Baibolo Upimpula Bwikalo Bwa Bantu

Ki ka kyalengejile mushilikale wasatukile kabiji wajinga ngivi kupimpula bwikalo bwanji? Kabiji ki ka kyalengejile mwanamukazhi wajinga mukulumpe wa makayo a kwikyombesha a kwipuma bibaka ne binkonyi kwikileka? Nsemi wamulume umo wamwenejilemo ka mu kutwajijila na kukwasha mwananji? Tangai ano mashimikila pa kuba’mba mutane mikumbu.

“Luno nji Bingi na Lusekelo Nangwa Naikalanga Bwikalo Buncha.”—GARRY P. AMBROCIO

MYAKA YA KUSEMWA: 47

KYALO: PHILIPPINES

MWAPITA BWIKALO BWANJI: MUSHILIKALE WASATUKILE

BWIKALO BWA KALA: Nakomejile mu muzhi mucheche wa Vintar. Ke mpunzha ya mitumba, yaikela ku tukola twa mema atoka bulongo kabiji kupupa kamwela katalala. Bangivi betwibijile bilelwa ne bipe bya mu nzubo. Nangwa kya kuba ino mpunzha yawama, bino bwikalo bwatamine bingi.

Byo najinga nsongwalume, natomanga bingi maalwa na bakwetu, kupepa fwanka ne kwiba mali a kufuta bonalenganga mambo. Kabiji naibilanga ne ba nkambo bintu byo bavwalanga nabiji bupela bufwa mali avula. Bashilikale baendangatu na kumpumpula mambo balangulukanga’mba ne mushilikale wa mu kipanyi kya bansatuki. (New People’s Army) Na mambo a kunkatazha kyatu, ne amiwa nevwangile mu kino kipanyi. Naikele myaka itanu mu mitumba na kino kipanyi kya bansatuki. Bwikalo bwatamine bingi. Twakimbukangamotu na kunyema bashilikale. Kyapeleleko bwikalo bwakwendatu na kufyamuzhuka mu mitumba bwafichile ku muchima, kyo kyandengejile kwisololatu amiwa mwine ku kiloolo wa mu kafulumende wa mu kibunji kya Ilocos Norte. Wantambwijile bingi bulongo ne kunkwasha kukeba nkito yawama. Nangwa byonkabyo, natwajijile na kuba byubilo byami byatama, kwiba ne kuzakamisha bantu.

BAIBOLO BYO APIPWILE BWIKALO BWAMI: Loida mwanamukazhi ye naingilanga nanji wajinga Kamonyi wa kwa Yehoba. Na mambo a aye, namonañene ne Jovencio, watendekele kumfunjisha Baibolo. Pano bino, kyankatezhe bingi kuleka byubilo byatama. Jovencio saka akyangye kwiya na kumfunjisha Baibolo, napepelanga jimo fwanka ne kuba byubilo bikwabo byakanya mizhilo ya kafulumende. Kyapeleleko, bakapokola bankwachile ne kuntaya pa kazhima pa bañondo 11. Pa kyonkakya kimye, nalombele kwi Yehoba namba ankwashe. Nalombele namba Lesa andekeleko mambo, ne mupashi wazhila amba atangijile ne kunkosesha.

Juba jimo, Kamonyi wa kwa Yehoba waishile na kumfwakesha mu kaleya ne kumpa Baibolo. Natangilemo amba Yehoba wa lusa, watemwa bantu kabiji ulekela mambo. Nataine kuba’mba Yehoba ungubila lusa ne kumpa kimye kya kufunda pe aye. Namulombele kunkwasha kupwisha miteeto yatama yo najinga nayo. Byambo byo natangile pa kinembelo kya Byambo bya Mana 27:11 byankwashishe bingi. Byambo biji pa kino kinembelo nebimona nobe Yehoba ubena kuñambila. Paji byambo bya kuba’mba: ‘Mwanami, wikale wa maana, usangajike muchima wami, namba mmone mwa kumukumbwila awa uñendeleka.’

Byo nafumine mu kaleya, natwajijile na lufunjisho lwa Baibolo na Bakamonyi, natendekele kupwila nabo ne kulondela mafunjisho a mu Baibolo mu bwikalo bwami. Yehoba wankwashishe kusankilapo byubilo byami byatama Kyapeleleko nepaine kwi Yehoba Lesa.

BYO NAMWENAMO: Luno nji bingi na lusekelo nangwa naikalanga bwikalo buncha. Nangwa kya kuba najinga na byubilo byatama, luno navwala bumuntu bupya. (Kolose 3:9, 10) Luno nji bingi na lusekelo na mambo a kupwanañana na bantu ba Yehoba ne kukwasha bantu kuyuka Yehoba Lesa.

“Nakebelenga Kwimenako Kyalo kya Brazil.”—JULIANA APARECIDA SANTANA ESCUDEIRO

MYAKA YA KUSEMWA: 31

KYALO: BRAZIL

MWAPITA BWIKALO BWANJI: MUKULUMPE WA MAKAYO A BIBAKA NE BINKONYI

BWIKALO BWA KALA: Nakomejile mu muzhi wa Londrina. Nangwa kya kuba bantu bavula mu yoya mpunzha bajinga bayanji, bino wajinga muzhi wa butooto kabiji wa mutende. Byo najinga na myaka jikumi, bakolojami bañambijile’mba ntendeke makayo a kwipuma bibaka ne binkonyi o batela’mba tae kwon do. Batata kechi bakebelenga’mba mfunde ano makayo ne, bino kechi nekilekele ne.

Natelepo muchima kufunda kabiji nashinjile bimye byavula bingi mu ano makayo mu kyalo kya Parana. Mu 1993 nashinjile bulwi bukatampe, popo naikele mukulumpe wa makayo a bibaka ne binkonyi mu kyalo kya Brazil. Nakebelenga kuya ku bulwi bwa kwikyombesha kwa pakachi ka byalo. Bino na mambo a kuba kisemi kyetu kyayanjile, nakankelwe mali a kuyila mu kyalo kingi.

Naketekejile kuba’mba makayo a tae kwon do asakwikalako, ne kya kine ajingako. Nakebelenga kwimenako kyalo kya Brazil, onkao mambo, nebikileko na kufunda kabiji kwamwekele ne bakumpainako mali a kuyila na kwikyombesha mu kyalo kya France, Vietnam, South Korea, Japan, ne mu byalo bya mu South America. Kabiji nakebelenga ne kuya na kwikyombesha mu makayo a mu kyalo kya America, naubile bingi bulongo bansala ne kuya na bakwetu babiji mu muzhi wa Santo Domingo mu kyalo kya Dominican Republic mu 2003.

BAIBOLO BYO APIMPWILE BWIKALO BWAMI: Mu 2001 amiwa ne sambe wami twatendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Patanshitu kechi nateleko muchima ne. Na mambo a kukoka, javula nakunukanga kimye kya lufunjisho. Nangwa byonkabyo, byo nafundanga byafikile bingi pa muchima, kino kyaishile kumweka patoka kimye kyo naile na kulwa bulwi bwa kwikyombesha.

Na mambo a kuba’mba basajile kuya na kwikyombesha mu America, bakulumpe ba makayo bafukwilepo kuba’mba ndweko bulwi bwakwinengezha. Kimye kyami kya kuya mu kizhingu byo kyafikile, nakemenetu nzoo, kechi najinga na kizaku kya kulwa ne. Navulukile kuba’mba mwina Kilishitu kechi wafwainwa kulwa ne, nangwatu kulwako bulwi bwa kwikyombesha ne, kizhila! Baibolo witukambizha’mba: “Utemwe mukwenu byonka byo witemwa obe mwine.” (Mateo 19:19) Naalulukiletu kishinshi ne kufumamo mu kizhingu kwakubula kwilangulusha. Bantu bonse bakankamenetu.

Byo nafikile ku nzubo, naikele panshi ne kulanguluka pa byo nafwainwa kuba mu bwikalo bwami. Natolele buloshuwa wanembwa na Bakamonyi wa Nanchi Lesa Ukebaka. Momo nataine kinembelo kya Salamo 11:5, kyaamba pe Yehoba amba: “Pakuba muchima wanji wamushikwa mubi ne watemwa bukapondo pamo.” Bino byambo byaimbile nyimbi wa masalamo byamfikile pa muchima, nafuukulapo ne kuleka makayo a kwipuma bibaka ne binkonyi.

Bakulumpe bami ba ano makayo kechi batemenwe ne. Baesekele kunjimbaika kupichila mu kuñambila’mba yami nayukile kukila bonse mu kyalo ne kuba’mba katatakatu kukekale makayo akwabo a kwikyombesha. Pano bino bakankelwe kunjimbaika.

Pa kikye kimye saka twisongola kala ne basambe bami. Abo saka batendeka kala kuya mu mwingilo wa kusapwila na Bakamonyi. Baiyanga kufuma mu mwingilo wa kusapwila saka basangalala ne kumbula byonse byo bakwisambangapo na bantu. Nayukile’mba pa kuba’mba ñingilengako uno mwingilo, nafwainwa kupimpula bwikalo bwami. Nalekele kuya ku kipwilo ko nayanga kala ne kwikala Kamonyi wabatizhiwa.

BYO NAMWENAMO: Tuji bingi na lusekelo na bamwata wami kabiji twakwatankana mambo twibikako kwingijisha mafunde a mu Baibolo mu masongola etu. Ngikala bingi na lusekelo kwibakwasha kimye kyo bengila mingilo ya mu kipwilo. Nafwainwe kwingila na ngovu pa kuba’mba ngikale na kilambu ne kuya nkuwa. Pano natana kuba’mba kino kyalo kafwako byo kyafwainwa kumpa byaesakana na jishuko ja kwingijila Yehoba Lesa ne.

“Batata Kechi Bekilekele Kunkwasha ne.”—INGO ZIMMERMANN

MYAKA YA KUSEMWA: 44

KYALO: GERMANY

MWAPITA BWIKALO BWANJI: KASOPA WA KISHIMIKWA KYA MAZHA

BWIKALO BWA KALA: Nasemekejilwe mu kisemi kyo baabenamo mu bupopweshi mu muzhi wa Gelsenkirchen mo bapoya mabwe a buneme. Batata bajinga Bakamonyi ba kwa Yehoba. Pano bamama bakanyanga batata kwitukomesha mu bukine, amiwa ne bakolojami babalume ne babakazhi. Baingilanga maola avula bingi kwendesha myotoka ikatampe. Javula batendekanga kwingila kumanyanshi. Nangwa byonkabyo, betufunjishanga bintu bya ku mupashi kimye kyonse. Pano bino kechi naubanga bintu byo betufunjishanga ne.

Byo najinga na myaka 15, natendekele kukimwa kuya ku kipwilo ko bansendanga batata, kyapeleleko nasatukile. Byo papichile mwaka umo, natendekele makayo a binkonyi. Pa myaka ibiji yapichilepo, naubilenga byubilo byalengejilenga batata kwikala na kijikila. Byo nafikizhe myaka 18 nafumine pa nzubo.

Natemenwe bingi ano makayo ne kwiafunda pa bimye bitanu na kimo mu mulungu, natendekelangapo kufunda binkonyi ne kushikula byela byanema. Ku mpelo ya milungu twayanga na kuzha mu bishimikwa bya mazha. Juba jimo, nalwile na muntu waletelenga byongo mu kishimikwa kya mazha, bino namupumine bingi. Mwina kishimikwa kya mazha byo amwene kino, ponkapotu wampele mwingilo wa kusopa kishimikwa kya mazha. Naswile mambo wambujile’mba usa kumpanga mali avula.

Ku mpelo ya milungu naimananga pa kibelo kya kishimikwa kya mazha ne kumona ye nafwainwa kuswisha kutwela nangwa ne. Bantu batwelanga mu kishimikwa bafikanga ku 1,000, onkao mambo, napayankananga bingi. Javula mwaikalanga bingi kwipumpula. Banzakamishanga na mata ne mitumwa yo balala. Bamo bo nakanyanga kutwela mu kishimikwa nangwa kwibapangamo, bampembelelanga pangye pa kuba’mba bashinkanye. Naubanga bino saka njitu na myaka 20 kabiji nalanguluka’mba kafwako wakonsha kunguba kintu ne. Mambo kechi naumvwanga ne, nakanamine bingi, kwitota, najinga na bitaala kabiji nakebeshanga bingi kunonka.

BAIBOLO BYO APIMPWILE BWIKALO BWAMI: Batata kechi bekilekele kunkwasha ne. Bantuminanga Kyamba kya Usopa ne Awake!a ko naikalanga. Bino neatulangatu mu kibamba, kechi natanganga ne. Pano juba jimo, natolelepo amo ne kutangamo. Bibaba byo natangile byaambilenga pa bumulwila ntanda, bwikalo ne bupopweshi bujiko byo bukapwa, kyandengejile kutumina nyenga yami lamya. Aye ne bamwata wanji bajinga Bakamonyi ba kwa Yehoba. Bañambijile’mba batendeke kumfunjisha Baibolo, ne amiwa naswile.

Jifunde jiji mu Ngalatiya 6:7 jandengejile kupimpula bwikalo bwami. Bintu byo napichilengamo byandengejile kuyuka’mba byonse byo nguba ne kwamba nangwa byo mfuukulapo mu bwikalo byakunza bwikalo bwami bwa kulutwe. Kabiji natundaikilwe bingi na byambo biji mu Isaya 1:18 byaamba’mba: “Yehoba waamba’mba: Twayai, tumvwañane; nangwa mambo enu achilatu nge, akekala ke atokatu to nobe sino.” Kino kinembelo kyankwashishe kufumatu kuntatwilo ya lufunjisho lwa Baibolo kubula kwimona nobe ne watutu nangwa’mba kechi nakonsha kubwela kwi Yehoba ne.

Pa bañondo batanu na umo napimpwile bwikalo bwami, pano bino kechi kyapelele ne. Mambo nafwainwe kuleka kuya ku mapunzha atama ne kwendañana na babi. Onkao mambo, natendekele kubula bakwetu kuba’mba mbena kufunda Baibolo ne kwibabula byo nafunjilenga. Kabiji batendekele kunchinuzhuka ne kungita’mba ne ntangi wa chechi. Nyenga yami wankwashishe kutwela nkito yawama.

Kabiji natendekele ne kuya na kupwila ku Nzubo ya Bufumu kwayanga nyenga yami ne bamwata wanji, nangwa kya kuba palepele ma kilomita 30. Ne konaikalanga kwajinga Nzubo ya Bufumu, pano nachinanga kupwila na bantu bangyukile kufumatu ku bwanyike. Kabiji nachinanga ne kuya na kusapwila ku nzubo ku nzubo mu nyaunda mo naikalanga. Nachinanga kusambakana bantu bo napangile mu kishimikwa kya mazha nangwa bo napele bizhima. Bino nafunjijileko kimo ku makayo akosesha mubiji, kuba’mba makayo akatazha o awama. Byo banswishishe kusapwila, natendekele kuya na kusapwila.

Lukatazho lukwabo lo najinga nalo ke lwa kubula kukeba kutanga nangwa kufunda. Bino nayukile kuba’mba nakonshatu kwikala na lwitabilo lwakosa inge natapo muchima kutanga ne kufunda bukine bwa mu Baibolo. Naishile kwikitana kuba’mba byonkatu byo kikebewa kwibikako kuba makayo akosesha mubiji nabiji kushikula byanema pa kuba’mba mubiji akose, kyo kimotu na kutanga ne kufunda.

BYO NAMWENAMO: Inge ne kusankilapo bwikalo buncha ne, inge nafwile kala. Bino ne luno nebikako kwilama kuchina kubwela ku miteeto ya kala. Luno naikala bingi bulongo na mukazhami uji na byubilo byawama bya bwina Kilishitu. Njina balunda bawama Bakamonyi ba kwa Yehoba bo naketekela bingi. Papitatu myaka itanu pafwijile batata, bino saka bakyangye kufwa, bajinga na lusekelo pa kutambwila mwanabo.

[Tubyambo twa mushi]