“Baoloka Bakasama Pamo no Juba”

“Ponkapo baoloka bakasama pamo no juba mu bufumu bwa Shabo.”—MAT. 13:43.

1. Yesu waingijishanga bishimpi kulumbulwilamo ñanyi mbajiya Bufumu?

YESU KILISHITU waingijishanga byakumwenako nangwa bishimpi kulumbulwilamo mbaji ya Bufumu. Yesu ‘waambile mu bishimpi ku mabumba; kabiji kwa kubula kishimpi kechi waambilenga nabo ne.’ (Mat. 13:34) Mu bishimpi bya kukusa kunwa ya bukine bwa Bufumu, Yesu waambile pa muchima wa mwine muntu byo atambwila mambo, kabiji ne Yehoba byo amukwasha kukoma ku mupashi. (Mako 4:3-9, 26-29) Kabiji Yesu walumbulwile ne pa nkomeno ya kukumya ya bintu bya Bufumu panopantanda nangwa kya kuba kechi javula jo beimona ku bantu ne. (Mat. 13:31-33) Wanungilepo ne kuba’mba kechi bonse baswa mambo a Bufumu bakonsha kwikala bangikazhi ba bobwa Bufumu ne.—Mat. 13:47-50.a

2. Mu kishimpi kya kwa Yesu kya kajo ne bincha, nga nkunwa yawama imenako ka?

² Pano bino, kishimpi kimo kyaambile Yesu kyaamba pa kupwizha pamo bantu bakalama pamo ne Yesu mu Bufumu bwanji. Kino javula kitelwa’mba kishimpi kya kajo ne bincha kiji mu Mateo kitango 13. Mu kishimpi kimo, Yesu witubula’mba nkunwa yo bakusa imenako “mambo a Bufumu,” pano mu kino kishimpi witubula kuba’mba, nkunwa yawama imenako kintu kingi—‘baana ba mu bufumu.’ (Mat. 13:19, 38) Bano kechi bangikazhi ba mu Bufumu ne, bino ‘baana’ nangwa’mba banswanyi ba Bufumu.—Loma 8:14-17; Tangai Ngalatiya 4:6, 7.

Kishimpi kya Kajo ne Bincha

3. Lumbululai lukatazho lwajinga na muntu wakushile nkunwa mu kino kishimpi kabiji ne byo alangulukilepo mwa kwilupwishisha.

³ Kino kishimpi kiji bino amba: “Bufumu bwa mwiulu bwapashañana pamo nobe muntu wakushile nkunwa yawama mu bujimi bwanji: kabiji bantu byo balajile, mulwanyi wanji waishile, wakushilemo bincha mu kajo, kabiji wafumineko. Kabiji lubula byo lwakomene ne kusema, ponkapo ne bincha nabyo byamwekele. Ponkapo baishile bakalume ba mwina nzubo amba, Mwane! Kechi mwakushile nkunwa yawama mu bujimi bwenu nenyi? Pakuba bino bincha byafuma pi? Aye wibambile’mba, Mulwanyi wauba bibye. Kumvwa bakalume amba, Mwasaka tuye tukebisekulemonyi? Kumvwa aye amba, Ine; kuchina’mba, pa kusekulamo bincha, mwakayokwela kumo ne kajo. Aki bilekai byonse bikomene pamo poso pa kukanowa: po po nkambila ba kunowa namba, Patanshi mwibibungizhe pamo bincha, mwibikute bikuta, mwibisoke; pakuba kajo mukalonge mu butala bwami.”—Mat. 13:24-30.

4. (a) Mu kino kishimpi, muntu wakushile kunwa ye ñanyi? (b) Kimye ka Yesu kyo atendekele kukusa ino nkunwa kabiji wiikushile byepi?

⁴ Nga muntu wakushile kunwa yawama mu bujimi ye ñanyi? Yesu wakumbwile pa kulumbulwila baana banji ba bwanga amba: “Awa ukusa nkunwa yawama ye Mwana muntu.” (Mat. 13:37) Yesu aye “Mwana muntu,” wanengezhezhe bujimi mwa kukusa kunwa kimye kya mwingilo wanji panopantanda pa myaka isatu ne kichika. (Mat. 8:20; 25:31; 26:64) Kufumatu pa Pentekosta mu 33 C.E., kuya ne kulutwe, watendekele kukusa nkunwa yawama—‘baana ba mu bufumu.’ Kuno kukusa nkunwa kyamweka kwatendekele kimye Yesu aye umwimenako Yehoba, kyo atatwile kwitulwila mupashi wazhila pa baana ba bwanga ne kwibatongola kwikala ke baana ba Lesa.b (Byu. 2:33) Ino nkunwa yawama yakomene kwikala ke kajo. Onkao mambo, nkebelo ya kukushila ino nkunwa yawama yajinga ya kupwizha pamo mu kuya kwa moba kibelengelo kya bantu bakekala banswanyi kabiji bakalama bakwabo ba kwa Yesu mu Bufumu bwanji.

5. Nga mulwanyi mu kino kishimpi ye ñanyi, kabiji bincha bimenako bañanyi?

⁵ Nga mulwanyi ye ñanyi, kabiji bincha nabyo bo bañanyi? Yesu witubula’mba mulwanyi “ye Diabola.” Bino bincha wibilumbulula’mba ‘baana ba aye mubi.’ (Mat. 13:25, 38, 39) Umvwe twikitwala mu kine kyambo byo kiji, bincha Yesu byo atongwele kyamweka byajinga nsono ifwana yapasha binshensha. Ino nsono inge ikiji icheche yapasha wichi. Kino kyalumbulula bingi bulongo bena Kilishitu ba bubela, betongola kwikala baana ba mu Bufumu pano bino kechi bapanga bipangwa byawama ne. Bano bena Kilishitu ba bukamfutumfutu betongola kwikala baana ba bwanga ba kwa Kilishitu, kya kine baji ku lubaji lwa “nkunwa” ya kwa Satana Diabola.—Nte. 3:15.

6. Nga bincha byatendekele kimye ka, kabiji bantu ‘baalajile’ byepi pa kyo kya kimye?

⁶ Bano bena Kilishitu bapasha bincha bebakushile kimye ka? Yesu waambile’mba kimye ‘bantu kyo balajile.’ (Mat. 13:25) Kyajinga kimye ka? Mukumbu tumutana mu byambo bya mutumwa Paulo ku bakulumpe mu kipwilo kya bena Efisesa amba: ‘Amiwa nayuka namba, pa kufumako amiwa misuka ikaji ikatwela mwi anweba, kechi ikaleke jitanga ne; kabiji ne mwi anwe bene namo, mukemana bantu, bakambanga bintu byaluwankana, bya kwibakokamo baana ba bwanga’mba, betulonde.’ (Byu. 20:29, 30) Wakambizhe bano bakulumpe kwikala balaba ku mupashi. Batumwa ‘bakanyanga’ mafunjisho a bubela kutwela mu kipwilo kya bwina Kilishitu byo batendekele kufwa, bena Kilishitu bavula batatwile kulaala ku mupashi. (Tangai 2 Tesalonika 2:3, 6-8.c) Kino kyo kyajinga kimye mafunjisho a bubela kyo atendekele kutwela mu kipwilo kya bwina Kilishitu.

7. Nanchi kajo kamo kaalukile ke bincha nyi? Lumululai

⁷ Yesu kechi waambile’mba kajo kakekala ke bincha ne, bino waambile’mba bincha bebikushile mu kajo. Onkao mambo, kino kishimpi kechi kibena kutongola bena Kilishitu bakine bafuma mu bukine ne. Kibena kutongola misango ya kwa Satana yatama ya kutamisha kipwilo kya bwina Kilishitu kupichila mu kuletamo bantu babi. Kimye mutumwa wapeleleko aye Yoano kyo akotele, mafunjisho a bubela avujile bingi.—2 Pe. 2:1-3; 1 Yoa. 2:18.

“Aki Bilekai Byonse Bikomene Pamo Poso pa Kukanowa”

8, 9. (a) Mambo ka bantu bamutelekelenga Yesu o baumvwishishe mikambizho ya Mwina nzubo yo akambizhe bakalume banji? (b) Pa kufika kwa kino kishimpi, nga kajo ne bincha byakomejilenga byepi pamo?

⁸ Bakalume ba Mwina nzubo bamubujile lukatazho ne kumwipuzha’mba: ‘Mwasaka tuye tukebisekulemo [bincha] nyi?’ (Mat. 13:27, 28) Kyamweka mukumbu wanji wibakumishe bingi. Wibabujile’mba bapembelele kajo ne bincha bikomene pamo kufikila kimye kya kunowa. Baana ba bwanga ba kwa Yesu bamumvwishishe uno mukambizho. Bayukile byo kyakatezhe kuyuka wichi ne binshensha. Banjimi nabo bayuka’mba mizhazhi ya binshensha javula ipikankana na ya wichi umvwe byamenena pamo.d O ene mambo Mwina nzubo o ebakambizhe kupembelela!

⁹ Byonkabyo, pa myaka yonse yapitapo, tumabumba twa Kilishitendomu twakusa nkunwa yavula ya bincha—patanshi mu Bakatolika ne mu ba Orthodox apa bino ne mu bipanyi byavula bya ba Protestant byatendekele. Pa kimye kimotu nkunwa icheche ya kajo ka kine beikushile panopantanda ponse. Mwina nzubo mu kino kishimpi wapembelejile mu butekanye pa kimye kyabaya posotu ne kimye kya kunowa byo kyafikile.

Kimye kya Kunowa kyo Bapembelejilenga pa Kimye Kyabaya

10, 11. (a) Kunowa kwatendekele kimye ka? (b) Nga kajo ka kifwanyikizho babena kwikalonga byepi mu butala bwa Yehoba?

¹⁰ Yesu witubula’mba: “Kunowa jo juba jikapelako; ne ba kunowa bo bamalaika.” (Mat. 13:39) Mu moba apelako a buno bwikalo bubi, bantu babena kwibabanya—baana ba mu Bufumu babena kwibapwizha pamo ne kwibafumya ku bantu bapasha bincha. Pa mambo a kino, mutumwa Petelo witubu la’mba: “Mambo kimye kyafika’mba, Buchibamambo butatwile konka ku nzubo ya Lesa: kabiji umvwe butatwile patanshi kuji atweba, pakuba kumpelo ya boba babula kukokela mambo awama a Lesa kukekala ke kwa byepi?”—1 Pe. 4:17.

¹¹ Aku moba apelako atendekatu, na ngwa’mba ku ‘mpelo ya buno bwikalo’ buchibamambo bwatendekele ku boba betongwelenga’mba bena Kilishitu bakine—kikale bajinga ‘baana ba mu bufumu’ nangwa ‘baana ba mubi.’ Ku ntendekelo ya kunowa, “patanshi” Babilona Mukatampe waponene, ‘kepo’ baana ba mu Bufumu bebapwizhizhe pamo. (Mat. 13:30) Pano nga bamalaika babena kulonga byepi kajo ka kifwanyikizho mu butala bwa Yehoba? Bano bo banowa bebabika mu Kipwilo kya bwina Kilishitu kibena kutundaika mpopwelo ya kine mo babena kutalwa bulongo kwi Lesa ne kwibazhikijila, nangwa bebanowele kupichila mu kutambula mfweto yabo ya kuya mwiulu.

12. Nga kimye kya kunowa kikafika pe pi?

¹² Nga kimye kya buchibamambo kikafika pe pi? Yesu waambile’mba “poso pa kukanowa,” kulumbulula’mba kikekala kimye kyabaya. (Lum. 14:15, 16) Kuchibila mambo muntu yense wa mu jibumba ja bashingwa kukatwajijila mu kimye kyonse kya ku mpelo. Buno buchibamambo bukatwajijila poso bonse bakebabike tuyukilo.—Lum. 7:1-4.

13. Mu ñanyi jishinda bincha mobikela bya kwituntulako kabiji bibena kuba byepi byatama?

¹³ Bañanyi bo bakafumyamo mu Bufumu, kabiji bano bekala byepi bya kwituntulako ne kuba byatama? (Mat. 13:41) Bantangi ba mu Kilishitendomu bapasha bincha batwala bantu bavula mungi pa myaka yavula. Bauba kino kupichila mu kufunjisha mafunjisho abula kunemeka Lesa awo aikala ‘bintu bya kwituntulako,’ nabiji lufunjisho lwa kuba’mba bantu bakamanamangatu kikupu mu mujilo wa helo kabiji ne lufunjisho luvulañanya bantu lwa Balesa basatu. Bantangi bavula ba bupopweshi kechi bakumwenako bawama ku mikooko yabo ne, mambo bauba bukende na bya panopantanda kabiji ne na mambo a byubilo byabo bya bunya. (Yako. 4:4) Kabiji Kilishitendomu utalapotu pa byubilo bya bunya bibena kuba bantu banji. (Tangai Yuda 4.) Nangwa kya kuba bintu bya uno mutundu bibena kubiwa, batwajijila kwimwesha nobe baji na byubilo byawama kabiji bena Lesa. Baana ba mu Bufumu byo basangalalapo pa kwibafumya ku byubilo bya bukincha ne mafunjisho atama etuntulako bantu.

14. Nga bantu bapasha bincha bajila ne kwisuma byepi ku meno?

¹⁴ Nga bantu bapasha bincha bajila ne kwisuma byepi ku meno? (Mat. 13:42) ‘Baana ba aye mubi’ bamanyikwa na mambo a kuba ‘baana ba mu bufumu’ basolola patoka byubilo ne mafunjisho atama a bano bantu bapasha bincha. Kabiji bajila ne pa kumona bantu babo byo baleka kwibapa bukwasho ne byo babena kukankalwa kwibatangijila.—Tangai Isaya 65:13, 14.

15. Nga bincha bebibungizha ne kwibisoka byepi mu mujilo?

¹⁵ Bincha bebibungizha ne kwibisoka byepi mu mujilo? (Mat. 13:40) Kino kibena kutongola pa bikamwekela bincha. Kwibitaya mu kisha kya mujilo wa kifwanyikizho kubena kumwesha’mba bibena kuya ku lonaiko lwa myaka. (Lum. 20:14; 21:8) Bena Kilishitu babubela bapasha bincha bakebakungulamo kimye kya “malwa akatampe.”—Mat. 24:21.

“Bakasama Pamo no Juba”

16, 17. Malakai waawile’mba ka pa mambo a nzubo ya Lesa kabiji kino kyatendekele kufika byepi?

¹⁶ Kimye ka bantu bapasha kajo kyo “bakasama pamo no juba”? (Mat. 13:43) Pa mambo a kuwamisha kwa nzubo ya Lesa, Malakai waawi le’mba: “Umvwai, nkatangizhako muluwe wami wa kunengezhezha jimo jishinda jami; kabiji aye Nkambo ye mukeba ukasolomokelatu ku nzubo yanji, yenkawa muluwe wa lulayañano ye mumwenamo lusekelo ukeya, byo byaamba Yehoba wa mabumba. Ñanyi ukakonsha kushikama mu juba ja kwiya kwanji? kabiji ñanyi ukakonsha kwimana byo akamweka? mambo aye wauba nobe mujilo wa mu kintengwa wa yewa uwamisha byela, kabiji nobe muchi wa boba batokesha bisapi. Ukekala panshi nobe sendwe usungulula ne kuwamisha siliva, kasa ebawamisha bena Levi, ne kwibatokesha byonka byo boba na ngolode ne na siliva; kepo bakalambulanga milambo kwi Yehoba monka mwafwainwa.”—Mala. 3:1-3.

¹⁷ Mu kino kimye kyetu, kyamweka buno bungauzhi bwatendekele kufika mu 1918 kimye Yehoba pamo na “muluwe wa lulayañano” aye Yesu Kilishitu kyo bapikichile nzubo ya Lesa ya ku mupashi. Malakai witubula kintu kikamweka umvwe kuwamisha kwa ino nzubo kwapwa: “Kepo mukayuka jibiji mo bapusena baoloka ne babi, ne aye umwingijila Lesa, ne yewa ubula kumwingijila.” (Mala. 3:18) Kubayilako kwa mwingilo wa bena Kilishitu bakine bo bakoseshe kyo kyajinga kimye kyatendekele mwingilo wa kunowa.

18. Ngauzhi Danyela waawile ka pa mambo a kintu kikamweka mu ano moba etu?

¹⁸ Ngauzhi Danyela waambilepo pa mambo a ano moba etu byo aambijile jimo amba: ‘Ba maana bakasama nobe kusama kwa jiulu; ne boba balulwila bakwabo bavula ku bololoke bakasama nobe tubangabanga twa mwiulu myaka ne myaka.’ (Da. 12:3) Bano basama bo bañanyi? Ke bena Kilishitu bashingwa, kajo ka kine ko aambilepo Yesu mu kishimpi kya kajo ne bincha. ‘Kusekulamo’ kwa bena Kilishitu babubela bapasha bincha kwayukanyikilwa ku kubayilako kwa jibumba jikatampe ja bantu bapasha mikooko. Kupichila mu kwingijila pamo na bena Isalela ba ku mupashi bashalapo, bano bantu bakekala bangikazhi ba mu Bufumu nabo basamisha kyeya mu ino ntanda ya mfishi.—Zeka. 8:23; Mat. 5:14-16; Fili. 2:15.

19, 20. Nga ‘baana ba mu bufumu’ babena kupembelela ka, kabiji ki ka kyo tukesambapo mu mutwe walondelapo?

¹⁹ Lelo jino, ‘baana ba mu bufumu’ babena kupembelela mfweto yabo ya kuya mwiulu. (Loma 8:18, 19; 1 Ko. 15:53; Fili. 1:21-24) Pano bino, bafwainwa kutwajijila kwikala bakishinka saka basama ne kupusanako na ‘baana ba kwa aye mubi’ kufikatu ne kimye kyo bakaya mwiulu. (Mat. 13:38; Lum. 2:10) Byo twasangalalapo pa kwikala na jishuko ja kwimwena kufika kwa ‘kusekulamo’ bincha kwa kifwanyikizho mu ano moba etu.

²⁰ Pano ñanyi lukwatankano lujipo pakachi ka baana ba mu Bufumu ne jibumba jikatampe jibena kubayilakotu jiji na luketekelo lwa myaka ne myaka panopantanda lwa kwikala bangikazhi ba mu Bufumu? Mutwe walondelapo ukakumbula buno bwipuzho.

[Tubyambo twa mushi]

Mukivuluka Nyi?

Mu kishimpi kya kwa Yesu kya kajo ne bincha, nga ino mbaji ya kino kishimpi ilumbulula ka?

•Nkunwa yawama

•Muntu wakushile nkunwa

•Kukusa nkunwa

•Mulwanyi

•Bincha

•Kimye kya kunowa

•Butala

•Kujila ne kwisuma ku meno

•Kisha kya mujilo

[Bipikichala pa peja 20]

Kukusa nkunwa yawama kwatendekele pa Pentekosta mu 33 C.E.

[Kipikichala pa peja 23]

Kajo ka kifwanyikizho babena kwikalonga mu butala bwa Yehoba

[Byambo bya Muntu Ungi]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.