BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w07 3/1 pp. 23-27
  • Twayai Tutumbijikenga Jizhina Ja Yehoba Bonse Pamo

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Twayai Tutumbijikenga Jizhina Ja Yehoba Bonse Pamo
  • Kyamba kya Usopa—2007
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Davida Wanyemene Saulo
  • Kunyema Kwanji Kukwabo Kuchina Kwipayiwa
  • Nanchi Bintu byo Atele Muchima Davida ne Anweba byo byo Mwata Muchima Nyi?
  • Kupwila Kukosesha Bingi Lwitabilo Lwetu
  • Santainga pa Bukwasho bwa Bamalaika
  • “Mumfunjishe Kuba Kyaswa Muchima Wenu”
    Kyamba kya Usopa—2012
  • Ketekelai mu Mupashi wa Lesa byo Mupita mu Bintu Bimumwekela mu Bwikalo
    Kyamba kya Usopa—2004
  • Yehoba Wajinga “Mupokolweshi” Mu Kimye Kya Kala
    Kyamba kya Usopa—2008
  • “Nkondo yo ya kwa Yehoba”
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya bena kengi)—2016
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2007
w07 3/1 pp. 23-27

Twayai Tutumbijikenga Jizhina Ja Yehoba Bonse Pamo

‘Munemekeshai Yehoba pamo ne amiwa, tutumbijike jizhina janji bonse pamo.’—SALAMO 34:3.

1. Ñanyi kya kumwenako kyawana Yesu kyo amwesheshe kimye kya mwingilo wanji panopantanda?

BUFUKU bwa pa Nisanyi 14, mu 33 C.E., Yesu ne baana banji ba bwanga baimbile nyimbo ya kumutota Yehoba mu kibamba kya nzubo ya peulu mu Yelusalema. (Mateo 26:30) Kyo kyajinga kimye kyapeleleko Yesu kyo akonsheshe kuba bino na batumwa banji. Nangwa byonkabyo, kyawamine bingi kuba’mba wapezhezheko kupwila kwanji na batumwa na nyimbo ya kumutota Yehoba. Kufumatu ku ntendekelo kufika ne ku mpelo ya mwingilo wanji panopantanda, Yesu watotaikile Shanji kabiji wayukanyikishe jizhina ja Yehoba na mukoyo. (Mateo 4:10; 6:9; 22:37, 38; Yoano 12:28; 17:6) Waambile byambo bintutu bimo bya lwito lukatampe byaambilepo ne nyimbi wa masalamo amba: “Munemekeshai Yehoba pamo ne amiwa, tutumbijike jizhina janji bonse pamo.” (Salamo 34:3) Kino byo kyaikalapo kya kumwenako kyawama bingi kyo twafwainwa kulondela!

2, 3. (a) Twayuka byepi amba mu Salamo 34 muji byambo bya bungauzhi byanema? (b) Bintu ka byo tusakufunda mu uno mutwe ne byo tukafunda mu mutwe mukwabo walondelapo?

2 Kimye kicheche kyapichilepo panyuma ya kwimba nyimbo ya kutota pamo ne Yesu, mutumwa Yoano wamwene kintu kikwabo kyapuseneko. Wamwene Nkambo yanji ne tupondo tubiji byo baipaiwenga pa bichi bya lumanamo. Bashilikale bena Loma bachimwine maulu a tupondo tubiji kuba’mba tufwe bukiji. Nangwa byonkabyo, Yoano washimwine’mba kechi bachimwine maulu a kwa Yesu ne. Kimye bashilikale kyo bafikile pajinga Yesu, bataine’mba wafwa kala. Mu Mambo anji awama, Yoano walumbulwile kino amba kyajinga kufikizhiwa kwa byambo bimo biji mu Salamo 34 bya kuba’mba: “Kikupa kyanji nangwa kimo kechi kikachimunwa ne.”—Yoano 19:32-36; Salamo 34:20.

3 Salamo 34 uji na bishinka bikwabo byavula byawama bingi ku bena Kilishitu. Onkao mambo, mu uno mutwe ne mukwabo walondelapo, tusakupituluka mu bintu byapichilengamo Davida pa kunemba uno salamo kabiji ne kufunda byambo bya lutundaiko biji mu uno salamo.

Davida Wanyemene Saulo

4. (a) Mambo ka Davida o bamushingile manyi kwikala mfumu wa bena Isalela kulutwe? (b) Mambo ka Saulo kyo ‘atemejilwe’ Davida?

4 Davida byo akijinga mwanyike, Saulo wajinga mfumu mu Isalela. Nangwa byonkabyo, Saulo wasatukile kabiji ne bibusa bya Yehoba byafuminepo pe aye. Na mambo a kino, ngauzhi Samwela wamwambijile’mba: “Pamo byonkabye Yehoba byo byo emuvutula bufumu bwa bena Isalela ja lelo, ne kwibupana ku mukwenu wimukila mu kuwama.” (1 Samwela 15:28) Panyuma ya kino, Yehoba waambijile Samwela kushinga manyi Davida, mwana wa mulume wa kwa Yese wajingapo mwanyike, kuba’mba ekale mfumu wa bena Isalela. Mupashi wa Lesa byo afuminepo pe Mfumu Saulo, mupashi wabipa watendekele kumukatazha. Davida wayukishe kwimba bamuletele ku Gibea kuba’mba amwingijilenga mfumu kabiji nyimbilo ya kwa Davida yamulengejile Saulo kwikala bulongo. Onkao mambo, “wamutemenwe bingi” Davida.—1 Samwela 16:11, 13, 21, 23.

5. Mambo ka Saulo o amwalukijilemo Davida, kabiji kino kyamulengejile Davida kubapo ka?

5 Mu kuya kwa kimye, Yehoba wajinga ne Davida. Wamukwashishe Davida kushinda kitonzhi mwina Filishitiya, aye Goliata kabiji wamukwashishe kwikala muntu wanemekwa mu Isalela na mambo a kwikala kiyangala wayukile bingi kulwa nkondo. Nangwa byonkabyo, bibusa bya Yehoba byo byaikele pe Davida, kyalengejile Saulo kwikala na kichima ne kupata Davida. Bimye bibiji Davida byo aimbilenga pa jisense janji, mfumu Saulo watayile jifumo janji kwi Davida. Pa bino bimye byonse bibiji, Davida wijileyele jifumo. Saulo byo aesekele ja busatu kuba’mba amwipaye, Davida walangulukilepo kunyema kupulusha mweo wanji. Kabiji ko kyakayanga, na mambo a Saulo kukizhamo kukeba kumwipaya, Davida wasajilepo kufuma mu Isalela ne kuya na kufyama mu ntanda ingi.—1 Samwela 18:11; 19:9, 10.

6. Mambo ka Saulo o akambizhe’mba bangikazhi bonse ba mu Noba bepaiwe?

6 Byo ayilenga ku mupaka wa Isalela, Davida waimene mu muzhi wa Noba, mwajinga tente wa lusambakeno wa Yehoba. Kyamweka pa lwendo lwanji Davida wajinga na bansongwalume banji kabiji Davida wakebele mpao ya kuja aye mwine ne bantu banji pamo. Saulo waumvwine’mba ñanga mukatampe wapa Davida ne bansongwalume banji kajo ne mpoko Davida yo asendele panyuma ya kwipaya Goliata. Saulo wazhingijile ne kwipaya bangikazhi bonse ba mu muzhi wa Noba, kubikakotu ne bañanga 85.—1 Samwela 21:1, 2; 22:12, 13, 18, 19; Mateo 12:3, 4.

Kunyema Kwanji Kukwabo Kuchina Kwipayiwa

7. Mambo ka muzhi wa Gata o aikejile mpunzha yatama Davida kufyamamo?

7 Byo afumine mu Noba, Davida wanyemejile ja ku muzhika ku Filishitiya palepele makilomita 40 kabiji ne kuya na kukafyama kwi Mfumu Akishi mu muzhi mwaikalanga Goliata, mu Gata. Kampe Davida walangulukile’mba byo aya mu Gata kyapwa Saulo kechi ukamutuluka ne. Nangwa byonkabyo, kechi papichile ne kimye kyabaya ne, bakalume ba mfumu wa bena Gata bamuyukile Davida. Davida byo aumvwine’mba bamuyuka, “wamuchiine bingi Akishi mfumu wa bena Gata.”—1 Samwela 21:10-12.

8. (a) Salamo 56 witubula ka pa mambo a byamwekejile Davida mu Gata? (b) Davida waikele byepi na jishuko ja kupuluka mu ibila?

8 Kyapeleleko, bena Filishitiya bamukwachile Davida. Kino nobe kyo kyajinga kimye Davida kyo anembejilemo uno salamo kufuma panshi ya muchima wanji ne kumusashijila Yehoba amba: “Mulonge mipolo yami mu mutumwa wenu.” (Salamo 56:8 ne tubyambo tuji peulu ya kino kyonka kinembelo) Onkao mambo, wamwesheshe luketekelo lwanji amba Yehoba kechi ukamuleka na bulanda bwanji ne, bino amba ukamulama mu butemwe ne kumuzhikijila. Kabiji Davida walangulukilepo jishinda jimo ja kubepelamo mfumu wa bena Filishitiya. Wibepekezhe uba nobe muntu wakonya. Mfumu Akishi byo amwene kino, wakajipijile bakalume banji na mambo a kumuletela muntu “wakonya.” Kya kine, Yehoba wamukwashishe Davida na jishinda jo aingijishe. Davida bamufumishemo mu muzhi ne kwikala na jishuko ja kupuluka mu ibila.—1 Samwela 21:13-15.

9, 10. Mambo ka Davida o anembejile Salamo 34, kabiji ñanyi mukwabo Davida ye alangulukilengapo pa kunemba uno salamo?

9 Baibolo kechi waambapo ne, kana bantu ba kwa Davida banyemejile pamo nanji kuya ku Gata nangwa kumuzhikijila ku balwanyi banji mu mizhi ya pa bwipi mu Isalela. Monse mo kyakonsheshe kwikela, kyafwainwa bano bantu basambakene nanji Davida jibiji byo ebabujile pa mambo a kumupokolola jikwabo kwi Yehoba. Kino kintu kyalengejile kunembwa kwa Salama 34, byonka byo kyamweshiwa na tubyambo tuji peulu ya kino kyonka kinembelo. Mu byepelo bitanshi bitanu na bibiji bya uno salamo, Davida wamutotele Lesa na mambo a kumupokolola kabiji waambijile bantu banji kuba’mba bonse pamo batumbijike Yehoba, Mupokolweshi Mukatampe wa bantu Banji.—Salamo 34:3, 4, 7.

10 Davida ne bantu banji banyemejile ku kibwe kya Adulama mu kyalo kya mitumba mu Isalela, kyajinga ku musela wa Gata palepele makilomita 15. Byo bajinga kokwa, bena Isalela babujile kutemwa bukalama bwa Mfumu Saulo batendekele kwiya ku ino mpunzha ko bajinga ne kwikala nabo. (1 Samwela 22:1, 2) Davida byo anembele byambo biji mu Salamo 34:8-22, kyamweka walangulukilengapo ne pa bano bantu. Byambo biji mu bino byepelo byanema bingi ne kwi atweba lelo jino, kabiji tusakumwenamo kya kine kupichila mu kwisamba pakatampe uno salamo wanengela.

Nanchi Bintu byo Atele Muchima Davida ne Anweba byo byo Mwata Muchima Nyi?

11, 12. Ñanyi bishinka byo tuji nabyo bya ene mambo a kutotela Yehoba kimye kyonse?

11 ‘Nkamutakaikanga Yehoba moba onse: Bya kumutota bikakelwa mu kanwa kami.’ (Salamo 34:1) Davida byo aikalangatu nobe muntu ye basula, wakonsheshe kwikala na bijikila byavula bingi pa mambo a bintu bya ku mubiji, bino kwesakana na bino byambo, kechi walekele bintu bya pa juba ne juba kumulengela kubula kutota Yehoba ne. Kino byo kyaikalapo kya kumwenako kyawama bingi kulonda umvwe twaikala na makatazho! Kikale tuji ku sukulu, ku nkito, na bena Kilishitu bakwetu, nangwa mu busapwishi, kintu kikatampe kyo twafwainwa kutapo muchima ke kutota Yehoba. Akilangulukai bishinka byavula byakonsha kwitulengela kuba kino! Kya kumwenako, kuji bintu byavula bingi bya kukankalwa kuyuka bikebewa kuyuka ne kutana lusekelo mu mingilo ya kukumya yo alenga Yehoba. Kabiji akilangulukai byo auba kupichila mu jibumba janji ja panopantanda! Yehoba waingijisha bantu ba kishinka kyabaya bingi mu ano moba nangwa kya kuba bambulwakoloka. Nga mingilo ya Lesa iji byepi umvwe twiyesakanya na ya boba bantu bo bapopwela ku bantu ba ino ntanda? Nanchi kechi muswa byaambile Davida wanembele’mba: “Mu bilesalesa ka muji nangwa umo waesakana nenu ne; Nangwa mingilo yaesakana na yenu ne” nyi?—Salamo 86:8.

12 Byonka byajinga Davida, ne atweba tutundaikwa bingi kutota Yehoba kimye kyonse mambo a mingilo yanji ikatampe. Kabiji twatemwa bingi kuyuka’mba Bufumu bwa Lesa pano buji mu maboko a Nswanyi wa Davida wa myaka, aye Yesu Kilishitu. (Lumwekesho 11:15) Kino kibena kulumbulula’mba mpelo ya buno bwikalo ijitu pepi. Bumi bwa bantu kukila 6 bilyonyi buji mu kizumba. Kibena kukebewa bingi kubulako bantu kuba’mba bayuke Bufumu bwa Lesa byo buji ne byo bukobila bantu katatakatu, ne kwibakwasha kuba’mba tutotenga Yehoba pamo nabo. Ee kintu kitanshi kyo twafwainwa kuba mu bwikalo bwetu ke kwingijisha kimye kiji kyonse na kutundaika bantu kwitaba ano “mambo awama” mema saka akiji mu kapokoso.—Mateo 24:14.

13. (a) Davida witotejile mwi ñanyi, kabiji bantu ba mutundu ka baumvwine? (b) Bakimote beya byepi mu kipwilo kya bena Kilishitu lelo jino?

13 ‘Muchima wami uketotelanga mwi Yehoba: Bakimote bakekyumvwa, ne kusekela bakasekela.’ (Salamo 34:2) Apano Davida kechi witotele amba waubile bintu mu bulume bwanji ne. Kya kumwenako, kechi witotele pa mambo a byo ajimbaikile mfumu wa bena Gata ne. Wayukile’mba Yehoba ye wamuzhikijile byo ajinga mu Gata kabiji ne kuba’mba wanyemene mambo a bukwasho bwa Yehoba. (Byambo bya Mana 21:1) Onkao mambo, Davida witotejile mwi Yehoba, kechi mwi aye mwine ne. Davida byo atumbijikile Yehoba, kyalengejile bakimote kwiya kwi Yehoba. Yesu naye kimye kyonse watumbijikanga jizhina ja Yehoba, kabiji kino kyaletele bantu bekepeshe, bafwainwe kufunjishiwa kwi Yehoba. Lelo jino, bakimote ba mu mikoka yonse ya bantu beya mu kipwilo kya ntanda yonse kya bena Kilishitu bashingwa, ne Yesu ye Mutwe wakyo. (Kolose 1:18) Michima ya bano bakimote itundaikwa bingi umvwe baumvwa jizhina ja Lesa saka jitumbijikwa na bakalume banji bekepesha kabiji umvwe baumvwa mambo a mu Baibolo kupichila mu bukwasho bwa mupashi wazhila.—Yoano 6:44; Byubilo 16:14.

Kupwila Kukosesha Bingi Lwitabilo Lwetu

14. (a) Nanchi Davida watotangatu Yehoba kumbaji konka nyi? (b) Kya kumwenako ka Yesu kyo apaine pa mambo a kupwila pamo na kupopwela?

14 ‘Munemekeshai Yehoba pamo ne amiwa, tutumbijike jizhina janji bonse pamo.’ (Salamo 34:3) Davida kechi wapopwelangatu Yehoba ku mbaji konka ne. Waichile balunda nanji kuba’mba batumbijikile pamo jizhina ja Lesa. Popamotu ne Yesu Kilishitu, Davida Mukatampe, watemenwe bingi kutota Yehoba pa mvula bantu, nabiji ku nshinagoga ya mu mpunzha mo aikalanga, pa bijiilo bya ku nzubo ya Lesa mu Yelusalema, ne kimyetu kyo aikalanga na baana banji ba bwanga. (Luka 2:49; 4:16-19; 10:21; Yoano 18:20) Ke kya lusekelo bingi kulonda kya kumwenako kya kwa Yesu kuba’mba tutotenga Yehoba pa kimye kiji kyonse kyafwainwa pamo na bakwetu ba mu lwitabilo, kikatakata ano moba byo tubena ‘kumona aja juba kasa jibenakufwenya pepi’!—Bahebelu 10:24, 25.

15. (a) Bwikalo bwapichilemo Davida bwalengejile bantu banji kwikala byepi? (b) Nanchi tumwenamo byepi mu kutanwa ku kupwila kwetu?

15 ‘Nakebele Yehoba, ne aye wangitabile, ne kumpokolola wampokolwele ku moyo wami yense.’ (Salamo 34:4) Kino kintu kyanemene bingi kwi Davida. Kyo kine kintu kyo atwajijile kwamba’mba: ‘Uno muyanji waichile, ne Yehoba wamumvwine. Wamupulwishe mu byakatazha byanji byonse.’ (Salamo 34:6) Kimye kyo tubena kupwanañena pamo na bakwetu ba mu lwitabilo, kyo kimye kyo twafwainwa kushimikizhapo bintu bimo byawama byo twapitamo Yehoba byo etukwasha kuchinchika makatazho a mu bwikalo. Kino kikosesha bingi lwitabilo lwa bakwetu ba mu lwitabilo lumo, byonkatu byambo bya kwa Davida byo byakoseshe lwitabilo lwa bantu banji. Davida ne bantu banji ‘batajile kuji aye [Yehoba] ne kusama basaminenga; ne bilungi byabo kechi byaubilenga bumvu nangwa pacheche ne.’ (Salamo 34:5) Nangwa kya kuba banyemenenga Mfumu Saulo, kechi baumvwine bumvu ne. Bayukishetu amba Lesa wamuzhikijilenga Davida, ne bilungi byabo byasaminenga. Popamotu, ne boba baji na lusekelo lwa kufunda bukine kubikapotu ne bena Kilishitu babanda mu bukine baketekela mwi Yehoba kwibakwasha. Na mambo akuba Yehoba wibakwasha, kusama kwa bilungi byabo kumwesha’mba babena kukebesha kwikala bakishinka.

Santainga pa Bukwasho bwa Bamalaika

16. Yehoba waingijisha byepi bamalaika banji mu kwituzhikijila?

16 ‘Malaika wa Yehoba, nobe nsakwa, wibazhokoloka bamwakamwa, ne kwibapokolola.’ (Salamo 34:7) Davida kechi wamwene amba abwa bukwasho bo bamukwashishe kwi Yehoba ye yenkatu wafwainwe kukwashiwa ne. Kya kine, Davida wajinga mushingwa wa Yehoba, waishile kwikala mfumu wa bena Isalela kulutwe na lwendo; bino wayukile’mba Yehoba wingijisha bamalaika banji kuzhikijila bapopweshi banji bonse ba kishinka, kikale banonshi nangwa bayanji. Nangwatu lelo jino Yehoba ubena kuzhikijila bapopweshi bakine. Mu Nazi ku Germany, mu Angola, Malawi, Mozambique, ne mu byalotu bikwabo, makafulumende a bantu akeba kuvizha Bakamonyi ba kwa Yehoba. Bino apulwilamotu mabula. Bantu ba Yehoba baji mu bino byalo batwajijila na kutumbijikila pamo jizhina ja Lesa. Mambo ka? Mambo Yehoba wingijisha bamalaika banji bazhila kuzhikijila ne kutangijila bantu banji.—Bahebelu 1:14.

17. Mu ñanyi mashinda bamalaika ba Lesa mo betukwashisha?

17 Kabiji kunungapo, bamalaika ba Yehoba bakonsha kulengela bintu kwaluka kuba’mba aba balengela bakwabo kwituntula bafumishiwemo mu bantu ba Yehoba. (Mateo 13:41; 18:6, 10) Nangwa kya kuba kechi twayuka kibena kubiwa pa kyokyo kimye ne, bamalaika bafumya bikokolo byakonsha kwitulengela kubula kwingila bulongo mwingilo wa Lesa, kabiji betuzhikijila ku bintu byakonsha konauna bulunda bwetu na Yehoba. Kyakilamo kunema, bamalaika betuzhikijila mu mwingilo wa kusapwila “mambo awama a myaka ne myaka” ku bantu bonse, kubikakotu ne boba baji mu mapunzha mwakatazha kusapwila. (Lumwekesho 14:6) Mu mabuku alumbulula Baibolo anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba javula mo munembwa bikwashañana bano bamalaika.a Bya kumwenako bya uno mutundu byavula bingi kya kuba kechi byubiwatu bine bunke ne.

18. (a) Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba bamalaika betukwashe? (b) Ki ka kikambiwapo mu mutwe walondelapo?

18 Pa kuba’mba tutwajijile na kutangijilwa ne kukwashiwa na bamalaika, twafwainwa kutwajijila kutumbijikanga jizhina ja Yehoba nangwatu kimye kya lumanamo. Vulukai kuba’mba, malaika wa Lesa uzhokolokatu boba ‘bamwakamwa [Yehoba].’ Nanchi kino kilumbulula ka? Moyo wa kumwakamwa Lesa ye mu ka, kabiji twakonsha kwikala byepi nanji? Mambo ka Lesa wa butemwe o akebela’mba tumwakamwenga? Ano mepuzho akambiwapo mu mutwe walondelapo.

[Tubyambo twa mushi]

a Monai buku wa Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, peja 550; 2005 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, peja 53-54; Kyamba kya Usopa kya Kibemba, kya March 1, 2000, mapeja 5-6; January 1, 1991, peja 27; ne February 15, 1991, peja 26.

Musakukumbula’mba Ka?

• Ñanyi meseko achinchikile Davida byo akijinga nsongwalume?

• Byonka byajinga Davida, ne atweba kikatakata twata muchima pa ka?

• Kupwila kwa bwina Kilishitu twikumona byepi?

• Yehoba wingijisha byepi bamalaika banji kwitukwasha?

[Mapu pa paja 25]

(Umvwe mukeba bine byambo, monai mu buku)

Lama

Gata

Zikilagi

Gibea

Noba

Yelusalema

Betelema

Adulama

Keila

Hebulona

Zifu

Holeshi

Kamela

Maona

Ena-gedi

Kalunga ka Mukele

[Byambo bya Muntu Ungi]

Uno Mapu: Ke mapu umo walaminwa mu Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel

[Kipikichala pa peja 25]

Davida nangwatu byo asusutanga, watumbijikanga jizhina ja Yehoba

[Kipikichala pa peja 27]

Lwitabilo lwetu lukoselako byo tumvwa bya kumwenako bikoseshañana byambiwa pa kupwila kwetu kwa bwina Kilishitu

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu