BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w08 9/15 pp. 3-7
  • Yehoba Wajinga “Mupokolweshi” Mu Kimye Kya Kala

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Yehoba Wajinga “Mupokolweshi” Mu Kimye Kya Kala
  • Kyamba kya Usopa—2008
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • “Anweba . . . mwi Mupokolweshi”
  • Kupokololwa ku Balwanyi
  • Kukwashiwa mu Kimye kya Kukolwa
  • Kupewa bya Kuja
  • ‘Yehoba Wayuka Kupokolola Bantu Banji’
  • “Mumfunjishe Kuba Kyaswa Muchima Wenu”
    Kyamba kya Usopa—2012
  • Ketekelai mu Mupashi wa Lesa byo Mupita mu Bintu Bimumwekela mu Bwikalo
    Kyamba kya Usopa—2004
  • Kuketekela Mwi Yehoba Kwitulengela Kwiumvwa Bazhikijilwa
    Kyamba kya Usopa—2011
  • Twayai Tutumbijikenga Jizhina Ja Yehoba Bonse Pamo
    Kyamba kya Usopa—2007
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2008
w08 9/15 pp. 3-7

Yehoba Wajinga “Mupokolweshi” Mu Kimye Kya Kala

“Anweba Lesa mwiye po nji bukiji. Anweba mwi nkwasho wami, mwi mupokolweshi wami.”—SALA. 70:5.

1, 2. (a) Kimye ka bapopweshi ba Lesa kyo balulukila kwi aye umvwe ke bakebe bukwasho? (b) Ñanyi bwipuzho bwaipuzhiwa, kabiji kwepi ko twakonsha kutana mukumbu?

KIMYE kyo bajinga pa kukokoloka, bansemi ba mwanamukazhi muka kusongolwa wa myaka ya kusemwa 23 baumvwine amba waeleka. Balangulukile’mba kuno kukaya kwatama. Ponkapotu balongele bintu byabo ne kuya ku nzubo aku saka balomba na mukoyo jishinda jonse kwi Yehoba amba ebakwashe. Kamonyi umo wa myaka ya kusemwa 20 bamutaine na kikola kyapasha kalepu. Ponkapotu walombele kwi Yehoba. Inetu umo muzhike washupikilwe bingi pa kuba’mba atane nkito, kabiji kechi wajinga na mali a kupotamo bya kuja byanji ne bya mwananji wamukazhi wajinga na myaka ya kusemwa 12 ne. Walombele na muchima yense kwi Yehoba. Kya kine, bapopweshi ba Lesa umvwe batanwa na meseko nangwa na makatazho, balulukila kwi Lesa amba ebakwashe. Abya mwamwitapo kala Yehoba mu kimye kyo mubena kukebesha bintu nyi?

2 Bwipuzho bwanema bwakonsha kwipuzhiwa’mba: Nanchi twaketekela Yehoba kukumbula milombelo yetu umvwe ketukebe bukwasho nyi? Mukumbu ukosesha lwitabilo wa kumbulwa mu Salamo 70. Uno Salamo wa kukumya wanembelwe na Davida, mupopweshi wa kishinka wa kwa Yehoba wapichile mu makatazho ne meseko akatazha mu bwikalo bwanji. Nyimbi wa masalamo wajinga na mupashi waambile kwi Yehoba amba: “Anweba Lesa, . . . mwi nkwasho wami, mwi mupokolweshi wami.” (Sala. 70:5) Kulangulukapo bulongo pa byaambiwa mu Salamo 70 kwafwainwa kwitukwasha kumona kyo twakonsha kwalulukila kwi Yehoba mu kimye kya malwa ne kumuketekela’mba ye “mupokolweshi” wetu.

“Anweba . . . mwi Mupokolweshi”

3. (a) Mu Salamo 70, ñanyi byambo bijimo bya kujijila Lesa amba etukwashe? (b) Kabiji luketekelo ka Davida lo amwesheshe mu Salamo 70?

3 Salamo 70 watendeka ne kupelako na byambo bya kujijila Lesa amba etukwashe. (Tangai Salamo 70:1-5.) Davida walombele kwi Yehoba amba: “Mupelawizhe mwiye bukiji” na kumpokolola. Mu kyepelo 2-4 Davida walombele milombelo itanu, yatendeka na kyambo kya “mushingi” ne kumwesha kizaku kya kukeba bintu. Byepelo bitanshi bisatu bibena kwamba pa boba bakebelenga kumwipaya Davida. Davida walombele kwi Yehoba amba ebashinde balwanyi banji ne kwi bomvwisha bumvu na mambo a bubi bwabo. Misanshijilo ibiji ya londelapo mu kyepelo 4 yaamba pa bantu ba Lesa. Davida walombele’mba aba bakeba Yehoba basangalale ne kumutumbijika. Pa kupezhako uno Salamo, Davida waambile kwi Yehoba amba: “Anweba mwi nkwasho wami, mwi mupokolweshi wami.” Monai kuba’mba Davida kechi waambile’mba “Anweba mwikale,” nobe ubena kulomba jikwabo ne. Mu kifulo kya byobyo, waambile’mba: “Anweba mwi” kumwesha luketekelo lo ajinga nalo. Davida waketekejile’mba ukakwashiwa.

4, 5. Twafundapo’mba ka pe Davida mu Salamo 70, kabiji luketekelo ka lo twafwainwa kwikala nalo?

4 Salamo 70 wamwesha ka pe Davida? Byo atalañene na balwanyi bakebeshenga kumwipaya, Davida kechi wasajilepo kupwisha makatazho bunke bwanji ne. Mu kifulo kya byobyo, waketekejile mwi Yehoba kuba’mba ukayuka bya kwiboba balwanyi banji mu kimye kyanji aye mwine. (1 Sam. 26:10) Davida watwajijile kusumininwa’mba Yehoba ukwasha ne kupokolola boba bamukebesha. (Hebe. 11:6) Davida waswile kuba’mba bapopweshi ba kine baji na bishinka byavula bingi bileta lusekelo ne kutumbijika Yehoba mu kwambila bantu pa buwame bwanji.—Sala. 5:11; 35:27.

5 Byonka byajinga Davida, netuwa twakonsha kwikala na luketekelo kuba’mba Yehoba ye nkwasho wetu kabiji ye “mupokolweshi” wetu. Onkao mambo, umvwe twatanwa mu meseko akatazha nangwa tubena kukebesha bukwasho, twafwainwa kulomba kwi Yehoba amba apelawizhe kwitukwasha. (Sala. 71:12) Yehoba wafwainwa kukumbula byepi milombelo yetu ya kukeba bukwasho? Saka tukyangye kwamba Yehoba byo akonsha kwitukwasha, twayai twisambe pa mbaji isatu Yehoba byo apokolwele Davida ne kumukwasha mu kimye kyo akebeshenga bukwasho.

Kupokololwa ku Balwanyi

6. Ki ka kya mukwashishe Davida kuyuka’mba Yehoba upokolola bantu banji baoloka?

6 Byambo bya mu Baibolo byanembelwe na mupashi byo ajinga nabyo Davida wayukile kuba’mba baoloka bafwainwa kuketekela mwi Yehoba pa kuba’mba ebakwashe. Yehoba byo aletele muyulo mu yoya ntanda yabujile kumuyuka, wapulwishepotu Nowa ne kisemi kyanji kyaakamwanga Lesa. (Nte. 7:23) Yehoba byo anokeshe kibiliki ne mujilo pa bangikazhi babi mu Sodoma ne Gomola, Lota muntu waoloka ne baana banji babakazhi bazhikijilwe. (Nte. 19:12-26) Yehoba byo aipaile Felo wa bwitote ne bashilikale banji mu Kalunga Kachila, bantu banji wibazhikijile ne kwibakwasha’mba babule kwibepaya. (Lupu. 14:19-28) Byo kiji bino, abya kya kukumya Davida mu Salamo mukwabo byo atakaikile Yehoba amba “Ye Lesa wa lupulukilo” nyi?—Sala. 68:20.

7-9. (a) Ki ka kyalengejile Davida kuba’mba aketekele mu bulume bwa Lesa? (b) Davida wapele ñanyi munema byo bamupokolwele?

7 Bintu byapichilemo Davida byamulengejile kwikala na luketekelo lwa kine mwi Yehoba amba uji na bulume bwa kumukwasha. Davida wimwenejile aye mwine kuba’mba “maboko anji a myaka” aye Yehoba akonsha kupokolola boba bamwingijila. (Mpitu. 33:27) Pa bimye byavula, Yehoba wamukwashishe Davida ku “balwanyi banji.” (Sala. 18:17-19, 48) Monai kya kumwenako.

8 Wamukazhi umo mwina Isalela byo atakaikilenga Davida na mambo a bukiyangala bwa kuyuka kulwa nkondo, kyalengejile Mfumu Saulo kumubila kichima Davida, pa bimye bibiji wataile jifumo janji amba amwase Davida. (1 Sam. 18:6-9) Pa bino bimye byonse bibiji, Davida waleyele jifumo. Nanchi kino kyamupelejile Davida mambo a busendwe ne kujimuka na mambo a bukiyangala bwanji nyi? Ine. Binembelo mu Baibolo byalumbulula kuba’mba “Yehoba wajinga nanji.” (Tangai 1 Samwela 18:11-14.) Palutwe kacheche, Saulo byo akebelenga kwipaisha Davida ku bena Filishitiya, pano bakankalwe, ‘Saulo wamwene ne kuyuka’mba: Yehoba uji ne Davida.’—1 Sam. 18:17-28.

9 Kwi ñanyi Davida ko apaine munema byo bamupokolwele? Tubyambo tuji peulu mu Salamo 18 twaamba kuba’mba Davida “wamwambijile Yehoba byambo bya uno lwimbo mu jonkaja juba jo bamupokolwele kwi Yehoba . . . ku kuboko kwa Saulo.” Davida wamwesheshe milanguluko yanji mu lwimbo byo aambile’mba: “Yehoba jo jibwe jami, yo nsakwa yami, ye mupokolweshi wami. Ye Lesa wami, jo jibwe jami. Mo mo nkaketekelanga.” (Sala. 18: 2) Nanchi kino kechi kibena kukosesha lwitabilo lwetu pa kuyuka’mba Yehoba ye upokolola bantu banji nenyi?—Sala. 35:10.

Kukwashiwa mu Kimye kya Kukolwa

10, 11. Ki ka kitukwasha kuyuka kimye Davida kyo atainwe na kikola kyaambiwa mu Salamo 41?

10 Mfumu Davida kimye kimo wakolelwe bingi, byonka byo kyaambiwa mu Salamo 41. Na mambo a kwikajisha mu mwanya Davida wakolelwe kya kuba balwanyi banji ke bambe’mba “byo alaala kechi akabuke jibiji ne.” (Kyepelo 7, 8) Kimye ka Davida kyo akolelwe bingi? Bimye byakatazha byatongolwa mu uno Salamo bipasha ku moba alefwijilwemo Davida kimye mwananji Abisalomo kyo akebelenga kumwangata bufumu.—2 Sam. 15:6, 13, 14.

11 Kya kumwenako, Davida watazhizhenga ku mulunda nanji wa pa muchima, mukwabo mo bajilanga kajo pamo amba ye ukamusolola. (Kyepelo 9) Kino kyakonsha kwituvululako kintu kimo kyamwekejile Davida mu bwikalo bwanji. Kimye Abisalomo kyo asatukile, Ahitofela wamusolwele Davida ne kwichina kala na Abisalomo mu kusatukila mfumu. (2 Sam. 15:31; 16:15) Akikilangulukai mfumu byo akokele pa mwanya na misongo, kwakubula ngovu ya kubuka ne, kabiji wayukile kuba’mba wazhokolokelwe ku bantu bamupingijile ne kukebatu’mba afwe pa kuba’mba batwajijile na milanguluko yabo ibi.—Kyepelo 5.

12, 13. (a) Luketekelo ka Davida lo amwesheshe? (b) Lesa wamukoseshe byepi Davida?

12 Davida kechi walekele kuketekela mu “mupokolweshi” wanji ne. Pa mambo a mupopweshi waoloka ubena kukolwa, Davida waambile’mba: “Yehoba ukamupokolola mu juba jibi. Yehoba ukamukwasha byo aji pa mwanya na misongo; Anweba mwamwanshikila mwanya wanji mu kikola kyanji.” (Sala. 41:1, 3) Akimonai jibiji pano Davida byo amwesheshe luketekelo mu byambo byanji bya kuba’mba “Yehoba ukamukwasha.” Davida wayukishetu kuba’mba Yehoba ukamupokolola. Mu ñanyi jishinda?

13 Davida kechi waketekejile Yehoba amba ukoba kyakukumya ne kupwisha kikola kyanji ne. Bino, Davida waketekejile’mba Yehoba “ukamukwasha,” ko kuba’mba ukamupa bukwasho ne kumukosesha saka akiji mu mwanya na misongo. Davida wakebeshenga bingi buno bukwasho. Kunungapo pa kikola kyamukokeshe, bamuzhokolokele ne ku balwanyi baambilenga bintu byatama pe aye. (Byepelo 5, 6) Yehoba wafwainwa wamukoseshe Davida pa kumukwasha kuvuluka byambo bya lutekenesho. Davida waambile‘mba: ‘Anweba mwankwachijila mu bulumbuluke bwami.’ (Kyepelo 12) Davida wafwainwa waikele na ngovu pa kulanguluka pa kishinka kya kuba’mba nangwa kya kuba wakokele ne bintu byatama byaambilenga balwanyi banji, kwi Yehoba wajinga muntu wa bulumbuluke. Davida wakosele. Nanchi kino kechi kibena kumwesha kuba’mba Yehoba wakonsha kukwasha boba babela nenyi?—2 Ko. 1:3.

Kupewa bya Kuja

14, 15. Kimye ka Davida ne bantu banji kyo bakebelenga bya kuja, kabiji bukwasho ka bobatambwijile?

14 Kimye kyo aikajile mfumu wa bena Isalela, Davida wiyowanga bya kuja ne bya kutoma, kabiji waitangako bantu bavula kuba’mba aje nabo. (2 Sam. 9:10) Davida naye wayukile byo kyafwainwa kwikala kwa kubula bya kuja. Mwananji Abisalomo byo asatukile’mba atambule bufumu, Davida ne bakwabo bamutundaikanga mu bukishinka bafuminemo mu Yelusalema. Bayile ku kyalo kya Gileada ku musela wa mukola wa Yodano. (2 Sam. 17:22, 24) Na mambo a kunyema boba bebapangishishenga, Davida ne bantu banji bakebeshenga bingi kajo, mema ne kukokoloka. Mu ñanyi jishinda mo bakonsheshe kutaina bya kuja mu kiselebwa?

15 Kyapeleleko, Davida ne bantu banji bafikile mu muzhi wa Mahanaimu. Byo bafikile bamonañene na banabalume bachinchika basatu Shobi, Makila ne Bazilai. Abano bantu babikile bumi bwabo mu kizumba na mambo a kukwasha mfumu watongwelwe na Yehoba. Umvwe Abisalomo waikala pa bufumu, kafwako ne kuzhinauka ne, ukamanyika bonse bakwashishengako Davida. Kumona makatazho apichilemo Davida ne bantu banji, abano bantu basatu bakishinka bapele Davida ne bantu banji byo bakebelenga, kubikakotu mwanya, wichi, mbaale, kajo ka kukanga, nkunde, nkunde ya lentele, buki, mukaka wachimba ne mukoko. (Tangai 2 Samwela 17:27-29.) Bukishinka ne bumpanyi bwa bano banabalume basatu, bwafwainwa bwafikile bingi Davida pa muchima. Abya Davida wakonsheshe kulubako byo bamubijile nyi?

16. Ñanyi walengejile kuba’mba Davida ne bantu banji bebape bya kuja?

16 Ñanyi walengejile kuba’mba Davida ne bantu banji bebape bya kuja? Davida washiinwe’mba Yehoba watesha muchima ku bantu banji. Yehoba ye ulengela amba bantu bakwashe bakwabo bantu, kabiji ye wibatundaika kwiya na kukwasha bapopweshi bakwabo. Inge twalanguluka byaubiwe mu ntanda ya Gileada, kwakubula nangwa kuzhinauka ne, Davida wamwene’mba lusa lwamwesheshe boba banabalume basatu ke butemwe kufuma kwi Yehoba. Ku mpelo ya bumi bwanji, Davida wanembele’mba: “Najinga mwanyike, pano kanji mukote; Byonkabyo kechi namwenepo waoloka [kuvwangakotu ne aye mwine] walekelelwa ne, Nangwa bana banji saka balomba kajo ne.” (Sala. 37:25) Nanchi kechi twatekeneshiwa pa kuyuka’mba Yehoba upana bikebewa ku bakalume banji nenyi?—Mana. 10:3.

‘Yehoba Wayuka Kupokolola Bantu Banji’

17. Yehoba javula wabwezhapo kumwesha ka?

17 Davida wajinga umo mu bapopweshi Yehoba bo apokolwele mu kimye kya kala. Kufumatu mu kimye kya kwa Davida, Lesa javula wabwezhapo kumwesha bukine mu byambo bya mutumwa Petelo amba: “Aye Nkambo wayuka kupokolola banemeka Lesa mu lweseko.” (2 Pe. 2:9) Twayai tumone bya kumwenako bikwabo bibiji.

18. Yehoba wapokolwele byepi bantu banji mu kimye kya kwa Hezekiya?

18 Nzhita ya bena Asilya yashinta byo yalukukile bena Yuda ne kuchinya Yelusalema mu myaka bitota bitanu na bisatu B.C.E., Mfumu Hezekiya walombele amba: “Anweba Yehoba, Lesa wetu, nemusashijila namba mwitupokolole . . . bufumu bonse bwa pano pa ntanda buyuke’mba anweba Yehoba mwi Lesa bunke bwenu.” (Isa. 37:20) Kintu kikatampe kyatelepo Hezekiya muchima ke jizhina ja Lesa ne kulenga jizhina jawama ku bantu. Yehoba wakumbwile lulombelo lwanji lwa kufuma panshi ya muchima. Juba jimo bufuku, malaika umo waipaile bena Asilya 185,000, ne kupokolola bakalume bakishinka ba Yehoba.—Isa. 37:32, 36.

19. Lujimuno ka lwalondejile bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi pa kuba’mba bapokololwe ku malwa a mama nafwa?

19 Mobatu acheche Yesu saka akyangye kufwa, wapaine lujimuno lwa bungauzhi lwa kukwasha baana banji ba bwanga mu Yudea. (Tangai Luka 21:20-22.) Byo papichile myaka yavula, mu 66 C.E., kusatuka kwa Bayudea kwalengejile nzhita ya bena Loma kulukuka Yelusalema. Jibumba jatangijilwenga na Cestius Gallus ja bashilikale jalukukile lubaji lwa nsakwa ya nzubo ya Lesa, jafikenejiletu kwikileka ne kubwelamo. Byo bamwene kuba’mba jino jo jishuko ja kunyemenamo lonaiko kwesakana na byaambijile jimo Yesu, bena Kilishitu bakishinka bafuminemo ne kunyemena ku mitumba. Nzhita ya bena Loma yabwelele jikwabo mu 70 C.E. Pa kikye kimye kechi babwelelemo ne, kufikatu ne kimye Yelusalema byo aonawinwe. Bena Kilishitu balondejile lujimuno lwa kwa Yesu bapulukile ano malwa a mama nafwa.—Luka 19:41-44.

20. Mambo ka o twaketekela mwi Yehoba kwikala “mupokolweshi” wetu?

20 Kitukosesha bingi mu lwitabilo pa kulanguluka Yehoba byo akwashishe bantu banji mu moba a kunyuma. Byo aubile mu moba a kunyuma bitulengela kwikala ba luketekelo. Nangwa tupite mu makatazho a mutundu ka pa kino kimye nangwa kulutwe na lwendo, ne atweba twafwainwa kuketekela mwi Yehoba na muchima wetu yense kuba’mba ye “mupokolweshi” wetu. Nga Yehoba wakonsha kwitupokolola byepi? Kabiji wakwashishe byepi bantu batongolwa kuntendekelo ya uno mutwe? Bintu byaikele byepi? Tukafunda bino mu mutwe walondelapo.

Mukivuluka Nyi?

• Salamo 70 witukwasha kwikala na luketekelo ka?

• Davida bamukwashishe byepi kimye kyo akolelwe?

• Bya kumwenako ka bimwesha’mba Yehoba wakonsha kupokolola bantu banji ku balwanyi babo?

[Kipikichala pa peja 6]

Yehoba wakumbwile lulombelo lwa kwa Hezekiya

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu