Kanai “Mupashi Wa Panopantanda”

“Atweba twatambwile, kechi mupashi wa panopantanda ne, poso Mupashi ufuma kwi Lesa.”—1 KO. 2:12.

1, 2. (a) Kimye kya kala, mambo ka o balelelanga tuñonyi mu mikochi ya bena Britain? (b) Bena Kilishitu baji mu ñanyi kizumba?

MU MWAKA wa 1911, kafulumende wa kyalo kya Britain wapaine muzhilo wa kupulusha bantu bengila pa mukochi. Mukochi yense wafwainwe kulela tuñonyi tubiji. Twakwingijisha ku ka? Umvwe pa mukochi patema mujilo, aba bapulushañana basendanga tuno tuñonyi panshi ya mukochi. Tuno tuñonyi twayuka bingi mwela watama. Mwela inge watama, tuno tuñonyi tumwesha biyukilo bya kwikala mu kizumba ne kuponatu kufuma po twaikala. Kyanemene bingi ku boba bapulushañana kusenda tuno tuñonyi mambo twibajimunangako inge mwela watama. Umvwe ne kwibajimunako’mba baji mu kizumba ne, aba bapulushañana bakonsheshe kupungila ne kufwa kwa kubula kuyuka amba babena kupema mwela watama.

² Mu jishindatu jimo, bena Kilishitu nabo babena kupita mu makatazho epasha na bamingilo ba pa mukochi. Mu ñanyi jishinda? Yesu byo apele baana banji ba bwanga mwingilo wa kusapwila mambo awama mwaya ntanda yonse, wayukile amba ubena kwibatuma mu ntanda yakatazha, iji mu maboko a kwa Satana ne mupashi wa panopantanda. (Mat. 10:16; 1 Yoa. 5:19) Yesu wateleko bingi maana ku baana banji ba bwanga kya kuba’mba saka akyangye kufwa kimye kya bufuku, walombele ku bashanji amba: “Kechi nalomba namba mwibafumye panopantanda ne, poso namba mwibalame kwi yewa mubi.”—Yoa. 17:15.

3, 4. Lujimuno ka Yesu lo apaine ku baana banji ba bwanga, kabiji mambo ka o twafwainwa kutaina lusekelo mu kino?

³ Yesu wajimwineko baana banji ba bwanga pa kizumba kyo bajingamo umvwe baji babujile kwikala balaba ku bintu byakonsheshe kwibaletela lufu ku mupashi. Byambo byanji bitukwasha bingi ne atweba kwesakana na byo tubena kwikala mu ano moba a ku mpelo. Watundaikile baana banji ba bwanga amba: “Jimukai . . . mukakonshe kupuluka ku byobya byonse bikafika, ne kwimana ku meso a Mwana muntu.” (Luka 21:34-36) Kyakilamo kuwama ke kya kuba’mba, Yesu naye walayile amba Bashanji bakatuma mupashi wazhila ukebavululangamo bintu byo bafunjile ne kwibakwasha kwikala balaba kabiji bakosa.—Yoa. 14:26.

⁴ Nanchi uno mupashi wazhila untutu umo koaji kuba’mba etukwasheko ne mu ano moba etu nyi? Umvwe ibyo, twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tumutambule? Mupashi wa panopantanda ye mu ka, kabiji wingila byepi? Kabiji twakonsha kumukana byepi uno mupashi wa panopantanda?—Tangai 1 Kolinda 2:12.

Tambulai Mupashi wa Lesa, Kechi wa Panopantanda Ne

5, 6. Mupashi wazhila wakonsha kwitubila ka, bino twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tumutambule?

⁵ Jishuko ja kupana mupashi wazhila kechi japwiletu mu myaka kitota kitanshi ne. Ne mu ano moba jakitwajijila, kabiji ne mupashi wa Lesa wakonsha kwitupa ngovu ya kuba bintu byawama ne kwitupa ngovu ya kwingila mwingilo wanji. (Loma 12:11; Fili. 4:13) Kabiji wakonsha kwitulengela kwikala na byubilo byawama nabiji butemwe, kukoka muchima ne buwame, bino byonse ke mbaji ya “bipangwa bya Mupashi.” (Nga. 5:22, 23) Nangwa byonkabyo, Yehoba Lesa kechi upanatu mupashi wanji wazhila ku bantu babula kumukeba ne.

⁶ Kyakonsha kuwama atweba bene kwishikisha’mba: ‘Nakonsha kuba byepi pa kuba’mba ntambule mupashi wazhila? Baibolo umwesha amba kuji bintu byavula bingi byo twakonsha kuba. Jishinda janema kabiji japela ke kwipuzha Lesa amba etupe mupashi wazhila. (Tangai Luka 11:13.) Jishinda jikwabo jawama ke kufunda ne kwingijisha lujimuno luji mu Mambo a Lesa anembeshiwa na mupashi. (2 Timo. 3:16) Bino kechi yense utanga Baibolo wakonsha kutambula mupashi wa Lesa ne. Pano umvwe mwina Kilishitu wakishinka wafunda Mambo a Lesa, wakonsha kwikala na byubilo ne milanguluko yawama monka mwaambila Mambo anembeshiwa na mupashi. Kabiji kyanema bingi kuswa amba Yehoba watongola Yesu kwikala wa kumwimenako, kabiji Lesa wapana mupashi wanji kupichila mwi aye. (Kolo. 2:6) Onkao mambo, twafwainwa kulonda kya kumwenako kya kwa Yesu ne kwikela monka mwayila mafunjisho anji. (1 Pe. 2:21) Umvwe twaesekesha na ngovu kwikala nobe Kilishitu, po po tukatambula mupashi wazhila.

7. Mupashi wa panopantanda ongola byepi bantu?

⁷ Mu kupusanako, mupashi wa panopantanda ulengela bantu kwikala na byubilo bijipo ne Satana. (Tangai Efisesa 2:1-3.) Mupashi wa panopantanda wingijila mu mashinda avula bingi. Byonka byo kyamweshiwatu patoka mu ano moba, mupashi wa panopantanda ubena kutundaika kusatukila mizhilo ya Lesa. Ye utundaika “lwiso lwa mubiji, ne lwiso lwa meso, ne kwitota kwatu kwa buno bumi.” (1 Yoa. 2:16) Ye ulengela kwaikala mingilo ya buntunshi nabiji bulalelale, kupopwela bankishi, kupopwela mipashi, kichima, bukaji, ne kupendwapendwa. (Nga. 5:19-21) Kabiji utundaika ne byambo bya bantu basenduka mu lwitabilo abyo bizhilulula bintu byazhila. (2 Timo. 2:14-18) Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, umvwe muntu ke obile bintu monka mwayila mupashi wa panopantanda, wikala na byubilo byonka bijipo na Satana.

8. Atweba bonse tuji na lūsa lwa kusalapo ka?

⁸ Kechi kyapela kuleka kuba bintu byonse bya bongozhi ne. Muntu yense wafwainwa kusala kintu kyakonsha kumutangijila mu bwikalo bwanji, kikale mupashi wazhila nangwa mupashi wa panopantanda. Aba bo balama buzha ku mupashi wa panopantanda bakonsha kumusha ne kuswisha mupashi wazhila amba ebatangijilenga mu bwikalo bwabo. Pano bino, kikunyi kyalukila uchaba. Aba bo batangijila ku mupashi wazhila pa myaka yavula bakonsha kufwa mu kakose ka mupashi wa panopantanda. (Fili. 3:18, 19) Twayai twisambe byo twakonsha kukana mupashi wa panopantanda.

Yukai Biyukilo Bitanshi

9-11. Ñanyi byubilo bimo bimwesha amba twakwachiwa ku mupashi wa panopantanda?

⁹ Bamingilo ba pa mikochi ya bena Britain baji kwambiwapo kala baingijishanga tuñonyi pa kuba’mba bayukile jimo inge kuji mwela watama. Umvwe wa mingilo pa mukochi wamona kañonyi kapona kufuma po kakwikala, wayukilangatu jimo amba wafwainwa kwipulusha bukiji bukuji. Inge twakwatankanya uno mulanguluko ku bwikalo bwetu bwa bwina Kilishitu, ñanyi biyukilo bitanshi bimwesha amba twaongolwa na mupashi wa panopantanda?

¹⁰ Kimye kyo twafunjile bukine buji mu Mambo a Lesa ne kwipana kwi Yehoba, kampe twatanganga bingi Baibolo. Kampe twalombanga bingi javula na mukoyo. Twasekelanga pa kutanwa ku kupwila, kabiji twitekeneshanga bingi atweba bene na bene ku mupashi, byonka bitekeneshiwa muntu wafwa kilaka pa kutana mansele. Awe mwingilo witukwashishe kufumako ne kukasuluka ku mupashi wa panopantanda.

¹¹ Nanchi ne luno tukyeseka kutanga Baibolo pa juba pa juba nyi? (Sala. 1:2) Abya tulomba kimye kyonse kufuma panshi ya muchima nyi? Nanchi twatemwa kupwila, ne kutanwa ku kupwila konse kubiwa mulungu ne mulungu nyi? (Sala. 84:10) Inyi twaleka kubapo byubilo bimo byawama? Kya kine, twakonsha kwikala na mingilo yavula itukebela kimye kyabaya ne ngovu, kabiji kyakonsha ne kwitukatazha pa kuba’mba tutwajijile kupopwelanga Lesa bulongo. Bino umvwe byubilo bimo byawama byo twajinga nabyo byaleka kubiwa mu kupita kwa kimye, abya twakwachiwa buzha ku mupashi wa panopantanda nyi? Abya pano tusakwibikako kuba’mba twikale jibiji na byubilo byawama byo twajingapo nabyo patanshi nyi?

Kange Muleke ‘Michima Yenu Inemenwe Ne’

12. Yesu wabujile baana banji ba bwanga amba “jimukai” kwi ñanyi, kabiji mambo ka?

¹² Bintu ka bikwabo byo twakonsha kuba pa kuba’mba tukane mupashi wa panopantanda? Yesu byo akambizhe baana banji ba bwanga amba “jimukai,” po po afuminetu na kwibajimunako ku makatazho amo. Wibambijile amba: “Iketai anwe bene, kuchina’mba, michima yenu yakanemenwa na bya kujajaja, ne kupendwa, ne na bya kutabataba bya buno bumi, ne aja juba jikemufikila ja kubula kuketekela nobe mfimbo.”—Luka 21:34, 35.

13, 14. Kyakonsha kuwama atweba bene kwishikisha mepuzho a mutundu ka pa kuja ne kutoma?

¹³ Akilangulukai pa lolwa lujimuno. Nanchi Yesu wakainye kuja ne kutoma nyi? Ine! Wayukijile jimo byambo byaambile Solomone amba: “Nayuka namba kafwako kibawamina bantu kukila kino ne, kya kuba’mba basekele ne kusangalala saka bakiji na bumi; kabiji namba kyo kya bupetu kyo apana Lesa ku bantu, kya kuba’mba muntu yense aje ne kutoma ne kusekela mu mingilo yanji yonse.” (Sapwi. 3:12, 13) Bino Yesu wayukile kuba’mba mupashi wa panopantanda utundaika kubula kwilama kutazha ku kuja ne kutoma malwa.

¹⁴ Twakonsha kusumininwa byepi amba mupashi wa panopantanda kechi watamisha milanguluko yetu kutazha ku kujisha nangwa ku kutomesha malwa ne? Twakonsha kwishikisha atweba bene amba: ‘Nguba byepi umvwe natanga byambo bya lujimuno mu Baibolo nangwa mu mabuku etu aamba pa kutunama? Nanchi natemwa kukana luno lujimuno amba lwa kyabekyabetu nangwa’mba lwakizhamotu, kampe ne kutatula kwikangaizha amba byubilo byami bijitu bulongo nyi?a Mbena kulangulukapo byepi pa kwingijisha lulwe lujimuno lwaamba pa kutoma malwa, kana kutoma mu kwesakanya nangwa kulekatu “kupendwa”? Nanchi naleka kunemeka luno lujimuno, ne kulanguluka amba kechi lwingila kwi amiwa nenyi? Umvwe bamo bamwesha kwakamwa pa ntomeno yami, nanchi nezhikijila nangwa kuzhingila nyi? Abya ntundaika bakwetu kulengulula lujimuno lwa mu Baibolo lwayiwe mutundu nyi?’ Ee, byubilo bya muntu byo bimwesha umvwe muntu waongolwa ku mupashi wa panopantanda nangwa ne.—Esakanyaiko Loma 13:11-14.

Chinuzhukai Kulefulwa na bya Kutabataba

15. Yesu witujimwineko ku ñanyi muteeto uji na bantu?

¹⁵ Jishinda jikwabo janema kukainamo mupashi wa panopantanda ke kuyuka mwa kubila na bisaka muchima. Yesu wayukile kuba’mba byo tuji bambulwakoloka, tuji na muteeto wa kukeba bintu mu bwikalo bwetu. Waambijile baana banji ba bwanga mu butemwe amba: “Kechi mubambishe michima na mweo wenu ne.” (Mat. 6:25) Twaumvwa kuba’mba twafwainwa kuta muchima ku bintu byanema, nabiji kutokesha Lesa pa muchima, kwingila mingilo ya bwina Kilishitu ne kukebela ba mu kisemi kyetu bintu bya mu bwikalo. (1 Ko. 7:32-34) Twakonsha kufunjilako ka ku lujimuno lwa kwa Yesu?

16. Mupashi wa panopantanda uba ka ku bantu bavula?

¹⁶ Mupashi wa panopantanda utundaika bantu kwitota na bintu byo baji nabyo, kabiji ulengela ne bantu bavula kukeba bintu byabula kufwainwa mu bwikalo. Bantu bakeba atweba kwitabila amba mali akonsha kwituzhikijila, kabiji amba bulumbuluke bwa muntu kechi buyukanyikwa na mambo a byubilo bya bwina Kilishitu ne, bino buyukanyikwa na kuvula ne kuwama kwa bipe byoaji nabyo. Aba bo babepa na bino byambo bakoyokelamotu pa kuba’mba bekale na bunonshi kabiji batwajijila na kukeba kwikala na bintu bya bukumo, byabaya, kabiji byakilamo kukobankana. (Mana. 18:11) Milanguluko yatama ya bintu bya ku mubiji nabiji ino ilengela kwikala na muchima wa kusaka bintu byakonsha konauna bumupashi bwa muntu.—Tangai Mateo 13:18, 22.

17. Twakonsha kuchinuzhuka byepi kulefulwa na bintu bisakasaka muchima?

¹⁷ Twakonsha kuchinuzhuka kulefulwa na bisakasaka muchima umvwe twakokela mukambizho wapaine Yesu wa kuba’mba: “Nanchi sambilai kukebesha bufumu [bwa Lesa], ne bololoke bwanji.” Yesu witubujishatu patoka kuba’mba inge twauba bino, bintu byo tukebesha kya kine bikapewa kwi atweba. (Mat. 6:33) Twakonsha kumwesha byepi amba twaitabila mu iwe mulaye? Jishinda jimo ke kusambila kukebesha bololoke bwa Lesa, ko kuba’mba kulondela mizhilo ya Lesa yaamba pa kuba bintu byawama pa kwingila na mali. Kya kumwenako, tukana kubepa pa bipepala byetu bya misonko nangwa kubepatu pacheche mu bya busulu bwetu. Tuba bino byonse pa kuba’mba twingile bulongo na bya mali etu, ne kwamba’mba “Ee, Ee” pa kulubula bikoloto bya bene. (Mat. 5:37; Sala. 37:21) Bukishinka bwa uno mutundu kechi bulengela muntu kunonka ne, bino bwakonsha kulengela muntu kwitabilwa kwi Lesa, kwikala na jiwi ja mu muchima jatoka ne kukepeshako bisakasaka muchima.

18. Yesu witushijile ñanyi kya kumwenako kyawama, kabiji tumwenamo byepi pa kumulonda?

¹⁸ Kusambila kukeba Bufumu kwavwangamo kuyuka bintu byo twafwainwa kunemeka patanshi mu bwikalo bwetu. Monai kya kumwenako kya kwa Yesu. Bimye bimo, wavwalanga bivwalo byawamisha. (Yoa. 19:23) Wiyowanga kuja kajo ne kutoma binyu na balunda nanji bawama. (Mat. 11:18, 19) Pano bintu bya ku mubiji ne byakisangajimbwe byajingatu nobe kajo kakuwamisha bwikalo bwanji, bino kechi ko kajinga kajo kanji kene ne. Kajo ka kwa Yesu kajinga kuba kyaswa muchima wa Yehoba. (Yoa. 4:34-36) Bwikalo buwama bingi umvwe twalondela byajinga Yesu! Twikala bingi na lusekelo lwa kukwasha bantu bakakilwa kutambula lutekenesho kufuma mu Binembelo. Tulengela bantu kutemwa kipwilo ne kwikitwala palutwe. Kabiji tulengela muchima wa Yehoba kusangalala. Umvwe twatangizhako bya ku mupashi, bintu bya ku mubiji ne bya kukayakaya kechi biketubila bunkambo ne. Pano bino ke bingijisho bitukwashako kwingijila Yehoba bulongo. Inge ke twingile na mukoyo mu mingilo itumbijika Bufumu bwa Lesa, mupashi wa panopantanda ukakankalwa kwitongola.

Twajijilai “Kuta Muchima ku Mupashi”

19-21. Twakonsha kutwajijila byepi “kuta muchima ku mupashi,” kabiji mambo ka o twafwainwa kubila kino?

¹⁹ Milanguluko iya saka tukyangye kuba kintu. Bintu bitela bantu amba byubilo byabula kufwainwa ke byobya byubilo byubiwa na milanguluko ya buntunshi. O ene mambo mutumwa Paulo kyo aambijile amba twafwainwa kwiketa na milanguluko yetu. Wanembele’mba: “Aba baji mu buntunshi bo bata michima yabo mu bya buntunshi; pakuba aba baji mu Mupashi bo bata michima ku bya Mupashi.”—Loma 8:5.

²⁰ Twakonsha kuchinuzhuka byepi pa kuba’mba milanguluko yetu ne byubilo byetu bibule kukwachiwa buzha ku mupashi wa panopantanda? Twafwainwa kuzhikijila milanguluko yetu kupichila mu kumona bintu byo tulangulukapo, ne kwesekesha na ngovu kukana bubela bwa ino ntanda. Kya kumwenako, pa kusala bintu bya kisangajimbwe, kechi twafwainwa kuswisha konauna milanguluko yetu mu kutamba bintu bitumbijika bulalelale nangwa bukapondo ne. Twayuka kuba’mba mupashi wazhila wa Lesa kechi wikala mu milangwe ya mubi ne. (Sala. 11:5; 2 Ko. 6:15-18) Kunungapo, twikala na mupashi wa Lesa kupichila mu kutanganga Baibolo jonse, kulomba, kulanguluka langulukapo ne kutanwa ku kupwila. Kabiji twingijila pamo na mupashi byo tuya kimye kyonse mu mwingilo wa kusapwila wa bwina Kilishitu.

²¹ Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, twafwainwa kukana mupashi wa panopantanda ne bisakasaka mubiji. Kuba bino kwitufwainwa, mambo Paulo waambile amba: “Kuta muchima ku buntunshi lo lufu; pakuba kuta muchima ku Mupashi bo bumi ne mutende.”—Loma 8:6.

[Tubyambo twa mushi]

Mubena Kukivuluka Nyi?

• Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tutambule mupashi wazhila?

• Mashinda ka amo mupashi wa panopantanda mo afwainwa kwitongwela?

• Twakonsha kukana byepi mupashi wa panopantanda?

[Kipikichala pa peja 21]

Saka mukyangye kuya ku nkito nangwa ku sukulu lombai mupashi wazhila

[Bipikichala pa peja 23]

Twafwainwa kulama milangwe yetu bulongo, kubanga bulongo mu bya busulu, ne kwikala na byubilo byafwainwa