Nanchi Mumona Bakwenu Byonka Yehoba Byo Ebamona Nyi?

“Mu mubiji kechi mwikale kwiabanya ne . . . bya mubiji byonse bilame bine na bine pamo.”—1 KO. 12:25.

1. Mwaumvwine byepi kimye kitanshi kyo mwatwelele mu paladisa wa ku mupashi?

KIMYETU kitanshi kyo twalekele kumvwañananga na ino ntanda ibi ne kutendeka kupwanañena pamo na bantu ba Yehoba, kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne twasangalele bingi pa butemwe ne kifyele kyo baji nakyo. Bwikalo bwa Bakamonyi bwapusana bingi na bwa bantu baji mu maboko a kwa Satana bendatu na kwishikwa ne kutoboka! Twaishile mu paladisa wa ku mupashi wayula na bantu ba mutende kabiji bakwatankana.—Isa. 48:17, 18; 60:18; 65:25.

2. (a) Ki ka kilengela kuba’mba tubulenga kumona bakwetu bulongo? (b) Ki ka kyo twakonsha kuba?

² Nangwa byonkabyo, mu kuya kwa kimye twakonsha kutendeka kwikala na mweno yatama ku balongo betu na mambo a bumbulwakoloka bwetu. Bumbulwakoloka bwetu bwakonsha kwitulengela kubaisha bilubo bya balongo betu mu kifulo kya kuta maana pa byubilo byabo bya ku mupashi. Twambetu amba, tulubamo kwibamona byonka Yehoba byo ebamona. Umvwe kino kyaubiwa kwi atweba, kyo kimye kyo twafwainwa kulangulukanga pa byo tumona bakwetu ne kwesakanya milanguluko yetu pamo na mweno ya kwa Yehoba.—Lupu. 33:13.

Yehoba byo Amona Balongo Betu

3. Baibolo waesakanya kipwilo kya bena Kilishitu ku ka?

³ Byonka byo kyanembwa mu 1 Kolinda 12:2-26, mutumwa Paulo waesakenye kipwilo kya bena Kilishitu bashingwa ku mubiji umo uji na “bya mubiji byavula.” Byonka byapusana bibese bya ku mubiji, popamotu ne bantu baji mu kipwilo baji na byubilo ne bya bupe byapusana pusana. Nangwa bapusana pusana, Yehoba wibatemwatu bonse. Wibatemwa ne kwibanemeka bonse pa muntu pa muntu. Paulo witutundaikile ne kuba’mba bonse ba mu kipwilo bafwainwa ‘kwilamanga bene na bene pamo.’ Kino kyakonsha kukatazha mambo byubilo bya bakwetu byakonsha kupusanako na byubilo byetu.

4. Mambo ka o twafwainwa kupimpwila mweno yetu pa balongo betu?

⁴ Twakonsha kutatu muchima pa bukoke bwa balongo betu. Umvwe kyaikala bino, kilumbulula amba kechi twi bayuka bulongo ne. Bino, Yehoba wibayuka bingi bulongo balongo betu, mambo umona muntu mwine kuvwangakotu ne mpunzha po ekala. Atweba twakonsha kutatu maana pa bintu byo twabula kutemwa, bino Yehoba umona muntu yense, kuvwangakotu ne byubilo byawama bya muntu mwine. Umvwe twaesekesha na ngovu kulonda Yehoba, po po tukatundaika mupashi wa butemwe ne kukwatankana mu kipwilo.—Efi. 4:1-3; 5:1, 2.

5. Mambo ka o kyabujila kufwainwa kuzhachisha bakwetu?

⁵ Yesu wayukile amba bantu bambulwakoloka javula baji na muteto wa kukeba kuzhachisha bakwabo. Witujimwine’mba: “Ke kuzhachisha bakwenu ne, kuchina’mba, nenuwa mwakazhatwa.” (Mat. 7:1) Yukai amba mu mwine mulaka Yesu kechi waambile’mba, “kuzhachisha bakwenu ne,” waambile amba, ‘[mwikileke] kuzhachisha bakwenu.’ Wayukile kuba’mba banteleki banji bavula bajinga na byubilo bya kuzhachisha bakwabo. Abya netuwa tuji na kino kyubilo nyi? Umvwe tuji na uno muteto, twafwainwa kwesekesha na ngovu kumuleka, mambo netuwa kwendapo betuzhachisha kyatama. Nanchi yetu bañanyi bakuzhachisha muntu ye babika pa kifulo kya bukulumpe kwi Yehoba, nangwa kwamba’mba kechi wafwainwa kwikala mu kipwilo ne? Mulongo umo wakonsha kwikalapo na bilubo, bino Yehoba inge watwajijila kumutemwa, abya kyakonsha kuwama atweba kumukana nyi? (Yoa. 6:44) Nanchi twaketekela amba Yehoba ubena kutangijila jibumba janji, kabiji umvwe kujipo lupimpi lubena kukebewa, kechi ukengijilapo mwine pa kimye kyafwainwa nenyi?—Tangai Loma 14:1-4.

6. Nga Yehoba umona byepi bakalume banji?

⁶ Kintu kimo kyawama pe Yehoba ke kya kuba’mba umwena jimo mwi atweba bena Kilishitu pa muntu pa muntu byo twakonsha kwikala umvwe tukekale balumbuluka mu ntanda ipya. Wayuka ne kuyilako kwetu palutwe kwa ku mupashi byo kuji. Onkao mambo, kyo kyo abujila kuta maana pa bilubo byetu. Tutanga mu Salamo 103:12 amba: “Monka mwalepela kufuma ku musela ne kufika ku muzhika, Mo monka mo aabenya mizhilulwila yetu ne atweba.” Akye kintu byo kituwaminapo atweba umo umo!—Sala. 130:3.

7. Ki ka kyo tufunjilako pe Yehoba byo amwene mwi Davida?

⁷ Twimwena bishinka mu Binembelo kuba’mba Yehoba uta muchima pa byubilo byawama mu bantu. Lesa wamutelele Davida amba: ‘Kalume wami Davida aye walamine mikambizho yami, ne kundondela na muchima wanji yense, saka engila byaoloka ku meso ami.’ (1 Mfu. 14:8) Kya kine, twayuka amba Davida waubile bintu byatama bingi. Bino, Yehoba wateletu maana pa byubilo byanji byawama mambo wayukile’mba muchima wa kwa Davida wajingatu bulongo.—1 Moba. 29:17.

Monainga Balongo Benu Byonka Yehoba byo Ebamona

8, 9. (a) Mu ñanyi jishinda mo twakonsha kwikela nobe Yehoba? (b) Kino kyakonsha kulondololwa byepi, kabiji twakonsha kufunjilako ka?

⁸ Yehoba umona biji mu michima yetu, bino atweba kechi twakonsha kwikyuba ne. Akye kyo kishinka kyakonsha kwitukwasha kubula kuzhachisha bakwetu. Atweba kechi twayuka milanguluko yonse ya bakwetu ne. Twafwainwa kweseka kulondanga Yehoba kupichila mu kubula kuta muchima pa bumbulwakoloka bwa bantu, abo bujitu pepi na kukubuka. Abya kechi kyakonsha kuwama kwibikila kikonkwanyi kyawama kya kubula kuta muchima pa bumbulwakoloka bwa balongo betu nenyi? Umvwe twauba kino, kiketukwasha kwikala na bulunda bwawama na balongo ne banyenga yetu.—Efi. 4:23, 24.

⁹ Kya kumwenako, akilangulukai pa nzubo yaonaika, jizezelo japona, mawindo alalaika ne palafu waonaika na mambo a mema. Bantu bavula bakonsha kutala pa ino nzubo ne kupwisha mu muchima amba yafwainwa kukundulwa mambo kechi ibena kumwekana bulongo ne. Bino muntu uji na milanguluko yapusanako wakonsha kwiya. Aye kechi wakonsha kulefulwa na byamweka nzubo ne, bino wiipesapesa ne kutana amba nzubo ine yakikosa kabiji yakonsha kubwelatu pakala. Wiipota ne kubwela kuwamisha byonse byaonaikileko yatendeka ne kumwekana bulongo. Olo, aba bantu bapitañana pa kwiitala bamba’mba yawama. Abya twakonsha kwikala nobe iwe muntu wawamishishe ino nzubo nyi? Mu kifulo kya kutatu muchima ku bilubo bya bakwetu, nanchi kechi twakonsha kumonamo byubilo byawama mwi abo ne kuvuluka kuba’mba bakonsha kukomenako ku mupashi nenyi? Umvwe twauba bino, tukatemwa balongo betu na mambo a byubilo byabo bya ku mupashi byawama, byonka bibatemwa Yehoba.—Tangai Bahebelu 6:10.

10. Lujimuno luji mu Filipai 2:3, 4 lwakonsha kwitukwasha byepi?

¹⁰ Mutumwa Paulo witupele lujimuno lwakonsha kwitukwasha mu bulunda bwetu na bonse ba mu kipwilo. Watundaikile bena Kilishitu amba: “Kechi mube kintu nangwa kimo mu kwilanguluka anwe bene nangwa mu kwitota kwatu ne, poso na muchima wipelula kasa mulanguluka bonse, pa muntu pa muntu, amba mukwetu wankila mu kuwama; kabiji bonse pa muntu pa muntu, kechi muteshe muchima ku bintu byenu byonka ine, kana ne ku bya bakwenu pamo.” (Fili. 2:3, 4) Kwikepesha kuketulengela kwikala na mweno yawama pa bakwetu. Kumwesha butemwe ku bakwetu ne kuta muchima pa byubilo byabo byawama nako kuketukwasha atweba kwibamonanga byonka Yehoba byo ebamona.

11. Lupimpu ka lwaubiwa mu bipwilo bimo?

¹¹ Kuyilako palutwe kubena kubiwa mwaya ntanda yonse ya panshi kwalengela bantu kwikala bakañenda. Mataunyi amo mubena kwikala bantu bafuma ku byalo byapusana pusana. Bantu bamo beya ku mapunzha etu batemwa bingi kufunda bukine bwa mu Baibolo, kabiji batendeka kupopwela Yehoba pamo ne atweba. Bano bo “bafuma mu mikoka yonse ne mu bisaka byonse ne mu mitundu yonse ne njimi yonse ya bantu.” (Lum. 7:9) Kyafumamo ke kya kuba’mba mu bipwilo byavula muji bantu bafuma ku byalo byapusana pusana.

12. Twafwainwa kwimonanga byepi atweba bene na bene, kabiji mambo ka o kikatezha pa bimye bimo?

¹² Mu kipwilo kyetu twafwainwa kwita muchima atweba bene na bene. Kino kituvululako ne kuta muchima ku lujimuno lwa kwa mutumwa Petelo lwa kumwesha “butemwe bwa kine bwa kutemwa balongo” ne ‘kwitemwisha anwe bene na bene na muchima yense.’ (1 Pe. 1:22) Kwikala na butemwe bwa kine mu kipwilo muji bantu bafuma ku byalo byapusana pusana kwakatazha bingi. Bwikalo bwa bapopweshi bakwetu bwakonsha kupusana bingi na bwetu, nabiji kufunda, bunonshi ne nkomeno yaenda kupusana pusana. Nanchi kimukatazha kuyuka bilanguluka bapopweshi bakwenu bakomena mu bwikalo bungi nyi? Kampe nabo beumvwatu kintutu kimo pe anweba. Nangwa kikale byonkabyo, atweba bonse betukambizha amba: ‘Temwai balongo bonse.’—1 Pe. 2:17.

13. Lupimpu ka lwa ndangulukilo yetu lo twakonsha kuba?

¹³ Kyanema bingi kupimpulako ndangulukilo yetu pa kuba’mba tubayisheko butemwe ku balongo betu bonse. (Tangai 2 Kolinda 6:12, 13.) Nanchi twakyambapo kala byambo bipasha nabiji bya kuba amba “kechi nguba misalululo ne, bino . . . ” mwatendeka ne kupituluka mu byubilo byatama abyo byakumbana mu bantu ba mushobo ungi nyi? Umvwe ke tulangulukile mu jino jishinda kyakonsha kumwesha amba tukiji na misalululo iji panshi ya muchima wetu yo twafwainwa kupwisha. Twakonsha kwiipuzha atweba bene amba, ‘Nanchi netendekelako amiwa mwine jonse kuyuka bantu baji na bisho byapusanako na kisho kyami nyi?’ Kwipesa pesa atweba bene mu jino jishinda kwakonsha kwitukwasha kutemwisha balongo betu bafuma mu byalo byapusana pusana.

14, 15. (a) Ambaipo bya kumwenako bya boba batendekele kuta muchima bakwabo. (b) Twakonsha kwibalonda byepi?

¹⁴ Baibolo waambapo bya kumwenako bimo bya boba baalwile ndangulukilo yabo, umo wa mu babe wajinga mutumwa Petelo. Byo ajinga Muyudea, Petelo wakonsheshe kukana kutwela mu nzubo ya Mungetila. Akikilangulukaitu byo eumvwine kimye kyo bamwambijile amba afwakeshe ku nzubo ya kwa Koneleusa wajinga Mungetila wabujile kutwela mu mukanda! Petelo waalwile ndangulukilo yanji, byo ayukile’mba kyo kyajinga kyaswa muchima wa kwa Lesa amba bantu ba mu mikoka yonse bekale lubaji lwa kipwilo kya bwina Kilishitu. (Byubilo 10:9-35) Saulo awo waishile kwikala mutumwa Paulo, naye walekele kuba misalululo. Waitabile kuba’mba wapachile bingi bena Kilishitu ‘byo akijishemo kwikipata kipwilo kya Lesa, ne kwikisalañanya.’ Pano bino, Nkambo Yesu byo amukwashishe Paulo, waalwile ndangulukilo yanji kabiji watendekele kulondela mikambizho kufuma ku boba bo apachile patanshi.—Nga. 1:13-20.

¹⁵ Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne twakonsha kwalula byubilo byetu na bukwasho bwa mupashi wa Yehoba. Umvwe twatana amba tuji na misabilo ya misalululo mwi atweba bene, twayai twiifumyemo ne “kulama bumuchima umo wa Mupashi mu lufungwa wa mutende.” (Efi. 4:3-6) Baibolo witutundaika amba “vwalai butemwe, ye mukwato ulumbulula byonse.”—Kolo. 3:14.

Kulondanga Yehoba mu Mwingilo Wetu

16. Nanchi Yehoba uji na ñanyi nkebelo pa bantu?

¹⁶ Mutumwa Paulo wanembele amba: “Lesa kechi utala ku bilungi bya bantu ne.” (Loma 2:11) Nkebelo ya kwa Yehoba ke ya kwita bantu ba mu mikoka yonse amba bamupopwelenga aye. (Tangai 1 Timoti 2:3, 4.) Pa kuba amba afikizhe ino nkebelo wanengezha “mambo awama a myaka ne myaka” kuba’mba asapwilwe “ku mikoka yonse ne ku bisaka byonse ne ku njimi yonse ne ku mitundu yonse ya bantu.” (Lum. 14:6) Yesu waambile’mba: “Abwa bujimi po panopantanda.” (Mat. 13:38) Kino kyanema byepi kwi anwe bene ne ba mu kisemi kyenu?

17. Twakonsha kukwasha byepi bantu ba mu mikoka yonse?

¹⁷ Kechi bonse bakonsha kuya ku byalo biji kwalepa na kutwala mambo a Bufumu ku bantu ne. Nangwa byonkabyo, twakonsha kutwala ano mambo ku bantu bafuma mu mikoka yonse ya panshi baiya na kwikala ku mpunzha yetu. Nanchi tuta muchima kusapwila ku bantu ba mu mikoka yonse, kukila kutatu muchima ku boba bonka bo twasapwila pa myaka yavula nyi? Nga mambo ka a kubujila kwitendekelakotu anweba bene kusapwila ku bantu babulwa kufikilwa kya kine na mambo awama?—Loma 15:20, 21.

18. Yesu wamwesheshe ka ku bantu?

¹⁸ Yesu wakebeshe bingi kukwasha bantu bonse. Kechi wasapwijiletu ku mpunzha imotu ne. Jishimikila jimo ja mu Baibolo jaamba’mba “wapitañenenga mu mizhi yonse.” Kabiji “pa kwiamona mabumba, wiobile lusa.”—Mat. 9:35-37.

19, 20. Mashinda ka amo mo twakonsha kumweshesha amba Yehoba ne Yesu batemwa bantu bonse?

¹⁹ Mashinda ka ne anweba o mwakonsha kumwesheshamo byubilo bya iwe mutundu? Bamo bebikila kikonkwanyi kya kuya na kusapwila mu nyaunda mo babula kusapwila kimye kyonse. Kino kyakonsha kuvwangamo makambi a busulu, ku mapunzha kwa kukaila, mapunzha a kupataminapo myotoka nangwa ku meshijilo a mazubo akatazha kufikako. Bakwabo bebikako kufunda milaka ikwabo pa kuba’mba basapwile ku bantu ba mishobo ikwabo bekala mu mpunzha yabo nangwa bantu bakwabo bo bakyangye kusapwilako pa myaka yafumako. Kufunda bya kwimuna bano bantu mu mulaka wabo kwakonsha kumwesha amba mwibatemwa. Umvwe kechi kitupelela kufunda mulaka mukwabo ne, nanchi kuba ke tutundaike boba babena kufunda nenyi? Ee, kechi kyawama kulefula nangwa kwipuzha ene mambo bakwetu kyo bebikilako na ngovu mu kusapwila bantu bafuma ku byalo bingi ne. Bantu bonse banema bingi mu meso a Lesa, kabiji ne atweba twafwainwa kwibamonanga byonkabye.—Kolo. 3:10, 11.

²⁰ Kabiji kumona bantu byonka Lesa byo ebamona kilumbulula kusapwila bantu bonse, kechi na mambo a bwikalo bwabo ne. Bamo kechi baji na pa kushamina mutwe ne, kabiji butooto nabo bafwabo, nangwa kampe bekala bwikalo buncha. Umvwe bantu bamo babula kwitupa mushingi, kino kechi kyakonsha kwitulengela kwikala na milanguluko yatama na mambo a kyalo nangwa mushobo ko bafuma ne. Paulo naye bamubile kutama ku bantu ba uno mutundu, bino kino kechi kyamulefwile waleka kusapwila ku bano bantu ne. (Byubilo 14:5-7, 19-22) Waketekejile amba bantu bamo bakakonsha kwitaba mambo awama mu mushingi.

21. Kumona bantu byonka Yehoba byo ebamona ku kemukwasha byepi?

²¹ Twayuka’mba twafwainwa kumonanga bakwetu byonka Yehoba byo ebamona kimye kyo tubena kumvwañana na balongo betu ba mu kyalo mo tuji, balongo betu baji mwaya ntanda yonse ne bantu bo tusapwila. Umvwe ke tumone bantu byonka Yehoba byo ebamona, tukalengela bantu kwikala ba mutende ne kukwatankana. Kabiji kiketupelela kukwasha bantu kutemwa Yehoba, aye Lesa “yenka ubula kutala ku bilungi” bino umwesha butemwe ku bonse, “mambo bonsetu yo mingilo ya maboko anji.”—Yoba 34:19.

Musakukumbula’mba Ka?

• Mweno ka ya balongo betu yo twakonsha kuchinuzhuka?

• Twakonsha kulonda byepi Yehoba mu byo tumona balongo betu?

• Bintu ka byo mwafunjilako ku byo tumona balongo betu mwaya ntanda yonse?

• Twakonsha kulonda byepi Yehoba byo amona bantu umvwe tuji mu mwingilo?

[Kipikichala pa peja 26]

Mwakonsha kuyuka byepi bantu baji na bisho bikwabo?

[Bipikichala pa peja 28]

Ñanyi mashinda akwabo mo mwakonsha kusapwila mambo awama ku bantu bavula?