Anweba Balongo, Byajilainga Mupashi ne Kukanamina Mingilo!

“Awa ubyajila mupashi ukanowa bumi bwa myaka.”—NGA. 6:8.

1, 2. Byambo biji pa Mateo 9:37, 38 bibena kufikizhiwa byepi lelo jino, kabiji kino kyalengela ñanyi kukajilwa mu bipwilo?

MUBENA kwimwena bintu byo mukabula kulubako ne! Mwingilo waambilepo Yesu Kilishitu ubena kwingilwa. Yesu waambile amba: “Bujimi bwa kunowa bwabayisha kine, pakuba ba kunowabo bakepa. Byonkabyo lombai ku Mwina bujimi atume bantu ba kunowa mu bujimi bwanji.” (Mat. 9:37, 38) Yehoba Lesa ubena kukumbula ino milombelo mu jishinda ja kukumya. Mu mwaka wa mwingilo wa 2009, kibelengelo kya bipwilo bya Bakamonyi ba kwa Yehoba mwaya ntanda yonse byayijileko palutwe na 2,031, ko kuba’mba byafikile ku 105,298. Avaleji wa bantu babatizwenga pa juba pa juba wafikile ku, 757!

² Kuno kubayilako kwa kibelengelo kubena kukebewa balongo bafikilamo kufunjisha ne kufunga mu bipwilo. (Efi. 4:11) Pa myaka yavula yapitapo, Yehoba watongola banabalume bafikilamo kulama mikooko yanji, kabiji tuji na luketekelo lwa kuba’mba ukatwajijila kuba bino. Bungauzhi bwanembwa pa Mika 5:5 bwitulaya kuba’mba mu moba akapelako, bantu ba kwa Yehoba bakekala na “bakafunga batanu na babiji” ne “babineme batanu na basatu,” bemenako kibelengelo kya banabalume bafikilamo kutangijila bantu.

3. Londololai mwatala byambo bya kuba’mba ‘kubyajila mupashi.’

³ Umvwe mwi banabalume Bakamonyi ba kwa Yehoba babatizwa, ki ka kyakonsha kwimukwasha kukanamina mingilo? Kishinka ke kya kuba amba mubena ‘kubyajila mupashi.’ (Nga. 6:8) Kuba bino kwavwangamo kuleka mupashi wazhila wa Lesa kwimutangijila mu bwikalo bwenu. Ibikishaingako kubula ‘kubyajila buntunshi.’ Kechi mwafwainwa kuleka bintu nabiji bya majiila, makayo ne bya kisangajimbwe kwimonawina kizaku kyenu kya kwingilako mwingilo wa Lesa ne. Bena Kilishitu bonse bafwainwa ‘kubyajila mupashi’ kabiji mu kuya kwa kimye banabalume boba bino bakonsha kufikilamo kwingila mingilo ya mu kipwilo. Na mambo a kuba kuji kukajilwa kukatampe kwa bankwasho ne bakulumpe mu kipwilo lelo jino, uno mutwe wanembelwa, kikatakata banabalume bena Kilishitu. Onkao mambo, anweba balongo twimutundaika kulangulukishapo bingi ne kulombapo.

Kanaminainga Mwingilo Wawama

4, 5. (a) Banabalume babatizwa batundaikwa kukanamina ñanyi mingilo mu kipwilo? (b) Mulongo wakonsha kukanamina byepi mingilo?

⁴ Mwanamulume mwina Kilishitu kechi ufikenatu ponkapo kwikala ke kalama mu kipwilo ne. Wafwainwa kukanamina uno “mwingilo wawama.” (1 Timo. 3:1) Kino kyavwangamo kwingijila bakwetu ba mu lwitabilo kupichila mu kwibakwasha kya kine mu bintu byo bakajilwa. (Tangai Isaya 32:1, 2.) Mwanamulume ukanamina mingilo na muchima wawama kechi witemwa ne. Pakuba, wikala na muchima wa kukebesha kukwasha bakwabo.

⁵ Mulongo wafwainwa kufikilamo kwikala nkwasho mu kipwilo ne kukanamina mwingilo wa bukalama kupichila mu kufikizha bikebewa bya mu Binembelo. (1 Timo. 3:1-10, 12, 13; Titu. 1:5-9) Umvwe mwi banabalume bepana, ishikishai anweba bene amba: ‘Nanchi ñingilako pakatampe mwingilo wa kusapwila kabiji ne kukwasha bakwetu kuba bino nyi? Nanchi ntundaika bapopweshi bakwetu kupichila mu kuta muchima ku bintu byo bapitamo mu bwikalo bwabo nyi? Abya nayukanyikwa amba ntako muchima kufunda bulongo Mambo a Lesa nyi? Nanchi mbena kuwamishako mikumbu yami nyi? Abya ntako muchima kwingila mingilo impa bakulumpe kwingila mu kipwilo nyi?’ (2 Timo. 4:5) Ano mepuzho akebewa kulangulukishapo bingi.

6. Bintu ka bikebewa pa kuba’mba mulongo afikilemo kwingila mingilo mu kipwilo?

⁶ Jishinda jikwabo jakonsha kukwashañana kufikilamo kwingilako mingilo mu kipwilo ke ‘kwimukosesha na bulume mu bumuntu bwenu bwa mukachi konka ku mupashi wa [Lesa].’ (Efi. 3:16) Umvwe muntu waikala nkwasho nangwa mukulumpe mu kipwilo kya bena Kilishitu kechi kilumbulula amba bamusala kwikala pa bufumu ne. Kutongolwa kwikala nkwasho nangwa mukulumpe mu kipwilo kwafwainwa kubiwatu umvwe muntu wakoma ku mupashi. Muntu wafwainwa kukoma byepi ku mupashi? Jishinda jimo ke ‘kwenda mu mupashi’ kabiji ne kwikala na bipangwa bya mupashi. (Nga. 5:16, 22, 23) Kimye kyo mumwesha bino bipangwa bya mupashi bikebewa pa kuba’mba mwingileko mingilo ikwabo kabiji ne byo mulondela lujimuno lwa kuwamishako mumo mumo, ‘kuya palutwe kwenu kumweka ku bonse.’—1 Timo. 4:15.

Bafwainwa Kwikala na Muchima wa Kwipana

7. Kwingijila bakwetu kwavwangamo ka?

⁷ Kwingijila bakwetu kukebewa kwingila na ngovu ne kwikala na muchima wa kwipana. Mambo a kuba bakalama bena Kilishitu ke bakafunga ba ku mupashi, makatazho a mikooko yo bafunga ebakwata bingi ku muchima. Akilangulukai mingilo ya bukafunga byo yalengejilenga mutumwa Paulo kwiumvwa ku muchima. Waambijile bakwabo ba mu lwitabilo mu Kolinda amba: “Mu malwa avula ne mu bulanda bwine bwa mu muchima, nemunembejile na mipolo yavula; kechi mambo a kuba’mba, nemubishe bulanda ne, poso amba, muyuke butemwe bukatampe bo nemutemwisha.” (2 Ko. 2:4) Kino kimwesha amba Paulo watele bingi muchima ku mwingilo wanji.

8, 9. Ambaipo byakumwenako bya mu Baibolo bimwesha banabalume byo batele muchima ku byakajilwanga bakwabo.

⁸ Muchima wa kwipana kyo kiyukilo kikatampe kya kuyukilako banabalume bengijila bakalume ba Yehoba. Kyakumwenako, kechi tufwanyikizhapo Nowa saka ambila ba mu kisemi kyanji amba: ‘Nkabwelatu ko muji inge mukambule amba mwapwisha kufika bwato’ ne. Mosesa kechi waambijile bena Isalela mu Ijipita amba: ‘Tangilaipo nsakwimutana pa Kalunga Kachila, mwakonsha kwingijisha jishinda jiji jonse’ ne. Yoshua kechi waambilepo amba: ‘Mukanjishakotu ya matwi umvwe nsakwa ya Yeliko yapona’ ne. Kabiji ne Isaya naye kechi watongwelepo mukwabo ne kwamba amba: ‘Tumai yewa uji kokwa’ ne.—Isa. 6:8.

⁹ Yesu Kilishitu ye wakumwenako wetu wawama waswishishe mupashi wa Lesa kumutundaika. Wifuukwijile mwine kutambwila mwingilo wa kwikala Mukuzhi wa bantu. (Yoa. 3:16) Nanchi muchima wa kwa Yesu wa kwipana ne butemwe bwanji kechi byakonsha kwitulengela kwikala byonka byo ajinga nenyi? Byo alumbulwilenga byo eumvwa pa mambo a mikooko, mukulumpe umo mu kipwilo waambile amba: “Byambo Yesu byo aambijile Petelo bya kufunga mikooko bimfika bingi pa muchima. Pa myaka yavula yapitapo naiya kuyuka kuba’mba kwambatu byambo bicheche bya butemwe nangwa kuba byubilo bya lusa kwakonsha kutundaika muntu. Ntana bingi lusekelo mu mwingilo wa kufunga.”—Yoa. 21:16.

10. Ki ka kyakonsha kulengela banabalume bena Kilishitu kwikala byonka byajinga Yesu mu kwingijila bakwabo?

¹⁰ Pa mambo a jitanga ja Lesa, banabalume bepana mu kipwilo bakeba kwikala na byubilo byajingapo ne Yesu awo waambile amba: “Nkemukokolosha.” (Mat. 11:28) Kwikala na lwitabilo mwi Lesa ne kutemwa kipwilo ko kulengela banabalume bena Kilishitu kukanamina uno mwingilo wawama, kwakubula kulanguluka amba mwingilo wakilamo kubaya nangwa amba wakatazha ne. Pano kyakonsha kwikala byepi inge kya kuba muntu kechi ubena kukeba kukanamina mingilo ne? Nanchi mulongo wakonsha kwikala na muchima wa kwingila mu kipwilo nyi?

Ikalai na Muchima wa Kwingila

11. Muntu wakonsha kwikala byepi na muchima wa kwingijila bakwabo?

¹¹ Umvwe kya kuba mwakankalwa kukanamina mingilo na mambo a kwimona amba kechi mwafikilamo ne, kyawama kulomba mupashi wazhila. (Luka 11:13) Mupashi wa Yehoba ukemukwasha kushinda bijikila byonse byo mwakonsha kwikala nabyo. Lesa ye upana muchima wa kwingila mingilo, mambo mupashi wa Yehoba ye ulengela mulongo kukanamina mingilo ne kupana bulume bwa kwingila mwingilo wazhila. (Fili. 2:13; 4:13) Onkao mambo, kyayilamo kwipuzha Yehoba kwimukwasha kwikala na muchima wa kwingila mingilo.—Tangai Salamo 25:4, 5.

12. Muntu wakonsha kwikala byepi na maana afwainwa kumukwasha kwingila mingilo yo apewa?

¹² Na mambo a kumona amba mingilo ya kulama jitanga yakatazha, mwina Kilishitu wakonsha kumona amba kechi kyawama kukanamina mingilo ne. Nangwa wakonsha kumona amba kechi uji na maana akonsha kumukwasha kwingila mingilo ne. Umvwe kyaikala bino, kampe wakonsha kwikala na ano maana kupichila mu kwikala na mukoyo wa kufunda Mambo a Lesa ne mabuku alumbulula Baibolo. Wakonsha ne kwiipuzha aye mwine amba: ‘Nanchi mbena kwikalako na kimye kya kufunda Mambo a Lesa, ne kulomba kwikala na ano maana nyi?’ Mwana wa bwanga Yakoba wanembele amba: ‘Umvwe mwi anweba muji umo wabula maana, epuzhe Lesa, upanapanatu ku bonse ne kushintauka ne; kabiji ukapewao.’ (Yako. 1:5) Nanchi mwaitabila mu bino byambo byanembwa na mupashi nyi? Pa kukumbula lulombelo lwalombele Solomone, Lesa wamupele ‘muchima wa maana ne wa milangwe.’ Pa kuba amba ayuke byawama ne byatama pa kuchiba mambo. (1 Mfu. 3:7-14) Kya kine, Solomone wakebewenga kwikala na maana pa kwingila mingilo yanji. Nangwa byonkabyo, twakonsha kusumininwa amba Lesa upana maana ku banabalume bapewa mingilo mu kipwilo ya kulama bulongo mikooko yanji.—Mana 2:6.

13, 14. (a) Londololai “butemwe bwa Kilishitu” byo bwamukwashishe Paulo mu bwikalo bwanji? (b) Nga atweba “butemwe bwa Kilishitu” bwakonsha kwitukwasha byepi?

¹³ Kintu kikwabo kyakonsha kukwasha balongo kwingijila bakwabo ke kulangulukisha pa bintu byonse bitubila Yehoba ne Mwananji. Kyakumwenako, akimonai byaamba 2 Kolinda 5:14, 15. (Tangai.) Mambo ka o twakonsha kwambila amba “butemwe bwa Kilishitu bo bwitwingijisha”? Butemwe bwitumwesheshe Kilishitu pa kwitufwila kwesakana na nkebelo ya Lesa bwitulengela kwikala na lusanchilo lukatampe ne kumwesha buno butemwe. Paulo wamweshanga butemwe bwa Kilishitu mu byonse byo aubanga. Bwamulengelanga kubula kwitatu muchima, kabiji bwamukwashanga kutangizhako kwingijila Lesa ne bakwabo bantu mu kipwilo ne ku babujile mu kipwilo.

¹⁴ Kulanguluka pa butemwe bwa Kilishitu bo atemwa bantu kwitulengela kwikala na lusanchilo. Kino kitulengela kuyuka amba kechi twafwainwatu nangwa pacheche ‘kubyajila buntunshi’ kupichila mu kwibikila bikonkwanyi byatama ne kukeba kwikala bwikalo bwa kwitumbijikatu atwe bene ne. Tupimpulako bwikalo bwetu pa kuba amba tutangizheko kwingila mwingilo ye etupa Lesa. Kino kitulengela ‘kwingijila’ balongo betu mu butemwe. (Tangai Ngalatiya 5:13.) Umvwe ketwimone amba twibazha bepelula babena kwingijila bakalume ba Yehoba bepana, kitulengela kwibanemeka ne kwibapa mushingi. Kya kine, kechi tukeba kulondela muchima wa kwa Satana wa kupamo mambo bakwetu ne kwibazhachisha ne.—Lum. 12:10.

Kwingijila Pamo Kisemi Kyonse

15, 16. Mwingilo ka ba mu kisemi ye bengila pa kuba amba mwanamulume afikilemo kutongolwa kwikala nkwasho nangwa mukulumpe mu kipwilo?

¹⁵ Umvwe mulongo wasongola kabiji uji ne na baana, kwikala kwisambapo pa biji kisemi kyanji ne kumona inge kya kuba wafikilamo kwikala nkwasho nangwa mukulumpe mu kipwilo. Ee, bumupashi ne byubilo bya kisemi kyanji byakonsha kumulengela kumutongola nangwa ne. Kino kimwesha buneme bwa mwingilo wa kisemi mu kutundaika uno mulume kabiji nsemi byo abena kukeba kwingila mingilo ya kipwilo ya kwikala nkwasho nangwa mukulumpe mu kipwilo.—Tangai 1 Timoti 3:4, 5, 12.

¹⁶ Yehoba utemwa bingi inge ba mu kisemi kya bwina Kilishitu kebengijile pamo. (Efi. 3:14, 15) Kikebewa kuyuka bya kwesakanya bintu pa kuba’mba mutwe wa kisemi engilengako mingilo ya kipwilo ne ‘kulama bulongo’ ba mu nzubo yanji. Onkao mambo, kyanema bingi mukulumpe mu kipwilo nangwa nkwasho kufunjila pamo Baibolo na mukazhanji ne baana banji pa kuba amba bonse bamwenengamo mu Kupopwela kwa Kisemi kubiwa mulungu ne mulungu. Bafwainwa kwingijilanga pamo mu mwingilo wa mu bujimi kimye kyonse. Kabiji kyanema bingi ba mu kisemi kwingijila pamo na mutwe wa kisemi.

Nanchi Mwakonsha Kwingilako Jibiji Nyi?

17, 18. (a) Umvwe mulongo waleka kwingila byonka byo aingilanga kala, wafwainwa kuba ka? (b) Nga mulongo wajingapo kala mukulumpe nangwa nkwasho mu kipwilo wafwainwa kwikala na mweno ka?

¹⁷ Apo kampe kunyuma mwajinga mukulumpe nangwa nkwasho mu kipwilo, pano luno kechi mubena kwingila uno mwingilo ne. Mwatemwa Yehoba kabiji mwakonsha kuketekela amba ne luno wimuta bingi muchima. (1 Pe. 5:6, 7) Nanchi bemubujile amba mwafwainwa kuwamishako mumo mumo nyi? Itabai mambo o mwalenga ne kwingijilapo na bukwasho bwa Lesa. Kechi mwafwainwa kuzhingila ne. Mweshainga maana ne muchima wawama. Mukulumpe mu kipwilo waingijile myaka yavula pano waleka kwingila uno mwingilo waambile amba: “Nebikijile kikonkwanyi kya kutwajijila kutanwa ku kupwila, kuya mu mwingilo wa mu bujimi ne kutanga Baibolo byonkatu byo natanganga saka nkiji mukulumpe mu kipwilo. Nafunjile kutekanya mambo nalangulukilenga amba pa mwakatu umo nangwa ibiji bafwainwa kumbwezhezha bukulumpe mu kipwilo jibiji, pano bino papichile myaka nobe itanu ne ibiji pa kubatu amba mbwele pa bukulumpe jibiji. Pa kyokya kimye lutundaiko lwa kuba’mba kubwela panyuma ne, twajijilai kukanamina mingilo lwankwashishe bingi.”

¹⁸ Umvwe nenuwa balongo muji byonka byajinga uno mulongo waambiwapo, kechi mwafwainwa kulefulwa ne. Langulukai Yehoba byo abena kupesha mwingilo wenu ne kisemi kyenu. Koseshainga kisemi kyenu ku mupashi, kufwakesha bakolwa, ne kutundaika bakoka. Kyakila byonse, nemekai jishuko jenu ja kutota Lesa ne kusapwila mambo awama a Bufumu byo muji Bakamonyi ba kwa Yehoba.a—Sala. 145:1, 2; Isa. 43:10-12.

Monai Bwikalo Bwenu byo Buji

19, 20. (a) Banabalume bonse babatizwa batundaikwa kuba ka? (b) Tukesambapo ka mu mutwe walondelapo?

¹⁹ Lelo jino kubena kukebewa bingi bakalama ne bankwasho mu kipwilo kukila ne byo kyajinga kala. Onkao mambo, twatundaika balongo bonse babatizwa kumona bwikalo bwabo byo buji ne kwiipuzha amba: ‘Inge kechi ne nkwasho nangwa mukulumpe mu kipwilo ne, ki ka kyandengela kubula kwingilanga bino?’ Lekai mupashi wa Lesa emukwashe kulangulukishapo bulongo pa kino kintu kyanema.

²⁰ Bonse mu kipwilo bamwenamo bingi mu mingilo ya kwingijila Lesa na kwipana ingila bakwabo ba mu lwitabilo. Inge ketwingile mingilo na muchima wa butemwe, twikala balusekelo na mambo a kwingijila bakwetu ne kubyajila mupashi. Nangwa byonkabyo, kwesakana na byaamba mutwe walondelapo, kechi twafwainwa kunena mupashi wazhila wa Lesa ne. Twakonsha kubula kuba byepi bino?

[Tubyambo twa mushi]

Musakukumbula’mba Ka?

• Bungauzhi bwanembwa mu Mika 5:5 bwitulaya ka?

• Londololai byavwangwa mu kwikala na muchima wa kwipana.

• Muntu wakonsha kwikala byepi na muchima wa kwingijila bakwabo?

• Kwingijila pamo kisemi kyonse kwanema byepi pa kuba’mba mwanamulume afikilemo kwikala nkwasho nangwa mukulumpe mu kipwilo?

[Bipikichala pa peja 25]

Mwakonsha kuba byepi pa kuba amba mukanamine mingilo?