Baibolo Upimpula Bwikalo bwa Bantu
KI KA kyalengejile mwanamulume waichikile nsuki kwiintenda ne kuleka misalululo na bazungu? Kabiji ki ka kyalengejile nsongwalume watemenwe kulwa, wayanga na kutambula mali a bapotesha bizhima kupimpula bwikalo bwanji? Iumvwinai byo bashimikizha bene.
“Naleka misalululo.”—HAFENI NGHAMA
MYAKA YA KUSEMWA: 34
KYALO: ZAMBIA
MWAPITA BWIKALO BWANJI: MWANAMULUME WAICHIKILE NSUKI
BWIKALO BWA KALA: Nasemenwe mu kampu wa bipuluka mu kyalo kya Zambia. Bamama banyemene mu Namibia kimye kya nkondo ne kutwela mu kipamo kitelwa’mba South West Africa People’s Organization (SWAPO). Kano kabungwe kalwilenga na kafulumende wa mu South Africa walaminenga kyalo kya Namibia pa kyokya kimye.
Naikele mu makampu a bipuluka avula bingi pa myaka 15. Bakyanyike mu kampu wa bipuluka wa SWAPO bebatundaikile kulwila bwana bwa bene. Bumulwilantanda bwitulengejile kushikwa bazungu.
Byo nafikizhe myaka 11 nakebelenga kwikala mwina Kilishitu mu kipwilo kyajinga mu kampu mwajinga bipwilo byavula, Bakatolika, Lutherans ne bikwabotu. Patanshitu ye naambile nanji wankainye kuba bino. Kufumatu popo naitabijile’mba Lesa ufwako. Byo nafikizhe myaka 15, natendekele kutemwa nyimbo ya lege (reggae) mambo nakebelenga buyanji bwa bantu bafita kupwa, kyo kyandengejile kutwela mu jibumba ja banyimbi babula kutenda nsuki. Nalekele nsuki yami yazama, natendekele kupepa jamba, nalekele kuja nyama, kabiji natendekele kulwila bwana bwa bene bwa bantu bafita. Nangwa byonkabyo, kechi nalekele bwikalo buncha nangwa kutamba mafilimu a bukapondo ne. Kabiji natwajijile kwamba ñambilo ya mwenga.
BAIBOLO BYO APIMPWILE BWIKALO BWAMI: Mu 1995 byo nafikizhe myaka 20, natendekele kulanguluka pa bwikalo bwami. Natangile mabuku onse a nyimbo ya lege. Ano mabuku amo aambangapo ne pa biji mu Baibolo, pano bino byo aambanga kechi ne byumvwanga ne. Onkao mambo, nafuukwilepo kwitangila amiwa mwine Baibolo.
Palutwe kacheche mukwetu motwaimbilanga nyimbo wampele buku ye bengijisha pa kufunda Baibolo wanembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Natendekele kwifunjisha biji mu Baibolo na uno buku. Byo papichile moba acheche namonañene na Bakamonyi ba kwa Yehoba batwajijile kufunjisha Baibolo.
Nalekele kupepa fwanka ne kutoma maalwa, bino kechi kyapelele ne. (2 Kolinda 7:1) Natendele nsuki, nalekele kutamba bya mulekese, bukapondo ne ñambilo ya mwenga. (Efisesa 5:3, 4) Kabiji nalekele kushikwa bazungu. (Byubilo 10:34, 35) Pa kuba’mba ndeke kuba bino nalekele nyimbo yatundaikanga misalululo ya bisaka ne kuleka kupwañana na balunda bakonsheshe kundengela kubwela mu bwikalo bonajingamo.
Panyuma ya kupimpula bwikalo bwami, nayile kwajinga Nzubo ya Bufumu ya Bakamonyi ba kwa Yehoba, naipwizhe umvwe nakonsha kutendeka kupwila nabo. Batwajijile kumfunjisha Baibolo. Byo nafuukwilepo kubatizwa pa kuba’mba ngikala Kamonyi wa kwa Yehoba, ba mu kisemi kechi basekejilemo ne. Bamama bañambijile kusalapo kipwilo kikwabo kya bena “Kilishitu” kechi Bakamonyi ba kwa Yehoba ne. Bamwisho bajinga na kifulo kikatampe mu kafulumende banenanga bingi pa kusalapo kupwañana na Bakamonyi.
Bino kufunda byaikalanga Yesu na bantu ne kwibingijisha kwankwashishe kuchinchika lumanamo ne myendeleko. Umvwe kandanguluke pa bifunjisha Bakamonyi ne byaamba Baibolo, nashiinwanga’mba natana bupopweshi bwa kine. Kyakumwenako, bakokela mukambizho wa kusapwila bantu. (Mateo 28:19, 20; Byubilo 15:14) Kabiji kechi bevwanga mu bumulwilantanda ne.—Salamo 146:3, 4; Yoano 15:17, 18.
BYO NAMWENAMO: Kufunda kwikela mwayila mafunde a mu Baibolo kwankwasha bingi mu bwikalo bwami. Kyakumwenako, kuleka kupepa jamba kwandengela kuleka konauna mali avula pa ñondo pa ñondo. Luno kechi mona binzhimwenzhimwe ne, kabiji ndanguluka bulongo ne butuntulu bwami bwa mubiji bwawama.
Bwikalo bwami luno bwawama kabiji buji na nkebelo, ne butonganga bingi kufumatu ne ku bwanyike bwami. Kabiji kyakilamo kunema nafwenya kwipi ne Lesa.—Yakoba 4:8.
“Nafunda kufomona bukaji.”—MARTINO PEDRETTI
MYAKA YA KUSEMWA: 43
KYALO: AUSTRALIA
BWIKALO BWANJI: WAPOTESHANGA BIZHIMA
BWIKALO BWA KALA: Kisemi kyetu kyavilukanga bingi byo nakijinga mwanyike. Twaikalapo kala mu mizhi icheche, ikatampe ne pa mishonyi yaikela munkonkoso ya kyalo kyetu. Mvuluka bingi byo twaikalanga pa kyo kya kimye na bavywala bami ku bamwisho, twayanga na kwipaya masabi, nyama, kulenga mata a mikanda ne bikwabotu.
Batata balwanga bulwi bwa binkonyi bwa lubekyo kabiji batendekele kumfunjisha ne amiwa bya kulwa saka kijitu mwanyike. Natemenwe bingi bukapondo. Saka kiji nsongwalume nasebulukangatu mu bishimikwa bya maalwa na kutoma. Twatetekanga bantu na balunda nami. Twalukukanga bantu 20 nangwa kukilapo na mipenyi ne tukonkolo.
Namwenanga mali mu kupotesha bizhima ne bipe byaibanga bamingilo pa kito kya mato. Nayanga ne na kutambwila mali basulu ba bizhima ne kuzakamisha bantu pa kutambula mali na buta bwa kifwefwe nangwa kabuta ka kacheche. Nakebanga kwikala mbanzhi mwine mwine. Napwishanga mu muchima amba bangipaye nangwa ngipayañane.
BAIBOLO BYO APIMPWILE BWIKALO BWAMI: Naumvwinepo’mba kuji Bakamonyi ba kwa Yehoba ku bwanyike. Byo nakijinga mu myaka itanshi ya mu ma 20, mvuluka naipwizhepo bamama umvwe bayukile kwaikelanga Kamonyi. Byo papichiletu moba abiji, Kamonyi wa jizhina ja Dixon wakonkonsheshe ku kinzhilo. Pa kupwisha kwisamba pa ka kimye kacheche, wangichile ku kupwila kwa Bakamonyi ba kwa Yehoba. Naile na kupwila, byobyo natendekele kupwila kufika ne buji lelo pabapite ne myaka 20. Mepuzho ami onse Bakamonyi beakumbwile na Baibolo.
Naumvwine bingi bulongo pa kufunda’mba Yehoba watemwa bantu bonse, ne babula kumwakamwa. (2 Petelo 3:9) Naishile kuyuka’mba Yehoba ke Lesa witutemwa wakonsha kundama, nangwa bonse bankana. Kuyuka’mba Lesa ukandekelako mambo umvwe napimpula bwikalo bwami kwantekeneshe bingi. Kinembelo kya Efisesa 4:22-24 kyafikile pa muchima. Bino byepelo byankwashishe kuvula “bumuntu bwa kala” ne “kuvwala bumuntu bupya bwalengwa mu bololoke ne buzhile bwa bukine monka mwaikajila Lesa.”
Papichile kimye pa kuba’mba pimpule bwikalo bwami. Napwishanga mulungu kwakubula kupepapo bizhima pano kumpelo ya mulungu umvwe njina bakwetu ne bibwelelanga. Nalangulukile kuba’mba nafwainwa kuviluka ne kusha balunda nami popo nkaleka bwikalo buncha, onkao mambo, nafuukwilepo kuvilukila ku kibunji kingi. Balunda nami bamo baambile’mba twendele pamo, naitabile. Pa lwendo batendekele kupepa jamba ne amiwa ke bampepo. Nebabujile kuba’mba naleka bino byubilo, byo twafikile pa nyinza baile ne jabo. Byo papichile moba naishile kumvwa’mba bano balunda nami baibile mali mu kipao na buta.
BYO NAMWENAMO: Byo nalekele kwipapika na bano balunda kyampelejile kupimpula bwikalo bwami. Mu 1989 naikele Kamonyi wabatizwa. Panyuma ya lubatizhilo bonsetu, banyenga yami, bamama ne batata batendekele kupopwela Yehoba.
Naikala mu masongola myaka 17, nji na baana basatu. Nafunda kufomona bukaji, nangwa bambala. Kabiji nafunda kutemwa bantu ba ‘mitundu, bisaka ne njimi yonse.’ (Lumwekesho 7:9) Nemwena’mba byambo bya kwa Yesu bya kine mu bwikalo bwami. Waambile’mba: ‘Anweba inge mukelwe monka mu mambo ami, abya kine mwi baana bami ba bwanga; ne anweba mukebuyuka bukine, ne abo bukine bukemukasulula ke baana ba bene.’—Yoano 8:31, 32.
[Mabulañano pa peja 15]
Kuleka nyimbo itundaika misalululo kwankwashishe kupimpula bwikalo bwami
[Mabulañano pa peja 16]
Twatetekanga bantu na balunda nami. Twalukukanga bantu 20 nangwa kukilapo na mipenyi ne tukonkolo