Mepuzho Kufuma Kubatanga
Mu Ntendekelo 6:3 tutangamo amba: “Mupashi wami kechi ukebalukuchilanga bantu kikuputu amba balapile ne, mambo abo bo ba buntunshitu, bino myaka yabo ikekala ke myaka kitota kimo ne myaka makumi abiji, kwapwa.” Nanchi Yehoba wakepesheko myaka ya bantu kufikatu ku 120, kabiji nanchi Nowa wasapwijilenga pa kwiya kwa Muyulo pa ino myaka yonse nyi?
Mukumbu wa mepuzho onse abiji ke wa kuba amba, ine.
Muyulo saka akyangye kwiya, bantu bavula baikalanga myaka yavula. Nowa wajinga na myaka ya kusemwa 600 kimye kyafikile Muyulo, kabiji myaka yonse yo aikajile na bumi yajinga 950. (Nte. 7:6; 9:29) Bamo basemenwe panyuma ya Muyulo baikele myaka kukila pa 120. Apakashada wafwile na myaka 438 ne Shela 433. (Nte. 11:10-15) Pano bino mu kimye kya kwa Mosesa, bantu baikelenga myaka 70 nangwa 80. (Sala. 90:10) Onkao mambo, Ntendekelo 6:3 kechi waambilenga amba bantu bafwainwe kwikalatu myaka 120 ne.
Pano nanchi byambo biji mu kino kyepelo ke byambo byaambile Lesa kwi Nowa bya kujimuna bantu pa mambo a konaunwa kwaishilenga pakupitapo myaka 120 nyi? Ine. Lesa waambile bimye byavula kwi Nowa. Mu kyepelo 13, Lesa wamwambijile Nowa amba: “Kwapwa, mpelo ya bantu bonse yafika kala ku meso ami, mambo pano pa ntanda payula bukapondo.” Mu myaka yalondejilepo, Nowa wapwishishe mwingilo mukatampe wa kufiika bwato, kabiji pa kyokya kimye ‘Yehoba wamwambijile Nowa amba: Pano twela mu bwato ne ba mu nzubo yobe bonse pamo.’ (Nte. 6:13; 7:1) Kabiji kwajinga ne bimye bikwabo Yehoba byo amujimwinengako Nowa ku bintu bimo.—Nte. 8:15; 9:1, 8, 17.
Pano bino, byambo byo tutanga mu ntendekelo 6:3 byapusanako, mambo kechi byatongolapo Nowa nangwa kwamba amba Lesa wamwambijilenga ne. Bino ke byambotu byamwesheshe nkebelo ya Lesa. (Esakanyaiko Ntendekelo 8:21.) Kyanema kuyuka kuba’mba pa mambo a bintu byaubiwe Adama saka akyangye kulengwa, tutanga byambo nabiji bya kuba’mba: “Lesa waambile’mba.” (Nte. 1:6, 9, 14, 20, 24) Kino kimweshatu patoka kuba’mba Yehoba kechi waambilenga ku bantu pano pa ntanda ne, mambo pa kyokya kimye kafwako muntu nangwa umo walengelwe ne.
Onkao mambo, kyayilamo kwamba amba byambo biji mu Ntendekelo 6:3 byamwesha nkebelo ya Lesa ya kufumyapo bwikalo bwatama pano pa ntanda. Yehoba wapaine mukambizho wa buchibamambo mu myaka 120, nangwa kya kuba Nowa kechi wakiyukile kino ne. Pano mambo ka o abikijileko ino myaka? Kabiji mambo ka a kupembelela?
Mutumwa Petelo witubula ene mambo kuba amba: ‘Kukokamuchima kwa Lesa kwapembelejile mu moba a Nowa, byo afiikilenga bwato, mo bapulukijile bamo bacheche, bo batanu na basatu, na mema.’ (1 Pe. 3:20) Kya kine, Lesa byo abikileko myaka 120, wayukile amba kwajinga bintu byafwainwe kubiwa. Panyuma ya kupitapo myaka 20, Nowa ne mukazhanji batendekele kusema baana. (Nte. 5:32; 7:6) Baana ba balume basatu bakomene ne kusongola, kabiji bonse pamo bafikile “batanu na basatu.” Kepo bafwainwe kufiika bwato, kabiji uno mwingilo kechi wajingatu wa kwingila bukiji bukiji ne, mambo bwato bwabayile kabiji ne kisemi kya kwa Nowa kyakepele. Kya kine, butekanye bwa kwa Lesa pa myaka 120 bwalengejile bino byonse bintu kubiwa ne kunengezha bya kulamawizha bantu bakishinka batanu na basatu “bapulukile na mema.”
Baibolo kechi watongolapo mwaka Yehoba ye aambilepo kwi Nowa amba ye ukeshilamo Muyulo ne. Baana banji ba balume byo basemenwe, kukoma ne kusongola, kampe kwakishajile myaka nobe 40 nangwa 50 kuba’mba Muyulo afike. Kepo Yehoba amwambijile Nowa amba: “Kwapwa, mpelo ya bantu bonse yafika kala.” Wanungilepo kuba amba Nowa wafwainwe kufiika bwato bukatampe ne kutwelamo na kisemi kyanji. (Nte. 6:13-18) Pa myaka yashajileko, Nowa waubile byavula kechi kumweshatu amba walondejilenga bololoke bonka ne. Wajinga “musapwishi wasapwijilenga bololoke” ne kujimuna bantu pa mambo a nkebelo ya Lesa ya kuleta lonaiko ku boba babulanga kwakamwa Lesa. Nowa kechi wayukijile jimo mwaka wa kwishilamo luno lonaiko ne, bino wayukile amba kine lukafika. Kabiji ne anweba mwayuka amba lonaiko lwaishile.—2 Pe. 2:5.