa kukwasha kisemi kyanji kwikala bapopweshi ba Yehoba. (1 Kolinda 11:3) Bino mukazhanji wakaine bingi kuswa lwitabilo lwanji lwa katataka, aye wakebelengatu amba mulume wanji abwele ku Japan pano atumengatu mali, kechi kubwela ku nzubo na kufunjisha kisemi lwitabilo lwanji lwa mu Baibolo ne. Nangwa kyakuba mukazhanji kechi wakebelenga ne, aye wabwelele ku nzubo na mambo akuba waishile kuyuka bimye byotujimo ne byoatemwa kisemi kyanji. Butekanye bwanji mu kwingila na ba mu kisemi kyanji bwaletele byawama. Mu kupita kwa kimye, kisemi kyanji kyakwatankene mu bupopweshi bwa kine, ne mukazhanji watwelele mu mwingilo wa kimye kyonse.
12. Mambo ka o twafwainwa kusambila kukebesha bintu bya ku mupashi mu bwikalo bwetu?
12 Kimye kyotujimo twafwainwa kwikifwanyikizha ku bantu baji mu kishimikwa kibena kupya mujilo. Nanchi bantu baji mu kyo kino kishimikwa bafwainwa kuba sabataya kimye na kutola bipe mu kishimikwa kyaya kipone mu kifulo kya kunyemamo nyi? Abya kuba kyawamapo kwipulusha atweba bene ne ba mu kisemi kyetu ne bantutu bakwabo baji mu kishimikwa nenyi? Ne kimye kyotujimo kya buno bwikalo kibena kunyemena ku kupona kwakyo, kabiji bantu baji mu kizumba kikatampe. Byotwayuka kino, kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, twafwainwa kusambila kukebesha bintu bya ku mupashi ne kwingila mwingilo wa kusapwila Bufumu wa kupulusha bantu.—1 Timoti 4:16.
Twafwainwa Kwikala “Babula Biko”
13. Twafwainwa kutanyiwa mu bwikalo bwa byepi umvwe juba ja Yehoba jafika?
13 Pa kwamba pa byo kyanemena kwikala bantu babena kupembelela, Petelo waambile’mba: “Anweba batemwe, byo mutengela bino bintu, teshaitu michima yenu, namba, mukatanwe mu mutende, kasa mwabula biko ne bulema ku meso anji.” (2 Petelo 3:14) Kununga pa mukambizho wanji wa kwikala bwikalo bwazhila ne bwa kunemeka Lesa, Petelo waambile ne pa buneme bwa kutanyiwa kwi Yehoba satuji bantu batokeshiwa mu mashi anema a kwa Yesu. (Lumwekesho 7:9, 14) Pakuba kino, muntu wafwainwa kwikala na lwitabilo mu kitapisho kya kwa Yesu, kwipana ne kubatizwa kwikala kalume wa Yehoba.
14. Kwikala bwikalo bwabula “biko” kulumbulula ka?
14 Petelo witukambizha kwibikako kuba’mba tukatanyiwe satuji bantu babula “biko.” Abya tubena kulama bivwalo byetu bya byubilo bya bwina Kilishitu ne bumuntu bwetu bwabula biko, kwakubula kongolwa ku bya ino ntanda nyi? Inge kyakuba twamona ka kiko pa kivwalo kyetu, tupelawizha bingi kwikangatapo. Kikatakata inge kivwalo kyotwatemwisha kyokiji na kyo kyo kiko, twingila bingi na ngovu kwikifumyapo. Nanchi byobyo tumvwa inge kivwalo kya bwina Kilishitu bwetu kyaikala na biko, na mambo a bilubo bimo mu bumuntu bwetu nangwa mu byubilo byetu nyi?
15. (a) Mambo ka bena Isalela o bebakambizhizhe kulenga minyumbwe ku makonka a bivwalo byabo, kunsa kunsa? (b) Mambo ka bakalume ba kwa Yehoba ba ano moba o bapusenako?
15 Bena Isalela bebakambizhe kulenga “minyumbwe ku makonka a bivwalo byabo, kunsa kunsa” ne ‘kukasa minyumbwe iji ku makonka kunsa kunsa na tonge wafituluka.’ Mambo ka? Bakambizhiwe kuba kino kuba’mba bavulukenga mikambizho ya Yehoba, beikokelenga, ne kwikala ‘bazhila kwi Lesa wabo.’ (Kubala 15:38-40) Atweba bakalume ba kwa Yehoba ba ano moba, twapusana na bantu ba ino ntanda mambo akuba tulondela mizhilo ya Lesa ne mafunde anji. Kyakumwenako, twikala na byubilo byawama, twanemeka kuzhila kwa mashi, kabiji twakana musango wa kupopwela bankishi uji yense. (Byubilo 15:28, 29) Ne bantu bavula betunemeka bingi mu kukosa kwetu kwa kwilama ku biko.—Yakoba 1:27.
Twafwainwa Kwikala “Babula Bulema”
16. Twafwainwa kwikala byepi “babula bulema”?
16 Kabiji Petelo waamba ne pa kwikala “babula bulema.” Twafwainwa kwikala byepi babula bulema? Kyapela bingi kwangata kiko pa kivwalo, pano kechi kyapela kufumyapo bulema ne. Mambo bulema bulumbulula’mba mukachi ka mubiji mujipo lukatazho lumo lwalengela bobo bulema. Mutumwa Paulo wakambizhe bakwabo bena Kilishitu mu Filipai amba: ‘Ubai bintu byonse kwa kubula kunyinyita ne lupata: namba mwikale ba kubula mambo ne ba kubula bujimuku bubi, baana ba Lesa babula bulema, mukachi ka kisemi kyatama ne kyaluwankana. Monka mwi abo musamenga pamo nobe byeya panopantanda.’ (Filipai 2:14, 15) Inge twalondela uno mukambizho, tukachinuzhuka kunyinyita ne lupata, kabiji tukengijilanga Lesa na muchima umo. Butemwe botwatemwa Yehoba ne bakwetu bobuketutundaikanga kusapwila “mambo awama a bufumu.” (Mateo 22:35-40; 24:14) Kabiji tukatwajijila na kusapwila mambo awama nangwa kyakuba bantu bavula kechi bayuka kyotupaina kimye kyetu na kukwasha bakwetu kufunda amba bayuke Lesa ne Byambo byanji Baibolo ne.
17. Muchima wa ñanyi mutundu ye twafwainwa kwikala nanji umvwe tubena kukanamina mingilo mu kipwilo kya bwina Kilishitu?
17 Byotuji bantu bakebesha kukatanyiwa “babula bulema,” twafwainwa kuyuka bintu byotulanguluka kuba mu michima yetu. Twasha jishinda ja ino ntanda ja kubilamo bintu na lwiso, nabiji kusakisha bintu bya bunonshi ne kukeba bifulo. Inge tubena kukanamina mingilo mu kipwilo kya bwina Kilishitu, lekai kyotubena kukebela ino mingilo kitundaikwe na butemwe botwatemwa Yehoba ne bakwetu. Kileta bingi lusekelo pa kumona banabalume ba bumupashi babena ‘kukeba mwingilo wa bukulumpe’ na lusekelo ne kwipelula kukeba kwingijila Yehoba ne bakwabo ba mu lwitabilo. (1 Timoti 3:1; 2 Kolinda 1:24) Kine aba bafikilamo ne kwikala bakulumpe mu kipwilo ‘balama jitanga ja Lesa . . . kechi na mambo a kwibakanjikizha ne, nangwa na mambo a mali ne, poso na muchima yense; nangwa kwibobila bunkambo aba bo bebapa kwibalela ne, bino bealula abo bene ke bakumwenako jitanga.’—1 Petelo 5:1-4.
Twafwainwa Kwikala “mu Mutende”
18. Ñanyi byubilo Bakamonyi bakwa Yehoba byo bebayuka nabyo?
18 Kyapelako, Petelo witubula kutanwa “mu mutende.” Pa kuba’mba tukatanwe mu mutende, twafwainwa kwikala mutende na Yehoba ne bantu bakwetu. Petelo wakunkaula pa buneme bwa ‘kwitemwisha atwe bene na bene’ ne kwikala mutende na bakwetu bena Kilishitu. (1 Petelo 2:17; 3:10, 11; 4:8; 2 Petelo 1:5-7) Pa kuba’mba tutwajijile kwikala mutende, twafwainwa kwitemwa atwe bene na bene. (Yoano 13:34, 35; Efisesa 4:1, 2) Kikatakata butemwe ne mutende wetu, bimweka kimye kya kupwila kukatampe kwa mikoka. Mupoteshi umo ku kibanza kya ndeke wakuminye bingi pa kumona Bakamonyi bakwa Yehoba byo bayujile mu mukwakwa yeapotesheshamo bipe na kutambwila benyi baishilenga ku kupwila kwa nkambi mu Costa Rica mu 1999. Juba jalondejilepo wamwene mutende ne butemwe bwamwekelenga pa kutambwila bano benyi na mutende wakaba, nangwa kyakuba bano benyi kechi bebayukile ku Bakamonyi ba ku yoya mpunzha ne. Pa juba japeleleko awe mupoteshi naye watendekele kwibatambwila, wabwela walomba ne kuba’mba bamufunjishenga Baibolo.
19. Mambo ka o kyanemena kwikala mutende na bakwetu ba mu lwitabilo?
19 Kwikala mu mutende wa kine na balongo ne banyenga yetu ba ku mupashi, kwakonsha kumwesha kya kine amba tubena kupembelela juba ja Yehoba ne ntanda yanji ipya yalaiwa. (Masalamo 37:11; 2 Petelo 3:13) Pano ibyepi inge kitushupa kwikala mutende na mukwetu umo wa mu lwitabilo, abya twakonsha kwifwanyikizha kwikala nanji mutende mu Paladisa nyi? Inge mulongo witutamisha, twafwainwa kupelawizha ‘kupwana naye.’ (Mateo 5:23, 24) Kuba kino kwanema bingi inge tukeba kwikala mutende ne Yehoba.—Masalamo 35:27; 1 Yoano 4:20.
20. ‘Kupembelela’ kwafwainwa kumweshiwa mu ñanyi mashinda?
20 Nga atweba bunke pa muntu pa muntu abya tubena ‘kwikutengela ne kwikusakisha kwiya kwa juba ja Yehoba’ nyi? Kusakisha kwetu kwa kumona mpelo ya bubi kumweshiwa mu kutwajijila kwikala bazhila mu ino ntanda ya byubilo byatama. Kabiji kusakisha kwetu kwa kwiya kwa juba ja Yehoba ne kwikala mu bukalama bwa Bufumu kumwekela mu kwikala bwikalo bwa kunemeka Lesa. Ne kutengela kwetu kwa kwikala mutende mu ntanda ipya kuyukanyikilwa mu kukeba kwetu mutende na bakwetu bapopweshi kyonka kino kimye. Mu ano mashinda, tumwesha kuba’mba tubena ‘kupembelela’ kabiji tubena ‘kwikusakisha kwiya kwa juba ja Yehoba.’
[Tubyambo twa mushi]
a Monai byakumwenako bimo mu Kyamba kya Usopa kya Kibemba kya January 1, 2000, peja 16 ne buku wa 1997 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, peja 51.
Mukivuluka Nyi?
• ‘Kwikutengela ne kwikusakisha kwiya kwa juba ja Yehoba’ kulumbulula ka?
• ‘Kupembelela’ kumwekela byepi mu bwikalo bwetu?
• Mambo ka ‘bwikalo bwa kunemeka Lesa’ kyo bwanemena?
• Twafwainwa kubanga byepi pa kuba’mba Yehoba aketutane ‘satwabula biko ne bulema’?
[Kipikichala pa peja 11]
‘Kupembelela’ kumwekela mu kwikala bwikalo bwazhila
[Bipikichala pa peja 12]
Mwingilo wa kusapwila Bufumu ke mwingilo wa kupulusha bantu
[Kipikichala pa peja 14]
Kimye kyotubena kupembelela juba ja Yehoba, twayai twikale mutende na bakwetu