Nanchi Bupopweshi Bonjimo Bwa Kwisajila Amiwa Mwine nyi, Inyi Bansemi Bami?
BANTU bamo mu Poland bambila Bakamonyi ba kwa Yehoba amba, “Nasemekejilwe mu bupopweshi bwami, kabiji ne kufwa nkafwila monka.” Mu mweno yabo, kino kimwesha kuba’mba bupopweshi butuntuluka kufuma mu kisemi kimo kuya mu kisemi kikwabo. Nanchi byo byo kiji ne mu mpunzha mo mwikala pa mambo a bupopweshi nyi? Javula ki ka kifumamo mu ino ndangulukilo? Bupopweshi bwalukatu ke kisela kabiji bwikalatu nobe kisho kya kisemi. Nanchi kino kyakonsha kubiwa ku Bakamonyi ba kwa Yehoba bafunjile bukine bwa mu Baibolo kufuma ku bansemi nangwa bankambo yabo nyi?
Kechi byo byo kyajinga kwi Timoti ye bakwashishe kwi bainanji ne bankambo yanji babakazhi kwitabila Lesa wa kine ne kumutemwa ne. Timoti wayukile binembelo byazhila “kufuma ku bwanyike.” Mu kuya kwa kimye, byonka byajinga bainanji ne bankambo yanji, Timoti naye washiinwe kuba’mba bwina Kilishitu bo bwajinga bukine. ‘Bamwitabizhe’ na bintu byo afunjile mu Binembelo pa mambo a kwa Yesu Kilishitu. (2 Timo. 1:5; 3:14, 15). Onkao mambo, nangwa kya kuba bansemi ba bwina Kilishitu lelo jino bebikako kukwasha baana babo kwikala bakalume ba Yehoba, abo bene baana bafwainwa kusakisha kwingijila Yehoba.—Mako 8:34.
Muntu yense wafwainwa kwitabila kupichila mu kusumininwa amba usaka kwingijila Yehoba mu butemwe ne kulama bukishinka kechi na mambo a kintu kyakonsha kubiwa ne. Kabiji lwitabilo lwanji lukakosa.—Efi. 3:17; Kolo. 2:6, 7.
Mwingilo wa Baana
Albert,a awo wakomejile mu kisemi kya Bakamonyi ba kwa Yehoba walondolola’mba, “Kimye kyonse nalangulukanga namba Bakamonyi ba kwa Yehoba baji na bupopweshi bwa kine, bino kyankatezhe kumvwina byo bambujilenga pa mambo a bwikalo bwami.” Umvwe wi wakyanyike, ne obewa wakonsha kulanguluka byonkabyo. Mwafwainwa kwibikishako kuyuka bintu byavwangwa mu bwikalo Yehoba bo asaka kabiji ne kusekela mu kuba kyaswa muchima wanji. (Sala. 40:8) Albert waamba’mba: “Ponkapo natendekele kulomba. Pa kutendeka, kyankatezhe bingi. Nekanjikizhangatu pa kuba’mba ndombe. Nangwa byonkabyo, kechi papichile ne kimye kyabaya ne, namwene kuba’mba umvwe nebikako kuba kyawama nkekala wanema ku meso a Lesa. Kino kyankwashishe kupimpula mwakebewenga.” Kupichila mu kwikala na bulunda bwawama ne Yehoba, ne anweba mwakonsha kwikala na kizaku kya kuba bintu byo asaka amba tube.—Sala. 25:14; Yako. 4:8.
Akilangulukai pa kisela kyo mwakikayapo kala, nabiji nsolo nangwa biselatu bikwabo. Umvwe kechi mwayuka mizhilo ne bya kukaya bulongo nsolo ne, mwakonsha kumvwa mukose. Bino umvwe mwayukile mizhilo ne kuyuka kukaya bulongo kino kisela, mwakonsha kusakishanga kukaya kimye kyonse. Kyo kimotu ne pa mambo a mingilo ya bwina Kilishitu. Onkao mambo ibikaingako kunengezha kupwila kwa bwina Kilishitu. Ivwangaingamo. Kechi na mambo a jifumbi jenu ne, mwakonsha kutundaika bakwenu kupichila mu kya kumwenako kyenu!—Hebe. 10:24, 25.
Byo byo kiji ne pa kubula bakwenu pa mambo a lwitabilo lwenu. Kino nakyo kyakonsha kubiwa na butemwe, kechi kya kukanjikizha ne. Ishikishai anweba bene’mba: ‘Mambo ka o nsakila kubulako bakwetu pe Yehoba? Bishinka ka byonji nabyo bya kumutemenwa?’ Mwafwainwa kumuyuka Yehoba amba Shenu wa butemwe. Waambile kupichila mwi Yelemiya amba: “Byo mukankeba mukantana inge mukankebesha na muchima yense.” (Yele. 29:13, 14) Kino kikebewa kuba’mba mube ka? Muntu wa jizhina ja Jakub waambile’mba: “Napimpwile milanguluko yami. Kufumatu ku bwanyike bwami natanwanga ku kupwila kwa bwina Kilishitu ne kuya mu mwingilo, pa kuba naubanga bino kya byonkabya. Pano byo namuyukile bulongo Yehoba ne kwikala na bulunda bwakosa ne aye, po po natesheshe muchima ku bukine.”
Kupwanañana kwawama ko kwimulengela kwingila bulongo mwingilo wenu. Byambo bya Mana byanembwa na mupashi byaamba’mba: ‘Awa wenda na ba maana ukekala ke wa maana.’ (Mana. 13:20) Onkao mambo, ikalai balunda na boba bakanamina bikonkwanyi bya ku mupashi kabiji baji na lusekelo mu mwingilo wa kwa Yehoba. Nyenga umo wa jizhina ja Jola waamba’mba, “Nataine kuba’mba, kupwanañana na bakyanyike bata muchima ku bintu bya ku mupashi kutundaikañana. Natendekele kuya mu mwingilo kimye kyonse na lusekelo lukatampe.”
Mwingilo wa Bansemi
Jola waamba’mba: “Nsanchila bansemi bami pa kumfunjisha pe Yehoba.” Ee, bansemi bakonsha kukwasha baana babo pa byo bafuukula kuba. Mutumwa Paulo wanembele’mba: ‘Anweba bashabo, . . . komeshainga (baana benu) na kwibafunjisha ne kwibajimuna monka mwaswila aye Nkambo.’ (Efi. 6:4) Luno lujimuno lwanembwa na mupashi lumwesha kuba’mba bansemi baji na mwingilo wa kufunjisha baana babo mashinda a Yehoba, kechi abo bene ne. Mu kifulo kya kubula baana benu byo mwakonsha kusaka kuba’mba bobe, byo kyakonshapo kuwama umvwe mwibakwasha kwikala na kikonkwanyi kyakonsha kwibakwasha kwikela mwayila nkebelo ya Yehoba!
Mwakonsha kufunjisha baana benu byambo bya Yehoba ne ‘kwibitelatela byo mwikala mu nzubo yenu, nangwa byo mwenda mu jishinda, nangwa mu kimye kyo mulaala ne mu kimye kyo mubuka.’ (Mpitu. 6:6, 7) Ba Ewa ne Ryszard bansemi baji na baana babalume basatu bavuluka’mba: “Twaambanga javula pa mbaji yapusana pusana ya mwingilo wa kimye kyonse.” Ki ka kyafuminemo? “Bansongwalume basakile kunembesha mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa saka bakijitu banyike, baikele basapwishi, kabiji bafukwilepo abo bene kubatizwa. Palutwe kacheche, bayile na kwingijila pa Betele ne mwingilo wa bupainiya.”
Kyanema bingi bansemi kwikala na kya kumwenako kyawama. Ryszard waamba’mba: “Twibikisheko bingi kubula kwikala bukakongolo mutoma kubiji, kya kuba ku nzubo mubena kuba bingi, kuya ku kipwilo nako ke mukobeko bingi.” Onkao mambo, iipuzhai anweba bene’mba: ‘Baana bami bamona ka mu bwikalo bwami? Nanchi bamona amba namutemwa kya kine Yehoba nyi? Abya bamona buno butemwe mu milombelo yami ne mu lufunjisho lwa pa bunke bwami nyi? Nanchi bebumwena mu byo nguba mu mwingilo wa mu bujimi, bya kisangajimbwe, bintu bya ku mubiji ne mu byo ñamba pa bena Kilishitu bakwetu mu kipwilo nyi?’ (Luka 6:40) Baana bakamonanga bwikalo bwenu bwa pa juba pa juba byo buji ne kumona inge kya kuba muba bintu byo mwamba.
Kufunjisha kwanema bingi pa kukomesha baana. Nangwa byonkabyo, Mambo a Lesa anembwa na mupashi etubula ‘kufunjisha mwana kwenda mu jishinda jafwainwa.’ (Mana. 22:6) Ba Ewa ne Ryszard baamba’mba, “Twaikalanga na kimye kya lufunjisho lwa Baibolo na mwana yense.” Kiji ku bansemi bene kufuukulapo umvwe bakonsha kufunjishanga lufunjisho lwa pa bunke na mwana yense nangwa ne. Muji monse mo kyakonsha kwikela, mwana ukebewa kumufunjisha bunke. Kino kikeba kuyuka mwakwambila ne kukoka muchima. Kya kumwenako, mu kifulo kya kubulatu baana benu amba nyimbo imo yatama, mambo ka a kubujila kwibabula byo bafwainwa kufuukula bintu bya maana, ne mafunde a mu Baibolo byo avwangiwamo?
Baana benu bakonsha kuyuka byo mukeba amba bobe kabiji bakonsha ne kwibyuba. Bino, mwafwainwa kwibafika pa muchima. Vulukai’mba, ‘Bifuukula muntu mu muchima wanji byauba nobe mema aji mwazhika, bino muntu wa milangwe ukebifumyamo.’ (Mana. 20:5) Ingijishainga milangwe, monai biyukilo bimo biji mu baana byakonsha kuleta makatazho, kabiji ne kwibakwasha bukiji-bukiji. Kwa kubula kwibashinawina bintu, mweshai kuba’mba mwibata muchima, ne kwipuzha mepuzho afwainwa. Nangwa byonkabyo, monai kuba’mba kechi mwakizhamo kwipuzha mepuzho ne. Umvwe mwibata muchima mukebafika pa muchima ne kwibakwasha.
Mwingilo wa Kipwilo
Byo muji bakalume ba Lesa, nanchi mwakonsha kukwasha bakyanyike mu kipwilo kunemeka buswanyi bwa ku mupashi bo batambwila nyi? Nangwa kya kuba bansemi baji na mutembo wa kufunjisha baana babo, bakwabo mu kipwilo, kikatakata bakulumpe mu kipwilo bakonsha kwibatundaika. Kyanema bingi kikatakata kukwasha boba baji mu bisemi byaabenamo mu mpopwelo.
Bakulumpe mu kipwilo bakonsha kuba ka pa kuba’mba bakwashe bakyanyike kutemwa Yehoba ne kuyuka’mba banema kabiji bebasanchila? Ba Mariusz, bakalama mu kipwilo kya mu Poland baamba’mba: “Bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kutwajijila na kwisamba na bakyanyike. Kechi bafwainwa kubatu bino umvwe paikala makatazho ne, bino ne pa bimyetu bikwabo, ko kuba’mba mu mwingilo, panyuma ya kupwila, ne pa kubatu bintu bikwabo.” Mambo ka a kubujila kwipuzha bakyanyike byo beumvwa pa mambo a kipwilo? Misambo ya uno mutundu ilengela bakyanyike kufwenya kwipi na kipwilo ne kumona’mba baji lubaji lwa kipwilo.
Umvwe mwi bakulumpe mu kipwilo, nanchi mwayuka bakyanyike baji mu kipwilo kyenu nyi? Albert watongolwa ku ntendekelo nangwa kya kuba luno ke mukulumpe mu kipwilo, wapichile mu meseko apusana pusana kimye kyo akijinga mwanyike. Waamba’mba, “Byo najinga nsongwalume, nasakanga kumfwakesha.” Bakulumpe mu kipwilo nabo bakonsha kuta bakyanyike muchima kupichila mu kwibalombelako kuba’mba batwajijile kwingijila Lesa ne kufwenya kwipi ne aye.—2 Timo. 1:3.
Kyawama bingi bakyanyike kwivwanga mu mingilo ya kipwilo. Umvwe ne, bakonsha kuba ke bakanamine bikonkwanyi bya ino ntanda. Nanchi anweba bakikulumpe mwakonsha kwingila nabo mu mwingilo ne kwikala balunda nabo nyi? Ikalaingako na kimye kya kufwakesha pamo na bakyanyike, kwibamwesha amba mwibaketekela kabiji ne kuba’mba mwi balunda nabo. Jola uvuluka’mba: “Nyenga umo painiya wantemenwe bingi. Twayile bonse mu mwingilo kimye kitanshi mambo nakebelenga kuya.”
Kufuukulapo Kwenu
Anweba bakyanyike, iipuzhai anweba bene’mba: ‘Bikonkwanyi ka byo nebikila? Umvwe kechi nabatizwa ne, nanchi nebikila kikonkwanyi kya kubatizwa nyi?’ Kufuukulapo kubatizwa kwafwainwa kufuma panshi ya muchima wa kutemwa Yehoba, kechi kufuma ku bisho bya kisemi ne.
Ee, lekai Yehoba ekale Mulunda nenu wa kine, kabiji bukine bwikale kya buneme kyenu. Yehoba waambile kupichila mwi ngauzhi Isaya amba: “Kukakilwa ne, mambo amiwa ne Lesa wobe.” Yehoba ukekala nenu umvwe mwaikala balunda nanji. Ukemukosesha ne ‘kwimulama na kuboko kwanji kwa kilujo kwa lushinjilo.’—Isa. 41:10.
[Tubyambo twa mushi]
a Mazhina amo apimpulwa.
[Kipikichala pa peja 4]
Esekai kuyuka biji mu muchima wa mwanenu
[Kipikichala pa peja 6]
Kufuukulapo kubatizwa kwafwainwa kufuma panshi ya muchima wa kutemwa Yehoba